INHOUD. W e r k i n g s v e r s l a g
|
|
- Gerarda Meyer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 WERKINGSVERSLAG 2010
2 W e r k i n g s v e r s l a g INHOUD INHOUD... 2 I. VOORWOORD... 3 II. CONTEXT EN HISTORIEK... 4 III. DOELSTELLINGEN EN WERKINGSPRINCIPES... 6 IV. BABOES IN PRAKTIJK... 9 V. PROMOTIE EN BEKENDMAKING VI. SAMENWERKING en UITWISSELING EXPERTISE VII. PERSONEEL VIII. BESTUURSORGANEN IX. BILAN EN VOORUITBLIK... 28
3 W e r k i n g s v e r s l a g I. VOORWOORD Nog aan te vullen Veerle Mertens Voorzitter vzw Opvoeden in Brussel
4 W e r k i n g s v e r s l a g II. CONTEXT EN HISTORIEK Na de afronding van het onderzoeksproject Opvoeden in Brussel hebben in maart 2008 verschillende Brusselse organisaties 1 de handen in elkaar geslagen om een nieuwe vereniging op te richten onder de naam Opvoeden in Brussel. Deze vzw heeft als doel niet-probleemgerichte en niet-doelgroepgerichte ontmoetingsplaatsen in te richten voor jonge kinderen en hun ouders 2. Inspiratie voor de concrete invulling van dergelijke ontmoetingsplaatsen werd gehaald in Italië en Frankrijk. Italië baseert zich voor gelijkaardige initiatieven op de Reggio Emiliapedagogiek. Deze legt de nadruk op wat De Drie Pedagogen van het kind wordt genoemd. Het andere kind wordt beschouwd als de eerste pedagoog, de volwassene als tweede. Tenslotte heeft deze benadering een bijzondere aandacht voor de omgeving, de ruimte als derde pedagoog. Frankrijk kent een ondertussen dertigjarige traditie van zogenaamde Maisons Vertes 3. Aan de wieg van dit concept stond Françoise Dolto, naast kinderarts ook psychoanalytica. Dolto beoogde met haar open huizen de ouderkindrelatie op een niet-directieve, niet-veroordelende wijze te ondersteunen. Bijzondere aandacht gaat naar het benoemen, het taal geven aan het (hypothetische) verlangen van het kind. Opvoeden in Brussel vzw koesterde de droom ontmoetingsplaatsen met eigen accenten voor kinderen vergezeld van hun ouders of een andere verantwoordelijke volwassene te openen in de hoofdstad. In het hoger genoemde onderzoeksrapport werd een concept en draaiboek voor de Brusselse ontmoetingsplaats opgenomen 4. Op 10 juni 2008 gaf het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie de goedkeuring aan de toewijzing van 4 VTE GECO s aan Opvoeden in Brussel vzw voor het realiseren van twee ontmoetingsplaatsen voor kinderen en ouders. Deze geco s vallen onder de overeenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreffende tewerkstelling en kinderopvang dd. 17 november Op 9 december 2008 heeft mevrouw Brigitte Grouwels, Collegelid van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, beslist om Opvoeden in Brussel vzw een investeringssubsidie toe te kennen van euro voor de inrichting van de lokalen aan de Vlaamsesteenweg 161 te 1000 Brussel tot ontmoetingsplaats voor jonge kinderen en ouders en/of opvoeders. 1 KDV Centra voor Opvang en Begeleiding Heverlee, KDV Elmer, Kind en Preventie, Evens Stichting: deze organisaties zijn vertegenwoordigd in de bestuursorganen en blijven op die manier nauw betrokken bij de uitwerking en bijsturing van het project. 2 Hiermee bedoelen we een volwassen vertrouwenspersoon of opvoedingsverantwoordelijke. 3 zo genoemd naar de verbastering - uit de mond van een bezoekend kind - van het originele Maison Ouverte. 4 Opvoeden in Brussel, Vandenbroeck, Boonaert, Van der Mespel & De Brabandere, 2007, p
5 W e r k i n g s v e r s l a g Op 19 februari 2009 besloot het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie om Opvoeden in Brussel vzw een enveloppensubsidie toe te kennen van euro voor de opstart van ontmoetingsplaatsen voor ouders en hun jonge kinderen. Dankzij deze middelen kon de eerste ontmoetingsplaats op 12 mei 2009 op de Vlaamsesteenweg, in het hart van Brussel, haar deuren openen voor het publiek. De plek kreeg een eigen speelse en natuurlijke stijl en ook een eigen naam: BABOES 5. Op 25 februari 2010 verlengde het College de enveloppensubsidie voor één jaar. Het eerste werkingsjaar was het voorwerp van een evaluatieonderzoek door de Universiteit van Gent. Op basis van een analyse van de gegevens over het bereik, van het logboek van de begeleiders en een bevraging van de ouders, onderzocht Prof. Dr. Michel Vandenbroeck of de organisatie de doelstellingen bereikte die ze vooropstelde. Het rapport is afgerond in september Het biedt inzicht in de realiteit van BABOES en formuleert een aantal aanbevelingen voor de organisatie en het beleid 6. Opvoeden in Brussel vzw ging in 2010 ook op zoek naar mogelijkheden voor de oprichting van een tweede vestiging. Verschillende pistes werden onderzocht in verschillende hoeken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Anderlecht (Peterbos), Laken (Nekkersdal), Vorst (Brutopia), Neder-over-Heembeek (KDV Onze Vriendjes) en tot slot Elsene (Elzenhof, Bib). Samen met het Elzenhof werkte Opvoeden in Brussel vzw een concreet plan uit. Jammer genoeg kon de opstart niet doorgaan omdat de VGC de beschikbare lokalen niet geschikt vond. Met de aankoop van de brede school site in Nieuwland en de vraag van de VGC of Opvoeden in Brussel vzw er een ontmoetingsplaats wil organiseren, kon het jaar toch nog afgesloten worden met het vooruitzicht op een tweede BABOES. Nu BABOES een tijdje draait, bestaat de behoefte om het concept ontmoetingsplaats waarmee van start gegaan is, opnieuw te toetsen aan de praktijk en verder uit te werken. Daarom besloot de organisatie om in de tweede jaarhelft werk te maken van een duidelijke visie en missie. Dit proces ging van start op 13 december: onder externe begeleiding deden bestuursleden en team samen een eerste denkoefening. Op die manier wil de organisatie haar expertise verdiepen en zich voorbereiden op een uitbreiding. 5 De naamkeuze werd voorafgegaan door een ouderbevraging via de kinderdagverblijven Minimabo en Elmer. Baboes betekent in het oud-javaans kindermeisje. Het is ook verwant aan Baboesj (leren huispantoffel in het Marrokaans) en Babuschka (grootmoeder in het Russisch). 6 M. Vandenbroeck en N. Geens, Evaluatie van BABOES, de Brusselse ontmoetingsplaats voor ouders en kinderen, september 2010.
6 W e r k i n g s v e r s l a g III. DOELSTELLINGEN EN WERKINGSPRINCIPES BABOES staat open voor alle jonge kinderen (0-4 jaar), vergezeld van een ouder of andere vertrouwenspersoon. In de eerste plaats wil BABOES ontmoetingen vergemakkelijken tussen ouders, tussen kinderen en tussen kinderen en ouders. Op die manier streven we ernaar: - ouders van jonge kinderen te ondersteunen Ontmoetingsplaatsen bieden ouders de plaats en tijd om ontspannen om te gaan met hun kind. Tegelijk zien ze er andere opvoeders met hun kind en kunnen ze er contacten leggen. - jonge kinderen te stimuleren in hun ontwikkeling Baby s en peuters kunnen er zelf op ontdekking, in alle veiligheid, in de nabijheid van hun vertrouwenspersoon. Tegelijk ontmoeten ze er andere kinderen en leren ze als voorbereiding op de crèche, peutertuin of kleuterklas samen te spelen. Ze komen er ook in contact met het Nederlands, wat hun taalverwerving ten goede komt. - de verbondenheid tussen buurtbewoners te versterken Contact leggen in de ontmoetingsplaatsen is makkelijk. Iedereen die er komt, heeft immers een gezamenlijk gespreksonderwerp: de jonge kinderen waarvoor ze zorgen. De contacten die in de ontmoetingsplaats gelegd worden, kunnen erbuiten verder worden uitgediept. We willen dit bereiken aan de hand van de volgende werkingsprincipes: - sociale mix BABOES wil er zijn voor álle kinderen en streeft ernaar dat de bezoekers van de ontmoetingsplaats een goede weerspiegeling vormen van de buurt. We willen dan ook zoveel mogelijk buurtbewoners met jonge kinderen bereiken; zonder enig onderscheid naar achtergrond, thuistaal, woon- en werksituatie, Er wordt geen doelgroepgericht noch probleemgericht beleid gevoerd. Zo werd gekozen voor een variatie van openingsuren 7 en is uitdrukkelijk gekozen voor een diverse samenstelling van de Raad van Bestuur (bestaande uit onder meer actoren van zowel de kinderopvang als de opvoedingsondersteuning) en voor een locatie in een gemengde buurt of een grensgebied. Om specifieke doelgroepen te bereiken werkt Opvoeden in Brussel samen met andere organisaties uit de socio-culturele sector. Professionelen die ouders willen laten kennismaken met BABOES kunnen samen met hen een eerste keer kort langslopen buiten de openingsuren. Dit stelt de betreffende ouders in staat de ruimte te verkennen en in alle discretie vragen te stellen. Een volgende keer komen ze, net als alle ouders, zelfstandig over de drempel. 7 Dinsdag- en woensdagvoormiddag van 9u-12u, donderdagnamiddag van 14u-18u en zaterdagvoormiddag van 10u-12u30.
