HOOFDSTUK 5 : HINDER EN VERONTREINIGINGEN

Transcriptie

1 HOOFDSTUK 5 : HINDER EN VERONTREINIGINGEN A. Hinder geluidshinder / geurhinder / lichthinder / afvalhinder... 4 A.1. INVENTARISATIE... 4 A.1.1. Inleiding... 4 A.1.2. Geluidshinder... 4 A Omschrijving geluidsproblematiek... 4 A Geluidsbronnen... 5 A Verkeer... 5 A Bedrijven... 6 A Recreatieve activiteiten... 7 A Burenlawaai... 7 A Regelgeving... 7 A Potentiële stiltegebieden... 7 A.1.3. Geurhinder... 8 A Omschrijving geurproblematiek... 8 A Geurbronnen... 8 A Verkeer... 8 A Particuliere activiteiten...8 A Hinderlijke inrichtingen... 9 A.1.4. Lichthinder en lichtvervuiling... 9 A Omschrijving lichtproblematiek... 9 A Lichtbronnen... 9 A.1.5. Afvalhinder A.2. KNELPUNTEN A.2.1. Geluidshinder A.2.2. Geurhinder A.2.3. Lichthinder A.2.4. Afvalhinder A.3. DOELSTELLINGEN A.3.1. Algemeen A.3.2. Voorkomen en beperken van geluidshinder A.3.3. Voorkomen en beperken van geurhinder A.3.4. Beperken en voorkomen van lichthinder A.3.5. Beperken en voorkomen van illegale afvalverwijdering A.4. ACTIES ACTIE HI1. INVENTARISATIE BRONNEN VAN HINDER ACTIE HI2. VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN HINDER BIJ HINDERLIJKE INRICHTINGEN 16 ACTIE HI3. VOORKOMEN EN BEPERKEN GELUIDSHINDER BIJ NIET-INGEDEELDE OPENBARE EN PRIVE-INRICHTINGEN VAN O.A. MUZIEK EN BURENLAWAAI ACTIE HI4. VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN LICHTHINDER DOOR OPENBARE DIENSTEN (STRAATVERLICHTING + VERLICHTING DOOR OPENBARE GEBOUWEN) ACTIE HI5. VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN LICHTHINDER DOOR HINDERLIJKE INRICHTINGEN, NIET-HINDERLIJKE INRICHTINGEN EN INWONERS ACTIE HI6. VOORKOMEN VAN ONTWIJKGEDRAG BIJ AFVALVERWIJDERING Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

2 B. Bodemverontreiniging B.1. INVENTARISATIE B.1.1. Inleiding B.1.2. Bodems in Rotselaar B.1.3. Bodemverontreiniging als gevolg van luchtverontreiniging B.1.4. Bodemverontreiniging als gevolg van vermesting B Bronnen van nutriënten B Mestwetgeving (d.d ) B Mestproblematiek in de gemeente Rotselaar B.1.5. Bodemverontreiniging door aanwezigheid van milieuschadelijke stoffen in de bodem B Wetgeving : Bodemsaneringsdecreet en VLAREBO B Vervuilde bodems in de gemeente B Industriële activiteiten B Bodemvervuiling t.g.v. gemeentelijke activiteiten B Particuliere opslag van stookolie en diesel B Bodemvervuiling t.g.v. grondverzet B.2. KNELPUNTEN B.2.1. Vervuiling door opslag milieuschadelijke stoffen B.2.2. Bodemvervuiling door bedrijfsactiviteiten B.2.3. Vermesting B.2.4. Potentiële vervuiling door gemeentelijke activiteiten B.2.5. Grondverzet en bodemdecreet B.2.6. Bodemerosie B.3. DOELSTELLINGEN B.3.1. Voorkomen en beperken van bodemvervuiling door opslag B.3.2. Voorkomen en beperken van bodemvervuiling door bedrijfsactiviteiten B.3.3. Voorkomen en beperken van bodemvervuiling door vermesting B.3.4. Voorkomen en beperken van bodemvervuiling door gemeentelijke activiteiten B.3.5. Grondverzet en bodemdecreet B.3.6. Bodemerosie B.4. ACTIES ACTIE BO1. INVENTARISATIE VAN DE VERONTREINIGDE EN POTENTIEEL VERONTREINIGDE BODEMS ACTIE BO2. OPVOLGING NALEVING VAN BODEMDECREET EN SAMENWERKINGSOVEREENKOMST ACTIE BO3. OPVOLGEN SANERING VERONTREINIGDE BODEMS ACTIE BO4. TOEZICHT OP OPSLAG GEVAARLIJKE STOFFEN BIJ HINDERLIJKE INRICHTINGEN ACTIE BO5. TOEZICHT OP OPSLAG VAN STOOKOLIE DOOR PARTICULIEREN ACTIE BO6. UITBATING GEMEENTELIJKE INRICHTINGEN CONFORM DE MILIEUWETGEVING ACTIE BO7. REDUCTIE GEBRUIK BESTRIJDINGSMIDDELEN DOOR GEMEENTE ACTIE BO8. TOEVOEGEN CLAUSULE IN STANDAARDBESTEK 250 VAN WEGEN OM GEBRUIK VAN VERONTREINIGDE GRONDEN UIT TE SLUITEN Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

3 C. Luchtverontreiniging C.1. INVENTARISATIE C.1.1. Samenstelling van de lucht en opbouw dampkring C.1.2. Luchtverontreiniging C.1.3. Verontreinigingsbronnen C.1.4. Luchtkwaliteit in de gemeente C.1.5. Lokale emissiebronnen C Bevolking C Vervoer en verkeer C Veeteelt en landbouw C Luchtemissies door bedrijfsactiviteiten C.2. KNELPUNTEN C.2.1. Verwarming van gebouwen C.2.2. Gebruik van huishoudelijke producten C.2.3. Verbranden van afval C.2.4. Verkeer en vervoer C.2.5. Veeteelt en landbouw C.2.6. Garages en aanverwanten C.2.7. Verbrandingsinstallaties C.3. DOELSTELLINGEN Beperken luchtvervuiling en behoud luchtkwaliteit C.3.1. Gebouwenverwarming C.3.2. Vergunningenbeleid C.3.3. Bestrijding hinderlijke vormen van emissies C.4. ACTIES ACTIE LU1. RATIONEEL GEMEENTELIJK ENERGIEVERBRUIK ACTIE LU2. STIMULERING RATIONEEL ENERGIEGEBRUIK (REG) BIJ DE BURGERS ACTIE LU3. STIMULERING VAN HET GEBRUIK VAN AARDGAS ACTIE LU4. INFORMEREN EN SENSIBILISEREN OVER LOCALE LUCHTVERVUILINGSPROBLEMATIEK ACTIE LU5. INFORMEREN EN SENSIBILISEREN PARTICULIEREN INZAKE GEBRUIK EN ONDERHOUD VAN CENTRALE VERWARMINGSINSTALLATIES EN ANDERE VERWARMINGSBRONNEN ACTIE LU6. ONDERHOUD VAN DE CENTRALE VERWARMINGSINSTALLATIES VAN DE GEMEENTELIJKE INRICHTINGEN Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

