Determinanten van het zoeken naar psychosociale steun door mannen met prostaatkanker
|
|
- Laura Bogaert
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Overzichtsartikelen 7 Determinanten van het zoeken naar psychosociale steun door mannen met prostaatkanker Determinants of seeking psychosocial support by men suffering from prostate cancer L. Daeter, A.P. Visser en T. van der Hooft-Leemans Samenvatting Patiënten met prostaatkanker ervaren na hun behandeling vaak erectiestoornissen en urine-incontinentie, leidend tot psychische en sociale klachten. Psychosociale ondersteuning voor deze problemen is beschikbaar. Toch maken deze patiënten weinig gebruik van de bestaande voorzieningen. Er is onderzocht welke factoren het zoeken van hulp bevorderen, te weten of het zoeken van psychosociale ondersteuning samenhangt met de behoefte aan ondersteunende psychosociale zorg, de attitude ten opzichte van die steun, de sociale steun bij het zoeken daarnaar en of men zichzelf in staat voelt die zorg te zoeken. Daarbij werd ook de invloed onderzocht van angst, depressie, biografische en medische factoren, eerder gebruik van hulp en de evaluatie van die hulp. Er is een vragenlijst voorgelegd aan patiënten die zijn benaderd via urologen uit de regio Rotterdam, een voorlichtingsbijeenkomst, de website van de Prostaatkankerstichting, een lokale krant en stichting De Vruchtenburg (instelling voor psychosociale oncologische zorg in Rotterdam). Door 87 patiënten is een digitale of papieren vragenlijst ingevuld. Multipele regressieanalyse wijst uit dat de intentie tot het toekomstig gebruik van psychosociale zorg hoger ligt in het geval van meer psychologische en fysieke behoeften aan steun en meer gevoelens van depressie. Een vijfde is niet tevreden over de ontvangen voorlichting in ziekenhuizen, terwijl een derde van de mannen behoefte heeft aan informatie van experts over hun problemen. Oncologen en oncologie/urologieverpleegkundigen kunnen met deze informatie patiënten beter doorverwijzen naar gepaste ondersteunende zorg, terwijl zorginstellingen en professionals deze informatie kunnen gebruiken om interventies te ontwikkelen gebaseerd op de behoeften en wensen van deze groep prostaatkankerpatiënten, waardoor meer mannen met prostaatkanker profijt hebben van de aangeboden begeleiding. (Ned Tijdschr Oncol 2013;10:273-9) Summary Besides general symptoms, prostate cancer patients experience specific problems like erectile dysfunction and urinary incontinence, which occur after treatment and may result in feelings of distress. These patients express a need for supportive care, although they are often not participating in the offered supportive care interventions. To study determinants of social supportive care seeking behavior, the influence of patient s supportive care needs was assessed. Further, we studied whether their attitude about supportive care perceived social support and selfefficacy influence care seeking. Furthermore also the influence of distress, biographical and medical factors, previous experience with and evaluation of supportive care was studied. A sample of patients who completed a questionnaire were recruited from hospitals, the Dutch patient organization, a local journal, and the Vruchtenburg (a psychosocial cancer care centered in Rotterdam). We included 87 patients, who returned a questionnaire by or post. Results of multiple Auteurs: mw. L. Daeter, MSc, docent/onderzoeker, dhr. dr. A. Visser, senior onderzoeker, Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam, mw. drs. T. van der Hooft-Leemans, docent, afdeling Verplegingswetenschappen, Universiteit Utrecht. Correspondentie graag richten aan dr. A.P. Visser, Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam, Postbus 25035, 3001 HA Rotterdam, tel.: , adres: a.p.visser.hr.nl Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld. Trefwoorden: attitude, behoefte aan ondersteuning, prostaatkanker, sociale steun, zelfeffectiviteit, zoeken van ondersteuning Key words: attitude, future supportive care-use, prostate cancer, self-efficacy, social support, supportive needs 273
2 OVERZICHTSARTIKELEN regression analysis pointed out that psychological, physical needs and feeling of depression are the main determinants for the intention of future supportive care use. One fifth of the men is dissatisfied about the education they received in the hospitals, while one third express a need for information about their problems by experts. Urologist and oncology/urology nurses could use this information for patient centered referrals and to develop more fitting future interventions, more based on needs and preferences of this patient population, in order that more men with prostate cancer can profit of the offered psychosocial support. Inleiding Prostaatkanker is een van de belangrijkste aandoening bij mannen. 1 Op 1 januari 2010 hadden mannen in Nederland prostaatkanker. In dat jaar stierven mannen aan deze ziekte. 2,3 Prostaatkanker ontwikkelt zich in de meeste gevallen langzaam en de symptomen van prostaatkanker, zoals problemen met urineren, worden aanvankelijk door veel mannen toegeschreven aan hun leeftijd in plaats van aan prostaatkanker, waardoor zij pas relatief laat hulp zoeken bij hun huisarts of specialist. 4 Naast algemene klachten bij kanker, zoals vermoeidheid en pijn, ervaren mannen met prostaatkanker in de eerste periode na behandeling vooral erectiestoornissen en urine-incontinentie. 