Samenvatting ANW Hoofdstuk 3
|
|
- Evelien de Groot
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 3565 woorden 23 januari ,8 5 keer beoordeeld Vak ANW Algemene Natuurwetenschappen Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 3 Gezondheid en ziekte 3.1 Ziek en gezond * Diabetes Lopen kans op: later slecht te zien, nieren beschadigd raken, ziekten krijgen aan hart en bloedvaten, als de diabetes niet elke dag insuline inspuiten overlijden ze. * Dokters vinden meestal iemand pas ziek, als ze de afwijking kunnen zien, voelen of meten. * Onmeetbare klachten zijn bijvoorbeeld: - jeuk - je depressief voelen - gespannen zijn - moeheid * Abnormale moeheid -> 2% van alle Nederlanders Reden: - lichamelijke ziekte: zoals kanker, een chronische ziekte of bloedarmoede. - Van iets niet tastbaars: zoals slecht slapen, stress, hevige emoties, depressie en van lange tijd niets doen kun je ook doodmoe worden. - ME (chronisch moeheidssyndroom) -> patiënten zeggen dat het een lichamelijke ziekte is, dat een virusinfectie hun weerstand blijvend heeft ondermijnd. Dokters hebben al die jaren nooit iets tastbaars gevonden. -> Verschijnselen: + ellendig gevoel + hoofdpijn + krampen + spierzwakte Pagina 1 van 9
2 + een overheersende moeheid * Het Oosterse denken de Yin Yang: Het begrip evenwicht is belangrijk, vooral in China. Yang -> de mannelijke energie, actief en creatief Yin -> de vrouwelijke energie, passief en ontvangend. Vader is Yang, Moeder is Yin. Vuur is Yang, Water is Yin. Yin en Yang vullen elkaar aan en zorgen in harmonie voor al het goede in de wereld. In het gezonde lichaam zijn Yin en Yang in balans. Bij ziekte overheerst één van de twee krachten. Wie beter wil worden moet zorgen voor een nieuw evenwicht tussen Yin en Yang. De macrobiotiek doet dat door een dieet het juiste evenwicht tussen Yin en Yang voedsel. Zo maakt langer koken, gebruik van zout en sterke verhitting het voedsel meer Yang. Kort koken en weinig zout benadrukt de Yin-karakter. De Chinese acupunctuur probeert met het zetten van naaldjes op de gevoelige plaatsen van het lichaam de balans tussen Yin en Yang te herstellen. * Winti ( Wind kun je niet zien maar wel voelen ) -> Surinaams Winti is een religie waarin geesten van voorouders een belangrijke rol spelen. Als je je voorouder expres of per ongeluk beledigt, kunnen ze je lastig vallen en straffen met ziekte. Een Winti-genezer kan uitkomst bieden. Hij zal de zieke met rituelen, zoals een wassi (wassen), proberen te bevrijden van kwade invloeden. En in trance zal hij contact zoeken met de geesten om het tussen hen, de zieke en de familie weer goed te maken. Soms kan een Winti-genezer meer bereiken dan een westerse psychiater. * Vroeger dachten doktoren dat een ongrijpbare levenskracht ons lichaam stuurt. Rond 1800 begon dat te veranderen. Friedrich Wöhler maakte in zijn laboratorium ureum, een belangrijk bestanddeel van urine. Levende stof bleek je zo maar te kunnen maken van stoffen uit de dode natuur. Het menselijk lichaam was niet meer dat een vat chemie. Dat was het begin van de moderne, natuurwetenschappelijke geneeskunde. * De moderne dokter gaat nu het liefst af op feiten, op meetbare dingen, op cijfers. * Het hart -> het bloed gaat bij elke hartslag via slagaders, haarvaten en aderen in 30 seconden weer terug naar het hart, het circuleert. Pagina 2 van 9
