Shell UIO specificatie van de. Groep Standaard voor hef- en hijs activiteiten in Europa

Transcriptie

1 Shell UIO specificatie van de Groep Standaard voor hefen hijs activiteiten in Europa

2 CMS DOCUMENT CONTROL BOX Field Name Field Description Name Specificatie van de groep Standaard voor hefen hijs activiteiten Organisation NAM Content Owner (Authority to Issue) van den Berg, Gerard B NAM-UIO/T/SL Custodian Verhoef, Peter NAM-UIO/T/SL Document Custodian van der Vliet, Geert NAM-UIO/T/SL Author(s) Verhoef, Peter NAM-UIO/T/SL CMS Number NAM-LIFHOI.SP.0 Doc Number EP Revision Number Cross References N/A First Issue Date Issue Date Review Date External No Document Type Specification Valid For NAM UPBM Process N/A UPBM Sub-process N/A Discipline Logistics Expertise Lifting & Hoisting Used In UP Process 4 Used In Discipline Logistics Used in Expertise Lifting & Hoisting Language English Risk Domains Health, Safety, Environment, Finance, Legal, Asset Integrity, Social Performance Safety Case (UK) No Applicable Roles N/A HSE MS Risk Management ISO 400 N/A Security Restricted Export Control Not subject to EAR no US content NAM-LIFHOI.SP.0 Revision. Nr.: Date: 09/05/204 Electronic copies to be obtained from the Shell U.I.E. CMS website Page: Peter Verhoef 2 of 75 pages Printed copies are uncontrolled documents

3 Voorwoord gebruikers richtlijn. Upstream International Operated ( UIO ) documenten voor Europa ( Documenten ) zijn gebaseerd op de ervaringen die men heeft opgedaan tijdens het ontwerp, de constructie, de exploitatie en het onderhoud van productie eenheden en faciliteiten. Deze ervaringen worden gecomplementeerd met de ervaringen die zijn opgedaan door Shell UIO werkmaatschappijen. Waar dat van toepassing is, zijn deze documenten gebaseerd op of verwijzen zij naar internationale, regionale, nationale en industriële standaarden. De doelstelling is een aanbevolen standaard op te stellen voor een goed ontwerp en goede technische methodieken die worden toegepast door Shell UIO bedrijven die een olieraffinaderij, een gasbewerkingsinstallaties, een chemische fabriek, een productiefaciliteit voor olie en gas of een andere soortgelijke faciliteit exploiteren en om op die manier maximaal technisch en economisch voordeel te behalen door standaardisatie. De informatie die in deze publicaties opgenomen is, wordt de gebruikers (hoger management en middenmanagement) aangeboden ter overweging. De beslissing tot implementatie berust bij hen. Dit is met name van belang in gevallen waarin de Ducumenten niet alle vereisten en de diversiteit van de condities op de diverse locaties afdekken. Het systeem van Documenten zal naar verwachting voldoende flexibiliteit bieden om individuele werkmaatschappijen in staat te stellen de informatie die in de Documenten wordt uiteengezet, aan te passen aan de eigen omgeving en behoeften. Wanneer aannemers of producenten/leveranciers gebruikmaken van de Documenten, dragen zij de exclusieve verantwoordelijkheid voor de veiligheid, kwaliteit van het werk en het bereiken van de vereiste ontwerp- en technische standaarden. Met name daar waar het die vereisten aangaat die niet specifiek worden behandeld, zal de principaal van hen verwachten dat zij zich houden aan de ontwerp methodes en de technische methodieken, die hetzelfde niveau van integriteit bewerkstelligen als in de Documenten tot uitdrukking wordt gebracht. In het geval van twijfel moet de aannemer of producent/leverancier de principaal of diens technische adviseur raadplegen, zonder dat dit hen ontslaat van hun eigen verantwoordelijkheid. Het recht om gebruik te maken van de Documenten wordt slechts verleend door Shell UIO werkmaatschappijen in Europa. Aannemers/onderaannemers en producenten/leveranciers moeten alle services en diensten uitvoeren en materialen leveren volgens de relevante standaarden. Onder het voorbehoud van specifieke voorwaarden en condities die opgenomen zijn in specifieke contracten met gebruikers, aanvaarden Shell UIO werkmaatschappiojen in Europa geen enkele aansprakelijkheid van welke aard dan ook voor schade (wwaronder letselschade en overlijden) die door welk bedrijf of welke persoon dan ook geleden wordt als gevolg van of in verband met het gebruik, de toepassing of de implementatie van enig Document, een combinatie van Dcumenten of een deel daarvan, zelfs wanneer dat geheel of ten dele wordt veroorzaakt door nalatigheid van de zijde van zulke Shell UIO werkmaatschappijen Deze vrijwaringsclausule strekt zich in elk opzicht uit tot Shell UIO werkmaatschappijen en/of eventuele gelieerde bedrijven diede Documenten verstrekken of het gebruik van de Documenten vereisen. De Documenten mogen, zonder dat dit afbreuk doet aan eventuele specifieke bepalingen met betrekking tot vertrouwelijkheid onder relevante contractuele regelingen, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Shell UIO werkmaatschappijen door gebruikers niet kenbaar worden gemaakt aan welk bedrijf of welke personen dan ook en de Documenten mogen uitsluitend worden gebruikt voor het doel waartoe deze aan de gebruiker zijn verstrekt. De Documenten, waaronder eventuele door gebruikers gemaakte kopieën, moeten na het gebruik worden teruggegeven aan de Shell werkmaatschappijen in Europa. Het auteursrecht van de Documenten berust bij de Shell Groep. Gebruikers zijn gehouden er zorg voor te dragen dat de Documenten op een veilige wijze worden bewaard en Shell UIO werkmaatschappijen in Europa zijn gerechtigd om op welk moment dan ook naar eigen goeddunken toereikende informatie op te eisen ten einde met zekerheid te kunnen vaststellen op welke wijze deze vereiste door gebruikers wordt geïmplementeerd.

4 Inhoudsopgave Inleiding Doel en toepassing Wetgeving en hiërarchie met betrekking tot standaarden Shell s Life-Saving Rules Terminologie Toepassingsgebied Contractuele verhouding: huren van middelen versus aangenomen werk Inhuren van middelen Contractwerkzaamheden Overzicht met verschillen tussen aangenomen werk t.o.v. het huren van middelen Taken en verantwoordelijkheden Manager Vakbekwaam persoon Technische ondersteuning Aangewezen persoon Person In Charge (PIC) Vakbekwaam hefen hijsteam Uitvoerder hefen hijswerken Machinist Rigger of technisch specialist Hijsbegeleider/seingever Aanpikker Het plannen en voorbereiden van veilige hefen hijsactiviteiten De hefen hijsactiviteiten definiëren De hefen hijsactiviteiten in kaart brengen De omvang van de werkzaamheden definieren De hefen hijsactiviteiten categoriseren Plannen van hefen hijsactiviteiten Taak Risico Analyse Definitief maken van het Hijsplan (beheersmaatregelen) Technische ondersteuning Werkgebied en externe omgevingsfactoren Risicoanalyse van de locatie Omgevingsomstandigheden Werken binnen een offshore omgeving Terrein omstandigheden Hoogte Heffen en hijsen over gebouwen en installaties Heffen en hijsen in gebouwen en installaties Diversen Weersomstandigheden Wind De toestand van het zeeoppervlak Temperatuur Andere weersomstandigheden Interferentie van radiosignalen Chemicaliën en temperatuur met betrekking tot hefen hijsmiddelen Radioactiviteit Verlichting Gevaarlijke locaties op basis van de atmosfeer Statische electriciteit aarding Uitvoeren van de hefen hijsactiviteiten Bespreking voorafgaande aan het werk Toolbox Tien vragen voor veilig hijsen Afzettingen Het gebruik van stuurlijnen De locatie van oppakken en plaatsen van de last De last zekeren na afloop van de hefen hijsactiviteiten Hef- en hijsactiviteiten afronden en beëindigen UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 4 van 75 pagina s

5 6 Leren en registreren Last Inleiding Kenmerken van de last Massa, gewicht, kracht en belasting Het zwaartepunt Het type materiaal Afmetingen en mechanische kenmerken Bevestiging van de last aan het hijswerktuig Inleiding Lasten zonder voorzieningen voor het bevestigen van hijsgereedschappen Lasten met voorzieningen voor tijdelijke bevestigingspunten voor hijsgereedschappen Lasten die zijn voorzien van speciaal ontworpen hijsvoorzieningen Arbeidsmiddelen met permanent gemonteerde hijsvoorzieningen Transporthouders Risico's ten gevolge van de last Hef- en hijsmiddelen Algemene eisen aan hefen hijsmiddelen Verklaring van overeenstemming Gebruiksaanwijzing Inspectie Inspectieschema Definitie van inspectie Beoordelingsinstantie Merken Toepassing van kleurcodes Documentatie registratie Onderhoud en staat van hefen hijsmiddelen Eisen voor hijswerktuigen Algemene eisen voor hijswerktuigen Mobiele kranen Torenkranen Autolaadkranen Offshore kranen Portaalkranen / bovenloopkranen Side booms Hijswerktuigen Lieren Eisen voor hefwerktuigen Algemene eisen voor gemotoriseerde hefwerktuigen Heftrucks Vijzels Bouwliften Laadliften van voertuigen, systemen voor laden en lossen Grondverzetmachines Eisen voor hefen hijsgereedschappen Kettingmateriaal Stroppen (staalkabel) Kunststof hijsbanden Balken Werkbakken Personnel transfer carrier Diverse gereedschappen Vaste hijsbalken en monorails Personeel Algemeen bewustzijn met betrekking tot hefen hijsactiviteiten Opleidingsstandaarden en certificatie Internationale, bedrijfstakgebonden en erkende opleidingsstandaarden ISO/FDIS Het OMHEC (Offshore Material Handling Equipment Committee) OPITO Overige standaarden Aanvullende opleidingen Nederland: vakbekwaamheids- en opleidingseisen Verenigd Koninkrijk en Ierland: vakbekwaamheids- en opleidingseisen Noorwegen: vakbekwaamheids- en opleidingseisen Verdere scholing en opfriscursussen Persoonlijke Beschermings Middelen Fysieke en medische voorwaarden UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 5 van 75 pagina s

6 0 Aanbevolen communicatie voor veilige hefen hijswerkzaamheden Hijsen boven onder druk staande installaties Werken met twee of meer hefen hijswerktuigen Het opstellen van een Hijsplan voor omvangrijke activiteiten Het gebruik van mobiele kranen op zeevaartuigen Buisvormige lasten hanteren Steigermateriaal en planken hanteren Transport stroppen Veilig gebruik van FIBC s (Flexibele Intermediate Bulk Containers) Veilig gebruik van kettingtakels en rateltakels Werken met vorkheftrucks Hijsen van personeel met een werkbak hangende aan een kraan Personen verplaatsen met een personnel carrier Manriding met behulp van lieren Werken met en verplaatsen van vaten en drums Het gebruik van kunststof hijsbanden Terminologie en definities UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 6 van 75 pagina s

7 Inleiding Het is een wettelijke eis, dat alle activiteiten waarbij hefen hijsmiddelen zijn betrokken, worden gepland en dat deze onder doeltreffend toezicht worden uitgevoerd en beheerd op basis van het risico, de complexiteit van de activiteiten en de werkomgeving. (EU-richtlijn 2009/04/EEG, bijlage II, hoofdstuk 3.2.5). Dit document is bedoeld als ondersteuning voor top en middel management, die rechtstreeks betrokken zijn bij hefen hijsactiviteiten, het inhuren en het oproepen van hefen hijs diensten, het aanschaffen van hefen hijsmiddelen en de veilige inzet van hefen hijsmiddelen. Het hoofddoel is dat, ongeacht de locatie, door het volgen van de afzonderlijke stappen zoals beschreven in deze specificatie van de Groep Standard, elke hefen hijsactiviteit op een veilige wijze wordt uitgevoerd, omdat de activiteit: Wordt uitgevoerd binnen het kader van een doeltreffend beheersysteem; Naar behoren is gepland; Ten aanzien van het risico is beoordeeld; Er toezicht wordt gehouden; en Wordt uitgevoerd met vakkundig personeel en met de juiste middelen. De wijze waarop deze Standaard is ingedeeld, sluit aan bij de telkens opnieuw terugkerende stappen van het proces voor het plannen en beheren van hefen hijsactiviteiten: Definiëren; Plannen; Uitvoeren; Leren en registreren. Aparte hoofdstukken behandelen de last die verplaatst moet worden (hoofdstuk 7), voorziet in de regels en voorschriften voor de hefen hijsmiddelen (hoofdstuk 8) en gaat in op de vereisten met betrekking tot het opleiden en de competentie van personeel (hoofdstuk 9). Deel 2, dat begint in hoofdstuk, 0 bevat praktische richtlijnen en werkprocedures. Alternatieve procedures mogen uitsluitend worden toegepast waar deze een zelfde of een hoger niveau aan veiligheid garanderen. Op basis van ervaringen in het verleden, goede gebruiken of incidenten onderzoek, zijn er binnen Shell UIO-operaties specifieke vereisten van Shell UIO die verplicht zijn gesteld. Daar het Shell-gebonden verplichtingen betreft, die niet worden ondersteund door weten regelgeving, zijn deze verplichtingen in deze Standaard gemarkeerd met het Shell-logo.. Doel en toepassing Deze Shell UIO CMS-specificatie van de Groep Standaard voor hefen hijs activiteiten behelst het veilige gebruik en de veilige toepassing van alle hefen hijsmiddelen voor activiteiten op onshore en offshore Shell UIO-installaties, waaronder die welke door aannemers worden uitgevoerd. Naleving van deze Standaard is verplicht voor alle middelen van Shell UIO en voor alle middelen die door Shell UIO-aannemers worden geleverd die worden gebruikt ter ondersteuning van Shell UIOactiviteiten met betrekking tot Shell UIO-installaties. In afzonderlijke HSE-gevallen waarin hefen hijsactiviteiten met meer beperkingen zijn gedefinieerd, moeten de desbetreffende plaatselijke HSE-voorschriften worden gevolgd. In situaties waarin de voorschriften van aannemers die van deze Standaard overtreffen, moet de desbetreffende standaard van de aannemer worden gevolgd. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 7 van 75 pagina s

