SkillsTrainingsCentrum Limburg Verpleegkundigen Wijkverpleegkundigen

Transcriptie

1 SkillsTrainingsCentrum Limburg Verpleegkundigen Wijkverpleegkundigen Module 1b. Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen 2013 / 2014 Injecteren, Glucose bepalen, Hechtingen/drains verwijderen Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie, microfilm, geluidsband elektronisch of op welke andere wijze ook en evenmin in een retrievalsystem worden opgeslagen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

2 ONDERWIJSBIJEENKOMST Injecteren, bloedsuiker prikken, hechtingen en drains verwijderen Vaardigheden: Medicatietoediening parenteraal subcutaan Medicatietoediening parenteraal intramusculair Insulinepennen Bloedsuiker prikken Draadhechtingen en drains verwijderen Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

3 Doelstellingen Doelstellingen Na verwerking van de voorbereidende opdrachten en deelname aan de bijeenkomst, kan de deelnemer: Het theoretisch deel van de protocollen benoemen. De benodigdheden benoemen die noodzakelijk zijn om volgens de protocollen te kunnen werken. De juiste berekeningen maken voor het bereiden van de parenterale medicatie. De hier onderstaande handelingen volgens protocol uitvoeren; Medicatietoediening parenteraal subcutaan middels de: o loodrecht techniek o schuine techniek o anticoagulantie Medicatietoediening parenteraal intramusculair middel de: o loodrechttechniek (normaal) o depotechniek o rangeertechniek Insuline toedienen middels een insulinepen. Bloedsuiker bepalen. Verwijderen van niet oplosbaar uitwendig hechtmateriaal. Verwijderen van een wonddrain. Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

4 Programma Inleiding op de bijeenkomst. Demonstratie Medicatietoediening parenteraal subcutaan middels de: o loodrecht methodiek o schuine methodiek o anticoagulantie Medicatietoediening parenteraal intramusculair: o loodrecht (normaal) o depotechniek o rangeertechniek Oefenen in subgroepjes in de protocollen. Demonstratie Insuline toedienen middels een insulinepen. Bloedsuiker bepalen Pauze Oefenen in subgroepjes in de protocollen. Demonstratie Verwijderen van niet oplosbaar uitwendig hechtmateriaal. Verwijderen van een actieve en passieve wonddrain. Oefenen in subgroepjes in de protocollen. Evaluatie en uitdelen antwoorden van zelfkennistoets 05 min 25 min 20 min 20 min 10 min 20 min 20 min 20 min 10 min Totaal: 150 min Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

5 Voorbereidende studieactiviteiten bijeenkomst Studieactiviteit Bestudeer uit de literatuurbijlage de protocollen en de artikelen uit de vakbladen Zelfkennis toets Beantwoord onderstaande vragen schriftelijk: 1. Noteer de toedieningsplaatsen voor de subcutane injecties. 2. Noteer de toedieningsplaatsen voor de intramusculaire injecties. 3. Bij koorts neemt de behoefte aan insuline toe? (Goed of fout) 4. Voordat je in de vinger prikt moet je eerst ontsmetten? (Goed of fout) 5. Door verbindweefseling van de spuitplaatsen kan de insulinebehoefte van de diabeet stijgen. 6. Welke complicaties kunnen er optreden bij het verwijderen van draadhechtingen of nietjes? 7. De insuline pen moet voor gebruik eerst ontlucht worden met 2 I.E.? (Goed of fout) Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

6 Verrijkingsliteratuur Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

7 Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

19 Protocollen Opleiding: Risicovolle en Voorbehouden Handelingen. Module 1b., 2013 / 2014, SkillsTrainingscentrum Limburg Registratie KBO

