Genodigde(n): mevrouw A. Raaphorst (VenJ), mevrouw J.M. Wilkinson (LMO).

Transcriptie

1 Vergadering Verslag AB Veiligheidsberaad Datum vergadering 20 maart 2015 Aanwezig mevrouw G.H. Faber (voorzitter), de heer L.C. Zaal (secretaris), de heer Ch.B. Aptroot, de heer P.I. Broertjes, de heer A.A.M. Brok, de heer P.M. Bruinooge, de heer H.M.F. Bruls, de heer C. Bijl, de heer F.J.M. Crone, mevrouw A.M. Demmers, de heer H.A.G. Hellegers, de heer O. Hoes, mevrouw A. Jorritsma-Lebbink, de heer H.J. Kaiser, de heer H.J.J. Lenferink, de heer H.J. Meijer, de heer P.G.A. Noordanus, de heer P.E.J. den Oudsten, mevrouw M. Salet, de heer A.S. Scholten, de heer S.W.J.G. Schelberg, de heer J.H.C. van Zanen. Genodigde(n): mevrouw A. Raaphorst (VenJ), mevrouw J.M. Wilkinson (LMO). Ambtelijk aanwezig: de heer H. van Essen (Nationale Politie), de heer P.Th. Gelton (VenJ), de heer C.J.M. Huijben (IFV), mevrouw M. Jacobs (IFV), de heer H. Lanser (IFV), de heer M. Luyten (IFV), de heer A. Meijer (LOCGS), de heer N. van Mourik (RDVR), mevrouw L. Sievers (RBC), mevrouw A.G.M. van de Vondervoort (GGD/GHOR). Notulist: de heer A.B. van der Kooij. Afwezig Afwezig met kennisgeving: de heer J.C.G.M. Berends. Afwezig met vervanging: de heer J.J. van Aartsen, de heer A. Aboutaleb, de heer F. de Graaf, de heer J.A.H. Lonink, de heer A.J.G.M. Rombouts. Algemeen 01. Opening en vaststelling agenda De voorzitter mevrouw Faber opent de vergadering en verwelkomt alle aanwezigen, in het bijzonder de gastinleiders van vandaag: mevrouw Jill Wilkinson (kwartiermaker LMO) en mevrouw Astrid Raaphorst (ministerie VenJ). De agenda voor deze plenaire AB VB-vergadering wordt door de voorzitter ongewijzigd vastgesteld. 02. Vaststelling verslag 28 november 2014 Er zijn geen vragen of opmerkingen en de voorzitter stelt het verslag AB VB d.d. 28 november 2014 ongewijzigd vast. 1/6

2 03. Ingekomen en uitgaande stukken Er zijn geen vragen of opmerkingen met betrekking tot het overzicht van ingekomen en uitgaande post. Naar aanleiding van de binnengekomen brief van de heren Bruinooge, Broertjes, Hellegers en Wevers (vuurwerkverbod) worden de volgende opmerkingen gemaakt. Mevrouw Jorritsma vraagt zich af of dit onderwerp besproken moet worden in het AB VB. In wezen betreft het een kwestie voor de politiek, de gemeenteraden en/of de Tweede Kamer. Volgens de heer Bruinooge is de vraag niet waar het thema besproken moet worden, maar wel dat er gesproken wordt over zwaar vuurwerk en vuurwerkoverlast. Brandbestrijding en opschaling bij incidenten zijn wel degelijk thema s voor de veiligheidsbesturen, dus voor het Veiligheidsberaad (VB). De heer Crone vindt het een onderwerp voor de commissie Bestuur en Veiligheid van de VNG. Volgens mevrouw Jorritsma is de vuurwerkoverlast al door de VNG besproken en werd vastgesteld dat het een politieke discussie betreft. De heer Kaiser geeft aan dat er bij vuurwerk wel risicoaspecten spelen die de veiligheidsbesturen (kunnen) raken. De voorzitter concludeert dat het DB nagaat welke aspecten raakvlakken hebben met het VB en zal op die basis het onderwerp agenderen voor de AB VB-vergadering op 12 juni a.s. 04. Terugkoppeling bestuurlijke adviescommissies, actualiteiten en mededelingen Er zijn geen vragen of opmerkingen ten aanzien van de terugkoppeling uit de bestuurlijke adviescommissies en het overzicht actualiteiten en mededelingen d.d. 20 maart 2015 dat deel uitmaakt van de vergaderstukken. Besluitvormend / meningvormend 05.1 Landelijke Meldkamer Organisatie Portefeuillehouder Lenferink memoreert dat er sinds de vorige vergadering van het VB goede stappen zijn gezet in het kader van de transitie naar de nieuwe LMO. Er is een akkoord over de pilots waarbij de medische scholing van de triagisten een van de randvoorwaarden zal zijn. Ook heeft de voortgang van het LMO-project aan tempo gewonnen en de documenten over: het ontwerpplan, het plan van aanpak, het landelijk kader samenvoeging evenals het eindrapport nulmeting zullen thans ter consultatie voorgelegd worden aan de VR s. Deze documenten gaan vergezeld van een paraplunotitie zodat het totale kader goed in beeld wordt gebracht. Het is de bedoeling dat het AB VB op 12 juni a.s. de gemeenschappelijke reactie vaststelt. Mevrouw Raaphorst geeft aan dat alle bestuurders en kolommen erg goed betrokken zijn bij het project; in gezamenlijkheid kan toegewerkt worden naar het doen slagen van deze omvangrijke en ingrijpende operatie. Tijdens haar presentatie belicht mevrouw Raaphorst ondermeer de volgende punten. Er is een conceptwetswijziging opgesteld welke voorziet in het onderbrengen van de verantwoordelijkheid voor de LMO in de Politiewet. De budgetten zullen de verantwoordelijkheden volgen. In de Politiewet zullen alle afspraken worden geformaliseerd die in het kader van het transitieakkoord zijn gemaakt. Ook worden sturing en governance geregeld. De multisamengestelde bestuurlijke regiegroep blijft bestaan en de LMO wordt een apart onderdeel van de politie met een eigen financiële stroom. 2/6

3 De streefdatum voor de ingang van de wetswijziging is 1 januari De gehele transitieperiode loopt tot In totaal gaat het om circa 220 miljoen euro aan middelen die omgaan in het meldkamerdomein. Dit is in lijn met de eerdere bevindingen van Deloitte. De procentuele verdeling is in lijn met het transitieakkoord (TA) en daarmee komt het aandeel van de VR s op ongeveer 42 miljoen euro in totaal. Bij de overdracht zal nauwgezet gekeken worden naar de verschillen tussen de meldkamers en de financiële component in het bijzonder. Samen met de betrokken partijen (inclusief VB) zal financieel getoetst worden of met de bij de nulmeting vastgestelde bedragen, de meldkamers nog vijf jaar in stand gehouden kunnen worden. In goed overleg zullen de uitkomsten van nulmeting en financiële toets per meldkamer opgenomen worden in een financieel overdrachtsdocument (over te hevelen budget, achterblijvende kosten). Discussiepunten kunnen opgenomen worden in het overdrachtsdocument. De due-dilligencecommissie (DDC) zal het geheel op redelijkheid en billijkheid beoordelen (protocol wordt toegestuurd aan de VR s). Het is het streven om eind 2015 alle overdrachtsdocumenten te kunnen vaststellen. Zodra de omvang van de financiële overdracht definitief bekend is (ca. 42 miljoen), moeten die middelen overgedragen worden naar het ministerie. Daarvoor is een werkgroep ingesteld waarin alle partijen zitting hebben. Deze werkgroep zal zich buigen over de verdeelsleutel voor de uitname uit het Gemeentefonds (eventueel met correctie via BDUR). De besluitvorming over de verdeelsleutel wordt met de betrokken partijen vastgesteld. Het streven is om begin 2016 duidelijkheid te hebben over de bedragen, zodat een en ander verwerkt kan worden in de respectievelijke begrotingen voor Met de materiële overdracht zullen de tien nieuwe meldkamerlocaties uiteindelijk een