Aan: Provinciale Staten van Zuid-Holland

Transcriptie

1 Van: info The Rights Forum Verzonden: donderdag 5 juli :12 Aan: Statengriffie; Vries, CJ, de; Mulligen - van de Wetering, I, van CC: Oosterop-van Leussen, H.R.; Bakx, W.M.; Celik, M.; Potjer, B.K.; Hosseini, M.; Weide, R.F.; VVD; zuidholland@sp.nl; Aelst, R. van; Hoogendam, F.J.; Stolk, M.; Cetin, M.; Thommis, MM; Breitbarth, P.V.F.L.; info@glzh.nl; Hunnik, A. van; Struijlaard, J.W.A.; Canton, B.; Viegen, A.H.K. van; Zwerus, G.J.; Hillebrand, R.; Verkoelen, P.J.H.D. Onderwerp: Gunning Openbaar Vervoer Metropoolregio Aan: Provinciale Staten van Zuid-Holland Ter attentie van: - Commissie Verkeer en Milieu - Commissie Ruimte en Leefomgeving - Vertegenwoordigers van de raadsfracties Geachte dames en heren, Namens The Rights Forum vraag ik uw aandacht voor het volgende. Zoals u waarschijnlijk bekend is, heeft de Metropoolregio Rotterdam Den Haag het samenwerkingsverband van 23 gemeenten binnen uw provincie het openbaar vervoer in een deel van de regio voor tien jaar gegund aan Egged Bus Systems (EBS). Met dat besluit handelt de regio in strijd met het Nederlandse mensenrechtenbeleid, en dwingt zij reizigers die zijn aangewezen op het openbaar vervoer aan boord te gaan bij een bedrijf dat betrokken is bij illegale activiteiten, ernstige mensenrechtenschendingen en mogelijke oorlogsmisdaden. Het Israëlische moederbedrijf van EBS staat vanwege die betrokkenheid op een (voorlopige) zwarte lijst van de VN-Mensenrechtenraad. Wij spreken deze week in een brief aan de Metropoolregio onze bezorgdheid en afkeuring uit over het besluit, en roepen de regio op het terug te draaien en EBS uit te sluiten van aanbestedingen, inclusief de lopende aanbesteding in de Haaglandenstreek, tot het bedrijf zijn leven aantoonbaar heeft gebeterd of dochterbedrijf EBS de banden met moeder Egged heeft verbroken. Een afschrift van de brief, die ook op onze website te lezen is, treft u bijgaand aan. Het in zee gaan met bedrijven die betrokken zijn bij rechtenschendingen betekent dat de concessieverleners op grond van de zogeheten ketenaansprakelijkheid zélf betrokken raken bij die schendingen. Zeker zo ernstig is dat zij reizigers in een situatie brengen waarin ook zij veelal zonder het te beseffen met hun euro s indirect bijdragen aan rechtenschendingen. Wij menen dat het ook op het pad van de provincie ligt de Metropoolregio en de aangesloten gemeenten op de gunning aan EBS aan te spreken. In het kader van hun duty to protect hebben, zoals onder meer te lezen in het Nationaal Actieplan Bedrijfsleven en Mensenrechten, Nederlandse overheden in een geval als dit de taak andere overheden aan te spreken op hun verantwoordelijkheden. In dit kader verzoeken wij de provincie om de Metropoolregio en de aangesloten gemeenten te wijzen op hun verantwoordelijkheden op het terrein van de mensenrechten, en op te roepen de gunning aan EBS terug te draaien en het bedrijf voorlopig uit te sluiten van aanbestedingen.

2 Wij rekenen op uw betrokkenheid bij het thema mensenrechten en bij de publieke zaak, i.c. het recht van burgers op een, ook in dit opzicht, schoon openbaar vervoer. Zij moeten erop kunnen vertrouwen dat het mensenrechtenbeleid bij hun overheden in goede handen is. Tot nadere toelichting zijn wij te allen tijde bereid. Hoogachtend, Jan Keulen Directeur The Rights Forum The Rights Forum is een Nederlandse NGO, die zich sinds 2009 inzet voor een rechtvaardig Nederlands en Europees Israël/Palestina-beleid.

