Intramusculaire inspuiting : verder kijken dan de rituelen
|
|
- Hans Lemmens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Intramusculaire inspuiting : verder kijken dan de rituelen Bernadette Geeraert Verpleegtechnische handelingen KB 1990 : verpleegtechnische handelingen KB 2006/2007 : standaard verpleegplan of procedure op te maken Iedere instelling : procedureboek Caritas ziekenhuizen Antwerpen : bundeling tot moederprocedure MAAR : grootste gemene deler evidence based procedure 2 1
2 EBN Evidence-based verpleegkundige (EBN) betekent het gebruik van beste beschikbare bewijs uit onderzoek, samen met de voorkeuren van patiënten en klinische ervaring, bij het maken van verpleegkundige beslissingen Cullum N. Users' guides to the nursing literature: an introduction. Evid Based Nurs 2000 Jul;3(3):71-2. doi: /ebn Wetenschappelijke literatuur Voorkeur patiënt EBN Klinische ervaring 4 2
3 Barrière EBN Gebrek aantijd Ontbreken van de waarde van onderzoek in de praktijk Gebrek aan begrip van electronische databanken om bewijsmateriaal te vinden Gebrek aan computervaardigheden Ontbreken van EBNmentoren op de werkvloer Moeilijktebegrijpen jp onderzoeksartikelen Pravikoff DS, Tanner AB, Pierce ST. Readiness of U.S. nurses for evidence-based practice. Amer J Nurs 2005 Sep;105(9): Waarom EBN Hanteerbaar maken van informatie Reduceren van variantie Basis = bewijs NIET ervaring / mening Gericht op verbeteren van kwaliteit van zorg Transparantie en verantwoording B.Geurden 6 3
4 Actuele koers We varen nog op.. - wat heb ik vroeger geleerd? - welke ervaringen heb ik opgedaan? - wat is het advies van mijn collega? - welke consensus hebben we hier als groep over? Opinion based evidence based 7 Janet G Schnall 8 4
5 Gradatie van bewijzen A1 Systematische review of meta-analyse A2 Gerandomiseerd ddubbelblind d vergelijkend klinische i onderzoek van goede kwaliteit van voldoende omvang Prospectief cohort onderzoek van voldoende omvang en follow-up B Vergelijkend onderzoek van matige kwaliteit of onvoldoende omvang Prospectief cohort onderzoek met onvoldoende omvang, retrospectief cohort onderzoek of patiënt-controle onderzoek C Niet-vergelijkend onderzoek D Mening van deskundigen 9 Uitspraak niveau Conclusie gebaseerd op 1 Onderzoek van niveau A1 of 2 onafhankelijk van elkaar uitgevoerde onderzoeken van niveau A2 met consistent resultaat 2 1 onderzoek van niveau A2 of 2 onafhankelijk van elkaar uitgevoerde onderzoeken van niveau B 3 1 onderzoek van niveau B of C 4 Mening van deskundigen vb. expertpanel, werkgroep, focusgroep 10 5
6 Intramusculaire inspuiting veel procedures, zonder bronvermelding niet over alle stappen bestaat onderzoek beperkt aantal onderzoek onderzoek niet recent geen consensus over alle resultaten onderzoeksresultaten niet gekend op de werkvloer 11 nr deelaspect status wie? gradatie referenties opmerking INTRAMUSCULAIRE INSPUITING afgewerkt in ontwikkeling hiaat wanneer? van evidentie 1 Handen ontsmetten x HGR Plaatsbepaling x Lessius, Naaldlengte x Lessius, Ontluchten van de naald air-lock x x Lessius, Ontsmetten x Lessius, Druk uitoefening x Lessius, Hoek van inspuiting x Lessius, Tempo van inspuiten x Lessius, Z-track techniek x Lessius, Masseren x Lessius, Handen ontsmetten x HGR
7 nr deelaspect status wie? gradatie referenties opmerking ZUURSTOF TOEDIENING afgewerkt in ontwikkeling hiaat wanneer? van evidentie 1.1 hygiënisch zuiver materiaal x zuurstof bevochtigen vanaf à 5 m/min x zuurstof bevochtigen met een wegwerpbevochtiger of 1.3 een verdamper x 1.4 verlengleiding zo kort mogelijk houden 2.1 informatie geven aan patiënt x 2.2 benodigdheden x x KHK Turnhout 2010 KHK Turnhout ,2,3,4 KHK Turnhout ,3 KHK Turnhout ,5 basisprincipe hygiëne en steriliteit KHK Turnhout 2010 basisprincipe beleving KHK Turnhout ,5,6 2.3 voorschrift arts x (x) KHK Turnhout ,7,8,9,10 geen consensus in de gevonden literatuur Neusbril, zuurstofmasker, zuurstofsonde: afstand x KHK Turnhout patiënt observeren op KHK Turnhout 2.4 regelm tijdstippen x (x) 2010 geen lit studie 2.5 werking materiaal regelm controleren x (x) vervangfrequentie materiaal (wekelijks, sonde dagelijks, 2.6 bevochtiger maandelijks) x KHK Turnhout 2010 geen lit studie KHK Turnhout ,6,11 13 nr deelaspect status wie? gradatie referenties opmerking 1 MAAGSONDE afgewerkt in ontwikkeling hiaat wanneer? van evidentie maagsonde: (contra-) indicaties Artesis, plaatsing en controle positie Artesis, complicaties Artesis, soort / maat / lengte / levensduur maagsonde x Artesis, materiaal x Artesis, oorzaak blokkade x Artesis, techniek om te ontstoppen x Artesis, oorzaken en acties bij misselijkheid / overgeven x Artesis, oorzaken en acties bij diarree x Artesis,
8 It is not enough to do your best; you must know what to do, and THEN do your best. W. Edwards Deming Evidence based werken om tot een opwaardering te komen van het verpleegkundig beroep 15 Opwaardering verpleegkundig beroep Nood aan uniforme verpleegkundige taal Nood aan betrouwbaar en valide onderzoek dat toegankelijk is Van protocol tot naslagwerk 16 8
9 Intramusculaire inspuiting Inspuiting in de spier : Het toedienen van een vloeibaar geneesmiddel diep in het spierweefsel door gebruik te maken van een steriele spuit en steriele holle naald. Dit zal steeds gebeuren op medisch voorschrift. Classificatie KB1990: Lijst verpleegtechnische handelingen Medicamenteuze toedieningen B2-handeling:voorbereiding en toediening van medicatie via intramusculaire toegangsweg. 17 Contra-indicatie Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen de contraindicaties met betrekking tot de techniek van intramusculaire i injectie i en de contra-indicaties i met betrekking tot het te injecteren medicijn. Voor dit laatste steeds de bijsluiter van het medicijn raadplegen en allergische reacties van de patiënt navragen. Stollingsstoornissen. Antistolling-therapie. Thrombolyse-therapie. Vermijd plaatsen met littekenweefsel, ecchymose, schaafwonden en infecties. 18 9