voor een opgaan in de nieuwe LMO. Per locatie geldt een andere uitgangspositie met een eigen tempo. Per regio worden er afspraken gemaakt over het tussentijds operationeel houden van de meldkamer. In principe gaat het personeel van de VR s over naar de LMO, maar niet voordat alle fusies hebben plaatsgevonden. De bestuurders hebben hierin de finale zeggenschap. Vervolgens licht mevrouw Wilkinson ondermeer de volgende punten toe. Vanwege de complexiteit van de hele operatie kan nu nog geen detailplanning gemaakt worden, maar wel een ambitieplanning. Drachten, Amsterdam en Den Haag zijn al samengevoegd en Maastricht zal eind 2015 zover zijn. Rotterdam verwacht samen te wonen in 2017, Haarlem en Bergen op Zoom in 2018, Soest in 2018/2019 en Den Bosch en Apeldoorn in In 2017 wordt de realisatie verwacht van de landelijke ICT-infrastructuur. Bij het opstellen van de ambitieplanning spelen de volgende uitgangspunten: stand van zaken in de regio s, wensen van de regio s, huidige robuustheid van de meldkamers, verwachte doorlooptijd per locatie, realisatie van de landelijke ICT-voorzieningen alsmede de benodigde capaciteit bij de politie. Voor de feitelijke realisatie gelden de volgende uitgangspunten: borging van continuïteit en stabiliteit, samenwonen als eerste stap, gefaseerde aansluiting op ICT-voorzieningen, investeringen dekken uit huidige middelen, voorkomen van desinvesteringen, landelijk beleid op huisvestingseisen en samenwonen betekent geen verandering van werkgeverschap. 3/6

4 Qua planning gelden de volgende voorbehouden: detailplanning en businesscase per fusiegebied, uitvoeringstoets op haalbaarheid, realisatie landelijke ICT-infrastructuur, interferentie met andere verhuisbewegingen evenals de interferentie vanwege vernieuwing C2000 en 112. Bij de doorlooptijd spelen twee kritische paden : a. de stappen in het bouwproces (drie à vier jaar) en b. de ICT-plateaus (landelijke voorziening, aansluiten meldkamers, aansluiten/upgraden vier eerder gerealiseerde locaties). Nog dit jaar zal gestart worden met de pilots voor multi-intake. De VR s zullen gevraagd worden om personeel beschikbaar te stellen voor deze pilots, die in een veilige, nietoperationele setting plaats zullen vinden. Ter consultatie zullen aan de VR s de volgende documenten voorgelegd worden: nulmeting en inspectierapport, ontwerpplan LMO, wettelijk kader, landelijk kader samenvoegingen, programmaplanning LMO, procesbeschrijving financiële overdracht evenals het protocol van de due-dilligencecommissie. Vanuit de vergadering komen de volgende opmerkingen en reacties. Mevrouw Jorritsma memoreert dat haar regio sinds 2012 per jaar 1 miljoen aan mogelijk eerder te realiseren besparingen misloopt. Zij heeft ernstige twijfels of er in de toekomst überhaupt nog sprake zal zijn van enige besparing op het meldkamerdossier. Ook moet in haar regio nog lang en noodgedwongen doorgewerkt worden met een suboptimale meldkamer. Tevens twijfelt mevrouw Jorritsma aan de haalbaarheid van uitname uit het Gemeentefonds, vooral vanwege de herverdelingsproblematiek die zich daarbij aandient. De heer Broertjes constateert tot zijn spijt dat bij elke nieuwe presentatie de projectrealisatie weer een jaar wordt uitgesteld. De voorzitters VR dragen wel de verantwoordelijkheid voor de bestaande situatie. De heer Schelberg memoreert dat het voor Oost-Nederland om een grote operatie gaat (fusie van vijf meldkamers), dit gaat misschien meer