20 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Puncties 140 Vingerprik voor meten van bloedglucosewaarde met een prikpen Omschrijving De prikpen wordt klaargemaakt voor gebruik. De vinger wordt aangeprikt. De bloeddruppel wordt opgevangen op een teststrip voor het meten van de bloedglucosewaarde. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling: arts Mag zelfstandig verricht worden door: 3 IG 4 5 Aandachtspunten - Prikpennen die bestemd zijn voor zelfcontrole zijn voor individueel gebruik. Dit geldt niet voor prikpennen voor professioneel gebruik. - Gebruik bij de prikpen passende materialen. Bij sommige prikpennen moet iedere keer een nieuw lancet geplaatst worden. Sommige pennen hebben een lancetenhouder met meerdere lancetten. - Gebruik een lancet slechts één maal. - Geschikte plaatsen om te prikken zijn de top van de ring-, middelvinger of pink. Bij baby s tot ongeveer 6 maanden oud is de hiel (of de oorlel) een geschikte plek. - Het testveld van de teststrip van de bloedglucosemeter dient direct goed gevuld te zijn met bloed. Vul het testveld niet bij, als er onvoldoende bloed op het testveld is gekomen. Herhaal de test met een nieuwe teststrip. - Bij het bepalen van de bloedglucosewaarde is er risico op bloedcontact, daarom zijn handschoenen opgenomen in de werkinstructie. Complicaties tijdens de handeling Er vormt zich geen mooie bloeddruppel. Handelwijze Zorg dat de vinger van de cliënt warm en droog is. Prik zo nodig nog eens in een andere vinger. Verwijzingen - Achtergrondinformatie: bloedglucosewaarden bepalen, hypo- en hyperglycaemie. - Hygiënerichtlijnen: handschoenen, handhygiëne. - Materiaalbeschrijvingen: prikpennen, gebruik naaldenbeker. Benodigdheden - zeep en schone handdoek voor de cliënt - prikpen + gebruiksaanwijzing - lancet of lancettenhouder - handschoenen - gaasje - naaldenbeker - afvalbak Voor het meten van de bloedglucosewaarde: - teststrip - bloedglucosemeter + gebruiksaanwijzing Vilans Vingerprik voor meten bloedglucosewaarde met prikpen: 1 (van 2)

21 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Puncties 141 Werkwijze 1 Pas handhygiëne toe. 2 Maak een schoon werkveld en zet hierop de benodigdheden binnen handbereik. 3 Laat de cliënt de handen wassen en goed afdrogen. 4 Maak de prikpen gebruiksklaar volgens de gebruiksaanwijzing. 5 Stel, zo mogelijk, de prikdiepte in volgens de gebruiksaanwijzing. 6 Trek de handschoenen aan. 7 Controleer of de prikplaats warm is. 8 Maak een druppel bloed met de prikpen. a Prik met de prikpen in de zijkant van de vingertop. b Stuw de vinger niet voor het verkrijgen van een bloeddruppel. 9 Veeg de eerste druppel weg met een gaasje (om er zeker van te zijn dat de druppel niet verontreinigd is). 10 Vul het testveld van de teststrip met de bloeddruppel. Zorg dat de bloeddruppel het hele testveld bedekt. Smeer het bloed niet uit en raak het testveld niet aan. 11 Verwijder het lancet uit de prikpen (volgens gebruiksaanwijzing) en doe deze in de naaldenbeker. Gooi een gebruikte lancettenhouder in de afvalbak. 12 Plaats de beschermdop terug op de prikpen. 13 Trek de handschoenen uit. 14 Ruim de materialen op. 15 Pas handhygiëne toe. 16 Noteer de handeling en eventuele bevindingen. Vilans Vingerprik voor meten bloedglucosewaarde met prikpen: 2 (van 2)