10 Five rights of medication Reductie van medicatiefouten door controle van : Right patient Right medication Right time Right dose Right route 19 Medicatie -uit ampul -uit flacon - voorgevulde spuit - op te lossen poeder 20 10
11 Spuit en naald 21 Gauge = naalddikte Lengte (mm) toepassing grijs 27 = 0,40 mm 20 s.c., vb insulin met hoek van grijs 27 = 0,40 mm 12 s.c., vb insulin met hoek van 90 bruin 26 = 0,45 mm s.c vb Heparine met hoek van 90 orange 25 = 0,50 mm 24 s.c., vb Heparine met hoek van orange 25 = 0,50 mm 16 s.c. blauw 23 = 0,60 mm 30 s.c. blauw 23 = 0,60 mm 16 s.c. zwart 22 = 0,70 mm 30 bloedafname zwart 22 = 0,70 mm 16 bloedafname, i.m. dij groen 21 = 0,80 mm 30 bloedafname groen 21 = 0,80 mm 40 i.m.: dij, bovenarm, kinderen groen 21 = 0,80 mm 50 i.m.: bij ondergewicht of normaal gewicht geel 20 = 0,90 mm 50 i.m.: bij ondergewicht of normaal gewicht geel 20 = 0,90 mm 70 i.m.: bij overgewicht beige 19 = 1,10 mm 40 bloedafname roze 18 = 1,20 mm 40 bloedafname 22 11
12 Naaldlengte volgens plaatsbepaling en gewicht van patiënt : - bovenarm, dij : 25 à 32 mm - gluteaal : best 50 mm gebruiken (eventueel 40 mm) bij zwaarlijvig persoon > 50 mm 23 Optreknaald = een dikkere naald welke toelaat om de medicatie eenvoudig op te trekken met behulp van een spuit. In de literatuur bestaat geen consensus over het gebruik van nieuwe naald voor de toediening. Onderzoek van Ağaç : bevestigt de twee-naald techniek. Ağaç, E. and Güneş, Ü. Y. (2011), Effect on pain of changing the needle prior to administering medicine intramuscularly: a randomized controlled trial. Journal of Advanced Nursing, 67: doi: /j x Onderzoek van Rock : geen significantie in pijnscore tussen de een-naald en twee-naald techniek. Rock, D. (2000), Does drawing up technique influence patients perception of pain at the injection site?. Australian and New Zealand Journal of Mental Health Nursing, 9: doi: /j x In de praktijk is het wel eenvoudiger om vloeistof op te trekken met een kortere, dikkere naald 24 12
13 Ontsmettingsmiddel Indien men ontsmet, dient men best gebruik te maken van 70% isopropyl alcohol met 2% chlorhexidine. Ramirez-Arcos, S., & Goldman, M. (2010). Skin disinfection methods: prospective evaluation and postimplementation results Transfusion (Vol. 50, pp ). United States. 25 hoek WHO stelt dat de inspuiting dient te gebeuren onder een hoek van 90, om zo te komen tot een maximale toediening in de spier Hutin Y, Hauri A, Chiarello L, Catlin M, Stilwell B et al. Best infection control practices for intradermal, subcutaneous, and intramuscular needle injections. Bull World Health Organ. 2003;81:
14 Tempo van inspuiten De beschreven voorstellen tot inspuiten liggen tussen de 1ml/10 seconden tot 1ml/20 seconden. In afwezigheid van duidelijke evidentie wordt voorzichtigheidshalve aanbevolen om traag in te spuiten. Small SP. Preventing sciatic nerve injury from intramuscular injections: literature review. J Adv Nurs. 2004;47: Mitchell JR, Whitney FW. The effect of injection speed on the perception of intramuscular injection pain. A clinical update. AAOHN J. 2001;49: Z-track - techniek Deze techniek van IM-injectie voorkomt irritatie en lekkage van medicatie in het subcutane weefsel, door de subcutane laag over de ingespoten vloeistof te laten schuiven Floyd S, Meyer A. Intramuscular injections--what's best practice? Nurs N Z. 2007;13:20-2. Wynaden D, Landsborough I, McGowan S, Baigmohamad Z, Finn M, Pennebaker D. Best practice guidelines for the administration of intramuscular injections in the mental health setting. Int J Ment Health Nurs. 2006;15:
15 Ontluchten air-lock techniek Moderne naalden zijn zeer fijn gecalibreerd, wat het gebruik van de luchtbel overbodig maakt Hutin Y, Hauri A, Chiarello L, Catlin M, Stilwell B et al. Best infection control practices for intradermal, subcutaneous, and intramuscular needle injections. Bull World Health Organ. 2003;81: Er bestaat geen enkel gevaar bij het inspuiten van enkele luchtbelletjes in het onderhuids weefsel of in een spier. 29 Air-lock - techniek Er wordt als laatste een kleine hoeveelheid lucht ingespoten, zodat bij terugvloei niet de medicatie maar wel de lucht terugvloeit 30 15
16 Druk vóór de inspuiting Het uitoefenen van manuele druk op de injectieplaats voorafgaand aan de IM-injectie resulteert in een verlaagde pijngevoeligheid Chung JW, Ng WM, Wong TK. An experimental study on the use of manual pressure to reduce pain in intramuscular injections. J Clin Nurs. 2002;11: Barbara J. Barnhill, Melinda D. Holbert, Nisha M. Jackson, Roberta S. Erickson; Using pressure to decrease the pain of intramuscular injections Journal of Pain and Symptom Management ;1996;1:52-58) Alavi N.M., Effectiveness of acupressure to reduce pain in intramuscular injections, Acute Pain. 2007;9,4 : Fletcher H.; Painless Depo-medroxyprogesterone acetate (DMPA) injections using the pinch technique, Journal of Obstetrics & Gynaecology, 2004;5: Eigen onderzoek heeft deze onderzoeksvraag niet kunnen bevestigen 31 Onderzoek : druk vóór inspuiting 233 medewerkers van het Universitair Ziekenhuis Brussel 66% vrouwen 34% mannen De gemiddelde leeftijd : 45 jaar (mediaan 46 jaar) Pijnmeting VAS-schaal 0-10 Gemidelde pijnscore : 1,2 gemiddelde pijnscore bij geen druk : 1,2 gemiddelde pijnscore bij lichte druk : 1,2 gemiddelde pijnscore bij harde druk : 1,