3 Het brengt zuurstof en voedsel naar alle delen van het lichaam. Hoe meer behoefte aan zuurstof (bij inspanning en emotie), hoe sneller het hart zal slaan. Met elke hartslag wordt 30 tot 60 gram bloed de slagaders ingepompt. Het bloed heeft dan een snelheid van 7 meter per seconde. Die hartslag kun je voelen aan de pols, hartslagader of de slagader van de lies. * epidemiologen -> medische rekenmeester, die zonder één patiënt te zien, belangrijke conclusies kan trekken uit dorre cijfers. Hoe? Neem Broadstreet in Lonen 150 jaar geleden, daar heerste een dodelijke cholera-epidemie. De arts John Snow kwam op het idee om huis aan huis vast te stellen waar het drinkwater vandaan kwam. Het bleek dat de meeste slachtoffers water dronken uit een pomp van een waterleidingbedrijf dat het water van het stroomafwaartse deel van de Theems betrok. Daar loosden ook alle riolen van Loonden op. De buurt had al die jaren verdund rioolwater gedronken. Snow zorgde ervoor dat het drinkwater voortaan stroomopwaarts werd betrokken. Daarmee kwam aan de epidemie een eind. Snow geldt nog steeds als de grondlegger van de epidemiologie. * Door het lichaam als een ding te bestuderen, heeft de moderne geneeskunde vaak goede resultaten behaald. Want daardoor is het lichaam chemisch, biologisch en natuurkundig te onderzoeken en te behandelen. Diagnose en therapie zijn gestandaliseerd. Een geneesmiddel tegen een bepaalde afwijking is bij iedereen hetzelfde. Die veralgemenisering is de grote kracht van de moderne geneeskunde. Maar daar betalen we wel de prijs voor. De klacht om als nummer behandelt te worden en niet als persoon is zo oud als de moderne geneeskunde. 3.2 Ziekte als raadsel * Kraamvrouwenkoorts, in 1846 was dat een heel gewone ziekte, maar ook een doodvonnis. * Kraamvrouwenkoorts -> eerst krijgen vrouwen koorts, dorst en een hele zwakke snelle pols. Na een paar dagen ontstaan er blauwe plekken op de huid. Bij ontleding zijn bijna alle organen ontstoken en zitten overal haarden met pus. Maar dat dit komt door in het bloed uitgezwermde bacteriën wist men toen nog niet. * Semmelweis snapt niet waarom vrouwen na een bevalling toch dood gaan aan kraamvrouwenkoorts. Hij praat erover met zijn chef professor Klein, maar die zegt dat het altijd zo is geweest. Men denkt dat moerasdampen een rol spelen, of wellicht bedorven melk, koude, warmte, hemelse krachten, aardstralen enz. Dan merkt Semmelweis dat de koorts op sommige dagen verhevigd toeslaat. Waarom gebeurt dat om de andere dag? Het blijkt dat de 1e en 2e afdeling om de beurt patiënten opnemen. De zwangere vrouwen kennen de slecht reputatie van afdeling. Ze smeken om niet op die afdeling opgenomen te worden. Dan doet Semmelweis iets voor die tijd ongewoons. Hij legt zich niet neer bij de verklaringen van andere artsen, en zet gewoon alle feiten op een rijtje. Pagina 3 van 9
4 * Semmelweis is wanhopig als in februari % van de moeders van de 1e afdeling sterft aan kraamvrouwenkoorts. Omdat hij aan de bel blijft trekken gaat een commissie op zoek naar de oorzaak. Die concludeert dat overbevolking op de 1e afdeling de oorzaak is. Semmelweis vindt dat onzin, op de 2e afdeling liggen meer vrouwen op een kleiner oppervlak. * Semmelweis verzamelde feiten. Om de oorzaak van de sterfte te achterhalen bedacht hij hypothesen (onbewezen stellingen die je aan feiten moet toetsen). In april 1847 valt het hem op dat de vrouwen van afdeling 1 in zijligging bevallen en op de 2e afdeling op de rug. Zou dat de oorzaak zijn? Hij test deze hypothese door op