Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope Cape Town Archives Repository, South Africa

Transcriptie

1 Resolutions of the Council of Policy of Cape of Good Hope Cape Town Archives Repository, South Africa Reference code: C. 172, pp Woensdag den 14 Junij 'S voormiddags alle præsent Den Heere Gouverneur aan de Vergaderinge hebbende gelieven te communiceeren, dat door den Heere Silvester als Commandeur van 'S Lands Esquader in Indiën aan Sijn Edele bij Missive was te kennen gegeeven, hoe de Heeren Capitains der repatrieerende 'S Lands Scheepen Goes en Juno ingevolge een ordre die hun Ed:s supponeerden dat door haar Hoog Edelens de Hoge Indiasche Regeering over al zoude gegeeven zijn, kwamen te pretendeeren de Tafelgelden, tot derselver verdere t'huis reize, ende zulx zeedert 20 April laatstl:, tot welke tijd hun Ed:s deswegens door het Ceilons Gouvernement zijn betaald geworden; het geen welgem: Heere Gouverneur aan deeze Vergaderinge in overweeging gaf ten einde daarop zodanig te besluiten als geoordeeld zoude werden te behoren, is in aanmerkinge genomen dat dien aangaande van wegens de Hoge Indiasche Regeering geen aanschreivens nog ook van het Ceilonse Gouvernement eenige informatie ontfangen zijnde, uit een Lijst en Memorie die den gerepatrieerden Heer Commandeur Van Braam alhier heeft nagelaten, alleen konde werden opgemaakt, aan de welgem: Heeren Capitains voor drie Maanden ieder eene Somma van rd:s 600: te competeeren, en dierhalven verstaan, welgem: Heer Commandeur Silvester hiervan te Verwittigen, met bijvoeging dat manquement aan de nodige qualificatie deeze Regeering buiten staat stellende verder te gaan, men zig nogthans bereid vond aan het verlangen der voorm: Heeren Capitains te beantwoorden, in zo verre men ons met eene daartoe strekkende dispositie der Hoge Indiasche Regeering konde munieeren, dat wel dat de meergemelde Heeren Capitains anderzints zodanige reedenen zouden gelieven voor te dragen, die noodzakelijk vorderen mogten, dat deze Regeeringe boven de bepalinge bij de voorm: Lijst van den Heere Commandeur van Braam, te werk zoude gaan. Verders geliefde het den Heere Gouverneur mede aan de Vergaderinge te communiceeren dat opgem: Heer Commandeur Silvester bij een brief van den 31 Maij jongstl: in antwoord op het geene men betreffende het Convoij voor 'S Comp:s retourscheepen 'T Slot ter Hoge en de Africaan van syn Ed: verzogt had, gedeclareerd hebbende, de nodige ordres daartoe te zullen geeven, wanneer de tijd der zeiling daar zoude zijn, ten ware 'er een al te merkelijke verschil in de gereedheid der Scheepen plaats had waar over zijn Edele met hem Heere Gouverneur nader zoude spreeken, vervolgens bij syn Ed:s komst aan de Caab mondeling had gelieven te declareren, dat aangezien het Schip de Meermin het welke reeds op den 30 der voorleedene Maand Maij van hier naar de Baaij Fals was vertrokken beladen zijnde met de noodwendige Provisiën, zo voor 'S Comp:s als 'S Lands Scheepen aldaar nog niet was komen opdagen en het depecheeren van 'S Lands Scheepen ook alleen daarvan was afhangende, zodra dien bodem in de voorsz: Baaij zoude zijn gearriveert, positief te zullen kunnen bepalen wanneer 'S Lands Freguat de Juno als het eerste in gereedheid te brengen zijnde, zoude kunnen vertrekken. En is dierhalven verstaan nog eenige weinige dagen de komst van het voorsz: Schip de Meermin in de genoemde Baaij te blyven afwagten. Waarna door den Oppercoopman en Dispencier de Heer Tobias Christiaan Ronnenkamp wierde gerapporteerd, dat zijn E: ingevolge het besluit bij de laatste zitting genomen, zig vervoegd hebbende in de Baaij Fals ten einde met welgem: Heer Commandeur Silvester te overleggen of 'er eenig middel zoude kunnen werden gevonden, om in de gedane petitie van brood voor 'S Lands Freguat Juno te voorzien, daaromtrend bevonden had dat aan het gem: Freguat om te kunnen vertrekken noodzakelyk ten minsten Twee Duijzend 1

2 ponden hard Brood zoude moeten werden verstrekt, nevens 10 Mudden Erwten en Bonen, en 50 p:s levendige Schapen dat wijders vermits het 'S Lands Schip Goes mede een considerable quantiteit hard brood benodigd had, den Heer Capitain van dien Bodem zig had gelieven te vergenoegen wanneer in steede van dien konde erlangen ponden Rijst, 15 Mudden Erwten en Bonen en 50 p:s leevendige Schapen, welke provisiën voor de gem: Twee 'S Lands Scheepen mits dien goedgevonden is aan dezelve te doen verstrekken. Terwijl ook verders geconsidereerd zijnde, dat uit hoofde van het heerschend gebrek aan leevensmiddelen niet konde werden gecontinueert aan 'S Lands Scheepen dagelijx de nodige ververschingen te doen geworden de verstrekking daarvan voor dezelve te bepalen op Twee malen versch Brood en Vier malen versch Vleesch en groentens 'S weeks. Zijnde wijders uit de zo mondelinge als schriftelyke Rapporten der respective Commissarissen uit den Raad van Justitie dewelke ingevolge besluit van den 12 der voorl: Maand Maij zig tot het opkopen van Granen bij de Ingezeetenen landwaards in, daar maar eenigzints konde werden nagegaan eenige granen te zullen kunnen werden aangetroffen hadden vervoegd gebleeken dat al het geene bij dezelve teegens de volgende prijzen waarvoor die Landlieden van hun eigen voorraad het eene en ander nog hadden afgestaan, bekomen was, bestond in het volgende te weeten 1225 Mudden Tarw á rd:s 10 de Mud 324 d:o Garst d:o d:o 6 d:o d:o 63 Mudden Rog á 6 rd:s de Mud 70 d:o Erwten d:o 10 d:o d:o d:o 30 d:o Bonen d:o 10 d:o d:o d:o Welke veraccordeerde prijzen, uit hoofde van de kommerlijke schaarsheid, men zig moetende laten welgevallen, is de daar toe aangewende en bijzonder door den Burgerraad Gerrit Hendrik Meijer met veel moeite en ongemak verzelt gegaan hebbene iever, aangenaam bevonden, en de voorsz: inkoop van dezelve Commissarissen geapprobeert Dan dewijl ook de genoemde quantiteit granen niet lange zal kunnen strekken is verders verstaan den Resident in de Baaij Fals te qualificeeren om wanneer geleegendheid voorkomen mogt van de inde gem: Baaij aankomende Scheepen eenige quantiteit Rijst op te doen, dezelve ten eersten 'S Comp:s weegen teegens Markt prijs in te kopen. En ten einde hij dus altoos zoude mogen weten wat daarvan aangebragt werd aan denzelven tevens te verlenen de faculteit om de rijst die aangebragt werd, te doen aanhouden, en alleen een geringe hoeveelheid aan particulieren te laten passeeren, egter niet anders als op een schriftelyke Licentie van hem Resident Zijnde wijders op propositie van den Heere Gouverneur ten einde de verkoping der Grond van het oude Hospitaal ingevolge het besluit ter laatste Sessie genomen te bewerkstelligen goedgevonden de Heeren Leeden deezes