- Schoolrapportage Basisonderwijs Excellente Scholen 2014

Transcriptie

1 Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 18MT Obs De Vogelaar Aanvrager dhr. Jan Hendriks Adres Kwartel 19 Raalte Leerlingenaantal 224 (door de school zelf opgegeven, april 2014) Percentage gewogen 1% leerlingen (2013) Bestuur: De Mare In januari 2014 is aan obs De Vogelaar het predicaat Excellente School 2013 uitgereikt, nadat de school eerder het predicaat Excellente School 2012 heeft ontvangen. De Vogelaar is een openbare basisschool in Raalte en een van de twaalf scholen van De Mare, de stichting voor openbaar basisonderwijs Salland. De directeur is al meer dan 25 jaar in deze functie aan De Vogelaar verbonden. Ongeveer 230 kinderen, verdeeld over 9 groepen, bezoeken de school. Hoewel de omvang van de groepen binnen de school verschilt, valt op dat de groepsgrootte in de bovenbouw meer dan eens fors is. Zo telde groep 8 van vorig schooljaar 35 leerlingen. Dit schooljaar wordt groep 8 zelfs bevolkt door 40 leerlingen. De regio waarin de school staat, heeft te maken met een krimp in het leerlingenaantal van gemiddeld 25 tot 30%. De Vogelaar laat echter geen terugloop zien. De laatste tijd is er zelfs sprake van enige groei. De goede reputatie van de school is daar debet aan. Mede als gevolg hiervan stromen ook tussentijds leerlingen de school binnen die eerst op een andere school hebben gezeten. Ten tijde van het schoolbezoek betrof dit ruim 13% van de populatie (30 leerlingen). Niet altijd is het niveau waarop deze zij-instromers functioneren in de ogen van de school naar behoren en moet zij daar extra op investeren. Verder kenmerkt de leerlingenpopulatie zich niet door bijzonderheden. Zo zijn er bijna geen gewogen leerlingen (1%). Dat betekent overigens niet dat er uitsluitend kinderen van hoogopgeleide ouders op school zitten. Een aanzienlijk deel van de ouders heeft een mbo-opleiding. Gemiddeld genomen betreft dit ongeveer 50% van de populatie. Vier kinderen hebben een specifieke diagnose zoals dyslexie en hebben zo nodig een rugzak. De verwijzing naar het speciaal (basis)onderwijs is beperkt. De afgelopen periode betrof dit slechts één leerling. Vorig schooljaar heeft De Vogelaar het predicaat Excellente School 2013 verworven en daarvóór het predicaat van Naast goede prestaties was het vooral de ambitie om preventief te handelen die bijzonder in het oog sprong. Maar ook het feit dat techniek, Engels en talentontwikkeling onderdeel waren van het curriculum maakte dat de jury het predicaat toekende. 1

2 2. Motivatie van de school De onderbouwing die obs De Vogelaar bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. Het ingezette traject is voortgezet en heeft dezelfde sterke resultaten opgeleverd: 1. Door voorinvesteren opnieuw over de hele linie goede resultaten die in alle groepen hoger zijn dan de citonorm, hoger dan de inspectienorm en hoger dan de eigen schoolnorm. 2. Eindtoets groep 8 laat opnieuw een goed resultaat zien. 3. Aantal leerlingen in de plusgroepen (elk leerjaar vanaf groep 2 heeft een eigen plusgroep) is gestegen naar 70/28% (maart 2014). 4. Talentontwikkeling, waaronder wetenschap en techniek, wordt nu uitgebreid met talentenontwikkeling rondom cultuur. 3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: taal en rekenen-wiskunde; 2. resultaten op de andere leergebieden: oriëntatie op jezelf en de wereld, kunstzinnige oriëntatie, bewegingsonderwijs en sport, en Engels; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, redzaamheid, wetenschap en techniek, ondernemen, filosofie, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder presenteren we de eindresultaten die de school in de periode heeft behaald. De gegevens zijn afkomstig van de Inspectie van het Onderwijs. Het gaat om ongecorrigeerde gegevens. Eindresultaten Jaar Score Aantal deelnemers Aantal niet-deelnemers 2011 cito: 538, cito: 540, cito: 545, cito: 545, Op grond van de resultaten die obs De Vogelaar in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. De school noemt geen recente ontwikkeling binnen deze indicator in het aanmeldingsformulier. Vergeleken met het vorige bezoek in 2013 heeft de school het zeer hoge niveau bij de kernvakken ook in 2014 goed vast weten te houden. Dit geldt voor zowel Nederlandse taal als rekenen en wiskunde. Bij Nederlandse taal ligt het niveau meer dan twee standaarddeviaties boven het niveau dat in ieder geval verwacht mag worden. Bij rekenen en wiskunde is dat bijna twee standaarddeviaties. Verder is de prognose voor 2015, gezien de uitkomsten op de toetsen van het 2