8 De noodzaak tot naleving van deze Standaard op installaties van aannemers die Shell UIOwerkzaamheden uitvoeren, moet worden beoordeeld en moet, waar dat nodig wordt geacht, contractueel worden vastgelegd. Als Shell UIO de uren en HSE-incidenten van een aannemer bijhoudt, moet de desbetreffende aannemer deze Standaard naleven of aantonen dat diens eigen standaarden, procedures en/of richtlijnen voorzien in een vergelijkbare garantie dat de gevaren die zijn verbonden aan de bijbehorende hefen hijsactiviteiten worden beheerd met een veiligheidsniveau dat gelijk is aan of dat hoger is dan het niveau dat in deze Standaard is beschreven..2 Wetgeving en hiërarchie met betrekking tot standaarden Bij het toepassen van deze Standaard moet te allen tijde rekening worden gehouden met plaatselijke weten regelgeving. In het geval van conflicten prevaleert de plaatselijke weten regelgeving boven deze Standaard. Deze Standaard omvat voorschriften en richtlijnen die via verwijzingen in de tekst zijn opgenomen en omvat de Standaarden, specificaties en richtlijnen, zoals deze zijn uiteengezet in de Shell Groep-HSSE & SP Control Framework (Health, Security, Safety, the Environment & Social Performance section 04 lifting and hoisting). Tenzij anders is overeengekomen, moet de meest recente versie van de verwijzingen worden gebruikt. Andere erkende bedrijfstakgebonden standaarden moeten worden gebruikt als een aanvulling op plaatselijke voorschriften wanneer deze onvolledig zijn, op voorwaarde dat kan worden aangetoond dat de desbetreffende bedrijfstakgebonden standaarden gelijk zijn aan of beter zijn dan de vereisten en richtlijnen die in deze Standaard zijn uiteengezet..3 Shell s Life-Saving Rules Onze 2 Life Saving Rules zijn van doorslaggevend belang in onze Goal Zero reis. Deze regels beschrijven duidelijk en eenvoudig wat wel en niet mag met betrekking tot activiteiten met het grootst mogelijke veiligheidsrisico. Ze helpen ons te verzekeren dat de regels worden nageleefd en dat mensen beschermd zijn. Opzettelijke niet-naleving van de Life Saving Rules en/of eventuele HSSE-procedures op locaties leidt tot disciplinaire maatregelen, waaronder een mogelijke beëindiging van het dienstverband..4 Terminologie In de gehele bedrijfstak worden de woorden heffen en hijsen gehanteerd alsof deze onderling uitwisselbaar zouden zijn. Hoewel zowel bij heffen als hijsen een last verticaal wordt verplaatst, is er een duidelijk verschil: Hijsen is een activiteit waarbij last wordt opgehangen en waarbij deze vrij hangt, zoals aan een kraan, kettingtakel, balkenklem, enzovoort. Heffen is een activiteit waarbij de last op een gecontroleerde en geleide wijze wordt opgeheven,normaal gesproken via de onderkant van de last met bijvoorbeeld een vorkheftruck,schroefvijzels,hydraulische vijzels, enzovoort. In deze Standaard worden de woorden heffen en hijsen correct en zo consistent mogelijk en praktisch uitvoerbaar toegepast. In sommige specifieke situaties en voor sommige activiteiten is een veelgebruikte term of algemene uitdrukking mogelijk zo ingeburgerd dat is besloten om die specifieke en veelgebruikte uitdrukking te hanteren. Teneinde deze Standaard zo consistent mogelijk te schrijven, is er een apart hoofdstuk opgenomen dat voorziet in een overzicht met alle termen en definities die in deze Standaard worden gebruikt. Er is, rekening houdende met het feit dat er binnen de bedrijfstak voor functies, verantwoordelijkheden of middelen meerdere termen worden gebruikt, in het overzicht met termen en definities tevens een kolom met synoniemen opgenomen voor termen die in deze Standaard worden gebruikt. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 8 van 75 pagina s

9 .5 Toepassingsgebied Deze Standaard is van toepassing op mechanische hefen hijsactiviteiten binnen Shell UIO, waartoe hefen hijsmiddelen worden gebruikt, zoals in het volgende schema is weergegeven, en op alle hefen hijsactiviteiten die niet specifiek zijn uitgesloten. Het schema omvat de hoofdcategorieën, maar is niet beperkt tot de categorieën die worden vermeld. Schema : Hef- en hijsmiddelen Hef- en hijswerktuigen hoofdstuk 8., 8.2 en 8.3 Hef- en hijsgereedschappen hoofdstuk 8. en 8.4 Transporthouders = last hoofdstuk en 8. Hijsen: H. 8.2 Mobiele kranen H Torenkranen H Autolaadkranen H Offshore kranen H Portaalkranen / bovenloopkranen H Side booms H Takels H Rateltakel Handkettingtakel Staalkabeltrekker Lieren H Heffen: H. 8.3 Heftrucks H Reach truck Aangedreven palletruck Stapelaar Vijzels H Bouwliften H Autolaadkleppen, systemen voor laden en lossen H Kabelsysteem Portaalsysteem Haakarmsysteem Grondverzetmachines H Shovels Kettingmateriaal H Stroppen (ketting) Sluitingen Plaatklemmen Oogbouten en wartels Wigklemmen Haken Hijsogen en bouten Balkklemmen Blokschijven Loopkatten Diversen Stroppen (staalkabel) H Kunststof hijsbanden H Balken: H Hijsbalken Uithouders Evenaars Hijsframes Werkbakken H Personnel transfer carrier H Diversen: H Pallethaken Klemmen Vaste hijsbalken en monorails H Lading Transport Eenheden, CCU's (Cargo Carrying Units) Containers Skids Skips Vatenrekken Gascilinderrekken Pijprekken Frames Flexibele stratgoedhouders Netten Bakken Kabelspanners Pallets UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 9 van 75 pagina s

10 Deze Standaard gaat niet in op: Autolaadkranen gebruikt voor het laden en lossen van eigen lading Activiteiten met betrekking tot drilling crownblok, travelling block en top drive ; Scheepsankerhandelingen, sleepvaart- en gewone scheepvaartactiviteiten die niet rechtstreeks aan E&P-activiteiten zijn gerelateerd, zoals het onderhoud van schepen; Functiebeproeving van en rampenoefeningen met reddingsboten en reddingsvlotten; Het werken met MOB boten (Man Over boord Boten) en FRC s (Fast Rescue Craft); Hef- en hijsactiviteiten met helikopters; Operaties met duikers; Grondverzetmachines en activiteiten met grondverzetmachines; Valbeveiliging en klimuitrustingen; Werken op hoogte; Hoogwerkers; Goederen- en personenliften. Opmerking: Indien de fabrikant van een autolaadkraan, grondverzetmachine of multi functionele machine de machine heeft voorzien van een hijsfunctie, en deze autolaadkraan, grondverzetmachine of multi-functionele machine wordt gebruikt voor hijswerkzaamheden, moeten deze hijswerkzaamheden volledig worden uitgevoerd volgens deze Standaard..6 Contractuele verhouding: huren van middelen versus aangenomen werk Het is van belang om zeker te stellen, dat de grote variatie van contracten zoals deze in gebruik zijn bij de Olie & Gas industrie niet de procedures in gevaar brengen, die vereist zijn om te voldoen aan de wettelijke regels alsmede een een veilige uitvoering garanderen. Elke organisatie die een last verplaatst wil hebben door middel van hefen hijsmiddelen en niet beschikt voor eigen hijskranen of hefen hijsmiddelen heeft twee basis mogelijkheden:. Het huren van een hijskraan en-of hefen hijsmiddelen 2. Contracteren van een onafhankelijke contractor om de last te verplaatsen, aangenomen werk Er zijn verscheidene redenen waarom het van belang is om de belangrijkste verschillen tussen aangenomen werk en het inhuren van middelen te benadrukken. Het betreft de volgende redenen: De verantwoordelijkheid voor het plannen, voorbereiden en beheren van de hefen hijsactiviteiten De kennis van en het inzicht in hefen hijsactiviteiten van de Person In Charge Verschillen met betrekking tot verantwoordelijkheden voor verzekeringen..6. Inhuren van middelen Volgens de voorwaarden van een standaard huurovereenkomst van hefen hijsmiddelen, vallen de middelen en het personeel betrokken bij hefen hijsactiviteiten onder de verantwoordelijkheid van de hurende organisatie. De hurende organisatie is verantwoordelijk vanaf het moment dat de kraan de openbare weg verlaat en de locatie oprijdt of vanaf het moment dat de middelen op de locatie worden afgeleverd en voor de ontvangst wordt getekend. De hurende organisatie moet een Person In Charge benoemen, die verantwoordelijk is voor de gehele planning, alle benodigde beheermaatregelen en alle betrokken personeelsleden en middelen. In aanvulling hierop, is de hurende organisatie in de meeste gevallen verantwoordelijk voor het regelen van verzekeringen met betrekking tot: het verlies van of schade aan installaties, hefen hijsmiddelen, het verlies van of schade aan de goederen die worden verplaatst en doorlopende huurbedragen in gevallen waarin de middelen niet kunnen worden gebruikt ten gevolge van verlies of beschadiging en juridische aansprakelijkheid. (Verzekeringskwesties maken geen deel uit van deze Standaard en worden uitsluitend vermeld voor het genereren van begrip voor het verschil tussen aangenomen werk en het inhuren van middelen). UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 0 van 75 pagina s

11 Met betrekking tot hefen hijsactiviteiten die worden uitgevoerd met gehuurde middelen, moet rekening worden gehouden met het volgende: De Person In Charge moet over kennis en inzicht beschikken met betrekking tot alle aspecten van de hefen hijsactiviteiten. De Person In Charge is verantwoordelijk voor het plannen, voorbereiden, uitvoeren en leiden van de hefen hijsactiviteiten, zoals deze zijn beschreven in de hoofdstukken 2 tot en met 7 van deze Standaard. De eigenaar van de middelen moet hefen hijsmiddelen leveren die volledig voldoen aan de toepasselijke regels en voorschriften. Dit is beschreven in hoofdstuk 8 van deze Standaard. De eigenaar van de kraan of middelen moet zorg dragen voor een competente machinist die is opgeleid en gecertificeerd volgens de regels en voorschriften, zoals deze zijn beschreven in hoofdstuk 9 van deze Standaard..6.2 Contractwerkzaamheden Vervolgens de voorwaarden van een standaardcontract bij het aannemen van hefen hijsactiviteiten, zijn de middelen alsmede de medewerkers die met de middelen worden meegeleverd, inclusief het plannen en beheren van de risico s, zoals beschreven in de Europese Richtlijn 2009/04/EG annexii, hoofdstuk 3.2.5, de verantwoordelijkheid van de eigenaar van hetr contract. In deze situaties is de eigenaar van het contract (het bedrijf dat het werk heeft aangenomen) verantwoordelijk voor de gehele planning, alle benodigde beheermaatregelen, alle personeelsleden en de betrokken middelen, via zijn Person In Charge.. Met betrekking tot hefen hijsactiviteiten die worden uitgevoerd als aangenomen werk, moet rekening worden gehouden met het volgende: De eigenaar van het contract is verantwoordelijk voor het plannen, voorbereiden, uitvoeren en leiden van de hefen hijsactiviteiten, zoals deze zijn beschreven in de hoofdstukken 2 tot en met 7 van deze Standaard. De eigenaar van het contract moet hefen hijsmiddelen leveren die volledig voldoen aan de toepasselijke weten regelgeving. Dit is beschreven in hoofdstuk 8 van deze Standaard. De eigenaar van het contract moet zorg dragen voor competente medewerkers die zijn opgeleid en gecertificeerd volgens de regels en voorschriften, zoals deze zijn beschreven in hoofdstuk 9 van deze Standaard. Het is van belang op te merken, dat standaard verhuurovereenkomsten uitsluitend contractwerkzaamheden (aangenomen werk) worden, als de eigenaar van het contract de aansprakelijkheid voor het plannen en leiden van de hefen hijsactiviteiten aanvaardt. Het specificeren van het correcte type contract zal uiteindelijkheid zorgen voor een hogere veiligheid en garandeert dat het correcte beheersysteem wordt gehanteerd. Onder de voorwaarden van gecontracteerde hefen hijswerkzaamheden, blijven bepaalde elementen van de aansprakelijkheid nog steeds bij de opdrachtgever. Deze zou daarom moeten voorzien in een adequate verzekering om zich in te dekken tegen incidenten die bijvoorbeeld voortvloeien uit: Eigen nalatigheid; Gebrekkige of instabiele bodemomstandigheden; Gebrekkige of foutieve informatie die is verstrekt met betrekking tot de goederen die worden verplaatst. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef van 75 pagina s

12 .6.3 Overzicht met verschillen tussen aangenomen werk t.o.v. het huren van middelen Organisatie die een last verplaatst wil hebben Inhuren van middelen The requiring organisation shall Aangenomen werk: The requiring organisation shall Het werk uitvoeren conform weten regelgeving en deze Standaard Person In Charge benoemen en hem bekend maken bij iedereen Het werk Definiëren, Plannen, de Risisco's in kaart brengen en toezicht houden bij de uitvoering Zeker stellen dat de gehuurde middelen geschikt zijn én van de juiste capaciteit Betrouwbaarheid controleren van het bedrijf dat de middelen levert Certificatie van de ingehuurde middelen controleren Vakkundigheid mensen controleren Contractueel vastleggen dat alle hefen hijsactiviteiten moeten worden uitgevoerd conform deze Standaard The contractor er op wijzen dat hij verplicht is een Person In Charge te benoemen De contractor voorzien van alle gevraagde informatie, zoals locatie condities en max. toegestane gronddruk De contractor moet Person In Charge benoemen De werkzaamheden Definieëren, de Risico's in kaart brengen en toezicht houden bij de uitvoering Gebruik maken van gecertificeerde middelen Werken met vakkundige medewerkers UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 2 van 75 pagina s