22 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 103 Injecteren subcutaan (loodrechttechniek) Omschrijving Het voorgeschreven medicijn wordt (zo nodig) opgelost en opgetrokken in een spuit. Vervolgens wordt het medicijn loodrecht onderhuids ingespoten. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling: Mag zelfstandig verricht worden door: 3 IG 4 5 arts Aandachtspunten - Een opzuignaald is alleen nodig bij vloeistoffen met een etsende werking, die niet in aanraking met de huid mogen komen. - Het medicijn zit in een kant-en-klaarspuit met vaste naald, of wordt uit een flacon of ampul opgetrokken. - Gebruik voor elke injectie een nieuwe naald. De naaldlengte is afhankelijk van de dikte van de huid. - Ontlucht een kant-en-klaarspuit niet als de hoeveelheid toe te dienen medicijn erg precies komt. De luchtbel in de spuit zorgt ervoor dat de vloeistof volledig wordt ingespoten. De luchtbel dient bij de zuiger te zitten. - Geschikte injectiegebieden zijn: het gebied naast en onder de navel (ongeveer 2 cm rond de navel vrijlaten), boven/buitenkant het bovenbeen (handbreedte boven de knie vrijlaten), billen (bovenste buitenste deel). - Indien de cliënt vaker een subcutane injectie krijgt, injecteer niet op dezelfde plaats maar roteer. - Deze geprotocolleerde werkinstructie niet gebruiken voor het injecteren van cytostatica. - Maak melding van een verkeerd toegediend en/of een niet gegeven medicijn volgens de procedure van de organisatie. Complicaties tijdens de handeling Handelwijze Verwijzingen - Achtergrondinformatie: injecteren, medicatieveiligheid, dubbele controle. - Materiaalbeschrijvingen: injectienaalden, injectiespuiten. - Hygiënerichtlijnen: handhygiëne, gebruik naaldenbeker. Benodigdheden - toedienlijst - voorgeschreven medicijn (in kant-en-klaarspuit, ampul of flacon) - gaasje - afvalbak - naaldenbeker en naaldverwijderaar Indien het medicijn in een ampul zit: - gaasje (om de ampul open te breken) - steriele spuit - steriele injectienaald Indien het medicijn in een flacon met rubber dop zit: - desinfectans, chloorhexidine alcohol 70% - gaasje (om de rubber dop te desinfecteren) - steriele spuit - steriele injectienaald Indien het medicijn in de flacon nog moet worden opgelost: - ampul met oplosmiddel - gaasje (om de ampul open te breken) Vilans Injecteren subcutaan (loodrechttechniek): 1 (van 2)

23 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 104 Werkwijze Zorg voor dubbele controle: juiste medicatie, berekening oplossing. 1 Pas handhygiëne toe. 2 Maak een schoon werkveld en zet de benodigdheden daarop binnen handbereik. 3 Controleer het medicijn, de toedienlijst en de gegevens van de cliënt. a Controleer het medicijn op de volgende aspecten: - naam en geboortedatum cliënt - vervaldatum - kleur en substantie - toedieningswijze b Vergelijk het medicijn met de toedienlijst. - soort - dosering - toedieningstijdstip 4 Maak het medicijn klaar voor opzuigen in spuit en plaats naald op spuit (niet bij kant en klare spuit). Bij desinfectie; laat gedurende 1 minuut drogen. Indien het medicijn in een ampul zit: a Breek de ampul open met een gaasje als bescherming. Indien het medicijn in een flacon met rubber dop zit: a Overgiet een gaasje met alcohol. b Desinfecteer het rubber met het alcoholgaasje en laat gedurende 1 minuut drogen. c Plaats naald op de spuit. Indien het medicijn nog moet worden opgelost: a Breek de ampul oplosmiddel open met een gaasje als bescherming. b Plaats naald op de spuit. c Trek de juiste hoeveelheid oplosmiddel op. d Spuit het oplosmiddel in de flacon met het medicijn; laat de naald + spuit in de flacon zitten. e Wacht tot het medicijn geheel is opgelost. Laat hierbij de zuiger van de spuit iets vieren. 5 Maak de spuit met het medicijn gereed en ontlucht de spuit (niet bij kant-en-klaarspuit waarbij de hoeveelheid toe te dienen medicijn precies komt!). Indien het medicijn in kant-en-klaarspuit zit: Zorg dat de luchtbel bij de zuiger zit. Tik zo nodig tegen de spuit om de luchtbel te verplaatsen. Indien het medicijn moet worden opgezogen: a Zuig de voorgeschreven hoeveelheid medicatie op in de spuit. b Ontlucht de spuit. 6 Vraag de cliënt de injectieplaats te ontbloten en zich te ontspannen. 7 Palpeer de injectieplaats en controleer of de injectieplaats schoon en droog is. 8 Neem de spuit in de injecterende hand en verwijder zonodig de naaldhuls. 9 Steek de naald loodrecht in de huid in het onderhuidse weefsel, minimaal 1 cm verwijderd van de vorige injectieplaats (in een roterend schema). 10 Fixeer de spuit en naald met de andere hand om onverwachte bewegingen op te vangen. 11 Spuit de vloeistof langzaam en regelmatig in. 12 Trek de naald uit de huid (houd een gaasje voor de opvang van een eventuele bloeddruppel gereed). Masseer de huid niet. 13 Verwijder de naald van de spuit met naaldverwijderaar en doe de naald in de naaldenbeker. 14 Ruim de materialen op. 15 Pas handhygiëne toe. 16 Noteer tijdstip, plaats, wijze van toediening en bijzonderheden en controleer of toedienlijst is ingevuld. Vilans Injecteren subcutaan (loodrechttechniek): 2 (van 2)

