Erfgoedinspectie Mmisterie van Ondenvijs, Cu/tuur en Wetenschap

Transcriptie

1 Erfgoedinspectie Mmisterie van Ondenvijs, Cu/tuur en Wetenschap > Retouradres Postbus BL Den Haag Burgemeester en wethouders van Weesp Postbus GB WEESP Datum 11 maart 2011 Betreft, vervolgtraject inspectie monumentenzorg Koninginnegracht 25 Den Haag Postbus BL Den Haag Contactpersoon J.R.M. Magdelijns T magdelgns@erfgoedinspectie. nl IPC 3500 Onze referentie EGI / Bölagen I Geacht College, Naar aanleiding van het gesprek tussen mevrouw M. van Dry nen en de heer Hl. Ligtermoet van uw gemeente en de Erfgoedinspectie (mevrouw B. van den Berg en ondergetekende) op 3 juni 2010, stuur ik u hierbij onze conclusies met betrekking tot de vorderingen van de voorgenomen acties op het gebied van de monumentenzorg. Dit gesprek vond plaats m het kader van onze inspectie, het bijbehorende rapport Instandhouding rijksmonumenten gemeente Weesp d.d. 8 augustus 2008 en uw bestuurlijke reactie d.d, 27 maart' In het gesprek zijn in hoofdllijnen de volgende onderwerpen aan de orde gekomen: de gemeente neemt zich voor in 2010 een beieidsnota voor te bereiden en uit te brengen, en wil deze koppelen aan de invoering van de omgevingsvergunning en aan het MoMo-beleid van de regering; de gemeente heeft capaciiteitsuitbreiiding gerealiseerd en schol ing smog el ij kheden benut; de gemieente wil bouwhistorisch onderzoek meer stimuleren begeleiding van en informatie aan eigenaren moet nog verder ontwikkeld worden; de gemeente neemt eerder vastgestelde beleidsstukken, zoals de Leidraad bij Restauraties, weer ter hand bij de vergun ning verl e ning en de {begeleiding van) de uitvoering. In de bijlage bij deze brief is het verslag van het gesprek opgenomen. Het verslag is al eerder via de mail aan u in conceptvorm toegestuurd em door u akkoord bevonden. Onze conclusie is dat de Gemeente Weesp sinds het jaar van de inspectie (2008) meer zorg en aandacht geeft aan het monumentenbeleid. Pagina 1 van 2

2 Wij gaan ervan uit dat u verder gaat met de voorgenomen acties om de kwaliteit van de monumentenzorg binnen de gemeente te verbeteren. Naar aanieiding van bovenstaande stand van zaken komt de Erfgoedinspectie tot de conclusie dat u probeert de processen inzichtelijk en efficiënt te laten verlopen. De monumentenzorg is bij u redelijk goed geborgd. Omdat een aantal verbeteracties nog niet is gerealiseerd, heeft de Erfgoedinspectie besloten over ongeveer een jaar telefonisch contact met u op te nemen. Datum 11 maart 2011 Onze referentie Met vri e n del ij ke g roet. 5rs. J.R.M. Magdelijns hoofdinspecteur monumenten en archeologie Pagina 2 van 2