tijd vragen dan nu is voorzien. Ook bestuurlijk vergt een dergelijke operatie veel betrokkenheid, want uiteindelijk zijn de burgemeesters verantwoordelijk voor de kwaliteit die geleverd wordt door de meldkamer. De heer Kaiser informeert naar het commitment vanuit de kolommen en de witte kolom in het bijzonder. De heer Hellegers geeft aan dat Brabant-Noord en Zuidoost-Brabant al plannen gemaakt hebben voor de verbouwing van de meldkamer in Den Bosch. De planning strookt niet met die van de landelijke kwartiermaker. De vraag is of dit bijgesteld kan worden. De heer Crone memoreert de kwestie van de al gedane investeringen in Noord-Nederland. Die investeringen moeten wel gecompenseerd worden, omdat de regio anders dubbel gaat betalen. De heer Aptroot neemt afstand van de gedachte dat alleen via de nieuwe LMO een anders onbereikbaar kwaliteitsniveau gerealiseerd wordt; de ervaringen in Haaglanden bewijzen het tegendeel. In hun reacties danken mevrouw Raaphorst en mevrouw Wilkinson de vergadering voor de inbreng. Ministerie en kwartiermaker hebben vertrouwen in een geslaagde voltooiing van dit complexe project. De positieve betrokkenheid van de regio s en de kolommen is een grote stimulans; ook de participatie van de witte kolom in de multi-pilots. Zonder een goede en brede samenwerking kan een dergelijk complex en omvangrijk project niet gerealiseerd worden. De financiële overheveling is natuurlijk een forse puzzel met als kernvraag hoe de landelijke verdeelsleutel regionaal uitpakt. Voor meldkamers die al gefuseerd zijn, kan compensatie plaatsvinden vanuit een daartoe geoormerkt budget dat is opgenomen in het transitieak- 4/6

5 koord. Indien er desondanks specifieke discussiepunten resteren dan kunnen die opgenomen worden in de financiële overdrachtsdocumenten om vervolgens besproken te worden in het kader van de due dilligence. Wanneer mogelijkheden tot versnelling zich aandienen wordt, binnen de geformuleerde kaders, zeker bezien of daarvan geprofiteerd kan worden. Het zondermeer hanteren van een (te) optimistische planning is niet verstandig. Portefeuillehouder Lenferink geeft aan dat de totaalkwaliteit van de nieuwe LMO niet op een regionaal niveau bereikt zou kunnen worden. Ook het laten voortbestaan van verschillen tussen meldkamers onderling is onverstandig en brengt risico s met zich mee. Natuurlijk is het zaak om de materiële verantwoordelijkheid zo snel mogelijk over te dragen, maar in het traject van de feitelijke overdracht zitten nog belangrijke elementen die eerst geregeld moeten worden en tijd vergen (financiële overdracht, afrekeningen op regionaal niveau en de structurele overdracht van middelen). Al met al een bestuurlijk zeer lastige klus die wel voor het einde van 2015 geklaard moet zijn. Het is toe te juichen dat de patstelling ten aanzien van de witte kolom nu van de baan is. Verder is het van belang dat er in het traject naar samenwonen al gestart wordt met samenwerken (synchronisatie werkprocessen). Dit motiveert de samenwerking en de voordelen van het samenwonen worden eerder bereikt. De voorzitter dankt de beide inleiders voor hun presentatie en hun aandacht voor de inbreng vanuit de vergadering. Tevens stelt zij vast dat de vergadering kennis heeft genomen van het voorstel zoals dat wordt toegelicht in de oplegnotitie en ter vaststelling geagendeerd zal worden voor het AB VB op 12 juni a.s Inspectierapport meldkamers De voorzitter licht toe dat ook de