Bio-energie ,10 p.m. in de gebouwde omgeving
|
|
- Silke Veenstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Bio-energie in de gebouwde omgeving Bio-energie is net als zon, waterkracht en wind een duurzame vorm van energie. In Nederland komt biomassa bijvoorbeeld vrij als snoeihout, dunningshout, bermgras en resthout uit de houtverwerkende industrie. Jaarlijks wordt circa 2,7 miljoen ton biomassa (droge stof) geproduceerd, waarvan ongeveer 1,7 miljoen ton beschikbaar is voor energieopwekking. Een overzicht hiervan is weergegeven in onderstaande tabel. Potentieel Contracteerbaarheid Reststroom kton ds/jaar % kton ds/jaar PJ/jaar stro (granen, peulvruchten, handelsgewassen) ,0 hooi van landbouwzaden ,3 hout uit de fruitsector en boomkwekerij ,5 reststromen uit bloembollensector ,6 bermgras ,2 hout uit bossen en beplantingen ,6 idem, bij verhoogd productieniveau ,6 resthout ,4 plantsoenafval ,0 sloophout ,7 voedings- en genotmiddelenindustrie ,4 pluimveemest ,8 totaal ,1 bron: NOVEM, 1998 Net als olie, kolen en gas kan biomassa worden omgezet in warmte en eventueel ook elektriciteit, daarvoor zijn verschillende technieken ontwikkeld. In tegenstelling tot deze fossiele brandstoffen echter halen planten, bomen, struiken en gewassen door de continue aanplant en groei op korte termijn evenveel CO 2 uit de lucht als dat er bij de conversie naar bruikbare energie weer vrijkomt. Hierdoor wordt een bijdrage geleverd aan een duurzame energievoorziening. Bovendien levert een bio-energiesysteem meer werkgelegenheid op dan een infrastructuur op basis van fossiele brandstoffen.
2 Een veelgenoemde brandstof is snoeihout afkomstig uit plantsoenen e.d. Op dit moment wordt snoeihout samen met ander plantsoenafval ingezameld en veelal gecomposteerd. Bij de inzet van snoeihout voor energie echter is het noodzakelijk om de houtfractie van te voren af te scheiden van ander groenafval alvorens het te versnipperen (zie foto). Tevens dient deze houtfractie zoveel mogelijk vrij te zijn van verontreinigingen, zand en stenen, om de energieopbrengst te verhogen en de emissies bij conversie laag te houden. Voor snoeihout geldt dat het op het moment van oogsten tamelijk nat kan zijn (50-60% vocht), maar door tijdelijke opslag kan de energieopbrengst aanzienlijk stijgen. Van een aantal gemeenten is reeds bekend dat bij de aanplant van plantsoenen al rekening wordt gehouden met de mogelijkheid om de houtsnippers in de toekomst in te zetten voor energiedoeleinden. Er zijn verschillende energietechnologieën beschikbaar voor de toepassing van bioenergie in de gebouwde omgeving. Zo kunnen voor de verwarming van één of meer huizen houtchips of geperste biomassapellets als brandstof worden gebruikt in een volautomatische ketel. Eind 2000 heeft het energiebedrijf Nuon in Lelystad een warmte/krachtcentrale in gebruik genomen, welke wordt gestookt wordt met houtsnippers. Deze zijn afkomstig van dunningshout uit de bossen van Flevoland en snoeihout uit plantsoenen van omliggende gemeenten. Er is bovendien een proef voorzien met maximaal 10% biomassa afkomstig uit energieteelt. In totaal zal ton biomassa nodig zijn als brandstof per jaar. De brandstof levert maximaal 6,5 MW warmte en maximaal 1,3 MW elektrische energie beide voor ruim huishoudens. De warmtelevering gaat via het stadsverwarmingnet Lelystad en de elektriciteit wordt aan het openbare elektriciteitsnet teruggeleverd. In Apeldoorn wordt onderzocht hoe vrijkomende sorteer- en composteerresiduen van de nabijgelegen Veluwse Afvalrecycling (VAR) kunnen worden vergast en ingezet voor de opwekking van elektriciteit en warmte voor twee te bouwen woonwijken en een bedrijventerrein. Warmtelevering De meest voor de hand liggende toepassing van bioenergie in de gebouwde omgeving is de verwarming van woningen, utiliteitsgebouwen, zwembaden, e.d. Als vuistregel kan worden aanhouden dat er voor de verwarming van woningen gemiddeld 1 MW th nodig is (max 3 MW th ), wat overeenkomt met ongeveer 3-5 kton droge biomassa per jaar. Voor de economische haalbaarheid is de opbouw van de warmtevraag over het jaar en per dag essentieel. Hoe constanter de warmtevraag, des te hoger is de economische haalbaarheid van het project. Bij sterk gefaseerde aanleg van een stadsverwarmingsnet bijvoorbeeld, zal de haalbaarheid in gevaar kunnen
3 komen vanwege het niet volledig benutten van de bioenergie-installatie en het stadsverwarmingsnet 1 voor langere tijd. Het is dan ook belangrijk de installatie zo snel mogelijk na aanleg volledig in bedrijf te stellen. In het later genoemde voorbeeld van Apeldoorn wordt overwogen met decentrale gasmotoren toch een flexibele en aanpasbare infrastructuur te realiseren. Onderstaand is een indicatief voorbeeld gegeven voor de warmte- en elektriciteitsvraag van een woonwijk van duizend woningen bij een EPN van 1,0. De warmtevraag per woning bedraagt 20 GJ/jaar voor verwarming en 8 GJ/jaar voor warm tapwater. Eenheid Warmte Elektriciteit Gemiddeld per woning (EPN=1,0) GJ/j wijk woningen GJ/j gevr. capaciteit, woningen MW 0,9 0,4 Piek per woning kw 6,0 4,2 gelijktijdigheid, % % gevr. capaciteit, woningen MW 3,0 0,9 Dal per woning kw 0,25 (24h gem) 0,17 gevr. capaciteit, woningen MW 0,25 