Gemeente Delft. Wij gaan er van uit dat wij hiermee hebben voldaan aan bovengenoemde toezegging.

Transcriptie

1 Gemeente Delft Vakteam Beleid & Projecten Gemeente Delft Westlandseweg AD Delft Bankrekening BNG , t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Programma Wonen Zorg Welzijn, Postbus 111, 2600 AC Delft Aan de leden van de raad Behandeld door Stefaan Vanderstappen Telefoon svanderstappen@delft.nl Centrale nummers: Telefoon Internet VERZONDEN 2 2 SEP Datum Ons kenmerk Uw brief van Onderwerp Notitie homo-emancipatie Uw kenmerk Bijlage Geachte leden van de raad, Overeenkomstig de toezegging van de wethouder in de vergadering van de commissie S&V van 21 juni jl., sturen wij u hierbij de notitie homoemancipatie , zoals door het college vastgesteld in zijn vergadering van 20 september jl. In de notitie geven wij u inzicht in het lokaal actieplan. Daaraan voorafgaand leest u de inzet en resultaten van de afgelopen periode Wij gaan er van uit dat wij hiermee hebben voldaan aan bovengenoemde toezegging. Hoogachtend, Het coliege van burgemeester en wethouders van Delft,, burgemeester. mr. drs. G.AA Verkerk, secretaris. jsüib. T.W. Andriessen l.s. ra

2 Publiekszaken Arbeid Inkomen & Emancipatie Doorkiesnummers: Telefoon Fax Aan het College van Burgemeester en Wethouders Afschrift aan Nota Datum Ons kenmerk Opsteller Stefaan Vanderstappen Bijlage Ondenwerp Homo-emancipatie Inleiding / woord vooraf 2. Sociale acceptatie van homoseksualiteit anno Tussentand homo-emancipatie Delft 4. Beleidsperiode Wat gaan we doen?: - Jongeren : bespreekbaar maken - Tegengaan discriminatie & intimidatie - Communicatie, zichtbaarheid en roze cultuur - Ouderenzorg - Regionaal & internationaal 6. Financiën 7. Tot slot 1. Inleiding "Steeds gewoner, nooit gewoon". Anders dan in menig land heeft de modale Nederlander weinig moeite met homoseksualiteit. Bijna zeven op de tien Nederlanders kennen homo's of lesbiennes in hun netwerk. Homoseksuele mannen en vrouwen, jongens en meisjes komen in overgrote meerderheid uit de kast. Hoewel dit nog lang niet vanzelf gaat, vanwege de vrees voor reacties uit de omgeving en homonegatief geweld. Echt gewoon vinden we homoseksualiteit echter niet, simpelweg omdat homo's afwijken van de 'norm'. Om 'gewoon homo' te kunnen zijn, blijven stimulerende overheidsmaatregelen nog steeds wenselijk. Het kabinet hecht eraan dat de acceptatie van homoseksualiteit in Nederland toeneemt. Voormalig Minister R. Plasterk zette in 2008 het ondenwerp terug op de politieke agenda middels de beleidsnota "Gewoon homo zijn". Dit programma vertaalde zich naar de 18 grootste gemeenten, die konden deelnemen aan de zgn. koploperovereenkomst. Gemeente Delft homo-emancipatie concept /12

3 Niettegenstaande Delft hiervoor niet in aanmerking kwam, werkte de gemeente datzelfde jaar een programma uit, in de geest van de landelijke ambities. Het kabinet-rutte gaat nog een stapje verder. Letterlijk staat op pag. 6 van het Regeerakkoord :" Het kabinet staat borg voor de emancipatie van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders (LHBT 1 ) en zal daartoe concreet beleid ontwikkelen. Gewelddadige misdrijven met een discriminatoir motief dienen zwaarder te worden gestraft". In haar emancipatiebeleid 2 focust het kabinet zich op 2 groepen : vrouwenen LHBT-emancipatie. Het kabinet zet voor LHBT vooral in op een veilige omgeving en sociale acceptatie. Gezien de internationaal schrijnende positie van homo's ziet het Nederland bovendien als gidsland. Voorts nodigt de Minister 