3 leerlingvolgsysteem van leerjaar 7 van vorig schooljaar, gunstig. Op alle toetsen laat dit leerjaar een duidelijke voorsprong zien op de niveaus die gemiddeld genomen in Nederland behaald worden op (onderdelen van) Nederlandse taal en rekenen en wiskunde. Deze resultaten doen vermoeden dat ook de huidige groep 8 ruim boven het niveau zal uitkomen dat verwacht mag worden. 3.2 Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Binnen deze indicator noemt de school geen recente ontwikkeling in de aanmelding. Over de opbrengsten van de overige vakken uit het verplichte curriculum (onder andere zaakvakken, Engels) kan evenals vorig jaar geen vergelijkend oordeel gevormd worden, omdat deze niet getoetst worden met een landelijk genormeerd instrument. Niettemin stelt de delegatie van de jury net als bij het vorige bezoek vast dat een breed en goed doordacht aanbod op dit terrein kenmerkend is voor De Vogelaar. Ook is de reikwijdte van het aanbod meer dan eens bijzonder. Zo wordt het vak Engels consequent vanaf groep 1 onderwezen. Verder is wederom gebleken dat de leer- en lesstof uit het standaardcurriculum niet alleen veel systematiek vertoont, maar ook op een zorgvuldige en uitdagende wijze wordt aangeboden. Op basis daarvan mogen ook bij een eventuele toekomstige toetsing van (onderdelen van) dit aanbod goede effecten verwacht worden. 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) Als recente ontwikkeling binnen deze indicator noemt de school in de aanmelding het volgende. Het aantal plusleerlingen is in 2 jaar gestegen van 22 leerlingen (10%) in 2012 naar 54 leerlingen in 2013 (25%) naar 70 in 2014 (28%). De lessen in deze groepen (wetenschap en techniek) zijn kennelijk dermate uitdagend dat steeds meer leerlingen gemotiveerd zijn om hieraan deel te nemen. Goed samen kunnen werken en goed samen kunnen spelen zijn aspecten waar wij de focus op blijven leggen. Plezier, inzet en talentontwikkeling zijn naar onze mening onlosmakelijk met elkaar verbonden Dat de school verder kijkt dan het verplichte curriculum, en de vorderingen van de leerlingen binnen dat bredere spectrum goed volgt, is reeds afdoende bij de vorige bezoeken aan de school vastgesteld. Hier kan nog vermeld worden dat de school bij de sociale competenties van de leerlingen niet alleen duidelijke resultaten verzamelt, maar dat op basis daarvan tevens een vergelijkend oordeel kan worden geformuleerd. Het niveau van deze competenties is zonder meer goed te noemen. De resultaten die de school boekt op het genormeerde instrument VISEON wijzen dit uit. Verder behaalt de school ook goede resultaten op het vakoverstijgende leergebied leren leren. Een inhoudelijke analyse van de cito-eindtoets laat dit zien. Op het 3

4 onderdeel studievaardigheden wordt zowel in 2013 als in 2014 een hoog niveau bereikt. Alleen in 2012 presteert de school op een gemiddeld niveau bij dit aanvullende leergebied. 4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) Bij haar aanmelding beschrijft obs De Vogelaar geen recente ontwikkeling binnen deze indicator. Net als bij de vorige bezoeken constateert de delegatie van de jury dat De Vogelaar de kenmerken van de leerlingenpopulatie goed in beeld heeft. Onder meer op basis daarvan is het onderwijsproces ingericht. De visie van de school focust nadrukkelijk op preventie. Het team noemt dit voorinvesteren en dit betekent dat de leraren frustratie bij kinderen willen voorkomen. Kinderen moeten tot leren komen door succeservaringen en door uitdaging. Voorinstructie is een wezenlijk onderdeel van het dagelijkse programma. Dat vraagt een strakke planning van het aanbod: leraren plannen steeds voor een periode van twee weken en leggen dit consequent vast in hun groepsmap. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) De jury hanteert bij de beoordeling van (semi)eindtoetsresultaten in het basisonderwijs meerdere referentiematen, te weten voor alle scholen die uitkomen boven het landelijk gemiddelde, voor scholen in de vier grote steden die uitkomen boven het G4-gemiddelde en scholen daarbuiten die uitkomen boven het gemiddelde van niet G4-gemeenten, en ten slotte de bovenkant van de bandbreedte die de jury hanteert op basis van het aandeel leerlingen met laagopgeleide ouders. Voor 2014 betreft het dan de volgende referentiematen: gemiddelde eindtoetsscore (cito-) landelijk 534,8; voor scholen binnen de G4 is de gemiddelde score 533,6, voor scholen buiten de G4 535,0 1 ; voor scholen met 1% laagopgeleide ouders hanteert de jury een grens van 540,5. Vergeleken met deze drie referentiematen voor 2014 constateert de jury voor obs De Vogelaar het volgende. a. De resultaten lagen ruim boven het landelijke gemiddelde van 534,8. b. De school haalt als school buiten de G4 een resultaat dat ruim boven het gemiddelde ligt voor scholen buiten de G4. c. De school heeft in 2013 een aandeel laagopgeleide ouders van 1%; de jury hanteert daarbij een grens van 540,5. Deze referentiemaat wordt door de school in 2013 en 2014 bereikt en de school is daar in 2012 slechts 0,1 punt van verwijderd. 1 Schatting op basis van gegevens van Cito. 4

5 Een toelichting en de tabel met de bandbreedte die de jury hanteert, zijn te vinden in het eindverslag van de jury, Maatgevende scholen III. Verhouding van de eindresultaten tot de excellentiegrens Jaar Eindresultaten ruim boven de verwachting* 2011 Nee 2012 Nee 2013 Ja 2014 Ja * Hierbij hanteert de jury een andere norm dan de norm die de scholen kennen van de Inspectie. Deze norm ligt boven de bovengrens die voor scholen met een vergelijkbaar percentage gewichtenleerlingen wordt getrokken. In het aanmeldingsformulier geeft de school geen recente ontwikkeling. Mede tegen de achtergrond van de (sociale) context waarbinnen de school functioneert, laat De Vogelaar zien dat zij met deze leerlingenpopulatie een zeer goed resultaat behaalt. De delegatie van de jury heeft daarbij tevens in ogenschouw genomen dat ongeveer 50% van de ouders een middelbare opleiding heeft genoten. Ook is er bij de eindopbrengsten van 2014 op gelet welke plek de (zeer) goed presterende leerlingen innemen binnen het eindresultaat van de school. In 2014 behaalt liefst 34% van de schoolverlaters een standaardscore van 550 (12 leerlingen van de 35). Slechts 1 leerling (2,8%) beantwoordt niet aan referentieniveau 1 (standaardscore van 529 of minder). Bezien vanuit deze uitersten binnen de populatie van schoolverlaters van 2014 zijn dat excellente opbrengsten. Dat zulke buitengewone resultaten zich bovendien mede kunnen manifesteren binnen een bovenbouw waar de groepsgrootte meer dan eens tussen de 35 en 40 leerlingen kan zijn, dwingt respect af. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding noemt de school geen recente ontwikkeling. In principe monitort De Vogelaar haar leerlingen goed. Voor de beoordeling van de voortgang in de prestaties halverwege en aan het einde van een schooljaar hanteert zij schooleigen normen die verder reiken dan de normen van de Inspectie en die uit het leerlingvolgsysteem van Cito. Uit een analyse van de resultaten van juni 2014 (zie de 3D-analyse) blijkt dat de school steeds de eigen norm ruimschoots weet te overtreffen. Deze uitkomsten laten bovendien zien dat leerjaren meestal een betekenisvolle voorsprong hebben op de landelijke gemiddelden die Cito aangeeft. Ook valt het op dat zo n betekenisvolle voorsprong zich al vroeg manifesteert in de schoolloopbaan van de leerlingen. Dat alles is vanzelfsprekend een prima zaak. Of en in welke mate een leerjaar in de loop van de tijd zo n voorsprong goed weet 5