5-8 Als gevolg hiervan en door de onzekerheid over de diagnose en prognose van hun ziekte, krijgen mannen met prostaatkanker ook te maken met een verminderde kwaliteit van leven, emotionele en psychosociale problemen, die in 35% van de gevallen kunnen leiden tot gevoelens van angst Nederlands onderzoek wijst uit dat ongeveer 40% van de mannen met prostaatkanker enige vorm van ondersteuning wenst, maar van de 238 mannen die in de studie van Voerman et al. konden participeren in een begeleidingsgroep, reageerde 5% positief. 13 Ook signaleren de Instellingen voor Psychosociale Oncologie (IPSO) dat deze mannen weinig gebruik maken van de bestaande hulpvoorzieningen in vergelijking met vrouwen met borstkanker. Slechts ongeveer 11% van de totale cliëntenpopulatie bij deze instellingen is man. 14,15 Inzicht in de oorzaken van het verschil tussen de behoefte aan ondersteuning en het daadwerkelijke gebruik van voorzieningen kan bijdragen aan de ontwikkeling van begeleidingsvormen die aansluiten bij de hulpbehoefte van mannen met prostaatkanker. Ook draagt dat inzicht bij aan het verbeteren van de doorverwijzing door urologen en urologie/oncologieverpleegkundigen naar instellingen voor psychosociale zorg. Vraagstelling In een onderzoek bij mannen met prostaatkanker is onderzocht welke factoren samenhangen met het zoeken van psychosociale steun. De vraagstelling luidde of het zoeken van psychosociale steun samenhangt met: a. de behoefte van patiënten aan ondersteunende zorg; b. de eerder gebruikte hulp en de evaluatie van die hulp; c. de attitude ten opzichte van die ondersteuning, de waargenomen sociale steun daarbij en het in staat zijn zelf hulp te zoeken (zelfeffectiviteit); d. de ervaren gevoelens van angst en depressie; e. de biografische en medische kenmerken van de mannen met prostaatkanker. In Figuur 1 wordt het onderzochte model samengevat. Onderzoeksmethode De vragenlijst In een vragenlijst zijn de factoren uit Figuur 1 gemeten die het zoeken naar psychosociale hulp door mannen met prostaatkanker kunnen bepalen. Met de Supportive Care Needs Survey (SCNS), een in Australië ontwikkeld en in het Nederlands vertaald instrument, is de behoefte van de mannen met prostaatkanker aan ondersteunende zorg op verschillende onderdelen gemeten. 16 Verder is onderzocht of het zoeken van hulp wordt beïnvloed door de attitude (A) ten opzichte van het hulp zoeken, de ervaren steun van de sociale omgeving bij het zoeken van die hulp (S) en de mate waarin mannen verwachten die hulp zelf te kunnen vinden (E; zelfeffectiviteit). De meting van deze factoren is ontleend aan het ASE-onderzoeksmodel dat door Voerman et al. in een eerder onderzoek bij mannen met prostaatkanker werd ontwikkeld. 13 Dit onderzoek inspireerde ook de meting van eerder gebruikte psychosociale hulp en de waardering die mannen geven aan die hulp. De gevoelens van angst en depressie zijn gemeten met de Nederlandstalige versie van de Hospital Anxiety and Depression Scales (HADS). 17 De onderzochte biografische kenmerken zijn leeftijd, sociaal-economische status, burgerlijke staat en de regio waarin men leeft, namelijk Zuidwest-Nederland of elders (gelet op de opdrachtgever, namelijk stichting De Vruchtenburg in Rotterdam). Als medische factoren ter verklaring van het zoekgedrag zijn de ondergane medische behandeling, al dan niet aanwezigheid van metastasen en comorbiditeit onderzocht. Deze medische gegevens zijn aan de patiënten zelf gevraagd. Eerder onderzoek 274
3 7 Biografische en medische factoren Attitude (ASE-model) Distress: angst en depressie (HADS) Gepercipieerde sociale steun (ASE-model) Intentie tot het zoeken van psychosociale steun Eerder gezochte sociale steun: ervaring en waardering Ervaren zelfeffectiviteit (ASE-model) Behoefte aan ondersteuning (SCNS) Figuur 1. Model voor het onderzoek naar de determinanten van het zoeken van ondersteunende zorg voor mannen met kanker, aangepast naar Voerman et al. 13 wijst uit dat dit valide gegevens oplevert. 13 De interne consistentie van de vragenlijst is goed; de Cronbach s alfa-coëfficiënten van de verschillende onderdelen variëren tussen 0,93 en 0,58, met een gemiddelde van 0,77. De steekproef Er is gebruik gemaakt van een gelegenheidssteekproef, omdat er geen populatiegegevens over deze mannen bestaan. Via een folder zijn verschillende personen en organisaties op de hoogte gesteld van het onderzoek en verzocht hun patiënten te informeren. De 87 mannen die contact opnamen met de onderzoeker (LD) is gevraagd de digitale of de papieren vragenlijst in te vullen. Deze mannen zijn gevonden via de website van de Prostaatkankerstichting (52%), urologen uit de regio Rotterdam (20%), een voorlichtingsbijeenkomst in de regio (10%), de website van stichting De Vruchtenburg (10%) en een lokale krant (2%). In 5% van de gevallen is dit onbekend. Resultaten Biografische kenmerken Deelnemers aan het onderzoek zijn tussen 44 en 84 jaar oud, met een gemiddelde leeftijd van 66,2 jaar. Bijna alle mannen (92%) zijn getrouwd. Meer dan de helft van de deelnemende mannen heeft een hoge sociaaleconomische status (combinatie van opleiding, inkomen en status beroep). Van de deelnemers komt 46% uit de regio Zuidwest-Nederland. Medische kenmerken Wat betreft de medische kenmerken blijkt dat de mannen verschillende behandelingen ondergingen: radicale prostectomie (51%), bestraling (56%), hormoontherapie (37%) of watchfull waiting (18%). Er was bij 22% van de gevallen sprake van metastasen; bij 64% was dat niet het geval en bij 14% was dat (nog) onbekend. Bij bijna de helft (43%) van de mannen was er sprake van comorbiditeit door verschillende chronische ziekten. 275