50 gemeenten uit om mee te doen met een lokaal programma van 2012 tot Delft behoort deze keer wel tot de genodigden en zal ondertekent daartoe een gezamenlijke intentieverklaring. Daarin verklaart de gemeente in woord en daad mee te werken aan de ambities van dit kabinet inzake LHBT-emancipatie. Dit zijn : o tegengaan van discriminatie, intimidatie en geweldsincidenten, o vergroten weerbaarheid, o bespreekbaar maken (sociale acceptatie). Deze landelijke impuls nodigt ons uit om het ingezette lokale homobeleid voort te zetten. Tevens dé gelegenheid om de periode te evalueren en de ambities krachtig neer te zetten. Voor een groot gedeelte betreft dit overigens doorgaan op de ingeslagen weg, continueren en waar mogelijk intensiveren van de acties. Om te voorkomen dat beleid dode letter blijft, betrekken we het lokale netwerk betrekken bij de gemeentelijke ambitie en acties. De Delftse Werkgroep Homoseksualiteit speelt daarin natuurlijk een belangrijke rol. Een vereniging die al meer dan 40 jaar ononderbroken op de bres springt voor de belangen van homo's heeft haar waarde meer dan bewezen. Maar zij zijn uiteraard niet de enigen die het welbevinden van LHBT beogen. Voorafgaand aan het actieplan belichten we de maatschappelijke acceptatie van homo's en lesbiennes ( 2). Daama blikken we kort terug op de wapenfeiten van de afgelopen tijd ( 3). Vervolgens leest u wat we de komende periode willen bereiken ( 4), welke acties daarbij nodig zijn ( 5), en hoeveel het gaat kosten ( 6). In navolging van intemationaal en landelijk gebruik introduceerde het kabinet de afkorting LHBT om de doelgroep te omschrijven: lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders. We zullen deze afkorting ook regelmatig gebruiken. Ministerie van OCW: Hoofdlijnen Emancipatiebeleid: vrouwen- en homo-emancipatie GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

4 2. Sociale acceptatie van homo's anno 2010 Sinds vorige kabinetsperiode monitort het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) periodiek de acceptatie van homoseksualiteit in Nederland. Het SCP publiceerde onderzoeksresultaten in 2006 en We beperken ons hier tot de belangrijkste conclusies uit het 382 blz. tellende rapport 3 De acceptatie van homoseksualiteit in Nederland neemt geleidelijk aan toe. Op grond van een SCP-maatstaf staat ± 10% van de Nederlandse bevolking negatief tegenover homoseksualiteit. In 2006 ging het nog om 15%. Vooral lager opgeleiden en leden van etnische en religieuze minderheden zijn homonegatief. Expliciet zichtbaar homoseksueel gedrag roept nog altijd weerzin op. Wat doorgaans normaal en acceptabel is voor hetero's, geldt niet in diezelfde mate voor homo's en lesbo's (bv. hand in hand lopen). Traditionele opvattingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid staan acceptatie vaak in de weg. Zo bleken heterojongeren homoseksualiteit vooral te accepteren zolang homo's zich maar mannelijk, en lesbiennes zich vrouwelijk gedragen. In brede mate onderschrijft men gelijke rechten voor homo's en hetero's. Maar als er kinderen in het spel zijn, is de acceptatie minder groot dan voor het homohuwelijk. De meeste homo's en lesbiennes hebben ooit een coming-out meegemaakt (91%) en zijn open over hun seksuele voorkeur onder hun ouders en bekenden. De gemiddelde periode tussen de eerste bewustwording van de niet-heteroseksuele voorkeur en de eerste coming-out is ruim drie jaar. Jongeren zijn wel selectiever over hun seksuele voorkeur op school, werk, naar verdere familie en medesporters toe. Een