3 Erfgoedinspectie Ministerie van Onderwijs, Cu/tuur en Wetenschap Erfgoedinspectie Koninginnegracht 25 Den Haag Postbus BL Den Haag www,erfgoedinspectie.nl Contactpersoon J.R.M, Magdelijns verslag Nagesprek met gemeente Weesp over de inspectie Instandhouding Rijksmonumenten 3 juni 2010 T F magdelijns@erfgoedinspectie. nl Datum 24 juni 2010 Aanwezig: Gemeente Weesp: dhr. H. Ligtermoet (teamleider vergunningen), mw. M. van Drunen (medewerker monumentenzorg) Erfgoedinspectie: dhr. J.R.M. Magdelijns (hoofdinspecteur), mw. B. van den Berg (inspecteur) Algemene opmerkingen: De inspectie Instandhouding Rijksmonumenten heeft plaatsgevonden op 17, 21 en 22 april Geconstateerd werd dat de monumentenzorg in de gemeente Weesp onvoldoende verankerd was. Zo bleek ten tijde van het inspectiebezoek bleek dat er al geruime tijd onvoldoende ambtelijke capaciteit voor monumentenzorg aanwezig was. Vrij spoedig na het uitbrengen van het inspectierapport heeft de gemeente een medewerker monumentenzorg kunnen aantrekken, waardoor een aantal verbeteringen in gang is gezet. Ook wordt de monumentenzorg nu op bestuurlijk niveau goed geborgd. Een aantal voornemens uit de bestuurlijke reactie op het inspectierapport Instandhouding rijksmonumenten in de gemeente Weesp is gerealiseerd of is in voorbereiding. Nog niet alle voornemens zijn geëffectueerd. Ook heeft de gemeente enkele acties in gang gezet buiten de aanbevelingen van de inspectie, die eveneens de zorg voor de monumenten in Weesp bevorderen. Het toezicht op wijzigingen en verbouwingen ligt sinds kort bij een andere afdeling, maar er is wel veelvuldig contact met de medewerker monumentenzorg. Door actief een andere (scherpere) houding aan te nemen in het toezicht en door de eigenaren gericht te informeren over monumentenzorg, vinden er minder illegale en ondeskundige verbouwingen plaats en is het aantal vergunningaanvragen beduidend toegenomen. Daardoor worden ook de contacten geïntensiveerd en heeft de gemeente de indruk dat de monumentenzorg meer leeft onder de bevolking. Pagina 1 van 8

4 De voorgenomen gemeentelijke fusie met Naarden en Muiden is door de staten Generaat tot controversieel onderwerp verklaard. Daarom kent de gemeente raadsverkiezingen in november Men zal voorlopig nog op eigen kracht een aantal zaken moeten ontwikkelen, terwijl men eigenlijk was uitgegaan van het benutten van kennis bij de buurgemeenten (Naarden), met name op het gebied van de ruimtelijke ordening. De gemeenteraad heeft onlangs besloten de commissie uit te breiden met twee burgerieden. De Erfgoedinspectie suggereert deze kans aan te grijpen om de cultuurhistorische discipline te versterken. Ook beveelt zij aan om, als burgerieden in de commissie worden opgenomen, deze mede te selecteren op het kunnen lezen van bouwtekeningen. Tenslotte brengt de inspectie de Handreiking Gemeentelijke Monumentencommissies van de VNG onder de aandacht. Naast de door inspectie gedane aanbevelingen heeft de gemeente in haar bestuurlijke reactie nog drie extra maatregelen aangekondigd: - De gemeente heeft de Subsidieverordening aangepast en opnieuw vastgesteld. - In het septembernummer van het tijdschrift Monumenten komt een special over Weesp, - Het bekendmaken van de monumenten door middel van schildjes wordt in september gestart, tegelijk met de publiciteit over de Monumentenspecial. Hieronder volgt puntsgewijs een toelichting op de aanbevelingen van de Erfgoed inspect! e (8 augustus 2008), gevolgd door de bestuurlijke reactie van de gemeente (27 maart 2009) en een toelichting op de huidige stand van zaken (3 juni 2010). Stand van zaken van de aanbevelingen uit bet inspectierapport WAARBORG Beleid Aanbeveling 1 Formuleer een beleidsnota met gebruikmaking van de al vastgestelde notities en verordeningen. Het gemeentebestuur wil een plan van aanpak vaststellen voor Monumenten in de eerste helft van Dit plan van aanpak is de start van een actief monumentenbeleid in de gemeente Weesp. Het voorstel is om dit jaar een beleidsplan op te stellen voor de komende jaren. Daarnaast kan ieder jaar middels het jaarverslag van het team Vergunningen de voortgang van de uitvoering van het beleid bijgehouden worden. Aanbeveling is gerealiseerd. Het plan van aanpak ie onderdeel van de bestuurlijke reactie d.d. 27 maart Verslag nagesprek gemeente Weesp inspectie Instandhouding rijksmonumenten - Erfgoedinspectie 7