4 OVERZICHTSARTIKELEN Tabel 1. Ervaren problemen, opgeloste problemen en niveau aan behoefte aan steun (n=87). geen probleem is opgelost weinig behoefte enige behoefte sterke behoefte Psychische problemen 2% 33% 23% 27% 9% Problemen gerelateerd aan gezondheidszorg 7% 28% 29% 19% 2% Seksuele problemen 15% 23% 15% 28% 18% Problemen rond zorg en steun 19% 30% 28% 15% 7% Fysieke problemen 19% 37% 24% 17% 2% Incontinentieproblemen 48% 19% 20% 9% 1% Behoefte aan steun Op basis van de SCNS-meting blijkt dat 15-19% van de mannen geen problemen meer ervaart wat betreft seksualiteit, problemen gerelateerd aan het krijgen van zorg/steun en fysieke problemen. Voor zoverre er nog problemen zijn, is er vooral behoefte aan ondersteuning voor hun psychische problemen, hun problemen gerelateerd aan ervaringen met de gezondheidszorg en hun seksuele problemen. Slechts een klein deel van de mannen heeft deze problemen opgelost, met uitzondering van de incontinentieproblemen (zie Tabel 1). Ervaring met psychosociale steun Meer dan een derde van de mannen heeft eerder ervaring met een of andere vorm van psychosociale ondersteuning. Slechts ongeveer 3% van de deelnemers vond eerder zijn weg naar De Vruchtenburg. Bijna een derde (30%) ging voor ondersteuning naar de huisarts, terwijl ongeveer een vijfde van de mannen daartoe de medisch specialist of de urologie/oncologieverpleegkundige consulteerde. Tevredenheid met de ontvangen steun Van de ondervraagde mannen die eerder psychosociale steun hebben gebruikt (n=47), is 54% daarover tevreden. Door 53% wordt aangegeven daarvan profijt te hebben gehad. De steun door ziekhuizen wordt met een 6,7 gewaardeerd (rapportcijfer van 0-10). Door 22% wordt daaraan een onvoldoende gegeven (cijfer 0-5). Hulp zoeken Op de vraag of de mannen hulp zochten, gaven zij aan dat zij die wel zochten, maar slechts in beperkte mate. Informatie van een expert en individuele counseling Tabel 2. Zoeken en vinden van ondersteuning (n=86). gezocht gevonden gezocht en gevonden Zoeken van steun in het algemeen 47,7% 50,0% 95,1% Per telefoon 8 (9,2%) 8 (10,3%) 62,5% Individuele counseling 14 (16,1%) 14 (16,1%) 71,4% Informatie via expert 33 (37,9%) 30 (34,5%) 84,8% Contact met lotgenoten 8 (9,2%) 7 (8,0%) 75,0% Patiëntenvereniging 8 (9,2%) 2 (2,4%) 25,0% Psychosociaal centrum 3 (3,4%) 3 (3,4%) 100% Overig 5 (5,5%) 5 (8,0%) 100% 276
5 7 werd het meest gezocht. De gezochte hulp wordt in veel gevallen wel vonden, behalve wat betreft de steun via de patiëntenvereniging (zie Tabel 2). Op de vraag of zij van plan zijn om hulp te zoeken, zoals bijvoorbeeld bij De Vruchtenburg, geeft 10% een bevestigend antwoord. Mannen geven aan vooral behoefte te hebben aan hulp waarbij ze informatie ontvangen van experts over de behandeling en de bijwerkingen daarvan. Als indicator voor het zoeken van psychosociale zorg (de gedragsintentie) is de somscore van de vragen in Tabel 2 gebruikt, waarbij de antwoorden zijn gedichotomiseerd in wel-gezochte (score 1) en niet-gezochte zorg (score 0). Determinanten van hulp zoeken De intentie om hulp te zoeken hangt statistisch significant samen met diverse van de onderzochte factoren (zie Tabel 3). Er wordt meer hulp gezocht als de mannen jonger zijn, een positievere attitude hebben ten opzichte van het hulp zoeken, meer behoefte ervaren aan de ondersteuning van hun psychologische en fysieke problemen, meer depressie en angst ervaren, eerder gebruik maakten van psychosociale zorg en als ze tevreden zijn met de eerder ontvangen psychosociale zorg. Omdat dit diverse met elkaar onderling samenhangende factoren zijn, is er een regressieanalyse uitgevoerd die daarmee rekening hield. Deze analyse wijst uit dat de psychologische behoeften, de fysieke behoeften en depressie bepalend zijn voor de intentie tot gebruik van psychosociale zorg in de toekomst (zie Tabel 4, pagina 278). Dit betekent dat naast onvervulde steun bij fysieke en psychische problemen, vooral ook gevoelens van depressie van belang zijn bij het zoeken van psychosociale zorg. Conclusie In deze studie zijn verschillende factoren onderzocht die van invloed kunnen zijn op het zoeken van psychosociale ondersteuning door mannen met prostaatkanker. Het blijkt dat de behoefte aan steun bij psychologische en fysieke problemen en de gevoelens van depressie het meest bepalend zijn voor het zoeken naar hulp. Minder bepalend zijn de eveneens onderzochte biografische en medische kenmerken, attitude, sociale verwachtingen, zelfeffectiviteit, angst, omvang eerder gebruik van psychosociale zorg en de tevredenheid daarmee. De behoeften aan steun spelen dus een belangrijkere rol. Daarmee wijken de resultaten af van eerdere onderzoeken, waarin de nadruk lag op factoren ontleend aan het genoemde ASE-model en er geen aandacht was voor de behoeften aan steun als determinant van het zoeken van psychosociale hulp. 13,18 Een andere uitkomst is dat een derde van de mannen behoefte heeft aan informatie door experts (uroloog, Tabel 3. Correlaties tussen de intentie van het zoeken van psychosociale steun en alle onderzochte factoren. Pearson correlatie-coëfficient Biografische kenmerken Leeftijd -0,26* Sociaal-economische status 0,05 Burgerlijke status -0,02 Regio waar men woont -0,16 Medische kenmerken Metastasen 0,12 Operatie 0,06 Bestraling -0,07 Hormoontherapie 0,02 Comorbiditeit 0,19 Behoefte aan steun (SCNS) Fysieke problemen 0,45** Psychische problemen 0,55** Seksuele problemen 0,49** Incontinentieproblemen 0,18 Problemen met steun en zorg 0,46** Problemen met gezondheidszorg 0,45** ASE-model Attitude 0,29* Steun arts 0,07 Steun anderen 0,17 Steun partner 0,02 Zelfeffectiviteit 0,03 Distress Angst 0,32** Depressie 0,38** Eerdere ervaring met steun Psychosociale zorg algemeen 0,45** Psychosociale steun centra 0,23* Tevredenheid Tevreden met ziekenhuiszorg 0,19 Tevreden met zorg in het algemeen 0,22 *=p 0,05, **=p 0,01 urologie/oncologieverpleegkundigen, patiëntenvereniging). De informatieverstrekking in de ziekenhuizen, ook over de beschikbare psychosociale begeleiding, wordt door 277