7 W e r k i n g s v e r s l a g lage drempel Ouders betalen geen bijdrage en moeten geen afspraak maken. Ouders en kinderen komen en gaan wanneer ze willen en blijven zo lang ze zelf willen. Ze zijn ook niet verplicht om informatie over zichzelf prijs te geven. Behalve de naam en de leeftijd van het kind worden geen gegevens gevraagd. - kindgericht De ruimte is ingericht om speel- en ontmoetingskansen te bieden aan jonge kinderen. De houding van de begeleiders getuigt van luisterbereidheid tegenover het kind. Het kind en de relatie van het kind met anderen staan centraal in de ontmoetingsplaatsen. - vrije confrontatie Het feit dat werd gekozen om niet met activiteiten, noch met vaste groepsmomenten te werken, garandeert de tijd en ruimte voor wat vrije confrontatie wordt genoemd. Kinderen en ouders komen al dan niet van op een afstand in contact met andere kinderen en volwassenen. Het zien hoe andere volwassenen met hun kind omgaan confronteert ouders met andere opvoedingsstijlen, wat verruimend en ondersteunend kan werken. Begeleiders gaan uit van de dynamiek van een dergelijke confrontatie en hanteren de aanwezigheid van anderen als concrete kracht. Zo worden vragen aan de professionele begeleiders zo veel mogelijk teruggespeeld naar de rest van de groep, met de bedoeling socialisering en het ermee gepaard gaande gevoel van ondersteuning te bevorderen. Uiteraard speelt de vrije confrontatie ook op het niveau van het kind. Andere kinderen en volwassenen ontmoeten draagt bij tot een leren omgaan met het verschil. - huisregels Het is niet omdat alles heel informeel verloopt dat er geen regels zijn in BABOES. Er is één regel fundamenteel voor de werking en dat is dat ouders ten allen tijde bij hun kind blijven. Niet alleen onderscheidt de ontmoetingsplaats zich op dat vlak van de opvang, deze regel garandeert ook dat het kind erop mag vertrouwen dat de tijd die het doorbrengt in de ontmoetingsplaats steeds in gezelschap van de ouder is. Op die manier voelt het kind zich veilig om op zijn ritme stapjes te zetten weg van de ouder. Daarnaast zijn er drie praktische huisregels die samenhangen met respect voor de (gedeelde) ruimte: in het ballenbad gaan kinderschoenen uit, eten doen we aan tafel en kinderen blijven weg uit de volwassenenkeuken. Om die laatste regel kracht bij te zetten werd een groene lijn aangebracht vlak voor de keuken. Deze meer praktische regels zijn eigenlijk arbitrair, maar leren kinderen dat elk samenleven gepaard gaat met afspraken. Ze dienen ook de vrije confrontatie. Hoe gaat mijn kind om met regels? Hoe ga ik ermee om? Hoe loopt het installeren en al dan niet respecteren van een regel bij andere ouders en kinderen? - een ruimte ingericht met zorg De ruimte en de manier waarop ze gebruikt wordt, wordt beschouwd als een derde opvoeder, omdat ze beïnvloedt hoe het voorgaande plaats kan hebben. Daarom werd bij de opstart zorgvuldig omgesprongen met de inrichting. Deze moet niet alleen een aantrekkelijke speelruimte garanderen voor kinderen, maar ook ontmoeting faciliteren. Zo werd er rekening mee gehouden dat er zowel hoeken zijn waar bezoekers rustig een
8 W e r k i n g s v e r s l a g gesprek kunnen voeren of een ouder zich even kan terugtrekken met een kindje, als plekken waar groepsmomenten kunnen plaatsvinden.
9 W e r k i n g s v e r s l a g IV. BABOES IN PRAKTIJK DE CIJFERS Na elk openingsmoment noteren de aanwezige begeleiders op een gestandaardiseerde Excelfile de voornaam van het kind, de leeftijd in maanden, de rol van de volwassene (Moeder? Vader? Grootouder? Andere opvoedingsverantwoordelijke? Komt de opvoedingsverantwoordelijke alleen of samen?) en de thuistaal. Er wordt bovendien aangegeven of het om een eerste bezoek van een kind gaat of niet. Om de laagdrempeligheid en anonimiteit van en in de ontmoetingsplaats te waarborgen, wordt slechts subtiel gepeild naar de woonplaats van het bezoekende gezin en naar de manier waarop het BABOES heeft leren kennen. Deze informatie wordt los van de andere geturfd op een blad achteraan het logboek. BEZOEKERSAANTAL Van januari tot en met december 2010 was BABOES 197 dagdelen open, met een gemiddelde van ongeveer zestien dagdelen per maand. Er kwamen in totaal 5576 bezoekers over de vloer, waaronder 2819 kinderen en 2757 volwassenen. Hieronder een overzicht van de absolute bezoekcijfers per maand en hun gemiddelden. Tabel 1: Absolute bezoekcijfers per maand en gemiddelden Maand Nieuwe kinderen Gekende kinderen Totaal aantal kinderen Volwassenen Totaal aantal bezoekers Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December TOTAAL Daggemiddelde 1,61 12,7 14,31 13,99 28,30 Maandgemiddelde 26,5 208,42 234,92 229,75 464,67
10 Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December W e r k i n g s v e r s l a g BABOES kreeg 318 nieuwe kindjes over de vloer gedurende het hele werkjaar. In het begin van het jaar (februari) en aan het einde van de zomervakantie (augustus) bereikt het aantal nieuwe bezoekertjes een maximum. Tabel 2. Daggemiddelde nieuwe kinderen per maand 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Daggemiddelde nieuwe kinderen Daggemiddelde nieuwe kinderen Vergelijking met 2009 In 2009 werd een daggemiddelde van 7,7 kindbezoekers genoteerd, terwijl dit in 2010 opgelopen is tot 14,3. We kunnen hieruit opmaken dat het aantal bezoekers in 2010 is verdubbeld. Daarnaast zagen we dat het bezoekersaantal in 2009 exponentieel toenam. Dit kunnen we waarschijnlijk toeschrijven aan het feit dat BABOES nog maar net geopend was. In 2010 zien we dit fenomeen niet meer. Het aantal kinderen per openingsdag blijft doorheen het hele jaar binnen eenzelfde marge. Net als in 2009 is er een piek in de maanden september-oktobernovember. DAGDELEN Uit een analyse van het aantal bezoekertjes per dagdeel, kunnen we afleiden dat er tussen dinsdag en woensdag enerzijds en donderdag en zaterdag anderzijds slechts een klein verschil is tussen het aantal bezoekertjes. Donderdagen en zaterdagen trekken beduidend meer bezoekertjes. Wel moet opgemerkt worden dat het openingsmoment op zaterdag anderhalf uur korter is dan op donderdag. Zaterdag wordt dan ook ervaren als de drukste dag.
11 W e r k i n g s v e r s l a g Hieronder volgt een overzicht van het aantal kinderen per dagdeel. Tabel 3. Aantal bezoekertjes per dagdeel Dagdeel Kinderen Totaal Gemiddelde Procentueel Dinsdag ,34 20,11 Woensdag ,34 18,34 Donderdag ,61 30,61 Zaterdag ,17 30,93 Gemiddelde 704,75 14,36 100,00 Hieronder wordt het verschil in het gemiddelde aantal kinderen per dagdeel grafisch weergegeven. Tabel 4. Gemiddeld aantal kinderen per dagdeel Vergelijking met 2009 Net zoals in 2009 blijven donderdagen en zaterdagen het populairste, met zaterdag als koploper met een gemiddelde van 18,17 bezoekertjes.
12 W e r k i n g s v e r s l a g OPVOEDINGSVERANTWOORDELIJKEN In het merendeel van de gevallen komen de moeders alleen met hun kind. Dit is vooral zo op donderdagen. Meerdere opvoedingsverantwoordelijken tezamen alsook papa s alleen met hun kind(eren) komen vooral op zaterdag. Grootouders en andere opvoeders komen nog steeds over de vloer, maar dit zijn er beduidend minder dan de ouders. Tabel 5. Gemiddeld aantal opvoedingsverantwoordelijken per dagdeel (in percentage) Absolute aantal Daggemiddelde % dinsdag aantal moeders afz* ,37 9u-12u aantal vaders afz. 95 1,9 19,75 aantal grootouders afz. 31 0,62 6,45 aantal opvoeders afz. 12 0,86 2,49 Meerdere OV** samen 43 0,86 8,94 totaal 481 9, woensdag aantal moeders afz ,94 68,91 9u-12u aantal vaders afz. 63 1,26 14,62 aantal grootouders afz. 8 0,16 1,85 aantal opvoeders afz. 19 0,38 4,41 Meerdere OV samen 44 0,88 10,21 totaal 431 8, donderdag aantal moeders afz ,61 72,22 14u-18u aantal vaders afz. 51 1,04 7,08 aantal grootouders afz. 9 0,18 1,25 aantal opvoeders afz. 20 0,41 2,78 Meerdere OV samen 120 2,45 16,67 totaal , zaterdag aantal moeders afz ,67 52,72 10u-12u30 aantal vaders afz ,21 22,06 aantal grootouders afz. 6 0,125 0,86 aantal opvoeders afz. 16 0,33 2,3 Meerdere OV samen 154 3,21 22,06 totaal , *afz. : afzonderlijk **OV: opvoedingsverantwoordelijken
13 W e r k i n g s v e r s l a g Vergelijking met 2009 De cijfers voor 2009 betreffende OV werden op een andere manier geregistreerd dan in In dit werkingsjaar werden meerdere OV die tezamen naar BABOES kwamen genoteerd als een eenheid. Hierdoor hebben we er geen zicht op wie in dat geval de opvoedingsfiguren zijn. Dit maakt het moeilijk om tot een betrouwbare vergelijking te komen tussen de twee werkingsjaren. Wel kunnen we ervan uitgaan dat in deze groep zeker ook heel wat vaders aanwezig waren. LEEFTIJD Het grootste deel (35,72%) van de kindjes die naar BABOES komen zijn tussen de 12 en 24 maanden. Daarna volgt de leeftijdsgroep van tussen de 24 en 30 maanden met een percentage van 20,4 %. De allerjongsten (jonger dan 12 maanden) en de groep van kinderen tussen de 30 en 36 maanden zijn ongeveer even talrijk aanwezig, respectievelijk 15,1% en 15,71%. Kinderen tussen de 36 en 48 maanden vertegenwoordigen 10,29%, zij tussen de 48 en 60 maanden 2,31% en kinderen ouder dan 60 maanden slechts 0,46% van het totaal aanwezige kinderen. Zaterdagen is er een groter aantal oudere kinderen aanwezig in BABOES en opvallend minder kinderen jonger dan 12 maanden. Tabel 6: Percentage kinderen per leeftijdscategorie per dagdeel Vergelijking met 2009 Het aantal bezoekertjes tussen de 12 en 24 maanden is ten opzichte van 2009 gedaald met 15 %. Het aantal bezoekertjes boven de 30 maanden is duidelijk gestegen. Mogelijks kan dit verklaard worden doordat de bezoekertjes die reeds in 2009 naar BABOES kwamen in 2010 aan een oudere leeftijdscategorie worden toegekend.