5 Aanbeveling 2 Stel het belang van een adequate monumentenzorg bestuurlijk vast en handel daarnaar. De gemeente neemt zich voor medio 2010 een beleidsplan vast te stellen. Aanbeveling is nog niet gerealiseerd. De voorbereiding van de te maken nota vindt deze zomer plaats. De realisatie zal daardoor later plaatsvinden. De gemeente geeft aan de invoering van de omgevingsvergunning leidend te laten zijn bij het opstellen van teksten voor de nota. Ook een nieuw op te stellen Erfgoedverordening zal hiervan uitgaan. De Erfgoed inspectie suggereert om in de beleidsnota te anticiperen op de effectuering van het rijksbeleid "MoMo' (Modernisering Monumentenzorg), met name waar het de inbedding van cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening betreft. Kennis en deskundigheid Aanbeveling 3 Zorg voor een inhoudelijk deskundige ambtelijke ondersteuning ten behoeve van monumentenzorg en cultuurhistorie. De gemeente wil medewerker monumenten opleiden; start eerste helft van In januari is een medewerker monumenten in dienst getreden, nadat deze Functie eenjaar vacant heeft gestaan. De bedoeling is dat deze medewerker verder wordt opgeleid door cursussen en door 'training on the job'. Het bouwkundig bureau TriaCon zat deze medewerker begeleiden bij de bouwinspecties totdat zij zelfstandig kan functioneren. Op het gebied van vergunningverlening kan zij terugvallen op de ervaring van de collega bouwinspecteurs en het bureau Uythoven Bouw Advies.. Dit bureau behandelt de grote bouwplannen voor de gemeente Weesp. Aanbeveling is gerealiseerd, Toe//c/7t/ng.* De medewerker is sinds januari 2009 in dienst. Zij is ingewerkt door TriaCon, en dooreen deskundige collega van de uitvoering. Het bureau Uythoven heeft ook een tijdje gefunctioneerd als terugvalbasls voor de nieuwe medewerker, bij grote bouwprojecten. Aanbeveling 4 Maak het door middel van een opleidingsplan mogelijk dat in het gemeentelijk apparaat kennis en deskundigheid op het gebied van cultuurhistorie ontwikkeld kan worden. Zie onder 3, Verslag nagesprek gemeente Weesp inspectie Instandhouding rijksmonumenten - Erfgoedinspectie

6 Aanbeveling is gerealiseerd. De gemeente heeft ruimhartig mogelijkheden geschapen om de nieuwe medewerker op te leiden. Zij heeft bij het BMA van de gemeente Amsterdam de cursus Monumentenzorg gevolgd, en vanaf september 2010 start zij aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht met de opleiding Restauratie. Het toezicht op restauraties, wijzigingen en verbouwingen vindt plaats door een ander team, dat de medewerker monumentenzorg betrekt bij monumentenvragen. Deze toezichtmedewerkers worden niet specifiek opgeleid, maar hebben voornamelijk een signalerende functie. EFFECTIVITEIT Begeleiding en uitvoering Aanbeveling 5 Probeer zoveel mogelijk plannen te laten voorbereiden door een deskundige, bijvoorbeeld een restauratiearchitect, die zich moet laten inspireren door de cultuurhistorische waarden van het monument. De gemeente wil vergunningaanvragers stimuleren om restauratiearchitect in de arm te nemen: start eerste helft van Deze aanbeveling is moeilijk te verwezenlijken door de gemeente. De eigenaar is namelijk verantwoordelijk voor het inhuren van een architect. De gemeente kan wel eigenaren stimuleren om een restauratiearchitect zijn/haar bouwplan te laten uitwerken als de gemeente in een vroeg stadium bij bouwplannen wordt betrokken. Aanbeveling is deels gerealiseerd. De gemeente heeft nog geen pro-actieve aanpak kunnen opzetten, maar is dit wel van plan. Vanwege het relatief geringe aantal aanvragen op dit moment is er geen sprake van vergunningaanvragen die veel of uitvoerig vooroverleg vergen, en zodoende wordt ook niet actief gestimuleerd om restauratiearchitecten in te schakelen. Aanbeveling 6 Maak gebruik van de bepaling in de monumentenverordening om bouwhistorisch onderzoek te laten verrichten voordat restauratieplannen worden opgesteld. a. De gemeente wil vaststellen in welke gevallen zij zal verzoeken om een bouwhistorisch onderzoek: start eerste helft van 2009 b. De gemeente gaat uitzoeken of tegemoetkoming in de kosten mogelijk is: start tweede kwartaal van 2009 Toelichting op a. en b. Een bouwhistorisch onderzoek is niet voor elk bouwplan noodzakelijk. Daarom moet eerst Verslag nagesprek gemeente Weesp inspectie Instandhouding rijksmonumenten - Erfgoedinspectie 4