24 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 98 Injecteren subcutaan (huidplooitechniek) Omschrijving Het juiste voorgeschreven medicijn wordt (zo nodig) opgelost en opgetrokken in een spuit. Vervolgens wordt het medicijn in een huidplooi ingespoten onder een hoek van 45 à 60. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling: Mag zelfstandig verricht worden door: 3 IG 4 5 arts Aandachtspunten - Een opzuignaald is alleen nodig bij vloeistoffen met een etsende werking, die niet in aanraking met de huid mogen komen. - Het medicijn zit in een kant-en-klaarspuit met vaste naald, of wordt uit een flacon of ampul opgetokken. - Gebruik voor elke injectie een nieuwe naald. De naaldlengte is afhankelijk van de dikte van de huid. - Ontlucht een kant-en-klaarspuit niet als de hoeveelheid toe te dienen medicijn erg precies komt. De luchtbel in de spuit zorgt ervoor dat de vloeistof volledig wordt ingespoten. De luchtbel dient bij de zuiger te zitten. - Geschikte injectiegebieden zijn: het gebied naast en onder de navel (ongeveer 2 cm rond de navel vrijlaten), boven/buitenkant het bovenbeen (handbreedte boven de knie vrijlaten), billen (bovenste buitenste deel). - Indien de cliënt vaker een subcutane injectie krijgt, injecteer niet op dezelfde plaats maar roteeer. - Deze geprotocolleerde werkinstructie niet gebruiken voor het injecteren van cytostatica. - Maak melding van een verkeerd toegediend en/of een niet gegeven medicijn volgens de procedure van de organisatie. Complicaties tijdens de handeling Handelwijze Verwijzingen - Achtergrondinformatie: injecteren, medicatieveiligheid, dubbele controle. - Materiaalbeschrijvingen: injectienaalden, injectiespuiten. - Hygiënerichtlijnen: desinfecteren bij injectie, gebruik naaldenbeker. Benodigdheden - toedienlijst - voorgeschreven medicijn (in kant-en-klaarspuit, flacon of ampul) - gaasjes - afvalbak - naaldenbeker en naaldverwijderaar Indien het medicijn in een ampul zit - gaasje (om ampul te breken) - steriele spuit - steriele injectienaald Indien het medicijn in een flacon met rubber dop zit: - desinfectans, chloorhexidine alcohol 70% - gaasje (om ampul te desinfecteren) - steriele spuit - steriele injectienaald Indien het medicijn in de flacon nog moet worden opgelost: - ampul met oplosmiddel - gaasje (om de ampul open te breken) Vilans Iinjecteren subcutaan (huidplooitechniek): 1 (van 2)

