NAAR DE LAGERE SCHOOL

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "NAAR DE LAGERE SCHOOL"

Ferdinand de Vos
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 NAAR DE LAGERE SCHOOL LEERPLAN VAN DE OPENBARE LAGER SCHOOL TE KOEDIJK IN 1886 In 1886 werd door de Gemeenteraad van Koedijk een nieuw leerplan goedgekeurd voor de Openbare Lagere School. Dit leerplan geeft een goede indruk wat onze voorouders in die tijd op de lagere school leerden en hoe alles was geregeld. LEERPLAN Onderwijs wordt gegeven in de volgende vakken, verdeeld over de verschillende klassen, volgens onderstaande tabel: 1 t/m 6=leerjaar/klas/groep, J=jongens, M=meisjes Tabel: 1-J 1-M 2-J 2-M 3-J 3-M 4-J 4-M 5-J 5-M 6-J 6-M Lezen Schrijven Rekenen Vormleer Nederlandse Taal Geschiedenis ,5 1,5 Aardrijkskunde Kennis der Natuur Zingen 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1 1 Handwerken Tekenen Totaal aantal lesuren

LEERPLAN Onderwijs wordt gegeven in de volgende vakken, verdeeld over de verschillende klassen, volgens onderstaande tabel: 1 t/m 6=leerjaar/klas/groep, J=jongens, M=meisjes Tabel: 1-J 1-M 2-J 2-M

2 VERDELING DER LEERSTOF OVER DE VERSCHILLENDE LEERJAREN Lezen 1 e leerjaar: Op aanschouwelijke wijze worden de leerlingen bekend gemaakt met de lettertekens en de samenvoeging van deze tekens tot eenvoudige bekende woorden. 2 e leerjaar: Voortzetting en uitbreiding van het geleerde in het eerste leerjaar. 3 e leerjaar: De inhoud van de leeslessen wordt van dien aard, dat de woordenschat vergroot wordt. De zinnen worden minder eenvoudig. 4 e leerjaar: Voortzetting en uitbreiding van het geleerde in het derde leerjaar. 5 e leerjaar: Het leesonderwijs wordt nu gedeeltelijk ook dienstbaar gemaakt aan de uitbreiding van begrippen. Een enkel leesboek over vaderlandse geschiedenis, aardrijkskunde of kennis der natuur is niet misplaatst. 6 e leerjaar: Voortzetting en uitbreiding van het geleerde in het vijfde leerjaar. Schrijven 1 e leerjaar: De leerlingen maken op de lei de gewone schrijfletters. 2 e leerjaar: Al de letterverbindingen en de hoofdletters worden op de lei gemaakt. 3 e leerjaar: De leerlingen beginnen met de eenvoudige lettervormen op het papier te schrijven. 4 e leerjaar: De leerlingen schrijven nu ook de hoofdletters op het papier. 5 e en 6 e leerjaar: Uitbreiding en voortzetting van het geleerde, vooral het lopend schrijven, wordt beoefend. Rekenen 1 e leerjaar: Behandeling der getallen van 1 tot 12 2 e leerjaar:,,,,,, van 12 tot e leerjaar:,,,,,, tot e leerjaar:,,,,,, ook boven 1000

3 e leerjaar: De inhoud van de leeslessen wordt van dien aard, dat de woordenschat vergroot wordt. De zinnen worden minder eenvoudig.

3 5 e leerjaar: Begin van de behandeling der breuken 6 e leerjaar: Voortzetting van de behandeling der breuken, gezelschaps- en interestberekening. In het begin staan aanschouwelijk- en hoofdrekenen op de voorgrond, later wordt ook een bescheiden plaatsje ingeruimd voor het cijferen, maar hoofdrekenen en denkoefeningen blijven hoofdzaak. Vormleer In het 5 e en 6 e leerjaar wordt het vormleeronderwijs volgens de leer van Ykema een gelegenheid om het waarnemings- en denkvermogen der leerlingen te vergroten, hun enige vaardigheid te bezorgen in het handtekenen van lengtematen en hen enigszins bekend te maken met de zogenaamde meetkundige figuren en vormlichamen. Nederlandse taal Dit onderwijs wordt in hoofdzaak gegeven naar aanleiding van de werkjes van Den Hertog en Lohr. 2 e leerjaar: De leerlingen worden geoefend in het juist schrijven van eenvoudige woorden en zinnen. 3 e leerjaar: Oefeningen uit het eerste stukje van Onze taal 4 e leerjaar: Oefeningen uit het tweede stukje van Onze taal 5 e leerjaar: Oefeningen uit het derde stukje A en B van Onze taal 6 e leerjaar: Uitbreiding en voortzetting van het geleerde in het vijfde leerjaar Vaderlandse geschiedenis 4 e leerjaar: Mondelinge behandeling van eenvoudige verhalen uit de geschiedenis des vaderlands. 5 e leerjaar: Uitbreiding van het voorgaande, afgewisseld met een leerboekje over de vaderlandse geschiedenis. 6 e leerjaar: Uitbreiding en voortzetting van het geleerde in het vijfde leerjaar.

