CONTINU CLICKFONDS. Jaarverslag 2013

Transcriptie

1 CONTINU CLICKFONDS Jaarverslag 2013 Continu Clickfonds 1 Jaarverslag 2013

2 Continu Clickfonds Inhoudsopgave Continu Clickfonds Continu Clickfonds... 4 Algemene informatie... 5 Kerncijfers... 7 Verslag van de beheerder... 9 Jaarrekening Balans per 31 december Winst-en-verliesrekening Kasstroomoverzicht Toelichting Toelichting op de balans Toelichting op de winst-en-verliesrekening Overige gegevens Verklarende woordenlijst ING Continu Click Basis Fonds ING Continu Click Basis Fonds Algemene informatie Verslag van de beheerder Jaarrekening Balans per 31 december Winst-en-verliesrekening Kasstroomoverzicht Toelichting Toelichting op de balans Toelichting op de winst-en-verliesrekening Samenstelling van de beleggingen Overige gegevens Continu Clickfonds 2 Jaarverslag 2013

3 Continu Clickfonds ING Geldmarkt Basis Fonds ING Geldmarkt Basis Fonds Algemene informatie Verslag van de beheerder Jaarrekening Balans per 31 december Winst-en-verliesrekening Kasstroomoverzicht Toelichting Toelichting op de balans Toelichting op de winst-en-verliesrekening Samenstelling van de beleggingen Overige gegevens Continu Clickfonds 3 Jaarverslag 2013

4 Continu Clickfonds Continu Clickfonds Beheerder ING Fund Management B.V. Schenkkade AS Den Haag Internet: / Directieleden ING Fund Management B.V. D.A. Buggenhout B.P.O. De Belder J.W.F. Stoter Bewaarder ING Bewaar Maatschappij III B.V. ING Bewaar Maatschappij III B.V. ING Bewaar Maatschappij I B.V. Directieleden ING Bewaar Maatschappij I B.V. H. Brink F.J.J. van Geel W.A. van Woudenberg Accountant Ernst & Young Accountants LLP Wassenaarseweg CZ Den Haag Bankier The Bank of New York Mellon NV/SA Montoyerstraat Brussel België Continu Clickfonds 4 Jaarverslag 2013

5 Continu Clickfonds Algemene informatie Algemeen Het jaarverslag van Continu Clickfonds bevat naast het verslag van het fonds zelf ook als bijlage het jaarverslag van één of meer ING Basis Fondsen waarin het fonds direct of indirect participeert. Op deze wijze is het mogelijk inzicht te verkrijgen in de feitelijke beleggingen waarin wordt geparticipeerd en de daarmede samenhangende risico s. Het fonds heeft geen medewerkers in dienst. ING Fund Management B.V., gevestigd te Den Haag, is de beheerder van het fonds. Alle aandelen in ING Fund Management B.V. worden gehouden door ING Investment Management (Europe) B.V. ING Fund Management B.V. en ING Investment Management (Europe) B.V. maken deel uit van ING Groep N.V. ING Fund Management B.V. maakt deel uit van ING Investment Management International, een organisatorische eenheid binnen ING Groep. ING Investment Management International voert voor de beheerder de beheerhandelingen uit en stelt haar administratieve apparaat ter beschikking aan de Subfondsen. Binnen ING Investment Management International is een groot aantal beleggingsactiviteiten van ING Groep gebundeld. Tot deze activiteiten behoren onder andere het beheer en de belegging van gelden van beleggingsinstellingen waarvan ING Fund Management het beheer voert. Tevens voert ING Investment Management International het beheer en doet zij de belegging van gelden van tot ING Groep behorende verzekeringsmaatschappijen. Voor de beheeractiviteiten wordt een managementvergoeding in rekening gebracht. Doelstelling Continu Clickfonds beoogt deelnemers een beleggingsmogelijkheid te bieden in een actief en professioneel beheerde effectenportefeuille. Het beleggingsbeleid van het fonds is erop gericht om 90% van de hoogste koers te beschermen. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden om te profiteren van stijgende aandelenmarkten. Indien het fonds op de maandelijkse peildatum een nieuwe hoogste koers bereikt zal vanaf dat moment 90% van deze waarde worden beschermd. In geval van een dalende koers zal het beschermingsniveau ongewijzigd blijven. Het beschermingsniveau kan dus omhoog maar zal nooit dalen. Het beschermingsmechanisme biedt echter geen garantie. Beleggingsbeleid Continu Clickfonds belegt zijn vermogen door hoofdzakelijk te participeren in het ING Continu Click Basis Fonds. De beleggingen van ING Continu Click Basis Fonds bestaan in hoofdzaak direct of indirect uit al dan niet rentedragende schuldvorderingen, die direct of indirect luiden in euro s, met een maximale looptijd van één jaar, zoals depoito s, geldmarktpapier, kortlopende obligaties en dergelijke en derivaten met als onderliggende waarde de Amsterdam Exchanges Index (AEX-Index) dan wel een index waarbij de basisprincipes van de AEX-index, zoals deze zijn opgenomen in het reglement van de AEX-index zo veel als mogelijk worden benaderd. De beleggingen bestaan in hoofdzaak uit kortlopende vastrentende beleggingen en derivaten. Beiden zijn volledig in euro's gedenomineerd. De vastrentende waarden zorgen voor de bescherming, de derivaten voor het opwaarts potentieel van het fonds. De vastrentende waarden waarin belegd wordt hebben een korte looptijd en hoge kredietwaardigheid. Hierdoor heeft dit deel van de portefeuille een zeer laag risico. Onder normale marktomstandigheden wordt minimaal 90% van de portefeuille in vastrentende waarden belegd. De derivaten waarin belegd wordt zijn call opties met als onderliggende waarde de AEX-index. Door middel van deze opties wordt geprofiteerd van koersstijgingen van deze index. Ondanks dat er maar een beperkt gedeelte van het totale fondsvermogen in deze opties wordt geïnvesteerd, kan er dankzij de hefboomwerking die opties hebben toch een behoorlijke participatiegraad op de koersbewegingen van de AEX index worden gerealiseerd. Het fonds heeft de mogelijkheid om de beleggingen zowel direct als indirect bijvoorbeeld door het aangaan van exposure op de betreffende markten en activa via derivaten of beleggingen in andere beleggingsfondsen aan te houden. Deze kunnen worden toegepast voor het afdekken van risico s, efficiënt portefeuillebeheer en verhoging van het rendement. Bij het gebruik van derivaten wordt ervoor zorg gedragen dat de portefeuille als geheel binnen de beleggingsrestricties blijft. Benchmark Geen Continu Clickfonds 5 Jaarverslag 2013