14 W e r k i n g s v e r s l a g THUISTAAL In 2010 werden 28 verschillende thuistalen geregistreerd (zie tabel voor details). Bij het eerste bezoek is de taal die tussen de volwassene en het kind wordt gesproken in meer dan 1/3 van de gevallen het Frans, in iets minder dan een derde van de gevallen het Nederlands. Iets meer dan 1/3 van de gevallen is anderstalig, waarvan het Engels het sterkste aanwezig is. Tabel 7. Taalachtergrond nieuwe kinderen Taalachtergrond van de nieuwe kinderen % Frans ,53 Nederlands 92 28,93 Engels 27 8,49 Spaans 14 4,40 Arabisch 12 3,77 Italiaans 7 2,20 Duits 6 1,89 Onduidelijk 6 1,89 Pools 5 1,57 Japans 4 1,26 Tsjechisch 4 1,26 Kpelee 3 0,94 Armeens 2 0,63 Bulgaars 2 0,63 Malayam 2 0,63 Mongools 2 0,63 Portugees 2 0,63 Sloveens 2 0,63 Turks 2 0,63 Zweeds 2 0,63 Creools 1 0,31 Deens 1 0,31 Hebreeuws 1 0,31 Luxemburgs 1 0,31 Panjabi 1 0,31 Perzisch 1 0,31 Russisch 1 0,31 Urdu 1 0,31 Welsh 1 0,31 Aantal talen:
15 W e r k i n g s v e r s l a g Vergelijking 2009 Verhouding Nederlands-Frans Andere talen 2009 % 2010 % Totaal Nederlands , ,93 Totaal Frans 50 22, ,53 Totaal Anders 65 29, , , Wanneer we de gegevens van 2010 vergelijken met die van 2009 valt op dat het Frans de bovenhand neemt en het Nederlands sterk afneemt. Negen talen die in 2009 werden vastgesteld bij de nieuwe bezoekertjes werden in 2010 bij geen enkele andere nieuwe bezoekertjes gehoord. Daarnaast werden twaalf nieuwe talen geregistreerd. WOONPLAATS Zoals eerder vermeld werd er bij een eerste bezoekje aan BABOES gepeild naar de woonplaats. Dit was echter niet altijd mogelijk. In totaal kon dit bij 160 bezoekers nagegaan worden. Hieruit blijkt dat de meerderheid uit de (ruime) buurt komt. Toch krijgt BABOES ook bezoek over de vloer van bewoners van aangrenzende gemeentes 8 en in iets mindere mate van verder gelegen gemeentes binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Heel uitzonderlijk krijgt BABOES bezoek van buiten Brussel. Buurt Omliggende gemeenten Brussel-Stad Andere gemeenten Brussels Hoofdstedelijk Gewest 50,63 % 25,62 % 21,25 % 2,5 % Buiten Brussels Hoofdstedelijk Gewest HOE LEREN KENNEN Bij 204 van de nieuwe bezoekertjes kon nagegaan worden hoe ze BABOES hebben leren kennen. De meeste bezoekers leerden BABOES kennen via vrienden en kennissen (59,6 %). Ook de prominente aanwezigheid van de ontmoetingsplaats in het straatbeeld blijft mensen aantrekken (8,3 %). Verder deden de flyers, de webstek en deelname aan het straatfeest ook dit jaar hun werk (7 %). Door de actieve bekendmaking van Baboes bij andere ontmoetingsplaatsen binnen het Brusselse, vinden ook die ouders en kinderen de weg naar ons (9,31%). Kind&Gezin, vooral de consultatiebureaus in de 8 Anderlecht, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-ten-Node, Schaarbeek, Sint-Gillis, Elsene
16 W e r k i n g s v e r s l a g Dansaertstraat en in Molenbeek, en het inloopteam Zita zijn belangrijke partners voor de toeleiding (9,8%). Ondanks de extra inspanningen van het team 9, blijkt dat bezoekers die door partnerorganisaties over de drempel werden gebracht, minder geneigd zijn terug te keren. Zoals ook reeds bleek uit de ouderbevraging in het kader van het evaluatieonderzoek 10, vinden weinig bezoekers de weg via de kinderopvang (2,9 %). Een verklaring hiervoor kan zijn dat de meerderheid van de bezoekertjes niet ingeschreven is in de kinderopvang. Mondeling K&G Andere OP Passage Andere organisaties Event Media/ Internet KDV 59,6 % 9,8 % 9,3 % 8,3 % 5,8 % 3,5 % 3,5 % 2,9 % 9 Zie verder hoofdstuk V Promotie en bekendmaking 10 Michel Vandenbroeck en Naomi Geens, Evaluatie van Baboes, de Brusselse ontmoetingsplaats voor ouders en kinderen, september 2010.
17 W e r k i n g s v e r s l a g SAMENVATTING De cijfers van 2010 op een rijtje: Bezoekersaantal: - Verdubbeling bezoekersaantal: met een gemiddelde van 14,3 kindbezoekers per dagdeel is het bezoekersaantal ongeveer verdubbeld in vergelijking met nieuwe kindjes op een totaal van 2819 kinderen - In het begin van het jaar (februari) en aan het einde van de zomervakantie (augustus) bereikt het aantal nieuwe bezoekertjes een maximum. - In 2009 nam het bezoekersaantal exponentieel toe, terwijl dit voor 2010 vrij stabiel bleef doorheen het jaar. Dagdelen: Net zoals in 2009 blijven donderdagen en zaterdagen het populairste, met zaterdag als koploper met een gemiddelde van 18,17 bezoekertjes per dagdeel. Opvoedingsverantwoordelijken (OV): - In het merendeel van de gevallen komen de moeders alleen met hun kind. Dit is vooral zo op donderdagen. - Meerdere OV tezamen alsook papa s alleen met hun kind(eren) komen vooral op zaterdag. - Grootouders en andere opvoeders komen nog steeds over de vloer, maar dit zijn er beduidend minder dan de ouders. Leeftijd: - Het grootste gedeelte van de kindjes die naar BABOES komen blijft zich, net zoals in 2009, situeren tussen de 12 en 24 maanden. - Kinderen boven de 48 maanden komen het minste naar BABOES. Thuistaal: - Bij een eerste bezoek is de thuistaal van het kind in meer dan 1/3 van de gevallen het Frans, in iets minder dan 1/3 van de gevallen het Nederlands. Iets meer dan 1/3 van de gevallen is anderstalig, waarvan het Engels het sterkste aanwezig is. - Ten opzichte van 2009 is het percentage nieuwe Nederlandstalige kinderen gehalveerd. De aanwezigheid van nieuwe Franstalige kinderen is daarentegen sterk toegenomen. Woonplaats & hoe leren kennen?: - 50 % van de bezoekers komt uit de onmiddellijke buurt van BABOES % van de bezoekers kent BABOES via mond-aan-mond reclame. De tweede grootste toeleider (27,8 %) is via andere organisaties.
