GEWIJZIGD EXEMPLAAR GEMEENTEBESTUUR VAN VEENDAM 26 SEPTEMBER 2005

Transcriptie

1 Nummer: 519 Directoraat: SO Veendam, 21 juni 1005 GEWIJZIGD EXEMPLAAR GEMEENTEBESTUUR VAN VEENDAM 26 SEPTEMBER 2005 Onderwerp: Windpark N 33 - Startnotitie MER Voorstel 1. Kennis te nemen van de startnotitie milieueffectrapportage die door Blaaswind is ingediend bij de gemeenten Veendam en Menterwolde. 2. Kennis te nemen van het juridisch advies inzake het m.e.r. 3. Een keuze te maken uit de onderstaande opties voor het vervolg en daarbij kennis te nemen van het besluit van het college om van de onderstaande opties te kiezen voor optie b, en het antwoord van Blaaswind op de voorwaarde van het college dat de ambtelijke uren en externe kosten van de gemeente ten laste komen van de initiatiefnemer a. Op basis van het gegeven dat de gemeenteraad geen windmolens langs de N33 gerealiseerd wil zien. en derhalve geen medewerking zal verlenen aan een bestemmingsplanaanpassing, de MER Startnotitie niet in behandeling te nemen en de initiatiefnemers daarvan op de hoogte te stelten. b. Ondanks het gegeven dat de gemeenteraad geen windmolens langs de N33 gerealiseerd wil zien, medewerking verlenen aan het opstellen van een MER Windpark als middel voor meningsvorming, op voorwaarde dat de ambtelijke uren en externe kosten van de gemeente door Blaaswind worden vergoed. 3. De besluitvorming en de uitvoering daarvan, zoals bedoeld onder 2. in gezamenlijkheid met de gemeente Menterwolde plaats te doen vinden. 4. De uitvoering, zoals bedoeld onder 2, te laten aan het college, met uitzondering van de besluitvorming terzake: 1. Vaststellen richtlijnen voor de milieueffectrapportage; 2. Vaststellen aanvaardbaarheid van de milieueffectrapportage. Inleiding Aanleiding Op 7 april 2005 heeft Blaaswind BV de startnotitie milieueffectrapportage (mer) Windpark N33 bij de gemeenten Menterwolde en Veendam ingediend. Zie bijlage. De Startnotitie is de eerste formele stap in de procedure om te komen tot een windmolenpark langs de N33. De gemeenteraden van beide gemeenten zijn het bevoegde gezag in het kader van de milieueffectrapportage. De gemeenteraad van Veendam heeft zich in haar raadsprogramma uitgesproken tegen windmolens langs de N33. Daarmee is een unieke situatie ontstaan dat een initiatiefnemer een mertraject wil beginnen, zonder instemming van het bevoegde gezag. De gemeenteraad van Menterwolde heeft zich tot nu toe (formeel) niet uitgesproken inzake windmolens langs de N33. Wel of geen medewerking verlenen De Wet milieubeheer biedt geen mogelijkheid om niet mee te werken aan het opstellen van een Milieueffectrapportage. Daarom waren de ambtelijke organisaties enige tijd in de veronderstelling dat de gemeenten Menterwolde en Veendam genoodzaakt waren om hun medewerking te verlenen aan het opstellen van de MER. 1