6 vast te houden, wordt niet direct manifest gemaakt in de huidige analyse. Datzelfde geldt voor de vraag of de groei die een leerjaar doormaakt in beheersingsniveau, beantwoordt aan wat in ieder geval aan groei verwacht zou mogen worden. Dit komt doordat de school nog geen normen heeft vastgesteld waarmee zij afwijkingen (zowel positieve als negatieve) kan opsporen in de ontwikkeling van de leerwinst tussen twee of meer toetsmomenten. Het gaat dan om (eigen) kengetallen over een groei in vaardigheidsscores die minimaal verwacht zou mogen worden op de toetsen van het leerlingvolgsysteem. Zulke groeicijfers over een afgebakende periode (halfjaar en/of een jaar), al dan niet gerelateerd aan de groei die een leerjaar gemiddeld genomen in Nederland doormaakt, zijn nog niet door de school vastgesteld. Dergelijke bepalingen van de leerwinst zijn van belang om een zo adequaat mogelijk antwoord te krijgen op de vraag of de opbrengsten van de school nog verder geoptimaliseerd kunnen worden of dat hier het plafond bereikt is. 5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In haar aanmeldingsformulier geeft obs De Vogelaar geen recente ontwikkeling binnen deze indicator. Bij de toekenning van de predicaten voor 2012 en 2013 kwam naar voren dat De Vogelaar een heldere visie heeft op en een goed uitgewerkt verhaal over de wijze waarop haar primaire proces vorm en inhoud moet krijgen. Bij dit bezoek is wederom bevestigd dat dit goed beredeneerde verhaal ook haar weg naar de praktijk van alledag goed heeft weten te vinden. Omdat de delegatie van de jury voor de onderbouwing van deze bevinding niet in herhaling wil vallen over wat bij eerdere bezoeken aan de school over de inrichting van het onderwijs is geconstateerd, verwijst zij voor waarnemingen over dit punt in eerste instantie naar de twee excellentierapporten die over de school zijn opgesteld. Wel merkt de delegatie van de jury op dat zij onder de indruk is van de wijze waarop De Vogelaar haar onderwijsleerproces inricht. De delegatie van de jury heeft in dit proces relevante onderdelen van enkele hedendaagse concepten over goed onderwijs aangetroffen, waarvan wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat deze doeltreffend zijn. Het gaat om belangrijke vereisten voor goed onderwijs uit zowel de effectieve als de adaptieve school en die van een attractieve en responsieve school. Als het om een effectieve school gaat, treedt vooral het belang naar voren dat De Vogelaar toekent aan orde, rust en structuur. Kwalitatief hoogstaande instructies en hoge verwachtingen over het leren en presteren van de kinderen zijn binnen die structuur het uitgangspunt voor de school. Een gezonde prestatiegerichtheid is dan ook kenmerkend voor De Vogelaar. De adaptieve school manifesteert zich met name in wat De Vogelaar voorinvesteren noemt. Dit omvat meer dan de gebruikelijke voorinstructie of pre- 6

7 teaching bij lezen, spelling of rekenen. Een referent die de school goed kent, typeert het voorinvesteren als volgt: Waar nodig leren de leerlingen van De Vogelaar de dingen eerder, zodat de kinderen die al kunnen op het moment dat het gevraagd wordt. De delegatie van de jury heeft geconstateerd dat aan dit voorinvesteren weloverwogen aanpassingen van het aanbod ten grondslag liggen. De school heeft vaak voorkomende hindernissen in de verwerving van de instrumentele vaardigheden opgespoord en past op voorhand haar aanbod daarop aan. Daardoor worden niet alleen mogelijke obstakels voor het leren tijdig overwonnen, maar voorkomt de school ook stagnatie in de ontwikkeling van het leren. Dat maakt de leerlingen van De Vogelaar meer zelfverzekerd. De attractieve school komt bij De Vogelaar vooral in beeld als het gaat om de plek die aan ontdekkend, onderzoekend en ontwerpend leren wordt toegekend. Dat geldt ook voor de daaraan gerelateerde (digitale) leeromgeving. Die moet uitdagend en motiverend zijn. Dat is op De Vogelaar het geval. Daarmee zorgt zij ervoor dat