Raads Oloff Godlieb de Wet, en Tobias Christiaan Rönnenkamp te qualificeeren om de gem: grond door den Landmeter in zodanige Erven te doen verdeelen, als tot het bouwen van bequame Huijzen gevoegelijkst zal kunnen geschieden, mitsgaders daarvan te produceeren een kaart ter approbatie van deezen Rade, Terwyl verstaan is de gem: Erven vervolgens na voorgaande affixie van Billietten Publicquelijk te verkopen op Maandag den 31. der aanstaande Maand Julij om de kooppenningen in drie paaijen ofte termijnen te betalen, gelijk zulx doorgaans bij het verkopen van vaste goederen geschied, en daarbij uit hoofde van de geleegentheid dier Erven in de nabijheid der Kerke, en aan de Z O:te zijde van het grootste gedeelte der Caab, om bij voorkomend onheil van Brand, dies voortgang te verhoeden expresselijk te conditioneeren dat de daarop te stellene gebouwen alle met Platten en mits dien geenzints met riet daken zullen mogen werden getimmerd, gelyk wijders mede dat de Erven aan de N W zijde hare afwateringe zullen moeten hebben na de Straat aan die kant, en niet over de daar agter geleegene Erven. 2

3 En nadien het gebrek aan middelmatige en mindere Huijzen alhier zo groot is, dat de huur penningen voor dezelve tot drukking der gemeente boven mate hoog is geklommen, zo dat de noodzakelijkheid mede brengd dat eenige Erven op nieuws tot het aanbouwen van Huijzen werden uitgegeeven, is bij deeze geleegendheid al meede op voorstel van wel opgem: Heere Gouverneur goedgevonden en besloten om in deezen ten meesten profijte der E Comp:ie te werk te gaan voor eerst Een of Twee der nog onbetimmerd leggende Blokken gronds ter zelver tijd aan de meestbiedende publicquelijk te verkopen en dezelve blokken ten dien einde door meerm: gecommitteerdens insgelijx onder nadere approbatie van deezen Rade te doen verdeelen en karteeren inzodanige Erven als hun E E: tot diergelijke woningen geschikst en bequaamst oordeelen zullen. Zynde ten opzigte van alle de voorm: te verkopene Erven verstaan dat van de kooppenn: derselve thans de gewone geregtigheid voor d E Comp:ie met gevoegzaamheid niet kunnende werden gevordert egter daarbij wel speciaal zal moeten werden geconditioneerd, dat bij verdere verkopinge dier Erven en de daarop te construeerene gebouwen dezelve even als alle andere vaste goederen, subject zullen zijn en blijven aan de betalingen van de geregtigheid die d E Comp:ie als gronds Heer van zodanige Cooppenn:n is competeerende, in diervoegen als zulx al van ouds omtrend de verkoping van vaste goederen is gestatueert en in gebruik geweest. Tot alle welke verkopingen goedgevonden zynde het Lidt en Secretaris dezes Raads voormelde Heer Oloff Godlieb de Wet als vendumeester te qualificeeren, is wyders mede besloten ten dien einde aan deene zijde de Ingezeetenen zo veel te meer tot dies inkoop zouden mogen werden geanimeerd, en aan d' andere zijde ook bij die geleegendheid 'S Comp:s nog in voorraad zijnde Europeesch Hout met voordeel van de hand te zetten, bij voorsz: Billiëtten te doen adverteeren, dat wijnige dagen na het verkopen der gem: Erven ook een goede quantiteit van het voorsz: Hout mede bij publicque vendutie zal werden verkogt, en tot welke verkopinge ook verstaan is den Heer Hoofd Adminstrateùr Pieter Hacker te qualificeeren. Daar na mede goedgevonden zijnde, mits het vertrek van hier naar het Vaderland van den als voorleezer bij de Kerk gediend hebbende ziekentrooster Jan de Wolff, dien dienst weederom te doen presteeren door den ziekentrooster Willem Herhold is in stede van gem: Herhold weder tot ziekentrooster bij 't Hospitaal aangesteld den van het Ship Zoutman alhier verbleven Abraham Frielink weshalven de gagie van den laatstgenoemden weder zal moeten Cours neemen. Terwyl wijders bij deeze geleegendheid mede op propositie van den Heere Gouverneur onder inwagting der gevenereerde ordre van de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren ten opzigte der stigting van een Kerk in de Colonie Graaffe Rijnet goedgevonden en besloten is, ten einde de Ingezeetenen in die Colonie bij provisie mede op den voet als in het Swellendamse plaats heeft tot de godsdienst Oeffeningen geleegentheid te geeven, ende Jeugd in de gronden daar van te doen onderwijzen, als Krankbezoeker aldaar te plaatzen, den van het retourschip Voorschotenalhier verbleevenen Hermanus ter Smitten, als een perzoon daartoe de vereischte bequaamheid hebbende. Aangezien door de schaarsheid en onmatige duurte der levensmiddelen de Ambagtslieden eenparig doleeren over de onmogelijkheid die zij dagelijx ontmoeten om gelijk ordinair hun nodig voedzel te erlangen, het geen al reeds veroorzaakt heeft, dat zommige derzelve zeedert eenige tijd tot desertie zijn overgegaan, is om zulx verder voor te komen en aan dat volk hun noodzakelijk onderhoud toe te brengen verstaan derselver maandelijkse kostgelden voor de zodanige die geene Randsoenen genieten met Namen de Timmerlieden, Smits, Metzelaars, Wagenmakers, Kuipers en handlangers bij de Metzelaars, provisioneel voor den tijd van Een Jaar te verdubbelden Zynde wijders op het ten dien einde door Commissarissen uit den Raad van Justitie gedaan schrijftelijk verzoek goedgevonden, uit het Vaderland te eisschen zodanige Molenstenen ten dienste van 'S Colonies wind Molens alhier als door dezelve bij eene nevens het versoekschrift overgelegde Notitie zyn opgegeeven met Eerbiedig versoek aan de Hoog Gebiedende Heeren Majores, dat aan dien Eijsch na een accurate opvolging van de uitgedrukte grote en dikte dier steenen mag werden voldaan 3

4 En is ook op voordragt van gemelde Commissarissen tot Bode der Burgerije aangesteld den burger Godlieb Willers. Wijders geleezen zijnde de ingediende Requesten der volgende Perzonen, is na overweeging van de daarbij voorgestelde resp:ve verzoeken aan dezelve het volgende geaccordeert, te weten aan den gewezen Cap:n bij het Luxemburgse Legioen Gabriel Antoine Nicolas de Charvillac met het Ceilons retourschip 'T Slot ter Hoge alhier gearriveert om op den van China retourneerende Bodem de Africaan over te gaan Aan den Cap:n Lieut: der Arthillerie in dienst der Engelsche Oost Indische Comp:ie George Bil, om vermits den dangereusen toestand van het alhier op strand gezeten hebbend Deensch Schip Lucia Amarentia, op het welk hij zig nevens een onder syn opzigt sorteerend kint William Marlij genaamd oud 10 Jaren, en Een Indisch Domesticq in Name Jacq als passagier bescheiden heeft gevonden mits betalende de daartoe staande Transport en kostgelden nevens het gem: Kind, en den Domesticq desselfs rheize met het voorm: Schip 'T Slot ter Hoge te mogen vervolgen Aan den Soldaat Johannes Schreter als zynde door bekomene wonden