behoorlijk deel van de mannen en vrouwen is wel eens geconfronteerd met negatieve reacties vanwege hun seksuele voorkeur. Vooral jongeren kampen met negatieve opmerkingen. Uit eerder onderzoek rapporteren homoseksuelen meer psychosociale problemen dan hetero's. Schokkend is dat 12% ooit een zelfmoordpoging heeft ondernomen en 13% vaak last heeft van depressieve klachten. Helaas is het de peiling 2010 niet goed gelukt om de ervaringen van migranten goed in beeld te krijgen. Het is echter aannemelijk dat zij extra kwetsbaar zijn, omdat homoseksualiteit in migrantengemeenschappen vaak gevoelig ligt en acceptatie bepaald niet vanzelfsprekend. Aanbevelingen SCP De resultaten onderstrepen anno 2011 het belang van het homo- en lesbisch emancipatiebeleid. Voorop staat de krachtdadige aanpak van geweld tegen en intimidatie van homoseksuelen. Dat geldt in het algemeen, op straat en in buurten, maar zeker ook op scholen. Homojongeren rappor- SCP, Steeds gewoner, nooit gewoon. Acceptatie van homoseksualiteit in Nederland, juni 2010 GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

5 teerden vooral op school veel homonegativiteit. Scholen hebben in het algemeen een taak in het vergroten van de aandacht voor en acceptatie van seksuele diversiteit. De uitkomsten vragen gemeente en gezondheidsinstellingen ook na te denken over de preventie van psychosociale problematiek bij homojongeren, zowel vanuit de preventieve jeugdgezondheidszorg (Centra voor Jeugd en Gezin) als vanuit de geestelijke gezondheidszorg. Een pasklaar antwoord hebben we helaas niet. Homojongeren uit bepaalde kringen verkeren in een dubbel kwetsbare positie (orthodoxe protestanten, niet-westerse en Oost-Europese migranten). 3. Tussenstand homo-emancipatie Delft Leidraad voor deze tussenstand, zijn de actiepunten voortkomend uit onze nota Homo-emancipatie (april 2008). Deze nota kende 4 doelstellingen : 1) Bespreekbaar maken van homoseksualiteit cq bijdragen aan een homovriendelijke omgeving. 2) Tegengaan van discriminatie & homofobe geweldsincidenten. 3) Meer zichtbaarheid roze cultuur in de stad. 4) In kaart brengen bijzondere zorg voor homoseksuele ouderen. Wij evalueren hierbij de belangrijkste actiepunten : 1) Bespreekbaar maken van homoseksualiteit De Gemeente stimuleert sinds 2008 voorlichtingsactiviteiten op middelbare scholen, middels een afspraak met het JIP (jongeren informatie punt) en DWH. Het duurde even maar de trein is nu goed opgang. Resultaten : 2009 : 11 voorlichtingen 2010: 40 voorlichtingen 2011 : 42 voorlichtingen (tussenstand per 1/09) De gemeente draagt financieel bij in de training van de voorlichters en de begeleiders van coming-out groepen. Daarnaast faciliteert het College het seksspeekuur en de jaarlijkse Week van de Liefde, waarin homoseksualiteit een vast onderwerp van gesprek is. Acceptatie van homoseksualiteit maakt deel uit van het voorlichtingspakket van Bureau Discriminatiezaken. Meest spraakmakend in deze was de Respectestafette op het Stanislascollege. Homoseksualiteit was enkele malen onderwerp van gesprek tijdens WMCbijeenkomsten 4 en een debatavond van Pangeea. Voorts is er weinig ondernomen richting zelforganisaties. 4 WMC: werkgroep migrantencommunicatie = samenwerkingsverband van Delftse migrantenzelforganisaties GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