0,2 In bovengenoemd voorbeeld zou een verbrandingsinstallatie voor houtsnippers gekozen kunnen worden van 3 MW th. Bij een rendement van 80% is dan ongeveer drie- tot vijfduizend ton gedroogde houtsnippers nodig op jaarbasis. De investering voor een dergelijke installatie (excl. warmtenet) bedraagt zo'n Elektriciteitsopwekking Wanneer er voldoende vraag naar warmte is en er genoeg biomassa voorhanden is, kan overwogen worden om naast warmte ook elektriciteit op te wekken en aan het net te leveren. Hiervoor bestaan o.a. de volgende technologische opties: Verbranding van biomassa met een stoomturbine (vanaf 1 MWe) Verbranding van biomassa met een stoommotor ( kwe) Vergassing van biomassa met een gasmotor (vanaf ca. 500 kwe). Anaërobe vergisting met gekoppelde gasmotor (vanaf ca. 500 kwe). Van bovengenoemde systemen zijn de eerste twee opties het meest bewezen. Vergassing met een gekoppelde gasmotor is momenteel nog in het demonstratiestadium. Bij een warmtevraag kleiner dan ca. 3 MW is het praktisch nooit economisch rendabel om naast warmte ook elektriciteit op te wekken. Wanneer in het bovengenoemde voorbeeld een warmtekrachtinstallatie wordt gekozen (bestaande uit een verbrandingsinstallatie met stoomturbine), kan er naast 3 MW warmte ook circa 1 MW elektriciteit worden opgewekt. De investeringskosten van de installatie alleen bedragen dan 2,3 miljoen, en het brandstofverbruik stijgt naar vijftot achtduizend ton hout per jaar. 1 De aanlegkosten van een stadsverwarmingsnet bedragen ca per meter. In veel gevallen is de investering in een warmtenet daarmee in dezelfde ordegrootte als die van de warmteopwekkingsinstallatie.
4 Conversietechnieken De conversie van biomassa naar bruikbare energie kan geschieden via een thermische route (verbranding of vergassing voor relatief droge materialen) of via een biologische route (anaërobe vergisting voor natte materialen). Afhankelijk van de beschikbare biomassa, de opbouw van de warmtevraag, de beschikbare ruimte en de wil om innovatieve technieken toe te passen dient per geval beoordeeld te worden wat de meest wenselijke conversieroute is. Verbranding Van de drie genoemde opties is verbranding de meest bewezen en toegepaste technologie. In het buitenland (Oostenrijk, Zwitserland, Duitsland, Denemarken) wordt dit al sinds lange tijd toegepast voor warmtelevering aan woningen. In Oostenrijk zijn momenteel al driehonderd van dergelijke installaties in bedrijf, met een totaal opgesteld thermisch vermogen van ca. 400 MW, zie Figuur 1. Figuur 1. Aantal opgestelde installaties en thermisch vermogen van biomassagestookte stadsverwarmingsinstallaties in Oostenrijk (bron: Obernberger, 1998) aantal installaties thermisch vermogen (MW) Deze worden gestookt met resthout uit de houtverwerkende industrie, alsmede op houtsnippers afkomstig uit bosbouwactiviteiten. In Denemarken zijn reeds meer dan 85 biomassagestookte stadsverwarmingsinstallaties operationeel (ca. 60 met stro en ca. 25 met houtsnippers). Daarnaast zijn er in Denemarken 900 kleinschalige stroverbrandingsinstallaties in gebruik bij boerderijen voor ruimteverwarming. Ook in Duitsland, Zwitserland en Italië wordt biomassaverbranding steeds meer toegepast voor warmtelevering aan woningen en bedrijfsruimten. Een belangrijke drijfveer hier is de relatief hoge prijs van fossiele brandstoffen, een argument wat in Nederland momenteel minder zwaar telt door de beschikbaarheid van relatief goedkoop aardgas. In Nederland zijn wel een aantal projecten is het project in Lelystad net opgestart, en worden ook andere projecten voorbereid. Een voorbeeld van een grote verbrandingsinstallatie waarmee aan een dergelijke grote warmtevraag kan worden voldaan is weergegeven in Figuur 2. Ook op kleinere schaal zijn er veel mogelijkheden. Terwijl rendement en investeringskosten minder gunstig zijn bij kleinere schaal, is de aanvoer van brandstof veel eenvoudiger. Bovendien zijn er thans relatief goedkope rookgasreinigingstechnieken
5 beschikbaar waarmee ook op kleine schaal ruimschoots kan worden voldaan aan de geldende emissie-eisen voor stof, NO x, CO, etc. De techniek is daarmee ook geschikt voor toepassing dichtbij de gebouwde omgeving. Figuur 2: Grootschalige verbrandingsinstallatie voor houtsnippers (bron: Lior, 1999) Als alternatief voor een grote installatie kan worden overwogen om kleinschalige, volautomatische verbrandingsinstallaties voor houtsnippers of geperste houtpellets te plaatsen voor de verwarming van een klein aantal woningen. Een principeschets is weergegeven in Figuur 3. Figuur 3: Principe van een kleinschalige verbrandingsinstallatie voor houtsnippers (bron: Heizomat, 1998) Dergelijke installaties worden reeds veelvuldig toegepast in Oostenrijk en Zwitserland. Deze kachels zijn al leverbaar vanaf 15 kw waardoor ze ook in Nederland geschikt zijn om voor een cluster van slechts enkele woningen de warmteopwekking te verzorgen. De emissies zijn zeer laag waardoor plaatsing binnen de gebouwde omgeving geen probleem hoeft te zijn. Als voorbeeld voor de investeringskosten kan worden genoemd dat een installatie van 100 kw, waarmee ca. 25 woningen van warmte kunnen worden voorzien, ca bedragen (excl. bouwkundige voorzieningen).