6 OVERZICHTSARTIKELEN Tabel 4. Resultaten van de multipele regressieanalyse (Forward-model). Onafhanklijke variabelen gestandardiseerde b t-toets sign. R 2 verandering R 2 Behoefte aan steun bij psychische problemen 0,40 3,56 0,00 0,63 0,39 0,39 Behoefte aan steun bij fysieke problemen 0,23 2,15 0,04 0,67 0,44 0,05 Depressie -0,21 2,12 0,04 0,69 0,48 0,04 de mannen kritisch beoordeeld. De vraag is of verbetering in de voorlichting zou kunnen bijdragen aan het meer gebruik maken psychosociale begeleiding, aangezien de tevredenheid geen determinant is van het gebruik van psychosociale begeleiding. Oncologen en oncologie/urologieverpleegkundigen kunnen met de inzichten uit deze studie met betrekking tot zowel de aard van de psychosociale behoeften als de beweegredenen van mannen met prostaatkanker om hulp te zoeken deze patiënten beter doorverwijzen naar gepaste ondersteunende zorg. Zorginstellingen en professionals kunnen deze informatie gebruiken om aansluitende interventies te ontwikkelen, zoals informatiebijeenkomsten door experts voor patiënten en hun naasten, dan wel groepen waarin de voorlichting centraal staat, vooral door experts op het terrein van prostaatkanker. Discussie Het onderzoek wijst uit dat de ondersteuning wat betreft psychologische en fysieke problemen van invloed is op de intentie tot het zoeken van psychosociale ondersteuning. De ASE-factoren (attitude, gepercipieerde sociale steun en zelfeffectiviteit) spelen geen rol als determinanten. Dit wijkt af van de onderzoeken van Voerman et al. en Corboy et al. die wel vinden dat de attitude ten opzichte van het zoeken van hulp een rol speelt als determinant. 13,18 De behoefte aan ondersteuning is dus belangrijker dan de attitude voor de voorspelling van de intentie om hulp te zoeken. Kennelijk overtreffen de behoeften de factoren van het ASE-model. Het onderzoek kent ook beperkingen. Een belangrijke beperking van het onderzoek is dat het om de gedragsintentie gaat en niet om het feitelijke zoekgedrag. Het is een correlationeel onderzoek, zodat er geen uitspraken mogelijk zijn over de causaliteit van de gevonden verbanden. Een andere beperking is de steekproeftrekking, de omvang van de steekproef en de samenstelling daarvan. Het is geen random steekproef uit de populatie mannen met prostaatkanker. Een mogelijk gevolg daarvan is dat de ondervraagde mannen een tamelijk hoge sociaal-economische status hebben, ook in vergelijking met de studie van Voerman et al. 13 Zij geven aan dat een hogere sociaal-economische status gepaard gaat met meer interesse in sociale steun, hetgeen zou kunnen betekenen dat zij ook meer op zoek gaan naar psychosociale steun. In onze studie was de sociaal-economische status echter in het geheel geen determinant van het zoeken van psychosociale steun. Ondanks de mogelijke vertekening door de wijze van steekproeftrekking, is de steekproef op veel punten wat samenstelling betreft vergelijkbaar met andere groepen onderzochte mannen met prostaatkanker. 13,18,19 De genoemde beperkingen zijn een pleidooi om meer fundamenteel onderzoek te doen naar de psychosociale problemen van mannen met prostaatkanker en het gebruik van de beschikbare en aangeboden psychosociale ondersteuning. Ook is vergelijkend onderzoek naar vrouwen met borstkanker wenselijk, omdat deze vrouwen meer gebruik maken van psychosociale begeleidingsvoorzieningen, terwijl over de determinanten daarvan weinig bekend is. Een onderzoek daar naar is in ontwikkeling. 20 Referenties 1. World Health Organization. Geraadpleegd november IKNL. Geraadpleegd augustus Nationaal Kompas. Geraadpleegd augustus Muilekom HA, Spil JA (red.). Handboek Prostaatcarcinoom. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg, McDowell M, Occhipinti S, Ferguson M, et al. Prospective predictors of psychosocial support service use after cancer. Psychooncology 2010; 20: Huang GJ, Sadetsky N, Penson DF. Health related quality of life for men treated for localized prostate cancer with long-term followup. J Urol 2010; 183: Fowler FJ Jr, Barry MJ, Lu-Yao G, et al. Outcomes of external-beam radiation therapy for prostate cancer: a study of medicare beneficiaries in three surveillance, epidemiology, and end results areas. J Clin Oncol 1996;14: Madalinska JB, Essink-Bot ML, De Koning HJ, et al. Health-related qualityof-life effects of radical prostatectomy and primary radiotherapy for screendetected or clinically diagnosed localized prostate cancer. J Clin Oncol 278
7 7 Aanwijzingen voor de praktijk 1. Mannen met prostaatkanker ervaren meer psychosociale problemen dan zij aangeven. 2. De meeste mannen met prostaatkanker vinden niet de hulp die zij nodig hebben. 3. Psychologische behoeften aan steun is meer een reden van mannen met prostaatkanker om hulp te zoek dan incontinentieproblemen. 4. De voorlichting in ziekenhuizen over de beschikbare begeleidingsmogelijkheden verdient verbetering. 5. Mannen met prostaatkanker willen het liefst bijeenkomsten bijwonen met experts waarin de voorlichting centraal staat. 