17 Masseren na de inspuiting De literatuur vermeldt dat masseren na de inspuiting pijnreducerend werkt, er werden echter geen onderzoeksresultaten teruggevonden Bij Z-tracktechniek : niet masseren 33 Onderzoek : masseren na inspuiting Aantal onderzoekseenheden : 278 : Griepvaccinatie studenten verpleegkunde Griepvaccinatie personeelsleden Lessius mechelen Griepvaccinatie personeel UZBrussel Pijnmeting : massage N Mean Std. Std. Error Deviation Mean pijn insp ja 135 1,274 1,4834,1277 neen 137 1,255 1,3895,1187 pijn24u ja 108 1,700 1,9493,1876 neen 105 1,659 1,8867,1841 pijn48u ja 108,935 1,5075,1451 neen 105 1,148 1,5963,
18 Aspireren of niet? Cecelia L. Crawford, Joyce A. Johnson Deze voorzorgsmaatregel wordt uitgevoerd om te vermijden dat een bloedvat of ader wordt aangeprikt De praktijk van aspiratie tijdens de injectie is een traditie die is aangeleerd voor de afgelopen 40 jaar, maar is niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek Nicoli, L. H., & Hesby, A. (2002). Intramuscular injection: An integrative research review and guidelines for evidence-based practice. Applied Nursing Research,16(2), Geen enkele studie bevestigt of verwerpt de huidige aspiratie techniek en momenteel zijn er geen gegevens die de noodzaak voor aspiratie ondersteunen Atkinson, W. L., Pickering, L. K., Schwartz, B., Weniger, B. G., Iskander, J. K., & Watson, J. C. (2002). General Recommendations on Immunization: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) and the American Academy of Family Physicians (AAFP). Morbidity and Mortality Weekly Report, 51, RR Middleton, D. B., Zimmerman, R. K., & Mitchell, K. B. (2003). Vaccine schedules and procedures, The Journal of Family Practice, 52(1), S36-S46 Aspiratie bevestigt NIET een goede plaatsbepaling Veel verpleegkundigen volgen niet de langzaam richtlijn en voeren de procedure te snel uit om effectief te zijn Ten Second Rule: Dr. Linda Diggle, Immunisation Nurse Specialist Langzaam aspireren (5-10 seconden) Langzaam inspuiten (5-10 seconden) Langzaam terugtrekken, niet wrijven Hoeveel verpleegkundigen doen dit? 36 18
19 Aspireren verhoogt de pijn en inspuittijd en vergroot het aantal complicaties Chiodini, J. (2001). Best practice in vaccine administration. Nursing Standard, 16(7), Ipp, M., Taddio, A., Sam, J., Goldbach, M., & Parkin, P. C. (2007). Vaccine related pain: randomized controlled trial of two injection technique Archives of Disease in Childhood,92, , Workman, B. (1999). Safe injection techniques. Nursing Standard, 13 (39), Bij vaccinatie wordt aspiratie niet meer aangeraden (WHO, AAFP, DHS, ACIP) Aspireren kan aan te raden zijn bij hoog moleculaire mediciatie (vb penicillin) Gammel, J. A. (1927). Arterial embolism: an unusual complication following the intramuscular administration of bismuth. Journal of the American Medical Association, 88, Ozel, A., Yavuz, H., & Erkul, I. (1995). Gangrene after penicillin injection: A case report. The Turkish Journal of Pediatrics, 37(1), Talbert, J. L., Haslam, R. H. & Haller, J. A. (1967). Gangrene of the foot following intramuscular injection in the lateral thigh: A case report with recommendations for prevention. The Journal of Pediatrics, 70(1), Ontsmetten : noodzaak of overbodig ritueel? 1. Proloog 2. De huid als biotoop voor bacteriën 3. De normale huidflora 4. De invloed van desinfectantia 5. Bestaande richtlijnen 6. Conclusies 38 RUDY BURGMEIJER 19
20 1. PROLOOG 1774: CLAUDE LOUIS BERTHOLLET ( ): 1822): L EAU DE JAVEL 1820: ANTOINE LABARRAQUE ( ): 1850): L EAU DE LABARAQUE 1847: IGNÁC SEMMELWEIS ( ): 1865): GECHLOREERD WATER 39 RUDY BURGMEIJER 1875: JOSEPH LISTER ( ): 1912): FENOL 5% IN WATER 1889 GEPPERT: KWIKVERBINDINGEN (o.a. mercurochroom, thiomersal) Geppert J. Zur Lehre von den Antiseptics. Berl Klin Wochenschr 1889;26: , 794, RUDY BURGMEIJER 20
21 1897 EPSTEIN: ETHYLALCOHOL 70-90% Epstein F. Z Hyg Infekt Krankh 1897;24: SENN: JODIUM 1956 MURRAY & CALMAN: CHLOORHEXIDINE (Hibitane ) 41 RUDY BURGMEIJER 2. DE HUID ALS BIOTOOP VOOR BACTERIËN 42 RUDY BURGMEIJER 21
22 2. DE HUID ALS BIOTOOP VOOR BACTERIËN DE HUID VAN EEN VOLWASSENE BESLAAT ±2 m 2 DE OPPERHUID IS MEESTAL TE DROOG EN TE ZUUR (ph 4-6) VOOR BACTERIËN OM TE KUNNEN OVERLEVEN BACTERIEGROEI OP DE HUID IS GEASSOCIEERD MET DE ZWEETKLIEREN EN TALGKLIEREN DE VOCHTIGGHEID EN DE ph VAN DE HUID VARIEERT PER LOCALISATIE DE MEEST GUNSTIGE CONDITIES IN DE OKSEL, RONDOM DE NAVEL EN IN DE GENITAALSTREEK VOORZIJDE THORAX: 10 2 PER CM 2 BEHAARDE HOOFD: PER CM 2 OKSEL EN GENITAALSTREEK: PER CM 2 DE HUID WORDT VOORTDUREND BESMET MET BACTERIËN DE MEESTE BACTERIËN KUNNEN NIET LANG IN LEVEN BLIJVEN EN ZICH NIET VERMENIGVULDIGEN TRANSIENT ENKELE SOORTEN KUNNEN LANGERE TIJD OVERLEVEN EN ZICH VERMENIGVULDIGEN ( RESIDENT ) 43 RUDY BURGMEIJER 3. DE NORMALE HUIDFLORA DE MEESTE BACTERIËN VAN DE NORMALE HUIDFLORA ZIJN GRAMPOSITIEF GRAMNEGATIEVE BACTERIËN ZIJN MINDER GOED BESTAND TEGEN UITDROGEN (Uitzondering: Acinetobacter) GISTEN EN SCHIMMELS KOMEN NORMALITER NIET VOOR OP DE GEZONDE HUID DE NORMALE HUIDFLORA BESTAAT O.A. UIT: Staphylococcus epidermidis Staphylococcus aureus Acinetobacter spp Propionibacterium acnes Micrococcus luteus DE DENSITEIT VAN DE NORMALE HUIDFLORA KAN WIJZIGEN DOOR: KLIMAAT EN WEESROMSTANDIGHEDEN LEEFTIJD PERSOONLIJKE HYGIËNE BEPAALDE PATHOLOGIE 44 RUDY BURGMEIJER 22
23 DE SAMENSTELLING VAN DE NORMALE HUIDFLORA VERSCHILT PER ANATOMISCHE LOKALISATIE 45 RUDY BURGMEIJER 4. DE INVLOED VAN DESINFECTANTIA STOF DUUR (MIN) % OVERLEVING TRANSIËNTE BACTERIËN % OVERLEVING RESIDENTE BACTERIËN ETHYLALCOHOL 70% 0,4 0,008 1,2 2,0 < 0, ,4 CHLOORHEXIDINE 0,5% IN ALCOHOL 0,4 2,0 0,002 0,03 18,7 CHLOORHEXIDINE 0,5% IN WATER 2,0 <0, ,3 JODIUM 0,5% IN ALCOHOL 70% 0,4 2,0 0,012 0,24 19,3 LUGOL-JODIUM (KJ IN WATER) 2,0 < 0, ,6 CETRIMIDE 2% IN WATER 2,0 > 0,09 - > 0,14 Naar: Lowbury EJL. Skin disinfection. J Clin Pathol 1961;14: RUDY BURGMEIJER 23