6 2) Tegengaan discriminatie en geweldsincidenten De gemeente heeft het contact geëntameerd tussen DWH en Bureau Discriminatiezaken. Concrete aanleiding waren enkele vernielingen na uitgaansmomenten in 2008 en Het meldpunt mag dus nu bekend zijn bij de lokale homoscene. En vice versa. Dit leidt echter niet tot meer meldingen. Aangezien de incidenten in Delft al enige tijd tot het verleden behoren, leeft dit onderwerp nu minder. De gezamenlijke discriminatie-meldpunten organiseren periodiek landelijke publiekscampagnes tegen discriminatie. Homoseksualiteit komt dan prominent in beeld. 3) Meer zichtbaarheid roze cultuur Tot grote evenementen heeft dit niet geleid, wel een heleboel "kleintjes". De roze cultuur trad afgelopen jaren voor het voetlicht tijdens het Film- Gayvenement en de jubileum-activiteiten ingevolge het 40-jarig bestaan van DWH (foto-expositie, lustrumlezingen). Hoogtepunt van het jaar blijft wel de jaarlijkse OWEE waaraan DWH prominent meewerkt. Rond deze tijd komt DWH en homoseksualiteit goed in beeld middels de bekende driehoeksborden in de stad. Aan al deze activiteiten gaf de Gemeente acte de présence en droeg geregeld bij met incidentele subsidies 5. 4) Ouderenzorg DWH lanceerde enige jaren geleden een zondagmiddagsalon voor roze ouderen. Daar kwam aanvankelijk niet de beoogde doelgroep op af, maar dit lijkt nu te verbeteren. Medio 2011 is de gemeente gestart met een overleg roze ouderen Delft. Het initiatief is nog pril, maar de bereidheid bij de lokale partijen is er wel (ouderenwerk, PvForeest, DIVA en DWH). 4) Beleidsperiode Als onderdeel van de WMO draagt de gemeente verantwoordelijkheid voor haar zwakkere groepen. Onder homo's, lesbiennes, biseksuelen en transgenders komen significant meer kwetsbare burgers voor. Zij lopen meer risico op psycho-sociale problemen. "Homobeleid" hoeft geen eigenstandig thema te zijn, als het maar voldoende meeweegt in het brede gemeentebeleid. Onderstaand actieplan ( 5) kun je lezen als specifiek beleid, maar ook als aansporing om seksuele diversiteit beter te integreren in de reguliere beleidsdomeinen (mainstreaming). Feitelijk gaat de gemeente door op de ingeslagen weg en werkt verder aan de doelen uit de vorige nota. Daarbij spiegelen we de Delftse actiepunten aan de Rijksambities. 5 Los hiervan laat DWH zich op meerdere evenementen zien : Delfiade, 4 mei-herdenking, The Hague Pride GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

7 In haar intentieverklaring spreekt verantwoordelijk Minister M. van Bijsterveldt over 3 doelen, nl: bevorderen van veiligheid, weerbaarheid en sociale acceptatie De vorige nota focuste zich op sociale acceptatie en emancipatie. Met de toevoeging van het begrip "weerbaarheid" verbreedt de ambitie zich in theorie nu tot het gehele psycho-sociale welbevinden van LHBT. In de uitvoeringspraktijk zijn deze 3 doelen overigens sterk met elkaar verweven. Concrete acties omvatten in min of meerdere mate iets van de 3 doelen. De gemeente is autonoom in de manier waarop zij aan deze doelstellingen werkt en stelt daarvoor een meerjarenplan op. In ruil daarvoor ontvangt zij = per jaar als bijdrage om dit plan uit te voeren. Overigens moet de Minister wel formeel instemmen met het gemeentelijke actieplan. Los van de gemeentelijke autonomie vraagt de Minister uitdrukkelijk dat zij: - waar mogelijk ook internationaal aandacht vragen voor rechten en emancipatie van LHBT; - zorgdragen voor een lokale monitoring op 2 criteria : veiligheidsgevoelens onder LHBT en sociale acceptatie bij de lokale bevolking ; - kleinere gemeente in de regio informeren en desgevraagd van advies voorzien. De bovengenoemde hoofddoelstelling van het homo-beleid vertalen we in lokale operationele doelen gericht