4 HOOFDSTUK 5 : HINDER EN VERONTREINIGINGEN A. Hinder geluidshinder / geurhinder / lichthinder / afvalhinder A.1. INVENTARISATIE A.1.1. Inleiding Algemeen Milieuhinder is een beleving met zowel een objectief als een subjectief karakter. Objectieve factoren zijn fysische eigenschappen, de frequentie van optreden, de duur en veranderlijkheid in de tijd. De subjectieve beoordeling kan verschillen naargelang o.a. leeftijd, moment van de dag, emissiehistorie, betrokkenheid bij de bron. Vormen van hinder zijn geluidshinder, geurhinder, lichthinder, afvalhinder. Kenmerkend voor verstoring is het lokale karakter ervan. De hinder speelt zich meestal af tot op maximaal enkele honderden meters. Hoe verder van de bron verwijderd, hoe kleiner het effect. Hinder kan leiden tot geestelijke, en bij ernstige hinder zelfs tot lichamelijke aantasting van het welzijn. Sommige vormen van verstoring leiden eveneens tot materiële aantasting van goederen. In het kader van hinder kan verwezen worden naar de uitbouw van het MilieuKlachten-, Registratieen OpvolgingsSysteem (MKROS), dat door het Vlaamse Gewest is gestart. Bedoeling is dat alle meldingen van klachten gerelateerd aan een vergunningsplichtige inrichting of activiteit en van klachten die het gevolg zijn van een probleem van geluids-, geur-, stof-, roet- of lichthinder in de toekomst geregistreerd worden via MKROS. Milieuklachten waarbij een vermoeden bestaat dat de menselijke gezondheid kan worden aangetast (bv. aantasting van de luchtkwaliteit door het gebruik van bestrijdingsmiddelen, door asbestvezels, smog en roet, aantasting bodem en water door olie en benzine, door gevaarlijk afval e.a.) dienen eveneens te worden geregistreerd. Dit systeem is ondertussen operationeel en zal in de nabije toekomst ook door de gemeente gebruikt worden. A.1.2. Geluidshinder A Omschrijving geluidsproblematiek Wanneer geluid als onaangenaam of hinderlijk wordt ervaren, spreekt men over geluidshinder of lawaai. Geluid zelf is objectief te meten, geluidshinder daarentegen is een subjectief gegeven. Niet iedereen ervaart hetzelfde geluid als hinderlijk. Dit vormt vaak een knelpunt bij de beoordeling van de hinder, bv. bij klachten. De mate van hinder hangt immers niet alleen af van de sterkte van het specifieke geluid, ook de sterkte van het achtergrondgeluid is belangrijk; evenals de aard (toonaard) als het patroon (continu, bepaalde regelmaat, accidenteel) en het tijdstip. Op sommige momenten (bv. s nachts) of plaatsen (bv. plaatsen waar het normaal stil is), zal een relatief gering geluid eerder als hinderlijk worden ervaren dan op lawaaierige momenten (overdag) of plaatsen. Vlug hinderlijk zijn geluiden met sterk wisselende geluidssterkte (bv. boomzagen, e.d.) en regelmatig terugkerende geluiden (bv. vliegtuigen). Ook laag frequent geluid (lfg), hoorbaar als lage bromtonen, hoort onder dit deel (geluidshinder) thuis. Naast hinderlijk heeft (kan) geluid ook negatieve gezondheidseffecten (hebben). Om de hinder te beperken tot een aanvaardbaar niveau is er de kaderwet d.d en de VLAREM-wetgeving waarin richtnormen opgenomen zijn. De normen variëren naargelang de locatie (zone volgens het gewestplan) en het tijdstip (dag, avond, nacht). Om hinder te voorkomen zouden deze normen niet mogen overschreden worden. Door aanwezigheid van een of meerdere geluidsbronnen kunnen deze richtnormen plaatselijk echter worden overschreden, wat meestal leidt tot klachten van de geluidshinder. In Bijlage en van VLAREM II zijn de milieukwaliteitsnormen voor geluid in open lucht en binnenhuis weergegeven. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

5 Uiteraard moet de lawaaihinder, zeker deze van bedrijven, op een objectieve wijze worden vastgesteld. De Intergemeentelijke politiezone waartoe Rotselaar behoort samen met Begijnendijk en Tremelo beschikt over een geluidsmeter. De milieuambtenaar is in het bezit van een bekwaamheidsattest en kan zelf geluidsmetingen uitvoeren en daarnaast kan de gemeente ook via de intergemeentelijke milieudienst of via privé-studiebureaus metingen laten uitvoeren. Er zijn dus technisch voldoende mogelijkheden tot objectieve vaststelling. Een specifieke vorm van hinder, verwant met geluidshinder is trillingshinder. Deze kan niet alleen als hinderlijk ervaren worden, deze hinder kan ook gevolgen hebben voor gebouwen en constructies (barsten). Meestal is deze vorm van hinder ook verbonden met het (zware) verkeer. A Geluidsbronnen Algemeen Geluidshinder kan ingedeeld worden al naargelang de bron. Na geluidshinder van verkeer, zijn industrielawaai, burenlawaai en luidruchtige recreatie (motorsporten, feestzalen, schietstanden, ) de belangrijkste bronnen van hinder. In 2001 vond een eerste schriftelijk leefomgevingsonderzoek (SLO) plaats bij ruim 3200 personen verspreid over het hele Vlaamse grondgebied (MIRA-T). In 2004 werd dit een 2 e maal gedaan (resultaten : De enquête gaf een beeld van de toestand begin 2001 en leerde dat 30% van de respondenten ten minste tamelijk gehinderd was door geluid. De belangrijkste bronnen van geluid vormden : straatverkeer (30%), luchtverkeer (10%), huisdieren van buren (9%), laden en lossen van vrachtwagens (5%), doe-het-zelfactiviteiten van buren (5%), bouw- en sloopactiviteiten (4,5%), treinverkeer (4%) en bedrijven (3,5%). Begin 2001 heeft Deloitte & Touche, in opdracht van AMINAL, een grootschalig onderzoek gedaan naar o.a. geluidshinder in Vlaanderen. Hieruit blijkt dat in Vlaams-Brabant het percentage ernstig en extreem gehinderden 14% bedraagt. De gemiddelde score van Vlaanderen is 11%. Deze resultaten werden gepubliceerd in het provinciaal milieurapport Situatie in de gemeente Rotselaar Algemeen kan gesteld worden dat lawaaihinder ook in Rotselaar één van de belangrijkste redenen is om klacht in te dienen. Zo werden er in 2004 een 16-tal klachten ontvangen rond lawaaihinder in het algemeen. De meeste klachten hebben verband met muziek, bedrijven, autoverkeer E314, A Verkeer Algemeen Het verkeer is de belangrijkste bron van geluidshinder : zowel wegverkeer als trein- en luchtverkeer dragen bij tot het probleem. De verkeersintensiteit neemt zodanig toe dat het stiller worden van individuele voertuigen en machines daar niet tegen opweegt. De belangrijkste bron is het wegverkeer. Lawaai van vliegtuigen en spoorwegen is over het algemeen minder belangrijk, in de eerste plaats omdat dit zich veelal beperkt tot een beperkt gebied, daar waar verkeerslawaai nagenoeg alom tegenwoordig is. Lokaal kunnen vlieg- en spoorlawaai echter soms wel belangrijk zijn. Zoals hoger al vermeld, is het zware verkeer ook de voornaamste oorzaak van hinder door trillingen. Vooral in straten met veel zwaar verkeer gecombineerd met betonverharding op onvoldoende fundering of met aanwezigheid van verkeersdrempels (vooral niet aangepast aan de vereiste normen wat plaats en afmetingen betreft) doet het probleem zich voor. Situatie in de gemeente Rotselaar In onderstaande tabel (tabel 5.3) is een overzicht gegeven van de voornaamste emissiebronnen in de gemeente Rotselaar. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