Vormleer In het 5 e en 6 e leerjaar wordt het vormleeronderwijs volgens de leer van Ykema een gelegenheid om het waarnemings- en denkvermogen der leerlingen te vergroten, hun enige vaardigheid te

4 Aardrijkskunde 3 e leerjaar: Behandeling van de woonplaats en provincie 4 e leerjaar: Behandeling van de provincies en Nederland 5 e leerjaar: Behandeling van Nederland en Nederlands Oost-Indië 6 e leerjaar: Herhaling en uitbreiding van het geleerde en bovendien wordt Europa in behandeling genomen en het allereenvoudigste van de andere werelddelen. Kennis der Natuur 2 e leerjaar: Behandeling van het menselijk lichaam (uiterlijke vormen en delen vooral) en huisdieren. 3 e leerjaar: Uitbreiding van het voorgaande. 4 e leerjaar: Behandeling van enkele planten en dieren. 5 e leerjaar: Voortzetting van het voorgaande en begin der natuurkunde. 6 e leerjaar: Uitbreiding en voortzetting van het geleerde. Zingen Gedurende de drie eerste leerjaren worden de leerlingen geoefend in het zingen op het gehoor. In de drie laatste leerjaren worden de leerlingen geoefend in het zingen naar het notenschrift. Vrouwelijke handwerken 2 e leerjaar: Eenvoudig brei- en merkwerk. 3 e leerjaar: Voortzetting van het geleerde en begin met naaien. 4 e leerjaar: Voortzetting en herhaling van het geleerde. 5 e leerjaar: Begin met stoppen en mazen. 6 e leerjaar: Voortzetting van het geleerde en bovendien leren verstellen.

Kennis der Natuur 2 e leerjaar: Behandeling van het menselijk lichaam (uiterlijke vormen en delen vooral) en huisdieren. 3 e leerjaar: Uitbreiding van het voorgaande.

5 Tekenen Het tekenonderwijs dient in alle klassen tot oefening van oog en hand. In het eerste leerjaar dient het vooral tot voorbereiding van de schrijfoefeningen. TE GEBRUIKEN LEERBOEKEN Titel: Auteur: Overal heen! J.J.A. Goeverneur Een reisje de wereld rond met de laarzen van den reuzeman Kleine bijdragen tot bevordering van Natuur-, Landen- en Volkenkennis voor huis en school De heele wereld rond! J.J.A. Goeverneur Tweede reisje met de laarzen van den reuzenman. Ten dienste der Volksschool Onze spreekwoorden Leesboekje voor de middelste klasse der Lagere School Mijn vaderland Het eerste boekje voor geschiedenis in de Lagere School Natuurkennis Kennis der natuur Tweede leesboek Voor de hoogste klasse de Lagere Scholen en normaallessen J. Wijma C.F. van Duyl D. Tjalkens H. Baarschers

6 Voorheen J. Wijma Uit de geschiedenis van Nederland voor de middelste klassen der Lagere School Denken en schrijven J.H. Veenendaal Opgaven ter bevordering van nuttige werkzaamheid in school en huis voor leerlingen eener Lagere School Rekenboek Voor de Volksschool Even en oneven Rekenboek voor de Lagere School J.Th. Closse c.s. D. van Pelt Tijdtafel der geschiedenis van Nederland Geschiedenis van Noord-Nederland J.F. Jansen De Duitsche kindervriend in een Nederlandschen veranderd P.F. Willemsen Gewijzigd naar de tegenwoordige behoeften der Lagere Scholen door R.G. Rijkens Uit ons land en uit den vreemde C.E. van Koetsveld Eerste leesboekje voor de hoogere klassen der Algemeene Volksschool De portefeuille met platen van grootvader Sprankhof C.E. van Koetsveld Tweede leesboekje voor de hoogste klassen der Algemeene Volksschool Aardrijkskunde Voor de Volksschool met platen P.R. Bos Wereldhistorie O. Baar (?) Geschiedenis

Closse c.s. D. van Pelt Tijdtafel der geschiedenis van Nederland Geschiedenis van Noord-Nederland J.F. Jansen De Duitsche kindervriend in een Nederlandschen veranderd P.F. Willemsen Gewijzigd naar de tegenwoordige behoeften der Lagere Scholen door R.