op bepaalde doelgroepen en/of maatschappelijke domeinen. Rode draad blijkt telkens weer: "bespreekbaar maken van homoseksualiteit". Dit draagt bij aan een veilige omgeving, waarin homo's hun seksuele voorkeur niet hoeven te verbergen en daar vervolgens ook geen nadelen van ondervinden. Voor het lokale beleid in Delft zetten we de komende periode in op : o Bespreekbaar maken van homoseksualiteit onder jongeren ; bijdragen aan een homovriendelijke omgeving in diverse domeinen; o tegengaan discriminatie, intimidatie en geweldsdreigingen ; o meer zichtbaarheid van roze cultuur in de stad ; o meer zicht op bijzondere zorg voor homoseksuele ouderen. In 5 werken we deze operationele doelen uit in een lokale agenda ; dit zijn de actiepunten voor de periode De actiepunten in 5 zijn concreet benoemd. Voorts zetten we conform de wens van de Minister in op lokale monitoring van : - het veiligheidsgevoel onder Delftse LHBT, en - sociale acceptatie van homoseksualiteit onder Delftenaren. GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

8 Bij voorkeur maken we hiervoor gebruik van bestaande instrumenten, zoals het GGD-gezondheidsonderzoek 6 of de veiligheidsmonitor. De monitoring zal overigens pas voor het eerst in 2013 tot resultaten leiden, maar moet van dan af goed in het systeem zitten. Medio 2014 plannen we een evaluatie. Naast de uitkomsten van de monitor zal deze zich toespitsen op de output, nl. in hoeverre de geplande acties effectief zijn uitgevoerd. Afhankelijk van het klimaat en de dan levende beleidsprioriteiten bezinnen we ons dan ook op de toekomst na ) Wat gaan we doen? Regie & leiderschap De gemeente (burgemeester, college & raad) is er voor alle burgers. Zij draagt 'respect & tolerantie' hoog in het vaandel, temeer omdat een kleine groep moeite heeft met verschillen in leefstijl, religie, seksuele voorkeuren enz. Gemeentelijk leiderschap inzake homo-emancipatie vergt de attentie om partners in de stad aan te spreken op hun homovriendelijkheid. De gemeente geeft zelf het goed voorbeeld ; bestuurders spreken zich onomwonden uit tegen intolerantie en intimidatie. Er is al veel gewonnen als college, raadsleden en ambtenaren deze boodschap uitdragen. 5.1 Jongeren : bespreekbaar maken Doorgaans ontdekken homo's hun gevoelens rond de puberteit. Het hoort bij de leeftijd dat pubers veel bezig zijn met verliefdheid, seksualiteit en erbij horen, en daarbij wel eens ongenuanceerd uithalen. Voor homojongeren leidt deze periode meer dan gemiddeld tot vragen, onzekerheid en twijfels, omdat ze afwijken van de norm. Juist in het voortgezet onderwijs is de positie van LHBT-jongeren kwetsbaar, temeer omdat ze er het grootste gedeelte van de dag verplicht vertoeven. Een school is pas veilig als de leiding adequaat ingrijpt bij pestgedrag en er voor leerlingen én docenten ruimte is om zichzelf te zijn. De handreiking "Gewoon homo-zijn in het voortgezet onderwijs" 7 biedt aanknopingspunten voor beleid en praktijk op school. Maar ook in andere jongerenmilieus is de positie van deze jongeren niet vanzelfsprekend. Denk o.a. aan de sport en het jongerenwerk. Uitgangspunt is dat alle "agogen" hun verantwoordelijkheid oppakken en in hun eigen omgeving een homotolerante omgangsvorm bewaken. 6 Deze gezondheidsonderzoeken vinden om de 4 jaar plaats, uitgesplitst naar 4 leeftijdgroepen : 12- ; 12 < 18 ; 18 < 65 ; en 65+ Opgesteld door Onderwijs kenniscentrum APS in opdracht van het Ministerie van OCW, 2009 GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

