Inhoud. Voorwoord 1. 4 Pathogenese Inleiding Verminderde passieve stabiliteit De bevalling

Transcriptie

1 Inhoud Voorwoord 1 1 Anatomie Inleiding Bouw van het bekken Relatie tussen bekken en rug Beweeglijkheid van de bekkengewrichten Bekkenpijn of rugpijn? 9 2 Wat is instabiliteit? Inleiding Hypothese Stabiliteit van een gewricht Passieve stabiliteit Actieve stabiliteit Regelsysteem Niveaus van (in)stabiliteit Gevolgen van instabiliteit Pijn Zwakte 15 3 Wat is bekkeninstabiliteit? Inleiding Passieve stabiliteit van het SI-gewricht Actieve stabiliteit van het SI-gewricht Korte, diepe spieren Lange, oppervlakkig gelegen spieren Indeling 20 4 Pathogenese Inleiding Verminderde passieve stabiliteit De bevalling Ongevallen 32

2 vi Bekkeninstabiliteit. Diagnostiek en therapie Hormonen tijdens de zwangerschap Verminderde actieve stabiliteit Coördinatiestoornissen Onderzoek van O Sullivan Eigen onderzoek Eigen onderzoek Oorzaken van coördinatiestoornissen Verkeerde veronderstellingen over instabiliteit Hormonen buiten de zwangerschap Seksueel misbruik in het verleden Te diepe lordose Zwakte van de bilspieren en de schuine rug- en buikspieren 43 5 Epidemiologie Inleiding Geschiedenis Wetenschappelijk onderzoek Wie lopen vooral risico? Hoe lang blijft bekkeninstabiliteit na de bevalling? Het bijzondere van de Nederlandse situatie Is de Nederlandse situatie echt uitzonderlijk? Lijkt de Nederlandse situatie alleen maar uitzonderlijk? Samengevat 62 6 Symptomatologie Inleiding Pijn Gevoelens van onmacht Waggelen Tintelingen/doof gevoel Beperkingen Bijkomende klachten Incontinentie Stuitpijn Menstruatiepijn Vermoeidheid/uitputting/depressie 69 7 Bekkeninstabiliteit vaststellen Inleiding Diagnostiek Lokalisatie van de pijn Wijze van ontstaan Volgorde duurbelasting 72

3 Inhoud vii Active Straight Leg Raise (ASLR-)test Verbetering met bekkenband Waggelen Pijnprovocatietesten Uitsluiten van andere aandoeningen Voor de praktijk (nog) niet bruikbare testen Manuele testen voor beweeglijkheid Röntgenonderzoek Botscan Echografie van de buikspieren Doppler Imaging of Vibrations (DIV) Advies voor de dagelijkse praktijk 83 8 De ernst van bekkeninstabiliteit bepalen Inleiding Pijnmeting Spontane pijn Pijn bij provocatie Krachtmeting Adductiekracht van de heupen ( squeezetest ) Abductiekracht van de heupen Kracht bij de ASLR-test Beperkingen in het dagelijks leven De Quebec Back Pain Disability Scale Duurbelasting Vermoeidheid Röntgenonderzoek 92 9 Leefregels Inleiding Leefregels Omgaan met pijn Omgaan met vermoeidheid Begrip en hulp vragen Oefentherapie 1: abnormaal persen afleren Inleiding Persen Abnormaal persen vaststellen Abnormaal persen afleren Inleiding Instructies voor de therapeut 104 Bijlage 10.1 Oefeninstructies ter bevordering van het doorademen tijdens (geringe) inspanning 106 Doel 106 Aanleren van buikademhaling zonder persen 106

4 viii Bekkeninstabiliteit. Diagnostiek en therapie Doorademen tijdens inspanning met de handen 107 Buikademhaling in stand 108 Doorademen tijdens tillen 108 Bijlage 10.2 Persen Oefentherapie 2: stabiliseren Inleiding Oefeninstructies om het bekken te stabiliseren Tips voor therapeuten Stabiliseren tijdens zware krachtsinspanning Tips voor therapeuten 115 Bijlage 11.1 Oefeninstructies om het bekken te stabiliseren 116 Doel 116 De dwarse buikspieren langzaam aanspannen 117 De dwarse buikspier snel aanspannen 118 Bijlage 11.2 Stabiliseren tijdens zware krachtsinspanning 119 Oefenen in rugligging 119 Oefenen in zijligging 120 Oefenen in stand 120 Oefenfrequentie 120 Stabiliseren tijdens dagelijkse activiteiten Oefentherapie 3: conditietraining Inleiding Conditietraining Toelichting Conditietraining Conditietraining Bekkenbanden Inleiding Soorten bekkenbanden Eenvoudige bekkenband Bekkenband Erasmus Bekkenband van Dirk van der Meulen Steunbroekjes Bellybra Sluitlaken Gebruik van een bekkenband Onderzoek Medicatie Inleiding Soorten pijnstillers 137

5 Inhoud ix 14.3 Indicatie voor pijnstillers Problemen bij het gebruik van pijnstillers Te hoge verwachtingen Angst voor schade Onvoldoende rekening houden met de werkingsduur Proefperiode Op geleide van de klok of zo nodig? Conclusie Handigheidjes en hulpmiddelen Inleiding Lijst van adviezen Operatie Inleiding De gewrichten in de bekkenring vastzetten Overige operaties Alternatieve geneeswijzen Inleiding Lichaamsgerichte psychotherapie Toegepaste kinesiologie Overige alternatieve therapieën Complicaties en bijkomende problemen Inleiding Oververmoeidheid Slaapstoornissen Depressie Blokkering Therapie bij blokkering Hypertonie Incontinentie Stuitpijn Toename van pijn tijdens de menstruatie Bursitis trochanterica Capsulitis van de heup Zwangerschap na bekkeninstabiliteit Inleiding Adviezen aan de zwangere vrouw De conditie bevorderen/oververmoeidheid vermijden Met de spieren het bekken stabiliseren Verloskundige zorg bij bekkenklachten 173

6 x Bekkeninstabiliteit. Diagnostiek en therapie 19.6 Na de bevalling Arbeidsongeschiktheid en de wet Inleiding Zwangerschapsverlof De Ziektewet De Ziektewet en de diagnose bekkeninstabiliteit De Ziektewet en de hoogte van de uitkering De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) De WIA en de diagnose bekkeninstabiliteit De WIA en het percentage arbeidsongeschiktheid Ontslag Speciaal verlof Belangrijkste boodschappen Veel gestelde vragen Inleiding Vragen Formulieren en tests Formulier voor het scoren van de ASLR-test Formulier voor het meten van duurbelasting Instructie voor het gebruik van amitriptyline bij pijn met oververmoeidheid en slaapstoornissen Gemodificeerde Quebec Back Pain Disability Scale (QBDPS) Abductie- en adductiekracht van de heup voor verschillende groepen Beck Depression Inventory (BDI) Numerieke schaal (Numeric Rating Scale) voor het vaststellen van de ernst van pijn en vermoeidheid Prafab-score ( PRotection, Amount, Frequency, Adjustment and Body image score ) Tampa-schaal voor bewegingsangst Toelichting scores Websites 205