6 Continu Clickfonds Structuur Continu Clickfonds is een fonds voor gemene rekening dat is ingesteld onder Voorwaarden van Beheer en Bewaring Unit Linked Fondsen. De Unit linked fondsen vallen niet onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten of De Nederlandsche Bank N.V. uit hoofde van de Wet op het financieel toezicht. Participaties in de beleggingsfondsen die onder toepassing van deze voorwaarden worden c.q. zijn ingesteld, kunnen slechts worden verworven indien: de Participatie voldoet aan de volgende voorwaarden: - de eerste inleg bedraagt minimaal ,- (exclusief kosten) dan wel een op enig moment op grond van de Wet op het financieel toezicht daarvoor in de plaats tredend ander bedrag en bedoeld bedrag wordt ineens betaald door de Participant, waarbij het aangaan van een uitgestelde verplichting om het bedrag van ,- te voldoen niet voldoende is, een en ander in verband met de mogelijkheid van het aanbieden van deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen zonder dat de beheerder daarvan over een vergunning voor het beheren van die beleggingsinstellingen beschikt/dient te beschikken; - een vervolginleg van minder dan ,- mag alleen door de reeds zittende Participanten worden gedaan; en - het ingelegde bedrag per Participant bedraagt nimmer minder dan ,- waarbij waardedaling niet is inbegrepen; of de Participant een gekwalificeerde belegger is in de zin van artikel 1:1 Wet op het financieel toezicht dan wel een op enig moment daarvoor in de plaats tredend ander wettelijk begrip. BELEGGING IN ING BASIS FONDSEN Het fonds belegt haar vermogen door hoofdzakelijk te participeren in één of meerdere ING Basis Fondsen. De ING Basis Fondsen zijn fondsen voor gemene rekening en hebben derhalve geen rechtspersoonlijkheid. In de ING Basis Fondsen vinden de feitelijke beleggingen, in de zin van aan- en verkopen van financiële instrumenten, plaats. De ING Basis Fondsen vallen niet onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten of De Nederlandsche Bank N.V. uit hoofde van de Wet op het financieel toezicht. Continu Clickfonds 6 Jaarverslag 2013

7 Continu Clickfonds Kerncijfers Algemeen Fondsvermogen Aantal geplaatste participaties Intrinsieke waarde per participatie 6,23 6,15 6,11 6,15 6,18 Beschermingswaarde per participatie 5,83 5,83 5,83 5,83 5,83 Netto rendement van het fonds % 1,38 0,64-0,79-0,40 2,97 Meerjarenoverzicht in totalen Bedragen in Inkomsten Bedrijfslasten Waardeveranderingen Totaal beleggingsresultaat Meerjarenoverzicht per participatie Bedragen in Inkomsten 0,02 0,04 0,08 0,04 0,08 Bedrijfslasten 0,02 0,02 0,02 0,02 0,02 Waardeveranderingen 0,08 0,02-0,11-0,06 0,11 Totaal beleggingsresultaat 0,08 0,04-0,05-0,04 0,17 Continu Clickfonds 7 Jaarverslag 2013

8 Continu Clickfonds Algemeen De vermelde cijfers hebben betrekking op 31 december respectievelijk de periode 1 januari tot en met 31 december van het betreffende jaar, tenzij anders vermeld. Het netto rendement van het fonds is gebaseerd op de intrinsieke waarde per participatie. Het gemiddeld aantal participaties, zoals dat wordt gebruikt in de berekening van het meerjarenoverzicht per participatie, wordt bepaald als het gewogen gemiddelde van de uitstaande participaties op dagbasis, gebaseerd op het aantal dagen dat de intrinsieke waardebepaling plaatsvindt gedurende de rapportageperiode. Voor de kerncijfers over 2011 en eerder is het gemiddeld aantal participaties gehanteerd, berekend als het gewogen gemiddelde van de uitstaande participaties op kwartaalbasis. Continu Clickfonds 8 Jaarverslag 2013

9 Continu Clickfonds Verslag van de beheerder HERSTRUCTURERING ING-BELEGGINGSFONDSEN Algemeen Op Europees niveau zijn nieuwe regels geïntroduceerd voor beleggingsfondsen, waardoor het nationale toezichtregime is verdwenen en is vervangen door één van de twee Europese toezichtregimes, te weten: UCITS-regime AIFMD- regime In Nederland zijn beide toezichtregimes geïmplementeerd in de Wet op het financieel toezicht. Er geldt een overgangstermijn van 1 jaar, tot 22 juli Uiterlijk op 22 juli 2014 zullen de Nederlandse regels voor UCITS dan wel voor AIFMD gaan gelden voor alle Nederlandse ING beleggingsfondsen. Dit betekent dat de beleggingsfondsen die in het verleden niet onder toezicht stonden in de toekomst wel onder toezicht komen te staan. Het voorgaande houdt in dat een herstructurering plaats zal vinden van de Nederlandse ING beleggingsfondsen. Continu Clickfonds is na omhanging van het fonds omgevormd naar een beleggingsfonds waarop het UCITS-regime van toepassing zal zijn. UCITS staat voor Undertakings for Collective Investment in Transferable Securities (in het Nederlands: icbe dat staat voor instelling voor collectieve belegging in effecten ). Omhanging en opheffing fonds In verband met de hiervoor genoemde herstructurering is het fonds op 12 mei 2014 opgeheven. Participaties in Continu Clickfonds zijn op deze datum omgezet in aandelen in Aandelenklasse-G van ING Continu Click Fonds, onderdeel van ING Paraplufonds 4 N.V. Deze omzetting heeft als volgt plaatsgevonden: Teneinde het fonds om te hangen en op te heffen belegt het fonds rechtstreeks in ING Paraplufonds 4 N.V. door uitgifte van aandelen in de nieuw gecreëerde Aandelenklasse van ING Continu Click Fonds tegen een inbreng in natura. Deze inbreng betrof participaties in de ING Basis Fondsen, die door Continu Clickfonds werden gehouden (hierna te noemen: de Omhanging ). Op de ING Basis Fondsen zijn de Voorwaarden van Beheer en Bewaring Basis Fondsen (januari 2012) (hierna te noemen: Voorwaarden van Beheer en Bewaring ) van toepassing, waarin o.a. is bepaald dat de participaties in de ING Basis Fondsen onoverdraagbaar zijn. In verband daarmee zijn de participaties in de ING Basis Fondsen voorafgaand aan de Omhanging overdraagbaar gemaakt door het wijzigen van de Voorwaarden van Beheer en Bewaring en zijn deze na verkregen instemming van de participanten overgedragen. Vervolgens is het omgehangen fonds opgeheven gevolgd door een uitkering in natura aan de participanten van het fonds in de vorm van aandelen in Aandelenklasse-G van ING Continu Click Fonds. Continu Clickfonds 9 Jaarverslag 2013