9 De Tweede Kamer heeft onlangs een motie aangenomen om voorlichting over homoseksualiteit verplicht in het VO-curriculum op te nemen. De Minister wil dit vooralsnog aan de scholen zelf overlaten. In de geest van de motie zal de Gemeente Delft deze voorlichting breed aanbieden, conform het bekende format "Homo voor de klas" 8. DWH beschikt over voldoende Gonge) voorlichters, maar kan deze organisatie niet structureel op zich nemen. De gemeente biedt aan hierin ruimhartig te ondersteunen. Onder allochtone jongeren ligt de acceptatie van homoseksualiteit wellicht lastiger. Het is dan ook te venvachten dat deze jongeren meer dan gemiddeld problemen zullen hebben met hun coming-out. Delft beschikt over een goed functionerend netwerk van allochtone organisaties (zelforganisaties, vrouwenverenigingen en de werkgroep migranten communicatie), om op zijn minst dit thema te agenderen. dcf/es ; overleg met de VO-scholen met als doel tot 100% dekking van de voorlichtingsactiviteiten te komen ; DWH en JIP 9 ondersteunen in de organisatie hiervan (aan 3 de jaars ; ± 80 klassen) middels een stimuleringssubsidie van 3 jaar; ondersteunen en trainen vrijwillige voorlichters en begeleiders coming-out groepen ; deskundigheidsbevordering Delftse jongerenwerkers ; bespreken homovriendelijkheid van de school bij de werkgroep 'de veilige school'; agenderen thema tijdens gespreksavonden met besturen/leden van migrantenorganisaties. 5.2 Veiligheid tegengaan discriminatie, intimidatie en geweldsdreigingen In 2008 registreerde de politie landelijk 380 gevallen van agressie en discriminatie. Dit is waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg, omdat LHBT nauwelijks aangifte doen. Een Amsterdams onderzoek wijst uit dat vooral laagopgeleide jonge mannen (17-25 jaar) geweld tegen homo's gebruiken. Het motief komt voort uit macho-ideeën, vrijwel niet uit religie 10. Helaas ontbreken heldere cijfers voor de regio Delft/Haaglanden. Sinds enige jaren berichten media overigens vaak over homogeweld, waardoor het onderwerp hoger op de agenda staat. Agressie & incidenten uiten zich o.a. in : - uitschelden, geweld in de woonomgeving, waarbij daders en slachtoffers elkaar kennen in de buurt; g Zo mogelijk sluiten we aan op de herinrichting van het educatief basisaanbod in het onderwijs JIP = Jongeren informatie punt, grotendeels gesubsidieerd door de gemeente Delft, sinds kort gevestigd in DOK-centrum TWs ze maar van me afblijven, ondenoek naar anti-homogeweld in Amsterdam", UvA, 2008 GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

10 - gewoon op straat, door onbekenden in het 'uitgaansleven', vooral in het week-end met een piek in de zomer; - pesten en intimidatie op school. Dat we de laatste jaren nauwelijks 'grote' incidenten in Delft zien, zegt niet alles ; helaas ook niet dat de dagelijkse irritaties verminderen. Bestuur en bezoekers van DWH aan de Lange Geer rapporteren vooral schelden, spugen, beschadiging aan het pand enz. Het landelijke COC dringt er bij de Minister op aan om homofoob geweld als zodanig te registreren. Regiopolitie Haaglanden bevestigde dit voorjaar om hier een voorschot op te nemen in navolging van Amsterdam-Amstelland. Aan de gemeente de taak om erop toe te zien dat één en ander ook plaatselijk gestalte krijgt. Ook voor het Bureau Discriminatiezaken geldt dat ze de opgebouwde relatie met DWH moet blijven onderhouden en doorgaat met haar landelijke campagnes. In het algemeen dienen we de goede norm te bewaken in een alliantie met wijkagenten, jongerenwerkers, onderwijs, horeca enz. Acties: doelgroep stimuleren om melding/aangifte te doen, desnoods anoniem, voorlichting Bureau Discriminatiezaken aan DWH, 1x per jaar; overleg politie om aangiftes/meldingen te registreren op homovijandigheid, in navolging van eerdere intenties ; zero-tolerance gemeente/ politie indien er pestgedrag zou voorkomen tegen homo's in de buurt. 