kinderen actief en welbewust bezig zijn met leren. De responsieve school treedt vooral naar voren in de wijze waarop mensen op De Vogelaar met elkaar omgaan. Over de kinderen wordt nooit negatief gesproken of geklaagd. Frustraties bij de kinderen wil de school voorkomen. Plezier in leren en het ervaren van succes staan dan ook voorop. Dat geldt ook voor het bevorderen van zelfstandigheid en eigen initiatief. Uitgangspunt bij dit alles is dat ieder kind talenten heeft, die de school stevig wil ontwikkelen. De evenwichtige wijze waarop de school deze concepten met elkaar combineert, vormt een belangrijke verklaring voor het succes van De Vogelaar. Die verbinding wakkert namelijk bij de kinderen intrinsieke motivatie voor hun activiteiten aan. Het graag willen presteren en waar mogelijk ook excelleren moedigt zij daardoor op voorhand aan. Tijdens de rondgang door de school werd dit bij voortduring manifest. Ook tijdens de presentatie die leerlingen gaven van hun technisch kunnen, viel dat op. Producten uit het onderwijs in techniek werden met gretigheid en gepaste trots aan de delegatie van de jury gedemonstreerd. Zelfs waar de werking van een product aanvankelijk even leek te haperen, werd dit na kortstondig onderzoek en overleg slagvaardig en zelfverzekerd hersteld. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In de aanmelding noemt de school geen recente ontwikkeling. Onder verwijzing naar wat reeds in eerdere excellentierapporten over de organisatie van de school is vastgesteld, constateert de delegatie van de jury dat de in paragraaf 5.1 geschetste inrichting van het onderwijsleerproces niet van vandaag op morgen tot stand gekomen is. Daar is een heel proces aan vooraf gegaan. De directeur van de school heeft daarbij een cruciale rol vervuld. Zijn stijl van leiding geven, niet op voorhand sturend maar vooral coachend richting 7

8 geven, heeft de school stap voor stap verder gebracht. Hierdoor is een gezamenlijk gevoelde verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van de school onder het personeel bewerkstelligd. Over deze stijl van leiding geven en over het grote draagvlak dat mede daardoor voor de koers van de school is gecreëerd, wordt lovend door het personeel gesproken. Hoewel de delegatie van de jury met waardering kennis genomen heeft van de wijze waarop de school wordt aangestuurd, plaatst zij een kanttekening bij de inrichting van de schoolorganisatie. Het betreft hier een combinatie van taken en/of functies binnen de leiding van de school, die beter van elkaar gescheiden kunnen worden. Om misverstanden te voorkomen, moet daarbij eerst het volgende opgemerkt worden. De directeur voelt zich zeer betrokken bij het primaire proces en is daar voortdurend op gericht. Om de juiste impulsen te kunnen geven aan de ontwikkeling van de school is dat vanzelfsprekend een goede zaak. Daar moet dan ook zeker geen verandering in aangebracht worden. Tegelijkertijd vervult de directeur tevens de taken die bij de functie van intern begeleider bovenbouw behoren door vrijwel dagelijks beschikbaar te zijn voor aanvullende zorg en begeleiding in dat deel van de school. Datzelfde geldt voor de adjunct-directeur. Zij vervult naast haar leidinggevende en lesgevende taken ook de taken die gerubriceerd kunnen worden onder de functie van intern begeleider van de onderbouw. Lijn- en taakfuncties, waarvan het op voorhand wenselijk is dat zij van elkaar gescheiden zijn, worden op De Vogelaar toch binnen dezelfde personen verenigd. Dankzij de wijze waarop de huidige schoolleiding en het huidige team met elkaar omgaan heeft deze stapeling en vermenging van functies tot nu toe geen negatieve gevolgen gekend. Van de risico s die hieraan kunnen kleven, is de school zich bewust. 6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) De school noemt in haar aanmeldingsformulier de volgende recente ontwikkeling. Er zijn geen specifieke verbeteringen aangebracht, maar door het opnieuw behalen van het predicaat Excellent is onze motivatie om de ingeslagen weg voort te zetten, nog sterker geworden. Onevenwichtigheden in de opbrengsten leiden op De Vogelaar tot aanpassingen. Een meer toegespitste analyse van de cito-eindtoetsen wijst dit uit. Zo waren de resultaten voor de studievaardigheden in 2012 van een modaal niveau. Ook vertoonde rekenen en wiskunde toentertijd een minder hoog niveau dan Nederlandse taal. Nadien is niet alleen het niveau van Nederlandse taal structureel verhoogd, maar heeft de school ook bij de wat achterblijvende resultaten voor de studievaardigheden en rekenen en wiskunde een grote sprong 8