3 e. w. ABN Stichting AMRO The Rights Forum Stichting The Postbus Rights Postbus Forum AB NN Koog AMSTERDAM aan Nijmegen de Zaan IBAN: NL28 NL97ABNA TRIO Metropoolregio Rotterdam Den Haag T.a.v. de leden van: - Algemeen bestuur - Bestuurscommissie Vervoersautoriteit - Adviescommissie Vervoersautoriteit Amsterdam, 3 juli 2018 Geachte dames en heren, Namens The Rights Forum spreken wij onze bezorgdheid en afkeuring uit over de gunning door de Metropoolregio Rotterdam Den Haag van het openbaar vervoer in Voorne-Putten en Rozenburg aan Egged Bus Systems (EBS). Daarmee handelt de regio in strijd met het Nederlandse mensenrechten- en ontmoedigingsbeleid. Bovendien dwingt zij reizigers die zijn aangewezen op het openbaar vervoer aan boord te gaan bij een bedrijf dat betrokken is bij illegale activiteiten, mensenrechtenschendingen en mogelijke oorlogsmisdaden in bezet Palestina. Wij roepen de Metropoolregio met klem op haar besluit terug te draaien en EBS uit te sluiten van aanbestedingen in de regio, inclusief de lopende aanbesteding in de Haaglandenstreek. Motor achter grove rechtenschendingen EBS is de Nederlandse tak van de Israëlische busonderneming Egged. Het moederbedrijf onderhoudt een netwerk van busdiensten dat de illegale Israëlische kolonies ( nederzettingen en buitenposten ) op de bezette Westelijke Jordaanoever onderling en met Israël verbindt. Het bedrijf opereert in essentie onder bescherming van het Israëlische bezettingsleger. [1] In een dubbelrol van facilitator en profiteur is Egged een essentiële schakel in de voortgaande illegale Israëlische kolonisering van Palestijns gebied. Die kolonisering heeft op de Westelijke Jordaanoever een systeem van apartheid doen ontstaan en gaat gepaard met grootschalige diefstal van land en andere natuurlijke hulpbronnen, de systematische onderdrukking van circa drie miljoen Palestijnen en de schending van Palestijnse (mensen)rechten. [2] Algemeen wordt de Israëlische kolonisering beschouwd als de doodsteek voor een soevereine Palestijnse staat, en daarmee voor een rechtvaardige en duurzame vrede tussen Israëli s en Palestijnen. [3] Op zwarte lijst VN-Mensenrechtenraad De kolonisering is door alle relevante organen van de Verenigde Naties veelvuldig veroordeeld als een grove schending van het internationaal recht, in het bijzonder van de Vierde Conventie van Genève. [4] In 2004 bevestigde het hoogste juridische orgaan van de VN, het Internationaal Gerechtshof, het illegale karakter van de nederzettingen en buitenposten en het daaraan gerelateerde regime. [5] In het Statuut van Rome, het fundament onder het Internationaal Strafhof, wordt de kolonisering van bezet gebied gedefinieerd als een oorlogsmisdaad. [6] Het Strafhof doet sinds 2015 vooronderzoek naar de kolonisering en andere mogelijke oorlogsmisdaden in bezet Palestina. [7]