2001;19: Voerman B, Fischer M, Visser A, et al. [Prostate cancer: a review of the literature on psychosocial problems and psychosocial interventions]. Gedrag en Gezondheid. Tijdschr Psychol Gezondh 2004;32: Dale W, Bilir P, Han M, et al. The role of anxiety in prostate carcinoma: a structured review of the literature. Cancer 2005;104: Pirl WF, Mello J. Psychological complications of prostate cancer including commentary by Dineen K, Eton DT, Von Gunten CF, Corboy KJ and Loscalzo MJ. Oncology 2002;16: Van Andel G, Bottomley A, Fossa SD, et al. An international field study of the EORTC QLQ-PR25: a questionnaire for assessing the health-related quality of life of patients with prostate cancer. Eur J Cancer 2008;44: Voerman B, Visser A, Fischer M, et al. Determinants of participation in social support groups for prostate cancer patients. Psychooncology 2007;16: Jaarverslag 2009 Stichting De Vruchtenburg. Rotterdam: De Vruchtenburg, Jaarverslag 2009 Helen Dowling Instituut. Utrecht: Helen Dowling Instituut, McElduff P, Boyes A, Zucca A, et al. Supportive care needs survey: a guide to administration, scoring and analysis. New Castle: The University of New Castle, Hinz A, Krauss O, Hauss JP, et al. Anxiety and depression in cancer patients compared with the general population. Eur J Cancer Care 2010; 19: Corboy D, McLaren S, McDonald J. Predictors of support service use by rural and regional men with cancer. Aust J Rural Health 2011;19: Van Andel G, Bottomley A, Fossa SD, et al. An international field study of the EORTC QLQ-PR25: a questionnaire for assessing the health related quality of life of patients with prostate cancer. Eur J Cancer 2008;44: Ontvangen 18 maart 2013, geaccepteerd 26 september
Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting. aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen
Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen Determinants and Barriers of Providing Sexual Health Care to Cancer Patients by Oncology
Nadere informatieWelke Factoren hangen samen met Kwaliteit van Leven na de Kanker Behandeling?
Welke Factoren hangen samen met Kwaliteit van Leven na de Kanker Behandeling? Which Factors are associated with Quality of Life after Cancer Treatment? Mieke de Klein Naam student: A.M.C.H. de Klein Studentnummer:
Nadere informatieDe Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van. Leven
De Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van Leven The Effects of the Kanker Nazorg Wijzer on Psychological Distress and Quality of Life Miranda H. de Haan Eerste
Nadere informatieprostaatkanker die terugkeert of uitzaait Impact op kwaliteit van leven Dr Marije van der Lee
prostaatkanker die terugkeert of uitzaait Impact op kwaliteit van leven Dr Marije van der Lee 2 ele Programma Prostaatkanker: gevolgen voor patient en partner Kunnen informatiebijeenkomsten hierbij helpen?
Nadere informatieWaarom zoeken vrouwen met borstkanker psychosociale hulp?
8 Waarom zoeken vrouwen met borstkanker psychosociale hulp? Why do women with breast cancer seek psychosocial care? I. van Braak MSc 1, dr. Margot van der Doef 2 en dr. A. Visser 3 Samenvatting Veel vrouwen
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatieDe Invloed van Familie op
De Invloed van Familie op Depressie- en Angstklachten van Verpleeghuisbewoners met Dementie The Influence of Family on Depression and Anxiety of Nursing Home Residents with Dementia Elina Hoogendoorn Eerste
Nadere informatieSeCZ TaLK: wie gaat het bordspel toepassen?
SeCZ TaLK: wie gaat het bordspel toepassen? Heleen van der Stege, Sander Hilberink, Adriaan Visser & AnneLoes van Staa Hogeschool Rotterdam, Kenniscentrum Zorginnovatie Bespreekbaar maken van seksualiteit
Nadere informatieMASTER SCRIPTIE GEZONDHEIDSPSYCHOLOGIE CEES KOSTER OPEN UNIVERSITEIT
2015 Relatie tussen Voorlichting en Gevoelens van Angst en Gepercipieerde Controle bij Mannen met Prostaatkanker: De Rol van Opleidingsniveau en Locus of Control MASTER SCRIPTIE GEZONDHEIDSPSYCHOLOGIE
Nadere informatiePsychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women. Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere
Psychological Determinants of Absenteeism at Work by Pregnant Women Psychologische determinanten van uitval uit het arbeidsproces door zwangere vrouwen: Onderzoek naar de relatie tussen angst, depressieve
Nadere informatieBISEKSUALITEIT: DE ONZICHTBARE SOCIALE IDENTITEIT. Biseksualiteit: de Onzichtbare Sociale Identiteit met Zichtbare Gezondheidsgevolgen
Biseksualiteit: de Onzichtbare Sociale Identiteit met Zichtbare Gezondheidsgevolgen Bisexuality: the Invisible Social Identity with Visible Health Consequences Maria Verbeek Eerste begeleidster: dr. N.
Nadere informatieZijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike
Nadere informatie(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1
(SOCIALE) ANGST, GEPEST WORDEN EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 Psychologische Inflexibiliteit bij Kinderen: Invloed op de Relatie tussen en de Samenhang met Gepest worden en (Sociale) Angst Psychological
Nadere informatieFysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50
De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and
Nadere informatieHartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken
1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:
Nadere informatieDe Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.
RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede
Nadere informatieRelatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën
Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual
Nadere informatiePROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee?
PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? Prof. dr Jolanda de Vries Hoogleraar Kwaliteit van leven in de medische setting GZ-psycholoog en Medisch manager afdeling medische psychologie St Elisabeth ziekenhuis
Nadere informatiegedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang? gedrag? Wat is de invloed van gender op deze samenhang?