9 voorwaarts gemaakt. De eindresultaten vertonen nu een evenwichtig beeld; over de hele linie wordt al langere tijd op een zeer hoog niveau gepresteerd. De delegatie van de jury concludeert dat De Vogelaar goed reageert op mindere resultaten. Dit komt doordat de school systematisch haar opbrengsten analyseert, onevenwichtigheden daarin vaststelt, oorzaken ervan opspoort en daarop verbeteractiviteiten in gang zet. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding meldt de school geen ontwikkeling. Tijdens de vorige bezoeken aan de school is reeds gebleken dat zij ervaring heeft met het vasthouden van resultaten en dat zij laat zien dat een succesvolle aanpak wordt geborgd. Het laatste rapport van de Inspectie van het Onderwijs over de school bevestigt deze bevindingen. Daarin is te lezen dat de Inspectie van oordeel is dat de school de kwaliteit van haar onderwijs systematisch bewaakt en dat zij de juiste maatregelen neemt om die kwaliteit te behouden. De delegatie van de jury voegt daaraan toe dat naast een stapsgewijze verbetering en vernieuwing, De Vogelaar ook veel waarde toekent aan het opbouwen van goede routines. De borging van aanpakken die succesvol zijn gebleken, is dan ook een sterk punt binnen de school. 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding geeft de school geen ontwikkeling binnen deze indicator. De directeur hecht veel waarde aan professionele medewerkers. Hij kwalificeert zijn team als een gouden team, met zeker ook een aantal excellente leraren. Voortgaande kwalificatie en professionalisering zijn binnen het team gemeengoed. Nieuwe leraren worden intensief gecoacht en leraren die zich sterk ontwikkeld hebben, dragen hun kennis en vaardigheden over aan de collega s. Het delen van kennis en ervaringen en het samen zoeken naar oplossingen voor iets wat niet loopt, is een vast gebruik binnen de school. De leraren geven expliciet aan dat zij uitgedaagd worden hun talenten te ontwikkelen en dat hun kwaliteiten op de juiste plek worden ingezet. Met dit alles laat de school zien dat zij niet alleen inzicht heeft in de kwaliteiten en vaardigheden van haar personeel, maar dat zij ook over een lerend en verbeterend vermogen beschikt. In dat opzicht is De Vogelaar een voorbeeld voor anderen. De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in

10 Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken Gemiddelde score school Landelijke score Medewerkertevredenheid 4,0 3,0 Oudertevredenheid 8,8 7,5 Leerlingtevredenheid 9,3 8,0 In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. De score van de medewerkertevredenheid (WMK) is de maximale score. De oudertevredenheidspeiling (OTP) en de leerlingtevredenheidspeiling (LTP) zijn beide afgenomen door Scholen Met Succes. De OTP laat de hoogste score zien onder 1044 deelnemende scholen De LTP laat de hoogste score zien onder 1197 deelnemende scholen. Wij hebben de scores gedeeld en hebben geen nadere actie ondernomen. Ook hieruit blijkt dat plezier, inzet en talentontwikkeling de pijlers zijn waarop wij ons verder moeten blijven richten. De delegatie van de jury heeft hier geen verdere waarnemingen of bevindingen aan toe te voegen. Wel heeft de delegatie met waardering kennis genomen van de buitengewoon goede uitkomsten van deze tevredenheidonderzoeken. 