reactie van het VB op prijs wordt gesteld alvorens de minister zijn reactie vervolgens aanbiedt aan de Tweede Kamer. De conceptreactie van het VB maakt deel uit van de vergaderstukken. Vanuit de vergadering klinkt instemming ten aanzien van de conceptreactie van het VB. De heer Bruls benadrukt dat de (erkende) onderzoekers de plank echt misslaan ten aanzien van de, naar hun mening, ontbrekende fall back. De heer Hellegers onderstreept het belang van de aanstaande nulmeting; dan wordt per VR de huidige stand van zaken precies vastgesteld. De voorzitter stelt vast dat de vergadering kan instemmen met het voorstel. 06. Nieuw brandweeronderwijsstelsel Vanwege de afwezigheid van portefeuillehouder Berends licht oud-portefeuillehouder Den Oudsten het voorstel toe en memoreert het oorspronkelijke besluit van het VB om te komen tot één opleidingsorganisatie. Hetgeen voorligt betreft een tussenstap, er wordt gestart met centrale coördinatie van de opleidingen. Het is de meest pragmatische weg om snel tot resultaat te komen, maar het VB zou moeten vasthouden aan de stip op de horizon: één centraal opleidingsinstituut. Volgens de heer Den Oudsten illustreert deze casus de spanning die ontstaat wanneer adviesorganen in het land contrair adviseren ten aanzien van een al door het AB VB genomen besluit. Hij adviseert het VB om steun te blijven geven aan het streven om te komen tot één instituut. Mevrouw Jorritsma steunt deze oproep en geeft aan dat het voorstel op dit punt aangepast moet worden; er staat nu immers niet dat er uiteindelijk één instituut moet komen. 5/6

6 De voorzitter stelt vast dat de vergadering instemt met het voorliggende voorstel, onder toevoeging van de vaststelling dat dit een tussenstap is op weg naar één centraal opleidingsinstituut. Dit perspectief dient ook te worden opgenomen in de verdere voortgang van het project. 07. Vaststelling VeRA 2.0 De voorzitter stelt vast dat de vergadering kan instemmen met het gevraagde besluit. 08. Uitfasering WAS De voorzitter stelt vast dat de vergadering kan instemmen met het gevraagde besluit. Informerend 09. Flexibilisering GRIP Vanuit de vergadering klinkt waardering voor het rapport. De heer Bruls vraagt zich af of nader onderzoek ten aanzien van GRIP Gemeente/Regio/Rijk wel wenselijk is. Mevrouw Demmers sluit zich hierbij aan. Portefeuillehouder Lenferink geeft aan dat (ook) het DB geen aanleiding ziet voor nader onderzoek. De voorzitter stelt vast dat een flexibele hantering van GRIP erg goed werkt. De GRIP-structuur biedt een prima basis waarop (per incident) onderdelen aan of uit gezet kunnen worden. De VR s kunnen GRIP veel flexibeler inzetten dan tot op heden gebeurt. De voorzitter stelt vast dat, met inachtneming van de aanvulling door de portefeuillehouder, de vergadering kan instemmen met het voorstel. 10. Bovenregionale samenwerking De voorzitter stelt vast dat de vergadering kan instemmen met het voorstel. Rondvraag Volgens de heer Lenferink kent de brandweer operationele grenzen binnen de regio s en de vraag dient zich aan waarom er niet tussen de regio s met zulke grenzen wordt gewerkt. Mevrouw Jorritsma vraagt of dit door het VB geregeld zou moeten worden. Zij vindt het een typisch voorbeeld van een onderwerp voor de operationeel verantwoordelijken. Er zijn verder geen punten voor de rondvraag of mededelingen en de voorzitter sluit dit deel van de vergadering met dank aan alle aanwezigen voor hun inbreng. 6/6