13 2 Taken en verantwoordelijkheden In dit hoofdstuk worden de taken en verantwoordelijkheden gedefinieerd van personeel dat is betrokken bij hefen hijsactiviteiten. Dit hoofdstuk vermeldt hun elementaire aansprakelijkheden en verantwoordelijkheden. Zie hoofdstuk 9 van deze Standaard voor informatie over de vereiste opleiding en certificatie van personeel dat is betrokken bij hefen hijsactiviteiten. 2. Manager Een manager is de persoon die door de bedrijfsleider wordt aangewezen als de verantwoordelijke voor een afzonderlijk bedrijfsmiddel, een set van bedrijfsmiddelen, een team of een activiteit binnen een bedrijf of taak. De manager wijst aan personen binnen de organisatie taken en verantwoordelijkheden toe met betrekking tot de implementatie van het HSSE Control Framework. De term manager betreft een praktische beschrijving van de taak en niet noodzakelijkerwijs een functie. De functie geeft gewoonlijk uitdrukking aan het type bedrijfsmiddel, team of activiteit waaraan leiding wordt gegeven, zoals bijvoorbeeld refinery of chemicals site manager, clustermanager, retail network manager, projectmanager, fleet manager, general manager shared services centre, country controller,office director. De manager is verantwoordelijk voor: Het beheren van de vakbekwaamheid van alle mensen die toezicht houden op middelen voor hefen hijsactiviteiten of die dergelijke middelen bedienen, inspecteren en onderhouden. Een en ander in overeenstemming met de eisen aan vakbekwaamheid. Het inspecteren, onderhouden en certificeren van middelen die worden gebruikt voor heffen en hijsen. Dit betreft onder meer het volgende: o Er zorg voor dragen dat er uitsluitend middelen worden gebruikt die geschikt zijn voor het doel en de bedrijfsomstandigheden waartoe deze worden gebruikt en die voldoen aan een internationaal erkende norm. o Het inspecteren van hefen hijsmiddelen. Hef- en hijsmiddelen moeten ten minste eenmaal per jaar worden geïnspecteerd en middelen voor het hijsen van personen moeten ten minste om de zes maanden worden geïnspecteerd. Het opstellen en bijhouden van procedures voor alle hefen hijsactiviteiten, waaronder werkinstructies voor gebruikers. 2.2 Vakbekwaam persoon De definitie van een vakbekwaam persoon is volgens de ISO 553-norm: Een persoon die over voldoende theoretische kennis, over praktijkervaring en over de vereiste kwaliteiten voor de desbetreffende taak beschikt. Een vakbekwaam persoon is in staat om de activiteiten binnen een beroep volgens de verwachte maatstaven voor desbetreffende taken uit te voeren 2.3 Technische ondersteuning Een persoon die voorziet in technische ondersteuning is binnen het kader van deze Standaard gedefinieerd als iemand die in technisch opzicht vakbekwaam is en in staat is om een geïnformeerd en objectief oordeel te vellen met betrekking tot een operationeel plan voor heffen en hijsen of een installatieprocedure en die voorziet in een onafhankelijke technische beoordeling. Personen die voorzien in technische ondersteuning moeten technisch vakbekwaam zijn met betrekking tot het kennisgebied waarop zij om advies worden gevraagd. 2.4 Aangewezen persoon Person In Charge (PIC) Dit is volgens de ISO norm: Een vakbekwaam persoon die is belast met het algehele beheer van de kraanactiviteit en die handelt namens het management van de organisatie waarvoor de last moet worden verplaatst (de opdrachtgever). UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 3 van 75 pagina s

14 De Person In Charge is gedefinieerd als een specifiek bepaald persoon die door zijn bedrijf is aangewezen als de persoon die beschikt over het vereiste niveau van vakbekwaamheid voor het plannen en leiden van de specifieke hefen hijsactiviteit, zoals hierna is beschreven. De Person In Charge moet beschikken over de praktische vaardigheden, theoretische kennis en het vermogen om risico beoordelingen uit te voeren, om planningen van hefen hijswerkzaamheden op te stellen en te beoordelen en om vergaderingen voorafgaande aan de uitvoering te leiden en deze persoon moet beschikken over de leidinggevende vaardigheden en ervaring die zijn vereist voor het organiseren van de desbetreffende hefen hijsactiviteit. Typische voorbeelden van een Person In Charge zijn offshore engineer, vessel master of deck officer, dive supervisor, shift supervisor, hoofd mijnbouw installatie, maintenance supervisor, construction manager, projectmanager, enzovoort. De Person In Charge geeft al dan niet leiding aan de hefen hijsactiviteit, maar vormt in elk geval het middelpunt van autoriteit met betrekking tot de veiligheid en technische aspecten van de activiteit. De Person In Charge behoort de beperkingen van zijn vakbekwaamheid te kennen en respecteren en moeten weten wanneer technische ondersteuning noodzakelijk is. De Person In Charge persoon kan verzoeken om een beoordeling door een technische autoriteit als hij of zij aanvullende technische ondersteuning nodig heeft. De Person In Charge: Categoriseert de activiteiten, voert een risicobeoordeling uit en ontwikkelt de planning voor de hefen hijsactiviteiten; Beoordeelt de Planning van de hefen hijswerkzaamheden en zorgt ervoor dat de vereiste beheers maatregelen zijn geïmplementeerd; Selecteert de hefen hijsmiddelen en stelt zeker, dat deze zijn geïnspecteerd en dat deze geschikt zijn voor het desbetreffende gebruik; Controleert of de lastintegriteit en -stabiliteit toereikend zijn; Selecteert mensen en zorgt ervoor dat de betrokkenen vakbekwaam zijn voor het uitvoeren van hun taken, dat zij zich bewust zijn van de taak en de procedures die moeten worden gevolgd en dat zij zich bewust zijn van hun verantwoordelijkheden; Informeert mensen die betrokken zijn bij de hefen hijsactiviteiten of op wie deze van invloed zijn en is verantwoordelijk voor de Toolbox die aan de uitvoering vooraf gaat; Wijst een teamlid aan als leider van het team dat de hefen hijsactiviteit uitvoert. Dit zal normaal gesproken de hijsbegeleider zijn; Past de 0 vragen voor veilig hijsen toe voordat met de hefen hijsactiviteit wordt gestart; Draagt er zorg voor dat de activiteiten volgens het plan worden uitgevoerd. Schort de activiteiten op als er wijzigingen of omstandigheden (zoals wind) optreden die tot een afwijking van het plan zouden kunnen leiden; Bepaalt samen met de kraanmachinist en de kapitein van het bevoorradingsschip, wanneer met bevoorradingsschepen wordt gewerkt, of de weersomstandigheden toereikend zijn voor laad- en losactiviteiten. De Person In Charge behoudt het recht om kraanactiviteiten stop te zetten, maar zal een besluit van de kraanmachinist en/of de kapitein van het schip om niet te laden/lossen niet naast zich neerleggen. Bewaakt de prestaties van al het betrokken personeel om er zeker van te zijn, dat adequate standaarden met betrekking tot uitvoering worden gevolgd; Autoriseert alle activiteiten die betrekking hebben op het hijsen van personen; Beheert eventuele speciale problemen, zoals taalbarrières en nieuwe/onervaren personeelsleden; Controleert dat er geen sprake is van afwijken van standaarden voor routinematige werkzaamheden; Houd rekening met samenvallende of gelijktijdige activiteiten die van invloed zijn op of die worden beïnvloed door de hijswerkzaamheden, zoals helikopteroperaties, reinigingsactiviteiten, ballastbeheer, andere kranen; UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 4 van 75 pagina s

15 Houd een nabespreking en registreert feedback die kan worden gebruikt voor soortgelijke toekomstige activiteiten, zodat het algemene veiligheidsniveau van hefen hijsactiviteiten mogelijk wordt verbeterd. 2.5 Vakbekwaam hefen hijsteam Er moet uitsluitend toepasselijk opgeleid en ervaren personeel worden geselecteerd. Het betreft personen: Bij wie hun vakbekwaamheid met betrekking tot het leiden en/of uitvoeren van het type hefen hijsactiviteiten is onderkend als zijnde toereikend voor de specifieke activiteit; Die beschikken over ervaring en die blijk hebben gegeven van vakkundigheid met betrekking tot het veilige gebruik en de veilige bediening van de middelen en technieken die zijn vereist voor het uitvoeren van de desbetreffende activiteiten in de geldende situatie en omstandigheden. Al het personeel draagt dezelfde verantwoordelijkheid tot het kennen en het werken binnen het bereik van de eigen vakkundigheid en ervaring ten behoeve van het voltooien van de hefen hijsactiviteiten. Zij zijn verplicht om de Toolbox bij te wonen en daaraan deel te nemen en voorafgaande aan het gebruik van de hefen hijsmiddelen deze te inspecteren. Als een lid van het hefen hijsteam vermoedt dat de activiteit zijn vakkundigheids niveau of ervaring overschrijdt of zich zorgen maakt over de veiligheid van de verrichtingen, moet de activiteit worden gestaakt, totdat een geschikte persoon met de vereiste vakkundigheid bijstand kan verlenen of de taken van de desbetreffende persoon kan overnemen. Een vakbekwaam hefen hijsteam heeft altijd te maken met ten minste drie specifieke taken die moeten worden uitgevoerd:. Het vastzetten van de last aan en het losmaken van de last van het hefen hijswerktuig. 2. Het geven van het bedieningssignaal aan de persoon die het hefen hijswerktuig bedient. 3. Het bedienen van het hefen hijswerktuig. Op basis van de drie specifieke taken die moeten worden uitgevoerd, zou een vakbekwaam hefen hijsteam altijd moeten bestaan uit ten minste drie teamleden, één persoon voor elk van de vermelde taken. De leider van dit team is te allen tijde de persoon die verantwoordelijk is voor het doorgeven van het bedieningssignaal aan de persoon die het werktuig bediend; de hijsbegeleider. Alleen onder bijzondere omstandigheden en na het uitvoeren van een grondige risicobeoordeling mogen hefen hijsactiviteiten worden uitgevoerd door een hefen hijsteam dat slechts uit twee personen bestaat. Voorwaarden waaraan met betrekking tot deze uitzondering absoluut moet worden voldaan, zijn:. De hefen hijsactiviteiten zijn gecategoriseerd als Routine activiteiten. 2. Beide leden van het team dat uit twee personen bestaat, dat wil zeggen, de persoon die het werktuig bedient en de hijsbegeleider, zijn competent, vaardig en ervaren en hebben aan de Person In Charge bevestigd dat zij de activiteiten op een veilige wijze kunnen uitvoeren. 3. Normale werk-, omgevings- en weersomstandigheden. In deze situatie bedient het eerste teamlid het werktuig en het tweede teamlid combineert de taken van het vastzetten van de last, het doorgeven van de bedieningssignalen aan de persoon die het werktuig bedient en het losmaken van de last. 2.6 Uitvoerder hefen hijswerken Er is mogelijk een uitvoerder hefen hijswerken vereist voor een actief toezicht op de hefen hijsactiviteiten op de locatie. Wanneer een uitvoerder hefen hijswerken nodig is, moet dit uitgaan van de Person In Charge. De uitvoerder hefen hijswerken zal worden tóegevoegd aan het UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 5 van 75 pagina s

16 vakbekwame hefen hijsteam, zoals is beschreven in hoofdstuk 2.5. Een uitvoerder hefen hijswerken mag nooit ofte nimmer een van de leden van het hefen hijsteam vervangen. Een uitvoerder hefen hijswerken is binnen het kader van deze Standaard gedefinieerd als de persoon die is belast met het actieve toezicht op hefen hijsactiviteiten op de locatie. Het toezicht zou in verhouding moeten staan tot de blootstelling aan risico en de complexiteit die met de hef - en hijsactiviteit gepaard gaan en tot de ervaring en capaciteiten van het personeel dat bij hefen hijsactiviteiten is betrokken. Het niveau van vakbekwaamheid van een uitvoerder hefen hijswerken is hoger dan dat van een kraanmachinist. Daarbij moet hij over leidinggevende vaardigheden, kennis van toepasselijke regels en voorschriften en een basis kennis van engineering hebben en bewezen ervaring met betrekking tot hefen hijsactiviteiten. Alle taken van de Person In Charge kunnen aan een uitvoerder hefen hijswerken worden gedelegeerd. Het overnemen van de verantwoordelijkheid en handelen namens het management van de organisatie waarvoor de last moet worden verplaatst, is niet mogelijk, tenzij de hefen hijsactiviteiten worden uitgevoerd als contractwerkzaamheden. (zie hoofdstuk.5.2). 2.7 Machinist Een machinist is een vakbekwaam persoon die volgens de toepasselijke regels en voorschriften volledig bevoegd is en die is geautoriseerd om de middelen te gebruiken. De machinist is verantwoordelijk voor het voorafgaande aan het gebruik inspecteren van het werktuig (de werktuigen) en voor het correcte gebruik van de middelen. Het bedienen van het werktuig vergt de volledige aandacht van de machinist, die nooit ofte nimmer mag worden belast met aanvullende taken of verantwoordelijkheden, zoals houder van de werkvergunning of de verantwoordelijkheid voor het tegenhouden van passanten, zodat deze het werkgebied niet betreden. 2.8 Rigger of technisch specialist Een vakbekwaam persoon die in staat is om transport en verplaatsings werkzaamheden te plannen en uit te voeren door een last horizontaal, verticaal en mogelijk via verschillende etages te verplaatsen met behulp van verschillende hefen hijsmiddelen. Een rigger of technisch specialist heeft een hoger niveau van vakkundigheid dan een hijsbegeleider. Een rigger of technisch specialist is opgeleid en beoordeeld met betrekking tot het veilige gebruik van een veel breder scala aan hefen hijsmiddelen, vooral met betrekking tot het gebruik van speciale middelen voor het opvijzelen, sleden en verschuiven van lasten. 2.9 Hijsbegeleider/seingever Volgens de ISO 553-norm is een seingever een persoon die verantwoordelijk is voor het doorgeven van het bedienings signaal van de aanpikker aan de kraanmachinist. Binnen de offshore industrie wordt veelal de benaming banksman gebruikt. Controleer voor andere synoniemen het overzicht met terminologie en definities in het laatste hoofdstuk van deze Standaard. De hijsbegeleider is een vakbekwaam persoon die zo is gepositioneerd dat hij een onbelemmerd zicht heeft op de last en de kraanmachinist. De hijsbegeleider ziet erop toe dat de last naar behoren gereed gemaakt wordt voor het hijsen en dat het hijsgebied vrij is van personeel en obstakels. De hijsbegeleider geeft tijdens de uitvoering met behulp van hand- en armseinen of radio de instructies door aan de kraanmachinist. De hijsbegeleider is verantwoordelijk voor het behouden van het overzicht op het hijsactiviteitengebied, inclusief mogelijke gebieden waarin de giek in contact kan komen met vaste middelen of objecten. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 6 van 75 pagina s

17 De hijsbegeleider is, op welk moment dan ook, de enige seingever, heeft te allen tijde direct zicht op de last en volgt een duidelijke procedure. Als werkzaamheden aan een andere hijsbegeleider moeten worden overgedragen, stelt de hijsbegeleider de Person In Charge en de kraanmachinist daarvan duidelijk in kennis. Het kan noodzakelijk zijn dat de hijsbegeleider helpt bij het voorbereiden van de last, bijvoorbeeld begeleiding bij het aanslaan van de last. Het aanslaan van de last wordt echter niet door de hijsbegeleider zelf uitgevoerd en de hijsbegeleider mag de last tijdens de hefen hijsactiviteiten niet aanraken. 2.0 Aanpikker Volgens de ISO 553-norm is een aanpikker een persoon die verantwoordelijk is voor het aan de kraan bevestigen en het losmaken van de last en voor het gebruik van de juiste hefen hijsmiddelen conform de planning van de activiteit voor het naar behoren verplaatsen van lasten. De aanpikker is verantwoordelijk voor de start van de geplande beweging van de kraan en last, waarna de hijsbegeleider de verantwoordelijkheid voor het geven van aanwijzingen aan de machinist overneemt. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 7 van 75 pagina s