5.3 Communicatie, zichtbaarheid & Roze Cultuur De meeste mensen zijn hetero en gaan er automatisch vanuit dat de ander dat ook is. Dat creëert meteen een dilemma : homo's moeten zelf hun identiteit bekendmaken, wat tot het verwijt kan leiden, dat ze ermee te koop lopen. Niettegenstaande dit dilemma draagt de zichtbaarheid van homo's en lesbo's ongetwijfeld bij aan de acceptatie bij het grote publiek. Denk aan de niet te onderschatten bijdrage van talloze mediafiguren. De publieksreacties over de vrijscène bij GTST spreekt boekdelen. Zichtbaarheid is belangrijk als : - attentiewaarde : niet iedereen is hetero, - de diversiteit: niet iedereen is hetzelfde, - het veiligheidsgevoel : wanneer veel homo's zichtbaar zijn, voelt de enkeling zich vrijer en veiliger. Een gemeente kan bijdragen aan homovriendelijkheid door in haar communicatie-uitingen ook homo-stellen te laten zien. Voorts kan de gemeente derden attenderen op homovriendelijkheid, gebruik makend van landelijke aandacht rond de Gay Pride (augustus) of de lande- Gemeente Delft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

11 lijke coming-out dag (11 oktober). Wellicht in het bijzonder t.a.v. internationaal opererende bedrijven, met veel expats/kenniswerkers (zie ook 5.5) Cultuur is het middel bij uitstek om de zichtbaarheid te promoten. Deze taak ligt primair bij de belangenorganisatie of een homo-vriendelijke evenementenorganisatie, evt. met hulp van derden. We stimuleren de aanwezigheid van jongerenvereniging Outsite tijdens de jaarlijkse OWEE, maar de ambitie van Delft mag best groter zijn. Noot: de zichtbare aanwezigheid van een homoscene draagt direct bij aan het zo graag gewilde profiel van Delft als "creatieve stad". Richard Florida ziet de omvang van de gayscene zelfs als de belangrijkste indicator voor openheid en tolerantie, een sfeer waarin de zgn. creatieve klasse goed gedijt. 11 Een groot aandeel creatieve inwoners vergroot de aantrekkelijkheid van de stad 12. En zo plukken alle Delftenaren er uiteindelijk de vruchten van. Acties: de organisatie van roze cultuur/ evenement in Delft te ondersteunen, wanneer zich initiatieven daartoe aandienen ; aandacht voor de zichtbaarheid van diversiteit/ homoseksualiteit in gemeentelijke publicaties (gedrukt en digitaal); folder/mailing ontwikkelen voor Delftse organisaties/ bedrijven over homovriendelijkheid op de werkvloer (Nederlands + Engelstalig). 5.4 Ouderenzorg Met de vergrijzing groeit ook de groep homoseksuele ouderen. Deze groep ondervindt meer dan gemiddeld gevoelens van eenzaamheid en onzichtbaarheid. Zij hebben doorgaans geen vaste partner, noch kinderen, minder contacten, een kleiner netwerk enz. Ouder worden brengt een grotere afhankelijkheid met zich mee, terwijl juist deze groep gewend was zeer zelfstandig op te trekken. Bovendien dienen we ons ervan te vergewissen dat medebewoners in verzorgingstehuizen vaak nog "achterhaalde" opvattingen hebben over homoseksualiteit 13. Ouderen zijn bang dat jonge verzorgenden zich minder tolerant verhouden tot de roze levenscultuur. Het landelijke consortium " Roze Ouderen" (ANBO, COC, Movisie) hield in 2006 een zgn. belweek onder de doelgroep. De belangrijkste