18 W e r k i n g s v e r s l a g HET GEBEUREN De cijfers vertellen natuurlijk weinig over wat er nu feitelijk in BABOES gebeurt. Welke interacties vinden precies plaats? Waarom komen gezinnen naar BABOES? Welk soort ondersteuning vinden ze er? Welke rol spelen begeleiders daarin? Wie daar benieuwd naar is, kan hierover uitgebreide informatie vinden in het evaluatierapport van de Universiteit Gent 11. Om u alvast een voorproefje te geven, getuigen de begeleiders over een bijzonder moment in het afgelopen werkingsjaar: Griet Dejaegher, begeleidster: Alessandra, een meisje van 2jaar en een half, komt al enkele maanden op zaterdagen naar BABOES met haar mama. Samen met de papa wonen ze nog niet zo lang in Brussel/ België. Ze komen al naar BABOES sinds de verhuis. Door omstandigheden moesten ze opnieuw verhuizen, naar Gent deze keer. Toen ze één van de laatste keren in BABOES was, hoorde ik de mama praten met een papa die voor de eerste keer met zijn zoontje naar BABOES kwam. Ze vertelde hem dat al haar sociale contacten, maar ook die van haar man en haar dochter hier in BABOES zijn gegroeid. Dat vond ik heel fijn om te horen. Toen Alessandra later voor de tweede keer met haar papa kwam, sprak de papa ons aan. Hij vroeg ons of er in Gent ook een ontmoetingsplaats was zoals hier. We gaven hem de adressen/ gegevens door. Dit bevestigt voor mij de belangrijke rol die ontmoetingsplaatsen kunnen spelen in het opbouwen van sociale contacten, zeker in de context van een grootstad. Gwendoline Vanmanshoven, begeleidster: Het is moeilijk te kiezen uit de vele kleine en grote momenten die zich elke dag afspelen in BABOES. Zoals een ouder het verwoordde: van kinderen leer je iedere dag. Een situatie die me bijzonder is bijgebleven: de moeder van Gina (28 maanden) vertelt aan de moeder van Jenny (30 maanden) dat ze soms bang is dat haar dochter andere kinderen stoort in hun spel. Na even denken zegt de moeder van Jenny (wiens dochter een nogal uitbundig type is) : "maar ze stoort niet, ze zoekt contact!" Waarop de moeder van Gina antwoordt: "ik had het zo nog niet bekeken, je hebt gelijk!" Het treft me hoe ouders soms een spiegel kunnen zijn voor elkaar. En hoe dit vaak een heel geruststellend effect heeft. 11 Kan gedownload worden van de website of aangevraagd worden via info@opvoeden-in-brussel.be
19 W e r k i n g s v e r s l a g Een moment dat in eenieders geheugen gegrift staat is de allereerste editie van het BABOES-feest. Op zaterdag 8 mei vierden we onze eerste verjaardag samen met de ouders en de kinderen. We vroegen de ouders om zelf iets mee te brengen voor de lunch zodat we samen een buffet konden maken. De fanfare De Lettergeletterden zorgde niet alleen voor een streepje muziek. Met kisten vol muziekinstrumenten en rekken gevuld met kleurige majorettepakjes, kon iedereen gewoon meedoen. Kinderen, ouders, begeleiders, iedereen werd aangespoord om gelegenheids lid te worden van de fanfare. Zelfs minister Grouwels, die om 15u langskwam om het eerst kaarsje uit te blazen, kon niet weerstaan. Wie moe was van het feestgedruis, kon even tot rust komen in de tuin en indoezelen bij een verhaaltje. Na een namiddag vol lekkers, muziek, spelen, verkleden, sloten we het feest af met een fanfare-optocht in de buurt. Zowel van ouders als van kinderen kregen we heel veel positieve reacties. Wat de kinderen betreft, viel het ons op dat het feest een gelegenheid is om ook de oudere kindjes (>5 jaar) te laten kennismaken met BABOES. Pascal, een jongetje van 27 maanden die vaak op bezoek komt in BABOES, vond het eerst maar raar om zijn grote broer van de glijbaan te zien gaan: "het is hier wel van mij hé!" Als even later de hele familie zich verkleed heeft en samen in de stoet van de fanfare loopt, was Pascal heel fier! De week na het feest werd er nog veel over nagepraat, zowel tussen ouders onderling als naar de begeleiding toe. Ouders vragen aan ons en aan elkaar hoe het feest was verlopen. Van een aantal ouders kregen we zelfs een verjaardagscadeau! Zeker voor herhaling vatbaar
20 W e r k i n g s v e r s l a g V. PROMOTIE EN BEKENDMAKING Tijdens dit tweede werkingsjaar ontwikkelde BABOES een toeleidingsplan. Dit plan omvat een kalender en uitgebreide gegevenslijst van kanalen en organisaties via dewelke het initiatief wordt bekendgemaakt. In de eerste plaats verspreidde BABOES op een gesystematiseerde manier flyers en affiches via de volgende kanalen: - Kinderdagverblijven 12, 1000 Brussel en 1080 Sint-Jans-Molenbeek - Gemeenschapscentra (De Markten en Vaartkapoen) - Hoofdstedelijke bibliotheek en Bib Ursulines - Winkels kinderkleding en uitzet - Bronks, 1000 Brussel - Materniteiten, 1000 Brussel (Sint-Jan, Sint-Pieters, voormalige Cesar De Paepe) - Huisartspraktijken, 1000 Brussel en 1080 Sint-Jans-Molenbeek - Consultatiebureaus Kind en Gezin, 1000 en 1080 Sint-Jans-Molenbeek - Inloopteam ZiTa, 1000 Brussel - Vertrouwenscentrum Kindermishandeling, 1090 Jette - Kleuterscholen, 1000 Brussel en 1080 Sint-Jans-Molenbeek - Huis aan huis, onmiddellijke omgeving BABOES vervolgde ook haar inspanningen om de werking voor te stellen aan relevante Brusselse organisaties uit de buurt. In 2010 ging BABOES op bezoek bij: - KDV De Ketjes, 1000 Brussel (12/01) - Regioteam Kind en Gezin, regio s centrum en zuid (16/03) - La Maison Ouverte, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe (19/03) - Art Basics for Children, 1030 Schaarbeek (21/04) - Kunstenhuis Pantalone, 1000 Brussel (07/10) - KDV MiniMabo (9/12) en kreeg BABOES bezoek van: - Vadergroep Marseille i.s.m. Vadergroep Camelia (11/11) - De Gezinsbond (27/01) - Jeugd en Stad, 1000 Brussel (9/02 en 12/02) - Babykot, 1000 Brussel (26/02) - De Pont, centrum voor integrale gezinsbegeleiding, 1070 Anderlecht (17/03) - La Maison Ouverte, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe (23/04) 12 KDV Helihaven, KDV De Kleurdoos, KDV De Ketjes, KDV minimabo, KDV Elmer West, KDV t Folieke, KDV Elmer in de Stad, KDV Harlekijntje, KDV Arion, KDV Toverfluitje, KDV Bambino, KDV Sint-Karel, KDV De Elfjes, KDV De Hummeltjes.
21 W e r k i n g s v e r s l a g Met het oog op de toeleiding van gezinnen uit kwetsbare doelgroepen nam BABOES volgende initiatieven: 1. Het project werd voorgesteld aan volgende intermediairen uit de buurt: - Brussel Link, Vadergroep Camelia, 1000 Brussel (20/01) - Klein Kasteeltje, 1000 Brussel (30/06) - Geneeskunde voor het Volk, 1080 Sint-Jans-Molenbeek (14/10) - Dokters van de Wereld, 1000 Brussel (20/10) 2. Deze en andere organisaties die in contact staan met kwetsbare gezinnen, kunnen voor een eerste kennismaking steeds langskomen met gezinnen buiten de openingsuren. In 2010 gebeurde dit voor gezinnen van: - Kleuterschool De Kadeekes, 1080 Sint-Jans-Molenbeek (14/10) - Kleuterschool Imelda, 1080 Sint-Jans-Molenbeek (28/10) - Kleuterschool Regenboog, 1080 Sint-Jans-Molenbeek (25/11) In samenwerking met Brede School Molenbeek. 3. Om het zetten van de eerste stap verder te vergemakkelijken, besliste BABOES in de tweede jaarhelft 2010 om voortaan ook zelf extra openingsmomenten te organiseren voor gezinnen onder begeleiding. Het eerste extra openingsmoment ging door op 3/12. We kregen bezoek van een 15-tal kindjes vergezeld van hun ouders en een aantal begeleiders van de kinderdagverblijven. Gelet op het succes, is dit initiatief vatbaar voor herhaling in BABOES verleende ook haar medewerking aan het project Bruggenbouwer van de Brusselse Welzijnsraad. Dit project had tot doel het bestaande aanbod beter kenbaar te maken bij kwetsbare doelgroepen. Daarvoor organiseerde de Brusselse Welzijnsraad informatiesessies voor ambassadeurs van deze doelgroepen. BABOES nam op 20/04 deel aan de informatiesessie rond het thema Kinderen en Jongeren.
22 W e r k i n g s v e r s l a g VI. SAMENWERKING en UITWISSELING EXPERTISE Opvoeden in Brussel vzw nam ook in 2010 actief deel aan de volgende samenwerkingsverbanden: SECTORAAL: - Samenwerkingsverband opvoedingswinkel Brussel: Opvoeden in Brussel vzw was in 2010 officieel geen lid van het samenwerkingsverband, maar nam wel actief deel aan overlegmomenten en gezamenlijke acties. Recent vonden een aantal belangrijke ontwikkelingen plaats: - de lokale coördinator opvoedingsondersteuning trad in dienst zodat het lokaal overleg eindelijk werd opgestart - de subsidie van het bestaande samenwerkingverband werd niet verlengd - Kind en Gezin lanceerde begin 2011 een nieuwe oproep voor een Brusselse opvoedingswinkel. Opvoeden in Brussel vzw heeft zich alvast kandidaat gesteld om toe te treden tot het nieuwe samenwerkingsverband. De organisatie is bereid zich te engageren om samen met partners vorm te geven aan een opvoedingswinkel op maat van de behoeften van Brusselse gezinnen. - Vlaams netwerk ontmoetingsplaatsen jonge kinderen en ouders: Opvoeden in Brussel vzw nam in 2010 de voorzittersrol op. Concreet speelde de organisatie een trekkersrol bij twee acties: Denkdag: op 7 mei vond een denkdag plaats in de Kind en Gezin Academie. Het opzet van deze dag was enerzijds medewerkers en inrichters van ontmoetingsplaatsen de kans te geven om uit te wisselen over visie en praktijk en anderzijds de onderlinge verschillen tussen de netwerkleden meer expliciet te maken. Stofjesactie: in het kader van de week van de opvoeding boden een 10-tal ontmoetingsplaatsen hun bezoekers de kans om een lapje stof uit te kiezen dat iets weergaf van hun ervaring in de ontmoetingsplaats. Al deze lapjes vormden samen een kleurig lappendeken dat op 14 juni in BABOES overhandigd werd aan Prinses Mathilde. Gelet op het feit dat dit bezoek plaatsvond de dag na de verkiezingen, oogstte deze actie jammer genoeg niet veel persaandacht. Het leverde wel een mooi getuigenissenboekje op.
23 W e r k i n g s v e r s l a g Uitwisseling/uitdragen expertise Naast een actieve deelname aan het Vlaams netwerk ontmoetingsplaatsen heeft Opvoeden in Brussel vzw ook op andere manieren bijgedragen tot de uitwisseling van expertise over de specifieke werkvorm van de ontmoetingsplaats. Zo ontving BABOES bezoek van experten en veldwerkers uit binnen- en buitenland: - Stuurgroep ontmoetingsplaats van de Opvoedingswinkel Sint-Niklaas (24/03) - Opvoedingswinkel Maasland (9/04) - Prof. Dr. Tullia Mussati, Istituto di Scienze e Tecnologie della Cognizione Consiglio Nazionale delle Ricerche, Rome, Italië (20/05) - Het Speelhuis, Inloopteam Pothoek, Antwerpen (4/06) - Erik Tassyns, Janus Korczak Stichting (21/09) - Vibeke Bing, officer at the National Institute of Public Health, founder of the National organisation of Family Centres, Zweden (9/12) Opvoeden in Brussel vzw werkte actief mee aan de initiatieven van andere organisaties: - Kind en Gezin, Conferentie Meer kansen voor kinderen in Europa 22/10, begeleiding workshop ism Sandra Van Der Mespel (VBJK): Van thuis naar de wereld: ontmoeten voor de allerjongsten en hun ouders - EXPOO, dialoogmoment ontmoetingsplaatsen 1/10, inleider dialoogtafel organisatie en uitgangspunten: hoe organiseer je een ontmoetingsplaats? wat zijn de uitgangspunten in de werking? WIJKGEBONDEN: Samenwerking tussen partnerorganisaties uit de buurt in het kader van de Raad van Bestuur: zie punt VIII. Samenwerking met intermediairen uit de buurt voor de toeleiding: zie punt V.