18 3 Het plannen en voorbereiden van veilige hefen hijsactiviteiten Richtlijn 2009/04/EEG van de Europese Raad betreffende minimum voorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik door werknemers van arbeidsmiddelen op de arbeidsplaats, BIJLAGE II, luidt als volgt: Artikel: 3.2.5: "Alle handelingen voor het hijsen/heffen moeten correct gepland en onder adequaat toezicht worden uitgevoerd teneinde de veiligheid van de werknemers te garanderen. Dit artikel uit de Europese wetgeving geeft de verplichting aan dat er voorafgaand aan alle hefen hijsactiviteiten die uitgevoerd gaat worden, plannen moeten worden opgesteld en dat er risicobeoordelingen moeten worden uitgevoerd, waardoor een belangrijke verbetering met betrekking tot de veiligheid wordt gerealiseerd. Het niveau aan planning en risicobeoordeling neemt toe naarmate de complexiteit van de hefen hijsactiviteiten toeneemt. Hetzelfde geldt voor het niveau aan toezicht. Alle hefen hijsactiviteiten omvatten dezelfde vier processtappen:. Definiëren 2. Plannen 3. Uitvoeren 4. Leren en registreren. 3. De hefen hijsactiviteiten definiëren 3.. De hefen hijsactiviteiten in kaart brengen De manager zou de noodzaak tot het uitvoeren van hefen hijsactiviteiten moeten identificeren of zou moeten worden geïnformeerd over de noodzaak tot het uitvoeren van hefen hijsactiviteiten en zou vervolgens een Person In Charge moeten aanwijzen. De Person In Charge moet de hefen hijsactiviteit plannen en, indien van toepassing, toezicht houden op de hefen hijsactiviteit. Elke hefen hijsactiviteit moet door de Person In Charge worden gepland en worden onderworpen aan een risicobeoordeling voordat de werkzaamheden worden gestart. De Person In Charge zorgt ervoor dat de toepasselijke controlemiddelen zijn geïmplementeerd voor die gevaren die in de schriftelijke risicobeoordeling zijn aangeduid, zodat de risico's worden beheerd als een integraal onderdeel van de Planning van de hefen hijswerkzaamheden, hierna genoemd Hijsplan De omvang van de werkzaamheden definieren De Person In Charge moet het planningsproces beginnen met het vaststellen van de omvang van de werkzaamheden. Dit houdt in dat de Person In Charge: definieert welke werkzaamheden het betreft, wie daarbij betrokken zouden moeten zijn en op welke wijze de hefen hijsactiviteiten zullen worden uitgevoerd. Hiertoe zijn mogelijk een voorlopig Hijsplan, schetsen, aantekeningen, enzovoort vereist. Als er aanvullende technische ondersteuning is vereist, zou deze moeten worden verkregen voordat het proces wordt voortgezet. Als de noodzaak tot het uitvoeren van een hefen hijsactiviteit in kaart is gebracht, zou er moeten worden nagegaan of de desbetreffende activiteit eerder op de desbetreffende locatie is uitgevoerd omdat er mogelijk al een Taak Risico Analyse en Hijsplan bestaan. Als er sprake is van een bestaande TRA en een bestaand Hijsplan zou er moeten worden gecontroleerd of deze nog steeds van toepassing zijn. Wijzigingen in de personeelsbezetting, de indeling van de locatie of de werkomgeving kunnen het stuk voor stuk noodzakelijk maken dat gevaren opnieuw moeten worden beoordeeld. Als geen sprake is van belangrijke wijzigingen, kan de hefen hijsactiviteit doorgang vinden op basis van de vereisten van het Hijsplan en na het verkrijgen van de normale UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 8 van 75 pagina s

19 goedkeuringen. Als de hefen hijsactiviteit nog niet eerder is uitgevoerd, moet er een Taak Risico Analyse worden uitgevoerd en moet er een Hijsplan worden opgesteld. 3.2 De hefen hijsactiviteiten categoriseren Het niveau aan planning en risicobeoordeling neemt toe naarmate de complexiteit van de hefen hijsactiviteit toeneemt. Hetzelfde geldt voor het niveau aan toezicht. Met het oog op vereenvoudiging op dit punt, moeten hefen hijsactiviteiten altijd worden gecategoriseerd als Routinematig of Niet-routinematig. Niet-routinematige activiteiten worden vervolgens verder gecategoriseerd als: Eenvoudig, Gecompliceerd of Complex/Kritisch. Hef- en hijsactiviteiten moeten worden gecategoriseerd om het toenemende risico en het daaruit voortvloeiende vereiste controle niveau tot uitdrukking te brengen. Voor elke categorie is een set aan plannings- en controlemaatregelen voorgesteld, die gezamenlijk worden aangeduid als het Hijsplan. Deze informatie is hierna weergegeven in de vorm van een stroomdiagram en kan worden gezien als een richtlijn, die kan worden gewijzigd en aangepast aan de eisen ten aanzien van het bedrijf of de locatie. Voor het maken van een operationeel plan is na het stroomdiagram een aanbevolen formulier weergegeven voor het opstellen van de hefen hijsactiviteitplanning. De categorisering van hefen hijsactiviteiten is ontwikkeld om de Person In Charge een aanvullende leidraad te geven met betrekking tot de risicobeoordeling, de planning, het toezicht en de eisen aangaande vakkundigheid voor het personeel dat de hefen hijsactiviteit uitvoert. Bij het gebruik van het stroomdiagram, moet men het proces altijd beginnen met voldoende aandacht voor de aanwezige risico s. Het zijn de aanwezige risico s die bepalend zijn voor de categorising van het werk. Bijvoorbeeld lasten van 25 ton of meer, zoals coiled tubing reels of delen van boortorens, moeten altijd gecategoriseerd worden als Niet-routinematig complex/kritische hijs activiteit, zelfs als deze om de andere week worden uitgevoerd. Wanneer er extra hulp nodig is, neem dan contact op met uw Shell focal point voor heffen en hijsen, Technical Authority (TA) een Subject Matter Expert (SME) of Principal Technical Expert (PTE). UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 9 van 75 pagina s

20 Stroomdiagram voor hefen hijsactiviteiten Hef- en hijsactiviteiten die moeten worden uitgevoerd. Categorieën Routinematig Categoriseren en implementeren van beheersmaatregelen. Beheersmaatregelen = Hijsplan : Routinematige hefen hijsactiviteiten. Eenvoudige activiteiten met een kraan. Eenvoudige activiteiten met draagbare hijswerktuigen. Dekactiviteiten met een offshore kraan en hijsen van en naar offshore installaties van standaard offshore containers. Stabiele last met een bekend en berekend gewicht, vorm en zwaartepunt. Standaard hefen hijsmiddelen. Geschikte omgevingsfactoren. Hef- en hijs activiteitplanning. Werkvergunning. Risicobeoordeling (algemeen). Bestaande schriftelijke procedures voor deze hefen hijsactiviteiten. Toolbox. Tien vragen voor veilig hijsen. Niet-routinematig 2: Eenvoudige hef en hijsactiviteiten. Werkzaamheden met slechts één hijswerktuig. Stabiele last met een bekend en berekend gewicht, vorm en zwaartepunt. Het zwaartepunt bevindt zich onder het hijspunt. Toereikend werkgebied en ruimschoots voldoende hoogte. Standaard hefen hijsmiddelen. Niet binnen gevoelige, moeilijke of beperkt toegankelijke ruimte. Hef- en hijs activiteitplanning. Werkvergunning. Risicobeoordeling afgestemd op de activiteiten. Eenvoudige schets van de uit te voeren werkzaamheden, opgesteld door een vakbekwaam persoon (zoals de hijsbegeleider, offshore kraanmachinist of focal point voor heffen en hijsen). Toolbox. Tien vragen voor veilig hijsen. 3: Gecompliceerde hefen hijsactiviteiten. Het gebruik van twee of meer hefen hijswerktuigen. Hijsen met twee kranen en het staarten van een last. Hijsen van personeel. Hijsen van andere lasten dan standaard offshore containers van en naar offshore installaties en tussen vaartuigen. Uit het zicht hijsen. Machinist ziet de last niet. Langdurige activiteit, bijvoorbeeld meerdere ploegen. Lasten met een buitengewone vorm, waarbij het zwaartepunt zich niet in het midden van de last bevindt, maar met een bekend gewicht. Binnen gevoelige, moeilijke of beperkte toegankelijke ruimte. Hef- en hijs activiteitplanning. Werkvergunning. Risicobeoordeling afgestemd op de activiteiten. Specifieke en genummerde tekening waarop de uit te voeren activiteiten worden weergegeven. Deze moet zijn opgesteld door een vakkundig en gekwalificeerd technicus of engineer. Toolbox. Tien vragen voor veilig hijsen. 4: Complexe/kritische hefen hijsactiviteiten. Zware lasten (lasten met een gewicht > 25 ton). Gewicht van een last dat hoger is dan 90% van de werklast van het hefen hijswerktuig. Last met een onbekend, moeilijk te schatten gewicht en/of zwaartepunt. Speciale of dure last, waarvan het verlies ernstige gevolgen heeft voor productieactiviteiten. Boven actieve of onder druk staande koolwaterstof houdende procesmiddelen. Hijsen door luiken, smalle dekopeningen, in schachten of meerdere dekniveaus. Hijsen door het scheidingsvlak van water en lucht, alsmede hijsactiviteiten onder water Niet-standaard hefen hijsmiddelen. Hef- en hijs activiteitplanning. Werkvergunning. Risicobeoordeling afgestemd op de activiteiten. Schriftelijk werkpakket met een beschrijving hoe de activiteiten worden uitgevoerd. Technische inbreng bij het werkpakket door een vakkundig engineer, via specifieke en genummerde tekening(en), waarop de te gebruiken hefen hijsmiddelen duidelijk en gedetailleerd zijn aangegeven. Bij voorkeur: een formele goedkeuring van het werkpakket en de planning door een Technical Authority, Subject Matter Expert, Principla Technical Expert of onafhankelijke externe ingenieurs. Toolbox. Tien vragen voor veilig hijsen. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 20 van 75 pagina s

21 Shell UIO HEF- EN HIJS ACTIVITEITPLANNING Plannummer: LOCATIE: GEBIED: BESCHRIJVING VAN HEF- EN HIJSACTIVITEIT: CATEGORISERING VAN HEF- EN HIJSACTIVITEIT: Routinematig Niet-routinematig eenvoudig Niet-routinematig gecompliceerd Niet-routinematig Complex/Kritisch Bestaande procedure: Schets: Tekeningnummer: Tekeningnummer: Risicobeoordeling (algemeen): Nummer van risicobeoordeling: Nummer van risicobeoordeling: Nummer van risicobeoordeling: GEWICHT VAN LAST(EN): TE GEBRUIKEN HEF- EN HIJSMIDDELEN. (SPECIFICEER HET TYPE, SWL): BIJ ALLE ACTIVITEITEN DIENT REKENING TE WORDEN GEHOUDEN MET HET VOLGENDE. DEZE LIJST IS ECHTER NIET UITPUTTEND Gewicht, omvang, vorm en zwaartepunt van de last Methode van bevestigen en losmaken van de last Goedgekeurde hijspunten op de last Maximale vlucht voor het hijsen van de last Vlakke en stevige ondergrond Ruimte voor volledig uitgeschoven steunbalken Toegangs- en vluchtroutes Aantal en duur van hefen hijswerkzaamheden Zichtbaarheid van de last Hijsen over in gebruik zijnde installaties Conflicterende taken in het gebied Werken onder hangende lasten Kantelen, lastintegriteit, noodzaak van stuurlijnen Omgevingsomstandigheden, waaronder het weer Ervaring, vakkundigheid en opleiding van personeel Aantal medewerkers voor het werk Communicatie vereisten Verlichting van het werkgebied Begin-, eind positie en verplaatsing van de last Omgevingsgevaren, belemmeringen, route van last Geschiktheid en staat van middelen Controle vooraf van gecertificeerde middelen TE GEBRUIKEN COMMUNICATIEMETHOD(EN) Radio Mondeling Hand- en armseinen GEPLAND DOOR NAAM: HANDTEKENING: DATUM: GOEDGEKEURD DOOR PERSON IN CHARGE (PIC) NAAM: HANDTEKENING: DATUM: VERGUNNINGNUMMER: LEERMOMENTEN UIT DEZE ACTIVITEIT: UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 2 van 75 pagina s

22 3.3 Plannen van hefen hijsactiviteiten Alle hefen hijsactiviteiten moeten door een vakbekwaam persoon worden gepland om zeker te stellen dat deze op een veilige wijze worden uitgevoerd. De planning voor het heffen en hijsen, het Hijsplan, is gericht op: - het duidelijk benoemen vande Person In Charge; - de hefen hijsactiviteiten waarop de planning betrekking heeft; - stapsgewijze gebruikersaanwijzingen voor de uitvoering; - de vereiste middelen; - de taken van de afzonderlijke personen. Voor routinematige werkzaamheden mag het Hijsplan van algemene aard zijn. Deze moet echter nog steeds voorafgaande aan elke activiteit of reeks soortgelijke activiteiten worden gecontroleerd. Het planningsproces gaat in op het volgende: Het in kaart brengen van gevaren en beperkte gebieden; Het selecteren van vakbekwaam personeel en het specificeren van het minimum aantal personen dat is vereist voor het uitvoeren van de hefen hijsactiviteit; Het selecteren van hefen hijsmiddelen; De communicatie in het werkgebied en externe omgevingsfactoren en gevaren; Procedures voor het wijzigen van de planning voor de hefen hijsactiviteit; Noodplan, herstelplan en plannen voor onvoorziene omstandigheden. Op de vorige pagina wordt een voorbeeld van een hefen hijs activiteitplanning weergegeven. Het voorbeeld bevat een lijst met mogelijke overwegingen die als een geheugensteuntje kan worden gebruikt. De afzonderlijke items zijn niet altijd relevant voor iedere taak. De lijst brengt echter mogelijke zaken onder de aandacht die eerder over het hoofd werden gezien. Opmerking: als er reeds een gedocumenteerd Hijsplan bestaat, kan deze opnieuw worden gebruikt. Er moet echter eerst worden gecontroleerd of er maatregelen zijn voorzien met betrekking tot eventuele wijzigingen in omstandigheden. Wanneer dat van toepassing is, moeten Hijsplannen kritieke omstandigheden definiëren waaronder het werk gestopt moet worden, zoals het onvoorzien uitvallen van de communicatie, of andere onvoorziene omstandigheden. Dit om een veiliger situatie te creëren. Wanneer de hefen hijsactiviteiten afwijken van het Hijsplan, moeten de activiteiten worden gestopt, zodat de veiligheid kan worden gegarandeerd. Het Hijsplan moet worden afgestemd op de nieuwe omstandigheden en door de Person In Charge worden goedgekeurd voordat de activiteit wordt voortgezet. 3.4 Taak Risico Analyse Aan elke hefen hijsactiviteit zijn risico's verbonden. Deze risico's dienen door de Person In Charge te worden beoordeeld voordat de werkzaamheden worden gestart. De Person In Charge zorgt ervoor dat de van toepassing zijnde controlemiddelen zijn geïmplementeerd voor de gevaren die in de schriftelijke risicobeoordeling zijn aangeduid, zodat de risico's integraal worden beheerd als onderdeel van het Hijsplan. Het is mogelijk dat er reeds een algemene risicobeoordeling bestaat voor routinematige werkzaamheden. Als dat het geval is, moet worden beoordeeld in hoeverre deze risicobeoordeling van toepassing is. Zijn er belangrijke wijzigingen ten opzichte van deze bestaande risicobeoordeling, omdat er bijvoorbeeld sprake is van extra risico's waarmee geen rekening is gehouden, moet er een nieuwe risicobeoordeling worden gemaakt. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 22 van 75 pagina s