bij de Bosjesmans Hottentotten aan desselfs been, en het trappen van een Paard op de Borst buiten staat geraakt om langer den dienst als Soldaat te verrigten en aan d' andere zijde alhier eenen ouden Vader hebbende met wiens onderhoud hij zig bezwaard vond, om op zodanigen voet als de Hoog Gebiedende Heeren Meesteren goedvinden zullen vast te stellen, uit S Comp:s dienst ontslagen en in burger Vrijdom te werden gesteld, ten einde zig met de Slagtery te erneeren. Aan den hooploper Coenraad Mijsser mede om op gelijken voet uit S Comp:s dienst in burger Vrijdom over te gaan, ten aanzien denzelven het ongeluk gehad hebbende van op een tijd dat zig onder de aanschouwers der Exercitie van het guarnisoen had gesteld door een Musquet Kogel waarmede een der gelost werdende geweeren abusivelijk geladen was geweest in zyn linker Arm gequest te worden, dien arm daar door eene zodanige Stijvigheid had behouden, dat zulx hem volstrekt buitenstaat stelde eenig zwaar werk te verrigten, en hij daar en teegen in de geleegendheid was, om met de Exercitie van sijn Kledermakers Ambagt ten gerieve der Ingezeetenen zig te kunnen erneeren. Zo ter schuldige pligtsbetragting als om te voldoen aan het verlangen der Wel Edele Hoog Agtb: Heeren Seeventhienen gedrongen werdende te treeden ter beantwoordinge van Hoogst derselver zeer gevenereerde Brief van den 23 November laatstleede is, na dezelve nauwkeurig te hebben geresumeerd verstaan, dat haar Wel Edele Hoog Agtb: aan d eene zyde over het vertoef van dien zeer onderdanigst om verschoning zal werden gebeeden, dewijl meenigvuldige pressante verrigtingen en andere Schrijvens die na ons inzien hebben moeten voorgaan, daar aan hinderlijk zyn geweest, En dat aan d'andere zijde onder hoog gunstige welduiding zal werden betuigd, niet te kunnen werden ontveinsd dat zo veel verwarringen en duisterheeden als de zaken omringen, dewelke de voornaamste onderwerpen van dezelve haar Wel Edele Hoog Agtb: schreivens uitmaken ons hebben doen ondervinden, dat om na vereisch en met hoop van eenig genoegen daarop te kunnen antwoorden, thans misschien de Perzonen zelve, die de Principale behandelinge daarvan hebben gehad, zig niet wijnig geembarasseerd vinden zouden, zo als den overleeden Secretaris en Lidt van onze Vergaderinge de Heer Oloff Marthini Bergh schoon de beste kennisse en weetenschap dien aangaande gedragen hebbende, zig reeds verleegen gevonden heeft, om tot pligtschuldige rescriptie op haar Wel Edele Hoog Agtb: zeer gevenereerde en onbeantwoord gebleevene Letteren van den 27 G:bre de nodige Elucidatiën te suppediteeren, het geen dan ook alleen oorzaak van het agterblijven derzelve is geweest, hebbende door de omstandigheeden van den oorlog en welk tydstip die zaken meest voorgevallen zijn, alles met overhaasting moeten werden verrigt, zo dat de nodige accuratesse om altoos bij de retroacten op het spoor daarvan te kunnen komen, dermaten veronagtzaamt is geworden, dat alle recherches dienaangaande thans vrugteloos geworden zijn 4

5 Dat deeze onze rescriptie dierhalven niet als zeer defectueus kunnende weezen, hoe zeer alle mogelijke devoiren tot het teegendeel zyn aangewend, wij haar Wel Edele Groot Agtb: bidden, dat om de gem: reedenen het gebrekkige daarvan mede verschoont, en met hetzelve, als alles zijnde dat wij voor het teegenswoordige immers bijbrengen kunnen goedgunstig genoegen genomen werden mag. Die aanmerkingen die haar Wel Edele Hoog Agtb: gelieven te maken, over het gedrag omtrend de in de Saldanha Baaij geleegen hebbende en aldaar verlorene Scheepen Middelburg, Honcoop, de PaarL, Hoogcarspel en de Dankbaarheid, het lang agterblijven der berigten dien aangaande zonder daarvan eenige de minste reede bij te brengen, als mede over de wijze van beantwoording der in Anno voorgestelde vragen, nopens de ontlossing der voorm: Scheepen, de ongenoegzame gronden die tot verschoning der in dat tydstip plaats gehad hebbende disorders en over de reedenen die tot verschoning voor de Bestierders der maatreegulen, welke tot beveiliging der voorm: in de Saldanha baaij geleegen hebbende Scheepen genomen waren zyn bijgebragt, is verstaan steeds in't oog te houden, ten einde ons te doen dienen tot een Regel en Richtsnoer om in het toekomende de zaken met meerder overleg, op gewisser gronden en met de vereischte exactitude te behandelen. Belangende het geene haar Wel Edele Hoog Agtb: verder hebben goedgevonden te remarqueeren op de door ons bijgebragte Negligentie van den Gezaghebber op de ter dier tijd mede in de Saldanha Baaij geleegen hebbende Hoeker de Snelheid in het Executeeren van de aan hem zo duidelijk gestelde ordre, tot het in brand steeken van ged: Hoeker, om daar door zo niet volkomen te verhinderen ten minsten zeer difficiel voor den vijand maken de vervoering der gem: Scheepen, zo wanneer dezelve mogten werden overmeestert, als welker zeilen ten dien einde meestendeels in dezelve Hoeker geborgen waren, is goedgevonden pligtschuldig te berigten, dat wanneer nopens het nemen van Vier der voorm: Scheepen door den Vijand en het verbranden van het Vyfde bij den Raad alhier een omstandig Relaas ingekomen en daarop besloten was, hetzelve Relaas den Heer Fiscaal in handen te stellen, ten einde exact onderzoek te doen, in hoe verre de overheeden dier Scheepen al of niet aan hun pligt hadden beantwoord gem: Heer Fiscaal dan ook van zelfs geleid is geworden, tot de ontdekking van het allezints strafwaardig verzuim van den voorsz: Gezaghebber om meergem: Hoeker volgens de hem gegeevene ordre in brand te steeken, zo dat den vijand de Zeilen weeder daaruit heeft weeten te krijgen, en tot het vervoeren der gem: Vier Scheepen te emploijeeren. Dat hij Heer Fiscaal als reeds van weegens deezen Raad gedemandeert zijnde, om bij het schuldig vinden der Overheeden van gem: Vier Scheepen dezelve voor den Raad van Justitie alhier te actioneeren, zig ook niet heeft kunnen dispenceeren de zaak van de voorm: Gezaghebber, als met die der anderen Scheepsoverheeden in verband staande mede op te vatten en teegens den selven desweegens ter Strafvorderinge te proceedeeren, zonder daartoe op nieuw een mandaat van den Raad af te wagten, gelyk door hem Heer Fiscaal dan ook is verrigt, met dat gevolg dat voorm: Gezaghebber in Name Roeloff Pieterse bij vonnisse des Raads van Justitie is gedeporteerd geworden van syn Rang en qualiteit die hij in den dienst der E Comp:ie heeft bekleed, en verklaard onwaardig en onbequaam om immer weder in denzelven dienst te werden geemploijeerd met verbeurd verklaring van alle sijne verdiende en te goed gestaan hebbende gagie en condemnatie in de kosten van dat Proces. Dog dat gem: Gezaghebber Pieters, van dat vonnis