24 W e r k i n g s v e r s l a g VII. PERSONEEL Het team Op 31 december 2010 bestond het personeelsbestand van Opvoeden in Brussel vzw uit 2,5 VTE: Christine Faure, coördinatrice, 9/10 Griet Dejaegher, begeleidster, 8u/week (vanaf 20/12) Gwendoline Vanmanshoven, begeleidster, ¾ (in dienst vanaf 04/02) Eva Vanhemelrijck, begeleidster, 20,5u/week (in dienst vanaf 20/12) Tom Verhaeghe, hoofdbegeleider trad uit dienst op 1/09. In december werd beslist om Karolien Van Opstal aan te werven als nieuwe hoofdbegeleidster. Behalve de coördinatrice, zijn alle medewerkers tewerkgesteld in een GECOstatuut. Het team is multidisciplinair: onder de medewerkers een juriste, een opvoedster en een houtbewerkster. Bij de aanloop naar de opening van de tweede en derde antenne zullen telkens twee nieuwe begeleiders worden aangeworven. Vorming en omkadering De vorming en omkadering van het personeel bestaat uit een gezamenlijk gedeelte enerzijds en anderzijds de mogelijkheid voor elk personeelslid om vorming te volgen die aansluit bij individuele behoeften. Gezamenlijk Een essentieel onderdeel van de gezamenlijke vorming is de supervisie, twee keer per maand. Ze geeft gaandeweg meer inzicht in de dynamieken die spelen bij de ontwikkeling van kinderen tussen 0 en 4, alsook in diegene die betrekking hebben op de ouder-kindrelatie. De supervisor, Trees Traversier, kan hieromtrent putten uit een jarenlange ervaring, o.a. in het Centrum Geestelijke Gezondheidzorg Rivage. Benadrukken we hier dat de supervisie behalve een onderdeel van de permanente vorming ook een bron van (zelf)reflectie wil zijn, met als doel telkens weer met een zo open mogelijk vizier op de werkvloer te verschijnen. Daarnaast houdt het team enkele keren per jaar ook een intervisie. Uitgangspunt is steeds een bepaald boek of een DVD. Tijdens de bespreking staat de relevantie voor de dagelijkse realiteit in de ontmoetingsplaats centraal.
25 W e r k i n g s v e r s l a g Tenslotte vermelden we als gemeenschappelijke studiemomenten: - Claudine Crommaer, Centrum Serge Lebovici te Gent, Emotionele ontwikkeling bij kinderen van 0 tot 3 jaar (5/01) - studiedag, georganiseerd door Wigwam rond het thema: Kinderopvang en Ontmoeting op Individueel Christine volgde: - Een workshop van Sociare rond begroting (15/01) - Een infosessie van Sociare rond actualiteit sociale wetgeving (12/01) - Een workshop van Sociare rond vzw-wetgeving: De vzw: werking en aansprakelijkheid (9/11) - Vlaams Congres Opvoedingsondersteuning (10/12) - Jaarcursus management non-profit, Syntra Brussel Tom volgde: - de opleidingscyclus PEV Psychoanalytisch werken met kinderen en jongeren vanuit Freudiaans-Lacaniaans perspectief aan de UGent (vervolg) - Tussen schoot en school, vormingsreeks van drie avonden over de psychische en sociale ontwikkeling van baby s en peuters. Over het begin van het moederen en het vaderen, VCOK en Rudy Vandenborre (maart 2010) - Dr Palacio, ULB (4/03) - studiedag van Idescça vzw over Winnicot, Sleidinge (21/04) - quelque chose en nous de bébé, ULB (06/05) - taalbad Frans VDAB een taalbad Frans bij de VDAB (21/06-25/06) Griet volgde: - EHBO-cursus, VGC (11/02) - Islamitische kijk op relaties en opvoeding, Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen (2/03, 9/03, 16/03) Gwendoline volgde: - EHBO-cursus, VGC (11/02) - Tussen schoot en school, vormingsreeks van drie avonden over de psychische en sociale ontwikkeling van baby s en peuters. Over het begin van het moederen en het vaderen, VCOK en Rudy Vandenborre (maart 2010)
26 W e r k i n g s v e r s l a g VIII. BESTUURSORGANEN 13 ALGEMENE VERGADERING Samenstelling Elmer vzw, met zetel te 1030 Brussel, Vooruitgangsstraat 317 vertegenwoordigd door Anne Lambrechts, coördinator en Sonja Cassiman, adjunct coördinator Centra voor Opvang en Begeleiding vzw met zetel te 3001 Heverlee, Naamsesteenweg 355 vertegenwoordigd door Veerle Mertens, coördinator kinderdagverblijven Kind en Preventie vzw, met zetel te 1030 Brussel, Paviljoenstraat 1-5 vertegenwoordigd door Lieve De Wulf, coördinator ZITA Inloop Kinderdagverblijf De Ketjes vzw, met zetel te 1000 Brussel, Dambordstraat 25 vertegenwoordigd door Ann De Moor, directeur VBJK vzw, met zetel te 9000 Gent, Raas Van Gaverestraat 67a vertegenwoordigd door Sandra Vander Mespel, stafmedewerker Rivage- Den Zaet vzw, met zetel te 1000 Brussel, Handelskaai 7 vertegenwoordigd door Julien Libbrecht, administratief directeur Vergadering De Algemene vergadering kwam bijeen op 25 mei in een gewone vergadering. Evens Stichting vzw nam ontslag uit de algemene vergadering. 13 Situatie op 31/12/2010
27 W e r k i n g s v e r s l a g RAAD VAN BESTUUR Samenstelling Bestuursleden: Centra voor Opvang en Begeleiding vzw met zetel te 3001 Heverlee, Naamsesteenweg 355 vertegenwoordigd door Veerle Mertens, coördinator kinderdagverblijven Kind en Preventie vzw, met zetel te 1030 Brussel, Paviljoenstraat 1-5 vertegenwoordigd door Lieve De Wulf, coördinator ZITA Inloop VBJK vzw, met zetel te 9000 Gent, Raas Van Gaverestraat 67a vertegenwoordigd door Sandra Vander Mespel, stafmedewerker Elmer vzw, met zetel te 1030 Brussel, Vooruitgangsstraat 317 vertegenwoordigd door Sonja Cassiman, adjunct coördinator Waarnemers: Vlaamse Gemeenschapscommissie: Antoinette Huysmans, opgevolgd door Elke Eenens Bestuursfuncties Voorzitter: Veerle Mertens Ondervoorzitter: Lieve De Wulf Secretaris: Sonja Cassiman Vergadering De Raad van Bestuur kwam bijeen op: 12 januari 2 maart 1 april 26 april 25 mei (Evens Stichting vzw nam ontslag uit de Raad van Bestuur) 5 juli 20 september 16 november Op 13 december volgende de bestuursleden samen met de teamleden een denkdag rond de visie en missie van de organisatie onder begeleiding van Maarten Andriessen van Ad Forum cvba.
28 W e r k i n g s v e r s l a g IX. BILAN EN VOORUITBLIK Christine Faure, coördinator: De spits is eraf! We blikken terug op het eerste volledige werkjaar. Een jaar dat ons fris groen plantje verder deed groeien en bloeien. Steeds meer gezinnen vonden de weg naar BABOES. Zowel het evaluatieonderzoek als de stofjesactie en het BABOES-feest waren belangrijke mijlpalen van het voorbije jaar. Momenten die ons ook wat meer zicht gaven op hoe die gezinnen zelf BABOES beleven. Het was bemoedigend te mogen vaststellen dat wat we aanbieden door velen ook werkelijk ervaren wordt als een verrijking en een ondersteuning. Ook vanuit het beleid en het werkveld kwamen vele vragen om kennis te maken met BABOES. We hebben met plezier een heleboel bezoekers ontvangen en actief meegewerkt aan het actuele debat over de functie van ontmoeting in gezins- en opvoedingsondersteuning. Deze uitwisselingen ervaar ik zelf ook steeds opnieuw als een gelegenheid om verder te zoeken naar de eigenheid van BABOES in dit breder verhaal. Maar het frisse groene plantje bleef ook niet gespaard van ontij. Er ontstonden meningsverschillen over de manier waarop we (willen) omgaan met de gezinnen, over de beste manier om meer kwetsbare gezinnen te bereiken. Met het vertrek van onze hoofdbegeleider Tom, verloren we een zeer gedreven werkkracht. Om nog maar te zwijgen over de vele energie die we tevergeefs staken in de voorbereiding van een tweede ontmoetingsplaats in Elzenhof. Ik geloof dat we die moeilijkheden intussen overwonnen hebben en dat we volop bezig zijn de tegenslagen om te buigen. Het leerde mij alvast de sterktes van de organisatie nog meer op prijs te stellen: de veerkracht en het enthousiasme van het team, de betrokkenheid van onze partners, een stevig kader dat de begeleiders ruimte laat voor bijscholing,reflectie en toeleiding, de steun van de VGC en Minister Grouwels. Hierbij wil ik al die mensen voor en achter de schermen van harte danken omdat zij BABOES mogelijk maken en maken tot wat het is. En ons plantje groeit verder kondigt zich aan als een zeer goed gevuld jaar. De opstart van een tweede ontmoetingsplaats op de campus Nieuwland betekent meer dan een verdubbeling van de activiteit. De hele werking van de organisatie zal zich hieraan moeten aanpassen. Daarnaast willen we ook verdergaan op de ingeslagen weg van verdieping door het uitwerken van een charter of visietekst enerzijds en door te zorgen voor een manier om wat we doen ook intern te evalueren. Nu we halverwege de termijn zijn van onze Stedenfonds-subsidie zijn, staat ook de zoektocht naar positionering en verankering van BABOES in de toekomst op de agenda. Stof genoeg voor wie van uitdagingen houdt.
29 W e r k i n g s v e r s l a g vzw Opvoeden in Brussel Henegouwenkaai 29, 1080 Sint-Jans-Molenbeek tel info@opvoeden-in-brussel.be maatschappelijke zetel: Henegouwenkaai 29, 1080 Brussel
Informele en sociale steun bij de opvoeding in Vlaanderen. Modellen van ontmoetingsplaatsen voor jonge kinderen en hun ouders.