24 4. DE INVLOED VAN DESINFECTANTIA STOF GRAM POS GRAM NEG MYCO -BACT SCHIM- MELS VIRUS- SEN OPMERKINGEN ALCOHOL 70% SNEL WERKEND CHLOORHEXIDINE MATIG SNEL WERKEND SOMS ALLERGISCHE REACTIES JODIUM MATIG SNEL WERKEND IRRITEREND POVIDONJOOD MATIG SNEL WERKEND MINDER IRRITEREND DAN JODIUM FENOLDERIVATEN MATIG SNEL WERKEND Naar: Boyce JM, Pittet D. Guidelines for hand hygiene in health-care settinds. MMWR 2002;51: RUDY BURGMEIJER EEN VOOR IM GEBRUIKELIJKE INJECTIENAALD HEEFT EEN Ø VAN 0,5 MM DE WOND VAN EEN INJECTIE HEEFT DUS EEN OPPERVLAK VAN < 0,2 MM 2 OP DE GEBRUIKELIJKE INJECTIEPLAATSEN VOOR VACCINATIE BEVINDEN ZICH 100 BACTERIËN PER CM 2 = 1 BACTERIE PER MM 2 CONCLUSIE: HET INOCULUM DOOR INJECTIE IS VERWAARLOOSBAAR KLEIN 48 RUDY BURGMEIJER 24
25 5. BESTAANDE RICHTLIJNEN (USA) PLOTKIN / ORENSTEIN / OFFIT: VACCINES 5 TH EDITION (2008) : SKIN AT THE INJECTION SITE SHOULD BE PRPARED WITH WITH ISOPROPYL ALCOHOL (70%) AND ALLOWED TO DRY BEFORE INJECTION AAP RED BOOK 28 TH EDITION (2009) : GEEN UITSPRAAK OVER DESINFECTIE VAN DE HUID 49 RUDY BURGMEIJER 5. BESTAANDE RICHTLIJNEN (CAN) CANADIAN IMMUNIZATION HANDBOOK 7TH EDITION (2006) : BEFORE INJECTION THE SKIN SHOULD BE CLEANSED WITH A SUITABLE ANTISEPTIC AND ALLOWED TO DRY 5. BESTAANDE RICHTLIJNEN (AUS) THE AUSTRALIAN IMMUNISATION HANDBOOK 9 TH EDITION (2008) : WHEN THE SKIN IS VISIBLY CLEAN, THERE IS NO EVIDENCE THAT SKIN ANTISEPSIS IS NECESSARY 50 RUDY BURGMEIJER 25
26 5. BESTAANDE RICHTLIJNEN (NL) RIVM / LCI RICHTLIJNEN INFECTIEZIEKTE- BESTRIJDING (2011) : HUIDDESINFECTIE IS NIET NODIG BIJ HET GEVEN VAN INJECTIES HANDBOEK VACCINATIES DEEL A (2011) : DESINFECTIE VAN DE HUID VOORAFGAAND AAN VACCINATIE KAN ACHTERWEGE BLIJVEN 51 RUDY BURGMEIJER 5. BESTAANDE RICHTLIJNEN (NL) RIVM / CIb UITVOERINGSREGELS RIJKSVACCINATIEPROGRAMMA (2011) : DESINFECTIE VAN DE RUBBEREN AFSLUITDOP EN DE HUID VAN HET KIND IS NIET NODIG RICHTLIJNEN TRAVELALERT (2005) : DESINFECTIE VAN DE HUID WORDT GEADVISEERD BIJ CLIËNTEN MET EEN AFWEERSTOORNIS EN BIJ VENAPUNCTIES 52 RUDY BURGMEIJER 26
27 5. BESTAANDE RICHTLIJNEN (NL) LANDELIJKE PROTOCOLLEN REIZIGERSADVISERING LCR (2011) : DESINFECTIE VAN DE HUID, VOORAFGAAND AAN EEN INJECTIE OF EEN VENAPUNCTIE IS NIET NODIG 5. BESTAANDE RICHTLIJNEN (VL) STANDAARD VACCINATIES VWVJ (2010) : ONTSMETTING VAN DE HUID ZOU STRIKT GENOMEN NIET NOODZAKELIJK ZIJN VOOR ZOVER HET HUIDOPPERVLAK PROPER EN DROOG IS 53 RUDY BURGMEIJER 6. CONCLUSIES 1. UITSPRAKEN IN RICHTLIJNEN OVER DE NOODZAAK VAN DESINFECTIE ZIJN NIET ONVOLDOENDE WETENSCHAPPELIJK ONDERBOUWD 2. UITSPRAKEN IN RICHTLIJNEN OVER DE NOODZAAK VAN HET LATEN DROGEN VAN EEN DESINFECTANS ZIJN ONVOLDOENDE WETENSCHAPPELIJK ONDERBOUWD 3. UITSPRAKEN IN RICHTLIJNEN OVER HET OVERBODIG ZIJN VAN DESINFECTIE ZIJN MEESTAL MET LITERATUUR ONDERBOUWD DESINFECTIE VAN DE HUID MAG, MAAR HOEFT NIET ATLIJD 54 RUDY BURGMEIJER 27
28 Welke plaats moet ik gebruiken? Afhankelijk van : Leeftijd van de persoon Te injecteren medicatie Algemene toestand van de patiënt 55 SKU NS
29 Gluteus medius : ventrogluteale zijde 57 Ventrogluteale l plaatsbepaling l 58 Brophy, K., Scarlett-Ferguson, H., & Webber, K. (2008). Clinical drug therapy for Canadian practice (1 st ed). Philadelphia : Lippincott, Williams & Wilkins 29
30 Ventrogluteaal : Crista methode 59 Gluteus maximus : dorsogluteale zijde 60 30
31 61 N. ischiadicus: met gesloten en geopende M. glut.max
32 Overzicht van fascia en opp. zenuwen in de bilstreek 63 Er ligt meer dan alleen de N. ischiadicus!! 64 32
33 Rectus femoris 65 Vastus lateralis 66 33
34 Sensiebele bezenuwing van het onderste lidmaat: voorzijde 67 Bezenuwing voorzijde van het bovenbeen 68 34
35 Deltoideus 69 M. deltoideus en onderliggende spieren 70 35
36 M. deltoideus, N. axillaris, N. radialis & A. prof. brachii 71 Bezenuwing van het bovenste lidmaat: overzicht 72 36
37 Opwaardering verpleegkundig beroep Nood aan uniforme verpleegkundige taal Nood aan betrouwbaar en valide onderzoek dat toegankelijk is Van protocol tot naslagwerk 73 Vragen? 74 37
38
Evidence Based Nursing
Evidence Based Nursing Verpleegtechnische handelingen 1 Verpleegtechnisch handeling KB 1990 : verpleegtechnische handelingen KB 2006/2007 : standaard verpleegplan of procedure op te maken Iedere instelling
Nadere informatieIntramusculaire injectiemethode
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren 9 Intramusculaire injectiemethode Bij intramusculaire injecties vindt de inspuiting (injectie) plaats in spierweefsel. De vloeistof
Nadere informatieInjecteren: opzuigen, ontluchten, desinfecteren
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren 4 Injecteren: opzuigen, ontluchten, desinfecteren Injecteren is het met behulp van een injectiespuit en injectienaald vloeistof (medicatie)
Nadere informatieAanbevolen intramusculaire vaccinatietechniek. Anouk Vanlander Karel Hoppenbrouwers Tweede Referatendag Jeugdgezondheidszorg Leuven 7 december 2007
Aanbevolen intramusculaire vaccinatietechniek Anouk Vanlander Karel Hoppenbrouwers Tweede Referatendag Jeugdgezondheidszorg Leuven 7 december 2007 Inhoud van de presentatie Aanleiding en procedure voor
Nadere informatieIntramusculaire injectiemethode
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren Intramusculaire injectiemethode Bij intramusculaire injecties vindt de inspuiting (injectie) plaats in spierweefsel. De vloeistof
Nadere informatieProtocollenboek Voorbehouden en Risicovolle en Overige handelingen. Hoofdstuk Injecteren
Protocollenboek Voorbehouden en Risicovolle en Overige handelingen Hoofdstuk Injecteren Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren 1 Injecteren, opzuigen, ontluchten, desinfecteren
Nadere informatieZachte en veilige injecties Tips en trucs voor het injecteren van insuline