10 Continu Clickfonds ALGEMENE FINANCIEEL ECONOMISCHE ONTWIKKELINGEN IN 2013 Het jaar 2013 is een uitstekend jaar geworden voor beleggers. Mede dankzij aanhoudend soepel beleid van de centrale banken is een, zich verbredend, economisch herstel op gang gekomen. Geholpen door minder overheidsbezuinigingen en rust op de markten kon de eurozone de recessie verlaten. In Japan overtrof de omvang van de stimuleringen, erop gericht de economie uit de langjarige fase van structurele prijsdalingen (deflatie) te halen, de verwachtingen. Wereldwijde aandelen stegen fors (+22% in euro). In de vastrentende sector behoorden obligaties in de periferie van de eurozone en hoogrentende bedrijfsleningen tot de best presterende categorieën. De opkomende economieën bleven achter. Dat gold ook voor de aandelenmarkten (-6%) en de obligatiemarkten van de opkomende wereld. Vastgoedaandelen (-1%, MSCI index) stelden eveneens teleur. De meeste aandelensectoren presteerden gunstig, al waren er grote verschillen. Zo leverden cyclische consumentengoederen (+33%) en gezondheidszorg (+30%) excellente prestaties en was basismaterialen de enige sector die verlies leed (-1%). De gunstige marktontwikkelingen beduiden uiteraard niet dat beleggers verschoond bleven van risico s. Een zich verbredend economisch herstel, verwachte winstgroei, dalende inflatie en nog altijd lage rentes bleken echter belangrijker dan de risico s (o.a. Cyprus, onrust in Midden-Oosten, schuldplafond in VS). In 2013 leidde slechts één gebeurtenis tot een forse, langer durende correctie op de financiële markten; de mededeling op 22 mei van Ben Bernanke, Voorzitter van de Federal Reserve, dat hij het aankoopprogramma van obligaties wil reduceren ( taperen ), zodra de economie zo n reductie kan dragen. Enkele weken eerder, op 2 mei, hadden de tienjaarsrentes in de VS (1,6%) en Duitsland (1,2%) het dieptepunt van 2013 bereikt. Vanaf zeer lage renteniveaus reageerden markten heftig, vooral ook door een onjuiste perceptie omtrent taperen en de beleidsintenties van de Federal Reserve. In de eerste helft van september stegen de tienjaarsrentes tot 3% in de VS en 2% in Duitsland. De sterke rentestijgingen dreigden een risico voor het herstel te worden. Eind september stelde de Federal Reserve tapering uit, door angst op de markten over het herstel, het besmettingsgevaar van deze angst en enkele teleurstellende banengroeicijfers. De heftige marktreactie illustreerde hoe cruciaal de markten de rol van de centrale banken vinden voor het intact houden van het vertrouwen bij consumenten, bedrijven en beleggers. Zeker het beleid van de Federal Reserve, de belangrijkste centrale bank ter wereld, heeft een wereldwijde invloed. De angst voor tapering door de Amerikaanse centrale bank droeg bij aan kapitaalbewegingen uit de opkomende wereld naar de volwassen economieën, al hadden deze kapitaalbewegingen ook andere redenen. Zo herstellen vooral de volwassen economieën en blijft de groei in de opkomende wereld achter. Een andere reden voor de kapitaaluitstroom uit de opkomende wereld was dat de meeste landen in deze regio structurele problemen kennen, bijvoorbeeld een zwakke financiële sector (China) en verlies van concurrentiekracht. In december waren macro-economische indicatoren in de VS, waaronder de ontwikkeling van de banengroei, reden voor de Federal Reserve te communiceren dat zij in januari zal starten met de geleidelijke afbouw van haar obligatie-aankoopprogramma. De Europese Commissie en de Raad van Ministers namen belangrijke besluiten teneinde een effectieve bankenunie op te zetten. Hoewel er nog veel punten moeten worden opgelost, is dit uitermate belangrijk. Het uiteindelijke doel is dat de besmettingsrisico s in Europa geleidelijk verder worden gereduceerd. Continu Clickfonds 10 Jaarverslag 2013

11 Continu Clickfonds ALGEMENE VOORUITZICHTEN Economie Voor 2014 taxeren wij een doorgaand herstel van de wereldeconomie. De economieën van de VS, Japan en het Verenigd Koninkrijk tonen bovengemiddelde groei. Ook in Europa trekt de groei, zij het langzaam, aan. Opkomende markten kampen met neerwaartse druk op de binnenlandse vraag, slechts een aantal landen kan profiteren van het herstel in de volwassen economieën. Voor 2014 verwachten wij voor de opkomende wereld een groei die iets onder het niveau van 2013 ligt (4,6% t.o.v. 4,8% in 2013). Obligatiemarkten Wij zien, vanaf de huidige niveaus, ruimte voor een stijging van de rentes op staatsleningen (VS, Duitsland). De rentestijging zal naar verwachting mede door aanhoudend soepel monetair beleid van de centrale banken, de nog altijd forse overcapaciteit en de lage inflatie beperkt zijn. Dit geldt het sterkst voor de eurozone.gezien het economische herstel, het aanhoudend soepele monetaire beleid en de risico/rendementskarakteristieken van de categorieën zijn wij het meest positief voor staatsleningen van de perifere landen in de eurozone, hoogrentende bedrijfsleningen en ABS papier. Aandelenmarkten Wij verwachten dat aandelen in 2014 niet meer primair door het monetaire beleid gedreven zullen worden maar door de winstgroei van de bedrijven. Wij verwachten een koersontwikkeling in lijn met de winstgroei. De winstgroei zal mede worden gedreven door een verbreding van het economische herstel, door lagere rentelasten en door inkoop van eigen aandelen. Voor Europa (+12%), de VS (+10%) en Japan (+17%) taxeren wij in 2014 behoorlijke winststijgingen. Voor de opkomende wereld verwachten wij een winstgroei van 7%. Mede op basis van waardering zijn wij het meest positief voor Japanse aandelen. Vastgoedaandelen Een verbetering van het economisch klimaat, geïllustreerd door stijgende vastgoedprijzen en transacties, in combinatie met relatief stabiele obligatierentes in de volwassen economieën, is gunstig voor de vastgoedmarkten. Het fundamentele plaatje verbetert in vrijwel alle volwassen economieën. In de VS, het VK, Duitsland, Japan en recenter ook in andere kern- en perifere landen van Europa zien we verbetering wat betreft huizenprijzen, -verkopen en arbeidsmarktdynamiek. Het risico dat de rente opnieuw een sterke stijging laat zien zoals in mei/juni 2013, achten we klein. De strategie van de grote centrale banken is erop gericht de opwaartse druk op de rente beperkt te houden. Het aantrekkelijke dividendrendement van vastgoedaandelen biedt bovendien een buffer tegen rentestijgingen en is een mooi extraatje ten opzichte van de rentes op staats- en zelfs bedrijfsleningen. Continu Clickfonds 11 Jaarverslag 2013