25 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 99 Werkwijze Zorg voor dubbele controle: juiste medicatie, berekening oplossing. 1 Pas handhygiëne toe. 2 Maak schoon werkveld en zet de benodigdheden daarop binnen handbereik. 3 Controleer het medicijn, de toedienlijst en de gegevens van de cliënt. a Controleer het medicijn op de volgende aspecten: - naam en geboortedatum van cliënt - vervaldatum - kleur en substantie - toedieningswijze b Vergelijk het medicijn met de toedienlijst. - soort - dosering - toedieningstijdstip 4 Maak het medicijn klaar voor opzuigen in spuit en plaats naald op de spuit (niet bij kant-en-klaar spuit). Laat bij desinfectie 1 minuut drogen. Indien het medicijn in een ampul zit: a Breek de ampul open met een gaasje als bescherming. Indien het medicijn in een flacon met rubber dop zit: a Overgiet een gaasje met alcohol. b Desinfecteer het rubber met het alcoholgaasje en laat gedurende 1 minuut drogen. c Plaats de naald op de spuit. Indien het medicijn nog moet worden opgelost: a Breek de ampul oplosmiddel open met een gaasje als bescherming. b Plaats de naald op de spuit. c Trek de juiste hoeveelheid oplosmiddel op. d Spuit het oplosmiddel in de flacon met het medicijn; laat de naald + spuit in de flacon zitten. e Wacht tot het medicijn geheel is opgelost. Laat hierbij de zuiger van de spuit iets vieren. 5 Maak de spuit met het medicijn gereed. Indien het medicijn in kant-en-klaarspuit zit: Zorg z.n. dat de luchtbel bij de zuiger zit. Tik zo nodig tegen de spuit om de luchtbel te verplaatsen. a Zuig de voorgeschreven hoeveelheid medicatie op in de spuit. b Ontlucht de spuit zonodig. 6 Vraag de cliënt de injectieplaats te ontbloten en zich te ontspannen. 7 Palpeer de injectieplaats en controleer of deze schoon en droog is. 8 Neem de spuit in de injecterende hand en verwijder zonodig de naaldhuls. 9 Pak met de niet-injecterende hand een brede huidplooi op. 10 Steek de naald onder een hoek van 45 à 60 halverwege tussen het hoogste en laagste punt van de huidplooi. 11 Laat de huidplooi los. 12 Fixeer de spuit met de andere hand om onverwachte bewegingen op te vangen. 13 Spuit de vloeistof langzaam en regelmatig in. 14 Trek de naald uit de huid (houd gaasje gereed voor de opvang van een eventuele vloeistof- of bloeddruppel). Niet afdrukken of masseren. 15 Verwijder de naald met de naaldverwijderaar en doe de naald in de naaldenbeker. 16 Ruim de materialen op. 17 Pas handhygiëne toe. 18 Noteer tijdstip, plaats, wijze van toediening en bevindingen en controleer of toedienlijst is ingevuld. Vilans Iinjecteren subcutaan (huidplooitechniek): 2 (van 2)

26 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 130 Injecteren intramusculair (rangeertechniek) Omschrijving Het voorgeschreven medicijn wordt (zo nodig) opgelost en opgetrokken in een spuit. Vervolgens wordt het medicijn loodrecht en met behulp van de rangeertechniek in een spier gespoten. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling: Mag zelfstandig verricht worden door: 3 IG 4 5 arts Aandachtspunten - Gebruik alleen een opzuignaald bij vloeistoffen met een etsende werking die niet in aanraking met de huid mogen komen. - In deze geprotocolleerde werkinstructie wordt ervan uitgegaan dat het medicijn met een opzuignaald uit een flacon of ampul wordt opgetrokken en wordt toegediend met een injectienaald. - De rangeertechniek wordt bij het toedienen van etsende en stroperige vloeistoffen gebruikt om het terugvloeien van de vloeistof te voorkomen waardoor het subcutane weefsel kan worden beschadigd of pijn veroorzaakt wordt. Nb. Bij het toedienen van cytostatica wordt een luerlock spuit gebruikt. - Geschikte injectieplaatsen zijn: de buiten/bovenkant van respectievelijk de bovenarm (musculus deltoïdeus), het middelste deel van het bovenbeen (musculus lateralis) en de bil (musculus glutaeus). - Indien de cliënt vaker een intramusculaire injectie krijgt, wissel dan iedere keer van injectieplaats. - Palpeer en controleer de injectieplaats op geschiktheid. - Het intramusculair inspuiten van een relatief grote hoeveelheid vloeistof (meer dan 5 ml) op één plaats kan pijnlijk zijn. Pas zo nodig de depottechniek toe of verdeel de hoeveelheid over twee injectieplaatsen. - Maak van een verkeerd toegediend en/of een niet gegeven injectie melding volgens de procedure van de organisatie. Complicaties tijdens de handeling Misselijkheid door te snel injecteren. Tijdens terugtrekken zuiger wordt bloed opgetrokken. Tijdens het injecteren raakt naald los van spuit. Tijdens het injecteren raakt naald subcutaan. Handelwijze Rustig, niet te snel injecteren. Trek de naald eruit en druk de injectieplaats af met een gaasje. Neem een nieuwe spuit en naald en begin opnieuw. Kies een andere injectieplaats. Afhankelijk van soort injectie de injectie overdoen. Let op heftige lokale reacties. Verwijzingen - Achtergrondinformatie: injecteren, intramusculaire injectie techniek, medicatieveiligheid, dubbele controle. - Materiaalbeschrijvingen: injectienaalden; injectiespuiten. - Hygiënerichtlijnen: desinfecteren bij injecties, gebruik naaldenbeker. Benodigdheden - toedienlijst - flacon of ampul met het voorgeschreven medicijn - gaasjes - steriele spuit - steriele injectienaald - afvalbak - naaldenbeker Indien het medicijn in flacon met rubber dop zit: - desinfectans, alcohol 70% Indien het medicijn in de flacon nog moet worden opgelost: - ampul met oplosmiddel - gaasje (om de ampul open te breken) Vilans Injecteren intramusculair (rangeertechniek): 1 (van 2)