zig gesteld hebbende appellant na den Raad van Justitie te Batavia bij Missive van haar Hoog Edelens de Hoge Indiasche Regeering in dato 24 Februarij dit Gouvernement is aangeschreeven geworden, dat op de schriftelijke supplicatie van den door den Raad van Justitie aldaar bij sententie van den 10 Xbre herstelden Roeloff Pieterse geweezen Gezaghebber op de Hoeker de Snelheid, haar Hoog Edelens goedgevonden hadden, zijne gagie weder te laten Continueeren zeedert den dag dat dezelve alhier afgeschreeven geworden was, maar dat ten belange der verzogte restitutie uit 'S Comp:s Cassa van de door hem betaalde proces kosten, den Supp:lt gerenvoijeerd was na den gerepatrieerden Independent Fiscaal M:r Willem Cornelis Boers, dan wel syne gemagtigdens hier ter plaatze ter erlanging van hetwelke daarbij de nodige voorschreiving wierd verleend. Dat egter aan ons tot nog toe dien aangaande geen Copia der Sententie toegekomen en ook gem: Pieterse zeedert alhier niet verscheenen maar volgens particuliere gerugten te Batavia overleeden is. 5

6 Dat op de bedenkingen die het Haar Wel Edele Hoog Agtb: gelieft heeft te maken omtrend de in Engeland gedrukte Factuuren der Ladingen van de Scheepen de Paarl en Hoog Carspel, wij als volkomen gevoelende dat belangende de goederen welke volgens het Rapport van den karga Van Karnebeek uit de Chinasche Scheepen waren geligt, regtstreeks eene behoorlijke ophelderinge hadde behoren te werden geschied over 't ongenoegen door het verzuim van dien gegeeven, ons leetweezen moeten betuigen En daar ter voldoeninge van het geene bij de 4:de Paragraaf harer Wel Edele Hoog Agtb: gevenereerde Brief van den 27. November werd gevordert door den Heer Hoofd Administrateur Pieter Hacker op heeden in vergaderinge is overgeleeverd een beeedigt Extract uit de verklaring van expresse gecommitteerdens die tot het lossen en verzenden der goederen uit de retourscheepen en daar onder Middelburg, de PaarL, HoogCarspel en de Dankbaarheid zyn gesteld geweest met bijvoeging van een berigt nopens het ontstaan van het bederf ende gebreeken aan die goederen ter voldoeninge aan de 5 en 6 Paragraven der welgemelde zeer geëerde aanschreivinge. En welk berigt van ged: Heer Hoofd Administrateur mede is vervattende een opgaaff van de aanzienlyke winsten die op de alhier verkogte Lijwaten zyn behaald geworden, zo als volgens desselfs aanwijzing zulx uit de rendementen der Jaren en komt te blijken, ter beantwoording van het geene haar Wel Edele Hoog Agtb: aan het einde van de 6:de Paragraaph der meergem: Brieff waaren te gemoed ziende is verstaan het gem: Extract en berigt aan hoogst dezelve over te zenden. Zullende aan haar Edele Hoog Agtb: verder werden berigt dat het Fluit Schip de Hoop het welk in het Jaar bij het uitsteekend Rif van den Leeuwen Staart is gestrand, van hier afgezonden zijnde om zig na de Baaij Fals te begeeven, en aldaar in te neemen de Sware greene Balken, die uit het Schip de Vreede en Vrijheid herwaards moesten werden overgebragt dog niet in't Schip Jagt Rust te laden waren, zo als wij d Eere gehad hebben Haar Wel Edele Hoog Agtb: bij onderdanige van den 30 Junij te berigten, het ongemak der Leccagie waar door d' overheeden genoodzaakt zijn geweest te rug te keeren, en bij welke geleegendheid het Schip op de Wal bezet is geraakt, bekomen heeft op de reize derwaards en dus voor dat de Balken daar in geladen of de Lastpoorten daar toe geopend zyn geworden, zo dat wij onder Eerbiedige Correctie vermeenen dat 'er geen Suppositie konde werden gemaakt als of gebrek aan attentie in het weeder voorzien der Lastpoorten daartoe aanleidinge zoude hebben gegeeven, maar dat de slegte hoedanigheeden van het Schip zelve oorzaak daarvan zijn geweest gelijk zulx uit het dienaangaande gedaan onderzoek waar van de Vryheid zal werden genomen haar Wel Edele Hoog Agtb: tevens Copijen der stukken aan te bieden nader komt te blijken, als zynde volgens het berigt der zeekundigen bij de komst in zee reeds sware Leccagie ontdekt, en hebbende terwijl de wind dagelijx met een Storm uit den Z O:en aanhield de Lijfnaden van het Schip door het zwaar werken zig aan alle kanten geopend waar door de Leccagie hand over hand toegenomen was. Dat omtrend de behandeling der zieken en het volk van het Schip de Schelde en het onderzoek of en in hoe verre de overheeden van dien Bodem aan de ordre dien aangaande hebben voldaan, wij vertrouwen dat de bij onze Eerbiedige van den 12. Februarij A: C: per de Vreede en Vrijheid aan de Præsidiale kamer Zeeland overgezondene Copia van het berigt door wijlen de Heer Independent Fiscaal en den Equipagiemeester beneevens de beide Opper Chirurgijns dezes Gouvernements ingeleeverd aan Haar Edele Hoog Agtb: verwagting zeedert zal hebben beantwoord. Dat nopens de slegte gesteldheid van het met Java in A:o 1782 na Batavia verzonden Spek en Vleesch zal werden genoteert, dat aangezien op het dringende Requisit van Haar Hoog Edelens de Hoge Indiasche Regeeringe in het laatst van A:o om daarvan prompt te werden bezorgd, wij in de noodzakelijkheid zijn geweest, midden in den zomer zynde het aller ongunstige Jaar Saisoen daar toe de inzouting te laten geschieden, het bederf dan ook niet anders als daar aan kan werden toegeschreeven zynde in Maij van het volgende Jaar het ingezoutene Spek en Vleesch met voorsz: Bodem na Batavia verzonden Terwijl men bovendien om maar in de toen plaats gehad hebbende omstandigheeden geholpen te kunnen worden, alle kiesheid met opzicht tot het Vleesch zelve heeft moeten ter zyde stellen 6

7 Dat het genoegen dat Haar Wel Edele Hoog Agtb: hebben gelieven te nemen over de hervatting van den Slaven Handel ons tot eene zeer aangename beloning strekte en dat wij alzo van harte gewenscht hadden, dat den uitslag daar van aan het oogmerk had mogen beantwoorden, dan daar die eerste hervatting bij den aanbreng in het begin des Jaars 1785 zo ongelukkig was geslaagd, dat de voordeelen deezer onderneeming als toen voor het grootste gedeelte geabsorbeerd waren geworden, dog de sterfte onder de Slaven voornamentlijk had plaats gehad, voor dat het Schip de Meermin Mosambicque had verlaten en de oorzaak der Ziekte waarmede vervolgens ook de overige Slaven besmet waren geraakt, af te leiden was, uit het geene voor de aankoping reeds onder dezelve kwam te huisvesten, na ons inzien onder Verbeeteringe een onderzoek dienaangaande zeer moeijelyk en raadzelagtig zoude zijn geweest, om daarteegen voor't vervolg met genoegzame zeekerheid eenige voorzieninge te kunnen beramen. Dat dewijl de ondervinding geleert heeft de Conservatie van de gezondheid onder die Slaven meest af te hangen van de behandelinge der Scheeps overheeden die geleegentheid