zijn afdeling vrouwen ruggelings te laten bevallen. De sterfte daalt niet. Semmelweis verwerpt deze hypothese. * Het enige verschil tussen de 1e en 2e afdeling is dat op de 1e afdeling studenten werken. Volgens zijn chef professor Klein zouden vooral buitenlandse studenten de oorzaak zijn van de sterfte en hij ontslaat een aantal, en de sterfte loopt inderdaad terug. Maar na een paar maanden is het weer het oude. Dan valt het Semmelweis op dat vrouwen die op straat zijn bevallen, zelden kraamvrouwenkoorts krijgen. Iets op zijn afdeling veroorzaakt de sterfte, maar Semmelweis weet nog niet wat. * Dan heeft Semmelweis door wat kraamvrouwenkoorts veroorzaakt. Het gebeurt met een tragisch gebeurtenis. In mei 1847 overlijdt zijn vriend Kolletschka. Tijdens sectie van een lijk is hij door een onvoorzichtige student geprikt met een mes. Hij is overleden aan een bloedvergiftiging. Bij Kolletschka zijn de organen en weefsels op dezelfde manier aangetast als bij de vrouwen op wie hij sectie heeft verricht na het overlijden aan kraamvrouwenkoorts. * Natuurwetenschappelijke methode, de volgende stappen: - Als het te onderzoeken probleem duidelijk is, veronderstel je een oorzaak van dat probleem. - Het onderzoek of een hypothese (veronderstelling) klopt, heet hypothese testen of hypothese toetsen. - Op grond van de hypothese doe je een voorspelling. Dat is een als dan constructie. - Als je A verandert, verwacht je dat B gebeurt. - Vervolgens voer je een experiment uit je verandert A en kijk of de Resultaten kloppen met je voorspelling en dus met de hypothese. Je kijkt dus of B gebeurt. - Is dat niet zo, dan moet je je hypothese verwerpen en een nieuwe hypothese bedenken. Net zolang tot de resultaten van je test je hypothesebevestigen. Dan weet je de oorzaak van je probleem. * Na de ontdekking van Semmelweis moet voortaan iedereen na het verrichten van een sectie zijn handen wassen met zeep en chloorwater totdat de lijkengeur is verdwenen. In het begin lachten de studenten erom. Enkele maanden later gaat hij na wat de standaardprocedure heeft opgeleverd. De doden aan kraamvrouwenkoorts daalt enorm. Dan komt er een tegenvaller. Op een dag krijgen 12 van de 13 vrouwen op de 1e afdeling kraamvrouwenkoorts. Één van hen bleek bij onderzoek baarmoederhalskanker te hebben met etter. Semmelweis trekt gelijk zijn conclusie. Kraamvrouwenkoorts komt niet alleen van dode lichamen, maar ook van elk etterende verwonding van levenden. Na elk onderzoek moeten de handen gewassen worden met chloorwater. Pagina 4 van 9
5 * Semmelweis (is Oostenrijks) heeft gelijk, maar krijgt zijn gelijk niet. Hij verwijt zijn professoren nalatigheid, hij maakt hen uit voor moordenaars. Hij wordt tot 2 keer toe ontslagen. Uiteindelijk gaat hij in Boedapest werken. Dan stort hij in juli 1965 geestelijk in. Hij sterft op 13 augustus in een Weens gesticht aan een eerder opgelopen bloedvergiftiging. Zijn mes was bij een operatie uitgeschoten. Toch is zijn werk niet voor niets geweest. Semmelweis bewees dat hygiëne effectief is bij het voorkomen van infectieziekten. Ook de deskundigen denken dat er ook nu nog meer doden door ziekten voorkomen worden door goede hygiëne dan door ingrepen van doktoren. 