6 Tabel 5.1. : Bronnen van geluidshinder door het verkeer in de gemeente Rotselaar (bron GRSP) Verkeer Situering Wegverkeer Snelweg: E314 Hoofdwegen: N19 : Aarschotsesteenweg, N21 (Aarschot-Werchter-Haacht) Locale weg type I: Provinciebaan Stationsstraat (weg E314-Rotselaar-Werchter) Nieuwebaan-Tremelobaan Haachtsesteenweg Locale weg type II: Beverlaak (naar Tremelo), Hogeweg-Varentstraat (Werchter-Betekom) Kleinstraat - Grotestraat (naar Werchter) Hellichtstraat Vakenstraat Stw op Gelrode Zallakenstraat (Rotselaar-Gelrode-Betekom) Dijlekant (N286) - Achterheidestraat (naar Wakkerzeel) Vijfde-Liniestr. Torenstr. Stw op Wezemaal Langestr. (Wijgmaal-Rotselaar-Wezemaal) Kerkhofstraat - Schoolstraat Beninksstraat - Steenweg op Nieuwrode (naar Nieuwrode) Treinverkeer Lijn Leuven-Aarschot Luchtverkeer Diverse aanvliegroutes Zaventem Wegverkeer Zoals uit bovenstaande tabel blijkt, zijn er in de gemeente verschillende drukke wegen aanwezig die mogelijk belangrijk zijn als bron van verkeerslawaai. De lawaaihinder afkomstig van wegverkeer is niet enkel afhankelijk van de drukte van de weg. Ook de aard van de verharding kan een rol spelen. Met betrekking tot de E314 wordt reeds jaren aangedrongen op een stillere verharding. Ook de snelheid van het verkeer beïnvloedt in belangrijke mate de geluidsoverlast. Door het invoeren van de snelheidsbeperking tot 70 km/u en 50 km/u is de geluidshinder gevoelig verminderd. Lokaal kan ook op minder drukke wegen verkeerslawaai toch een knelpunt zijn (vb. vrachtvervoer in omgeving van een transportbedrijf, brommers in schoolomgeving). Het meeste lawaai komt van het vrachtverkeer, zowel doorgaand verkeer (naar E314) als verkeer naar eigen bedrijven. Wegen waar trillingshinder voorkomt zijn o.a. de weg Zallaken-Stwg op Gelrode-Vakenstraat- Hellicht, de Aarschotsesteenweg en de Steenweg op Wezemaal. Treinverkeer Wordt minder problematisch beoordeeld (weinig tot geen klachten) wegens gewenning. Luchtverkeer Er lopen diverse aanvliegroutes boven de gemeente (vooral dalende vliegtuigen). Ondanks de afstand tot Zaventem blijken de vliegtuigen toch al voor geluidsoverlast te zorgen in de gemeente, het meest hinderlijk uiteraard tijdens de nacht. A Bedrijven Algemeen Ook lokale bedrijven kunnen heel wat geluidshinder veroorzaken, voornamelijk dan voor de nabije omwonenden. Potentieel lawaaierige bedrijven zijn garages, benzinestations, carwash-installaties, transportbedrijven, metaal- en houtbewerkingbedrijven. Uiteraard moeten bedrijven de geluidsnormen, opgelegd in VLAREM II, respecteren. Voor vergunningsplichtige bedrijven gelden normaal de algemene milieuvoorwaarden dat rustverstorende werkzaamheden verbiedt vóór 7 u s morgens en na 19 u s avonds. Ook geldt voor alle bedrijven, ongeacht de aard van de activiteiten, de verplichting de nodige maatregelen te treffen om geluidshinder te voorkomen. Dit betekent dat minimaal de richtwaarden opgenomen in VLAREM II dienen gerespecteerd te worden. Situatie in de gemeente Rotselaar Bedrijven die potentieel een bron van geluidshinder veroorzaken in de gemeente zijn lokale garages, overlaadstation van Ecowerf schrootverwerkers, opslag/verwerking bouwmaterialen (kasseibreker) in ambachtelijke zone, vervoersbedrijven (verkeer + draaiende koelmotoren),.. Vooral m.b.t. het bedrijf waar kasseien verwerkt worden, zijn er de voorbije jaren een aantal klachten geweest. De gemeente wil de problematiek vooral aanpakken via de vergunningverlening. Zo wordt er op toegezien dat nieuwe inrichtingen voldoen aan de normen en dat bij risico-inrichting een akoestisch onderzoek opgelegd wordt. Naar aanleiding van klachten worden ook metingen uitgevoerd. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

7 A Recreatieve activiteiten Algemeen Er zijn meerdere vormen van luidruchtige recreatie : dansgelegenheden (dancings, feestzalen waar fuiven en bals plaatsvinden, ), auto- en motorcrosswedstrijden, schietstanden, modelvliegtuigen, campings, De hinder veroorzaakt door luidruchtige recreatie wordt het best bestreden door afstandsregels te respecteren met betrekking tot woongebieden, natuurreservaten, Activiteiten waarbij muziek geproduceerd wordt Vooral rond dancings stelt zich hier een probleem, maar ook feestzalen kunnen periodiek voor geluidsoverlast zorgen. Naast lawaai afkomstig van de muziek zelf, kan het aan- en afrijden van voertuigen en het lawaai op straat voor bijkomende geluidshinder zorgen. Juridisch moet hier een onderscheid gemaakt worden tussen dansgelegenheden die volgens VLAREM vergunningsplichtig zijn (zoals dancings en drukke feestzalen) en andere (nietingedeelde inrichtingen volgens VLAREM). Deze activiteiten vallen onder het KB van 1977 en onder hoofdstuk 6.7 van Vlarem II. Andere recreatieve activiteiten Andere bronnen in de recreatieve sfeer zijn beperkt. Bepaalde tijdelijke organisaties (bv. motorwedstrijd of rally) kunnen lokaal voor lawaaihinder zorgen, maar door de VLAREM-wetgeving zijn er inzake ligging een aantal beperkingen, waardoor het aantal (sterk) gehinderden normaal beperkt zou moeten zijn. Ook modelvliegtuigen en schietstanden zijn vergunningsplichtig volgens VLAREM. Situatie in de gemeente Rotselaar Er zijn geen dancings in de gemeente. Ook hinder van feestzalen is (op basis van klachten) beperkt. Ook rond het recreatiedomein (zwemvijver) kan bij de zomerse drukte een lawaaierige omgeving ontstaan, maar deze is slechts in beperkte mate storend voor derden. Specifiek voor de gemeente is uiteraard Rock Werchter. In het kader van deze organisatie wordt er jaarlijks in overleg met de organisatoren een specifiek politiereglement opgemaakt dat beoogt de overlast (niet alleen lawaaioverlast) te beperken tot een aanvaardbaar peil. Inzake lawaai is belangrijk m.b.t. het draagvlak bij de bevolking zowel de duur van de manifestatie (aantal dagen), als de uren waarop de muziekoptredens mogen plaatsvinden. Verder ook maatregelen die trachten andere vormen van (lawaai)overlast te beperken. (verboden om muziek te maken op de campings of op randgebeuren, ). A Burenlawaai Algemeen Luidruchtige activiteiten van de buren zijn vaak een bron van geluidshinder. Vaak betreft het hier ook (elektronisch versterkte) muziek, maar ook allerlei lawaaierige hobby s of noodzakelijke karweien (gras maaien) kunnen de oorzaak zijn. A Regelgeving Een gemeentelijk politiereglement kan mee het beleidskader bepalen. In de algemene politieverordening van de politiezone BRT zijn bepalingen en verplichtingen inzake geluidshinder opgenomen zodat het optreden bij klachten in deze 3 gemeenten op een eenvormige manier kan gebeuren. Zoals hoger vermeld, wordt er jaarlijks een politiereglement gemaakt in het kader van Rock Werchter. A Potentiële stiltegebieden De algemene verspreiding van lawaai is voor de provincie aanleiding geweest om te trachten stiltegebieden af te bakenen. Hieromtrent is nog geen specifieke wetgeving. Toch werden reeds op basis van een aantal criteria (afstand tot grote wegen, industrie, bewoning, ) een aantal potentiële stiltegebieden aangeduid op kaart. Door aanwezigheid van enkele belangrijke wegen en door de verspreide bewoning werd er in de gemeente Rotselaar geen stiltegebied aangeduid. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

8 A.1.3. Geurhinder A Omschrijving geurproblematiek Geurhinder wordt gedefinieerd als het cumulatieve resultaat van een herhaalde verstoring door geur die zich laat kenmerken door een gewijzigd gedrag. Dit gewijzigd gedrag kan zich actief manifesteren (klagen, ramen sluiten, minder in de tuin zitten) of passief (signalen bij enquêtering via afwijkende antwoorden). Kernwoorden als cumulatief en herhaald impliceren dat met geurhinder niet momentaan optredende hinder wordt bedoeld, maar wel de hinder die het gevolg is van een herhaalde blootstelling aan geurstoffen. Daarbij zijn de piekconcentraties meestal bepalend voor de mate waarin mensen hinder ervaren. Naast negatieve belevingswaarden kan er ook gezondheidsschade veroorzaakt worden, zowel effectief door (schadelijke) geuren als psychomentaal. Er bestaat momenteel nog geen specifieke wetgeving of normering rond geurhinder. Geurproblemen worden momenteel ad hoc beoordeeld op een individuele basis via de milieuvergunning of via de vrederechter voor niet-ingedeelde inrichtingen. De gemeente heeft vergunningverlenende bevoegdheid voor klasse 2-inrichtingen. Zij kan in de milieuvergunning bijzondere voorwaarden opleggen, zoals de uitvoering van een geuronderzoek en het uitwerken van saneringsvoorstellen, en zij kan bijzondere exploitatievoorwaarden inzake geurhinder opleggen. Er is echter geen consistente gestandaardiseerde aanpak van de dossiers. Meestal wordt remediërend opgetreden (bijkomende geurreducerende maatregelen worden pas achteraf opgelegd, wanneer blijkt dat er zich een probleem stelt, aangezien op voorhand nog moeilijk is in te schatten wat het effect van een bepaalde activiteit zal zijn). Afstandsnormen creëren een bufferzone tussen bron en waarnemer en zijn een hulpmiddel wanneer bepaalde geurproblemen aan de bron niet voldoende te reduceren zijn. In Vlaanderen gelden afstandsregels voor de intensieve veehouderij en een beperkt aantal bedrijfssectoren (VLAREM II). A Geurbronnen Algemeen Begin 2001 had een schriftelijk leefomgevingsonderzoek (SLO) plaats bij ruim 3200 personen verspreid over het hele Vlaamse grondgebied. Als belangrijkste bronnen van geurhinder werden aangegeven : (1) verkeer en vervoer, (2) buren, (3) industrie, (4) land- en tuinbouw, (5) water en zuivering, (6) handel, diensten, recreatie en toerisme. Hoewel verkeer de belangrijkste vorm van geurhinder vormt, dienen weinig burgers er klachten over in bij de gemeenten, waarschijnlijk vanwege de moeilijke toewijsbaarheid aan een bepaalde bron. A Verkeer Uit het provinciaal milieurapport 2003 blijkt dat in de provincie Vlaams-Brabant verkeer en vervoer door 24,6% als tamelijk hinderlijk en door 17,6% als extreem hinderlijk werd aangeduid t.o.v. het Vlaams Gewest. Het betreft hier uiteraard in de eerste plaats hinder door lawaai, drukte, onveiligheid. Geurhinder is slechts een beperkt nevenfacet. Uiteraard zal op dezelfde drukke verkeerswegen als omschreven in het deel geluidsbronnen het meeste geurhinder veroorzaakt worden. A Particuliere activiteiten Volgende huishoudelijke activiteiten kunnen geurhinder veroorzaken : afvalbeheer : afval opslaan, GFT-bakken, afval en composthopen; lekkende brandstoftanks; verwarmingskachels (allesbranders, houtkachels, ); houden van dieren, opslag mest; septische putten en lozingen in grachten; sluikstoken (zie deel lucht). De maatregelen die door de gemeente kunnen genomen worden inzake geurhinder tengevolge van particuliere activiteiten zijn beperkt. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