12 Continu Clickfonds FONDSSPECIFIEKE ONTWIKKELINGEN IN 2013 Marktontwikkelingen De financiële markten stonden in 2013 in het teken van het wereldwijde economische herstel en een oplopende rente. Beleggers waren bereid meer risico te nemen en de aandelenmarkten stegen tot nieuwe records. De grotere risicobereidheid had deels te maken met het toegenomen vertrouwen in de groeivooruitzichten voor de wereldeconomie en deels met de ongekende stimulering door de centrale banken. De aankondiging door Fed-voorzitter Bernanke dat de centrale bank de onorthodoxe stimuleringsmaatregelen ( kwantitatieve verruiming 3 ) zou gaan afbouwen als het herstel van de Amerikaanse economie zou doorzetten, zorgde voor hogere rentes en een correctie op de aandelenmarkten. Later zorgde uitstel van deze afbouw voor een terugkeer van de risicobereidheid van beleggers. De voor het fonds relevante AEX TR Index steeg in 2013 met 20,7%. De Nederlandse index bleef iets achter bij die van andere eurolanden (MSCI EMU Net +23,4%). Gevoerd beleggingsbeleid De verantwoording over het gevoerde beleggingsbeleid is gebaseerd op de bruto performance van het fonds. Deze bruto performance betreft de performance van het fonds zoals is opgenomen in de paragraaf kerncijfers exclusief de kosten die gemaakt zijn voor het beheer van het fonds. Het fonds belegt in kortlopende vastrentende waarden (in euro s) en in derivaten. Met de belegging in vastrentende waarden streven we naar bescherming en met de belegging in derivaten naar opwaarts potentieel. De vastrentende waarden waarin we beleggen, hebben een korte looptijd en een hoge kredietwaardigheid. Onder normale marktomstandigheden beleggen we minimaal 90% van de portefeuille in vastrentende waarden. De derivaten in de portefeuille zijn callopties met de AEX-index als onderliggende waarde. Het positieve rendement van het fonds was deels te danken aan de algemene rally op de aandelenmarkten. De beschermende eigenschappen van het fonds en de lage participatiegraad in aandelen (circa 10% gedurende 2013) hadden echter tot gevolg dat het fonds een lager rendement behaalde dan de AEX-index. De lage rentestand zorgde dat er gegeven de vereiste bescherming weinig extra ruimte was voor een verhoging van de participatiegraad. Gebruik derivaten in de verslagperiode In de portefeuille van de ING Basis Fondsen, waarin door het fonds wordt belegd, is gebruik gemaakt van derivaten. Callopties worden gebruikt om aan het opwaarts potentieel van de AEX-index te kunnen deelnemen. Vooruitzichten Wij zijn gematigd positief over de vooruitzichten voor aandelen. Nu de waarderingen van aandelen niet meer zo laag zijn als een jaar geleden zal een stijging van bedrijfswinsten de kar moeten gaan trekken. Wij verwachten dat er meer signalen zullen wijzen op aantrekkende wereldwijde groei. Voor 2014 gaan we uit van een gematigd economisch herstel. Beleggers lijken meer dan voorheen bereid om verder te kijken dan onzekerheden (zoals verkiezingen en bezuinigingsplannen). Dit is vooral te danken aan het vertrouwen in de centrale banken en de afgenomen systeemrisico s. De algemene verwachting van een aanhoudend lage rente zal een nadelig effect kunnen hebben op de ruimte van het fonds om de participatiegraad te verhogen. OVERIGE ASPECTEN Wijziging samenstelling directie ING Fund Management B.V. In 2013 is de samenstelling van de directie van ING Fund Management B.V. ( de directie ) gewijzigd. In 2013 zijn de heren J.W.F. Stoter (per 22 juli 2013) en B. De Belder (per 7 oktober 2013) toegetreden tot de directie. De heren J.L. van der Giessen (per 6 augustus 2013) en M.C.W. den Hollander (per 7 oktober 2013) zijn in 2013 teruggetreden uit de directie. Na rapportagedatum, op 1 maart 2014, is de heer A.A.M. van den Heuvel teruggetreden uit de directie. Kostenratio In het jaarverslag 2013 is de Total Expense Ratio (TER) vervangen door een Lopende Kosten ratio. Hiermee wordt aangesloten op de ontwikkelingen in de Nederlandse wetgeving in het kader van de Wet op het financieel toezicht. In de toelichting op de Winst- en verliesrekening is de berekening weergegeven. Continu Clickfonds 12 Jaarverslag 2013

13 Continu Clickfonds RISICO S BIJ HET DEELNEMEN IN BELEGGINGSFONDSEN Beleggen impliceert het aangaan van transacties in financiële instrumenten. Aan het beleggen in het onderhavige fonds en derhalve aan het gebruik van financiële instrumenten zijn zowel kansen als ook risico s verbonden. Het beheersen van risico s die met beleggen zijn verbonden moet altijd in samenhang worden gezien met de kansen, zoals die tot uitdrukking komen in het rendement. Risicomanagement is daarom niet zozeer het zoveel mogelijk inperken van risico s als wel het streven naar een optimale verhouding tussen rendement en risico binnen acceptabele limieten. Onderstaande opsomming bevat een aantal van de belangrijkste risico s die zich voordoen bij daadwerkelijke transacties in financiële instrumenten zoals die worden uitgevoerd in de ING Basis Fondsen en niet Nederlandse ING Fondsen. Daar het vermogen hoofdzakelijk wordt belegd in één of meerdere ING Basis Fondsen en niet Nederlandse ING Fondsen, worden de risico s aangemerkt als risico s van het onderhavige fonds. De belangrijkste risicocategorieën, verbonden met transacties in financiële instrumenten, zijn: Prijsrisico s Marktrisico Het risico dat de waarde van een financieel instrument kan fluctueren als gevolg van verandering in de marktprijs, ten gevolge van factoren die van toepassing zijn op een individueel instrument dan wel voor een verzameling van instrumenten. Het risico varieert met de volatiliteit van de beleggingen. Renterisico Het risico dat de waarde van een financieel instrument kan fluctueren als gevolg van verandering in de marktrente. Valutarisico Het risico dat de waarde van een financieel instrument kan fluctueren als gevolg van verandering in valutakoersen. Kredietrisico Het risico dat voortvloeit uit het feit dat een specifieke tegenpartij tegenover het fonds niet in staat is aan zijn verplichtingen uit hoofde van contracten inzake financiële instrumenten te voldoen. Liquiditeitsrisico Het risico dat het fonds niet de mogelijkheid heeft om de financiële middelen te verkrijgen, die zijn benodigd om aan bepaalde verplichtingen te kunnen voldoen. Het liquiditeitsrisico, dat een fonds loopt, is in hoofdzaak gerelateerd aan de beleggingen van het fonds in incourante effecten. Kasstroomrisico Het risico dat toekomstige kasstromen verbonden aan een financieel instrument zullen fluctueren in omvang. Afwikkelingsrisico Het risico dat een afwikkeling via een betalingssysteem niet plaatsvindt zoals verwacht, omdat de betaling of levering van de financiële instrumenten door een tegenpartij niet, niet op tijd of niet zoals verwacht plaatsvindt. Bewaarnemingrisico Het risico van verlies van in bewaring gegeven activa als gevolg van insolvabiliteit, nalatigheid of frauduleuze handelingen van de bewaarnemer van die activa. Uitlenen van effecten Effecten kunnen worden uitgeleend. Er geldt geen beperking van het percentage van de effecten dat kan worden uitgeleend. Het fonds loopt door het uitlenen van effecten een afwikkelingsrisico zoals hierboven omschreven. Continu Clickfonds 13 Jaarverslag 2013