Zachte en veilige injecties Tips en trucs voor het injecteren van insuline Meer vrijheid. Meer vertrouwen. Met mylife. Tip 1 De pennaald die past Om de insuline goed te kunnen doseren, is het essentieel
Nadere informatieZiekenhuizen. Desinfectie van huid en slijmvliezen
Ziekenhuizen Desinfectie van huid en slijmvliezen Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: maart 2008 Wijziging: oktober 2010 Wijziging: december 2011 Revisie: maart 2013 Aan de samenstelling van deze
Nadere informatieIM inspuiting aan een volwassene
I inspuiting aan een volwassene Gebruik ook het protocol Algemeen werkschema! 1. Optrekken van het geneesmiddel zorgverlener VOORBEREIDING - Ontsmet de handen zorg vrager en omgeving NAZORG - Controleer
Nadere informatieOpdracht 4b: DOSSIERBESPREKING
Opdracht 4b: DOSSIERBESPREKING Namen: Maike de Groot & Mirthe van Loon Gegevens Mirthe: Groep: LV11-4AMC3 Studentnummer: 500527396 Stage afdeling: Docent begeleidster: Werkbegeleiders: Algemene interne,
Nadere informatieIM inspuiting aan een volwassene
IM inspuiting aan een volwassene Gebruik ook het protocol Algemeen werkschema!. Optrekken van het geneesmiddel zorgverlener VOORBEREIDING NAZORG - Ontsmet de handen zorg - Controleer de situatie na afronding
Nadere informatieDe ventrogluteale injectietechniek onbekend is onbemind
Christel Opdebeek Brugopleiding Ziekenhuisverpleegkunde Interne begeleider: Proost Lien Externe begeleider: Van der Veken Karin De ventrogluteale injectietechniek onbekend is onbemind Bachelor in de verpleegkunde
Nadere informatieOnderzoek naar voorschrijven door Verpleegkundig Specialisten. Anneke Francke, mede namens Marieke Kroezen (NIVEL) 19 juni 2014
Onderzoek naar voorschrijven door Verpleegkundig Specialisten Anneke Francke, mede namens Marieke Kroezen (NIVEL) 19 juni 2014 In de praktijk horen we niet alleen dat de kwaliteit van het voorschrijven
Nadere informatieKies voor briljant. mylife Clickfine DiamondTip meer comfort door de perfecte naaldpunt.
Kies voor briljant. mylife Clickfine DiamondTip meer comfort door de perfecte naaldpunt. Zesvoudig geslepen naaldpunt, voor een soepelere injectie 1,2 Dunnewandtechnologie voor een snellere doorstroming
Nadere informatieSectie Infectieziekten
Sectie Infectieziekten 1 December 2015 U kunt helpen de HIV / AIDS epidemie te beëindigen You can help to end the HIV / AIDS epidemic Sectie Infectieziekten Weet uw HIV status Know your HIV status by 2020
Nadere informatieDe patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties
De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties Postoperatieve wondinfecties? Hoe groot is het gevaar? 1 op 20 operaties leidt tot een postoperatieve wondinfecties Staphylococus aureus is de
Nadere informatieVerpleegtechnische vaardigheden Injecteren
Verpleegtechnische vaardigheden 2017 Zorg-Wijs Floris Versterlaan 19 2316 DZ Leiden info@zorg-wijs.nl 06 20 33 83 86 www.zorg-wijs.nl 2e druk. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag in enige
Nadere informatieWat was de praktijk in de CLB s inzake preventie en aanpak van ernstige anafylaxie in 2004? 15 december 2006 K. Hoppenbrouwers A.
Wat was de praktijk in de CLB s inzake preventie en aanpak van ernstige anafylaxie in 2004? 15 december 2006 K. Hoppenbrouwers A. Vanlander Overzicht Aanbeveling Hoge Gezondheidsraad De preventie en aanpak
Nadere informatieMedicament per subcutane injectie toedienen
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Medicament per subcutane injectie toedienen Naam student: Datum: Vaardigheid 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen.
Nadere informatieMedicament per intramusculaire injectie toedienen
1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 0 Opdrachtformulier Medicament per intramusculaire injectie toedienen Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek
Nadere informatieRisico minimalisatie materiaal betreffende testosteronundecanoaat voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg
Risico minimalisatie materiaal betreffende testosteronundecanoaat voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg De risico minimalisatie materialen voor testosteronundecanoaat zijn beoordeeld door het College
Nadere informatieINSTRUCTIEBROCHURE. voor mensen die Metoject 50 mg/ml gebruiken
INSTRUCTIEBROCHURE voor mensen die Metoject 50 mg/ml gebruiken Inhoud Pagina Inleiding 3 Hoe wordt Metoject 50 mg/ml gebruikt? 4 Het vermijden van plaatselijke huidirritatie 7 Het vermijden van verharding
Nadere informatieClexane : gebruik na een chirurgische ingreep. informatie voor patiënten
Clexane : gebruik na een chirurgische ingreep informatie voor patiënten INLEIDING Het is mogelijk dat u tijdens uw verblijf op de dienst traumatologie het geneesmiddel Clexane kreeg toegediend. De dosis
Nadere informatieInformatie over het toedienen van insuline
Informatie over het toedienen van insuline Persoonlijk spuitschema van : zonder/met huidplooi loodrecht/schuin buik: (tijdstip) been: (tijdstip) bil: (tijdstip) arm: (tijdstip) 4/5/6 mm naald De diabetesverpleegkundige
Nadere informatieNEBIDO (TESTOSTERONUNDECANOAAT) 1000 mg/4 ml oplossing voor injectie GIDS VOOR DE VOORSCHRIJVER
De Belgische gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Nebido. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieEvidence-Based Nursing. Bart Geurden, RN, MScN
Evidence-Based Nursing Bart Geurden, RN, MScN Trends in Verpleegkunde Jaren 1980: Systematisch werken Focus op proces Jaren 1990: Verpleegkundige diagnostiek Focus op taal Aandacht verschuift van proces
Nadere informatieTestosteronundecanoaat
Testosteronundecanoaat Succesvolle toediening van Nebido (injectieflacon) Informatiebrochure voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg Deze brochure geeft informatie over de toediening van Nebido met
Nadere informatieKies voor betrouwbaarheid.