23 De risicobeoordeling gaat in op, maar is niet beperkt tot, de volgende risico's en gevaren: Hijsen over in gebruik zijnde installaties; Aantal en duur van hefen hijswerkzaamheden; Hijsen van personeel; Conflicterende taken in het gebied; Omgevingsomstandigheden, waaronder het weer en toegestane grenzen; Verlichting van het werkgebied; Omgevings, belemmeringen en route van de last; Werken op hoogte; Werken onder hangende lasten, hetgeen nooit is toegestaan; Toegangs- en vluchtroutes voor alle leden van het hefen hijsteam; Zichtbaarheid van de last voor de machinist en/of hijsbegeleider; Communicatie tussen alle medewerkers die deelnemen aan de hefen hijsactiviteit Definitief maken van het Hijsplan (beheersmaatregelen) Na het voltooien van de risicobeoordeling, moet het plan worden gecontroleerd en moet er worden nagegaan of alle gevaren die in de risicobeoordeling worden vermeld, worden beheerd via de beheersmaatregelen. 3.5 Technische ondersteuning In het planningsstadium van de hefen hijsactiviteit, zullen er momenten zijn waarop de Person In Charge stuit op de noodzaak van aanvullende technische ondersteuning. Deze technische ondersteuning zou moeten worden verzorgd door een persoon die over de benodigde vakbekwaamheid beschikt om een geïnformeerd en objectief oordeel met betrekking het Hijsplan te kunnen geven. Deze technische ondersteuning kan uiteenlopen van een ander vakbekwaam persoon die het Hijsplan beoordeelt tot de betrokkenheid van een engineer, Technische Autoriteit, Subject Matter Expert, Principal Technical Expert of vakkundige bijstand van een derde partij. Het is belangrijk dat diegenen die als Person In Charge fungeren, onderkennen dat er grenzen zijn aan hun expertise en dat zij zich bewust zijn van de aanwezigheid van personeel dat hen van technische ondersteuning kan voorzien, indien gewenst. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 23 van 75 pagina s

24 4 Werkgebied en externe omgevingsfactoren 4. Risicoanalyse van de locatie Hef- en hijsactiviteiten moeten op een veilige wijze op de locatie kunnen worden uitgevoerd. Hiertoe moeten voorafgaande aan het begin van de hef- of hijsactiviteiten alle risico's die met de locatie samenhangen bekend zijn en er moeten maatregelen worden getroffen om deze risico's te minimaliseren. Bij het betreden van de werklocatie moeten er aan alle betrokkenen informatie en instructies worden verstrekt met betrekking tot veilig werken op de locatie. Voertuigen en bedrijfsmiddelen moeten op de locatie zijn afgestemd, personen moeten over de vereiste opleiding beschikken en moeten instructies over de locatie hebben ontvangen en er moeten maatregelen zijn getroffen op het gebied van EHBO, brandbestrijding en het evacueren van medewerkers. Personen moeten ten minste gebruikmaken van persoonlijke beschermingsmiddelen die zijn afgestemd op het risico van de betreffende locatie. Alle risico's die met de locatie samenhangen, moeten tijdens de voorbereiding van de hefen hijsactiviteiten worden meegenomen (raadpleeg hoofdstuk 3: Het plannen en voorbereiden van veilige hefen hijsactiviteiten). Hef- en hijsactiviteiten mogen geen risico vormen voor de activiteiten op de locatie en de activiteiten op de locatie mogen geen risico vormen voor de hefen hijsactiviteiten. Bronnen: Richtlijn 89/39/EEG - maatregelen ter bevordering van de verbetering van de veiligheid en de gezondheid van de werknemers op het werk. Richtlijn 92/9/EEG minimum voorschriften ter verbetering van de bescherming van de veiligheid en de gezondheid van werknemers in de winningsindustriën die delfstoffen winnen met behulp van boringen. 4.2 Omgevingsomstandigheden 4.2. Werken binnen een offshore omgeving Werken binnen een offshore omgeving brengt mogelijk extra risico's met zich mee. Bij het selecteren van de juiste hefen hijsgereedschappen of de juiste hefen hijsmethode zou de invloed op de omgeving moeten worden meegewogen. Vooral voor wat betreft het gebruik van kunststof hijsbanden in een offshore omgeving, moet er rekening worden gehouden met het volgende: Het gebruik van kunststof hijsbanden voor het laden en lossen van een lading of enige andere dynamische hijssituatie is nooit toegestaan; In gevallen waarin de te hijsen last mogelijk wordt blootgesteld aan rukken of schokken, mogen kunststof hijsbanden nooit worden gebruikt; Het is raadzaam om binnen een offshore omgeving stroppen van staaldraad te verkiezen boven kunststof hijsbanden. Bij complex/kritische hefen hijsactiviteiten, zoals hijsen onder water, ontmanteling activiteiten of erg zware hijswerkzaamheden, zijn hijsbanden gemaakt van een kunststof (zoals bijvoorbeeld Dyneema) toegestaan onder de volgende condities: ) Fabricage in overeenstemming met de van toepassing zijnde Norm; 2) Hijsbanden getest, gecertificeerd en alleen gebruikt voor de specifieke operatie; 3) Indien van toepassing: onderhevig aan goedkeur door de Marine Waaranty Surveyors Terrein omstandigheden Toegangswegen moeten sterk genoeg zijn om weerstand te bieden aan de asbelasting van mobiele hefen hijsmiddelen. De ondergrond moet stabiel genoeg zijn voor de kraan wanneer deze volledig is UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 24 van 75 pagina s

25 belast. De bodem moet altijd stevig en vlak moeten zijn. Indien nodig, moeten er bij mobiele hefen hijsmiddelen maatregelen worden genomen in de vorm van rijplaten, stempel- of draglineschotten. Er zou aandacht moeten worden besteed aan het voorkomen gevaar met betrekking tot ondergrondse infrastructuur, zoals gasleidingen, pijpleidingen voor olie of chemische producten, elektriciteitskabels, waterleidingen, enzovoort. Extra voorzichtigheid moet worden betracht bij werkzaamheden in de nabijheid van taluds en in de nabijheid van graafwerkzaamheden. Controleer of het type ondergrond sterk genoeg is voor de bodemdruk die via de stempelschotten aan de ondergrond wordt doorgegeven. Stabiele ondergrond De ondergrond moet voldoende stabiel zijn om weerstand te bieden aan de te verwachten aslasten en de bodemdruk van de steunbalken. Wanneer er geen specifieke informatie over de ondergrond beschikbaar is, is de maximaal toelaatbare gronddruk 0 ton/m 2. Mobiele kranen moeten worden uitgerust met stempelschotten, zodat de bodemdruk nooit hoger is dan 0 ton/m 2. Deze stempelschotten moeten te allen tijde worden gebruikt ter voorkoming van omvallen. De gronddruk kan worden verlaagd door het gebruik van grotere schotten. Stempelplaat Stempelschot De stempelschotten onder de stempelplaten moeten volledig horizontaal in het midden van de stempelschotten worden geplaatst. Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan zogenaamde geroerde grond (opgevulde sloten en greppels) en in de nabijheid van funderingen. Binnen een afstand van één () meter van betonnen funderingen is de maximaal toelaatbare gronddruk 5 ton/m 2. Het rijden met en opstellen van middelen in kelders en op vloeren in gebouwen is verboden. Dit is uitsluitend toegestaan nadat een deskundige de vereiste berekeningen heeft uitgevoerd. Het rijden met en opstellen van deze middelen mag alleen plaatsvinden in overeenstemming met een specifieke risicobeoordeling die op deze berekeningen is gebaseerd. Vlakke ondergrond UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 25 van 75 pagina s

26 De toegangsweg en de ondergrond moeten voldoende vlak zijn voor de hefen hijsmiddelen. Mangaten en mangatdeksels in de toegangsweg vormen mogelijk een risico met betrekking tot de sterkte en vlakheid van de ondergrond. Een onvoldoende vlakke ondergrond kan ertoe leiden dat het niet mogelijk is om de kraan volgens de gebruiksaanwijzing van de fabrikant op te stellen. Veilige afstand ten opzichte van taluds De belasting van het stempel stempelschot verspreid zich onder een hoek van 45⁰ naar de ondergrond. Het is dus van essentieel belang dat de afstand tussen de zijkant van het stempelschot op de grond en het begin van de helling of rand van de uitgraving ten minste gelijk is aan de diepte van de helling. Raadpleeg de tekening: Kraan niet te dicht bij de rand van een uitgraving opstellen. Belangrijk: B moet in elk geval gelijk aan of groter zijn dan A Hoogte Een van de externe omgevingsfactoren die van invloed is op hefen hijsactiviteiten is hoogte. Hoogtebeperkingen kunnen het gevolg zijn van: Bovengrondse stroomkabels; Leidingen, bruggen, staalconstructies of gebouwen; Omgeving. Bovengrondse stroomkabels: De aanwezigheid van bovengrondse stroomkabels of elektriciteitleidingen en de daarbij behorende risico s, moeten in het Hijsplan aan bod komen. De eisen ten aanzien van de veilige afstand tot elektriciteitsleidingen of kabels moeten in het Hijsplan worden opgenomen. Tenzij de exploitant van de elektriciteitsleiding heeft verklaard dat deze spanningsvrij en veilig is, moeten electriciteitsleidingen worden beschouwd alsof zij onder spanning staan. Zonder vergunningen werken in de nabijheid van bovengrondse stroomkabels is mogelijk wanneer (in alle mogelijke configuraties) geen enkel gedeelte van de hefen hijsmiddelen of de last die moet UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 26 van 75 pagina s

27 worden verplaatst binnen een afstand van 30 meter van het midden van de elektriciteitsleiding kan vallen. Dit gebied wordt de gevarenzone genoemd. Werkzaamheden in de gevarenzone mogen uitsluitend plaats vinden met toestemming van de netwerk exploitant. Bij werkzaamheden die parallel aan bovengrondse stroomkabels worden uitgevoerd, zou er op een veilige afstand van de kabels een koord met waarschuwingsmarkeringen moeten worden geplaatst. Het koord zou moeten worden bevestigd op palen die op een toepasselijke afstand van elkaar zijn geplaatst en elke paal zou moeten worden voorzien van de volgende waarschuwing: Gevaar bovengrondse elektriciteitsleidingen. Als enig gedeelte van de hefen hijsmiddelen of de last die wordt verplaatst zich binnen 5 meter van de bovengrondse leidingen bevindt of als de toegang tot de werklocatie onder een bovengrondse leiding doorloopt, zijn hefen hijsactiviteiten uitsluitend toegestaan na: Overleg met de exploitant van de leiding, en Het implementeren van werkinstructies, die voor iedereen duidelijk zijn, waarin het risico wordt beoordeeld en die aan iedereen die bij de hefen hijsactiviteit is betrokken, zijn verstrekt. De exploitant van de leiding is gewoonlijk het plaatselijke regionale distributiebedrijf of het nationale netwerk. De naam van de eigenaar wordt meestal vermeld op de steunpaal of mast. Neem in het geval van twijfel contact op met de plaatselijke vestiging van het regionale elektriciteitsbedrijf. Alle afstanden zouden op grondniveau moeten worden gemeten vanaf een positie die zich op het oog verticaal onder de buitenste geleider bij een mast of paal bevindt. Zorg ervoor dat u voor het opstellen van werkinstructies beschikt over een exemplaar van de Health and Safety Executive Guidance Note GS6 "Avoidence of danger from overhead electric power lines en pas de informatie uit deze richtlijn toe. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 27 van 75 pagina s

28 Leidingen, bruggen, staalconstructies en gebouwen Hef- en hijsactiviteiten in de nabijheid van of onder leidingen, bruggen, staalconstructies en gebouwen moeten in het Hijsplan worden vermeld. De eisen met betrekking tot de veilige werkafstand ten opzichte van deze obstakels en extra controlemaatregelen zouden een integraal onderdeel van de risicobeoordeling moeten zijn. Er moeten speciale en veiligheidsmaatregelen worden getroffen om essentiële leidingen en andere constructies te beschermen. Opmerking: Hijsactiviteiten boven actieve of onder druk staande koolwaterstofhoudende procesmiddelen moeten altijd worden gecategoriseerd als Complex/Kritisch. (zie hoofdstuk 3). Hoogtebeperkingen als gevolg van de omgeving In de omgeving van vliegvelden zijn er mogelijk plaatselijke eisen of beperkingen van kracht, zoals: Hoogtebeperkingen; Eisen ten aanzien van de signalering en/of verlichting; Beperkingen met betrekking tot werktijden. Hoogtebeperkingen kunnen ook voorkomen wanneer er werkzaamheden worden verricht in de nabijheid van affakkel installaties (hoge temperaturen). Dit kan het resultaat zijn van de risicobeoordeling van de locatie (zie paragraaf 4.) Heffen en hijsen over gebouwen en installaties Hef- en hijsactiviteiten over gebouwen, installaties en leidingen zouden, wanneer dat praktisch mogelijk is, moeten worden vermeden. Als, om welke reden dan ook, hefen hijsactiviteiten over gebouwen, installaties en leidingen moeten worden uitgevoerd, moet het risico hiervan worden beoordeeld en moeten alle veiligheidsmaatregelen die in de risicobeoordeling zijn opgenomen worden opgevolgd. Voordat de hefen hijsactiviteiten worden gestart, moeten alle personen in gebouwen of installaties worden geëvacueerd. De werklocatie moet duidelijk worden gemarkeerd, waarbij moet worden aangegeven dat het betreden hiervan tijdens hefen hijsactiviteiten verboden is Heffen en hijsen in gebouwen en installaties Werken in besloten ruimten met machines die zijn uitgerust met interne verbrandingsmotoren is niet toegestaan, tenzij er een volledige risicobeoordeling is uitgevoerd. De eisen die in de risicobeoordeling worden vermeld, moeten strikt worden opgevolgd. Het gebruik van verbrandingsmotoren op diesel is in besloten ruimten niet toegestaan. Als de noodzaak tot gebruik van machines die zijn uitgerust met een dieselmotor (zoals een mobiele kraan) in besloten ruimten aanwezig is, moet er worden voorzien in een volledige ventilatie met buitenlucht Diversen Vrije ruimte Bij het opstellen van kranen en het werken met machines moet beklemmingsgevaar met betrekking tot personen worden vermeden. Beklemmingsgevaar kan optreden wanneer middelen worden opgesteld in de nabijheid van vaste objecten. Er moet altijd een veilige afstand van ten minste 0,5 meter tussen bewegende delen van kranen (waarbij er tijdens zwenken bijzondere aandacht aan het contragewicht moet worden besteed) en omgevingsobjecten in acht worden genomen. Als de afstand kleiner is dan 0,5 meter, moeten er veiligheidsmaatregelen worden getroffen in de vorm van vaste afzettingen (geen tape). Gebieden die toegankelijk zijn voor publiek Hef- en hijsactiviteiten boven snelwegen, spoorwegen, rivieren en andere plaatsen waartoe het publiek toegang heeft, moeten te allen tijde worden vermeden. Als dat niet mogelijk is, moet er toestemming van de toepasselijke autoriteit worden verkregen en zou het gebied vrij gehouden moeten worden van verkeer en personen. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 28 van 75 pagina s