9 Situatie in de gemeente Rotselaar Het aantal jaarlijkse klachten is beperkt. In 2004 betrof het volgende klachten hieromtrent : verbranden afval : 2 keren; geuroverlast : eenmaal van een onbekende bron; tijdelijke opslag van mest op een kopakker: eenmaal. Toch blijken in de zomer een aantal open riolen toch voor de nodige geuroverlast te zorgen. A Hinderlijke inrichtingen Ook bedrijven kunnen geurhinder veroorzaken, voornamelijk dan voor de omwonenden. De gemeente kan in de milieuvergunning concrete bijzondere voorwaarden opgelegd worden, zoals de verplichting tot installatie van een filter, tot uitvoering van een geuronderzoek en het uitwerken van saneringsvoorstellen. Specifiek risico vormen de veeteeltbedrijven door mestopslag en het uitrijden van mest zelf. Situatie in de gemeente Rotselaar In de gemeente Rotselaar zijn weinig bedrijven met risico aanwezig. Potentieel hinderlijk zijn : waterzuiveringsstations; containerparken; voedingsindustrie (Danone, Java, ); benzinestations : dampen : beperkt tot onmiddellijke omgeving; veeteeltbedrijven : er zijn relatief weinig veeteeltbedrijven in de gemeente, en geen industriële niet grondgebonden bedrijven zodat wat dit aspect betreft de hinder in de gemeente nagenoeg verwaarloosbaar is. Wat betreft geur worden er t.o.v. bedrijven weinig klachten geformuleerd. Zoals hoger al vermeld was er in 2004 één klacht m.b.t. mestopslag en één klacht met ongekende bron (mogelijk bedrijf). In 2004 was wel de brand in Marly (Brussel) oorzaak van geuroverlast. A.1.4. Lichthinder en lichtvervuiling A Omschrijving lichtproblematiek Lichthinder is de overlast die de mens ondervindt van kunstlicht, als regelrechte verblinding, als verstorende factor bij het verrichten van avondlijke of nachtelijke activiteiten of als bron van onbehagen. Lichthinder kan ook gezondheidsgevolgen hebben (bv. verstoring slaapritme). Een bijzonder gevoelige groep voor lichthinder zijn de (amateur-)astronomen. Ook dieren en planten ondervinden hinder onder andere door versnippering en beïnvloeding van habitats bij nachtdieren en beïnvloeding van de groeicyclus bij planten. Naast het licht zelf dat als hinderlijk wordt ervaren, kan ook gewezen worden op het probleem van energieverbruik met bijkomende emissies van milieugevaarlijke stoffen in de lucht. Uit het eerste schriftelijk leefomgevingsonderzoek (SLO) blijkt dat de verlichting van gemeente- en gewestwegen een belangrijke hinderbron is. Lichtvervuiling is eventueel niet direct hinderlijk voor derden, maar heeft wel mogelijk gevolgen voor natuur en milieu (beïnvloeding gedrag van dieren, energieverbuik, ). A Lichtbronnen Algemeen Allerlei mensen en instanties veroorzaken lichthinder en/of lichtvervuiling : gemeentelijke, provinciale en gewestelijke overheden : openbare verlichting (straatverlichting, verlichting van openbare ruimten, klemtoonverlichting); bevolking : buitenverlichting van tuinen en opritten; industrie : verlichting van industrieterreinen, verlichting van parkeerterreinen; landbouw : assimilatieverlichting (glastuinbouw); toerisme en recreatie : verlichting van sport- en recreatieterreinen, sky-tracers (bioscopen e.d.); diensten en handel : lichtreclame, verlichte reclamepanelen, verlichting van parkeerterreinen, verlichte uitstalramen. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

10 Situatie in de gemeente Rotselaar De problematiek is sterk verbonden met de problematiek uit de cluster energie. Verbeteringen beogen dus niet alleen de lichthinder te beperken, ze beogen ook een meer rationeel energieverbruik. Dit geldt o.a. wat betreft de problematiek van de openbare verlichting voor waar o.a. nog wat kan verbeteren m.b.t. de (energie-)efficiëntie en waar ook maatregelen mogelijk zijn m.b.t. het beperken van de verlichtingsduur. Het doven van de straatverlichting voor een gemeente is echter niet zo evident omdat dit het veiligheidsgevoel van de inwoners doet afnemen. Meer haalbaar is het aanpassen van armaturen en het beperken van de klemtoonverlichting op gebouwen. De gemeente wil er een actiepunt van maken om de klemtoonverlichting van de kerken s nachts te doven (zie ook reeds onderdeel Energie). Andere mogelijke (en haalbare) maatregelen die de gemeente kan nemen, zijn maatregelen die worden opgenomen in milieuvergunningen en betrekking hebben op het doven van lichtreclame tussen bepaalde uren. A.1.5. Afvalhinder Algemeen Via de gemeentelijke inzamelkanalen zijn er voldoende mogelijkheden voor burgers en bedrijven om het afval op een legale wijze te verwijderen. Toch blijft illegale afvalverwijdering bestaan en wordt dit door vele mensen als hinderlijk ervaren. Het is niet duidelijk in hoeverre de kostprijs van de afvalverwijdering hierbij een rol speelt. Bij elke prijsverhoging of aanpassing van inzamelwijze moet dan ook nagegaan worden of er eventueel geen negatieve neveneffecten zullen optreden. Inzake afvalhinder kunnen volgende problemen worden aangehaald : Sluikstorten is het illegaal dumpen van het afval op allerlei plaatsen. Het opruimen hiervan betekent een belangrijke meerkost voor de gemeente, zowel naar personeelsinzet toe als naar verwijdering van dit afval. Zwerfvuil bestaat voornamelijk uit kleine dingen zoals snoeppapiertjes, sigarettenpeuken en lege sigarettenpakjes, frisdrankblikjes, e.d., voornamelijk dus verpakkingsmaterialen. Dit zwerfvuil zorgt voor een bijkomende last (en kosten) voor de gemeentelijke diensten en verpest het uitzicht van de bermen, parken en pleinen. Sluikstoken is het illegaal verbranden van afval. Enkel tuinafval kan in sommige gevallen nog (legaal) verbrand worden door particulieren (mits respecteren van de afstandsregels t.o.v. de bewoning en beplanting zoals beschreven in het Veldwetboek). Vaak wordt echter ook ander afval mee verbrand. Het zelf verbranden van (tuin)afval leidt o.a. tot hinder door rook en geur en tot emissies met hoge concentraties aan schadelijke stoffen zoals o.a. dioxines. Sluiklozen is het illegaal lozen van (vloeibaar) afval(water). Afvalwater kan enkel geloosd worden indien hiervoor een vergunning werd afgeleverd en indien de lozingsnormen niet worden overschreden. Andere minder grote problemen die vergelijkbaar zijn : - Problematiek van hondenpoep/paardenvijgen : de aanwezigheid ervan op de openbare weg (voetpad) wordt in een aantal gevallen ook als hinderlijk beschouwd. - Modder op de weg : Door werkzaamheden op het veld kunnen op- en afrijdende voertuigen (tractor, oogstmachine, ) oorzaak zijn van bevuiling van wegen met slijk wat niet alleen als hinderlijk wordt beschouwd door aangelanden, maar ook tot gevaarlijke verkeersituaties kan leiden. Situatie in de gemeente Rotselaar Sluikstorten zwerfvuil en zwerfvuil Sluikstorten en zwerfvuil komen vooral voor aan glasbollen, bushokjes en stations. De gemeente heeft aan de bushokjes, het station en pleinen vuilbakjes staan die éénmaal per week geledigd worden. Er is een boetesysteem (250 euro voor ophaalkosten) voorzien maar controle en bewijslast zijn zeer moeilijk. Tot nu toe is er nog niemand op heterdaad betrapt geweest. Een specifiek probleem hierbij vormt het sluikstorten van groenafval (grasmaaisel, snoeihout, ) dat niet door iedereen als verkeerd beschouwd wordt en zo vaak langs de weg of in het bos wordt gedumpt. Dit fenomeen doet zich voor op meerdere plaatsen. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