hebben gehad, om den Aart Constitutie leevenswijze en gewone voedzel van zodanige Menschen te leeren kennen, zo als wij reeden hebben gehad, op de directie dien aangaande van den Cap:n Duminij ons te verlaten ook van agteren door den gelukkigen uitslag van de volgende reize, van welke d' Eere gehad hebben, bij onze onderdanige van den 4 Maart laatstl: te berigten gebleeken is, dat de meergem: Ziekte en grote sterfte op de vorige reise toevallig door de infectie voor de inscheeping Veroorzaakt is geworden. Zynde niet te min verstaan, om in't vervolg tot Conservatie of herstelling de gezondheid van de Slaven eenen geschikten Regel te kunnen voorschreiven van voorm: Cap:n den teegenswoordige Equipagiemeester du Minij als in dien Handel de beste ervarenisse hebbende te vorderen een naauwkeurige opgaaf van alle zodanige middelen als hij dienstig en bequaam oordeelen zal ten dien einde te kunnen werden geordonneerd en in het werk gesteld om zo wanneer het teegenwoordig gebrek aan leevens voedzel gelukkig mag weezen hersteld en den Slaven Handel weder ondernomen werden kan, daarvan zodanig gebruik te maken, als nodig en best zal werden geoordeelt. En daarbij den Fiscaal en Equipagiemeester te gelasten, om bij hervatting van dien Handel en te rug komst van het daartoe uitgezonden werdend Vaartuig telkens strikt onderzoek te doen na de oorzaak en Sterfte onder de Slaven en of in allen opzigte tot behoud derzelve zodanige en andere gepaste middelen in agt genomen en in't werk zullen zijn gesteld, als men daar toe voorschreeven zal. Belangende het Articul van de Constantia wijn en om haar Wel Edele Hoog Agtb: zo wel te berigten in hoe verre de door de Bezitters der Plaatzen aan Constantia Hendrik Cloete en Nicolaas Colijn bygebragte reedenen ons aannemelijk voorkomen, als tevens schuldpligtig open te leggen, onze consideratiën, hoedanig ten opzigte van het aanslaan der Constantia wijn ten meesten profijte der E Comp:ie best te handelen zoude zijn. Is goedgevonden wat het eerste betreft te betuigen niet te kunnen advoueeren, dat al het geene door den eerstgemelde Bezitter Hendrik Cloete tot syn bezwaar is bijgebragt in dien uitgestrekten zin aan te neemen zij, als hij zulx heeft doen voorkomen, schoon aan de andere zijde niet kan werden ontkend, dat wanneer hij Cloete eigenaar van de plaats die het grootste gedeelte van Constantia uitmaakt geworden is, dewijl zo wel gebouwen als wyn en Boomgaarden zeer verre waren veronachtzaamt geweest, hij door Considerable kosten, zorge en moeite aan te wenden die Plaats thans in eene zeer voordeeligen staat heeft gebragt, en dat ook waarlijk de meenigte van verderflyke Insecten waaraan de Plaatzen aldaar meer dan elders onderhevig zijn, noodzakelijk vorderen, dat bij continuatie aleer nog den wijngaard haar eerste Bod vertoond tot dat de Druif afgesneeden en in den wijnpers werd gebragt, een groot getal Slaven vereisschen om dezelve af te zoeken en dus die druif voor haar vernieling te bevryden; Dat insgelijx tot de bereiding der Constantia wijn de Druif eene meerdere rypheid vorderende als die men omtrend alle andere wijnen alhier in agt neemt, zulx een minderheid van Vogt veroorzaakt, het geen dus ook in de hoeveelheid der wijnen een groot verschil te weeg brengt, maar dat daarbij niet kan werden ontkend, dat buiten gem: Cloete door de vermogens en middelen die hij daartoe bezat zeer wijnige zoude hebben kunnen werden aangetroffen die in staat zoude zijn geweest ged: Plaats in den teegenswoordigen Staat te herstellen, Dat den Tweede gem: Nicolaas Colijn of de Bezitter van 7

8 het kleinste gedeelte van Constantia zig in der daad in die Situatie bevind als door hem opgegeeven geworden is. Dat met opzigt tot het Tweede, wij ons verschuldigt vinden, haar Wel Edele Hoog Agtb: zeer Eerbiedig open te leggen, dat wanneer de Bezitters van Constantia verpligt wierden omme alle hunne wijnen of wel het grootste gedeelte daarvan voor den op dezelve gestelden prijs aan de Comp:ie te leeveren, zulx zo wel eene hardigheid voor hun involveren als van eene nadeelige uitwerkinge voor d E Comp:ie weezen zoude, het eerste omdat zij de plaatsen teegens enorme hoge prijsen hebben aangekogt en considerable kosten zo tot onderhoud derselve en den daarbij gehorende omslag als de toebereiding en verdere behandeling en bezorging der wijnen aanwenden moeten bij de zware intresten die bij den eenen van sijn daar in gestoken Capitaal bereekend, en bij den anderen in der daad nog betaald werden moeten, de prijs die 'S Comp:s weegen voor die wijnen werd betaald, daar meede niet te kan werden geproportioneerd te meer dewijl alle na Europa hier passeerende vreemde Natiën allerlei vleiende middelen aanwenden, om die wijnen van de Bezitters te bekomen en te gelijk zeer hoge prijzen dewelke thans reeds tot 80 Piastres in klinkende Specie voor het Halve Aam zo witte als roode gesteegen is, betalen, welke hoge prijzen de gem: Bezitters dan ook considereeren als te verzoeten het geene hun van Comp:s weegen werd betaald, en daarom nog gewillig onder gaan het groot verschil der prijs van d' E Comp:ie wanneer hun maar niet word gevergd de Leverantie aan d' E Comp:ie te doen tot hun gevoelige schaden. Dat haar Wel Edele Hoog Agtb: dierhalven ook ligtelijk zullen bevallen, welke nadeeligen invloed zulx inde zaken van dit gouvernement hebben zoude, in dien men overging om het debiet aan de vreemde Natiën vooral in de teegenwoordige conjuncturen van zulk een door gantsch Europa zeer geestimeerd Product dezer Landen te stremmen En dat het noodzaken der Bezitters van gem: Plaatzen tot het leeveren, van alle of het grootste gedeelte hunner wijnen aan d'e Comp:ie van een nadeelige uitwerkinge zoude moeten verwagten dat dezelve Bezitters hun intrest beogende of door de druif van te perssen, wanneer zij het meeste vogt bevat, ten einde een groter quantiteit wijnen te erlangen, of door minder kosten, moeiten en attentie omtrend dezelve aan te wenden eene slegte hoedanigheid aan de wijn toebrengen zouden, waar door haar Crediet en reputatie en met dezelve de nog bij de E Comp:ie daarvan genoten werdende winsten wel schielijk geheel ophouden zouden. dat deze zo essentieele redenen de Regeering ook nog altoos weerhouden hebben om eenige effecatieuse middelen bij der hand te neemen ten einde de Bezitters tot grote en voor hun schadelijke Leverantiën aan d' E Comp:ie te noodzaken, daar het bovendien niet wel mogelijk is den uitvoer van de Constantia wijn door vreemde Natiën te beletten zonder dat ook die van alle andere wijnen werd verboden, welk laatste weeder volkomen strijdig is, zo met het belang der E Comp:ie als met de bedoelingen harer Wel Edele Hoog Agtb: omtrend deze Colonie Dat daar het dan met den Intrest der Maatschappij ook geenzints overeenkomt de profijten die op dat precieus Product van dit gewest, kunnen worden behaald, met het inslaan derzelve op den teegenwoordigen voet, waar door zij dog altoos van het genot derzelve zouden ontstoken blijven, te doen voortgaan wij geen ander middel hebben kunnen uitdenken, om d' E Comp:ie het voordeel dat daarvan te behalen is, toe te brengen, dan wanneer haar Wel Edele Hoog Agtb: goedvinden konden aan den Heer Gouverneur dezer Colonie op te dragen, de faculteit om het zij door Commissarissen uit den Raad van Justitie, het zij door zodanige van 'S Comp:s Bediendens op wien hij Heer Gouverneur vermenen zoude ten dien opzigte het beste vertrouwen te kunnen stellen van de Bezitters der Plaatzen van Constantia al zulke quantiteit wijnen als haar Wel Edele Hoog Agtb: goedvinden zoude jaarlijx te petitioneeren in te kopen, teegens zodanige Prijzen als na mate der recolte en dat op de deugdzaamheid der wijnen mits den invloed der ongemakken van het Saisoen waaraan zy het eene Jaar meer, en het ander jaar weder minder is blootgesteld, staat kan werden gemaakt met dezelve best te veraccordeeren zoude zijn, onder reserve noghtans van het regt der Maatschappij, om wanneer bevonden werden mogt dat zulx aan het bedoelde oogmerk niet quam te beantwoorden, weeder gelijk nu plaats heeft, teegens den gefixeerden prijs te kunnen blijven insteeren op het leeveren van een gedeelte der ingeougste wijnen en zulx als dan door gepaste middelen te doen effectueeren. 8

9 Zullende omtrend 'S Lands gemeene middelen, en de Lasten mitsg:s de Reekening van Winst en Verlies van dit Gouvernement wij ons Eerbiedig gedragen aan het generaal verslag van zaken onder dato 1 Maij laatstl: had uit zal komen te blijken, dat gedurende het jongste Boekjaar teegens het laatst voorgaande niet alleen op de Lasten een minderheid is gevallen van :5:8 maar daar bij ook de reecq: van Winst en Verlies meerder heeft opgeleeverd een Somma van 60723:15 en gelijk wij te gemoed zien dat zulx Haar Wel Edele Hoog Agtb: aangenaam zijn zal, zal aan Hoogst dezelve tevens werden betuigd dat gelijk door een vermeerderden omslag van dit Gouvernement zeer natuurlyk moeten toenemen wij egter alle mogelijke devoiren ter besparinge aanwenden en niets anders daartoe gedaan hebben of verder invoeren zullen als door eene Compleete overtuiging van dies noodzakelijkheid en dat hetzelve niet konde of zal kunnen werden gemenageerd. Daar het onteegenspreekelijk zeeker is dat om den Intrest der E: Comp: in het voltooijen van het onderhanden zijnde Hospitaal te behartigen en tot haar nadeel strekken moet, wanneer dat werk nog langer werd vertraagd en aan hetzelve werk nimmer de vereischte duurzaamheid toe te brengen is, wanneer niet het Europeesche Hout daar aan geemploijeerd werdende, hetzelve dadelijk door voltooijing van het werk of het onder handen zijnde gedeelte voor de infectiën der Lugt en Reegens bewaard werd, ten welken einde tot de uitterlijke gedeeltens het bovenste Plat dak, daar onder begreepen het Cajaten Hout best te prefereeren is, en men dies voltooijing ten uittersten noodzadelijk agt, zo dat niet alleen daartoe maar tot zo veel meerder gebouwen als 'er vereischt werden, en het repareeren en onderhouden van de geene die zig in weezen bevinden een Considerable quantiteit van dat Hout diend aan handen te zijn zal aan haar Wel Edele Hoog Agtb: zulx werden opengelegd, en verder dat wij de vrijheid genomen hebben de Hoge Indiasche Regeeringe op nieuw te verzoeken, dat daarop reguard genomen en aan de resp:ve Eisschen van Houtwerken mag werden voldaan, ondertusschen dat om de voltooijing van het gem: Hospitaal niet verder te vertragen, zodanige middelen bij der hand genomen zijn als ons besluit van den 19 April laatstl: komt te dicteeren gelijk meede hoe wij ook hopen dat wanneer het Cappen van Timmer en ander Hout in de Plettenbergs Baaij waartoe men alle mogelijke pogingen aanwenden zal mogt komen te Succedeeren, na dien aldaar een zoort Hout gevonden werd hetwelk in duurzaamheid aan het Cajaten Hout gelijk is, naderhand zeer veel van het Cajaten Hout zal kunnen werden gemenageerd Gelijk wij reeds met zeer veel leedweezen uit het schreiven van de Hoge Indiasche Regeeringe hebben moeten vernemen, het ongenoegen bij hoogst dezelve opgevat, over de slegte en zobere voldoeninge aan de resp:ve Eisschen van Tarwe zeedert het jaar 1781 en wij ten dien belange onze verontschuldiging derwaards hebben voor gedragen is Verstaan ook die zelfde reedenen aan Haar Edele Hoog Agtb: open te leggen, in hope dat zulx nevens het geene dien aangaande bij onze onderdanige van den 19 April deezes Jaars over de zaken van dit Gouvernement zeer needrig hebben vertoond, ook bij Hoogst dezelve ter onzer verontschuldiging zal mogen werden genomen. En ons ook tot evengem: onze onderdanige gedeeltelijk moetende refereeren, ter beantwoordinge van het geene haar Wel Edele Hoog Agtb: omtrend de alhier ontfangene goederen die in den Jare bij eene afzonderlijke Memorie waren gevraagd geworden, hebben gelieven aan te merken, en ten belange van welke goederen het rendement voor zo verre de verkopinge derselve in het afgelopen Boekjaar is geschied bij die van den 1 Maij laatstl: Haar Wel Edele Hoog Agtb: aangeboden is, zal verders de vrijheid werden genomen daarbij nog zeer respectueuselijk te berigten dat wij ingevolge ons besluit van den 29 Maart des voorl: Jaars bij een verleende qualificatie op de Heeren Secunde Hacker en oppercoopman Le Suëur getragt hebbende door een onderhandeling met particuliere die goederen ten meesten profijte der E Comp:ie in eene Massa te verkopen dewijl zulx geenzints heeft mogen reusseeren, op den 28 April daar aan nader besloten heeft moeten werden gemelde Heer Secunde als Hoofd Administrateur te qualificeeren om de gem: goederen Comp:s weegen per publicque vendutie te doen verkopen, het geen dan ook reeds tot differente reizen bij de bequaamste tyds geleegendheeden hervat zijnde, daar door wel een aanzienlijke quantiteit van onderscheidene Articuls derselve van de hand is gezet geworden, dog het resteerende nog te groot is om eensklaps buiten eenige merkelijke Schade voor d' E Comp:ie te kunnen werden verkogt. 9