Informele en sociale steun bij de opvoeding in Vlaanderen. Modellen van ontmoetingsplaatsen voor jonge kinderen en hun ouders. Benedikte Van den Bruel en Sarah Vanden Avenne Inhoud 1. Waarom aandacht naar
Nadere informatiePeuterspeelpunten Turnhout
Peuterspeelpunten Turnhout Een plaats voor ontmoeting Bruggen bouwen naar maatschappelijke deelname Open en laagdrempelig aanbod voor ouders en opvoeders en jongste kinderen Samen spelen kan je leren Algemene
Nadere informatiePeuter Speelpunt Turnhout
Peuter Speelpunt Turnhout Samen spelen kan je leren! -Een plaats voor ontmoeting -Bruggen bouwen naar maatschappelijke deelname -Open en laagdrempelig aanbod voor ouders en opvoeders en jongste kinderen
Nadere informatieMissie & visie Opvoedingswinkel Gent
Missie & visie Opvoedingswinkel Gent 1 Inhoudstafel... 1 Missie & visie Opvoedingswinkel Gent... 1 Inhoudstafel... 1 Intro... 3 1. Missie... 4 2. Doelgroep... 4 3. Werking... 4 4. Beleidskader... 5 5.
Nadere informatieInformele en sociale steun bij de opvoeding in Vlaanderen. Modellen van ontmoetingsplaatsen voor jonge kinderen en hun ouders.
Informele en sociale steun bij de opvoeding in Vlaanderen. Modellen van ontmoetingsplaatsen voor jonge kinderen en hun ouders. Benedikte Van den Bruel en Sarah Vanden Avenne Inhoud 1. Waarom aandacht naar
Nadere informatieConcept van een ontmoetingsplaats
Concept van een ontmoetingsplaats Algemene omschrijving Zowel uit de verschillende bezoeken in Brussel, Antwerpen, Frankrijk en Italië, als uit ons onderzoek, blijkt dat ontmoetingsplaatsen voor kinderen
Nadere informatieThuis in de Stad -prijs Inschrijvingsformulier. Digitaal opsturen naar U krijgt een ontvangstmelding
Thuis in de Stad -prijs 2011 20060623-1 Inschrijvingsformulier Digitaal opsturen naar info@thuisindestad.be U krijgt een ontvangstmelding Waarvoor dient dit formulier? Met dit formulier dingt u mee naar
Nadere informatieInclusie kinderen met specifieke zorgbehoefte/handicap. Borrelen en bruisen 10 december 2013
Inclusie kinderen met specifieke zorgbehoefte/handicap Borrelen en bruisen 10 december 2013 Inclusie binnen Kind en Gezin Strategische ambitie van K&G opgenomen in ondernemingsplan 2013-2014 'Te werken
Nadere informatieThuis in de Stad -prijs 2011. Inschrijvingsformulier. Digitaal opsturen naar info@thuisindestad.be U krijgt een ontvangstmelding
Thuis in de Stad -prijs 2011 20060623-1 Inschrijvingsformulier Digitaal opsturen naar info@thuisindestad.be U krijgt een ontvangstmelding Waarvoor dient dit formulier? Met dit formulier dingt u mee naar
Nadere informatieFORMATION-RELAIS. 1996-2015 C P F B H o g e r o n d e r w i j s v o o r s o c i a l e p r o m o t i e, v e r b o n d e n a a n d e U C L 26/03/2015
JE HOGERE STUDIES ONDERBREKEN OM DE 1996-2015 C P F B H o g e r o n d e r w i j s v o o r s o c i a l e p r o m o t i e, v e r b o n d e n a a n d e U C L TIJD TE NEMEN VOOR EEN HERORIËNTERING EN EEN HERONTDEKKING
Nadere informatieKinderopvang en MFC s realiseren samen inclusieve kinderopvang voor elk kind en elke ouder
Open oproep Pionieren in samenwerking Kinderopvang en MFC s realiseren samen inclusieve kinderopvang voor elk kind en elke ouder INLEIDING Vlaams minister Jo Vandeurzen streeft naar een sterkere samenwerking
Nadere informatieHuis van het Kind Maldegem
Vormingsaanbod Huis van het Kind Maldegem Alle vaders, moeders, toekomstige ouders, grootouders en andere opvoedingsverantwoordelijken hebben vragen over opvoeden. Kleine en grote vragen. Huis van het
Nadere informatieEditie Opvoeden in je Buurt
Editie 2015- Opvoeden in je Buurt Het thema van de Week van de Opvoeding 2015 was Opvoeden in je buurt. Het thema werd door de partners van de Week van de Opvoeding uit een shortlist van 10 onderwerpen.
Nadere informatie1. Iedereen is welkom in de opvang DE KINDEROPVANG HEEFT EEN BELANGRIJKE SOCIALE TAAK
1. Iedereen is welkom in de opvang DE KINDEROPVANG HEEFT EEN BELANGRIJKE SOCIALE TAAK Kinderen krijgen in de opvang volop kansen om zich te ontwikkelen. Ouders kunnen intussen werk zoeken of gaan werken,
Nadere informatieVEEL GESTELDE VRAGEN MBT OPROEP KOALA
VEEL GESTELDE VRAGEN MBT OPROEP KOALA 1. Advies lokaal bestuur? Is het binnen de oproep vereist dat er voor de kinderopvangplaatsen een advies is van de adviesraad? Dat is regelgevend ingeschreven binnen
Nadere informatieGelet op de artikelen 127, 128, 135, 136, 163, 166 en 178 van de gecoördineerde grondwet van 17 februari 1994;
Collegebesluit nr. 20142015-0504 20-04-2015 Collegebesluit houdende de wijziging van collegebesluit nr. 20132014-0459 van 22 mei 2014 houdende de goedkeuring van het Kinderarmoedebestrijdingsplan 2014-2015
Nadere informatieOp stap naar Brede Scholen in Brussel
Brede school Buiten de lijntjes 1 Op stap naar Brede Scholen in Brussel Een kijkje achter de schermen 1 Brede Scholen in Brussel 28 erkende Brusselse Brede Scholen 2014 Bron: VGC algemene directie Onderwijs
Nadere informatiePeuternestjes Hasselt
Peuternestjes Hasselt Even kaderen 1979: Maison Verte s (Françoise Dolto) Franse kinderarts en psychoanalytica 197 9 Ontmoetingsruimte: algemeen Aangename ruimte in de buurt Opvoedingsverantwoordelijken
Nadere informatieJaarverslag EXPOO 2014
Jaarverslag EXPOO 2014 EXPOO, het Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning van de Vlaamse overheid, bouwt mee aan een positieve leefomgeving waar het voor kinderen en jongeren goed is om op te groeien.
Nadere informatieHandleiding Kind in Beeld Kinderopvang
Handleiding Kind in Beeld Kinderopvang Waarom is kinderopvang goed voor mijn kindje. Foto Je bent zwanger. Het is goed om dan al na te denken over kinderopvang van je kindje.. Foto In de kinderopvang zorgt
Nadere informatieWeek van de opvoeding van 16 tot 23 mei 2017
Week van de opvoeding van 16 tot 23 mei 2017 Van dinsdag 16 tot dinsdag 23 mei 2017 staat naar jaarlijkse gewoonte tijdens de Week van de Opvoeding positief opvoeden centraal. Opvoeden zit in kleine, dagelijkse
Nadere informatieInformele sociale steun in contexten van diversiteit
Informele sociale steun in contexten van diversiteit De ontmoetingsplaatsen voor ouders en kinderen als nieuwe werkvorm, gericht op informele sociale steun Naomi Geens Vakgroep Sociale Agogiek Universiteit
Nadere informatieReview. Praktijkbeschrijving Ontmoetingsplaatsen
Review Praktijkbeschrijving Ontmoetingsplaatsen Voorjaar 2012 Inhoudsopgave 1 Algemene opmerkingen... 4 2 Beschrijving... 5 2.1. Definitie en omschrijving... 5 2.2. Doelgroep... 5 2.3. Doelen... 5 2.4.
Nadere informatieSPECIFIEKE OMGEVINGSANALYSE VOOR GEZIN
SPECIFIEKE OMGEVINGSANALYSE VOOR GEZIN TASK FORCE BRUSSEL, 2011 Deze omgevingsanalyse wil in eerste instantie de sociale voorzieningen op het gebied van welzijn, gezondheid en gezin in het Brusselse Hoofdstedelijke
Nadere informatiePartnerkeuze bij allochtone jongeren
Partnerkeuze bij allochtone jongeren Inleiding In april 2005 lanceerde de Koning Boudewijnstichting een projectoproep tot voorstellen om de thematiek huwelijk en migratie te onderzoeken. Het projectvoorstel
Nadere informatieResultaten De te bereiken resultaten m.b.t. de periode 1 januari 2014 tot en met 31 december 2014 kunnen als volgt worden omschreven:
BIJLAGE Bijlage nr. 1 Fiches Titel initiatief: Brusselwerking Initiatiefnemer: vzw Forum van Etnisch-Culturele Minderheden (0478.953.435), Vooruitgangsstraat 323/4, 1030 Brussel (Schaarbeek) Omschrijving
Nadere informatieBruggenbouwers Linko ping, Zweden
Bruggenbouwers Linko ping, Zweden Het Bruggenbouwers project wordt in de Zweedse stad Linköping aangeboden en is één van de succesvolle onderdelen van een groter project in die regio. Dit project is opgezet
Nadere informatieAls school samenwerken met een opvanginitiatief voor baby s en peuters (03.02.2012)
Als school samenwerken met een opvanginitiatief voor baby s en peuters (03.02.2012) Schoolbestuur Het Inrichtend Comité Annuntiaten Heverlee groepeert 6 schoolbesturen = 6 VZW s 27 administratieve scholen:
Nadere informatieRondetafelgesprek Mantelzorg 22 november 2012
22 november 2012 Voor u ligt het verslag van het rondetafelgesprek over mantelzorg op 22 november 2012. Dit gesprek was een eerste aanzet - een experiment - om met sleutelfiguren en vrijwilligers uit verschillende
Nadere informatieEen goed leven voor.