2 Over deze kwestie is contact geweest tussen de beleidsambtenaren van Veendam en Menterwolde en er is overleg geweest met de MER-deskundige van de provincie Groningen. Aangezien beide gemeenten verschilden van inzicht met de provinciale MER-deskundige. maar specifieke deskundigheid bij de gemeenten ontbreekt, is een second-opinion gevraagd bij BügelHajema Adviseurs. Dit bureau ondersteunt de gemeenten Veendam en Menterwolde op het gebied van ruimtelijke ordening. Via BügelHajema is er contact geweest tussen de gemeente Veendam en de heer mr. S. Pieters van de commissie voor de milieueffectrapportage. De heer Pieters en Bügelhajema zijn dezelfde mening toegedaan. De heer Pieters wordt beschouwd als een autoriteit op het gebied van juridische aspecten van milieueffectrapportages. Hij deelde mee dat medewerking aan een mer-procedure niet vanzelfsprekend hoeft te zijn. zeker niet als te verwachten is dat de gemeente geen medewerking zal verlenen aan een ruimtelijk ordeningstraject. in casu een wijziging van een bestemmingsplan. Echter, hij geeft aan dat het weigeren van medewerking aan een mer-procedure zich nog niet eerder heeft voorgedaan in Nederland. Gezien de (grote financiële) belangen zullen in dat geval ongetwijfeld juridische procedures worden gevoerd. Gezien de unieke situatie is de aard van de procedures en de uitkomst daarvan op voorhand moeilijk te voorspellen. Op verzoek van de afdeling REO is hiernaast nog extra juridisch advies ingewonnen bij Kienhuis Hoving Advocaten en Notarissen, te Enschede. De daar werkzame heer Soppe is ons door de heer Pieters geadviseerd vanwege zijn mer-deskundigheid. Zie bijlage. Het is opvallend dat de heer Soppe stelt: "Naar mijn mening is de gemeenteraad verplicht om mee te werken aan de m.e.r.-procedure tot en met de beslissing omtrent de aanvaarding van het MER. (p. 6 van juridisch advies)" Dit toont aan dat er ook tussen deskundigen geen eenduidigheid over het wel of niet kunnen weigeren van medewerking aan het opstellen van een MER. Keuze uit twee opties Ten aanzien van het vervolg van het mer-traject zijn twee opties af te wegen. Aangezien de gemeenteraden van Veendam en Menterwolde het bevoegde gezag zijn in het kader van de merprocedure, dienen zij deze afweging te maken. De redenatie ten aanzien van het mer Windpark N33 is in optie 1. als volgt De situatie is uniek vanwege het feit dat er normaliter geen Startnotitie wordt ingediend tegen de zin van het bevoegde gezag. De Wet (milieubeheer) biedt weliswaar geen mogelijkheden tot het weigeren van medewerking, maar het opstellen van een MER is geen op zich staande procedure: het is bedoeld ter voorbereiding van een andere procedure, in dit geval een ruimtelijk ordeningstraject Aangezien de gemeenteraad van Veendam zich heeft uitgesproken tegen windmolens langs de N33, kan zij op grond van dit standpunt bericht geven aan de initiatiefnemers dat zij derhalve geen reden zien om een mer-traject te ondersteunen. De Startnotitie wordt met een begeleidend schrijven retour gezonden. De gemeenteraad van Menterwolde heeft zich tot nu toe niet formeel uitgesproken over windmolens langs de N33 en zal daar dus nog een besluit over moeten nemen. Zoals hierboven aangegeven is er tussen deskundigen geen eenduidigheid over het wel of niet kunnen weigeren van medewerking aan het opstellen van een MER. Naar verwachting zal Blaaswind bezwaar maken tegen een dergelijk raadsbesluit en zal er een juridisch traject volgen. Gezien het unieke karakter is niet te overzien via welke instanties dit traject zal lopen noch wat de uitkomst daarvan zal zijn. De provincie heeft aangegeven positief te staan ten opzichte van het realiseren van het windpark (zoekgebied POP). Zij heeft de mogelijkheid uiteindelijk een aanwijzing te geven, aangezien deze zaak voldoet aan de voorwaarden voor een aanwijzing, namelijk: o Er is sprake van een bovenregionaal belang; o De aanwijzing heeft een grondslag in het provinciaal beleid, namelijk het Provinciaal Omgevings Plan. De ambtelijke inzet zal in dit traject vooral een juridisch karakter hebben. De omvang van deze inzet is vooralsnog niet in te schatten. Tevens zal er extern juridisch advies moeten worden ingehuurd.. 2