10 Ondertusschen dat men omtrend dezelve en wel voornamentlijk de Wolle Manufacturen op gunstiger tijden blijvende wagten, alle mogelijke voorzorgen gebruikt om die goederen voor de Mot en ander bederf te preserveeren En nadien het buiten teegenspraak waar is dat ten tijde onze Eerbiedige van den 12 Junij aan Haar Wel Edele Hoog Agtb: is afgegaan, alhier een zodanig gebrek aan allerlei Europeesche waren heeft plaats gehad dat onderscheidene Articulen daar van met eenige Capitalen advans verkogt wierden, en men meende omtrend eene Zodanige geleegentheid niet agteloos te moeten zijn om daarvan voor den Intrest der Maatschappij gebruik te maken ook uit dat grondbeginzel te werk is gegaan, om in een tijd dat gezorgt moest worden om deze Colonie van het benodigt geld of goed te voorzien, en de ingevoerde papiere munten weeder te vernietigen zulx te effectueeren niet slegts op eene Schadelose maar daar en boven op de meest voordeeligste wijze voor de Comp:ie gelijk ook waarlijk geschied zoude zijn, indien de als toen gevraagde goederen tijdig genoeg alhier hadden kunnen aankomen en waar teegen als dan ook geen hinder zoude hebben kunnen toebrengen het stuk der Prijzen, ten opzigte van welk men zeedert de zwarigheid ontmoet heeft. Maar dat nadien de vreemde Natiën zig van deeze geleegentheid in hetzelve tijdstip mede nauwkeurig geinformeerd en omtrend de meede te brengene waren met deeze en geene der Ingezeetenen onderscheidene Accoorden aangegaan hebbende door eenen schielijken aanbreng daar in voorgekomen zyn, ende winsten welke men door eenen dadelijken verkoop der goederen wanneer die tijdig genoeg waren komen te verscheinen voor de Comp:ie beoogd had, deels na zig getrekken en deels in de Beurs der Ingezeetenen gebragt hebben, terwijl middelerwijl door de meenigte daarvan de Caab als opgevuld wierd wij onder gunstige verbeetering meenen dat daar aan dan ook alleen toe te schreiven is, den verkeerden uitslag eener handelwijze met dewelke men zig anderzints gevleid had, haar Wel Edele Hoog Agtb: voor het belang der Maatschappij, eenen aangenamen dienst te zullen toebrengen en wij mits dien hopen, dat het haar Wel Edele Hoog Agtb: ook zal mogen behagen ons gedrag gracieuselijk als zodanig te beschouwen, en den verkeerden uitslag toe te schreiven aan den by zonderen invloed der wisselvalligheeden van het geluk op den Coophandel Dat thans mede zeer needrig om verschoning zal werden gebeeden weegens het gepleegd verzuim in de eerdere verzending van het Plan der Grond van het mits dies volkomene bouwvalligheid ter afbreuk verkogte oude Hospitaal en de vreiheid genomen de kaart off afteekening van gem: grond, haar Wel Edele Hoog Agtb: aan te bieden, Maar nadien hoogst derzelver dispositie over gem: grond alleen is opgeschort gebleeven, om dat met geen volkomene zeekerheid heeft kunnen werden opgemaakt of de publicque verkopingen derselve te verkiezen was boven den dienst die de Maatschappij zelve daarvan zoude kunnen trekken, en men Haar Wel Edele Hoog Agtb: ten eenemaal onkundig heeft gelaten, tot welken einde die grond zou kunnen dienen, zal ten dien belange pligtschuldig werden berigt, dat volgens het daarheen strekkend oogmerk hoofdzakelijk 'S Comp:s weegen zullende dienen te werden aangebouwd een blok Casernen en eenige bequaame Magùazijnen, het gem: Erf althans zeeker tot geen Cazernen geschikt is, als geleegen zijnde in het beste gedeelte van de Caab teegen over de gereformeerde Kerk, aan de voornaamste passagie, terwijl zo tot den opbouw der Casernen, als de vereischte Maguazijnen ook andere genoegzame en beetere geleegene gronden voor handen zijn, zo dat nog daartoe nog tot eenige andere einde voor de Maatschappij eenig geprefereert gebruik van de gem: grond te maken zoude zijn En nadien men hier door volkomen overreed is geworden, dat de Publicque verkopinge daarvan na alvorens in bequame Erven te zijn verdeelt, het meest met 'S Comp:s belangen overeen komen zal, als door hare aangename Situatie tot het stellen van voordeelige Huizen bij een ieder zeer begeerd werdende, het geen de verwagting doet hebben van eene importante Somma daar bij te zullen behalen, en de gem: reedenen ook niet zullen kunnen nalaten bij haar Wel Edele Hoog Agtb: het besluit daar heen te doen vallen, maar intusschen voor den ontfangst eener ordre tot derselver verkopinge de verandering van tijden ligtelijk ook eene Considerable verandering in de waarde dier Erven, zoude kunnen te weeg brengen zo dat met dezelv zeer gerespecteede ordre eerst te gemoed te zien, daaromtrend zeer veel zoude werden gerisiqueerd, is verstaan onder hoogst derselver gunstige welduidinge de gem: grond in Erven verdeelt eerst daags bij Publicque vendutie te verkopen te meer nog omdat daar meede moet werden verwagt ten minsten voor een grote 10

11 gedeelte weder te zullen verkrijgen, de sommen die voor de onlangs S Comp:s weegen aangekoopte Pakhuizen hebben moeten werden betaald. Eenige verdere hier aanvolgende Materiën bij welgem: haar Edele Hoog Agtb: zeer gerespecteerde Brieff geen rescriptie vorderende is nopens het verhandelde met opzigt tot het verschil tusschen de weezentlijke lading van het Schip de Kroon Prins van Pruissenen het daarvan bevorens overgezonden Project waar door de Maatschappij een aanzienlijke schade van premie van assurantie had moeten ondergaan Ingezien dat deze zaak aangaande, dadelijk bij den ontfangst harer Wel Edele Hoog Agtb: gevenereerd aanschreivens de nodige Extracten uit dezelve zijn afgegeeven aan den Heer Hoofd Administrateur Pieter Hacker, den Equipagiemeester Justinus van Gennep en den teegenswoordigen Negotie Overdrager Casparus van Eerten als dewelke zig daar in speciaal betrokken bevinden met last, ieder voor zo verre het hem concerneerd, zo spoedig mogelijk en gem: Equipagiemeester Van Gennep nog voor sijn vertrek van hier deezen Rade daar omtrend te dienen van hun berigt, ende zulx tot beetere elucidatie van het geene hoogstgem: Heeren Majores komen te vorderen, en dat daar op ook voor af door ged: Eguipagiemeester Van Gennep ter vergaderinge van den 19 April laatstl: desselfs schriftelijk berigt ingediend zijnde, waar bij onder anderen presenteerd omme wanneer Haar Wel Edele Hoog Agtb: met sijne gedeponeerde demonstratie niet te vreeden mogten zijn ten allen tijde en des gerequireerd werdende met Solemneelen Eede te Corroboreeren, dat hij van zodanig Project nooit de maker is geweest, of nog van den Heere Gouverneur van Plettenberg nog van ged: Heer Hoofd Administrateur Hacker ordre ontfangen te hebben, om hetzelve te concipieeren en in gereedheid te brengen, en tot hetwelke gem: Heer Hoofd Administrateur Hacker bij die geleegentheid ook betuigde aan hem Equipagiemeester geen ordre gegeeven te hebben, mitsg: thans door meergem: Heer Hoofd Administrateur Hacker en ged: Negotie Overdrager Van Eerten mede derselver resp:ve berigten die zaak aangaande ingebragt zijnde dewelke nevens dat van voorm: Equipagiemeester Van Gennep in Copia haar Wel Edele Hoog Agtb: zeer onderdanigst aangeboden zullen werden, zal men ter vermijding van wijdlopigheid