Is er een samenhang tussen seksuele attituden en gedragsintenties voor veilig seksueel Is there a correlation between sexual attitudes and the intention to engage in sexually safe behaviour? Does gender
Nadere informatieWat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten 1 Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve
Nadere informatieStoppen-met-roken Begeleiding door Cardiologie Verpleegkundigen: Intentie, Gedrag en Determinanten
Stoppen-met-roken Begeleiding door Cardiologie Verpleegkundigen: Intentie, Gedrag en Determinanten Smoking Cessation Guidance by Cardiac Nurses: Intention, Behavior and Determining Factors Jan van Riet
Nadere informatieRunning Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1
Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten
Nadere informatieDe Invloed van Dagelijkse Stress op Burn-Out Klachten, Gemodereerd door Mentale. Veerkracht en Demografische Variabelen
Running head: INVLOED VAN DAGELIJKSE STRESS OP BURN-OUT KLACHTEN De Invloed van Dagelijkse Stress op Burn-Out Klachten, Gemodereerd door Mentale Veerkracht en Demografische Variabelen The Influence of
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieDe Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider
Nadere informatieDe Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior
De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:
Nadere informatieOuderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit
1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan
Nadere informatieDe invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis.
De invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis. The influence of resilience on the relationship between pain and psychological symptoms
Nadere informatieDe Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats
De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats The Relationship between Physical Health, Resilience and Subjective Wellbeing of Inhabitants
Nadere informatie12 e Post O.N.S. Meeting. Carolien Burghout Verpleegkundig specialist Jeroen Bosch Ziekenhuis
12 e Post O.N.S. Meeting Carolien Burghout Verpleegkundig specialist Jeroen Bosch Ziekenhuis Screening for distress The Sixth Vital Sign Doelen De toehoorder: 1. heeft achtergrondkennis over distress en
Nadere informatieThe relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope
The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-
Nadere informatieCoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Nadere informatieVoorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel
Voorspellers van Leerbaarheid en Herstel bij Cognitieve Revalidatie van Patiënten met Niet-aangeboren Hersenletsel Een onderzoek naar de invloed van cognitieve stijl, ziekte-inzicht, motivatie, IQ, opleiding,
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieStigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer
Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons
Nadere informatieInvloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur
Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen
Nadere informatieEffecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van
Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1 Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Fysieke Activiteit bij Ouderen Main Effects and Mediators of a
Nadere informatieDe Relatie tussen Attitude, Eigen effectiviteit en Sociale Invloed en het. Doorverwijsgedrag van Artsen en Verpleegkundigen naar Psycho-Oncologische
De Relatie tussen Attitude, Eigen effectiviteit en Sociale Invloed en het Doorverwijsgedrag van Artsen en Verpleegkundigen naar Psycho-Oncologische Hulpverlening The Relationship between Attitude, Self-Efficacy
Nadere informatieVerklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of
Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:
Nadere informatieRunning head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1. Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende
Running head: WERKZAAMHEID CLIËNTGERICHTE SPELTHERAPIE 1 Werkzaamheid van Cliëntgerichte Speltherapie bij Kinderen met Internaliserende Problematiek: De Mediërende Invloed van de Ouder-Therapeut Alliantie
Nadere informatieInvloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen. bij Voormalige Borstkankerpatiënten
Invloed van Coping en Ziektepercepties op Depressie- en Angstsymptomen bij Voormalige Borstkankerpatiënten Influence of Coping and Illness Perceptions on Depression and Anxiety Symptoms among Former Breast
Nadere informatieHet Signaleren van Problemen 3 Maanden na Ontslag van de Intensive. Care en de Noodzaak van een Nazorgprogramma
Running head: HET SIGNALEREN VAN PROBLEMEN NA EEN IC-OPNAME 1 Het Signaleren van Problemen 3 Maanden na Ontslag van de Intensive Care en de Noodzaak van een Nazorgprogramma The Screening of Problems 3
Nadere informatiede Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality
De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit
Nadere informatieInnovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.
Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. (Bert) Vrijhoef Take home messages: Voor toekomstbestendige chronische zorg zijn innovaties
Nadere informatieKwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing
Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing Quality of Life and Depressive Symptoms of People with Multiple Sclerosis:
Nadere informatieDr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST
Dr. Ester Siemerink, internist-oncoloog, medisch manager oncologie ANGST Het kan helpen om de feiten te kennen; (na)controles en meer Disclosure Belangen Spreker Geen (potentiële) belangenverstengeling
Nadere informatiePROFILES infrastructuur voor (online) data verzameling. Lonneke van de Poll-Franse
PROFILES infrastructuur voor (online) data verzameling Lonneke van de Poll-Franse Eindhoven Cancer Registry (ECR) Onderdeel van de Nederlandse Kankerregistratie* Gebied van 2,4 miljoen inwoners 10 ziekenhuizen
Nadere informatieHet Verband Tussen Negatieve Levensgebeurtenissen, 5-HTTLPR en Reactieve. Agressie. Pien S. Martens. Open Universiteit Heerlen
REACTIEVE AGRESSIE Het Verband Tussen Negatieve Levensgebeurtenissen, 5-HTTLPR en Reactieve Agressie Pien S. Martens Open Universiteit Heerlen Naam student: Pien Sophie Martens Studentnummer: 850945172
Nadere informatieDenken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten
Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking
Nadere informatieEffecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en
Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers
Nadere informatiePesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Nadere informatieDe relatie tussen intimiteit, aspecten van seksualiteit en hechtingsstijl in het dagelijks leven van heteroseksuele mannen en vrouwen.