6 De specifieke investeringskosten van een aantal verschillende biomassaverbrandingsinstallaties zijn indicatief weergegeven in onderstaande tabel. Type installatie Spec. investeringskosten ( /kw) Kleinschalige houtchipsverbranding kw Houtsnippers verbrandingsinstallatie 100 kw met voorvergassing Houtsnippers verbrandingsinstallatie met stadsverwarming, MW-bereik Kleinschalige stroverbranding kw Stroverbranding met stadsverwarming, MW-bereik Vergassing Vergassing heeft het potentieel tot hogere elektrische rendementen, maar er zijn nog verschillende technische problemen die bij verbranding niet aanwezig zijn of reeds lange tijd zijn opgelost. Voor vergassen mag het uitgangsmateriaal maximaal vijftien procent vocht bevatten. Wanneer er alleen een warmtevraag bestaat is vergassing geen aantrekkelijke optie. Het biedt echter wel zeer vernieuwende mogelijkheden voor een flexibele infrastructuur, wat voordelig is indien de woningbouw sterk gefaseerd geschiedt. Biomassavergassing voor stadsverwarming in Apeldoorn Bij de VAR bij Apeldoorn komt jaarlijks circa 140 kton aan organisch materiaal vrij als overkorrel van de composteerinstallatie, schoon en gemengd hout en een energierijke residustroom (hout, papier, kunststof en organisch materiaal) uit het sorteerbedrijf. Mogelijk wordt dit al binnen enkele jaren ingezet voor de levering van elektriciteit en warmte voor eigen gebruik van de VAR, aan toekomstige woonwijken Groot Zonnehoeve en Zuidbroek en aan het toekomstige bedrijvenpark De Ecofactorij. Volgens een voorkeursscenario zal in 2001 een gedeelte van de vrijkomende biomassa worden ingezet in een vergasser op het terrein van de VAR. Hierbij zal warmte en elektriciteit voor eigen gebruik worden opgewekt met drie gasmotoren van 0,6 MWe, 2,7 MWth. Tegelijkertijd zal NUON in de woonwijk Zonnehoeve een warmtenet aanleggen, dat aanvankelijk met een aardgasmotor van 0,6 MWth, 0,8 MWe, de woonwijk van warmte zal voorzien. Wanneer de stookgasleiding van de VAR naar Zonnehoeve gereed is, kan de aardgasmotor worden vervangen door een stookgasmotor. De dan vrijkomende aardgas- motor kan vervolgens worden ingezet voor warmtelevering in de wijk Zuidbroek, totdat ook daar stookgas beschikbaar is en er stookgasmotoren kunnen worden ingezet. De restwarmte van de gasmotoren bij de VAR zal aan het bedrijventerrein De Ecofactorij worden geleverd. Verder wordt overwogen om daar in de toekomst een tweede vergasser van 10 MWth, 5 MWe te plaatsen, welke het terrein van stookgas en/of warmte zal voorzien. De biomassa hiervoor zal dan rechtstreeks van de VAR worden betrokken. Het innovatieve van dit project is niet alleen gelegen in de verschillende technologieën, maar vooral in de combinatie ervan en de planologische en organisatorische consequenties van een geïntegreerde infrastructuur. Juist omdat er met meerdere vergassers, kleinschalige WKK-eenheden en een verplaatsbare aardgasmotor wordt gewerkt, ontstaat er veel flexibiliteit en is het scenario altijd nog aanpasbaar aan toekomstige ontwikkelingen. Vergisting Gras, bladeren en dergelijke hebben op het moment van beschikbaar-komen een hoge vochtigheid en zijn daardoor moeilijk direct via een thermische route om te zetten. Tenzij deze biomassa van tevoren wordt gedroogd, komt hier eigenlijk alleen vergisting in aanmerking. Vergisting van snoeihout gaat vrij moeizaam vanwege het hoge lignine gehalte. Deze techniek bevindt zich thans in het demonstratiestadium. Het resulterende productgas uit een vergistingsinstallatie bestaat hoofdzakelijk uit methaan (CH 4 ) en kan
7 rechtstreeks worden verbrand voor warmteopwekking in een ketel of in een gasmotor met gekoppelde generator worden omgezet naar warmte en elektriciteit. Met een vergistingsinstallatie met een input van 25 kton/jaar kan in een speciale gasmotor 600 kw elektriciteit en 2,5 MW warmte worden opgewekt. De investeringskosten voor een dergelijke installatie zijn ca. 1,5-2,25 miljoen. Een vergistingsinstallatie is in principe een gesloten systeem en door de ventilatielucht als verbrandingslucht te gebruiken kan de stankoverlast tot een minimum worden beperkt. Een andere overweging is het ruimtebeslag. Terwijl een verbrandingsinstallatie van 3 MW ongeveer 25x15 m nodig heeft, zal een vergistingsinstallatie van 25 kton/j al snel 50x100 m in beslag nemen. Emissies Bij de verbranding van schone biomassabrandstoffen vormen NOx, CO en stof de belangrijkste emissies welke teruggedrongen dienen te worden om aan de geldende emissie-eisen te voldoen. De emissies kunnen worden verlaagd door primaire proces maatregelen alsmede door secundaire rookgasreinigingstechnieken. NOx ontstaat door stikstof wat meegevoerd wordt met de brandstof of met de verbrandingslucht in de verbrandingsinstallatie. CO emissies ontstaan door slechte verbranding bij te weinig zuurstof. Stofemissies worden veroorzaakt door as en onverbrande deeltjes (roet) die met de vlammen mee worden gezogen de installatie uit. Door goede verbrandingscondities te creëren kunnen deze emissies aanzienlijk worden verlaagd. Tevens kunnen een aantal verschillende rookgasreinigingsmaatregelen worden toegepast, die deze emissies tot een minimum beperken. In Figuur 4 zijn deze schematisch weergegeven. Figuur 4: Principe van rookgasreinigingsmaatregelen welke toegepast kunnen worden bij een biomassaverbrandingsinstallatie(bron: LIOR, 1999) 1. Biomassa 2. Verbrandingslucht 3. As vanuit rooster, cycloon en electrostatisch filter 4. Verbranding 5. Warmtewisselaars 6. Cycloon filter 7. Chemische de-nox behandeling 8. Electrostatisch filter 9. Schoorsteen 10. Rookgassen Stimuleringsregelingen De overheid heeft verschillende subsidieprogramma s en fiscale faciliteiten ingesteld om de doelstellingen voor duurzame energie en bio-energie te bereiken. Zo kunnen de kapitaalslasten van de investering in een bio-energieinstallatie aanzienlijk worden