14 Continu Clickfonds Cash management risico Het fonds kan, via de ING Basis Fondsen waarin het fonds direct of indirect belegt, gebruik maken van de cash management diensten van ING Asset Management B.V. ("ING Asset Management"). Hierdoor worden gelden van het ING Basis Fonds uitgezet en belegd door ING Asset Management. Deze gelden worden door ING Liquidity Management Solutions B.V. ( LMS ) aangehouden voor rekening en risico van het ING Basis Fonds. In extreme marktomstandigheden kan het netto resultaat van de cash management diensten negatief zijn hetgeen betekent dat het ING Basis Fonds een negatieve rente betaalt. Een dergelijke extreme omstandigheid kan zich voordoen indien de wederpartijen van LMS (dit kunnen andere ING Basis Fondsen zijn) niet kunnen voldoen aan hun verplichtingen jegens LMS. Dit risico wordt beperkt doordat ING Asset Management de gegoedheid van een potentiële wederpartij onderzoekt voordat LMS hiermee een transactie aangaat. Bij de uitvoering van de cash management diensten door ING Asset Management bestaan er operationele risico s. Deze risico s zijn beperkt aangezien ING Asset Management een vergunning heeft op grond van de Wft voor het verrichten van vermogensbeheerdiensten en uit dien hoofde aan een groot aantal verplichtingen dient te voldoen m.b.t. haar bedrijfsvoering. LMS kan door ING Asset Management ook gebruikt worden voor dienstverlening aan derden voor wie ING Asset Management vermogensbeheerdiensten verricht. De gelden van het ING Basis Fonds worden derhalve gezamenlijk met de gelden van andere cliënten uitgezet en belegd en niet uitsluitend voor het ING Basis Fonds waardoor sprake is van vermenging van vermogens. Als bewaarder van de gelden behoeft LMS geen vergunning en dienovereenkomstig worden geen kapitaalseisen gesteld. Er is slechts sprake van indirect toezicht door de Autoriteit Financiële Markten via het toezicht op ING Asset Management. Tegenpartijrisico Het fonds loopt in beginsel tegenpartijrisico tot de vermelde bedragen voor alle actiefposten die op de Balans zijn opgenomen. Voor de verschillende activa met een substantieel financieel belang kan het volgende worden toegelicht: Voor het tegenpartijrisico met betrekking tot de beleggingen in Participaties in ING Basis Fondsen verwijzen wij naar de jaarrekening van de ING Basis Fondsen. Liquide middelen worden aangehouden bij The Bank of New York Mellon NV/SA. The Bank of New York Mellon SA/NVheeft per een long term rating van Aa2 (Moody's), AA-(Standard & Poor's) en AA- (Fitch). Naast bovenstaande opsomming kunnen zich ook risico s voordoen die niet specifiek met het gebruik van financiële instrumenten samenhangen. Het betreft: Wijziging in financiële en fiscale wetgeving Doordat financiële en fiscale wetgeving aan verandering onderhevig zijn, kan een omstandigheid ten tijde van toetreding ten nadele wijzigen. Risico verhandelbaarheid In uitzonderlijke situaties kan sprake zijn van verminderde verhandelbaarheid van de rechten van deelneming in het fonds. Dit kan zich voordoen indien binnen een kort tijdsbestek relatief omvangrijke uittreding uit het fonds plaatsvindt waardoor er onvoldoende mogelijkheid is, ingegeven door marktomstandigheden, om beleggingen om te zetten in liquide middelen. Dit risico is nauw verwant aan het liquiditeitsrisico. Operationeel risico Het risico dat schade ontstaat als gevolg van tekortschietende interne processen en systemen, menselijke onvoorziene fouten of externe gebeurtenissen. Continu Clickfonds 14 Jaarverslag 2013

