Verrassende uitkomst prijsvergelijking fairtrade artikelen in Venrayse supermarkten

Transcriptie

1 Verrassende uitkomst prijsvergelijking fairtrade artikelen in Venrayse supermarkten Begin 2013 deed Nora Badr, studente aan het Raayland, onderzoek bij 129 leerlingen in 6 VMBO klassen in Venray en vroeg hen of zij wel eens van fairtrade hadden gehoord en of zij wisten wat dat was. De uitkomst was bijzonder positief: 74 % van deze jongeren bleek wel eens van Fairtrade gehoord te hebben, terwijl landelijk een percentage geldt van 40%. De meeste leerlingen stonden ook positief tegenover Fairtrade. Ze wezen daarbij zowel op de kwaliteit van de producten als op het belang voor mensen in ontwikkelingslanden. Een aantal jongeren vond echter wel dat Fairtrade producten duur zijn. Te duur. De hoge prijs zou hen ervan kunnen weerhouden om zelf fairtrade producten aan te schaffen. Datzelfde idee kregen leden van het fairtrade platform vaak te horen bij hun promotieactiviteiten. Alles goed en wel, maar fairtrade is duur, werd dan gezegd. Feitenmateriaal om dit te weerleggen was niet beschikbaar. Daarom besloot de werkgroep Venray Fairtrade zelf een vergelijkend onderzoek te doen in de 10 supermarkten die er binnen de gemeente Venray te vinden zijn. Zijn fairtrade producten inderdaad duur? Is de prijs hoger dan van vergelijkbare andere producten? Het vergelijkende onderzoek hield in dat door leden van de werkgroep een prijsvergelijking werd uitgevoerd: in alle supermarkten noteerden zij de prijs van bepaalde, veel voorkomende fairtrade artikelen om vervolgens (ook) te noteren wat vergelijkbare niet-fairtrade artikelen (artikelen dus met eenzelfde volume) in diezelfde supermarkt kosten. Naast de prijs van het fairtrade artikel werd dus ook de prijs genoteerd van het en het alternatief. Er werd gekeken naar gangbare fairtrade artikelen, zoals thee, koffie, chocolade, rijst, rietsuiker, ijs, wijn, vruchtensap en vers fruit. Bij de uitvoering van het onderzoek deden zich enkele moeilijkheden voor. Zo was het bij voorbeeld heel moeilijk om vast te stellen of de fairtrade chocoladerepen bij de COOP en de EMTE duur zijn vergeleken met repen van niet-fairtrade chocolade. COOP en EMTE verkopen namelijk alleen maar fairtrade chocolade repen en dan is het lastig om te bewijzen dat die duurder zijn dan andere repen. Hetzelfde geldt voor versproducten als fairtrade ananas en bananen. Anders dan fairtrade bananen (PLUS en C Wanssum) en fairtrade ananas (PLUS) is er in die zaken niet te krijgen.

2 Een tweede moeilijkheid deed zich voor als er slechts 1 alternatief was. Als er in een bepaalde supermarkt een fairtrade artikel van laten we zeggen 1,23 euro in de schappen stond en er was maar één alternatief van laten we zeggen 1,32 euro dan noteerden wij de prijs van 1,32 euro zowel als het als het niet-fairtrade artikel. Een laatste probleem deed zich voor bij de twee vestigingen van ALDI in Venray. In beide zaken was namelijk geen enkel fairtrade artikel te vinden. Van dit onderzoek zijn de uitkomsten verrassend te noemen. In de 8 supermarkten hebben wij van in totaal 43 fairtrade artikelen de prijs opgenomen. Als gezegd, konden deze niet steeds worden vergeleken met niet-fairtrade producten. Bij 39 artikelen was dit wel het geval. Plus AH J.Linders C-1000 Veltum COOP IJsselstein Brukske Wanssum EMTE TOTAAL Aantal waarnemingen Waarnemingen met vergelijkingsmogelijkheden Aantal keren dat FT het bleek (absoluut) Percentage dat FT het bleek % 50% 50% 75% 50% 50% 75% 43% 52% Wanneer fairtrade werkelijk duur zou zijn, zou fairtrade per definitie in het segment vallen. Dat blijkt echter niet het geval. Zoals in bovenstaande tabel is te zien, scoorden de fairtrade producten in 19 van de 39 gevallen in de categorie artikel. Dat wil zeggen dat het segment voor niet meer dan 52% bestaat uit fairtrade artikelen. Fairtrade is dus niet per definitie duur. Hoe zit het aan de andere kant? Is fairtrade dan in werkelijkheid goedkoop? Nee, ook dat is niet het geval. In onderstaande tabel is te zien dat de fairtrade artikelen niet het zijn, maar in 17% van de genoteerde prijzen bleek het fairtrade artikel toch nog het te zijn dat er te krijgen was.