De relatie tussen intimiteit, aspecten van seksualiteit en hechtingsstijl in het dagelijks leven van heteroseksuele mannen en vrouwen. The Relationship between Intimacy, Aspects of Sexuality and Attachment
Nadere informatieDe relatie tussen depressie- en angstsymptomen, diabetesdistress, diabetesregulatie en. proactieve copingvaardigheden bij type 2 diabetespatiënten
De relatie tussen depressie- en angstsymptomen, diabetesdistress, diabetesregulatie en proactieve copingvaardigheden bij type 2 diabetespatiënten The relationship between depression symptoms, anxiety symptoms,
Nadere informatiePsychologische Predictoren van Peri-Partum-Pelvic-Pain:
Psychologische Predictoren van Peri-Partum-Pelvic-Pain: Onderzoek naar de invloed van zwangerschapsgerelateerde angst, psycho-neuroticisme, copingstijl en distress op het ontwikkelen van zwangerschapsgerelateerde
Nadere informatiePesten op het werk en de invloed van Sociale Steun op Gezondheid en Verzuim.
Pesten op het werk en de invloed van Sociale Steun op Gezondheid en Verzuim. Bullying at work and the impact of Social Support on Health and Absenteeism. Rieneke Dingemans April 2008 Scriptiebegeleider:
Nadere informatiePrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen
Effectiviteit kortdurende behandeling PrOP model 1 PrOP Tussen Je Oren Effectiviteit van een Kortdurende Psychologische Behandeling bij Kinderen en Jongeren gebaseerd op het PrOP-model Effectiveness of
Nadere informatieGOAL-STRIVING REASONS, PERSOONLIJKHEID EN BURN-OUT 1. Het effect van Goal-striving Reasons en Persoonlijkheid op facetten van Burn-out
GOAL-STRIVING REASONS, PERSOONLIJKHEID EN BURN-OUT 1 Het effect van Goal-striving Reasons en Persoonlijkheid op facetten van Burn-out The effect of Goal-striving Reasons and Personality on facets of Burn-out
Nadere informatieBent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.
Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten
Nadere informatieHet Verband Tussen Persoonlijkheid, Stress en Coping. The Relation Between Personality, Stress and Coping
Het Verband Tussen Persoonlijkheid, Stress en Coping The Relation Between Personality, Stress and Coping J.R.M. de Vos Oktober 2009 1e begeleider: Mw. Dr. T. Houtmans 2e begeleider: Mw. Dr. K. Proost Faculteit
Nadere informatieCoRPS Kwaliteit van leven data verzamelen endelen met de PROFILES registratie: dikkedarmkanker als voorbeeld Center of Research on Psychology in Somatic diseases Dr. Floortje Mols - Tilburg University
Nadere informatieModererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal
Running head: momentaan affect en seksueel verlangen bij vrouwen 1 De Samenhang Tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen van Vrouwen en de Modererende Rol van Seksuele Gedachten The Association Between
Nadere informatieZijn patiënten met gelokaliseerd prostaatkanker voldoende geïnformeerd om een behandeling te kiezen zonder spijt te krijgen?
Resultaten uit het Prokeusonderzoek Zijn patiënten met gelokaliseerd prostaatkanker voldoende geïnformeerd om een behandeling te kiezen zonder spijt te krijgen? Dr. Marie-Anne van Stam Gedragswetenschappelijk
Nadere informatieKwaliteit van leven na een oesofagusresectie met buismaagreconstructie. Renée Acosta MANP Afdeling Heelkunde Erasmus Medisch Centrum Rotterdam
Kwaliteit van leven na een oesofagusresectie met buismaagreconstructie. Renée Acosta MANP Afdeling Heelkunde Erasmus Medisch Centrum Rotterdam Van Meerten et al, 2008 Veel voorkomende klachten Fysiek Voedingsgerelateerd;
Nadere informatieDe Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited
Nadere informatieSurvivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.
Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc. INhoud Toename overleving meer patienten leven langer met kanker Effecten en behoeften na kankerbehandeling? Survivorship
Nadere informatieINVLOED VAN CHRONISCHE PIJN OP ERVAREN SOCIALE STEUN. De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren
De Invloed van Chronische Pijn en de Modererende Invloed van Geslacht op de Ervaren Sociale Steun The Effect of Chronic Pain and the Moderating Effect of Gender on Perceived Social Support Studentnummer:
Nadere informatieGeslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive
1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieMarlies Peters. Workshop Vermoeidheid
Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren
Nadere informatieVerbanden tussen Coping-Strategieën en. Psychologische en Somatische Klachten. binnen de Algemene Bevolking
2015 Verbanden tussen Coping-Strategieën en Psychologische en Somatische Klachten binnen de Algemene Bevolking Master Scriptie Klinische Psychologie Rachel Perez y Menendez Verbanden tussen Coping-Strategieën
Nadere informatiePositieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen
Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen Positive, Negative and Depressive Subclinical Psychotic
Nadere informatieKeuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie
1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011
Nadere informatieIk voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie. I feel nothing though in essence everything:
Ik voel niets maar eigenlijk alles: Verbanden tussen Alexithymie, Somatisatiestoornis en Depressie I feel nothing though in essence everything: Associations between Alexithymia, Somatisation and Depression
Nadere informatieVan het kind en het badwater Over ziekte en seksualiteit. Peter Leusink, huisarts, seksuoloog
+ Van het kind en het badwater Over ziekte en seksualiteit Peter Leusink, huisarts, seksuoloog + Take home Als je ziek bent kun je seksueel gezond zijn Seksuele gezondheid vraagt om aanpassing Aanpassing
Nadere informatieDANKBAARHEID, PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN EN LEVENSDOELEN 1
DANKBAARHEID, PSYCHOLOGISCHE BASISBEHOEFTEN EN LEVENSDOELEN 1 Dankbaarheid in Relatie tot Intrinsieke Levensdoelen: Het mediërende Effect van Psychologische Basisbehoeften Karin Nijssen Open Universiteit
Nadere informatieAppendices. Proefschrift_BertVoerman_v2.indd 169 29-10-15 12:21
Appendices Summary Nederlandse samenvatting Dankwoord List of publications List of conferences Curriculum Vitae Research Institute SHARE: previous dissertations Proefschrift_BertVoerman_v2.indd 169 29-10-15
Nadere informatieDagelijkse Stress en Snackgewoonte: de. Modererende Rol van Persoonlijkheid. Daily Stress and Snack Habit: the. Moderating Role of Personality
Dagelijkse Stress, Snackgewoonte en Persoonlijkheid 1 Dagelijkse Stress en Snackgewoonte: de Modererende Rol van Persoonlijkheid Daily Stress and Snack Habit: the Moderating Role of Personality Josine
Nadere informatieDe Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim
De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:
Nadere informatieVeerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie
Veerkracht in vorm en op maat : Creatieve therapie als kortdurende interventie bij oncologische revalidatie 16 juni 2016 Margriet Gordijn, vak therapeut beeldend / hoofd afdeling Creatieve Therapie Eveline
Nadere informatieMultidisciplinaire interventie voor patiënten met systemische sclerose
Multidisciplinaire interventie voor patiënten met systemische sclerose Effect op distress, ziektecognities en coping Effect of a multidisciplinary intervention in patients with systemic sclerosis Simone
Nadere informatieKIEZEN VOOR MEER OF MINDER STRALING BIJ DE BEHANDELING VAN PROSTAATKANKER
KIEZEN VOOR MEER OF MINDER STRALING BIJ DE BEHANDELING VAN PROSTAATKANKER Informatie voor patiënten die betrokken willen worden bij de keuze tussen twee behandelplannen Afweging Bij het bestralen moet
Nadere informatieMentaal Weerbaar Blauw
Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.