8 verlicht door de Energie-Investerings Aftrek, Willekeurige Afschrijving Milieuinvesteringen en de zogeheten groene financiering. De afnemer van groene elektriciteit betaalt minder Reguliere Energiebelasting (REB). Verder is het duurzame kenmerk van uit biomassa opgewekte elektriciteit verhandelbaar in de vorm van Groencertificaten, waarvan de prijs volledig wordt bepaald door de markt. Ook bij duurzame warmte wordt er thans voor gepleit groene labels in te voeren, dit zou de haalbaarheid van bio-energieprojecten ten goede kunnen komen. Per 1 juli 2003 geldt de regeling Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie (MEP). Met deze subsidieregeling wordt de binnenlandse productie van duurzame elektriciteit gesubsidieerd. Meer informatie over de MEP is te vinden in het informatieblad Duurzame energie, Financiële stimuleringsregelingen, verkrijgbaar bij het Informatiecentrum Duurzame Energie. Of kijk op onze website: Meer informatie? Voor meer informatie over bio-energie en andere vormen van duurzame energie, kunt u contact opnemen met het Informatiecentrum Duurzame Energie. Overige informatie over bio-energie Bio-energie: Algemene informatie Bio-energie op maat voor agrariërs Kerngegevens bio-energie Nederland 2000 Beschikbaarheid van biomassa en afval in Nederland Beschikbaarheid van biomassa uit import Informatiedocument zuiveringsslib Kleinschalige verbranding van resthout Emissies bij verbranding van resthout Leveranciers voor kleinschalige verbrandingsinstallaties Leveranciers voor vergistingsinstallaties Leveranciers vergistingsinstallaties Billy Bever en biomassa-energie (Stripverhaal) Overige informatie Aardwarmte Duurzame energie, algemeen Energie-opslag Groene elektriciteit Warmtepompen Waterkracht Windenergie Zon-PV: Elektriciteit uit zonlicht Zon-thermisch: Warmte uit zonlicht Projectbureau Duurzame Energie, december 2003 Overname door derden van (delen van) dit informatieblad is slecht toegestaan na schriftelijke toestemming van PDE. Dit informatieblad is met de grootste zorg samengesteld. Aan de inhoud kunnen echter geen rechten worden ontleend. Bestecode: BA009/
Bio-energie. 0900-9892 0,10 p.m. Energie uit afval en biomassa. Puur natuur. Wat is bio-energie?
Bio-energie Energie uit afval en biomassa Puur natuur Bio-energie is een verzamelnaam voor energie die vrijgemaakt wordt uit afval en biomassa. Die energie is direct of indirect vastgelegd in biologisch
Nadere informatieBio-energie. Beschikbaarheid van biomassa en afval in Nederland. Beschikbaarheid
Bio-energie Beschikbaarheid van biomassa en afval in Nederland Bij de totstandkoming van een bio-energieinstallatie is het van groot belang dat de initiatiefnemer zicht krijgt op de toekomstige beschikbaarheid
Nadere informatieBio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16
Nadere informatieNet voor de Toekomst. Frans Rooijers
Net voor de Toekomst Frans Rooijers Net voor de Toekomst 1. Bepalende factoren voor energie-infrastructuur 2. Scenario s voor 2010 2050 3. Decentrale elektriciteitproductie 4. Noodzakelijke aanpassingen
Nadere informatieBoeren met energie. 11 November 2010
Boeren met energie 11 November 2010 Wat doen wij? Ontwikkelen projecten energie uit biomassa Opzetten expertisecentrum energie uit hout droogtechnieken stookgedrag rookgasmetingen rookgasreiniging Ontwikkelen
Nadere informatieDuurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.
Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa
Nadere informatiehoutgestookte installaties
Kansen en randvoorwaarden voor houtgestookte installaties Douwe van den Berg BTG biomass technology group bv Arnhem, 27 januari 2011 vandenberg@btgworld.com Inhoud Soorten houtige biomassa voor energie
Nadere informatieHoutige biomassaketen
Houtige biomassaketen 27 januari 2016, Gilze Rijen Schakelevent RVO: Is houtige biomassateelt voor kleinschalige warmte-opwekking interessant? Ton.van.Korven@zlto.nl Eigen duurzame energieketen Biomassaproductie/Biomassa
Nadere informatie25/03/2013. Overzicht
Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige
Nadere informatieWat vraagt de energietransitie in Nederland?
Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen
Nadere informatieOptimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT
Resultaten en bevindingen van project Optimale benutting van de energie input van een houtgestookte centrale door plaatsing rookgascondensor en CO2- benutting met PVT Dit rapport is onderdeel van de projectencatalogus
Nadere informatieWarmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:
Nadere informatieCompact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw
Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?
Nadere informatieLes Biomassa. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatieLandgoederen en Energie. Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011
Landgoederen en Energie Bijeenkomst Landgoederen NMU juni 2011 Nic en Michiel Franssens Nic 25 jaar in milieutechniek Michiel bedrijfskundige Rookgasmeting Afgasreiniging Stookcursus Advisering Agenda
Nadere informatieIntroductie HoSt B.V.