de Vrijheid neemen ons daar aan te refereeren, en verders aanmerken dat daar uit dezelve onderscheidenen berigten op te maken is, hoe bezwaarlijk het valt, den eigentlyken maker van het Project gerustelijk te designeeren, en zulx al eens geschieden kunnende 'er nog zoude moeten werden onderzogt of er geene reedenen zyn geweest die noodzakelyk gemaakt hebben, om naderhand van dat Project te moeten afgaan en de weezentlyke Lading zodanig te doen zijn, dat daar door het verschil in dies rendement is ontstaan, het geen thans even zo onmogelijk als het eerst te ontdekken is, als waar aan eene volkomene afdoening dier zake bij haar Wel Edele Hoog Agtb: is vast gemaakt wij Hoogst dezelve onderdanigst bidden goedgunstig reguard te willen nemen op zo veele zig dies tijds te zamen vereenigd hebbende zeer netelige en onaangename omstandigheeden die de Regeering alhier continueelijk vermoeielijkten en hare attentie steeds bezig hielden als mede dat het maken van het gem: Project een haar geheel vreemde zaak was, en zij niet inziende dat met hetzelve gebuteerd wierd om het uitkoops bedragen der Lading te doen verzeekeren, eene Suppositie dat die verzeekering slegts van den inkoop zoude geschieden, het verschil van het Project met de weezentlyke Lading ook niet heeft kunnen doen neemen voor een onderwerp van dat gewigt, als men naderhand ondervonden heeft. te minder nog daar onder zeer Eerbiedige Correctie de Wel Edele Hoog Agtb: Heeren gevolmagtigdens tot de zaken van den Oorlog bij hoogst derselver aanschreivens in dato 5 Augustus niet hebben gelieven te declareeren, dat het begeeren van eene vroegere overzending van het Project der Lading Strekte ten einde van de Lading verzeekering te kunnen doen Dat deze reedenen t'zamen genomen en de betuiging door een ieder der voorm: zig speciaal in die zaak betrokken gevonden hebbende, Bediendens zo wel als de præsente Leeden des Raads, dewelke toen ter tijd mede de Vergaderinge hebben uitgemaakt gedaan dat zij daar in met dien iever en gevoel voor den Intrest der Maatschappij zyn te werk gegaan, als aan welgeaarde Dienaren betaamd zonder bij het voor of nadeel dat daar uit ontstaan konde, eenige particuliere Intrest te hebben beoogd, of kunnen beoogen, en dat de attentie die buiten eenige toeleg hier in ontbroken mogt hebben, genoegzaam alleen aan den zamenloop van de voorsz: moeielijkheeden toe te schreiven is geweest, gehoopt werden bij Haar Wel Edele Hoog Agtb: eene favorable dispositie in die zaak te zullen mogen te weeg brengen met voordragt van het door meergemelde Heer Hoofd Administrateur Hacker gedaan verzoek dat desselfs reekening gracieuselijk mogt werden ontlast, van het 11

12 geene syn E: deswegens daarop is bezwaard geworden. Dat de onmogelijkheid die haar Wel Edele Hoog Agtb: ontmoet hebben om op de gedane zo hoog nodige en ten agteren zynde geld Eijsschen, iets meerder toe te deelen als de Twaalf Tonnen die voor dit Gouvenement zyn bestemd geworden. Waarvan nog een groot gedeelte moeten te gemoed zien ons doende Vertrouwen binnen wijnige tijds te zullen mogen ontfangen het fyn Carton drukkers Inkt, en de Stempels bij onze onderdanige van den 6 September laatstl: verzogt ten einde de roulleerende en geheel afgesleetene Papiere muntstukken op zodanige wijze te vernieuwen als de vervalsching derselve difficiler maken, en dus minder aanleiding daartoe geeven kan, aan Haar Edele Hoog Achtb: zal werden vertoond, hoe wij de uitterste noodzakelijkheid daar van nog onlangs nader hebben moeten ondervinden, wanneer door den Raad van Justitie op den 17 der jongst gepasseerde Maand Maij aan ons het geval met den Adsistent Marinus Simon van Cruiselbergen wierd te kennen gegeeven, en wij daarop na serieuse deliberatie in de noodzakelykheid hebben moeten komen van gem: Cruijsselbergen te stellen in sijn vorige qualiteit van jong Mattroos en als zodanig naar Batavia, de eerste Plaatze sijner destinatie doen voortgaan. Dat op de Requesten van M:s Barend Jacob Artoijs en Christiaan Daniël Hertz ingevolge Haar Wel Edele Hoog Agtb: zeer geeerbiedigde aanbevelinge bij de repartitie der door de Ingezeetenen tot in Cas telling aangebodene importante geld Sommen zodanig reguard geslagen geworden zijnde als naar omstandigheid van zaken immers mogelijk is geweest, wij Haar Edele Hoog Agtb: verzekeren kunnen, dat omtrend het overgebleevene voor dezelve Perzonen, ook in't aanstaande en zelvervoegen zal werden te werk gegaan dan dat daar bij zeer heuschelijk zal werden aangemerkt, dat dezelve penningen op geen andere wijze in S Comp:s Cas werden aangeboden als door een ieder geschied Namentlijk in papiere Munten hoedanig men dan ook niet ontgaan kan dezelve te accepteeren dewijl dit het eenigste nog overgebleevene middel is om het Crediet dier Munten te doen stand houden. Zullende van weegens den Heer Secunde Pieter Hacker haar Wel Edele Hoog Agtb: desselfs needrige dankbaarheid werden betuigd, voor het goedgunstig aan hem verleend ontslag behoudens qualiteit en Rang om effect te sorteeren na gedaan Transport syner Administratie aan desselfs vervanger Gelijk zulx mede zeer respectueuselyk zal werden verrigt van weegens den teegenswoordigen zoldij boekhouder Clement Matthiessen, voor de geobtineerde bevorderinge tot ondercoopman; den Cap:n Ingenieur Sebastiaan Willem van de Graaff voor de verhoging van desselfs gagie tot 100 'S maands, en zodanige verdere Militaire officieren als door Haar Wel Edele Hoog Agtb: in derzelver aanstellinge en bevorderinge zyn geapprobeerd geworden Dan dat wij ons verpligt vinden Haar Wel Edele Hoog Agtb: ter beantwoording van Hoogst derselver bedenkelijkheid, of de Perzoonen van Jan Fredrik Kirsten als geheimschreiver van den Gouverneur en Gabriël Exter als Adjunct Fiscaal en inzonderheid de laatste door de zeedert voorgevallene veranderingen in het Ministerie ten deezen Gouvernemente, zig teegenwoordig in de termen bevinden, om naar de qualiteit van ondercoopman te kunnen staan, Eerbiedig te berigten, dat den eerstgem: J: F: Kirsten zeedert zo als wij d'eere gehad hebben, bij onderdanige van den 23 December laatstl: haar Wel Edele Hoog Agtb: ter kennisse te brengen, aangesteld zynde, tot zoldij overdrager aan welke Ampt de qualiteit van ondercoopman geduurende een meenigte van Jaren herwaards onafgebroken geattacheerd is geweest, men uit dien hoofde voor zo verre denzelven betreft meend te mogen vertrouwen, dat Haar Wel Edele Hoog Agtb: op het voor hem ten dien einde bij sijn functie als geheimschreiver reeds gedaan eerbiedig verzoek wel gunstig reguard zullen hebben gelieven te neemen, zonder dat wij nodig hebben geacht, van sijnent weegen daartoe op nieuw een Supplicq te laten afgaan. 12