Kies voor betrouwbaarheid. De klassieke pennaald met de draai waarop u kunt vertrouwen. Goed passend met 2 keer draaien Past op alle belangrijke merken injectiepennen 1 Speciale oppervlaktebehandeling
Nadere informatieZypAdhera. Informatie bestemd voor professionelen uit de gezondheidszorg en verpleegkundigen Risicobeleidsplan
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ZypAdhera. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieZacht en veilig spuiten. Tips en trucs voor het injecteren van insuline.
Zacht en veilig spuiten. Tips en trucs voor het injecteren van insuline. Meer vrijheid. Meer vertrouwen. Met mylife. Zacht en veilig spuiten Correcte injectietechniek De insuline wordt in het onderhuidse
Nadere informatieStudietip Protocol : glycemie bepalen met digitale glucometer. Protocol optrekken insuline
Leerdoelen i Na het doorwerken van dit hoofdstuk kan je: Op vlotte en nauwkeurige wijze verschillende soorten insulines voorbereiden en toedienen Aangeven en demonstreren hoe een glucometer moet gebruikt
Nadere informatieHet toedienen van Fraxiparine - injecties
ORTHOPEDIE Het toedienen van Fraxiparine - injecties BEHANDELING Het toedienen van Fraxiparine - injecties De komende tijd kunt u minder goed uit de voeten. Dat kan bijvoorbeeld komen door een gipsverband,
Nadere informatieTestosteronundecanoaat
Testosteronundecanoaat Succesvolle toediening van Nebido (injectieflacon) Informatiebrochure voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg Deze brochure geeft informatie over de toediening van Nebido met
Nadere informatieZiekenhuizen. Preoperatieve handdesinfectie
Ziekenhuizen Preoperatieve handdesinfectie Werkgroep Infectie Preventie Vastgesteld: juni 2008 Revisie: juni 2013 Aan de samenstelling van deze richtlijn werd, behalve door leden en medewerkers van de
Nadere informatieHet gebruik van APIDRA in injectieflacon
EEN GIDS VOOR ALS U BEGINT MET APIDRA (insuline glulisine) 1x 10ML INJECTIEFLACON (100 Eenheden/ml) De Apidra 100 eenheden/ml oplossing voor injectie (in injectieflacon) wordt in een injectieflacon geleverd
Nadere informatieInjectievloeistof in ampul of flacon klaarmaken voor toediening per injectie
1 1 1 1 1 0 1 0 1 0 1 Opdrachtformulier Injectievloeistof in ampul of flacon klaarmaken voor toediening per injectie Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen
Nadere informatieDe Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde
De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde (BVK) ondersteunt deze sensibileringsbrochure. De BVK is een wetenschappelijke vereniging zonder winstoogmerk
Nadere informatie2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING. Actief bestanddeel: Gezuiverd capsulair Vi polyoside van Salmonella typhi (stam Ty2): 25 microgram
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL TYPHIM Vi, 25 microgram/dosis, oplossing voor injectie Polyoside buiktyfusvaccin 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Eén dosis
Nadere informatie3-3/4 Intramusculaire vaccinatietechniek Consensusnota: Aanbevolen intramusculaire vaccinatietechniek
(11) Registratie van de toegediende vaccins in het elektronisch dossier. 3-2 Vaccinator In het CLB gebeuren de inentingen door de CLB-arts en CLB-verpleegkundige. De CLB-verpleegkundige mag vaccins bereiden
Nadere informatieEen survey naar post-interventie management van Percutane Transhepatische Cholangiografie drains
Een survey naar post-interventie management van Percutane Transhepatische Cholangiografie drains Chulja Pek RN, MN Verpleegkundig specialist Pancreatobiliaire chirurgie Erasmus MC Rotterdam Masterclass
Nadere informatieDe Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde
De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde (BVK) ondersteunt deze sensibileringsbrochure. De BVK is een wetenschappelijke vereniging zonder winstoogmerk
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN. Amoxicilline trihydrat. (= Amoxicilline 150 mg) Polysorbat. 80 Alum. Monostearas Ethyl. oleas q.s. ad 1 ml.
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL CLAMOXYL Ready-To-Use 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Amoxicilline trihydrat. (= Amoxicilline 150 mg) Polysorbat. 80
Nadere informatieRECONSTITUTIE, DOSERING EN TOEDIENING
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel VELCADE. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieSkillsTrainingsCentrum Limburg Verpleegkundigen Wijkverpleegkundigen
SkillsTrainingsCentrum Limburg Verpleegkundigen Wijkverpleegkundigen Module 1b. Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen 2013 / 2014 Injecteren, Glucose bepalen, Hechtingen/drains verwijderen
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER, 25 microgram / dosis, oplossing voor injectie Polyoside buiktyfusvaccin Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u of uw kind wordt gevaccineerd want
Nadere informatieZacht en veilig injecteren. Tips en trucs voor het injecteren van insuline.
Zacht en veilig injecteren. Tips en trucs voor het injecteren van insuline. Meer vrijheid. Meer vertrouwen. Met mylife. Zacht en veilig injecteren Correcte injectietechniek De insuline wordt in het onderhuidse
Nadere informatieVragenlijst in te vullen door verpleegkundigen voor alle diabetespatiënten die injecteren
Vragenlijst in te vullen door verpleegkundigen voor alle diabetespatiënten die injecteren Formulier voor diabetesverpleegkundige/educator Vul 1 formulier in per patiënt Codering: Nationale telefooncode
Nadere informatieGebruikershandleiding. Taltz 80mg oplossing voor injectie in voorgevulde injectiespuit. Ixekizumab
Gebruikershandleiding Taltz 80mg oplossing voor injectie in voorgevulde injectiespuit Ixekizumab Voordat u uw voorgevulde injectiespuit gebruikt: Belangrijk om te weten Lees voordat u de Taltz voorgevulde
Nadere informatieMaag-Darm-Leverziekten. Instructie zelf toedienen van Methotrexaat (MTX)
Afdeling: Maag-Darm-Leverziekten Onderwerp: Instructie zelf toedienen van Methotrexaat (MTX) Zelf toedienen van Methotrexaat door patiënt of mantelzorger In overleg met uw behandelend arts is besloten
Nadere informatieHepatitis A. Transmissiedag Infectieziekten 14 september 2010
Hepatitis A Transmissiedag Infectieziekten 14 september 2010 Pierre Van Damme, MD, PhD Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties Vaccin & Infectieziekten Instituut Referentiecentrum WGO, Universiteit Antwerpen
Nadere informatieRecente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek
Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek Prof dr JJM van Delden Julius Centrum, UMC Utrecht j.j.m.vandelden@umcutrecht.nl Inleiding Medisch-wetenschappelijk
Nadere informatieWhat are we waiting for: doorlooptijden op de SEH
What are we waiting for: doorlooptijden op de SEH I.L. Vegting, N. Alam, K. Ghanes, O. Jouini, F. Mulder, M. Vreeburg, T. Biesheuvel J. van Bokhorst, P. Go, M.H.H. Kramer, G.M. Koole 2, P.W.B. Nanayakkara
Nadere informatieEen injectie Menopur maakt u zelf klaar, waarna u het middel inspuit in de buikplooi.