29 Spoorwegen Het is niet toegestaan om zonder toestemming werkzaamheden te verrichten binnen de aangegeven gevarenzone of het veiligheidsprofiel van spoorwegen. Raadpleeg altijd de plaatselijke wetgeving en voorschriften voordat hefen hijsactiviteiten in de nabijheid van spoorwegen worden gepland. Meer dan machine Wanneer de mogelijkheid bestaat dat meerdere machines binnen elkaars werkbereik komen, moeten er maatregelen worden getroffen om te voorkomen dat de machines of lasten met elkaar in contact komen. De activiteiten moeten worden aangemerkt als Gecompliceerde hefen hijsactiviteiten (raadpleeg hoofdstuk 3). Hijsactiviteiten door luiken, smalle dekopeningen, daken en in schachten Hijsactiviteiten door luiken, smalle dekopeningen, daken en in schachten zouden moeten worden gecategoriseerd als Complex/Kritische hefen hijsactiviteiten. Controle- en veiligheidsmaatregelen moeten volledig overeenstemmen met de beschrijving in hoofdstuk 3 van deze Standaard. 4.3 Weersomstandigheden Ongunstige weersomstandigheden bij hefen hijsactiviteiten resulteren in een hoger risico voor personeel, middelen en goederen. Voordat hijsactiviteiten worden gestart, moet de kraanmachinist zich op de hoogte stellen van de heersende weersomstandigheden (windsnelheid en -richting, zicht, enzovoort). Hijsactiviteiten mogen niet worden gestart als de weersomstandigheden of omgevingsomstandigheden de veiligheid van de activiteit in gevaar kunnen brengen. Bij het beoordelen van de invloed van weersomstandigheden op hefen hijsactiviteiten, zou er rekening moeten worden gehouden met de volgende onderwerpen Wind Kranen mogen uitsluitend worden bediend binnen de maximaal toegelaten windsnelheden, zoals deze zijn vermeld in de gebruiksaanwijzing van de kraan. In gevallen waarin de gebruiksaanwijzing deze informatie niet bevat, moeten hijsactiviteiten worden gestaakt bij windsnelheden die hoger zijn dan 3,8 m/s. (windkracht 7 en hoger op de schaal van Beaufort). Tijdens omstandigheden met een sterke wind moet speciale zorg worden gegeven aan: Het gebruik van de kraan tussen gebouwen (venturi-effect); De afmetingen en vorm van de last (bijvoorbeeld een last met een groot oppervlak en een laag gewicht); De windrichting en positie van de kraan, last die van/naar de kraan of zijwaarts ten opzichte van de kraan beweegt. Offshore activiteiten Voordat er een begin wordt gemaakt met los- en laadwerkzaamheden met betrekking tot bevoorradingsschepen, zou de kraanmachinist moeten controleren of de heersende wind en de toestand van het zeeoppervlak zich binnen de vastgestelde limieten voor ongunstige weersomstandigheden met betrekking tot installaties bevinden. De hefen hijsactiviteiten mogen in geen geval de vastgestelde limieten voor het vaartuig, de kraan of installatie overschrijden De toestand van het zeeoppervlak Offshore kranen kunnen tot een bepaalde toestand van het zeeoppervlak worden gebruikt. De kraanmachinist moet ervoor zorgen dat de werklastindicator is ingesteld op de van toepassing zijnde toestand van het zeeoppervlak. Wanneer er tijdens laad- en loswerkzaamheden wijzigingen in de toestand van het zeeoppervlak optreden moet de werklastindicator dienovereenkomstig worden aangepast, zodat er met de desbetreffende wijzigingen rekening wordt gehouden. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 29 van 75 pagina s

30 4.3.3 Temperatuur Extreem koud weer kan een negatieve invloed hebben op de veiligheid van hefen hijsactiviteiten. Houd bij harde wind altijd rekening met de gevoels temeratuur (chill factor). -5⁰C. tot -30⁰C. Raadpleeg de gebruiksaanwijzing en vermijdt schokbelasting Bij kritieke activiteiten: kraancapaciteit met 25% verlagen -30⁰C. to -40⁰C. Raadpleeg de gebruiksaanwijzing Kraancapaciteit bij alle hijsactiviteiten met 40% verlagen Onder -40⁰C. Alle hefen hijsactiviteiten moeten worden gestaakt. Zelfs in noodgevallen de gebruiksaanwijzing raadplegen Andere weersomstandigheden Andere weersomstandigheden kunnen leiden tot een verminderd zicht en tot het risico van een onbeheerste hijsactiviteit. Regen, mist en sneeuw zijn voorbeelden van weersomstandigheden die de veiligheid van hefen hijsactiviteiten negatief beïnvloeden. Onweersbuien eisen speciale zorg en aandacht. Kraangieken kunnen als bliksemafleiders fungeren en door de bliksem worden geraakt. Bij de eerste tekenen van onweer moeten kraanactiviteiten worden gestaakt. De giek moet omlaag worden gebracht en personeel zou het gebied onmiddellijk moeten verlaten. Naast het risico op een blikseminslag, kunnen er tijdens onweersbuien tevens onverwachte harde windstoten optreden. 4.4 Interferentie van radiosignalen Er kunnen op de werklocatie meerdere radiosignalen worden gebruikt: Radiosignalen voor het gebruik van installaties; Radiosignalen voor het gebruik van machines; Radiosignalen voor communicatiedoeleinden; Radiosignalen van voertuigen. De radiosignalen mogen elkaar niet beïnvloeden of verstoren. Voordat de hefen hijsactiviteiten worden gestart, moet worden gecontroleerd of de signalen elkaar beïnvloeden. Wanneer radiosignalen voor communicatiedoeleinden worden gebruikt, moet er een frequentie worden geselecteerd die storingen voorkomt. 4.5 Chemicaliën en temperatuur met betrekking tot hefen hijsmiddelen Chemicaliën en temperatuur kunnen beide een kortstondige en een langdurige invloed uitoefenen op en gevolgen hebben voor hefen hijsmiddelen. Er moet een risicobeoordeling worden uitgevoerd met betrekking tot alle verwachte chemicaliën en temperatuurniveaus voor wat betreft rechtstreeks of indirect contact met de hefen hijsmiddelen. Kettingen Kettingen van kwaliteitsklasse 8 en 0 mogen niet in contact komen met chemische stoffen, zoals zuren en basen. Hijskettingen van kwaliteitsklasse 4 kunnen worden gebruikt wanneer er chemische stoffen aanwezig zijn. Raadpleeg voor dit doel de gebruiksaanwijzing van de fabrikant. De capaciteit van kettingen van kwaliteitsklasse 8 en 0 wordt op basis van de temperatuur gereduceerd, zoals in de volgende tabel is aangegeven: Ketting temperatuur Reductie van maximale Reductie van maximale belasting kwaliteitsklasse 8 belasting kwaliteitsklasse 0-40 o C tot +200 o C 0% 0% +200 o C tot +300 o C 0% Niet toegestaan +300 o C tot +400 o C 25% Niet toegestaan UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 30 van 75 pagina s

31 Kunststof hijsbanden. De materialen waaruit kunststof hijsbanden zijn vervaardigd, kennen allemaal een verschillende weerstand tegen chemicaliën. Win advies in bij de fabrikant of leverancier van de hijsband wanneer de kans bestaat dat deze aan chemicaliën wordt blootgesteld. Rekening moet worden gehouden met het feit dat de effecten van chemicaliën toenemen bij het oplopen van de temperatuur. De weerstand van synthetisch vezels met betrekking tot chemische reacties en temperaturen is hierna samengevat: Polyester (PES) Polipropyleen (PP) Polyamide (PA) Is bestand tegen minerale zuren, maar wordt vernietigd door alkalische oplossingen, zoals ammoniak en caustic soda Is volgens EN 492 geschikt voor het temperatuurbereik -40 o C tot + 00 o C. De sterkte wordt niet beïnvloed door water. De wateropname is verwaarloosbaar. Wrijving en scherpe randen kunnen leiden tot snelle slijtage en beschadiging van polyester. Is voorzien van een blauw identificatielabel. Wordt in mindere mate beïnvloed door zuren en alkalische oplossingen en is geschikt voor toepassingen waarbij de grootst mogelijke weerstand tegen chemicaliën is vereist, met uitzondering van oplosmiddelen. Is volgens EN 492 geschikt voor het temperatuurbereik -40 o C tot + 80 o C. Is voorzien van een bruin identificatielabel. Is bestand tegen alkaliën, maar minerale zuren tasten polyamide wel aan. Is volgens EN 492 geschikt voor het temperatuurbereik -40 o C tot + 00 o C. Is voorzien van een groen identificatielabel. Een aantal algemene opmerkingen: Neem in alle gevallen de gebruiksaanwijzing van de fabrikant in acht. Temperatuurbereiken kunnen variëren, afhankelijk van de chemische omgeving; Er zouden voorzorgsmaatregelen moeten worden getroffen bij lasactiviteiten, zodat kunststof hijsbanden niet in contact kunnen komen met lasvonken en hete slakken. Lasvonken en hete slakken kunnen leiden tot brandgaten en onmiddellijke schade aan de kunststof hijsband; Natte kunststof hijsbanden die bevroren zijn geweest, mogen nooit opnieuw worden gebruikt. Onschadelijke zuur- of alkalische oplossingen kunnen via verdamping zo geconcentreerd worden dat deze schade kunnen veroorzaken. Verontreinigde hijsbanden moeten onmiddellijk buiten bedrijf worden gesteld, worden gereinigd met koud water en in de open lucht worden gedroogd. Bij twijfel, moeten synthetische kunststof hijsbanden buiten bedrijf worden gesteld en worden vernietigd, zodat deze niet meer kunnen worden gebruikt. Zie hoofdstuk voor criteria. Staalkabel- en staalkabelstroppen. Staalkabel- en staalkabelstroppen mogen niet gebruikt worden wanneer er sprake is van onderdompeling in zuuroplossingen of blootstelling aan zuurdampen. Houd er rekening mee dat bij bepaalde productieprocessen zuuroplossingen, -dampen en -nevels betrokken zijn en dat er met betrekking tot dergelijke omstandigheden advies van de fabrikant zou moeten worden ingewonnen. Over het algemeen, kan er worden gesteld dat staalkabels op een veilige wijze kunne worden gebruikt tot 00 o C. Vanaf 00 o C moet er, afhankelijk van de eindverbinding van de kabel en het gebruikte staalkabelvet, een reductie worden toegepast. Raadpleeg voor dit doel de gebruiksaanwijzing van de fabrikant/leverancier. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 3 van 75 pagina s

32 4.6 Radioactiviteit Radioactieve bronnen die in contact zijn geweest met hefen hijsmiddelen, laten een bepaald niveau aan radioactiviteit na op de middelen en in het bijzonder op kunststof hijsbanden. Wanneer hefen hijsmiddelen in contact zijn geweest met een radioactieve bron, moeten deze onmiddellijk buiten bedrijf worden gesteld en op een toepasselijke wijzeonder quarantaine worden gebracht. 4.7 Verlichting Hef- en hijsactiviteiten in het donker, brengen extra risico's met zich mee die in de risicobeoordeling moeten worden meegenomen. Het is een wettelijke vereiste dat elke werkplek van een geschikte en toereikende verlichting is voorzien. Alle wegen, manoeuvreergebieden, binnenplaatsen, voetgangers gebieden en plaatsen waarop er sprake is van verkeer, zouden met het oog op de veiligheid moeten zijn voorzien van een toereikende verlichting. Er zou moeten worden gezorgd dat de verlichting in een goede staat van werking verkeert en dat kappen schoon worden gehouden. Gebieden in de nabijheid van kruispunten, gebouwen, fabrieken, voetgangerspaden en gebieden en plaatsen waarop voertuigen of mobiele installaties regelmatige worden verplaatst, vergen bijzondere aandacht. Waar verlichting wordt geplaatst, kan van essentieel belang zijn. Hoge voertuigen kunnen licht blokkeren. Dat kan zelfs het geval zijn wanneer het licht afkomstig is van vensters of lampen die op hoge palen of op wanden, plafonds, overkappingen, enzovoort zijn aangebracht. Verlichting zou boven de ruimte tussen voertuigcompartimenten moeten worden geplaatst, in plaats van boven het midden van het compartiment waardoor een hoog voertuig deze kan blokkeren. Als kraanmachinisten en hijsbegeleiders in de richting van sterke lampen moeten kijken, moeten deze onder een dergelijke hoek worden geplaatst dat deze de machinist niet rechtstreeks of via de spiegels kunnen verblinden. Er moet op een dusdanige wijze verlichting worden aangebracht dat er voor alle leden van het hefen hijsteam en voor alle mensen in de nabijheid van de taak sprake is van een goed verlicht werkgebied. Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan de zichtbaarheid van de hijsbegeleider en de last. 4.8 Gevaarlijke locaties op basis van de atmosfeer Als activiteiten plaats zullen hebben onder potentieel explosieve omstandigheden, moeten alle hefen hijsmiddelen in overeenstemming zijn met de Europese richtlijn 94/9/EEG (ATEX 00a). Deze richtlijn is van toepassing op middelen die zijn bedoeld voor potentieel explosieve atmosferen.de hefen hijsactiviteiten zouden moeten worden uitgevoerd in overeenstemming met de Europese richtlijn 99/92/EEG (ATEX37), inzake het beschermen van de gezondheid en veiligheid van werknemers. 4.9 Statische electriciteit aarding Statische electriciteit kan een bron zijn van ontsteking en explosies veroorzaken. Het aarden van hijskranen of de last zelf op locaties is slechts nodig in de gevallen dat het vereffenen van statische electriciteit nodig is. Als de de Risico Analyse blijkt, dat een aardkabel vereist wordt, dan moet deze gebruikt worden. De diameter van de aardkabel, moet dusdanig zijn, dat kleine breukjes en beschadigingen geen invloed hebben op het veilige gebruik ervan. De aardkabel moet een minimum diameter hebben van 6mm 2 en een weerstand hebben minder dan 0,5 Ohm. Aandacht moet besteed worden aan het aarden van de last: Het gebruik van kunststof hijsbanden tussen de last en de haak van de kraan is niet toegestaan; Zorg altijd voor een oneven aantal inscheringen van het hijsblok in het geval van kunststof schijven. In beide genoemde gevallen werken de kunststof delen als een isolator van de last.de statische electriciteit van de last kan dan niet vereffend worden, zelfs als de kraan geaard is. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 32 van 75 pagina s