7 uitgezocht worden in welke gevallen B&W om een bouwhistorisch onderzoek kunnen vragen. Daarnaast wil de gemeente onderzoeken of en in hoeverre de gemeente wil en kan voorzien in een tegemoetkoming in de kosten voor een dergelijk onderzoek. c. De gemeente wil vastgestelde richtlijnen t.a.v. bouwhistorisch onderzoek uitvoeren: start tweede helft van 2009 Als de richtlijnen rondom het bouwhistorisch onderzoek zijn vastgesteld, kan dit verwerkt worden in de procesbeschrijvingen. Bovendien kan het bouwhistorisch onderzoek worden opgenomen op de lijst van in te dienen bescheiden en in de ontvankelijkheidtoets. Aanbeveling is deels gerealiseerd. De mogelijkheid voor bouwhistorisch onderzoek staat al in de huidige verordening. De genoemde tegemoetkoming in de kosten betreft onderzoek bij gemeentelijke monumenten; voor rijksmonumenten kunnen deze kosten al in een subsidieaanvraag worden meegenomen. Het opstellen en communiceren van de richtlijnen als onder c. bedoeld, moet nog worden uitgevoerd; dit wordt gekoppeld aan de verordening. Het aanvraagformulier voorziet er overigens al wel in. Aanbeveling 7 Voer een zorgvuldige toets uit bij het ontvankelijk verklaren van restauratieplannen. De gemeente gaat een checklist opstellen voor ontvankelijkheidtoets van aanvragen om monumentenvergunning: start eerste helft van Aanbeveling is nog niet gerealiseerd. De gemeente vraagt wel extra details bij vergunningaanvragen voor monumenten, maar wil dit in verband met transparantie nog op papier zetten. Aanbeveling 8 Zorg voor een adequate begeleiding van de restauratieplannen, vanaf de toetsing tot en met de oplevering a. De gemeente neemt zich voor procesbeschrijvingen van monumentenvergunningen te maken en toezicht op uitvoering monumentenvergunning te regelen: start in het tweede kwartaal van Op dit moment loopt in de gemeente Weesp een project om te komen tot uniforme procesbeschrijvingen. Het verlenen van en het toezicht houden op de uitvoering van monumentenvergunningen zat daarin ook meegenomen worden. b. De gemeente wil haar website aanpassen op het gebied van monumentenzorg: de realisatie is afhankelijk van het verloop van het gemeentelijk project. Met de inhoud van de site kan al gestart worden. Verslag nagesprek gemeente Weesp inspectie Instandhouding rijksmonumenten - Erfgoedinspectie

8 Daarnaast is er een start gemaakt met het verbeteren van de elektronische dienstverlening door de gemeente. De website zal worden aangepast waardoor de informatie rondom monumenten zal verbeteren. c. de gemeente neemt zich voor een startbijeenkomst te organiseren voor de uitvoering van monumentenvergunning: gestart in het tweede kwartaal van Inmiddels is er aan alle monumentenvergunninghouders een brief verstuurd waarin zij uitgenodigd worden om voorafgaand aan de daadwerkelijke uitvoering van een bouwplan een afspraak te maken met de gemeente. Tijdens die afspraak is ook de aannemer aanwezig. Alle relevante werkzaamheden worden dan doorgesproken. Aanbeveling is grotendeels gerealiseerd. a. Door capaciteitsgebrek is dit nog niet gebeurd. De gemeente hoopte dit te kunnen ontwikkelen door de voordelen te benutten van gemeentelijke herindeling. Er is wel meer contact met aannemers ter plaatse waarmee processen worden doorgenomen, ook voordat de aanvraag wordt ingediend. De medewerker toezicht haalt de medewerker monumentenzorg erbij wanneer hij onrechtmatigheden waarneemt. Het toezicht is verscherpt. b. De website is aangepast en geactualiseerd. c. Er zijn enkele informatiebijeenkomsten gehouden met eigenaren. Advisering Aanbeveling 9 Neem kennis van en gebruik de criteria die door de gemeente zijn vastgesteld om de plannen inhoudelijk te beoordelen. De gemeente gaat gebruik maken van haar vastgestelde beleidsstukken en nota's over monumentenzorg; start eerste helft van 2009 Door het bezoek van de Erfgoedinspectie zijn alle beleidsstukken weer op tafel gekomen. De gemeente beschikt over de Monumentenverordening Weesp 2006, de Leidraad en uitvoeringsvoorschriften bij herstel en restauratiewerkzaamheden aan monumenten, een (concept)subsidieverordening 2008 en de Welstandsnota De Leidraad is inmiddels ook op intranet geplaatst en daarmee beschikbaar voor de ambtenaren. Voor de medewerker monumenten zijn deze stukken het gereedschap om de monumentenzorg in Weesp vorm te geven. Aanbeveling is gerealiseerd. Alle aanwezige nota's, zoals de Monumentenverordening en de Leidraad, zijn weer uit het archief gehaald en worden weer toegepast. Zij zullen bij de opstelling van de beleidsnota betrokken worden. Ook zijn zij op de website opgenomen. Aanbeveling 10 Organiseer structureel overleg tussen gemeente en de adviesorganen. Verslag nagesprek gemeente Weesp inspectie Instandhouding rijksmonumenten - Erfgoedinspectie