15 Continu Clickfonds INZICHT IN RISICO S Het jaarverslag heeft onder meer als functie om inzicht te verschaffen in risico s die zich ultimo verslagperiode voordoen. Dit inzicht is het beste te verkrijgen door het in samenhang beoordelen van het onderhavige fonds en van de ING Basis Fondsen en indien van toepassing niet Nederlandse ING Fondsen waarin het fonds (indirect) participeert. In de toelichting op de balans bij de ING Basis Fondsen worden de specifieke risico s ten aanzien van het gebruik van financiële instrumenten van het betreffende ING Basis Fonds weergegeven. Het in de ING Basis Fondsen en niet Nederlandse ING Fondsen opgenomen overzicht Samenstelling van de beleggingen biedt informatie inzake de mate van spreiding van beleggingen op het gebied van zowel regio en valuta als per individuele naam, alsmede inzake rentepercentage en resterende looptijd per belegging in geval van vastrentende beleggingen en geeft daarmede onder meer een indicatie van prijsrisico s. Terzake van afgeleide financiële instrumenten zijn, voor zover deze instrumenten onderdeel van de portefeuille op verslagmoment uitmaken, overzichten en specificaties opgenomen waarin relevante informatie is weergegeven. Het ING Basis Fonds kan rechtstreeks derivatentransacties met een geselecteerde groep van financiële instellingen afsluiten. Deze financiële instellingen hebben in principe minimaal een investment grade rating. Voor vorderingen langer dan drie maanden uit hoofde van deze transacties wordt cash collateral als zekerheid ontvangen, dit wordt op de balans onder Vorderingen Collateral verantwoord. In de Toelichting op de Balans is in het geval het ING Basis Fonds in vastrentende waarden belegd, informatie opgenomen met betrekking tot duratie en credit ratings van de portefeuille. De duratie is een maatstaf voor de gevoeligheid van vastrentende portefeuilles voor wijzigingen in de marktrente. Het overzicht Valutapositie dat is opgenomen in de Toelichting op de balans geeft inzicht in de mate waarin de activa en passiva van het fonds in euro dan wel in andere valuta luiden, met inbegrip van de afgeleide financiële instrumenten, zoals valutatermijncontracten, die daaraan mede sturing geven. Indien het fonds, via de ING Basis Fondsen, effecten uitleent wordt in de Toelichting op zowel de Balans als de W&V nadere informatie verstrekt waarmee inzicht wordt verkregen in de specifieke risico s en de beheersing van die risico s. Als er sprake is van Cash management in de ING Basis Fondsen, dan wordt dit verantwoord in de Balans onder Cash Management en in de W&V onder resultaat Cash Management van het betreffende ING Basis Fonds. RISICOBEHEER ING Fund Management B.V., de beheerder van het fonds, bewaakt met behulp van een systeem van risicobeheersingsmaatregelen dat het fonds in het algemeen en de beleggingsportefeuille in het bijzonder voortdurend blijft voldoen aan de randvoorwaarden zoals die in het prospectus zijn vastgelegd, aan de wettelijke kaders en aan de meer fondsspecifieke interne uitvoeringsrichtlijnen. Dergelijke richtlijnen zijn onder meer gesteld ten aanzien van de mate van spreiding van de portefeuille, de kredietwaardigheid van debiteuren, de kwaliteit van marktpartijen waarmede zaken worden gedaan en de liquiditeit van de beleggingen. Zo zal een brede en goede spreiding van de beleggingen naar verwachting een dempend effect hebben op onderkende prijsrisico s, terwijl selectie op kredietwaardigheidsniveau en limietbewaking de mogelijkheid scheppen om kredietrisico s te beheersen. Liquiditeitsrisico s kunnen worden beperkt door hoofdzakelijk in courante, beursgenoteerde effecten te beleggen. Het ING Basis Fonds kan door gebruik te maken van afgeleide financiële instrumenten prijsrisico s zoals valuta- en renterisico s afdekken of sturen. Tevens bieden deze instrumenten mogelijkheden tot efficiënt portefeuillebeheer bijvoorbeeld bij anticipatie op in- en uitstroom. Bij het gebruik van derivaten wordt ervoor zorg gedragen dat de market exposure van de portefeuille in lijn is met hetgeen bereikt zou kunnen worden zonder gebruik te maken van derivaten. Ter verduidelijking, dit betekent dat deze derivaten kunnen worden toegepast voor zowel het afdekken van risico's, efficiënt portefeuillebeheer als verhoging van het rendement. Hierbij kan ook sprake zijn van hefboomwerking, waardoor de gevoeligheid van het fonds voor marktbewegingen wordt vergroot. Daarnaast zullen derivaten zodanig worden gebruikt dat de portefeuille als geheel binnen de beleggingsrestricties blijft. De bedrijfsvoering van de beheerder, voor zover die van toepassing is op de activiteiten van de beleggingsinstelling, is mede gericht op het beheersen van operationele risico s. Den Haag, 24 juni 2014 ING Fund Management B.V. Continu Clickfonds 15 Jaarverslag 2013

16 Continu Clickfonds Jaarrekening 2013 (Over de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013) Continu Clickfonds 16 Jaarverslag 2013

17 Continu Clickfonds Balans per 31 december Vóór resultaatbestemming Bedragen in Referentie Beleggingen Participaties in ING Basis Fondsen Vorderingen 2 Uit hoofde van beleggingstransacties Vorderingen op participanten Overige vorderingen Overige activa 3 Liquide middelen Kortlopende schulden 4 Uit hoofde van beleggingstransacties Schulden aan participanten Overige schulden Uitkomst van vorderingen en overige activa minus kortlopende schulden Uitkomst van activa minus passiva Fondsvermogen Continu Clickfonds 17 Jaarverslag 2013

18 Continu Clickfonds Winst-en-verliesrekening Over de periode 1 januari tot en met 31 december Bedragen in Referentie BEDRIJFSOPBRENGSTEN Opbrengsten uit beleggingen Toegerekend direct beleggingsresultaat van ING Basis Fondsen Waardeveranderingen beleggingen Toegerekend indirect beleggingsresultaat van ING Basis Fondsen Overige resultaten 6 Overige bedrijfsopbrengsten - 75 Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN 7 Kosten Interest 1 - Som der bedrijfslasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Continu Clickfonds 18 Jaarverslag 2013

19 Continu Clickfonds Kasstroomoverzicht Over de periode 1 januari tot en met 31 december Bedragen in KASSTROOM UIT BELEGGINGSACTIVITEITEN Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Af: Toegerekende directe resultaten ING Basis Fondsen Af: Waardeverandering beleggingen Bij: Toegerekende kosten ING Basis Fondsen Aankoop van beleggingen Verkoop van beleggingen Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden Totale kasstroom uit beleggingsactiviteiten KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN Plaatsing van participaties Inkoop van participaties Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden Totale kasstroom uit financieringsactiviteiten NETTO KASSTROOM Stand liquide middelen begin verslagperiode Stand liquide middelen ultimo verslagperiode Continu Clickfonds 19 Jaarverslag 2013