3 Plus AH J.Linders C-1000 Veltum COOP IJsselstei n Brukske Wanssum EMTE TOTAA L Aantal waarnemingen Waarnemingen met vergelijkingsmogelijkheden Aantal keren dat FT het bleek (absoluut) Percentage dat FT het bleek % 0% 25% 0% 50% 0% 0% 14% 17% Hieronder staan de tabellen voor de afzonderlijke supermarkten. Daarbij heeft de wijze waarop de prijs is geprint een betekenis. De vetgedrukte prijzen zijn de, de cursief afgedrukte de. Op die manier is in een oogopslag te zien hoe het er in die supermarkt voor staat. In de middelste kolom (waar de prijs van het fairtrade artikel staat) is soms sprake van een omranding. Die rand om de prijs heen geeft aan dat het de laagste prijs is die in de verschillende supermarkten kon worden vastgesteld. Zo blijken bij de PLUS fairtrade artikelen veelal goedkoper (6 van de 8 artikelen) dan in andere supermarkten. Bij een onderzoek naar de prijsstelling van fairtrade artikelen mag dit niet onvermeld blijven. De gedachte die men in het algemeen heeft, en die jongeren in Venray in het bijzonder hebben om geen fairtrade artikelen aan te schaffen omdat deze zo duur zouden zijn, berust dus op een misvatting.

4 Afzonderlijke supermarkten PLUS Goedkoopste Sap (jus) 1,09 1,49 1,77 chocoreep (75 gram) 0,67 0,7 1,12 Ijs 2,99cursief 4,99 4,1 Koffie 2,5 2,18 2,57vet Thee (rooibos) 1,4 1,23 1,56 Rijst (Pandan) 1,09 0,99 1,76 rode wijn 2,39cursief 3,99 7,39 rietsuiker (500 gr) 0,95 1,19vet 0,95cursief bananen (810 gram) afwezig 1,53 afwezig ananas afwezig 1,99 afwezig ALBERT HEIJN Goedkoopste Sap (tropisch) 1,35 1,59 1,35 chocoreep (100 gram) 0,89 1,29 0,99 Ijs 1,85 5,25 3,85 Koffie 2,18 2,49 2,79vet Thee (groen) 0,85 0,99 1,56 Rijst (Pandan) 1,55 1,49 1,55 rode wijn 2,49 4,99 8,99 rietsuiker (500 gr) 1,25 1,59 1,25

5 JAN LINDERS chocoreep afwezig afwezig afwezig Ijs 1,99 4,99 3,99 Koffie 2,49 2,89 2,79 Thee (rooibos) 1,29 1,19 1,48 rode wijn 2,69 5,19 6,19 rietsuiker (500 gr) afwezig afwezig afwezig C-1000 VELTUM chocoreep (75 gram) 0,7 1,12 0,99 Ijs 4,21 4,99 4,21 Koffie 2,18 2,89 3,19 Thee afwezig afwezig afwezig rode wijn afwezig afwezig afwezig rietsuiker (500 gr) 0,99 1,59 1,19

6 COOP chocoreep (75 gram) afwezig 0,74 afwezig Ijs afwezig afwezig afwezig Koffie 2,29 2,96 2,59 Thee (Rooibos) 1,32 0,95 1,44 rode wijn afwezig afwezig afwezig rietsuiker (500 gr) afwezig afwezig afwezig C-1000 Brukske chocoreep (75 gram) 0,43 1,09 0,98 Ijs afwezig afwezig afwezig Koffie afwezig afwezig afwezig Thee afwezig afwezig afwezig rode wijn afwezig afwezig afwezig rietsuiker (500 gr) 0,65 1,95 1,98

7 C-1000 Wanssum chocoreep (75 gram) 0,7 1,03 0,7 Ijs afwezig afwezig afwezig Koffie 1,9 2,69 3,29 rode wijn 3,99 4,99 6,2vet rietsuiker (500 gr) 1,39 1,59 1,39 bananen afwezig 0,79 afwezig EMTE chocoreep (75 gram) afwezig 1,09 afwezig Ijs 1,79 4,99 1,79 Koffie 2,15 2,89 2,79 Thee (Groen) 1,45 0,99 1,49 Rijst (Zilvervlies) 0,82 0,99 1,4 rode wijn 2,49 5,29 8,99 rietsuiker (500 gr) 1,39 1,59 1,39