27 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 131 Werkwijze Zorg voor dubbele controle van het medicijn, de juiste oplossing 1 Pas handhygiëne toe. 2 Zet de benodigdheden binnen handbereik. 3 Controleer het medicijn, de toedienlijst en de gegevens van de cliënt. a Controleer het medicijn op de volgende aspecten: - naam en geboortedatum cliënt - vervaldatum - kleur en substantie - toedieningswijze b Vergelijk het medicijn met de toedienlijst: - soort - dosering - toedieningstijdstip 4 Maak het medicijn klaar voor gebruik. Indien het medicijn in een ampul zit: a Breek de ampul open met een gaasje als bescherming. Indien het medicijn in een flacon met rubber dop zit: a Overgiet een gaasje met alcohol. b Desinfecteer het rubber met het alcoholgaasje en laat het gedurende 1 minuut drogen. Indien het medicijn nog moet worden opgelost: a Breek de ampul oplosmiddel open met een gaasje als bescherming. b Trek de juiste hoeveelheid oplosmiddel op. c Spuit het oplosmiddel in de flacon met het medicijn; laat de naald + spuit in de flacon zitten. d Wacht tot het medicijn geheel is opgelost. Laat hierbij de zuiger van de spuit iets vieren. 5 Maak de spuit met het medicijn gereed. a Plaats naald op de spuit. b Zuig de voorgeschreven hoeveelheid medicatie én 0,1-0,2 ml lucht op in de spuit. 6 Vraag de cliënt de injectieplaats te ontbloten en zich te ontspannen. 7 Neem de spuit in de injecterende hand en verwijder de naaldhuls en zorg ervoor dat de luchtbel zich rondom de zuiger bevindt. 8 Trek met de ring- en middelvinger van de hand waarmee niet gespoten wordt de huid en het subcutane weefsel van de injectieplaats 2 3 cm zijwaarts. 9 Steek de injectienaald met een snelle beweging loodrecht in de spier, zo dicht mogelijk bij de middelvinger van de hand die de huid zijwaarts houdt. 10 Fixeer de naald met de duim en wijsvinger van de hand die de huid zijwaards houdt. 11 Trek met de injecterende hand de zuiger iets terug om na te gaan dat er geen bloedvat is aangeprikt. 12 Spuit de vloeistof en (als laatste) de lucht, langzaam en regelmatig in. 13 Laat de naald gedurende 10 seconden in de spier. 14 Trek de naald uit de huid (houd gaasje gereed voor de opvang van een eventuele bloeddruppel; niet afdrukken of masseren!). 15 Laat de huid los. 16 Doe de naald in de naaldenbeker. 17 Ruim de overige materialen op. 18 Pas handhygiëne toe. 19 Noteer tijdstip, soort, concentratie, hoeveelheid, plaats, wijze van toediening en bijzonderheden. Controleer of de toedienlijst goed is ingevuld. Vilans Injecteren intramusculair (rangeertechniek): 2 (van 2)