11 Sluikstorten worden opgeruimd door de groendienst. Op jaarbasis levert dit ca. 80 ton gemengd afval op. Rondt zwerfvuil worden er in de gemeente zwerfvuilacties georganiseerd door verenigingen of scholen en deze worden ondersteund door het gemeentebestuur door het gratis ter beschikking stellen van containers. De verwerkingskosten worden ook gedragen door het gemeentebestuur. Het gaat om de volgende verenigingen of scholen : de wildbeheerseenheid Land van Demer en Dijle, de bewonersdienst Middelberg en de gemeentelijke school in de Heikant. Sluikstoken Zoals reeds in het hoofdstuk Vaste stoffen vermeld, is dit ook in Rotselaar een probleem waarvan de omvang moeilijk in te schatten is en wat ook moeilijk aan te pakken is. In 2004 waren er 2 meldingen m.b.t. sluikstoken. Sluiklozen De meeste lozingen in grachten en waterlopen zijn nog toegelaten lozingen, met name de normale lozingen van huishoudelijke afvalwaters. Sporadisch worden ook sluiklozingen van bedrijven of particulieren gemeld. In het verleden waren er o.a. lozingen in de gracht langs de Olivierstraat. Probleem is vaak dat niet altijd de oorsprong is vast te stellen en dat sommige vervuilingen niet opgemerkt worden omdat het snel afgevoerd en verdund wordt. Indien nodig en mogelijk wordt wel opgetreden door de gemeente. Andere Gelet op de aard, ligging en omvang van de landbouwactiviteiten in de gemeente zijn er relatief weinig problemen met modder/slijk op de weg. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

12 A.2. KNELPUNTEN A.2.1. Geluidshinder Onvolledige inventaris van de problematiek. Doordat er bij diverse instanties (milieudienst, politie, politici, ) klachten worden gemeld is het niet evident om een goed totaalbeeld van geluidshinder te verkrijgen, waardoor het soms moeilijk is om tot acties over te gaan. Betere afspraken en betere klachtenopvolging is wenselijk. Toepassing van het KB van 1977, betreffende het gebruik van elektronisch versterkte muziek in openbare en private inrichtingen : dit is onvoldoende bekend bij de inwoners zodat niet alle noodzakelijke meldingen of aanvragen tot erkenning worden ingediend bij de gemeente. Moeilijkheid tot remediëring : bij klachten over geluidshinder bij hinderlijke inrichtingen wordt in samenwerking met de inrichting naar een oplossing gezocht maar vaak zijn oplossingen moeilijk realiseerbaar en/of zeer duur en kunnen ze niet op korte termijn verwezenlijkt worden. Belangrijk hierdoor is dan ook een preventief optreden via de milieuvergunning. Verkeerlawaai : De gemeente kan nagenoeg geen invloed uitoefenen m.b.t. de drukte van de verkeerswegen binnen de gemeente en kan dus weinig maatregelen nemen tegen de erbij horende geluids- en geurhinder. De drukste wegen zijn bovendien gewest- of provinciewegen, maar ook enkele gemeentewegen zijn vrij druk. Rock Werchter : ondanks afspraken blijft de manifestatie voor een deel van de mensen voor (te veel) geluidsoverlast zorgen. Goede bindende afspraken m.b.t. geluid zijn moeilijk te realiseren. Controle : Dit vergt niet alleen gespecialiseerde apparatuur, maar is ook zeer tijdsintensief, waardoor een systematische opvolging moeilijk realiseerbaar is. A.2.2. Geurhinder Beperkt knelpunt : voornamelijk kleine problemen, zoals open riolen die niet op korte termijn kunnen worden opgelost. A.2.3. Lichthinder Afweging verlichting veiligheid : Een aspect dat zowel door de overheid als door de bevolking vaak als argument ten voordele van lichtpollutie wordt aangehaald, is de veiligheid. Deze veronderstelling is echter onjuist. Fel verlichte wijken worden vaker getroffen door inbraak en vandalisme dan andere wijken. Dit lijkt een situatie die haaks staat op wat men zou verwachten. Meer licht neemt niet altijd de onveiligheid weg maar enkel de vrees. Het is waar dat licht soms het waarnemingsvermogen verhoogt maar men vergeet vaak dat het ook het waarnemingsvermogen van de dader verhoogt. A.2.4. Afvalhinder Mentaliteit : Ondanks de intense sensibilisatie blijft een deel van de bevolking het dumpen van zwerfvuil, het sluikstorten en zeker het sluikstoken nog steeds zien als aanvaardbaar. Een verdere mentaliteitswijziging blijft dus nodig. Moeilijke controleerbaarheid : Het blijft zeer moeilijk om daders van sluikstoken te ontdekken en zelfs indien zo, is het vaak moeilijk om voldoende bewijslast te verzamelen die kan leiden tot effectieve boete. Afweging kostprijs en wijze van afvalinzameling illegaal ontwijkgedrag : Verhoging van de huisvuilbelasting en/of wijziging in inzamelwijze kan leiden tot toename van het sluikstorten en sluikstoken. Dit is een moeilijke evenwichtsoefening voor de gemeente. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

13 A.3. DOELSTELLINGEN A.3.1. Algemeen De gemeente verbindt er zich toe een beleid te voeren dat erop gericht is om door haar activiteiten zo weinig mogelijk milieuhinder te veroorzaken en tegelijkertijd acties te ondernemen en maatregelen te treffen om bij haar inwoners of bij groepen van inwoners eenzelfde gedrag te stimuleren. Hiertoe besteedt de gemeente aandacht aan volgende doelstellingen : Bevorderen integratie van de ruimtelijke ordeningsproblematiek in de milieuhinderproblematiek; Bevorderen standaardisatie bij de aanpak van hinderproblemen : o.a. invoeren MilieuKlachten-, Registratie- en OpvolgingsSysteem (MKROS), aanpassen politiereglement, ; Stimuleren verantwoord gedrag van burgers via doelgerichte sensibiliseringscampagnes in verband met de bestrijding van milieuhinder; Stimuleren efficiënt en effectief optreden bij vaststelling van een acuut geval van milieuhinder. A.3.2. Voorkomen en beperken van geluidshinder De gemeente verbindt er zich toe een beleid te voeren dat erop gericht is om geluidshinder te stoppen en terug te dringen. Hiertoe besteedt de gemeente aandacht aan volgende doelstellingen : Beperken van verkeerslawaai : in bijna alle gemeenten is het verkeer de voornaamste geluidsbron. Door de aanwezigheid van belangrijke verkeerswegen vormt verkeerslawaai een belangrijk probleem in de gemeente. Lokaal kan er ook hinder voorkomen, vooral door aanwezigheid van (relatief) veel zwaar vervoer en te hoge snelheid. Bij het nemen van verkeersmaatregelen (mobiliteitsplan) moet, in de mate van het mogelijke, ook met het geluidsaspect rekening worden gehouden. Dit kan door toepassing van maatregelen ter beperking van het zwaar vervoer op bepaalde locaties en maatregelen ter vermindering van de snelheid. Naast het vervoer zelf, kunnen ook de zogenaamde rijdende discobars aanleiding geven tot geluidshinder. De bestuurders kunnen ook gesensibiliseerd worden via borden (cfr. Tienen, Hasselt) maar een overtreding is moeilijk vast te stellen. Er zal bij de provinciale overheid op aangedrongen worden om de staat van het wegdek van de drukke provincieweg te verbeteren. Beperken lawaai van vergunningsplichtige inrichtingen : De gemeente zal bij het verlenen van vergunningen de nodige aandacht besteden aan het aspect geluid, waarbij de inplantingsplaats van de inrichting een belangrijke rol zal spelen. Bij het vaststellen van hinder zal worden opgetreden om deze hinder weg te werken, waarbij eerst overleggend, daarna eventueel sanctionerend zal worden opgetreden. Beperken lawaai van elektronisch versterkte muziek : Het KB van 1977 aangaande elektronisch versterkte muziek zal bekend gemaakt worden bij de inwoners. Zaaluitbaters en verenigingen zullen op de hoogte gebracht worden van de verplichting van aanvraag van een erkenning. De inrichtingen dienen, conform de huidige wetgeving, onderworpen te worden aan een akoestisch onderzoek. De verdere uitbating zal afhankelijk gesteld worden van het al dan niet naleven van de nodige geluidsbeperkende maatregelen, die uit deze akoestische onderzoeken blijken. Eveneens zal de nodige aandacht uitgaan naar niet-vergunningsplichtige (openlucht) activiteiten, maar waarvoor een erkenning dient aangevraagd te worden. Het is de bedoeling van de gemeente om dit op te volgen en indien nodig advies te verstrekken i.v.m. te nemen beperkende maatregelen. Specifieke beoogt de gemeente ook de (lawaai-)overlast tijdens Rock Werchter (o.a. bij diverse nevenactiviteiten) te beperken tot een voor de bewoners draaglijk niveau, dit door jaarlijks strikte afspraken te maken met alle betrokkenen. Verbeteren van samenwerking tussen de politie en de milieudienst. Inzake klachtenregistratie en -behandeling dient de samenwerking verbeterd te worden. Er kan een gedetailleerde inventaris gemaakt worden van de geluidsbronnen die hinder veroorzaken binnen de gemeente. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