Nadere informatieEvaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum. Gein, Determinanten van Beweeggedrag. Evaluation Study on Exercise Programs in
Evaluatiestudie naar de Beweegprogramma s in Gezondheidscentrum Gein, Determinanten van Beweeggedrag Evaluation Study on Exercise Programs in Healthcare Centre Gein, Determinants of Physical Activity Melie
Nadere informatieDifferences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working. mothers with spouse and young children
1 Differences in stress and stress reactivity between highly educated stay-at-home and working mothers with spouse and young children Verschil in stress en stressreactiviteit tussen hoogopgeleide thuisblijf-
Nadere informatieDe Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie
De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support
Nadere informatieExecutief Functioneren en Agressie. bij Forensisch Psychiatrische Patiënten in PPC Den Haag. Executive Functioning and Aggression
Executief Functioneren en Agressie bij Forensisch Psychiatrische Patiënten in PPC Den Haag Executive Functioning and Aggression in a Forensic Psychiatric Population in PPC The Hague Sara Helmink 1 e begeleider:
Nadere informatieBespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland
Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Martje van der Wal m.h.l.van.der.wal@umcg.nl Achtergrond Behandeling van (systolisch) hartfalen verbeterd Medicatie
Nadere informatieFunctioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit
Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691
Nadere informatiePatient inclusie in de PCPCC trial ( )
Patient inclusie in de PCPCC trial (2014-2016) Onderzoek naar de inzet van een keuzehulp bij de behandelkeuze van prostaatkanker Maarten Cuypers, MSc. Social Psychology, Tilburg University Najaarsvergadering
Nadere informatieDe Modererende Invloed van Sociale Steun op de Relatie tussen Pesten op het Werk. en Lichamelijke Gezondheidsklachten
De Modererende Invloed van Sociale Steun op de Relatie tussen Pesten op het Werk en Lichamelijke Gezondheidsklachten The Moderating Influence of Social Support on the Relationship between Mobbing at Work
Nadere informatieInhoudsopgave Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Validatie van het EHF meetinstrument tijdens de Jonge Volwassenheid en meer specifiek in relatie tot ADHD Validation of the EHF assessment instrument during Emerging Adulthood, and more specific in relation
Nadere informatieMarrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131. chapter 10 samenvatting
Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131 chapter 10 samenvatting Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 132 Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 133 Zaadbalkanker wordt voornamelijk bij jonge mannen vastgesteld
Nadere informatieVormen Premorbide Persoonlijkheidskenmerken die Samenhangen met Neuroticisme een Kwetsbaarheid voor Depressie en Apathie bij Verpleeghuisbewoners?
Vormen Premorbide Persoonlijkheidskenmerken die Samenhangen met Neuroticisme een Kwetsbaarheid voor Depressie en Apathie bij Verpleeghuisbewoners? Are Premorbid Neuroticism-related Personality Traits a
Nadere informatieDe overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten
De overgang van stepped care naar personalized care bij de combinatie van lichamelijke en psychische klachten Dr. Jonna van Eck van der Sluijs Psychiater en senior onderzoeker Symposium Personalized medicine:
Nadere informatieKanker en naasten: 'Vergeet ons niet te lezen'
Kanker en naasten: 'Vergeet ons niet te lezen' Mies van Eenbergen Saskia van Vliet Nicole Ezendam 16 maart 2018 NVPO Congres Onderzoek naar naasten Wie zijn naasten? Soort onderzoek: Kwalitatief interviews,
Nadere informatieHet Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.
Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine
Nadere informatieDe Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een. Vergelijking met Rusten in Liggende Positie
De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een Vergelijking met Rusten in Liggende Positie The Effectiveness of a Mindfulness-based Body Scan: a Comparison with Quiet Rest in the Supine
Nadere informatieStop Meisjesbesnijdenis Determinanten van Intentie van Jeugdprofessionals ter Bestrijding van Meisjesbesnijdenis
Stop meisjesbesnijdenis 1 Stop Meisjesbesnijdenis Determinanten van Intentie van Jeugdprofessionals ter Bestrijding van Meisjesbesnijdenis Stop Female Genital Mutilation Determinants of Intention in Providing
Nadere informatieTestattitudes van Sollicitanten: Faalangst en Geloof in Tests als. Antecedenten van Rechtvaardigheidspercepties
Testattitudes van Sollicitanten: Faalangst en Geloof in Tests als Antecedenten van Rechtvaardigheidspercepties Test-taker Attitudes of Job Applicants: Test Anxiety and Belief in Tests as Antecedents of
Nadere informatie