Een goed leven voor. Juultje Holla - Perspectief - maart 2013 Als onderdeel van het ZonMW project Zeggenschap en Inclusie Met dank aan Rob, die mij hierbij enorm geholpen heeft. Een goed leven voor. Een
Nadere informatieDe Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken
1 De Onthaalouderacademie Wat is de Onthaalouderacademie? De Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken De sector van de kinderopvang is in beweging. Er worden heel wat initiatieven genomen om de
Nadere informatieNoot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken
Noot 12 Voorbeeldselectie van thema s en vragen voor zeven groepsgesprekken Bijeenkomst 1: Kennismaking 1 Bijeenkomst 2: Familie en vrienden Gesprek over subthema 1: Ouders en Grootouders : Wie was uw
Nadere informatieKDV VUURVOGEL. Waterpret bij de Maasstraat
KDV VUURVOGEL NR 3 september 2015 Weer aan de slag! We zijn alweer enkele weken op onze eigen locatie en dat voelt goed! Maar het was ook leuk op de Maasstraat. Daar hebben we 6 weken samengespeeld met
Nadere informatieVisienota EDUCARE / Transities 0-6 jaar. Onderwijscentrum Brussel Entiteit Gezin
Visienota EDUCARE / Transities 0-6 jaar Onderwijscentrum Brussel Entiteit Gezin a. Situering Jonge kinderen (0-6 jaar) groeien op in diverse contexten: thuis, eventueel in de kinderopvang, en in de kleuterschool.
Nadere informatieKLEINE MENSEN GROTE WENSEN
KLEINE MENSEN GROTE WENSEN Voor de betere kinderopvang DOOR DE OGEN VAN KINDEREN Dit boekje laat je kinderopvang zien door de ogen van kinderen. Een praktische gids voor iedereen die nadenkt over de opvang
Nadere informatieVLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD
STUK 590 (2015-2016) Nr.1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD ZITTING 2015-2016 7 OKTOBER 2015 VRAAG Commissie voor Welzijn, Gezondheid en Gezin van woensdag 7 oktober 2015 INTEGRAAL VERSLAG Hebben aan
Nadere informatieSAMENSPRAAK 2012. Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak
Integrale Jeugdhulp Regio Vlaams-Brabant en Brussel SAMENSPRAAK Perspectieven in het omgaan met verontrusting en maatschappelijke noodzaak -Herhaling startdagen 2011 op algemene vraag van de voorzieningen-
Nadere informatieBijlage nr. 1. capaciteitsuitbreiding Nieuwkinderland vzw Kinderdagverblijf Lutgardisschool Elsene. Titel initiatief: Organisator: Projectomschrijving
Bijlage nr. 1 Fiche Stedenfonds SD2-OD2 voor overeenkomst met vzw Kinderdagverblijf Lutgardisschool Elsene, vzw Sint-Goedele Brussel, vzw Ukelele, vzw Ukkepuk-VRT, vzw Kinderdroom Evere, vzw De Molenketjes,
Nadere informatieamersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?
amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.
Nadere informatieOpvoeden in andere culturen
Opvoeden in andere culturen Bevorderen en versterken: competenties vergroten Een betere leven DVD 1 Bevolkingsgroepen aantal Allochtoon3.287.706 Autochtoon13.198.081 Europese Unie (exclusief autochtoon)877.552
Nadere informatieVisie Taalstimulering en meertaligheid Kind en Gezin
Visie Taalstimulering en meertaligheid Kind en Gezin VLOR studiedag 3 februari 2012 Taal = hot item Arme peuters ook taalarm (16/03/2009) Steeds minder baby s met Nederlands als thuistaal geboren (4/12/2010)
Nadere informatieWaar en hoe begint het verhaal?
Brede School Helmet Coördinator: Tina Smout Email: tsmout@klaveren7.be Waar en hoe begint het verhaal? Helmet = wijk in Schaarbeek, Brussel veel kleuren en geuren, maar ook veel maatschappelijke uitdagingen
Nadere informatieDETENTIE EN HET GEZIN
DETENTIE EN HET GEZIN klachten en krachten 7 november 2014, Veenhuizen Hans Barendrecht, db mijn zoontje heeft veel vragen, maar ík ook. praktijk als wetenschap geloof in herstel voor mensen die achter
Nadere informatieOPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ
OMGEVINGSANALYSE EN LITERATUURSTUDIE AANBOD OPVOEDINGSONDERSTEUNING BIJ 10- TOT 17-JARIGEN ANTWERPEN PRESENTATIE 27 OKTOBER 2015 1 SITUERING VAN HET ONDERZOEK 4 grote onderdelen: literatuurstudie focusgroep
Nadere informatieDe tijd die ik nooit meer
De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.
Nadere informatieResultaten De te bereiken resultaten m.b.t. de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013 kunnen als volgt worden omschreven:
BIJLAGE Bijlage nr. 1 Fiches Titel initiatief: Brusselwerking Initiatiefnemer: vzw Forum van Etnisch-Culturele Minderheden (0478.953.435), Vooruitgangsstraat 323/4, 1030 Brussel (Schaarbeek) Omschrijving
Nadere informatieWist je dat. .. we een persconferentie hielden rond ons project gasstvrij?
Wist je dat.. we een persconferentie hielden rond ons project gasstvrij? Op 14/11/2018 maakten we van de week van Pleegzorg gebruik om het project gasstvrij in de kijker te zetten door het organiseren
Nadere informatieDe waarde van de buitenschoolse opvang. Hoofdstuk 9
114 De waarde van de buitenschoolse opvang Peter, de vader van Fleur (4), is eigenlijk blij verrast over de positieve kanten van de buitenschoolse opvang. Je begint als ouder met het idee: als wij beiden
Nadere informatieVeel gestelde vragen over peuterschool t Koggeschip
Veel gestelde vragen over peuterschool t Koggeschip Juni 2014 Wat is een peuterschool? De peuterschool is een combinatie van kinderdagverblijf en voorschool. Hier komen alle kinderen in de wijk van 2,5
Nadere informatieHet einde van het jaar is in zicht. Wij blikken graag nog even met u terug op de Dag(en) van de Dialoog.
Nieuwsbrief Amersfoort in Dialoog Editie: december 2015 Terugblik Dag(en) van de Dialoog 2015 Het einde van het jaar is in zicht. Wij blikken graag nog even met u terug op de Dag(en) van de Dialoog. Het
Nadere informatieHoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012)
Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) De Hoge Raad voor Vrijwilligers (HRV) kijkt relatief tevreden terug op 2011, het Europees Jaar voor het Vrijwilligerswerk.
Nadere informatieWe stellen de resultaten graag aan u voor op een informatievergadering. U zult hiervoor worden uitgenodigd in de loop van het najaar van 2009.
Betreft: bevraging jonge gezinnen in Herent Mogen wij een beetje van uw tijd vragen voor deze vragenlijst? Deze enquête kunt u anoniem invullen. De vragenlijst bestaat uit drie delen: een eerste algemeen
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieSamen doen. Zorgvisie. Zorg- en dienstverlening van A tot Z
Samen doen Zorgvisie Zorg- en dienstverlening van A tot Z Wat en hoe? 3 W Samen met de cliënt bepalen we wát we gaan doen en hóe we het gaan doen. Mensen met een verstandelijke beperking kunnen op diverse
Nadere informatieSamenvatting pedagogisch beleidsplan Trias Kinderopvang, waar kinderen zich thuis voelen
Samenvatting pedagogisch beleidsplan Trias Kinderopvang, waar kinderen zich thuis voelen Voor u ligt het samengevatte pedagogisch beleidsplan van de kinderdagverblijven van Trias Kinderopvang. Doelstellingen
Nadere informatieBuitenschoolse opvang in en met de buurt
Buitenschoolse opvang in en met de buurt Denktank BKO 05/06/2009 KADER RAPPORT 2002-2003: actieonderzoek XYZ VGC VBJK IBO s Theoretisch kader voor buitenschoolse opvang in grootstad: nest en web 2009:
Nadere informatieVraag nr. 351 van 26 februari 2013 van PAUL DELVA
VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 351 van 26 februari 2013 van PAUL DELVA Nederlandstalig onderwijs Brussel Capaciteit
Nadere informatieDecreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH. Benedikte Van den Bruel Veerle Roels
Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH Benedikte Van den Bruel Veerle Roels Kind en Gezin èn Agentschap Jongerenwelzijn? Kind en Gezin en Agenschap Jongerenwelzijn verantwoordelijk voor
Nadere informatieDeze leidraad helpt om het gesprek in team aan te gaan rond kwaliteit, vooraleer je de sjablonen in de digitale leermodules invult.