14 A.3.3. Voorkomen en beperken van geurhinder De gemeente verbindt er zich toe een beleid te voeren dat erop gericht is om door haar activiteiten zo weinig mogelijk geurhinder te veroorzaken en tegelijkertijd acties te ondernemen en maatregelen te treffen om bij haar inwoners of bij groepen van inwoners eenzelfde gedrag te stimuleren. Hiertoe besteedt de gemeente aandacht aan volgende doelstellingen : Beperken geurhinder t.g.v. verkeer : verkeer vormt een belangrijke geurbron. Bij het nemen van verkeersmaatregelen (mobiliteitsplan) moet, in de mate van het mogelijke, ook met het geuraspect rekening worden gehouden. Dit kan door toepassing van maatregelen ter beperking van het vervoer op bepaalde locaties. Sensibilisatiecampagnes omtrent verkeer en vervoer zullen voornamelijk op gewestelijk niveau worden gestuurd. Beperken geurhinder door vergunningsplichtige inrichtingen : Bij het verlenen van vergunningen zal de nodige aandacht besteed worden aan het geuraspect en het uitrijden van mest, waarbij de inplantingsplaats van de inrichting een belangrijke rol zal spelen. Bij het vaststellen van hinder zal worden opgetreden om deze hinder weg te werken, waarbij eerst overleggend, daarna eventueel sanctionerend zal worden opgetreden. In sommige gevallen zal ook de opmaak van een geurbestrijdingsplan opgelegd worden. Sensibilisatiecampagnes omtrent industrie en landbouw worden voornamelijk op gewestelijk niveau gestuurd. Beperken geurhinder door particulieren : De gemeente zal de nodige aandacht besteden aan sensibilisatiecampagnes en politiereglement omtrent o.a. het verantwoord opslaan van afval (vuilniszakken, compost, GFT-afval), het verbranden van afval en organisch materiaal en het houden van huisdieren. A.3.4. Beperken en voorkomen van lichthinder Zowel de verlichting van openbare gebouwen als de openbare straatverlichting zullen de nodige aandacht krijgen. Er zal gesensibiliseerd worden om de problemen bekend te maken en om het maatschappelijk draagvlak voor het verminderen van de lichthinder te vergroten. De gemeente zal aandacht besteden aan volgende doelstellingen : Doorvoeren rationeel verlichtingsbeleid in eigen beleid : De gemeente kan in eigen beheer lichtvervuiling beperken via maatregelen op vlak van straatverlichting en verlichting van openbare ruimten. Zo kan de gemeente de klemtoonverlichting op kerken tussen bepaalde uren s nachts laten doven. Stimuleren rationeel verlichtingsbeleid bij burgers, middenstand, bedrijven, : De industriesector kan lichtreclame beperken, s nachts doven en buitenverlichting beperken; de reclamesector kan de lichtsterkte bij lichtgevende publiciteit beperken; de glastuinbouwsector kan afscherming van serres invoeren; de uitbaters van sportinfrastructuur kunnen verlichtingstoestellen installeren die niet naar de hemel stralen en geen verblinding of strooilicht veroorzaken, en de verlichting doven op ogenblikken waarop de terreinen niet in gebruik zijn; de bevolking kan bij nieuw- en vernieuwbouw naderingslampen installeren en/of lampen die naar de grond gericht zijn en geen strooilicht uitzenden (hinder voor buren) om opritten, tuinen en deurportalen te verlichten. De professionele sector (architecten, tuinarchitecten, elektriciteitsinstallateurs, ) moet hier ook bij betrokken worden. Doorvoeren vergunningenbeleid ter beperking van de lichthinder via milieuvergunning en stedenbouwkundige vergunning : Dit doel wordt nagestreefd door bij het verlenen van vergunningen telkens na te gaan in hoeverre bepalingen kunnen opgenomen worden die beperkingen opleggen m.b.t. de werkingsduur van lichtreclame of andere vormen van verlichting die hinderlijk kunnen zijn. A.3.5. Beperken en voorkomen van illegale afvalverwijdering Stimuleren verantwoord gedrag van burgers : Via doelgerichte sensibilisatiecampagnes zal de gemeente trachten illegaal ontwijkgedrag (sluikstorten, sluikstoken, sluiklozen) en hinderlijk gedrag (zwerfvuil, hondenpoep) te beperken. Controle en bestraffing : Ondanks de moeilijkheden terzake, blijft de gemeente streven naar voldoende controle en effectieve beboeting van de daders, dit omdat dit een afschrikeffect heeft. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

15 A.4. ACTIES Algemeen zal de gemeente tijdens de planperiode jaarlijks minimaal 2 sensibilisatieacties opzetten rond de hinderproblematiek. Hierbij zullen de diverse vormen van hinder aan bod komen. Voor meer concrete invulling verwijzen we naar de specifieke acties hieronder. ACTIE HI1. INVENTARISATIE BRONNEN VAN HINDER Situering van de problematiek Een gedetailleerde kennis van alle hinderbronnen is een belangrijk instrument om het beleid te sturen. Dank zij MKROS kan de gemeente beschikken over een registratiesysteem. Ook de provincie werkt rond hinderknelpunten. Doelstellingen - Inventariseren van bronnen van hinder binnen de gemeente Rotselaar; - (Eventueel) opstellen van een strategie op het niveau van de gemeente voor de belangrijkste hinderbronnen. Beschrijving van de actie In het kader van de inventarisatie van hinder kan verwezen worden naar het MilieuKlachten-, Registratie- en OpvolgingsSysteem (MKROS), dat door het Vlaamse Gewest is gestart en operationeel is geworden. Bedoeling is om alle meldingen van klachten gerelateerd aan een vergunningsplichtige inrichting of activiteit en van klachten die het gevolg zijn van een probleem van geluids-, geur-, stof-, roet- of lichthinder in de toekomst geregistreerd zullen worden via MKROS. Naast het bijhouden van de klachten zal er, op basis van het vergunningenregister van hinderlijke inrichtingen, en de provinciale studie rond hinderknelpunten een hinderkaart worden opgemaakt van de belangrijkste (potentiële) hinderbronnen. Op basis van de inventaris van de belangrijkste bronnen kan op het niveau van de gemeente eventueel een strategie worden ontwikkeld ter bestrijding van hinder. Deze actie is BINDEND. Actiefiche Soort actie Inkadering Wetgeving Initiatiefnemer Betrokkenen Doelgroepen Planning Kost / Actie HI1 : inventarisatie bronnen van hinder (geluid, geur, afval, licht) MINA 3 Project 17 Integraal hinderbeleid Provinciaal milieubeleidsplan Project 7.1 Het uitbouwen van het beleidskader en de beleidsinstrumenten Samenwerkingsovereenkomst : cluster hinder AMINAL Gemeentebestuur Rotselaar Milieudienst, politie, bevolking : operationeel MKROS Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