HR Hout WKK (Vink Sion) voor glastuinbouw en stadverwarming door HoSt Imtech Vonk vof door H. Klein Teeselink info@host.nl Introductie HoSt B.V. Inhoud: Waarom biomassa WKK, belang van warmte? Wie zijn
Nadere informatieWelkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas
Welkom WWW Themadag Verwarmen zonder gas 26-08-2017 Waarom deze themadag? Rijk, provincies en gemeenten sturen aan op energieneutraal wonen. Als het aan de overheid ligt is in 2050 geen woning meer aan
Nadere informatieBio-energie op maat voor agrariërs
Bio-energie op maat voor agrariërs Op een agrarisch bedrijf kunnen verschillende vormen van biomassa aanwezig zijn waaruit het - in principe - mogelijk is om energie te winnen. Daarbij gaat het natuurlijk
Nadere informatieBio-energiecentrales Eindhoven
Bio-energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Programmamanager Energie Gemeente Eindhoven December 2014 Inhoudsopgave 1. Algemeen 2. Duurzame energie en activiteiten op lokaal niveau 3. Bio-energie centrales
Nadere informatiebuffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net
3 juli 2010, De Ruijter Energy Consult Energie- en CO 2 -emissieprestatie van verschillende energievoorzieningsconcepten voor Biologisch Tuinbouwbedrijf gebroeders Verbeek in Velden Gebroeders Verbeek
Nadere informatieDuurzame energieopties gemeente Woudrichem
Duurzame energieopties gemeente Woudrichem Inleiding Er bestaan verschillende vormen van duurzame energie. Deze worden onderverdeeld in: Gebouwgebonden opties (zonne-energie, warmtepompen) Geothermische
Nadere informatiePotentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke
Potentieel warmtenetten in Wielsbeke/Oostrozebeke Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen Steven Vandenbulcke, A&S Energie Historiek Haalbaarheidsstudie ARBOR 2015 (3E Ingenium IEE) iov POM WVL Studie regio
Nadere informatieDe plaats van WKK in een rationele energiepolitiek
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen De plaats van WKK in een rationele energiepolitiek Jean-Pierre Lemmens COGEN Vlaanderen easyfairs Industrie & Milieu 2010 Seminarie Bio-energie
Nadere informatieChampignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie
Champignon kwekerij t Voske Klimaatneutraal door Duurzame energie Jan Gielen Manager / Specialist Klimaat & Energie DLV Plant MUSHROOMS E-mail: j.gielen@dlvplant.nl 1 Onderwerpen Schone en Zuinige Paddenstoelensektor:
Nadere informatieEen bio-energiecentrale bij u in de buurt. Antwoorden op uw vragen. SenterNovem is een agentschap van
Een bio-energiecentrale bij u in de buurt Antwoorden op uw vragen SenterNovem is een agentschap van Inleiding Er zijn plannen voor de aanleg van een bioenergiecentrale bij u in de buurt. Dat stelt u ongetwijfeld
Nadere informatieDe warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.
De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie
Nadere informatieMinder stookkosten bij houtstoken
Minder stookkosten bij houtstoken door :Gerard A.M. Prinsen en Alexander V. van Hunnik 26 juni 2013 Turnkey oplossingen voor biomassa verbrandingssystemen sinds 1910 DE BELANGRIJKSTE AKTIVITEITEN Biomassa
Nadere informatieEen bio-energiecentrale bij u in de buurt. Antwoorden op uw vragen
Een bio-energiecentrale bij u in de buurt Antwoorden op uw vragen Inleiding Er zijn plannen voor de aanleg van een bio-energiecentrale bij u in de buurt. Dat stelt u ongetwijfeld voor vragen. Wat betekent
Nadere informatieBrandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw
Brandstofcel in Woning- en Utiliteitsbouw Leo de Ruijsscher Algemeen directeur De Blaay-Van den Bogaard Raadgevende Ingenieurs Docent TU Delft faculteit Bouwkunde Inleiding Nu de brandstofcel langzaam
Nadere informatieVRAAG EN ANTWOORD HOUTIGE BIOMASSA ALGEMEEN
VRAAG EN ANTWOORD HOUTIGE BIOMASSA ALGEMEEN Wat is biomassa? Biomassa is organisch materiaal afkomstig van bomen en planten. Ook mest, slib en andere biologisch afbreekbare stoffen worden beschouwd als
Nadere informatieDe zon als warmtebron. Hoe werkt een zonneboiler?
koud tapwater 0900-9892 Zonneboilers Algemene informatie over actieve thermische zonne-energie De zon als warmtebron De zon is een onuitputtelijke bron van energie Zonne-energie omgezet in warmte is de
Nadere informatieGelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft
NOTITIE PROJECT ONDERWERP Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft Bepalingsmethode DATUM 20 april 2006 STATUS Definitief 1 Inleiding...2 2 Uitgangspunten...2 3 Bepalingsmethode...2 3.1 Principe...2
Nadere informatieStudiegroep Bio-energie Energy Matters
Door: Gerard Prinsen Presenteert op verzoek van: Studiegroep Bio-energie Energy Matters Emissiebeleid Biomassa gestookte installaties Volledige verbranding bij laagwaardige biomassa KARA Energy Systems
Nadere informatieGlastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis
Glastuinbouwdag 16 maart 2018 Biomassa het duurzame alternatief Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis Bio energie betreft 65 % van de duurzame energie markt Twee derde van alle hernieuwbare energie in Nederland
Nadere informatieSymposium De Groene Delta van Nijmegen. Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014
Symposium De Groene Delta van Nijmegen Dag van de duurzaamheid 10 oktober 2014 Noodzaak tot veranderen 13-10-2014 2 En toen was daar... http://www.energieakkoordser.nl/ https://energiekgelderland.nl/paginas/default.aspx
Nadere informatieBio energiecentrales Eindhoven
Bio energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Projectmanager Gemeente Eindhoven Maart 2009 Inhoudsopgave 1. Duurzame energie op lokaal niveau 2 Activiteiten op lokaal niveau 3. Bio energiecentrales in
Nadere informatieMWKK met gasturbine. Zwembadverwarming + elektriciteit met MWKK Coiffeusewaswater + elektriciteit met MWKK
MWKK met gasturbine 27/09/2018 Zwembadverwarming + elektriciteit met MWKK Coiffeusewaswater + elektriciteit met MWKK Uw energiedokter Oudenaardseweg 123 B 9790 Wortegem-Petegem Tel: 055 310242 Fax: 055