Deel 2 Kwaliteitsbeleid Deze leidraad is gebaseerd op de digitale leermodules van Kind & Gezin. Die modules zijn bedoeld om de verschillende onderdelen van het kwaliteitshandboek uit te werken. Die modules
Nadere informatieWist je dat... Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015. In deze nieuwsbrief:
Nieuwsbrief Opvoedwinkel Twinkeltje maart 2015 In deze nieuwsbrief: Wist je dat... Thema's en cursussen in maart Lezersvraag: "Moet ik mijn zoon verplichten met andere kinderen te spelen?" Mamatijd Moeders
Nadere informatieVLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD
STUK 651 (2016-2017) Nr.1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD ZITTING 2016-2017 30 NOVEMBER 2016 VRAAG Commissie voor Welzijn, Gezondheid en Gezin van woensdag 30 november 2016 INTEGRAAL VERSLAG Hebben
Nadere informatieDe te bereiken resultaten m.b.t. de periode 1 januari 2012 tot en met 31 december 2012 kunnen als volgt worden omschreven:
BIJLAGE Bijlage nr. 1 Fiches Titel initiatief: Brusselwerking Initiatiefnemer: vzw Forum van Etnisch-Culturele Minderheden (0478.953.435), Vooruitgangsstraat 323/4, 1030 Brussel (Schaarbeek) Omschrijving
Nadere informatie18. Online hulpverlening: alle lijnen open. Tom Billiet, CLBchat
18. Online hulpverlening: alle lijnen open Tom Billiet, CLBchat CLBch@t: Een netoverstijgend initiatief Gent workshop VVSG congres - 29/05/2018 Agenda 1. Voorstelling CLBch@t 2. To be expected: Blended
Nadere informatieVOORWOORD. Beste ouder, opvoeder, professional,
VOORWOORD Beste ouder, opvoeder, professional, In Groot-Aalst bieden verschillende organisaties infomomenten aan over opvoedingsthema s. In dit overzicht zijn al deze initiatieven gebundeld en vindt u
Nadere informatieOrganisatie van opvang en vrijetijdsbesteding van schoolkinderen [1]
Organisatie van opvang en vrijetijdsbesteding van schoolkinderen [1] Ten gevolge van de goedkeuring van de bisconceptnota betreffende de organisatie van opvang en vrijetijdsbesteding van schoolkinderen,
Nadere informatieKids2b. Een koffer vol bagage. Kleine kinderen worden groot. REIS vormt de kern van ons handelen; RES PEC VOOR. Het pedagogisch beleid
Op REIS met Kids2b Kids2b Kids2b is zeer verheugd dat u uw kind aan ons toevertrouwd. Wij begrijpen dat het voor S I E R u als ouder een grote stap is om een deel van de zorg en opvoeding van uw kind te
Nadere informatieDe Sociale plattegrond
De Sociale plattegrond Sector: Begeleiding jonge kinderen Spreker: Krista De Vos (Kind en Gezin) Kind en Gezin Kleine kinderen, wij maken er werk van! 1 Voorgeschiedenis 1919: Nationaal Werk voor het Kinderwelzijn
Nadere informatieDagcentrum De Wip. Deken Michielstraat Halle. 02/
Dagcentrum De Wip Deken Michielstraat 89 1500 Halle 02/360 24 31 dagcentrum.dewip@pandora.be Openingsuren: Tijdens het schooljaar is dagcentrum De Wip geopend van 9u tot 19u. De opvang wordt voorzien van
Nadere informatieVLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD
STUK 459 (2011-2012) Nr. 1 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD ZIT TING 2011-2012 17 NOVEMBER 2011 VOORSTEL VAN RESOLUTIE van mevrouw Elke ROEX betreffende het waarborgen van het recht op kinderopvang
Nadere informatieMeer kleuterparticipatie door ouderparticipatie Een goede start 26/10/2017
Meer kleuterparticipatie door ouderparticipatie Een goede start 26/10/2017 Onderdeel van de pipeline 0-3 jaar AMIF Focus van het project een goede start Ouders worden continu ondersteund door partners
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieVormingskalender Samen bouwen aan kinderkansen
skalender Samen bouwen aan kinderkansen Februari 2016 Hechting, een natuurlijk proces zaterdag 6 februari 2016 van 9u tot 12u Professionelen, vrijwilligers en Taalstimulatie maandag 15 februari 2016 van
Nadere informatieEVALUATIE VAN BABOES, DE BRUSSELSE ONTMOETINGSPLAATS VOOR OUDERS EN KINDEREN
M i c h e l V a n d e n b r o e c k & N a o m i G e e n s, U G e n t - E v a l u a t i e v a n B a b o e s 1 Vakgroep Sociale Agogiek EVALUATIE VAN BABOES, DE BRUSSELSE ONTMOETINGSPLAATS VOOR OUDERS EN
Nadere informatieVoor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent
De Bijbel Een geloofsboek EWe kunnen vele wegen gaan met de Bijbel. De één ervaart het vooral als een mooi kunstobject. Vele kunstenaars hebben er inspiratie in gevonden om een kunstwerk te maken. We kennen
Nadere informatieVormingskalender Samen bouwen aan kinderkansen
Vormingskalender Samen bouwen aan kinderkansen 2015 Vorming Klare taal - duidelijk gesproken & geschreven taal Klare taal - duidelijk gesproken taal Datum (telkens dezelfde vorming op Doelgroep Locatie
Nadere informatieSterk in kinderopvang
Sterk in kinderopvang Goede kinderopvang Langdurige positieve effecten op - sociale - emotionele - verstandelijke - morele - taalontwikkeling tot ver in de schooltijd Lage pedagogische kwaliteit? - negatieve
Nadere informatieAlmelo, 8 juli 2015. En dat is niet zo makkelijk voor iedereen want de meeste kinderen zijn gewend aan school, vrienden, azc, enz, enz.
Almelo, 8 juli 2015 Onderwerp: Moeilijk verhuizen! Beste heer/mevrouw Ik ben (...) Ik ben 14 jaar oud. Ik woon met mijn ouders en mijn 2 kleine broertjes in azc Almelo. In deze vakantie moeten er ongeveer
Nadere informatiecontact Messaouda Zaouali 09 267 68 11 messaouda.zaouali@odice.be www.odice.be Kinderdagverblijven en buitenschoolse werkingen weerspiegelen de samenleving: je vindt er kinderen uit allerlei gezinnen en
Nadere informatieSuggesties en tips voor gebruik in gesprek met de KINDEROPVANG
De film Childcare Stories als discussiemateriaal Suggesties en tips voor gebruik in gesprek met de KINDEROPVANG Enkele voorbeelden: - Vormings- of begeleidingstraject voor medewerkers en verantwoordelijke(n)
Nadere informatieHet Huis van het Kind voor iedereen
Het Huis van het Kind voor iedereen Welke uitdagingen liggen er? Vandaag zijn er in Vlaanderen 153 Huizen van het Kind die samen 210 gemeenten bereiken. De subsidieoproep van eind februari en de Roadmap
Nadere informatieVormingskalender Samen bouwen aan kinderkansen
skalender Samen bouwen aan kinderkansen Maart 2016 Workshop Draagdoeken donderdag 17 maart 2016 van 10u tot Peuters lief, maar soms lastig donderdag 31 maart 2016 van 19u15 tot Ouders met kinderen tussen
Nadere informatieDe Kindertelefoon. Facts & Figures
Facts & Figures HOEVEEL HOEVEEL Facts & Figures De komende jaren verandert er veel in de wereld van de jeugdzorg in Nederland. Aan de vooravond van de transitie van de jeugdzorg van het landelijke niveau
Nadere informatieLOKAAL TANDZORGINITIATIEF LEUVEN GEZONDE MOND. In kinderschoenen én dynamisch
LOKAAL TANDZORGINITIATIEF LEUVEN GEZONDE MOND In kinderschoenen én dynamisch MOTIVATIE Mondhygiëne is een onderbelicht thema bij kwetsbare doelgroepen. Vooral bij jonge kinderen is tandzorg al vroeg van
Nadere informatienarratieve zorg Elder empowering the elderly
narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar
Nadere informatieVooruitziende zorg, een cultuur in ons huis. Inleiding. Inleiding 21/11/2014. De grote impact van het kleine gebaar
Vooruitziende zorg, een cultuur in ons huis De grote impact van het kleine gebaar Liselotte Van Ooteghem Mia Vervaeck Studiedag Kronkels - 27 november 2014 Wie we zijn en waarom we hier staan Inleiding
Nadere informatieAppeltje van Oranje 17 januari 2014. MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen
Appeltje van Oranje 17 januari 2014 MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen Achtergrond / aanleiding van het inibabef GGz prakbjk en onderzoek (P.van der Ende, 2011-2013): Kind groeit liefst op
Nadere informatieMet een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.
Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar
Nadere informatieopdrachtsverklaring centrum voor volwassen personen met handicap MOZAÏEK
opdrachtsverklaring centrum voor volwassen personen met handicap MOZAÏEK Bij het begin van de jaren 70 zoeken enkele ouders een dagcentrum voor hun volwassen gehandicapt kind. Voordien was het bijna evident
Nadere informatieVisie. Stedelijke Initiatieven Buitenschoolse Opvang. pedagogische begeleidingsdienst & dienst kinderopvang. Departement Onderwijs en Opvoeding
Visie Stedelijke Initiatieven Buitenschoolse Opvang Departement Onderwijs en Opvoeding pedagogische begeleidingsdienst & dienst kinderopvang Colofon Deze brochure is tot stand gekomen in samenwerking
Nadere informatiePer 1.000 kinderen onder de 3 jaar telde Limburg eind 2008 68 opvangplaatsen minder dan het Vlaamse gemiddelde.
Limburgse kinderopvang misdeeld door huidige Vlaamse Regering. Uit het antwoord vanwege Vlaams minister van Welzijn Heeren op een parlementaire vraag van Vlaams volksvertegenwoordiger Els Robeyns blijkt
Nadere informatieActieplan LOP Gent Basisonderwijs
Actieplan LOP Gent Basisonderwijs Periode 2011/2012 2012/2013 1) Inleiding Aan de hand van dit actieplan wil het LOP Gent Basisonderwijs zijn toekomstige doelstellingen helder formuleren en verantwoording
Nadere informatieThema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang
Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven
Nadere informatieOpvoeding & Ontwikkeling
MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt
Nadere informatieDeel 7: Project Opvoedingsondersteuning
Deel 7: Project Opvoedingsondersteuning 7.1. Organigram 7.2. Inleiding 7.3. Statistische gegevens 103 Deel 7: Project opvoedingsondersteuning 7.1. Organigram project opvoedingsondersteuning Het project
Nadere informatienr. 437 van WILLY SEGERS datum: 1 maart 2017 aan LIESBETH HOMANS Huis van het Nederlands Brussel - Werking
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 437 van WILLY SEGERS datum: 1 maart 2017 aan LIESBETH HOMANS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN, GELIJKE
Nadere informatieAdvies aan de stuurgroep CJG & Gemeente Assen
Advies aan de stuurgroep CJG & Gemeente Assen Aanleiding De gemeente Assen en Stuurgroep CJG willen de komende periode meer zicht krijgen op de wensen en behoeftes van jongeren uit Assen als het gaat om
Nadere informatieVlaamse Regering ~~. =
VR 2012 0911 DOC.1119/2 Vlaamse Regering ~~. = >>J - n= Ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering houdende bepaling van de Vlaamse beleidsprioriteiten voor het gemeentelijk jeugdbeleid DE VLAAMSE REGERING,
Nadere informatieBeste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant,
Info 4 Datum: 9-10-2015 Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, We hebben op de Waterkant een intensieve, soms ook wat emotionele week achter de rug. In deze Info kunnen jullie lezen over
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL Contactgegevens Annemarieke Kool a.kool@cps.nl 06 55 81 87 65 Programma 1. Welkom 2. Doelen van workshop 3. Theorie strategieën
Nadere informatiePubliciteit en werving OSA
Publiciteit en werving OSA Bereik de ouders persoonlijk Het is belangrijk om veel aandacht aan werving en publiciteit te besteden. In het bijzonder als u met open inschrijving werkt. Denkt u hierbij aan
Nadere informatie