28 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 125 Injecteren intramusculair (loodrecht techniek) Omschrijving Het voorgeschreven medicijn wordt (zo nodig) opgelost en opgetrokken in een spuit. Vervolgens wordt het medicijn loodrecht in een spier gespoten. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling: Mag zelfstandig verricht worden door: 3 IG 4 5 arts Aandachtspunten - Gebruik alleen een opzuignaald bij vloeistoffen met een etsende werking die niet in aanraking met de huid mogen komen. In deze geprotocolleerde werkinstructie wordt geen opzuignaald gebruikt. - Geschikte injectieplaatsen zijn: de buiten/bovenkant van resp. de bovenarm (musculus deltoïdeus), het middelste deel van het bovenbeen (musculus lateralis) en de bil (musculus glutaeus). - Indien de cliënt vaker een intramusculaire injectie krijgt, wissel dan iedere keer van injectieplaats. - Palpeer en controleer de injectieplaats op geschiktheid. - Het intramusculair inspuiten van een relatief grote hoeveelheid vloeistof (meer dan 5 ml) op één plaats kan pijnlijk zijn. Verdeel de totale hoeveelheid zo nodig over twee injectieplaatsen. - Het achteraf afdrukken en/of masseren van de injectieplaats dient achterwege te blijven. - Deze geprotocolleerde werkinstructie is niet van toepassing op het injecteren van cytostatica. - Maak van een verkeerd toegediend en/of een niet gegeven injectie melding volgens de procedure van de organisatie. Complicaties tijdens de handeling Misselijkheid door te snel injecteren. Tijdens het terugtrekken van de zuiger wordt bloed opgetrokken. Tijdens het injecteren raakt naald los van spuit. Tijdens het injecteren raakt naald subcutaan. Handelwijze Rustig, niet te snel injecteren. Trek de naald eruit en druk de injectieplaats af met een gaasje. Neem een nieuwe spuit en naald en begin opnieuw. Kies een andere injectieplaats. Afhankelijk van soort injectie de injectie overdoen. Let op heftige lokale reacties. Verwijzingen - Achtergrondinformatie: injecteren; intramusculaire injectie techniek, medicatieveiligheid, dubbele controle. - Materiaalbeschrijvingen: injectienaalden; injectiespuiten. - Hygiënerichtlijnen: desinfecteren bij injecties, gebruik naaldenbeker. Benodigdheden - toedienlijst - flacon of ampul met het voorgeschreven medicijn - gaasjes - steriele spuit - steriele injectienaald - afvalbak - naaldenbeker en naaldverwijderaar Indien het medicijn in een flacon met rubber dop zit: - desinfectans, alcohol 70% Indien het medicijn in de flacon nog moet worden opgelost: - ampul met oplosmiddel - gaasje (om de ampul open te breken) Vilans Injecteren intramusculair (loodrechttechniek) (loodrecht techniek): 1 (van 2)

29 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren algemeen 126 Werkwijze Zorg voor dubbele controle van de medicatie, berekening oplossing 1 Pas handhygiëne toe. 2 Zet de benodigdheden binnen handbereik. 3 Controleer het medicijn, de toedienlijst en de gegevens van de cliënt. a Controleer het medicijn op de volgende aspecten: - naam en geboortedatum cliënt - vervaldatum - kleur en substantie - toedieningswijze b Vergelijk het medicijn met de toedienlijst. - soort - dosering - toedieningstijdstip 4 Maak het medicijn klaar voor gebruik. Indien het medicijn in een ampul zit: a Breek de ampul open met een gaasje als bescherming. Indien het medicijn in een flacon met rubber dop zit: a Overgiet een gaasje met alcohol. b Desinfecteer het rubber met het alcoholgaasje en laat gedurende 1 minuut drogen. Indien het medicijn nog moet worden opgelost: a Breek de ampul oplosmiddel open met een gaasje als bescherming. b Trek de juiste hoeveelheid oplosmiddel op. c Spuit het oplosmiddel in de flacon met het medicijn; laat de naald + spuit in de flacon zitten. d Wacht tot het medicijn geheel is opgelost. Laat hierbij de zuiger van de spuit iets vieren. 5 Maak de spuit met het medicijn gereed. a Plaats naald op de spuit. b Zuig de voorgeschreven hoeveelheid medicatie op in de spuit. c Ontlucht de spuit. 6 Vraag de cliënt de injectieplaats te ontbloten en zich te ontspannen. 7 Neem de spuit in de injecterende hand en verwijder de naaldhuls. 8 Span de huid met de duim en wijsvinger van uw vrije hand. 9 Steek de naald met een snelle beweging loodrecht op het oppervlak in de spier. 10 Laat de huid los. 11 Trek de zuiger iets terug om u ervan te vergewissen dat er geen bloedvat is aangeprikt. 12 Spuit de vloeistof langzaam en regelmatig in. 13 Trek de naald uit de huid (houd gaasje gereed voor de opvang van een eventuele bloeddruppel; niet afdrukken of masseren!). 14 Doe de naald met de naaldverwijderaar in de naaldenbeker. 15 Ruim de overige materialen op. 16 Pas handhygiëne toe. 17 Noteer tijdstip, soort, concentratie, hoeveelheid, plaats, wijze van toediening en bijzonderheden. Controleer of de toedienlijst goed is ingevuld. Vilans Injecteren intramusculair (loodrechttechniek) (loodrecht techniek): 2 (van 2)