20 Continu Clickfonds Toelichting ALGEMEEN De jaarrekening is opgesteld overeenkomstig de door de wetgever opgestelde modellen ten behoeve van de jaarrekening voor beleggingsinstellingen en is in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. Op onderdelen zijn in de jaarrekening bewoordingen gehanteerd die afwijken van die modellen, omdat deze beter de inhoud van de post weergeven. Het juridisch eigendom van de activa berust bij de bewaarder. CLICK Het fonds stelt door middel van beschermingswaarde het grootste deel van de participatiewaarde veilig. Deze beschermingswaarde wordt maandelijks op de vijfde werkdag berekend en indien van toepassing vastgeclickt. De beschermingswaarde van het Continu Clickfonds bedroeg op 31 december ,83. VENNOOTSCHAPSBELASTING & DIVIDENDBELASTING Het fonds is fiscaal transparant, hetgeen betekent dat zij niet zelfstandig belastingplichtig is voor de vennootschapsbelasting. De fiscale resultaten worden direct toegerekend aan de participanten van het fonds. Als gevolg van deze transparantie kunnen deze fondsen geen dividend uitkeren. WAARDERINGSGRONDSLAGEN Alle bedragen luiden in euro, tenzij anders vermeld. Alle financiële instrumenten, zoals die in dit verslag onder beleggingen dan wel onder kortlopende schulden zijn gerubriceerd, worden opgenomen in de Balans gedurende de periode dat het economisch risico aan het fonds is toe te rekenen en voor zover aan het instrument een reële waarde is toe te kennen. Alle beleggingen zijn aangehouden voor handelsdoeleinden en zijn gewaardeerd tegen reële waarde met wijzigingen in de reële waarde verantwoord in de winst-en-verliesrekening. Participaties in ING Basis Fondsen worden gewaardeerd op de ultimo verslagperiode berekende intrinsieke waarde. Deze waarde wordt bepaald op basis van de grondslagen zoals vermeld in de jaarrekeningen van de ING Basis Fondsen. De participaties in ING Basis Fondsen zijn niet genoteerd aan enige beurs of andere daarmede vergelijkbare marktplaats en zijn dientengevolge als incourant aan te merken. De vaststelling van de waarde van de participaties vindt plaats door de beheerder en wordt verricht op basis van grondslagen van waardering en resultaatbepaling zoals die in de jaarrekeningen van de ING Basis Fondsen zijn opgenomen. De beheerder van de ING Basis Fondsen verzoekt een onafhankelijke deskundige jaarlijks de jaarrekeningen te controleren en daarover een controleverklaring te verstrekken. Het jaarverslag van de ING Basis Fondsen waarin het fonds participeert bevat een dergelijke controleverklaring. Vorderingen, bestaande uit vorderingen uit hoofde van beleggingstransacties, vorderingen op participanten en overige vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Liquide middelen opgenomen onder overige activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Kortlopende schulden, bestaande uit schulden uit hoofde van beleggingstransacties, schulden aan kredietinstellingen, schulden aan participanten en overige schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Continu Clickfonds 20 Jaarverslag 2013

21 Continu Clickfonds GRONDSLAGEN VAN RESULTAATBEPALING Bedrijfsopbrengsten en bedrijfslasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben. Waardeverandering van participaties in ING Basis Fondsen bestaat uit drie componenten, die separaat worden verantwoord. De waardeverandering uit hoofde van directe beleggingsresultaten, die wordt gevormd door de Som der bedrijfsopbrengsten exclusief Waardeverandering van beleggingen minus de onder Bedrijfslasten opgenomen interestlasten, worden, voor zover niet uitgekeerd, verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder Toegerekend direct beleggingsresultaat van ING Basis Fondsen. De waardeverandering uit hoofde van toegerekende kosten, die wordt gevormd door de Som der bedrijfslasten minus de interestlasten, wordt verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder Kosten en in de toelichting op de winst-en-verliesrekening onder Toegerekende kosten ING Basis Fondsen. De waardeverandering uit hoofde van toegerekend indirect beleggingsresultaat, die wordt gevormd door zowel de gerealiseerde als de niet-gerealiseerde koers- en valutakoersresultaten op de feitelijke beleggingen, wordt verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder Toegerekend indirect beleggingsresultaat van ING Basis Fondsen. De toerekening aan elk van de componenten vindt gedurende de verslagperiode plaats op basis van het dagelijks van toepassing zijnde deelnemingspercentage in de ING Basis Fondsen. Aan- en verkoopkosten van beleggingen worden opgenomen in de kostprijs respectievelijk in mindering gebracht op de verkoopopbrengst van de betreffende beleggingen. KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De liquide middelen in het overzicht bestaan uit direct opeisbare banktegoeden. Continu Clickfonds 21 Jaarverslag 2013

22 Continu Clickfonds Toelichting op de balans De opgenomen verloopoverzichten hebben betrekking op de periode 1 januari tot en met 31 december BELEGGINGEN Bedragen in Participaties in ING Basis Fondsen Stand begin verslagperiode Aankopen Verkopen Waardeverandering u.h.v. toegerekend direct beleggingsresultaat Waardeverandering u.h.v. toegerekend indirect beleggingsresultaat Waardeverandering u.h.v. toegerekende kosten Stand ultimo verslagperiode Overzicht van de participaties in ING Basis Fondsen Per 31 december 2013 Aantal Intrinsieke Deelnemings- Waarde Naam fonds participaties waarde in percentage in ING Continu Click Basis Fonds ,48 13,8% Stand ultimo verslagperiode Per 31 december 2012 Aantal Intrinsieke Deelnemings- Waarde Naam fonds participaties waarde in percentage in ING Continu Click Basis Fonds ,38 14,4% Stand ultimo verslagperiode Continu Clickfonds 22 Jaarverslag 2013

23 Continu Clickfonds 2. VORDERINGEN Alle vorderingen hebben een resterende looptijd korter dan een jaar tenzij anders vermeld. Uit hoofde van beleggingstransacties Deze vorderingen ontstaan ten gevolge van het feit dat tussen de verkoopdatum en de datum van ontvangst van de betaling van beleggingstransacties enkele dagen liggen. Vorderingen op participanten Betreft nog te ontvangen betalingen van participanten inzake reeds uitgegeven participaties. Overige vorderingen Onder overige vorderingen kunnen onder meer zijn begrepen vorderingen inzake Nederlandse dividendbelasting, verdiende, niet ontvangen interest op liquide middelen en overige transitorische posten, eventueel onder aftrek van een noodzakelijk geachte voorziening voor oninbaarheid. 3. OVERIGE ACTIVA Liquide middelen Betreft direct opeisbare banktegoeden. Op de banktegoeden wordt op basis van het tarief voor de marktrente interest verkregen. 4. KORTLOPENDE SCHULDEN Uit hoofde van beleggingstransacties Deze schulden ontstaan ten gevolge van het feit dat tussen de aankoopdatum en de betaaldatum van beleggingstransacties enkele dagen liggen. Schulden aan participanten Betreft schulden uit hoofde van ingekochte eigen participaties. Overige schulden Onder overige schulden kunnen onder meer zijn begrepen nog te betalen interest op schulden aan kredietinstellingen, nog te betalen kosten en overige transitorische posten. Continu Clickfonds 23 Jaarverslag 2013

24 Continu Clickfonds 5. FONDSVERMOGEN Bedragen in Mutatieoverzicht fondsvermogen Stand begin verslagperiode Plaatsing van participaties Inkoop van participaties Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Stand ultimo verslagperiode VERMOGENSGEGEVENS Bedragen in Fondsvermogen Aantal geplaatste participaties Intrinsieke waarde per participatie 6,23 6,15 6,11 VALUTAPOSITIE De valutapositie geeft de positie in percentage van het totale eigen vermogen en is inclusief de valutapositie van (het belang van het fonds ultimo verslagperiode in) de onderliggende ING Basis Fondsen. Oorspronkelijke valuta EUR 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% Continu Clickfonds 24 Jaarverslag 2013