signalen uit deze actieweek waren als volgt: - homo-onvriendelijk klimaat in verzorgingstehuizen ; - angst dat er in de opleiding van verplegenden en verzorgenden weinig aandacht is voor homoseksualiteit; zwijgen over zijn/haar homoseksualiteit ; - eenzaamheid, behoefte aan ontmoeting of relatie en ontmoetingsgelegenheden ; Richard Florida, the rise of the creative class, 2002 Gerard Marlet, de aantrekkelijke stad, 2009 Informatie ontleend aan Movisie, landelijk kenniscentrum voor o.a. lesbisch en homo-beleid GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

12 - klacht dat COC zich vooral richt op jongeren ; - weinig draagvlak voor expliciet roze woonprojecten. Voor de actuele stand van zaken zal het landelijke netwerk eind 2011 wederom een belweek organiseren. In Delft zijn er ons nauwelijks signalen in die zin ter ore gekomen. Hoe we dit moeten duiden, is een tweede, we zullen er ons in ieder geval met het netwerk beter in verdiepen. Acties: begeleiden lokaal netwerk "roze ouderen" met vertegenwoordigers van de ouderenbonden, Pieter vforeest, DIVA, DWH en evt andere partners ; doel: lokaal problematiek uitwisselen en antwoorden bedenken ; ontmoetingsfaciliteiten voor roze ouderen ondersteunen ; voorlichting over homoseksualiteit voor jonge verzorgenden ; hierover overleg aangaan met MBO-opleidingen 'verzorgende'; zorg dragen voor een stem van LHBT-belangen in lokale adviesraden, w.o. de WMO-raad. 5.5 Regionaal & internationaal Als stad in de regio ziet Delft voor zichzelf een taak over de grenzen, al is die met de onmiddellijke nabijheid van Rotterdam en den Haag maar heel beperkt. Burgers uit de omliggende gemeenten kunnen een beroep doen op Delftse regionale voorzieningen (bv. scholen, JIP) en zodoende ook voordeel putten uit 'ons' homobeleid. DWH ziet voor zichzelf een regiofunctie en biedt haar faciliteiten ook aan VO-scholen in de regio, uiteraard in samenspraak met de gemeenten. In het licht van onze mondiale voortrekkersrol, vraagt de Minister ook aan gemeenten om hun intemationale contacten te benutten voor homoemancipatie. Alhoewel een onontgonnen terrein, liggen de Delftse kansen vooral in de wereld van TU en de kennisbedrijven (TNO, IHE e.a). Delft herbergt elk jaar steeds meer studenten en werkenden in de techniek en kenniseconomie. Veel expats komen uit landen waar openlijke homoseksualiteit taboe is. Wonen in het "tolerante" Nederland kan aanleiding geven tot confronterende gevoelens. Zoals overal begint acceptatie met bespreekbaar maken. Gezien de cultuurverschillen behoeden we ons voor al te voorbedachte plannen. In deze beginfase zullen we ons vooral oriënteren op het internationaal netwerk van Delft en beginnen met bespreekbaar maken (voorlichting, Engelstalig foldermateriaal enz). Het ligt voor de hand om in eerste instantie mee te liften op landelijke aandacht tijdens de GayPride en de coming-out dag (zie 5.3.) Acties: uitdragen homobeleid naar omliggende DWO-gemeenten ; beschikbaar als vraagbaak; vraagbaak voor omliggende gemeenten ; GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12

13 oriënteren op het internationale netwerk binnen Delft (bedrijven, studentenverenigingen enz.); bespreekbaar maken van homoseksualiteit. 6 Financiën De Gemeente Delft ontvangt van 2012 t/m = per jaar om het lokale homobeleid te verdiepen. 7 Tot slot Gevraagde besluiten : 1. Akkoord gaan met de inhoud en de actiepunten van de notitie homoemancipatie Notitie ter kennisname sturen aan de Raad. GemeenteDelft homo-emancipatie concept (S. Vanderstappen) /12