Nadere informatieWanneer zijn houtgestookte warmteinstallaties
Wanneer zijn houtgestookte warmteinstallaties goed toepasbaar? Aan Van Martijn Goossens (Wing) Dorien Brunt (Wing) Martijn Boosten (Probos) Johan Willemsen (Provincie Gelderland) Jaap Koppejan (Provincie
Nadere informatieMinisterieel besluit houdende de organisatie van een call voor het indienen van steunaanvragen voor nuttigegroenewarmte-installaties
Ministerieel besluit houdende de organisatie van een call voor het indienen van steunaanvragen voor nuttigegroenewarmte-installaties voor de productie van nuttige groene warmte uit biomassa en uit aardwarmte
Nadere informatieNotitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
Notitie Duurzame energie per kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug CONCEPT Omgevingsdienst regio Utrecht Mei 2015 opgesteld door Erwin Mikkers Duurzame energie per Kern in gemeente Utrechtse Heuvelrug
Nadere informatieBiomassa WKK in de glastuinbouw
Management samenvatting Biomassa WKK in de glastuinbouw Evaluatie van transitieroutes Februari 2005 Auteurs Opdrachtgevers : Ir. Joep Coenen, Cogen Projects Ir. Stijn Schlatmann, Cogen Projects : Productschap
Nadere informatieWarmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk
Nationaal Expertisecentrum Warmte maakt duurzame warmte en koude mogelijk Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk In opdracht van 1 Warmte kost veel energie
Nadere informatie4-3-2009. Inhoud. Inleiding. Biomassa & biobrandstoffen
Inhoud Verbrandingsinstallaties: mogelijkheden en beperkingen» Wat is biomassa?» Verbrandingstechnieken» Eigenschappen biomassa» Hout als biomassa» Warmteproductie» Stappenplan 4/03/2009 Nathalie Devriendt
Nadere informatiePresentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm
Presentatie voor Agrivaknet Kleinschalig mest vergisten met Microferm Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Kleinschalige mestvergisting met Microferm Staatssecretaris Joop Atsma en gedeputeerde Theo Rietkerk
Nadere informatiePresentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus
Presentatie Warmteproductie met snoeihout 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Inhoud presentatie Historie HeatPlus Energie en warmte Werking houtgestookte CV installatie
Nadere informatieIntroductie HoSt B.V. Beschikbare Biomassa in Nederland. Inefficiënt gebruik van biomassa in Nederland (en Europa)
Hoog efficiënte voor glastuinbouw en stadverwarming door HoSt Imtech Vonk vof door H. Klein Teeselink Directeur HoSt B.V. in Nederland 0742401807 info@host.nl Inhoud: Introductie HoSt B.V. Beschikbare
Nadere informatieWarmte in Nederland. Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk
Warmte in Nederland Onze warmtebehoefte kost veel energie: grote besparingen zijn mogelijk Warmte kost veel energie Warmtevoorziening is verantwoordelijk voor bijna 40% van het energiegebruik in Nederland.
Nadere informatieHR WKK met CO 2 winning
HR WKK met CO 2 winning Door: Herman Klein Teeselink HoSt Sheet 1 of 22 Inhoud HoSt HoSt ImtechVonkV.O.F. - Reinigen van rookgassen - Rookgascondensor / Scrubber - Nat elektrostatisch filter - Waterbehandeling
Nadere informatiePresentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU
Presentatie HoSt Microferm voor CLM/NMU 25-11-2010 Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Agenda Introductie HoSt B.V. Waarom Microferm? Het Microferm concept Beschrijving installatie Voordelen Economie Vragen
Nadere informatieVR MED.0485/2
VR 2018 2112 MED.0485/2 Ministerieel besluit houdende de organisatie van een call voor de ondersteuning van nuttige groene warmte, de ondersteuning van restwarmte en energie-efficiënte stadsverwarming
Nadere informatieLes Biomassa LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad. Les Biomassa Werkblad. Over biomassa. Generaties biobrandstoffen
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne- energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatieProjectgroep Biomassa & WKK
Projectgroep Biomassa & WKK SDE 2009 De Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie uitgevoerd door SenterNovem in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken. 7 mei 2009 Jan Bouke Agterhuis Beleidskant
Nadere informatieVOORBLAD VOOR RAADSBUNDEL, bundelnummer: 16 11ini01587
VOORBLAD VOOR RAADSBUNDEL, bundelnummer: 16 11ini01587 1. Onderwerp: aanschaf houtkachel ter verwarming van de gemeentewerf te Ulft 2. Voor welke raadscyclus: 3. Agendering: 4. Behandelwijze: 5. Indien
Nadere informatieProducent van duurzame Energie in Twente
Producent van duurzame Energie in Twente KIVI H.Hegeman 28-5-2019 Twence in het kort Transitie naar euregionaal producent van grondstoffen en energie Kern activiteiten: Duurzame energie Circulaire economie
Nadere informatieWarmteopwekking in de Muziekwijk. Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels
Warmteopwekking in de Muziekwijk Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels Artikelen 2 Muziekwijk Wijk met 333 woningen Gefaseerde bouw Duurzaam verwarmen Opdrachtgever: SWZ Opdracht
Nadere informatieAll-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2
All-electric voorbij, op weg naar 0 CO 2 2050 alles duurzaam Ing. Marco J. Bijkerk Manager innovative technologies New Business Development Remeha 24-1-2017 remeha.nl ALL GAS Nul op de meter PV Groen Gas
Nadere informatieNEW BUSINESS. Guy Konings
2015 Guy Konings Stedin is verantwoordelijk voor transport van gas en elektriciteit in West Nederland Onze missie: Altijd energie voor onze klanten, vandaag en morgen. Simpel, betaalbaar en duurzaam KERNGETALLEN
Nadere informatieWARMTEKRACHTKOPPELING (WKK) INFOBROCHURE
WARMTEKRACHTKOPPELING (WKK) INFOBROCHURE Wat is het? Warmtekrachtkoppeling (WKK) is een verzamelnaam voor veel verschillende technologieën waarbij warmte en mechanische energie gelijktijdig worden opgewekt.