30 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Injecteren specifiek materiaal 379 Injecteren insuline subcutaan met behulp van de NovoPen 4 Omschrijving De naald wordt op de NovoPen 4 geplaatst en de pen wordt getest op functioneren. De juiste dosering wordt ingesteld en de insuline wordt loodrecht onderhuids ingespoten. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling: Mag zelfstandig verricht worden door: 3 IG 4 5 arts Aandachtspunten - De insulinepen is strikt voor individueel gebruik. De patronen worden niet gedesinfecteerd voor gebruik. - Een in gebruik zijnde insulinepen kan buiten de koelkast (kamertemperatuur) bewaard worden zonder naald, met beschermdop, met insulinepatroon erin en doseerknop op 0. - De voorraad insulinepatronen worden in de verpakking in de koelkast bewaard. Een insulinepatroon wordt 1 à 2 uur voor gebruik uit de koelkast gehaald. Een insulinepatroon kan maximaal 28 dagen in de pen worden bewaard. - Voor elke injectie wordt een nieuwe naald gebruikt. De naaldlengte is afhankelijk van de dikte van de huid. Gebruik bij de NovoPen 4 uitsluitend Penfill -insulinepatronen en NovoFine -naalden. - Maximale dosering van de NovoPen 4 is in stapjes van 1 IE tot 60 IE. - Als de insulinepatroon bijna leeg is blokkeert de instelknop automatisch als waarschuwing. - Er zijn weggooipennen en pennen waarbij de lege insulinepatroon vervangen wordt door een nieuwe. - Geschikte injectiegebieden zijn: het gebied naast en onder de navel (ong. 2 cm rond de navel vrijlaten), boven/buitenkant van bovenbeen (handbreedte boven de knie vrijlaten), billen (bovenste buitenste deel). - Dien snelwerkende insuline in de buik toe en langzaam werkende insuline in bovenbeen of billen. - Injecteer altijd op hetzelfde tijdstip in hetzelfde lichaamsdeel. Injecteer niet op dezelfde plaats maar roteer. - Een dosis groter dan 50 IE moet opgesplitst worden, zo nodig in overleg met cliënt bij een lagere dosis. - Verkeerd toegediende insuline dient volgens interne procedures gemeld te worden aan de arts. Complicaties tijdens de handeling Te veel eenheden insuline ingesteld. Instelknop blokkeert bij het instellen. Minder dan 12 IE in de pen. Handelwijze Draai de instelknop terug totdat de correcte dosis in het afleesvenster verschijnt. Vervang de insulinepatroon; er is onvoldoende insuline in de patroon. Of verdeel de insuline over twee injecties en verwissel tussentijds de patroon. Bij troebele insuline heeft zwenken geen effect. Neem een nieuwe insulinepatroon. Verwijzingen - Achtergrondinformatie: injecteren van insuline, medicatieveiligheid, dubbele controle, diabetes, bloedglucosewaarden - Materiaalbeschrijvingen: insuline. - Hygiënerichtlijnen: handhygiëne, gebruik naaldenbeker. Benodigdheden - toedienlijst - NovoPen 4 (inclusief gevulde patroon) - NovoFine -naald - gaasje - naaldenbeker en naaldverwijderaar - afvalbak Vilans Injecteren insuline subcutaan met NovoPen 4: 1 (van 3)

Nog meer weergeven