33 5 Uitvoeren van de hefen hijsactiviteiten 5. Bespreking voorafgaande aan het werk Toolbox Voordat een hefen hijsactiviteit wordt uitgevoerd, moeten er bepaalde voorzorgsmaatregelen in acht worden genomen. Deze zijn van toepassing op alle hefen hijsactiviteiten en beginnen met een bespreking voorafgaande aan het werk, de zogeheten Toolbox, welke wordt gegeven door de Person In Charge. Alle medewerkers die aan de hefen hijsactiviteit zullen deelnemen, moeten de Toolbox bijwonen. De Person In Charge stelt zeker dat alle medewerkers die bij de hefen hijsactiviteiten zijn betrokken de risicobeoordeling, het Hijsplan en alle vereiste controlemaatregelen voor het veilig uitvoeren van de activiteiten volledig begrijpen. Alle medewerkers zouden in de gelegenheid moeten worden gesteld om de bevindingen van de risicobeoordeling en de details van het Hijsplan door te nemen, zodat duidelijk wordt of alle betrokkenen goed begrijpen welke methoden en beheersmaatregelen zullen worden gebruikt en of deze op de instemming kunnen rekenen van de desbetreffende betrokkenen. Alle medewerkers die bij de hefen hijsactiviteit betrokken zijn, moeten op een duidelijke wijze op hun afzonderlijke verantwoordelijkheden worden gewezen. Het toepassen van de Tien vragen voor veilig hijsen moet aan bod komen tijdens de Toolbox voor de desbetreffende hefen hijsactiviteiten. 5.2 Tien vragen voor veilig hijsen. Zijn alle betrokkenen bekend met de regels en procedures voor de hijsopdracht? 2. Zijn alle betrokkenen bij de Toolbox geweest? 3. Zijn de benodigde hijs-en hefmiddelen en materialen geïnpsecteerd en gekenmerkt met: Veilig hijsgewicht (SWL of WLL) Een uniek identificatienummer Een geldige keuringsdatum 4. Functioneren alle veiligheidsvoorzieningen? 5. Weet iedereen wie de Verantwoordelijke persoon is bij deze hijswerkzaamheden? 6. Is iedereen gekwalificeerd en bewust van zijn of haar taken? 7. Is er een goedgekeurd hijsplan, een taak risico analyse en begrijpt iedereen de hijsopdracht en de voorzorgsmaatregelen? 8. Weten we wanneer de hijswerkzaamheden gestaakt moeten worden met betrekking tot de weersomstandigheden (bijvoorbeeld windkracht, seastate)? 9. Is het hijsgebied gecontroleerd en is iedereen op een veilige afstand voor het geval de hijs zwaait of valt? 0. Zijn decommunicatie en middelen overeengekomen en zijn deze duidelijk? De Person In Charge moet er zorg voor dragen dat hefen hijsactiviteiten geheel in overeenstemming met het goedgekeurde plan worden uitgevoerd. Een eventuele afwijking van het overeengekomen plan voor het heffen en hijsen moet leiden tot het stopzetten, opnieuw beoordelen en veilig maken van de taak, zodat de veiligheid van de activiteit is gegarandeerd. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 33 van 75 pagina s

34 UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 34 van 75 pagina s

35 5.3 Afzettingen Alle medewerkers en derden moeten buiten het werkgebied van de last of hefen hijsmiddel worden gehouden om te voorkomen dat deze door lasten of hefen hijsmiddelen beklemd zouden kunnen raken door slingeren, verschuiven of vallen. Niemand mag direct onder delast staan of werken. Het werkgebied moet worden afgesloten om letsel van personen door de last of het hefen hijsmiddelen te voorkomen. De afsluiting kan geschieden met behulp van markeringstape (rood met wit of zwart met geel). Het verdient de voorkeur om vaste afsluitingen te gebruiken. Het betreden van het afgesloten gebied is zonder toestemming van de machinist of hijsbegeleider niet toegestaan. Tijdens het voorbereiden, opstellen of installeren van het hefen hijswerktuig moet het werkgebied zijn afgesloten voor personen die niet bij de activiteiten betrokken zijn. Het moet voor iedereen duidelijk zijn, dat het gebied is gesloten (door afsluitingen, signalen en waarschuwingen).. Het werkbereik, inclusief alle bewegende delen van de hef- of hijsmiddelen, moet altijd met behulp van een fysieke afsluiting worden afgesloten. 2. Wanneer de hefen hijsactiviteiten worden gestart, moet het gebied vanaf het punt waarop de last wordt gehesen tot en met het gebied waarin de last wordt neergezet (het pad van de hangende last) worden afgesloten met een fysieke afsluiting. 3. In gevallen waarin er af en toe buiten het afgesloten gebied wordt gehesen, moet een speciaal daartoe aangewezen persoon op een veilige afstand van de last meelopen om passanten op een afstand te houden en te wijzen op het gevaar. Medewerkers die bij de hefen hijsactiviteit zijn betrokken, moeten met het oog op een onverwachte beweging van de last of middelen altijd over een vluchtroute beschikken. Personen mogen het hefen hijsgebied niet betreden of het hijswerktuig binnenstappen of verlaten zonder dat ze daartoe eerst toestemming hebben verkregen van de hijsbegeleider of kraanmachinist. 5.4 Het gebruik van stuurlijnen De machinist moet beoordelen of het gebruik van een of meer stuurlijnen is gerechtvaardigd en moet het gebruik daarvan goedkeuren. Het gebruik moet uitsluitend worden goedgekeurd in die gevallen waarin het absoluut noodzakelijk is om de last met het oog op een nauwkeurige plaatsing te trekken/duwen en waarin het gebruik van stuurlijnen wordt beschouwd als een alternatief met een geringer risico dan het handmatig positioneren van de last. In het geval van hijsactiviteiten van en naar vaartuigen zouden stuurlijnen uitsluitend moeten worden gebruikt wanneer daartoe een noodzaak bestaat. Het gebruik moet worden overeengekomen tussen het vaartuig en de machinist. Stuurlijnen moeten met zorg en aandacht worden gebruikt. Stuurlijnen moeten worden gebruikt voor alle lasten die kunnen draaien of schommelen. Stuurlijnen moeten worden gemaakt van daartoe geschikt draaivrije kunststof touw, bij voorkeur een 00% polyester dubbel geweven touw (geweven kern met geweven mantel). Het gebruik van gewoon polypropyleen touw wordt ten sterkste afgeraden vanwege de draaieigenschappen. De lengte van de stuurlijn moet gelet op de kenmerken van de hijsactiviteit voldoende lang zijn en moet ten minste lang genoeg zijn om personen uit de buurt te houden van de last, de middelen en andere gevaren. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 35 van 75 pagina s

36 Het einde van het touw moet worden beschermd tegen rafelen. Er mogen echter geen knopen worden toegepast op het vrije einde van de stuurlijn.de stuurlijn moet uitsluitend aan de last worden bevestigd en niet aan hefen hijsgereedschappen. Houd de stuurlijn stevig vast, maar draai deze nooit ofte nimmer om welk gedeelte van het lichaam dan ook of om welk vast punt dan ook. Bij het hanteren van lange lasten, ladingbakken of andere onpraktische lasten dient zeker gesteld te worden dat stuurlijnen worden bevestigd ten behoeve van het beheersen en hanteren van de last, zoals is vastgelegd in de risicobeoordeling.. Als er verscheidene stuurlijnen nodig zijn, is het mogelijk dat er meerdere personen als aanpikker bij de activiteit betrokken moeten worden. De stuurlijnen moeten worden gebruikt om de last onder controle te houden en niet om de last onder controle te krijgen. 5.5 De locatie van oppakken en plaatsen van de last De locatie van oppakken en plaatsen van de last moet sterk genoeg zijn voor de last en moeten voldoende voorwaarden scheppen voor de stabiliteit van de last na demontage van de hefen hijsgereedschappen. Er moet voldoende vrije ruimte beschikbaar zijn voor de aanpikker(s) om de hefen hijsgereedschappen aan de last te monteren en demonteren. Bij het beoordelen van het risico tijdens het plannen, moet er aan de volgende aspecten bijzondere aandacht worden besteed: Werken op hoogte tijdens het aan- en afpikken van de last; Weersinvloeden op de werklocatie van de aanpikker(s), zoals regen, sneeuw en harde wind; Het gewicht van de gereedschappen die worden gebruikt voor het bevestigen van de last. Het gewicht van de gereedschappen moet worden toegevoegd aan het gewicht van de last. Hierdoor wordt het totale gewicht van de te hanteren last verkregen. De last moet volledig in overeenstemming met de gebruikersaanwijzing van de last, de hefen hijsgereedschappen en goed vakmanschap aan de hefen hijsgereedschappen worden bevestigd. Het improviseren of afwijken van de gebruikersaanwijzing is niet toegestaan. De hijsbegeleider moet voorafgaande aan hefen hijsactiviteiten erop toezien dat: de last stevig is bevestigd, deze stabiel is en het pad dat de last volgt vrij is van obstakels en medewerkers. De vrachtlijst en de bijbehorende gewichten van de last worden doorgenomen met de kraanmachinist; Containers en open bakken worden geïnspecteerd op onvolkomenheden en dat wordt gecontroleerd of goederen naar behoren zijn gestuwd; Vluchtroutes in kaart zijn gebracht voor gevallen waarin er een probleem optreedt tijdens de hefen hijsactiviteit; Het hijsgebied en de plaats van bestemming vrij zijn van obstakels en derden. Iedereen die bij hefen hijsactiviteiten is betrokken, heeft de verantwoordelijkheid om de hefen hijsactiviteiten stop te zetten wanneer vermoed wordt dat de activiteit onveilig is geworden of onveilig kan worden of wanneer er sprake is van een wijziging ten opzichte van het plan. De hefen hijsactiviteit moet onmiddellijk worden stopgezet: Wanneer de veiligheid in het geding is; Als de gebruiksaanwijzing niet duidelijk is; Bij het uitvallen van communicatie. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 36 van 75 pagina s

37 5.6 De last zekeren na afloop van de hefen hijsactiviteiten De last moet onder alle omstandigheden stabiel zijn voordat de hefen hijsgereedschappen van de last worden losgemaakt. Er moet met betrekking tot de stabiliteit van de last aandacht worden besteed aan bijvoorbeeld: de invloed van wind, het windoppervlak en de ondergrond. De hijsbegeleider moet zeker stellen dat de hefen hijsgereedschappen zijn losgemaakt en dat deze vrij zijn van de last voordat het hefen hijswerktuig of de haak bij de last vandaan wordt verwijderd. Dit om te voorkomen, dat de last niet onbedoeld kan worden aangehaakt. Het is onder alle omstandigheden verboden om de hijsgereedschappen met behulp van het hefen hijswerktuig onder de last vandaan te trekken. 5.7 Hef- en hijsactiviteiten afronden en beëindigen Het is te allen tijde verboden een hefen hijswerktuig onbewaakt achter te laten met een bevestigde last. Wanneer een werktuig onbewaakt achterblijft, moet de machinist zeker stellen: Dat de last op de grond staat of dat deze veilig is neergezet en dat de last niet op de hefen hijsgereedschappen is geplaatst; Dat toegang voor onbevoegde medewerkers niet mogelijk is; Dat het hefen hijswerktuig veilig is en dat de rem is ingeschakeld; Met betrekking tot lieren en kranen: dat de installatie is uitgeschakeld; Met betrekking tot kranen: dat de motor is uitgeschakeld en dat de hoofdschakelaar of de contactschakelaar is vergrendeld; Dat, in het geval van een langdurige buitenbedrijfstelling, de kraan is vergrendeld en dat de haak is beveiligd tegen slingeren, zodat deze geen gevaar voor de omgeving kan veroorzaken. Eventuele incidenten die tijdens de hefen hijsactiviteit plaatshebben, moeten binnen 24 uur aan de HSE-beheerder worden gerapporteerd. Nadat de activiteit is afgerond, moeten eventueel aanwezige afzettingen worden verwijderd en moet het gebied worden opgeruimd. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 37 van 75 pagina s

38 6 Leren en registreren Na het afronden van de hefen hijsactiviteit zou iedereen die bij de activiteit betrokken was in de gelegenheid moeten worden gesteld om het Hijsplan te bespreken en om verbeteringen daarin aan te dragen. Eventuele leerpunten die op het plan zijn genoteerd, zouden door de Person In Charge moeten worden gecontroleerd en waar dat van toepassing is, zouden er maatregelen moeten worden genomen. Leerpunten kunnen bijvoorbeeld effect hebben op toekomstige inzet van hef en hijsmiddelen, hefen hijstechnieken en inzet van personeel. De Person In Charge zou ervoor moeten zorgen dat belangrijke leerpunten en verbeteringen die op basis van hefen hijsactiviteiten in kaart zijn gebracht, worden vastgelegd en dat deze worden doorgegeven aan alle relevante partijen. Deze informatie kan niet alleen worden gebruikt voor het leren en registeren van een correcte werkprocedure, maar kan tevens worden gebruikt voor soortgelijke toekomstige activiteiten. Vooral met betrekking tot niet-routinematige eenvoudige hefen hijsactiviteiten die naar verwachting in de nabije toekomst opnieuw zullen worden uitgevoerd, kan het leren en registeren er toe leiden dat deze activiteiten in de toekomst als routinematige activiteiten kunnen worden gecategoriseerd. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 38 van 75 pagina s