Nadere informatiefeiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie
Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk
Nadere informatieLocal Energy Solutions
24 mei 2011 Warmtelevering vanuit energiefabriek Apeldoorn Ontwikkeling van energie voor eigen gebruik naar externe levering aanleiding samenwerking warmteleiding Zuidbroek extra energie uit slachtafval
Nadere informatieSamenvatting en conclusie haalbaarheid van activiteiten in Wijk bij Duurstede met de conversie van houtige biomassa naar energie
Samenvatting en conclusie haalbaarheid van activiteiten in Wijk bij Duurstede met de conversie van houtige biomassa naar energie Nic Franssens en Michiel Franssens Ecolink Solutions CV www.ecolinksolutions.com
Nadere informatieWat doet Cogen Projects?
1 Biomassa en WKK Stappenplan voor de industriële ondernemer 17 maart 2005, Eindhoven Erik Koolwijk en Joep Coenen Wat doet Cogen Projects? missie: bijdragen aan een duurzamere en betrouwbare energievoorziening
Nadere informatieNotitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland
Notitie totale investeringen warmtetransitie provincie Noord-Holland Samenvatting De totale investeringsomvang om de woningen en utiliteitsgebouwen in de provincie Noord-Holland in 2050 klimaatneutraal
Nadere informatieFeiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal
Feiten en Cijfers Energie Gemeente Berg en Dal Raadsbijeenkomst Edward Pfeiffer, Claudia Algra 7 april 2016 Gemeente Berg en Dal Programma Tijd Onderwerp Verantwoordelijke 21:30 21:35 Opening Wethouder
Nadere informatieMilieuaspecten D Alessandro Termomeccanica BENEKOV
Milieuaspecten D Alessandro Termomeccanica BENEKOV biomassa gestookte ketels IndiEco bv, Lionstraat 6A 5831 AK BOXMEER T : 0485-521690 W : www.indieco.nl Inleiding Kleinschalige biomassa gestookte ketels
Nadere informatieTransitie naar een. CO -neutrale toekomst
Transitie naar een CO -neutrale toekomst 2 CO 2 reductie van bron tot gebruiker Steeds méér duurzame energie, maar niet minder CO 2 -uitstoot KLIMAATVERDRAG VAN PARIJS In het verdrag van Parijs werd afgesproken
Nadere informatieslibvergisting, wordt omgezet in elektric iteit 0,029 per kwh. slibvergisting, wordt omgezet in elektriciteit 0,029 per kwh.
Regeling van de Minister van Economische Zaken van.., nr. WJZ, houdende vaststelling van de vaste bedragen per kwh ter stimulering van de milieukwaliteit van de elektriciteitsproductie voor het jaar 2005
Nadere informatiegemeente Brasschaat houtsnipperinstallatie op laanbomen netwerkevent oogstbare landschappen biomassa 26 april 2018
gemeente Brasschaat houtsnipperinstallatie op laanbomen netwerkevent oogstbare landschappen biomassa 26 april 2018 bomenpatrimonium van ± 40.000 laanbomen evenveel laanbomen als inwoners beleidskeuze:
Nadere informatieWelkom bij Bio Energie Friesland Uw partner in duurzame energie
Welkom bij Bio Energie Friesland Uw partner in duurzame energie Wie is Bio Energie Friesland Wat doet Bio Energie Friesland? Bio Energie Friesland bestaat uit 3 gedreven ondernemers die hun kennis en know-how
Nadere informatieBiogas is veelzijdig. Vergelijking van de opties 1-2-2012. Vergelijking opties voor benutting van biogas
1--1 Ongeveer 7 deelnemende organisaties Promotie van optimale benutting van biomassa Kennisoverdracht door workshops, excursies, nieuwsbrief en artikelen in vakbladen Vergelijking opties voor benutting
Nadere informatieBiomassa in het Voorstel voor Hoofdlijnen van het Klimaatakkoord (VHKA)
Biomassa in het Voorstel voor Hoofdlijnen van het Klimaatakkoord (VHKA) Marit van Hout, PBL 10 oktober 2018, Den Bosch TKI BBE overleg Wat staat er over biomassa in het Voorstel voor Hoofdlijnen van het
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieEconomie van de ombouw van boilers en WKK s. Inhoud. Waarom ombouw bestaande WKK s naar bio-energie? Ir. A. Hoogendoorn Senior Consultant
Economie van de ombouw van boilers en WKK s Ir. A. Hoogendoorn Senior Consultant 17 maart 2004 Inhoud Waarom ombouw bestaande WKK s naar bio-energie? Brandstofkosten & inzetstrategie Bio-energie in Zweden
Nadere informatieKom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012
Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen Welkom Jan de Wit, 20 juni 2012 Vragen? Trends: 1. Energiebesparing door monitoring & procesbeheersing 2. Energiebesparing
Nadere informatieHoutgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening
Houtgestookte installaties in de Provincie Noord- Brabant: ervaringen met subsidiëring en vergunningverlening Dirk van der Kroef Provincie Noord-Brabant Subsidieverlening Toepassing houtige biomassa als
Nadere informatieBegrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect.
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Informatieblad Begrippen Biobrandstof Brandstof die gemaakt wordt van biomassa. Als planten groeien, nemen ze CO 2 uit de lucht op. Bij verbranding van de biobrandstof komt
Nadere informatieBIJLAGE V. Technische bepalingen inzake stookinstallaties. Deel 1. Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties
BIJLAGE V Technische bepalingen inzake stookinstallaties Deel 1 Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties 1. Alle emissiegrenswaarden worden berekend bij een temperatuur
Nadere informatieGROENE WARMTE DOOR VERBRANDING VAN HOUTSNIPPERS INFOBROCHURE
GROENE WARMTE DOOR VERBRANDING VAN HOUTSNIPPERS INFOBROCHURE Wat is het? Houtsnippers worden gemaakt van afvalhout, meer bepaald van snoeihout. Snoeihout is een vorm van biomassa-afval. Biomassa is een
Nadere informatieOnderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte Utrecht en Nieuwegein
Postbus 19020, 3001 BA Rotterdam Wethouder van Hooijdonk p/a gemeente Utrecht Postbus 16200 3500 CE Utrecht Rotterdam, 24 november 2016 Kenmerk: W&K/MvdB/20161124 Onderwerp: Routekaart Verduurzaming Stadswarmte
Nadere informatieWarmte Nieuwegein Raads Informatie Avond
Warmte Nieuwegein Raads Informatie Avond Frank Kersloot & Alex Kaat 21 april 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte in Nieuwegein 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) 3. Tarieven voor klanten 4. Afsluitkosten
Nadere informatieAlles wat het bos kan bieden.