3.3 Ziektekiemen * In de Middeleeuwen beweerde de filosoof Thomas van Aquino, dat als je een hoop vodden in een hoek gooide, er na een paar dagen vanzelf ongedierte uit komt kruipen. In de dagen van Semmelweis geloofden veel artsen nog steeds in de generatio spontanea : het vanzelf ontstaan van ziektekiemen. Een reden te meer om Semmelweis niet te geloven. Al die kraamvrouwenkoorts zouden ook zonder voorafgaande besmetting die dodelijke koorts gekregen hebben. En als ziektekiemen zomaar vanzelf ontstaan, dan heeft het ook geen zin om je handen te wassen. Pasteur en Koch rekenden voorgoed af met deze opvatting. * Nadat de Delftse lekenkoopman Antoni van Leeuwenhoek zelf zijn microscoopjes ging maken, ontdekte hij in 1683 het bestaan van micro-organismen. Vele kwamen van ver naar Delft om de dierkens met eigen ogen te zien. Van Leeuwenhoek was zijn tijd ver vooruit. Hij geloofde niet in het spontaan ontstaan van leven. Hij was heel dicht bij de conclusie dat ontstoken tandvlees door bacteriën word veroorzaakt. Hij loste het raadsel van de infectieziekten bijna op, maar de laatste stap kon hij niet zetten. Pas 200 jaar later bewezen Pasteur en Koch dat elk soort bacterie slechts één infectieziekte veroorzaakt. * De Franse chemicus Louis Pasteur ( ) bewees dat micro-organismen gisting en bederf van voedingswaren veroorzaken. Hij vond een bruikbare methode om de houdbaarheid van melk, bier en wijn te verlengen. Daartoe bewees hij eerst dat voedsel niet uit zichzelf bederft, maar dat daar geen microorganismen voor nodig zijn. Geen micro-organismen, geen bederf. Als je die overal aanwezige microorganismen doodt door het voedsel kort te verhitten en de verpakking luchtdicht afsluit, kan het bederf niet meer toeslaan. Nog steeds worden deze verpakte etenswaren op deze manier gepasteuriseerd. Pasteur kwam tot de schokkende ontdekking dat we altijd zijn omgeven door onzichtbare wolken van micro- organismen. Ze zijn overal met honderden tegelijk. In de grond. In de lucht. Op onze huid. In onze keel. Wij zijn nooit alleen. * Vormen van bacteriën: Bacillen Streptococcen Spirillen Stafylococcen Vibrionen (staafjes) (ketens) (spiralen) (druiventrossen) * Tegelijk met de ontdekking van Pasteur vond er in Berlijn ook een medische doorbraak. Robert Koch, een plattelandsdokter, toonde in 1876 proefondervindelijk aan dat miltvuur wordt veroorzaakt door een bacterie. Hij bewees wat sommigen al eerder hadden vermoed: de geheimzinnige smetstoffen zijn niets anders dan de diertjes die men al zo lang onder de microscoop had gezien. Een paar jaar later doet Koch Pagina 5 van 9
6 de sensationele mededeling dat de besmettelijke ziekte tuberculose veroorzaakt wordt door de tuberkelbacil. De sensatie die dat verwekte kunnen we ons nauwelijks meer voorstellen. Tuberculose, oftewel TBC en in de volksmond de tering of ook wel de witte pest, de dodelijke van alle ziekten, sleepte toen hele mensenmassa s vroegtijdig naar het graf. Tot in deze eeuw stierven in Nederland elk jaar 10- duizenden mensen aan tbc. In de derde wereld raast de tbc nog onverminderd voort. * Koch bedacht postulaten, oftewel de voorwaarden om met zekerheid te kunnen aanwijzen welk micro-organisme de oorzaak van een bepaalde ziekte is: 1) Op de zieke plek is het verdachte micro-organisme in ongewoon grote hoeveelheden aanwezig. 2) Het micro-organisme kan bij elk patiënt met deze ziekte worden gevonden. 