16 ACTIE HI2. VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN HINDER BIJ HINDERLIJKE INRICHTINGEN Situering van de problematiek Vergunde inrichtingen zijn potentiële hinderbronnen. Via de vergunningen kan de hinder geminimaliseerd worden. Doelstellingen - Integrale naleving milieuwetgeving door hinderlijke inrichtingen; - Voorkomen en beperken van lawaai-, geur- en lichthinder door vergunde inrichtingen. Beschrijving van de actie - Deelactie HI2.1. : Actieve controles bij hinderlijke inrichtingen (BINDEND): Er zullen objectieve controles worden uitgevoerd. Dit betekent het effectief uitvoeren van metingen en waarnemingen in de omgeving van bedrijven. Gezien een dergelijke controle vrij omslachtig is en relatief veel tijd in beslag neemt, wordt de controle beperkt tot risico-inrichtingen. Bij de planning zal met volgende factoren rekening gehouden worden : aanwezigheid van klachten : deze bedrijven zullen prioritair gecontroleerd worden; nieuwe vergunningsaanvragen : bij elke aanvraag met betrekking tot een bestaande of nieuwe hinderlijke inrichting (hernieuwing, uitbreiding), zal nagekeken worden of bij de beoordeling geen voorafgaand geluids- of geuronderzoek wenselijk is; opstellen prioriteitenlijst, op basis van de aard van activiteiten (en klachten) : Op basis van deze lijst zullen aanvullend op vorige controles, jaarlijks enkele bedrijven gecontroleerd worden. Er wordt naar gestreefd om jaarlijks minimaal 2 bedrijven effectief te controleren. - Deelactie HI2.2. : Oplegging sanering : (INDICATIEF) Indien uit de controle blijkt dat er vermijdbare hinder wordt veroorzaakt, zullen de gewenste saneringsmaatregelen worden opgelegd. Op de uitvoering ervan zal worden toegezien door de gemeente. Actiefiche Soort actie Inkadering Wetgeving Initiatiefnemer Betrokkenen Doelgroepen Planning Kost Actie HI2 : hinder (geluid, geur, afval, licht) hinderlijke inrichtingen MINA 3 Project 17 Integraal hinderbeleid Provinciaal milieubeleidsplan Project 7.1 Het uitbouwen van het beleidskader en de beleidsinstrumenten Samenwerkingsovereenkomst : cluster hinder VLAREM II Gemeentebestuur Rotselaar Milieudienst en politie Bedrijven : opmaak lijst bedrijven : jaarlijkse controle van enkele bedrijven Geluidsniveaumeter bij IPZ, en bij IGM Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

17 ACTIE HI3. VOORKOMEN EN BEPERKEN GELUIDSHINDER BIJ NIET-INGEDEELDE OPENBARE EN PRIVE- INRICHTINGEN VAN O.A. MUZIEK EN BURENLAWAAI Situering van de problematiek Muziek is vaak een hinderbron, ook muziek afkomstig van particulieren. Ook andere activiteiten van burgers kunnen storend zijn door hun lawaaiproductie. Doelstellingen - Beperking van geluidsoverlast t.g.v. niet-ingedeelde inrichtingen en inwoners; - Integrale naleving milieuwetgeving door inwoners van de gemeente. Beschrijving van de actie - Deelactie HI3.1.: Beperking geluidshinder bij niet-ingedeelde openbare inrichtingen en privèinrichtingen (INDICATIEF) Informatieverstrekking naar organisatoren van muziekactiviteiten : Deze doelgroep moet in de eerste plaats geïnformeerd worden over geldende wetgeving. Toekenning erkenningen + toezicht naleving opgelegde beperkende maatregelen : Toezicht op indienen aanvraag : door de milieudienst zal erop worden toegezien dat voor alle activiteiten waarvoor dit nodig is, ook op voorhand een erkenning, zoals bedoeld in de wet (KB van 77, hoofdstuk 6.7 van VLAREM II), wordt aangevraagd; Adviesaanvraag van burgemeester en schepenen betreffende de erkenningsaanvraag : elke erkenningsaanvraag zoals bedoeld in de wet, zal voor advies worden voorgelegd aan de milieudienst. Indien nodige geacht, zullen specifieke beperkende maatregelen voorgesteld worden; Verlening erkenning : het advies van de milieudienst zal worden opgevolgd, met inbegrip van de voorgestelde beperkende maatregelen. Afwijkingen van het advies worden duidelijk gemotiveerd; Toezicht op naleven opgelegde beperkende maatregelen in erkenning. - Deelactie HI3.2. : Toezicht naleving politiereglement : In het politiereglement moeten meer specifieke richtlijnen opgenomen i.v.m. geluidshinder. - Deelactie HI3.3. : Beperking van de burenhinder Informatieverstrekking naar de bevolking toe : De bevolking moet in de eerste plaats geïnformeerd worden over geldende wetgeving. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van de bovengemeentelijke (provinciale) brochures. Opmaak van checklist van mogelijke burenhinder. Opzetten van de nodige communicatie via de bestaande kanalen van de verschillende doelgroepen. De vigerende wetgeving en politiereglementen, wat mag en wat niet mag. Toezicht naleving verschillende politiereglement. Actiefiche Soort actie Actie HI3 : voorkoming/beperking geluidshinder door muziek en door burenhinder: sensibilisatie m.b.t. wetgeving/politiereglement naleving wetgeving (verlenen erkenningen, controle naleving normen) Inkadering MINA 3 Project 17 Integraal hinderbeleid Provinciaal milieubeleidsplan Project 7.1 Het uitbouwen van het beleidskader en de beleidsinstrumenten Samenwerkingsovereenkomst, cluster hinder (voorheen optie 11) Wetgeving KB : elektronisch versterkte muziek VLAREM Initiatiefnemer Gemeentebestuur Betrokkenen Milieudienst, politie, intergemeentelijke milieudienst Interleuven Doelgroepen Overheid, particulieren, organisatoren muziekactiviteiten Planning Kost De kosten zitten grotendeels vervat in de normale werkingskosten van de milieudienst en de basisaansluitingskost bij de intergemeentelijke milieudienst. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

18 ACTIE HI4. VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN LICHTHINDER DOOR OPENBARE DIENSTEN (STRAATVERLICHTING + VERLICHTING DOOR OPENBARE GEBOUWEN) Situering van de problematiek Zie hoofdstuk Energie Doelstellingen - Voorkomen en beperken van lichthinder door openbare diensten. Beschrijving van de actie - Enerzijds zijn de gemeenten door de openbare verlichting medeverantwoordelijk voor lichthinder en lichtvervuiling. Anderzijds vormen ze een belangrijke schakel in de aanpak van deze problematiek. De grote boosdoeners zijn slechte verlichtingsinstallaties die licht rechtstreeks of door weerkaatsing de hemel insturen. Dit kan te wijten zijn aan slechte verlichtingstoestellen, een te hoog lampvermogen of een teveel aan verlichtingspunten op een bepaalde oppervlakte. Om lichthinder en lichtvervuiling te beperken en energie te besparen, moet naast het rechtstreekse lichtverlies door het verlichtingstoestel ook het lichtverlies door weerkaatsing of reflectie tot een minimum beperkt worden. Vooral bij de aankoop en de plaatsing zal hier bijzondere aandacht aan gegeven worden. Deze actie is BINDEND (zie deel energie) Actiefiche Soort actie Inkadering Actie HI4 : voorkomen en beperken van lichthinder door openbare verlichting (openbare verlichting en straatverlichting) MINA 3 Project 17 Integratie hinderbeleid Provinciaal milieubeleidsplan Samenwerkingsovereenkomst : cluster hinder Wetgeving VLAREM II Initiatiefnemer Gemeentebestuur Betrokkenen Milieudienst, Technische dienst Doelgroepen Gemeente Planning Kost Project 7 Reductie geluids-, geur- en lichthinder ACTIE HI5. VOORKOMEN EN BEPERKEN VAN LICHTHINDER DOOR HINDERLIJKE INRICHTINGEN, NIET- HINDERLIJKE INRICHTINGEN EN INWONERS Doelstellingen - Voorkomen en beperken van lichthinder door sensibilisatiecampagnes; - Voorkomen en beperken van lichthinder door controle op vergunde inrichtingen; - Voorkomen en beperken van lichthinder door het opnemen van bepalingen ter voorkoming of beperking van lichthinder in een politiereglement. Beschrijving van de actie - Deelactie HI5.1.: Sensibilisatie rond lichthinder : (INDICATIEF) De gemeente kan sensibilisatiecampagnes voeren omtrent voorkoming en beperking van lichthinder Hierbij kan gewezen worden op drie algemene principes : hoe verlichten, wanneer verlichten en waar verlichten. Bij het eerste principe : hoe gaan we verlichten, kunnen richtlijnen worden gegeven voor de lamp, de spiegel en de armatuur. Het tweede principe behandelt de vraag wanneer men verantwoord kan verlichten. Mogelijke verlichtingswijzen zijn : de hele nacht verlichten, een gedeelte van de nacht verlichten, het licht op een bepaald uur doven en s morgens ontsteken, het licht dimmen en de intensiteit verminderen of één lamp op twee doven. In verband met de plaatsing van het verlichtingstoestel kunnen richtlijnen worden gegeven voor de richting van de hoofdstraal. Deze actie is indicatief. Er zal ook onderzocht worden in hoeverre met betrekking tot deze vorm van hinder geen bepalingen kunnen worden opgenomen in een gemeentelijke verordening rond hinderproblemen. Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