3 De redenatie ten aanzien van het mer Windpark N33 is in optie 2. als volgt Hoewel de gemeenteraad van Veendam zich heeft uitgesproken tegen windmolens langs de N33, is er door de gemeente Menterwolde nog geen formeel standpunt ingenomen inzake een windpark langs de N33. De mer-procedure is een middel om de meningen te vormen. Een milieueffectrapport dient als input voor een zorgvuldige besluitvorming op argumenten. Er is tussen deskundigen geen eenduidigheid over het wel of niet kunnen weigeren van medewerking aan het opstellen van een MER. Het is als bestuurlijk correct aan te merken om medewerking te verlenen en aan de verplichtdingen te voldoen ten aanzien van het opstellen van een MER. De gemeenten behouden op deze wijze zeggenschap over hetgeen in het milieueffectrapport naar voren wordt gebracht De finale afweging door de gemeenteraden van Veendam en Menterwolde vindt plaats op basis van argumenten, nadat het milieueffectrapport is afgerond. Er bestaat geen verplichting om vervolgens ook de planologische besluitvorming daadwerkelijk op te starten (zie ook p. 3 van het juridisch advies). Aangezien deze optie een aanzienlijke en niet voorziene tijdsinvestering vergt van de ambtelijke organisatie van Veendam (en Menterwolde) wordt aan Blaaswind als voorwaarde gesteld dat zowel de ambtelijke inzet als de externe kosten van de gemeente(n) worden vergoed. Globale planning uitvoering optie b - Bekendmaken, publiceren startnotitie door de gemeenten (na raadsbesluit, sept/okt 2005); - Startnotitie versturen naar de wettelijke adviseurs en de commissie voor de milieueffectrapportage; - Startnotitie ter visie leggen (gedurende 4 weken); - Informatieavond beleggen (facultatief); - Advies van de commissie mer (binnen 9 weken na bekend maken); - Verwerken van reacties inspraak in richtlijnen mer; - Vaststellen richtlijnen mer (binnen 13 weken na bekendmaking) door Veendam + Menterwolde; - Opstellen MER (geen tijdlimiet, meestal circa 6 maanden); - Toetsingsadvies van de commissie mer - Vaststellen aanvaardbaarheid MER door de gemeenten Veendam + Menterwolde; - Bekendmaken MER + gemeentebesluit en ter visie leggen (gedurende 4 weken) Overleggen, bijeenkomsten en briefwisseling voorafgaand aan dit raadsbesluit - Op 7 april heeft de initiatiefnemer Blaaswind de Startnotitie ingediend. - Op 23 maart een raadsbijeenkomst Veendam in het kader van windenergie. - In de loop van april is diverse keren ambtelijk contact geweest tussen de gemeenten Veendam en Menterwolde, en van beide gemeenten met de provincie Groningen. - Op 18 mei ambtelijk overleg Veendam/Menterwolde met Blaaswind (en haar adviseur Grontmij) vanwege indienen startnotitie. - Op 23 mei bestuurlijk overleg wethouders Lutterop (Veendam) en Post (Menterwolde) vanwege afstemming tussen de colleges. - Op 24 mei opiniërende besprekingen in de colleges van Veendam en Menterwolde inzake reactie op startnotitie. - Op 26 mei 2005 heeft GS van Groningen aan Blaaswind aangegeven dat zij "graag samen met de beide gemeenteraden, grondeigenaren en initiatiefnemers willen onderzoeken of een windpark op deze locatie tot de mogelijkheden behoort", (zie bijlage). - Op 24 juni hebben een aantal raadsleden van de gemeenten Veendam. Menterwolde en Pekela een bezoek gebracht aan het windmolenpark te Emden. 3