39 7 Last 7. Inleiding Hef- en hijsmiddelen worden gebruikt voor het verplaatsen van lasten. Naast alle eisen die gesteld worden aan hefen hijsmiddelen, moet ook de last aan diverse eisen voldoen. Integriteit De last moet voldoende sterk zijn om de krachten die erop worden uitgeoefend tijdens hefen hijsactiviteiten te kunnen weerstaan. Stabiliteit De last moet zodanig worden aangeslagen dat deze niet onbedoeld kan kantelen, verschuiven slingeren of vallen Bij de voorbereiding dient hier rekening mee te worden gehouden. Bij het aanslaan van de last moet rekening worden gehouden met de belasting en de richting van de belasting, verloop van de belasting, oppervlak ondersteuning (heffen), bevestigingsmethode, ondersteuning hefmiddel, effect tijdens verplaatsen enz. Na het vaststellen van deze factoren, kan worden bepaald welke middelen moeten worden gebruikt om de last veilig te kunnen hanteren en installeren. Iedereen die bij hefen hijsactiviteiten betrokken is, moet over de nodige basis kennis op het gebied van hefen hijstechnieken beschikken, zoals het krachten verloop, het effect van beweging, het gewicht van lasten, het zwaartepunt en veiligheidsaspecten. 7.2 Kenmerken van de last Voordat een last op een veilige wijze kan worden verplaatst, moeten de volgende kenmerken van de last bekend zijn: De massa: massa / gewicht; Het zwaartepunt: horizontaal en verticaal; Materiaalsoort: vast, vloeibaar, korrelig, gas of een combinatie van deze kenmerken; De afmetingen ( lengte, breedte en hoogte) en mechanische kenmerken; 7.2. Massa, gewicht, kracht en belasting Het gewicht van een voorwerp is gedefinieerd als de zwaartekracht op het voorwerp en kan worden berekend door de massa te vermenigvuldigen met de zwaartekrachtversnelling, Gewicht = Massa x Zwaartekrachtversnelling; w = mg. Massa is een maatstaf voor de hoeveelheid materiaal in een voorwerp, gewicht is de aantrekkingskracht die op een lichaam wordt uitgeoefend (hoewel dit voor handelsdoeleinden veelal in dezelfde betekenis wordt gebruikt als massa), kracht is een maat voor de interactie tussen lichamen en belasting verwijst gewoonlijk naar de kracht die op een oppervlak of lichaam wordt uitgeoefend. Massa Massa is een maatstaf voor de hoeveelheid materiaal in een voorwerp en houdt rechtstreeks verband met het aantal en het type atomen dat in het voorwerp aanwezig is. De massa wijzigt niet onder invloed van de positie of verplaatsing van een lichaam of ten gevolge van een aanpassing, tenzij er materiaal wordt toegevoegd of verwijderd. De eenheid van massa die in het SI-systeem wordt gehanteerd, is kilogram (afgekort als kg). Een kilogram is gelijk aan de massa van het internationale prototype van de kilogram dat wordt bewaard in het Bureau International des Poids et Mesures (BIPM) in de buurt van Parijs. Massa kan tevens worden gedefinieerd als de inertie betreffende weerstand tegen versnelling. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 39 van 75 pagina s

40 Gewicht Voor wat betreft de handel in goederen, wordt gewicht in dezelfde betekenis gebruikt als massa en gemeten in kilogram. Wetenschappelijk bezien, echter, is het gewicht van een lichaam de aantrekkingskracht die erop wordt uitgeoefend. Dit moet worden uitgedrukt in Newton (afgekort als N). De desbetreffende kracht is afhankelijk van de plaatselijke versnelling onder invloed van zwaartekracht. Een gewicht is een gekalibreerde massa die gewoonlijk is vervaardigd uit een metaal met een hoge dichtheid. Het woord gewicht heeft helaas drie betekenissen en dus zou er altijd de nodige zorg moeten worden betracht om vast te stellen welke betekenis in een specifieke context wordt bedoeld. Kracht Kracht is een maatstaf voor de interactie tussen lichamen. Kracht kent verschillende vormen, waaronder atomische krachten, elektromagnetisch krachten en aantrekkingskrachten. Kracht is een vectorgrootheid die is voorzien van richting en omvang. Belasting De term belasting wordt in de techniek veelal gebruikt in de betekenis van een kracht die op een oppervlak of lichaam wordt uitgeoefend. Het is met betrekking tot heffen en hijsen gebruikelijk om het vermogen van hefen hijsmiddelen en het gewicht van de last aan te duiden in (metrische) tonnen (of kilogram). Het gewicht van de last moet bekend zijn voor het kiezen van de juiste hefen hijsmiddelen. De massa kan worden vastgesteld door: Berekening; Een aanduiding op de last; De informatie in de hefen hijsinstructies van de last; Schatting Het zwaartepunt Ongevallen op werklocaties vinden plaats doordat niet wordt ingezien dat bij het hijsen van een last het zwaartepunt van de last verticaal onder de haak terechtkomt, ongeacht de wijze waarop de stroppen, hefbalken of andere bevestigingen zijn aangebracht. De reden hiervan ligt in het feit dat de som van de krachten en momenten voor een lichaam in evenwicht gelijk moet zijn aan nul. Het zwaartepunt van een lichaam is het punt op het lichaam dat zou kunnen worden beschouwd als hét punt waarop het gewicht van het lichaam met betrekking tot alle richtingen wordt geconcentreerd. Bij een lichaam waarvan het gewicht per netto volume uniform is, bevindt het zwaartepunt zich in het midden. Het zwaartepunt is de plaats waarop het middelpunt van het gehele gewicht van het voorwerp is geconcentreerd en het punt waarop het voorwerp in evenwicht komt wanneer dit wordt gehesen. Bij een stabiel hangende last, bevindt het zwaartepunt zich altijd recht onder de haak. Fabrikanten geven gewoonlijk de positie aan van het zwaartepunt van de last, zoals, reactors, warmte wisselaars en vaten. Tekeningen van fabrikanten bevatten meestal echter meer informatie dan uitsluitend de locatie van het zwaartepunt. Het is van belang dat alle informatie wordt doorgenomen en dat in kaart wordt gebracht welke informatie relevant is. In sommige gevallen is er helaas sprake van een gebrek aan informatie. Wanneer dit zich voordoet, moeten met aannames voorzichtig worden bepaald om de desbetreffende analyse te kunnen uitvoeren. Het behoort tot de verantwoordelijkheden van de desbetreffende engineer om met de juiste personen contact op te nemen en de aannames te valideren. Nadat het zwaartepunt is vastgesteld, moet de belasting op de afzonderlijke hijspunten worden vastgesteld. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 40 van 75 pagina s

41 Het zwaartepunt in het midden van de last De last is stabiel Een excentrisch zwaartepunt De last beweegt Het zwaartepunt verplaatst zich naar onder de haak Het zwaartepunt van de last moet zich altijd binnen het hefoppervlak van het hefmiddel bevinden (dat wil zeggen binnen het vorkgebied van een vorkheftruck). Het zwaartepunt bevindt zich buiten het hefoppervlak. De last begint te kantelen. Het zwaartepunt bevindt zich binnen het hefoppervlak. De last is stabiel. Het zwaartepunt (en de massa) zijn van essentieel belang voor de werklast van de hefmiddelen (bijvoorbeeld een vorkheftruck) De last bevindt zich binnen de werklast van de vorkheftruck De last bevindt zich buiten de werklast van de vorkheftruck In de lasttabel wordt de werklast van de vorkheftruck weergegeven UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 4 van 75 pagina s

42 Het positioneren van het zwaartepunt is voor, tijdens en na het verplaatsen van de last van belang met het oog op de stabiliteit. Een laag zwaartepunt Een excentrisch zwaartepunt Een hoog zwaartepunt Kennis Stabiele met last betrekking tot het zwaartepunt Een instabiele is zowel last tijdens heffen als tijdens Een hijsen instabiele van belang. last Het bevestigen van stroppen aan de onderkant van een last met een hoog zwaartepunt, kan ertoe leiden dat de last instabiel wordt. Een last met een hoog zwaartepunt. Een hoog zwaartepunt Bevestigd aan de bovenkant = Stabiel tijdens hijsen. Een hoog zwaartepunt Bevestigd aan de onderkant = Instabiel tijdens hijsen. Bij vloeistoffen en korrelmateriaal kan een verschuivend zwaartepunt leiden tot (dynamische en statische) instabiliteit Een CCU met symmetrisch geplaatst korrelmateriaal Een CCU met asymmetrisch geplaatst korrelmateriaal Vloeistof in een container Een verschuivend zwaartepunt UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 42 van 75 pagina s

43 7.2.3 Het type materiaal Het type materiaal is van essentieel belang voor de wijze waarop de last wordt verplaatst. Vast materialen kunnen rechtstreeks worden gehanteerd. Vloeistoffen, gassen, korrelmateriaal en kleine materialen moeten worden omsloten en moeten mogelijk in CCU's (Cargo Carrying Unit) of transporthouders worden geplaatst om deze te kunnen verplaatsen. De aandacht moet hierbij uitgaan naar de stabiliteit van het geheel. Vloeistoffen, korrelmateriaal en samengestelde vaste materialen kunnen tijdens het verplaatsen bewegen, hetgeen kan leiden tot extra krachten op de hefen hijsmiddelen. Raadpleeg de hiervoor weergegeven illustraties Afmetingen en mechanische kenmerken Andere aspecten met betrekking tot de last waaraan aandacht moet worden besteed, zijn vragen, zoals is de last flexibel, bestaat de last uit één stuk, moet de last worden bijeengehouden, is de last gevoelig voor plaatselijke beschadiging of moet de last in de lucht worden gemanipuleerd. Flexibele lasten of kwetsbare lasten moeten mogelijk op verscheidene punten worden ondersteund, waarbij de stroplengte op afzonderlijke ondersteuningspunten mogelijk moet worden aangepast. Als er voor het heffen van een flexibele last uitsluitend gebruik wordt gemaakt van stroppen, moet er rekening worden gehouden met het feit dat naarmate de hoek van het stropbeen ten opzicht van de loodlijn toeneemt, tevens de binnenwaartse kracht toeneemt die is geneigd om de last samen te drukken. Een hijsbalk kan in meerdere ondersteuningspunten voorzien, zonder dat er daarbij sprake is van samenpersing. In extreme gevallen kan het noodzakelijk zijn dat er onder een tere lading een stevige ondersteuningsconstructie wordt geplaatst die tegenwicht biedt tegen de hijskrachten. De wijze waarop een last wordt geheven, gehesen, bewogen of verplaatst, is afhankelijk van: De afmetingen van de last; De mechanische kenmerken van de last. Een lange, smalle last wordt op een volledig andere wijze verplaatst dan een symmetrische last met de zelfde lengte-, breedte- en hoogteafmetingen. De sterkte en samenstelling van de last zijn hierbij eveneens van belang. Hierna is een aantal voorbeelden weergegeven: Een pallet gestapelde goederen De last moet worden geheven De last moet stabiel zijn Er mogen geen onderdelen van de last vallen Een reservoir gevuld met vloeistof Het reservoir moet worden gehesen Aandacht voor dynamische krachten Een potentieel verschuivend zwaartepunt UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 43 van 75 pagina s

44 Een last die in het midden is bevestigd De last mag niet kromtrekken De last mag niet verschuiven Het bevestigingspunt moet sterk genoeg zijn Een last met een tweesprong Er is sprake van extra krachten onder invloed van interne hoeken Risico op het naar binnen toe verschuiven van de stroppen Een last met een tweesprong aan de uiteinden De last moet sterk genoeg zijn De last mag niet kromtrekken Het bevestigingspunt moet sterk genoeg zijn Een last gehesen met behulp van een evenaar Minimale kromtrekking Minimale inwerking van krachten op de last Tweesprong rechtstreeks aan de last De last moet sterk genoeg zijn De bevestigingspunten moeten sterk genoeg zijn Extra krachten onder invloed van interne hoeken Gebundelde last met twee stroppen De last moet sterk genoeg zijn Extra krachten onder invloed van interne hoeken Extra krachten door het wikkelen van stroppen Risico op het naar binnen toe verschuiven van de stroppen UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 44 van 75 pagina s

45 Een strop die om de last is geslagen De last moet sterk genoeg zijn De stroppen mogen de last niet beschadigen De last mag de stroppen niet beschadigen Een kettingstrop die om de last is geslagen De last moet sterk genoeg zijn De ketting mag de last niet beschadigen Een strop die om de last is geslagen, met hoekbeschermers De last moet sterk genoeg zijn Bescherming van de last en stroppen met behulp van hoekbeschermers. 7.3 Bevestiging van de last aan het hijswerktuig 7.3. Inleiding In de ideale situatie is elke last voorzien van speciaal ontworpen hijspunten waaraan stroppen met behulp van een haak of sluiting op een eenvoudige wijze kunnen worden bevestigd. In de praktijk zijn vele lasten niet van dergelijke hijspunten voorzien en hebben zelden een handige vorm. In sommige gevallen is dit te wijten aan een niet voldoende doordacht ontwerp. Met betrekking tot het bevestigen van de last aan het hijswerktuig kan er sprake zijn van een van de volgende omstandigheden: Een last zonder voorzieningen voor het bevestigen van hijsgereedschappen; Een last met voorzieningen voor het bevestigen van tijdelijke bevestigingspunten voor hijsgereedschappen; Een last voorzien van speciaal ontworpen hijsvoorzieningen; Arbeidsmiddelen met vast gemonteerde bevestigingspunten voor hijsgereedschappen; Transporthouders Lasten zonder voorzieningen voor het bevestigen van hijsgereedschappen Wanneer er geen geschikte hijsvoorzieningen aanwezig zijn, moeten stroppen worden bevestigd door deze door of om de last te halen. Wanneer stroppen door een geschikte opening worden gehaald, heeft als voordeel dat de last beter wordt vastgezet. Er moet echter de nodige aandacht worden besteed aan de vraag of het materiaal rondom de opening sterk genoeg is om de gehele last te dragen. Wanneer stroppen om de last worden aangebracht, heeft dit tot voordeel dat de last beter wordt ondersteund. Er moet echter de nodige aandacht gegeven worden aan het zeker stellen dat de last stevig is bevestigd, zodat deze niet kan verschuiven of vallen Lasten met voorzieningen voor tijdelijke bevestigingspunten voor hijsgereedschappen Sommige lasten zijn uitgerust met voorzieningen voor verwijderbare oogbouten met schroefdraad die in de last kunnen worden geschroefd en waaraan hijsgereedschappen kunnen worden bevestigd of zijn voorzien van boorgaten waaraan met behulp van bouten hijsbolders of hijsplaten kunnen worden bevestigd. UIO-LIFHOI.SP.0 7 januari 204 Peter Verhoef 45 van 75 pagina s

Nog meer weergeven