7 De practische taalmeester Een geregeld stel taaloefeningen voor de Volksschool Rekenboeken Leerboeken der Rekenkunde Nieuwe rekenboeken Voor de Lagere Scholen F. Bruins J. Versluys A.L. Boeser Krookjes Lees- en spreekoefeningen voor de laagste klasse der Volksschool Vaderlandsche geschiedenis Een nieuw honderdtal Verhalen voor de Volksschool Mosroosjes Leesboek voor de Volksschool De oude tolbaas Een leesboekje voor kinderen Natuurkennis Een leesboekje voor de laagste klasse Onze taal 1, 2 en 3 Taaloefeningen voor de Lagere Scholen Rood, wit en blauw Lees-, schrijf- en teekenoefeningen voor school en huis K. Hofkamp A. Nuiver en O.J. Reinders L. Leopold R. Koopmans van Boekeren L. Bouwman C.H. den Hertog en J. Lohr J.M.H. Bosman

8 Het schriftelijk rekenen in de Lagere School De jonge lezer Leesboekje Leesboekjes voor de lagere klassen der Volksschool H. Raadersma Lzn J. Wijma W.F. van Oostveen Het rekenen uit het hoofd In de Lagere School Vormleer Rekenboek voor de hoogste klasse der Lagere Scholen H. Raadersma Lzn IJ. IJkema en L. Bouman Rekenschool W.H. Wisselink Oefeningen voor het aanschouwelijk, uit het hoofd en schriftelijk rekenen KLASSEN De Openbare School te Koedijk is in overeenstemming met de zes leerjaren verdeeld in zes klassen of afdelingen. SCHOOLTIJDEN In de Openbare Lagere School te Koedijk wordt maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag onderwijs gegeven van s morgens 9 tot 12 uur en s middags van 13 tot uur. Voor kinderen van het 1 e leerjaar duurt de morgenschooltijd tot 11 uur en de namiddagschooltijd tot uur.

t rekenen uit het hoofd In de Lagere School Vormleer Rekenboek voor de hoogste klasse der Lagere Scholen H.

9 VAKANTIE Er waren 4 vakanties per schooljaar. 1 e Van vrijdag voor Pasen tot maandag na Pasen 2 e Van de eerste maandag in augustus tot de derde maandag in augustus 3 e Van de derde maandag van september tot en met de eerstvolgende woensdag, zijnde de kermis te Koedijk 4 e Van de 24 e december tot de 4 e januari Het leerplan werd op 13 juli 1886 ingeleverd door het hoofd van de Openbare lagere School te Koedijk, de heer C. Otter bij burgemeester Kramer en de wethouders van Koedijk. Zij keurden het plan goed. Burgemeester en wethouders brachten daarna ter inspectie een bezoek aan de school. Alles wat betreft personeel, leerlingen, schoolmeubelen etc. werd in orde bevonden. Ook de Raad keurde hierna het plan goed. En onze (bet)(over)grootouders konden weer naar school! Cor Visser Bronnen: Gemeentearchief Koedijk Collectie Nederlandsch Schoolmuseum (

zijnde de kermis te Koedijk 4 e Van de 24 e december tot de 4 e januari Het leerplan werd op 13 juli 1886 ingeleverd door het hoofd van de Openbare lagere School te Koedijk, de heer C.

Vergelijkbare documenten

Bedoeling infoavond. Wegwijs maken in het programma en de werkwijze van het 3 de leerjaar

Bedoeling infoavond. Wegwijs maken in het programma en de werkwijze van het 3 de leerjaar Bedoeling infoavond Wegwijs maken in het programma en de werkwijze van het 3 de leerjaar Dagindeling Juf Kim (3A) en meester Stijn (3B) Wiskunde, Nederlands, Wero Juf Kim geeft muzo voor beide klassen