25 Continu Clickfonds Toelichting op de winst-en-verliesrekening 6. OVERIGE RESULTATEN Overige bedrijfsopbrengsten Betreft de over de verslagperiode verdiende interest op liquide middelen. 7. BEDRIJFSLASTEN Kosten Bedragen in Managementvergoeding Overige kosten Accountantskosten Overige bedrijfskosten Toegerekende kosten ING Basis Fondsen Totale kosten Betreft in het boekjaar ten laste van het fonds gebrachte directe en toegerekende kosten. Deze kosten zijn in de winst-enverliesrekening verwerkt. De grondslag voor de verschuldigde kosten is facturering voor geleverde diensten. De managementvergoeding bedraagt 0,24% per jaar, te herleiden naar een percentage op dagbasis dat wordt berekend over het totale fondsvermogen aan het einde van iedere dag. De accountantskosten betreffen voor ( ) aan kosten gerelateerd aan de controle van de jaarrekening en nihil ( ) aan kosten gerelateerd aan andere niet-controle diensten. Onder Overige bedrijfskosten zijn tevens kosten opgenomen welke rechtstreeks ten laste van het fonds zijn gebracht in verband met de herstructurering van de ING beleggingsfondsen. Op de Toegerekende kosten ING Basis Fondsen ad is een compensatie ad in mindering gebracht inzake (contractueel) niet verschuldigde kosten. Interest Betreft de over de verslagperiode verschuldigde interest op schulden aan kredietinstellingen. Continu Clickfonds 25 Jaarverslag 2013

26 Continu Clickfonds 8. OVERIGE INFORMATIE M.B.T. DE KOSTEN Lopende kosten Lopende kosten betreft een kostenratio waarbij de verhouding wordt uitgedrukt tussen de kosten die in het kalenderjaar ten laste van het resultaat zijn gebracht enerzijds en het gemiddelde fondsvermogen van het fonds anderzijds. Bij de berekening van de lopende kosten zijn de kosten die verband houden met de uitvoering van beleggingstransacties niet begrepen in de kosten maar in de kostprijs van de aankopen respectievelijk de opbrengstwaarde van de verkopen. Kosten die zijn verschuldigd door participanten in verband met het toetreden dan wel het uittreden van het fonds blijven in het kader van de Lopende kosten buiten beschouwing. Het gemiddelde fondsvermogen wordt bepaald als het gewogen gemiddelde van het fondsvermogen op dagbasis, gebaseerd op het aantal dagen dat de intrinsieke waardebepaling plaatsvindt gedurende de rapportageperiode Managementvergoeding 0,24% 0,24% Overige kosten 0,03% 0,04% Totaal 0,27% 0,28% De Lopende kosten omvat bewaarloon, accountantskosten, overige bedrijfskosten en toegerekende kosten ING Basis Fondsen, zoals opgenomen in de paragraaf Kosten in de toelichting op de winst-en-verliesrekening. Daarnaast zijn ten behoeve van de berekening van de Lopende kostenratio conform de geldende regelgeving voor zover van toepassing tevens opgenomen: kosten die voortvloeien uit fee sharing agreements zoals uitleen- en cashmanagement overeenkomsten; kosten die zijn begrepen in de waarde van beleggingsfondsen, niet zijnde ING Basis Fondsen, waarin gedurende het kalenderjaar is deelgenomen. Transactiekosten Bedragen in Ten laste van het fonds gebrachte transactiekosten Betreft verschuldigde kosten bij het aan- en verkopen van participaties in ING Basis Fondsen. Bij ING Basis Fondsen dient deze vergoeding, die wordt berekend door middel van een procentuele op- dan wel afslag op de intrinsieke waarde, ter dekking van verschuldigde kosten bij het uitvoeren van beleggingstransacties ten gevolge van in- of uitstroom. De transactiekosten zijn begrepen in de kostprijs van de aankopen respectievelijk de opbrengstwaarde van de verkopen en worden door middel van waardeveranderingen van beleggingen ten laste van het resultaat gebracht. De procentuele op- dan wel afslag voor transactiekosten bedroeg in 2013 maximaal 0,15% van de intrinsieke waarde. Continu Clickfonds 26 Jaarverslag 2013

27 Continu Clickfonds Op- en afslagen Bedragen in Ten gunste van het fonds gebrachte op- en afslagen Betreft aan participanten in rekening gebrachte kosten bij aan- of verkoop van participaties in het fonds. De vergoeding, die wordt berekend door middel van een procentuele op- dan wel afslag op de intrinsieke waarde, komt geheel ten goede van het fonds en dient ter dekking van verschuldigde transactiekosten bij het aan- en verkopen van participaties in ING Basis Fondsen. De procentuele op- dan wel afslag bedroeg in 2013 maximaal 0,15% van de intrinsieke waarde. Opslagen op de intrinsieke waarde, die worden geheven bij plaatsing van participaties en afslagen op de intrinsieke waarde, die in rekening worden gebracht bij inkoop van participaties worden rechtstreeks verantwoord in het fondsvermogen. Portfolio turnover ratio In de portfolio turnover ratio (PTR) wordt de verhouding uitgedrukt tussen de totale omvang van de beleggingstransacties enerzijds en het gemiddeld fondsvermogen anderzijds. De ratio beoogt een indicatie te geven van de omloopsnelheid van de portefeuille van een beleggingsinstelling en is daarmede een maatstaf voor zowel de mate van actief beleggingsbeheer als voor de daaruit voortvloeiende transactiekosten. Indien de berekening leidt tot een negatieve uitkomst is de PTR nihil. Omdat de feitelijke beleggingstransacties, in de zin van aan- en verkopen van financiële instrumenten, plaatsvinden in de ING Basis Fondsen, is de gepresenteerde ratio die van het ING Basis Fonds waarin het onderhavige fonds participeert. In geval het fonds participeert in meerdere ING Basis Fondsen, hetzij direct hetzij indirect, dan is de ratio een samengesteld cijfer dat is berekend als het gemiddelde van de afzonderlijke ratio s, gewogen op basis van het gemiddelde belang in elk van de ING Basis Fondsen. Bij de bepaling van de totale omvang van de beleggingstransacties wordt de som van aan- en verkopen van beleggingen verminderd met de som van plaatsing en inkoop van participaties. Hierbij zijn alle beleggingscategorieën betrokken met uitzondering van deposito s. Het gemiddelde fondsvermogen wordt bepaald als het gewogen gemiddelde van het fondsvermogen op dagbasis, gebaseerd op het aantal dagen dat de intrinsieke waardebepaling plaatsvindt gedurende de rapportageperiode. De PTR is hoog als gevolg van Commercial Papers. Den Haag, 24 juni 2014 ING Fund Management B.V. Continu Clickfonds 27 Jaarverslag 2013