Prikinstructie Menopur Algemeen: Menopur is een preparaat dat humaan menopauzaal gonadotrofine (hmg) bevat. Doel: stimuleren van de groei en rijping van follikels in de eierstokken Dosering: individueel.
Nadere informatieZiekenhuizen. Hygiënemaatregelen bij toediening van medicatie en vloeistoffen via injectie
Ziekenhuizen Hygiënemaatregelen bij toediening van medicatie en vloeistoffen via injectie Werkgroep Infectiepreventie Gepubliceerd: mei 2011 Gewijzigd: december 2011 Revisie: mei 2016 Dit document mag
Nadere informatiePatiënteninformatie. Mobilisatieschema (groeifactoren)
Patiënteninformatie Mobilisatieschema (groeifactoren) Inhoud Inleiding... 3 Omschrijving en doel van de behandeling... 3 Richtlijnen voor de toediening van groeifactoren... 5 Bijwerkingen... 6 Controle
Nadere informatieZiekenhuizen. Handhygiëne medewerkers
Ziekenhuizen Handhygiëne medewerkers Werkgroep Infectiepreventie Vastgesteld: oktober 2007 Revisie: oktober 2012 Dit document mag vrijelijk worden vermenigvuldigd en verspreid mits steeds de Werkgroep
Nadere informatieBehandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar
Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen
Nadere informatiePrikje met de juiste naald? Belangrijke punten bij toedienen van vaccins. Injectie route PRIKJE MET DE JUISTE NAALD 14/02/2014. Toedienen van vaccins
Prikje met de juiste naald? Belangrijke punten bij toedienen van vaccins Linda Diggle PhD Head of Healthcare Programmes Dept Volksgezondheid Jersey, Channel Islands Toedienen van vaccins Injectie route
Nadere informatieEvidence Based Nursing
Evidence Based Nursing - filosofie - Bart Geurden, RN, MScN Van verpleegkundige Diagnostiek naar evidence-based handelen Medische Diagnostiek >1900 Multi- Disciplinaire Problemen 1980- Verpleegkundige
Nadere informatieValue based healthcare door een quality improvement bril
Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really
Nadere informatieSplit-skin grafts & de REMBRANDT trial: Evidence-based behandelingen voor donor sites Dr Hester Vermeulen
Split-skin grafts & de REMBRANDT trial: Evidence-based behandelingen voor donor sites Dr Hester Vermeulen Drs Anne Eskes Drs Fleur Brölmann Dr Dirk Ubbink Inhoud Nationale Inventarisatie Validiteit WCS-schema
Nadere informatieAlgemene Procedure. Handhygiëne: handschoengebruik
Algemene Procedure Zoektermen Handhygiëne: handschoengebruik Handschoen, handen In voege van 15/11/2013 Versie 2 Pg 1/6 Status Definitief Herziening op Auteur S. Dierckxsens R. Verstraete Handtekening
Nadere informatieEvidence Based Practice & Rituelen in de Zorg. Dr. Hester Vermeulen Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions
Evidence Based Practice & Rituelen in de Zorg Dr. Hester Vermeulen Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions EBP en rituelen In de zorg zijn veel rituelen, bijvoorbeeld
Nadere informatieAdalimumab (Humira ) MDL-centrum. Bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa
Adalimumab (Humira ) Bij de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa Uw behandelend arts en/of IBD verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Adalimumab (Humira ). In deze folder krijgt u informatie
Nadere informatieEvidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog
Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten Ton Kuijpers, Epidemioloog Guru based medicine Inhoud Voorbeeld van een wetenschappelijk onderzoeksdesign (RCT) Mate van bewijs Conclusies
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN. Amoxicilline trihydrate (= Amoxicilline 150 mg) Alum. Stearaat gefractioneerde kokosnootolie q.s. ad 1 ml.
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL CLAMOXYL L.A. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Amoxicilline trihydrate (= Amoxicilline 150 mg) Alum. Stearaat gefractioneerde
Nadere informatieTETRAVAC Geadsorbeerd difterie-, tetanus-, acellulair kinkhoest- en geïnactiveerd poliovaccin
BIJSLUITER Lees de hele bijsluiter aandachtig door voordat u uw kind laat vaccineren. - Bewaar deze bijsluiter totdat het vaccinatieprogramma is afgerond. Het kan nodig zijn om de bijsluiter nogmaals door
Nadere informatieWerkgroep MRSA- en infectiepreventie. De Montil Affligem 24 maart 2007
Werkgroep MRSA- en infectiepreventie De Montil Affligem 24 maart 2007 In 2006 sessie omtrent MRSA Belangrijke topic voor dialysewerkvloer Variatie in aanpak in diverse centra Nood aan intervisie en evidence
Nadere informatieTrombose: preventie en behandeling
Trombose: preventie en behandeling s Herenbaan 172 2840 Rumst tel: 03 880 90 11 (algemeen) tel: 03 880 91 90 (afspraken) informatiebrochure e-mail: info@hfr.be www.azheiligefamilie.be 2 beste patiënt,
Nadere informatieHickmankatheter: informatie voor de thuiszorg
Hickmankatheter: informatie voor de thuiszorg Beste patiënt, Voor uw behandeling werd beslist om een Hickmankatheter te plaatsen. Deze folder biedt u een eerste antwoord op uw vragen. Ook wensen we uw
Nadere informatieZelf-injectie therapie bij erectiestoornissen
Zelf-injectie therapie bij erectiestoornissen Afdeling urologie Vooraf Erectiestoornissen vormen een veel voorkomend probleem. We spreken van een erectiestoornis wanneer het voor een man niet mogelijk
Nadere informatieUniversity of Groningen. Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda
University of Groningen Stormy clouds in seventh heaven Meijer, Judith Linda IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check
Nadere informatieInstructie zelf toedienen methotrexaat (MTX) door patiënt of mantelzorger
Instructie zelf toedienen methotrexaat (MTX) door patiënt of mantelzorger In overleg met uw behandelend arts is besloten zelf onderhuids (subcutaan) te gaan injecteren met methotrexaat (MTX). In deze
Nadere informatieGebruikershandleiding. Taltz 80mg oplossing voor injectie in voorgevulde pen. Ixekizumab
Gebruikershandleiding Taltz 80mg oplossing voor injectie in voorgevulde pen Ixekizumab Voordat u uw voorgevulde pen gebruikt: Belangrijk om te weten Lees voordat u de Taltz voorgevulde pen gaat gebruiken
Nadere informatieInformatie voor de patiënt Uw PICC katheter
Informatie voor de patiënt Uw PICC katheter Dienst Oncologie Tel: 02 477 77 32 Wat is een PICC katheter? Een PICC (Perifeer Ingebrachte Centrale Catheter) is een lange, soepele katheter die via een ader
Nadere informatieWat is er toch gaande in de lucht!