7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Uitgangspunt van de jury is dat een Excellente School zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) In haar aanmeldingsformulier noemt obs De Vogelaar als recente ontwikkeling het volgende. Het excellentiebeleid: voorinvesteren (lezen, spelling, rekenen) is op dezelfde wijze gehandhaafd in alle groepen (1 t/m 8). Plusgroepen: aantal leerlingen is uitgebreid (plusgroepen van groep 2 t/m 8). Talentontwikkeling: wetenschap, techniek is uitgebreid met andere lessen en aangevuld met lessen die betrekking hebben op onze cultuur. Een leerkracht volgt de cursus cultuurcoördinator en draagt zorg voor het borgen van de lessen cultuur in het cultuurplan. In het kader van talentontwikkeling richten wij ons nu ook op cultuur. Er worden allerlei activiteiten ontplooid, waarbij leerlingen kennis maken met onderdelen van onze en andere culturen, zodat talenten van leerlingen nog meer kans krijgen zich op diverse terreinen te ontwikkelen. Net als bij de jurering van 2012 en 2013 is ook nu gebleken dat het excellentiebeleid van de school meerdere zichtbare componenten kent, maar dat vooral talentontwikkeling daarbinnen centraal staat. De talenten van kinderen opsporen en ontwikkelen is een opdracht voor alle leraren. Daarbij geldt als motto: Als je kijkt naar wat er is, zie je de talenten. Op de uitspraak Als je kijkt naar wat je mist, zie je de gebreken, zou niet de nadruk mogen liggen. 10

11 Talenten van kinderen worden aangesproken in de plusklassen. Voor zowel de onderbouw, middenbouw als de bovenbouw is er de mogelijkheid om leerlingen in zo n plusgroep te plaatsen. Daarin zitten niet alleen (hoog)begaafde kinderen, maar ook kinderen die op basis van hun interesse en in samenhang met hun persoonlijkheidsstructuur een belangrijke bijdrage leveren aan zo n groep en op die manier aangespoord worden in kleiner verband mee te denken en mee te doen en zo hun talenten te ontwikkelen. In de loop van de jaren is de plusklas een wezenlijk onderdeel van de schoolwerkelijkheid geworden. Het aandeel plusleerlingen is inmiddels gestegen naar 28% en dat is aanzienlijk. Daarmee is ook een stadium in de ontwikkeling van deze klassen bereikt dat andere scholen daarvan kunnen leren. Wetenschap en techniekonderwijs is een volgende component in het excellentiebeleid van de school. Dit onderwijs is niet alleen voorbehouden aan kinderen die snel klaar zijn met hun reguliere werk, maar wordt aangeboden aan alle kinderen. Voor deze lessen is een heel archief opgebouwd, waarmee de leraren het ontdekkend, onderzoekend en ontwerpend leren kunnen stimuleren. Op dit gebied is de school duidelijk een voorloper en heeft daarmee de Onderwijsprijs van Overijssel gewonnen. Andere scholen kunnen zowel inhoudelijk als procesmatig veel op dit terrein van De Vogelaar leren. Aan de component talentontwikkeling via wetenschap en techniek is een nieuw gebied toegevoegd: talentontwikkeling rondom cultuur. Om hier goed vorm en inhoud aan te geven, volgt een van de leraren een cursus cultuurcoördinator. Zij heeft inmiddels een sterkte-zwakteanalyse van het aanbod binnen de school uitgevoerd. Mede op basis daarvan is nagegaan welke lessen op het terrein van kunst, erfgoed, media en literatuur aanvulling behoeven of al geborgd kunnen worden in het cultuurplan van de school. In het aanmeldingsformulier voor de kandidatuur Excellente school 2014 geeft de school aan dat het voorinvesteren ook onder haar excellentiebeleid valt. Omdat de jury hierover in de voorafgaande paragrafen het nodige heeft vermeld, volstaat ze hier met de constatering dat de ambitie om preventief te handelen wederom een punt is waarop de school zich onderscheidt. Andere scholen kunnen hier veel leren van De Vogelaar. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding beschrijft de school de volgende recente ontwikkeling. Ook dit jaar hebben diverse teams een bezoek gebracht aan onze school of hebben ons telefonisch benaderd om zo informatie in te winnen. Daarnaast zijn verschillende presentaties gegeven aan andere scholen. Afgelopen jaren was de vraag vooral gericht op wetenschap en techniek. Nu zijn er ook scholen die willen weten hoe je excellent wordt. De delegatie van de jury zag geen aanleiding om via het schoolbezoek nog specifieke waarnemingen of bevindingen over deze recente ontwikkeling te verrichten of te verzamelen. Wat de school opmerkt, spreekt immers al voor zich. De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van obs De Vogelaar onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van twee referenten kreeg de jury een reactie. Uit deze referenties komt onder meer 11