9 De gemeente gaat contact opnemen met de RACM: eerste helft van 2009 De medewerker monumenten zal de contacten met RACM opnieuw aanhalen. In overleg met de consulenten zal gekeken worden in welke frequentie het contact in de toekomst zal plaatsvinden. Aanbeveling is gerealiseerd. Er is regelmatig contact met de consulenten van de RCE (ten tijde van de inspectie nog RACM geheten). Communicatie Aanbeveling 11 Zorg voor een adequate en duidelijke informatieoverdracht aan eigenaren van monumenten en aan betrokkenen vanuit een pro-actieve opstelling. a. De gemeente gaat haar website aanpassen op het gebied van monumentenzorg: de realisatie is afhankelijk van het verloop van het gemeentelijk project. Met de inhoud van de site kan al gestart worden. b. De gemeente wil periodieke publicaties over monumentenzorg in plaatselijk weekblad opnemen: start tweede helft van 2009 c. De gemeente wil mogelijkheden onderzoeken van het verzenden van digitale nieuwsbrieven aan monumenteneigenaren: start eerste helft van 2010 d. de gemeente wil bestaande RACM-brochures inzetten tijdens voorlichting over monumentenzorg: start eerste helft van 2009 In samenhang met het project elektronische dienstverlening kan de informatievoorziening over monumenten naar de burger aanzienlijk verbeterd worden. Daarnaast bestaat de wens om in de plaatselijke krant eenmaal per kwartaal over monumententhema's te publiceren. Er wordt ook bekeken in hoeverre het mogelijk is om periodiek een digitale nieuwsbrief monumenteneigenaren te zenden. Tenslotte zal de gemeente de brochures van de RACM vaker gebruiken om burgers voor te lichten. Aanbeveling is grotendeels gerealiseerd. a. De website is geactualiseerd. b, en c. Deze planning is niet gehaald, maar de gemeente neemt zich voor om dit op langere termijn te realiseren. d. De brochures worden gebruikt en verspreid. Aanbeveling 12 Ontwikkel beleid op het gebied van interne en externe informatieoverdracht met als doel de vergroting van draagvlak bij betrokkenen. p.m. Verslag nagesprek gemeente Weesp inspectie Instandhouding rijksmonumenten - Erfgoedinspectie 7

10 In overleg met communicatie bekijken of monumentenzorg kan aanhaken bij bestaand beleid of dat er een aparte nota geschreven moet worden. Misschien kan het ook een hoofdstuk vormen van de toekomstige beleidsnota. Aanbeveling is niet gerealiseerd. Er is geen algemeen communicatiebeleid. Intem loopt de communicatie redelijk door de relatief korte lijnen. De contacten met de RCE zijn duidelijk verbeterd. De gemeente wil een bouwplanoverleg starten, mede naar aanleiding van de invoering van de omgevingsvergunning. Bij dit overleg zullen naast monumentenzorg zoveel mogelijk andere disciplines betrokken worden, waaronder ook de brandweer. Verslag nagesprek gemeente Weesp inspectie Instandhouding rijksmonumenten - Erfgoedinspectie