3) Een proefdier dat met dit micro-organisme wordt besmet krijgt dezelfde ziekte als de patiënt. Toen onderzoekers begin jaren 80 op zoek gingen naar de verwekker van aids gingen ze nog steeds te werk volgens de principes van Koch. * Tot in de 2e helft van de vorige eeuw wisten de doktoren niet waar ze het zoeken moesten. Dankzij Pasteur en Koch veranderde dat. Nadat de engelse chirurg Lister een boek van Pasteur had gelezen, had hij het door. Elke operatiekamer zit barstensvol bacteriën. Ze zitten overal. Lister vond het kiemvrij opereren uit. Omdat je een mens moeilijk kunt pasteuriseren (er voor zorgen dat etenswaar niet kan bederven), gebruikte Lister chemische middelen als carbol om de bacteriën te doden. Dit middel voldeed zich echter niet (doktoren gebruikte het niet meer), maar Lister wist het aantal doden na een amputatie te verminderen. Toen zijn collega s eenmaal overtuigd waren, ging het snel. In 1885 werden operatieinstrumenten vóór het gebruik eerst gekookt. Twee jaar later vond men het steriliseren van operatieinstrumenten, verband en operatiekleding in een stoomketel uit. In 1892 opereerden chirurgen voor het eerst met gummihandschoenen aan. Vijf jaar later deden chirurgen een mondmaker voor. * Wat werd er gebruikt tegen bescherming van ziekte: -verband -operatiekleding -mondkapje -gummihandschoenen -steriliseren van de operatie-instrumenten * Voedsel bederft niet zomaar, daar zijn micro-organismen voor nodig: schimmels, bacteriën, virussen. Bederf kun je tegen gaan door er een overmaat aan suiker of zout aan toe te voegen. Zout en suiker binden het water waardoor bacteriën, virussen of schimmels geen kans krijgt omdat ze omkomen van de dorst. * Andere methoden om voedsel langer vrij te houden van bederf zijn: Pagina 6 van 9
7 -drogen -doorstralen -toevoegen van conserveermiddelen, zoals azijn -koelen van etenswaar -pasteuriseren -> verhitten en dan luchtdicht verpakken Alle methoden om voedselbederf te voorkomen hebben dezelfde principe: het interne milieu van de microorganismen wordt grondig ontregeld waardoor ze uitgeschakeld worden. * Er braken veel epidemieën uit door dat het afval overal lag en de open riolen. Koch ontdekte tenslotte dat de cholerabacil bij de patiënt in de darmen huisde en met de ontlasting mee in de open riolen terechtkwamen. Daarom was de ziekte zo besmettelijk. Aan het begin van de 20e eeuw begreep de overheid dat elke poging op de epidemieën in de dammen zouden falen, als er niet eerst een grote schoonmaak gehouden zouden worden in de sloppenwijken. Er kwamen wetten die voorzagen in ruimere behuizing ( laat lucht en licht binnenstromen ), men legde waterleidingen aan en men zorgde voor een gesloten riolering. 3.4 Vaccineren * Pasteur was de eerste die op wetenschappelijke basis vaccins maakte tegen infectieziekten, maar was niet de 1e die een vaccin vervaardigde. Die eer is voor Edward Jenner. In 1796 entte Jenner als 1e dokter een patiënt in tegen pokken. Toen Jenner nog een student was, waarschuwde hij eens een boerenmeisje voor de pokken, het meisje zei dat ze nooit pokken zou krijgen want ze had al koepokken gehad. Ze vertelde dat melkmeisjes na het melken van een koe met een ontstoken uier vaak zweertjes aan handen en armen opliepen. Daarna kregen ze nooit echte pokken. Jenner besloot te testen of dat waar was. Hij entte in 1796 de 12-jarige jongen James Phipps met koepokstof in. Zes weken daarna besmette hij de jongen opzettelijk met smetstof van de echte pokken, en er gebeurde niks. Phipps was blijkbaar immuun geworden tegen pokken. Jenner durfde zijn ontdekking pas 2 jaar later te publiceren. * In 1879 probeerde Pasteur aan te tonen dat kippencholera door een bacterie wordt veroorzaakt. Hoe