19 - Deelactie HI5.2. Participatie aan campagne gemeenten verlichten zonder hinder : (INDICATIEF) Deze campagne wordt gecoördineerd door BBL. De gemeente zal minimaal nagaan of participatie haalbaar en zinvol is voor de eigen gemeente en zal hierover advies inwinnen bij de MAR. De actie kadert ook in deze cluster Hinder van de SO. Actiefiche Soort actie Inkadering Actie HI5 : voorkomen en beperken van lichthinder bij hinderlijke inrichtingen, niet-hinderlijke inrichtingen, inwoners MINA 3 Project 17 Integratie hinderbeleid Provinciaal milieubeleidsplan Samenwerkingsovereenkomst : cluster hinder Wetgeving VLAREM II Initiatiefnemer Gemeentebestuur Betrokkenen Milieudienst, Technische dienst Doelgroepen Hinderlijke inrichtingen, niet-ingedeelde inrichtingen, inwoners Planning Kost Project 7 Reductie geluids-, geur- en lichthinder ACTIE HI6. VOORKOMEN VAN ONTWIJKGEDRAG BIJ AFVALVERWIJDERING Situering van de problematiek Volgende ontwijkmogelijkheden kunnen worden aangehaald : sluikstorten, zwerfvuil, sluikstoken, sluiklozen en hondenpoep. De negatieve gevolgen voor omgeving (bv. rookhinder) en milieu (verspreiding schadelijke stoffen) van dergelijk gedrag zijn duidelijk. Een deel van de klachten die binnenkomen bij de gemeente via meldingen aan het milieuloket gaan over sluikstorten, wat erop wijst dat de bevolking een dergelijk gedrag als onaangepast en ongewenst beschouwd. Doelstellingen - Vergroting milieubewustzijn van de bevolking; - Bekomen van een voor milieu en natuur gunstige gedragswijziging bij de bevolking. Beschrijving van de actie - Deelactie HI6.1. : Sensibilisatie m.b.t. voorkoming van illegaal ontwijkgedrag : (BINDEND) Sensibilisatie gericht naar de algemene bevolking en naar specifieke doelgroepen (bv. scholen) : verspreiding infofolders; inschakelen derden : Vermits een gedragsverandering beoogd wordt zullen ook bewonersgroepen en andere organisaties ingeschakeld worden; specifieke voorzieningen : Naast sensibilisatie kunnen ook specifieke voorzieningen zoals bv. afvalbakken op uitgekozen plaatsen in de gemeente bijdragen tot het inperken van deze problematiek. Plaatsen waar regelmatig sluikstorten worden vastgesteld, zullen worden geïnventariseerd, en indien effectief nodig voorzien worden van waarschuwingsborden. - Deelactie HI6.2. : Aanpak problematiek zwerfvuil : (INDICATIEF) Dergelijke actie wordt reeds regelmatig georganiseerd. Ook tijdens de looptijd van dit MBP zal de actie nog op regelmatige basis worden georganiseerd, dit i.s.m. scholen, verenigingen en bewonersgroepen. De nadruk van de actie komt te liggen op sensibilisatie. - Deelactie HI6.3. : Beperken van sluikstorten : (BINDEND) Rotselaar heeft een politiereglement op het verbod op sluikstorten dat wordt toegepast en gecommuniceerd. Dit zal ook in de toekomst gebeuren. De eerstelijnshandhaving berust bij de gemeente. Dergelijke controle is noodzakelijk maar complex. In het kader van deze controletaak zullen ook inspanningen gedaan worden om tot een betere afstemming (met o.a. politie) en een uitbreiding van de handhavingsbevoegdheden van bevoegde ambtenaren te komen zodat het toezicht op het terrein kan verbeteren. De controle zal zich niet beperken tot controle naar aanleiding van klachten, maar zal ook deel uitmaken van de normale (regelmatige) controletaak van ambtenaren en politie. Verder zal ook een goede opvolging van de vastgestelde overtredingen voorzien worden, zowel op het terrein (bv. snel opruimen van sluikstorten) als naar overtreder toe (klachtenregistratie en opvolging, Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -

20 boete-inning). Hierbij zal het MKROS (MilieuKlachtenRegistratie en OpvolgingsSysteem) als hulpinstrument ingeschakeld worden. De gemeente engageert zich om dit systeem voor de gemeente operationeel te maken en te gebruiken (zie ook hoger). Communicatie en sensibilisatie blijven echter het belangrijkst. De burgers zullen daarom regelmatig op de hoogte worden gehouden van de ondernomen acties (plaatsen waar sluikstorten werden aangetroffen en opgeruimd, verstrekte boetes, ). Telkens zal ook gewezen worden op de legale en milieuvriendelijkere alternatieven (containerpark). - Deelactie HI6.4. : Beperken van sluikstoken : (INDICATIEF) Rotselaar heeft nog geen politiereglement inzake sluikverbranden. De opmaak van een dergelijk reglement is dan ook één van de punten in deze actie en is ook voorzien in de SO. Het modelreglement van het Vlaamse Gewest zal hierbij als voorbeeld dienen. Zoals bij sluikstorten is controle noodzakelijk maar hier is de problematiek nog complexer en ligt deze meer gevoelig bij de burgers. Het betreft immers zowel stoken in open lucht als het stoken in allesbranders. Bij dit laatste geldt zowel de wetgeving inzake het gebruik van allesbranders als deze m.b.t. het verbranden van afval (controle naleving van de VLAREM-wetgeving). Ook m.b.t. dit soort controles zullen inspanningen moeten gedaan worden om tot een betere afstemming (met o.a. politie) en een uitbreiding van de handhavingsbevoegdheden te komen zodat het toezicht op het terrein kan verbeteren. Meer nog dan bij sluikstorten zal hier de controle vooral het gevolg zijn van klachten zodat ook hier een efficiënte klachtenopvolging (MKROS) noodzakelijk is. Sensibilisatie blijft het voornaamste aspect van deze actie. Zo zal specifieke sensibilisatie gebeuren rond het gebruik van allesbranders, de mogelijke milieuschade en de goede naleving van de wetgeving ervan. Ook zal aandacht besteed worden aan de beschikbare meer milieuvriendelijke alternatieven (composteren, brengen naar containerpark, ). Actiefiche Soort actie Inkadering Wetgeving Initiatiefnemer Betrokkenen Doelgroepen Planning kost Actie HI6 : vermijden ontwijkgedrag MINA 3 Project 17 Integratie hinderbeleid Project 11 Afvalvoorkoming Provinciaal milieubeleidsplan Project 4 Samenwerking voor een gestroomlijnd huishoudelijk afvalbeleid Samenwerkingsovereenkomst clusters vaste stoffen en hinder (voorheen optie 7 in milieuconvenant) Afvalstoffendecreet, VLAREA, gemeentelijke reglementen Gemeentebestuur Milieudienst, politie, bewonersdiensten Bevolking, scholen, verenigingen 2005 : plaatsen voorzieningen en afspraak met politiediensten : systematische controle en opvolging, regelmatige organisatie zwerfvuilactie Wegwerken sluikstorten : ca.?? /jaar Controle sluikstoken : vervat in normale werking milieudienst en politie Sensibilisatie : vervat in kosten milieudienst Zwerfvuilactie : per actie Gemeentelijk milieubeleidsplan gemeente Rotselaar /49 -