Warmte Stroom Biokool Alles wat het bos kan bieden. Alles wat het bos kan bieden. Onze biomassa warmtekrachtcentrales zijn dermate flexibel bij gebruik van grondstoffen, dat zij voor brandstof volledig
Nadere informatieNulmeting energiegebruik en duurzame energie
Nulmeting energiegebruik en duurzame energie ten behoeve van gemeente Purmerend Juli 2012 2 Inhoudsopgave Pagina Inleiding 5 1 Energievraag en CO 2 -emissie 7 2 Duurzame energie 13 3 Opties ter versterking
Nadere informatieGeothermie. traditioneel energiebedrijf?
31 maart 2010 T&A Survey Congres Geothermie Duurzame bron voor een traditioneel energiebedrijf? Hugo Buis Agenda Duurzame visie & ambities Waarom kiest Eneco voor Geothermie? Stand van zaken Markten Pro
Nadere informatieSamenwerking overheid en bedrijfsleven
Bio-energie cluster Oost Nederland Samenwerking overheid en bedrijfsleven ontwikkeling en realisatie van bioenergieprojecten Inhoud 1. inleiding 2. bioenergie in Oost Nederland 3. rol van gemeente 4. samenwerking
Nadere informatieHoutige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten
Houtige biomassa: markt, kenmerken en aandachtspunten Jan Oldenburger Inhoud Houtige biomassa? Kwaliteitsaspecten De markt Omvang Nederlandse markt Typering Prijzen Houtige biomassa? Houtige biomassa?
Nadere informatieGas als zonnebrandstof. Verkenning rol gas als energiedrager voor hernieuwbare energie na 2030
Gas als zonnebrandstof Verkenning rol gas als energiedrager voor hernieuwbare energie na 2030 1 Inhoudsopgave 1 2 3 4 5 Introductie Meer hernieuwbare energie Extra hernieuwbare energie in Nederland? Verkennen
Nadere informatiePresentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins
Presentatie Microferm studiegroep Westhoek Holsteins Door Bart Brouwer Sheet 1 of 26 Agenda Introductie HoSt B.V. Waarom Microferm? Het Microferm concept Beschrijving installatie Voordelen Economie Vragen
Nadere informatieIn het hol van de leeuw?
In het hol van de leeuw? Ing. Ruud Brunst Manager Applications 5-10-2016 remeha.nl We horen vaak Gas raakt op of fosiele brandstoffen worden schaars maar is dat wel zo? remeha.nl Gas zal nog lang beschikbaar
Nadere informatieDe opkomst van all-electric woningen
De opkomst van all-electric woningen Institute for Business Research Jan Peters Directeur Asset Management Enexis Inhoud Beeld van de toekomst Veranderend energieverbruik bij huishoudens Impact op toekomstige
Nadere informatieAlternatieve energieopwekking
Alternatieve energieopwekking Energie wordt al tientallen jaren opgewekt met een paar energiebronnen: Kolen Gas Olie Kernenergie De eerste drie vallen onder de fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen
Nadere informatieBijlage 1.2.2bis bij het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne
Bijlage 4 bij het besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van diverse besluiten inzake leefmilieu houdende omzetting van Europese richtlijnen en andere diverse wijzigingen Bijlage 1.2.2bis bij het
Nadere informatieDE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar
DE REKENING VOORBIJ ons energieverbruik voor 85 % onzichtbaar Drie scenario s bestaande technologie Netgebonden Infrastructuur: elektriciteit en warmte (gas) Actuele gegevens van 2012 vertaald naar 2035
Nadere informatieZonder Energieopslag geen Energietransitie. Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013
Zonder Energieopslag geen Energietransitie Teun Bokhoven Duurzame Energie Koepel WKO-Manifestatie / 30 Oktober 2013 Duurzame Energie Koepel 6 brancheorganisaties (wind, zon, bodemenergie, bio, warmtepompen,
Nadere informatieARN, uw duurzame innovatieve partner!
ARN, uw duurzame innovatieve partner! WELKOM! 5 maart 2019 ARN als energie- en grondstoffenproducent Aandeelhouders/PPS-structuur Regio Nijmegen 37,5% Regio De Vallei 11,76% Regio Rivierenland 5,88% REMONDIS
Nadere informatiePresentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle,
Presentatie BTG BioLiquids Bio Energie dag Zwolle, 14-10-2010 Organisation Medewerkers Participatie Maatschappij BTG B.V. 100% BTG Biomass Technology Group B.V. (NL) Consultancy Technology 100% 78% 100%
Nadere informatieBiomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw
18/09/2012 Biomassa Hernieuwbare energie in gebouwen Vlaamse confederatie bouw Ruben Guisson VITO Bioenergy Team 13 september 2012, Technopolis Mechelen Types brandstof Houtpellets + Hoge energiedichtheid
Nadere informatieProductie van hernieuwbare energie in de woning/wijk
Productie van hernieuwbare energie in de woning/wijk Energiebehoefte van woningen/woonwijken Huidige gemiddelde energievraag van een woning 1. Warmte aardgas 1400 m3 2. Licht & kracht elektriciteit 3000
Nadere informatieTransitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa. Ir. Harry A. Droog
Transitie naar een duurzame elektriciteitsvoorziening en de rol van biomassa Ir. Harry A. Droog Voorzitter Platform Duurzame Electriciteitsvoorziening Biomassa meestook symposium, 27 mei 2010, Amsterdam
Nadere informatieVol gas op weg naar een duurzame energietoekomst
Vol gas op weg naar een duurzame energietoekomst Innovaties op gasgebied Hans Overdiep en Henk Ensing GasTerra B.V. VSK 2014 Onderwerpen - Verleden, heden en toekomst (aard)gas - Wikipedia, Gas en Energie
Nadere informatie