4 Op 22 maart 2016 riep de VN-Mensenrechtenraad in een resolutie de internationale gemeenschap expliciet op te helpen voorkomen dat bedrijven bijdragen aan de schending van de rechten van de Palestijnse bevolking. [8] Als hulpmiddel verzocht ze de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN een database samen te stellen van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering van Palestina. In oktober 2017 werd bekend dat Egged op de (voorlopige) zwarte lijst voorkomt. [9] Publicatie van de definitieve database wordt op korte termijn verwacht. In strijd met Nederlands mensenrechtenbeleid Het Nederlandse mensenrechtenbeleid biedt overheden en bedrijven geen enkele ruimte om met bedrijven als EBS in zee te gaan. Samenwerking is in strijd met de OESOrichtlijnen en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights, die integraal onderdeel vormen van dat beleid, en het door de overheid zelf opgestelde Nationaal Actieplan Bedrijfsleven en Mensenrechten. [10] Het centrale principe van de gedragscodes is dat bedrijven en overheden afstand bewaren tot bedrijven die direct of indirect betrokken zijn bij rechtenschendingen. Wie toch met een besmet bedrijf in zee gaat, raakt op grond van de zogeheten ketenaansprakelijkheid zélf betrokken bij die schendingen. De Nederlandse overheid kent zich blijkens het Nationaal Actieplan een voorbeeldrol toe in het voorkomen van zulke situaties. In dit verband herinneren we er ook aan dat op de gemeente Den Haag, als mondiale hoofdstad van Vrede en Recht, een bijzondere verantwoordelijkheid rust óók in het kader van samenwerking binnen de Metropoolregio. Het besluit van de Metropoolregio om zaken met EBS te doen is bovendien in strijd met het Nederlandse ontmoedigingsbeleid. Dat adviseert Nederlandse overheden en bedrijven ten strengste om afstand te bewaren tot bedrijven die in de illegale Israëlische nederzettingen gevestigd zijn. Egged is een schoolvoorbeeld van zo n bedrijf. [11] Last but not least is het besluit van de Metropoolregio in strijd met het eigen inkoop- en aanbestedingsbeleid. Daarin stelt ze dat de MRDH enkel integere ondernemers contracteert. [12] Een bedrijf dat vanwege betrokkenheid bij grove rechtenschendingen op een voorlopige zwarte lijst van de VN belandt is het tegendeel van een onkreukbare ondernemer. Respecteer de mensenrechten, wijs EBS de deur Het internationaal recht en de universele mensenrechten zijn het met pijn en moeite tot stand gekomen alternatief voor het recht van de sterkste, dat de wereld zo veel verschrikkingen heeft gebracht. Ze zijn een onmisbare pijler onder wat we moderne beschaving noemen, maar ze zijn ook kwetsbaar: ze hebben alleen recht van bestaan als allen, overheden voorop, er consequent de hand aan houden. Wie dat in voorkomende gevallen nalaat, ondermijnt het hele systeem. Door zich met EBS te verbinden dwingt de regio reizigers die op het openbaar vervoer zijn aangewezen bovendien hetzelfde te doen. Reizigers beseffen veelal niet dat hun euro s indirect ten goede komen aan mensenrechtenschendingen. Dat zou ook niet hoeven: het publiek moet erop kunnen vertrouwen dat het mensenrechtenbeleid bij de overheid in goede handen is.

5 Op grond van het bovenstaande doen wij een klemmend beroep op de Metropoolregio de gunning aan EBS terug te draaien en de onderneming uit te sluiten van aanbestedingen, tot het bedrijf zijn leven aantoonbaar heeft gebeterd of dochterbedrijf EBS de banden met moeder Egged heeft verbroken. Voor de goede orde wijzen wij u erop dat wij deze kwestie ook onder de aandacht brengen van relevante overheden, het College voor de Rechten van de Mens en belangenverenigingen van reizigers. Tot nadere toelichting zijn wij vanzelfsprekend bereid. Hoogachtend, Jan Keulen Directeur The Rights Forum Prof. mr. Jaap E. Doek Voorzitter The Rights Forum Voorzitter VN-Comité voor de Rechten van het Kind ( ) The Rights Forum Postbus NN Amsterdam info@rightsforum.org The Rights Forum zet zich sinds 2009 in voor een rechtvaardig Nederlands en Europees Israël/Palestina-beleid. Verwijzingen [1] [2] Voor een overzicht van de Palestijnse (mensen)rechten waarop Israël inbreuk maakt, zie: rightsforum.org/achtergronden/dossiers/internationaal-recht/kolonisatie-een-ernstige-schending/ [3] Zie bijvoorbeeld resolutie 2334 van de VN-Veiligheidsraad van 23 december 2016: [4] Ibid. [5] [6] [7] [8] [9] [10] OESO-richtlijnen: UN Guiding Principles: Nationaal Actieplan Bedrijfsleven en Mensenrechten: [11] [12] mrdh.nl/sites/mrdh.nl/files/files/inkoop- en aanbestedingsbeleid 10 maart 2017.pdf