4 Argumenten 1. Het is aan de gemeenteraad om een besluit te nemen over deze kwestie. Zij is het bevoegde gezag in het kader van de mer-procedure. De gemeenteraad Veendam heeft zich bovendien duidelijk uitgesproken inzake whdmolens langs de N Gezien de complexiteit van de afweging worden twee opties ter besluitvorming aangeboden. Het college heeft zich reeds uitgesproken voor optie b. 3. Beide opties lenen zich bij uitstek voor een projectmatige aanpak: dit geeft duidelijkheid in communicatie, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Na afloop van het raadsbesluit, en ongeacht een keuze voor optie 1 of 2, zal het traject conform Project- en Programma Management (PPM) Veendam worden aangepakt Kanttekeningen 1. Aangezien het initiatief betrekking heeft op het grondgebied van zowel de gemeente Veendam als Menterwolde, is het zeer gewenst dat de beide gemeenteraden een gelijkluidend besluit nemen. Ter oriëntatie zijn beide gemeenteraden op vrijdag 24 juni op excursie naar het windmolenpark Emden. De colleges van Veendam en Menterwolde hebben voorgesteld de besluitvorming en de uitvoering daarvan gezamenlijk uit te voeren. 2. Het project kan een fors beslag leggen op de beschikbare ambtelijke capaciteit In optie 2 is een vergoeding van ambtelijke inzet te verlangen. Door het college is aan Blaaswind gevraagd om de ambtelijke uren en externe kosten van de gemeenten te vergoeden. Blaaswind heeft hier op geantwoord dat zij "proportioneel" (ten opzichte van de kosten voor het opstellen van het MER) de uren van de gemeente wil vergoeden). 3. In beide opties kan het laatste stadium dezelfde zijn, te weten een aanwijzing door de provincie, zij het dan de kans van slagen van aanwijzing, na een zorgvuldige afweging conform optie 2. volgens de deskundigen gering is. 4. Bij optie 2 zullen bestuurlijke keuzes moeten worden gemaakt ten aanzien van prioriteiten in de ambtelijke werkzaamheden. Zowel in Menterwolde als in Veendam is geen rekening gehouden met dit project en is vrijwel geen ambtelijke capaciteit beschikbaar. Door het college zal na afloop van het raadsbesluit keuzes moeten worden gemaakt ten aanzien van de ambtelijke tijdsbesteding in projecten. 5. In het mer-traject worden alle milieuhygiënische (en ruimtelijke) aspecten van het plaatsen van windmolens onderzocht, zodat (bij een positieve uitkomst) de basis om plaatsing te weigeren steeds smaller wordt In een milieueffectrapport worden alle aspecten van een initiatief onderzocht Indien de uitkomst van het MER positief is ten aanzien van windmolens, is het lastiger om argumenten te vinden om het plaatsen te weigeren. Financiën Optie 1 De hoeveelheid benodigde ambtelijke uren is vooralsnog niet in te schatten, aangezien nog niet eens duidelijk is welk juridisch traject hieruit zal volgen noch wat de reactie van het provinciaal bestuur zal zijn. De ambtelijke inzet wordt in eerste instantie geringer ingeschat, als benodigd in optie 2. 4

5 Optie 2 De ambtelijke uren zijn geraamd op circa 800 tot 900 uur voor beide gemeenten gezamenlijk. De onderlinge werkverdeling is nog nader af te spreken. Binnen de bestaande begrotingen is hier geen capaciteit voor. Eventueel moet externe deskundigheid inzake landschap/stedenbouw worden ingehuurd, ter grootte van circa 7500 ex BTW. Blaaswind zal de te maken gemeentelijke kosten moeten dragen. Indicatie financiële omvang Het zoekgebied kan maximaal circa 40 grote windturbines herbergen. Deze turbines leveren per jaar ca kwh per stuk. De marktwaarde van een kwh is momenteel ca 10 eurocent Als het park er 20 jaar staat betekent dat x 0,1 x 40 x 20 = Euro. Uitvoering Zowel de uitvoering van optie 1 als van optie 2 worden projectmatig aangepakt door de beide gemeenten gezamenlijk, opdat zo min mogelijk dubbel werk wordt verricht Het onderhavige raadsvoorstel bijvoorbeeld, is in gezamenlijkheid tot stand gekomen. Communicatie k Voor wat betreft de communicatie richting initiatiefnemer, omwonenden, overige inwoners Veendam en Menterwolde. media en omliggende gemeenten zijn voorstellen gedaan in het ter inzage gelegde communicatieplan. Commissie Het onderhavige raadsvoorstel is op maandag 12 september 2005 behandeld in de commissie VROM. Bijlagen (liggen ter inzage) Startnotitie m.e.r. Windpark N33 Veendam/Menterwolde en aanbiedingsbrief. Juridisch advies Kienhuis Hoving Advocaten en notarissen d.d. 14 juni Brief van GS van Groningen aan Blaaswind van 26 mei Brief van b&w Veendam aan Blaaswind + antwoordbrief van Blaaswind Communicatieplan Windpark N33 Veendam/Menterwolde. Burgemeester en wethouders van Veendam. A.Meijerman. burgemeester. H.F. van Oosterhout. secretaris. 5

6 Nummer: 519/SO De raad der gemeente Veendam; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 21 juni 2005; gewijzigd exemplaar besluit Met inachtneming van de in een door de leden H. J. Schmaal en H. Janssen ingediend amendement opgenomen overwegingen geen medewerking te verlenen aan het opstellen van een MER ten behoeve van het initiatief van Blaaswind B. V. Besloten in de openbare vergadering van 26 september 2005 De raad voornoemd, Voorzitter, A. Meijerman Griffier, J.B. Wassink 6