Wat is er toch gaande in de lucht! J. J. (Hans) Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Afdeling Verloskunde Erasmus MC, University Medical Centre Rotterdam The Netherlands Disclosure slide (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieINSTRUCTIES VOOR HET BEREIDEN EN TOEDIENEN VAN DE SOMAVERT INJECTIE
INSTRUCTIES VOOR HET BEREIDEN EN TOEDIENEN VAN DE SOMAVERT INJECTIE Inleiding In de volgende instructies wordt uitgelegd hoe SOMAVERT moet worden bereid en geïnjecteerd. Lees deze instructies aandachtig
Nadere informatiePatiënteninformatie. Port-A-Cath en P.A.S. Port Implanteerbare toedieningssystemen
Patiënteninformatie Port-A-Cath en P.A.S. Port Implanteerbare toedieningssystemen Inhoudsopgave Inleiding 2 2 Wat is een Port-A-Cath en wat is een P.A.S. Port systeem? 3 3 Implantatie van het Port-A-Cath
Nadere informatiePatiënteninformatie. Secukinumab. Voorgeschreven door de reumatoloog
Patiënteninformatie Secukinumab Voorgeschreven door de reumatoloog Inhoud Inhoud... 3 Inleiding... 4 Werking van secukinumab... 4 Wanneer wordt secukinumab voorgeschreven?... 4 Voorbereiding... 5 Het
Nadere informatieInterferon therapie (dmv injecties) PATIËNTENBROCHURE
PATIËNTENBROCHURE Interferon therapie (dmv injecties) U heeft van uw arts gehoord dat u interferon moet gaan gebruiken. Dit kan alleen door middel van injecties worden toegediend. Wat is interferon? Interferon
Nadere informatieDE MEERWAARDE VAN VERPLEEG EN VROEDKUNDIG ONDERZOEK VOOR DE PRAKTIJK
DE MEERWAARDE VAN VERPLEEG EN VROEDKUNDIG ONDERZOEK VOOR DE PRAKTIJK Katrien Beeckman, PhD Cel wetenschappelijk onderzoek, departement verpleeg- en vroedkunde UZ Brussel Docent Erasmushogeschool Brussel
Nadere informatieGeautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc
Geautomatiseerde medicatiereviews bij polyfarmacie patiënten in de eerstelijn: een retrospectieve studie Eerstelijnsgeneeskunde (ELG) Radboudumc Jorrit Harms OSV: Dr. Kees van Boven Inhoud Achtergrond
Nadere informatieEvidence Based Practice
Evidence Based Practice V&VN VAR Netwerkdag 25 november 2016 'Leiderschap met lef' Dr. Getty Huisman de Waal, RN Basis voor alledaagse beslissingen Traditie Ervaring Intuïtie Anekdote Eén artikel Financieel
Nadere informatieOpioiden en medicinale cannabis voor chronische pijn: alle problemen opgelost?? Jan Van Zundert / Anesthesiologie-MPC ZOL
Opioiden en medicinale cannabis voor chronische pijn: alle problemen opgelost?? Jan Van Zundert / Anesthesiologie-MPC ZOL HET MULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM HET MULTIDISCIPLINAIR PIJNCENTRUM GLOBAL BURDEN
Nadere informatieZelf Fragmin spuiten
Zelf Fragmin spuiten Wat is Fragmin? Fragmin is een medicijn dat dient ter voorkoming van trombose. Trombose is de vorming van bloedstolsels in hart of bloedvaten, waardoor een bloedvat gedeeltelijk of
Nadere informatieINJECTIEHANDLEIDING BETREFFENDE ASFOTASE-ALFA VOOR OUDERS EN ZORGVERLENERS VAN JONGE PATIËNTEN
INJECTIEHANDLEIDING BETREFFENDE ASFOTASE-ALFA VOOR OUDERS EN ZORGVERLENERS VAN JONGE PATIËNTEN Lees aandachtig de bijsluiter alvorens u asfotase-alfa gebruikt. Versie 1 - januari 2018 Inleiding Deze materialen
Nadere informatieMethotrexaat. Voorlichting en spuitinstructie
Methotrexaat Voorlichting en spuitinstructie Inhoud Toedienen van Methotrexaat 3 Methotrexaat onderhuids toedienen 3 Benodigdheden 3 Werkwijze 4 Bewaren van Methotrexaat 7 Naaldencontainer 7 Als u een
Nadere informatieVORMING. Praktische informatie voor de arts-patiënt. patiëntenbegeleiding bij het opstarten van
VORMING Praktische informatie voor de arts-patiënt patiëntenbegeleiding bij het opstarten van Simponi Praktische richtlijnen voor het gebruik van Simponi Simponi (golimumab) is een humane monoklonale antistof.
Nadere informatieInformatiebrochure voor patienten met diabetes type I
Informatiebrochure voor patienten met diabetes type I Injecteren van insuline. De insuline wordt subcutaan toegediend. Om insuline toe te dienen hebt u insulineflacons en insulinespuiten of pennen nodig.
Nadere informatiezelfinjectie bij erectiestoornissen
patiënteninformatie zelfinjectie bij erectiestoornissen U heeft met uw uroloog afgesproken dat u zelf een medicijn gaat spuiten in het zwellichaam van de penis. Dit heet ook wel een auto-injectie-therapie.
Nadere informatieSAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1. NAAM VAN HET DIERGENEESMIDDEL suspensie voor injectie voor varkens 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Per dosering (2 ml): Werkzaam bestanddeel: Actinobacillus
Nadere informatiePATIËNTENHANDLEIDING VOOR ZELFINJECTIE
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel STRENSIQ. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieBIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER. Poliomyelitisvaccin, suspensie voor injectie Poliomyelitisvaccin multidose, suspensie voor injectie
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER Poliomyelitisvaccin, suspensie voor injectie Poliomyelitisvaccin multidose, suspensie voor injectie Inactivated poliomyelitis virus type 1, 2 en 3 Lees goed
Nadere informatieZelfinjectie bij erectiestoornissen
UROLOGIE Zelfinjectie bij erectiestoornissen ADVIES Zelfinjectie bij erectiestoornissen Erectiestoornissen vormen een veelvoorkomend probleem waar meer dan 10 procent van de Nederlandse mannen tussen de
Nadere informatieBETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN
BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon
Nadere informatieAdalimumab (Hyrimoz ) bij IBD
Adalimumab (Hyrimoz ) bij IBD Uw behandelende arts en/of IBD verpleegkundige heeft met u gesproken over het gebruik van Adalimumab (Hyrimoz ). In deze folder krijgt u informatie over de werking en het
Nadere informatieSymptomen in de Palliatieve Fase
Symptomen in de Palliatieve Fase Internationale dag Palliatieve zorg Limburg 2015 Marieke van den Beuken- van Everdingen 36 symptomen die bij > 10% voorkomen vermoeidheid obstipatie snelle verzadiging
Nadere informatieGebruik van antistolling tegen trombose
Gebruik van antistolling tegen trombose Informatie voor patiënten F0777-6011 november 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260
Nadere informatieSamenvatting van risico s en acties om deze te voorkomen of verminderen:
T.a.v. Adresregel 1 Adresregel 2 Risico minimalisatie materialen betreffende: BOTOX, botulinum toxine type A, voor artsen en patiënten. Geachte Heer / Mevrouw In overleg met het College ter Beoordeling
Nadere informatie