12 naar voren dat de school veel doet aan talentontwikkeling op het gebied van wetenschap en techniek en sociale en artistieke vorming. Leerlingen op De Vogelaar krijgen volop kansen om op te bloeien en de school werkt vanuit een sterke en overtuigende visie. Beide referenten onderschrijven dat De Vogelaar een excellente school is. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) In de aanmelding noemt de school geen recente ontwikkeling binnen deze indicator. Op basis van de sterkte-zwakteanalyse bouwt de school de cultuurcomponent verder uit. Daarnaast ligt er een voornemen op het gebied van de Engelse taal. Omdat al langer vanaf groep 1 systematisch aan dit vak gewerkt wordt, is het de vraag hoe dit verder uitgebouwd kan worden. De schoolleiding wil de mogelijkheden van een tweetalige school gaan onderzoeken. 8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen. 9. Conclusie van de jury Basisschool De Vogelaar ontving de afgelopen jaren het predicaat Excellente School 2012 en De Vogelaar is op dat hoge niveau gebleven. Ze presteert zeer goed en functioneert uitstekend. Ook heeft zij zich sinds de vorige bezoeken verder ontwikkeld. Het excellentieprofiel van de school is verbreed door daarin talentontwikkeling rondom cultuur op te nemen. De zeer beredeneerde inrichting van het onderwijsleerproces is een markant punt. Deze aanpak is heel effectief en ook adaptief. Tegelijkertijd is de aanpak voor de leerlingen in hoge mate attractief en interactief. Leerlingen lijken op De Vogelaar intrinsiek gemotiveerd voor hun activiteiten. Het onderscheidende onderwijsleerproces is een belangrijke verklaring voor het succes dat de school heeft. De opbrengsten van De Vogelaar zijn zeer goed. Dit geldt in bijzonder voor de kernvakken en de aanvullende leergebieden. Over het niveau van de overige vakken uit het verplichte curriculum kan de jury nog geen vergelijkend oordeel formuleren. Dit vormt nog een aandachtspunt voor de school. Met de omstandigheden gaat de school doorgaans zeer succesvol om. Zij heeft de kenmerken van de leerlingenpopulatie scherp in beeld en benut deze kennis voor de inrichting van het onderwijs. Het inzicht dat de school heeft in de ontwikkeling van de leerwinst van leerjaren, kan ze nog versterken. Normen waarmee afwijkingen in die ontwikkeling opgespoord kunnen worden, heeft De Vogelaar nog niet vastgesteld. 12

13 De school heeft een goed inzicht in factoren die aantoonbaar bijdragen aan hoge prestaties. De weloverwogen inrichting van het onderwijs en de wijze waarop de school vanuit een duidelijke visie wordt geleid, geven daar blijk van. Het management van de school is door de inspirerende stijl van leidinggeven een voorbeeld voor velen. De Vogelaar verbetert zich aanhoudend en het lerend vermogen van de school is evident. Ook de borging van aanpakken die succesvol zijn gebleken, is een punt waarop de school zich onderscheidt. Het excellentieprofiel van de school kent meerdere componenten: plusklas, wetenschap en techniek, cultuur en voorinvesteren. De focus is daarbij gericht op talentontwikkeling. Het betreft hier een profiel van hoge kwaliteit. De onderdelen plusklas, wetenschap en techniek en voorinvesteren zijn van een zodanig niveau dat andere scholen zich daaraan kunnen spiegelen. Zij kunnen daarmee zowel inhoudelijk als procesmatig verder gebracht worden. Alles overziende is de jury van oordeel dat obs De Vogelaar op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (po) 2014 toekomt. De school is op hoog niveau gebleven en er is sprake van ontwikkeling op relevante terreinen. 13