doe je zoiets: - Je haalt bacteriën uit zieke kippen - Kweekt die bacteriën op een voedingsbodem - Met die bacteriën infecteer je andere kippen. Krijgen die kippen daardoor cholera, dan heeft de bacterie het gedaan. * Bij één van zijn proeven gebruikte Pasteur per ongeluk een kweek die hij 2 weken op een tafel had laten staan. Er gebeurde iets wonderlijks: de kippen werden niet ziek. Nog wonderlijker: toen Pasteur ze voor de 2e keer infecteerde met verse bacteriën werden ze weer niet ziek. De twee weken oude kweek was blijkbaar te zwak om de kippen ziek te maken. Maar sterk genoeg om de productie van afweersystemen te stimuleren. Deze antistoffen, passen op de ziektekiem als een sleutel op een slot. Daarom werken Pagina 7 van 9
8 antistoffen tegen griep niet tegen mazelen en die tegen mazelen niet tegen griep. Toen de kippen voor de 2e keer met krachtige nieuwe bacteriën werd geïnfecteerd, maakte hun afweersysteem daar dankzij de aanwezige afweersysteem korte metten mee. Ze waren immuun geworden. * In 1885 viert Pasteur zijn grootste triomf. Zijn nieuwe vaccin tegen hondsdolheid redt de 9-jarige Joseph Meister van een zekere en vreselijke dood. * Komen indringers je lichaam binnen, dan komt het afweersysteem in actie. Witte bloedcellen gaan met het bloed naar de onheilsplek. Sommige witte bloedcellen zijn macrofagen (veelvraten). Die omhullen binnengedrongen bacteriën en geïnfecteerde lichaamscellen en schakelen ze uit. Andere witte bloedcellen zijn T-en B-cellen. Die werken als volgt: Als het afweersysteem bij een infectie actief wordt, herkennen T-cellen geïnfecteerde lichaamscellen en vernietigen die. Hun 2e taak is het actief maken van B-cellen. Die maken op hun beurt antistoffen waarmee ze aangetaste lichaamscellen merken. Die gemerkte cellen worden dan aangepakt door macrofagen. Elk type B-cel kan maar één soort aantasting herkennen. Is een lichaamscel door een andere infectie aangetast, dan herkent die B-cel dat niet. De B-cellen die antistoffen produceren leven maar enkele dagen. Gelukkig zijn er T-en B-geheugen-cellen die soms tientallen jaren in het bloed blijven. Als dezelfde infectie opnieuw optreedt, staat er daardoor snel een legertje gespecialiseerde B-cellen klaar voor de aanval. Je bent dan immuun voor die ziekte. Het afweersysteem kan door verschillende oorzaken niet goed werken: 1) oorzaak is een fout waardoor er geen goede T- en B-cellen worden gevormd. 2) oorzaak zijn medicijnen die het afweersysteem aantasten. Dat gebeurt bijv bij de chemotherapie van kankerpatiënten. 3) virussen die het afweersysteem zelf vernietigen. Zoals bijv het aidsvirus. * Nederlandse kinderen zijn door de DKTP-prik beschermd tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio. * De BMR-prik beschermt tegen bof, mazelen en rode hond. * Sinds 1992 krijgen de kinderen ook nog een prik tegen een bacterie die nekkramp kan veroorzaken. * Al deze ziekten kunnen verholpen worden met een prik. Op één na. Want nog steeds duikt polio ofwel kinderverlamming om de zoveel jaar in kleine epidemieën op. Polio kan dodelijk zijn omdat het de spieren van de longen verlamt. * In Nederland woedde de 1e grote polio-epidemie pas in Maar toen was het ook meteen raak: 511 mensen verlamd, van wie er 79 doodgingen. Epidemie volgde op epidemie en in 1956, het laatste jaar dat poliovirus ongeremd kon heersen, werden 2206 poliogevallen geregistreerd, waarvan 71 met dodelijke afloop. Een rampjaar. Bijna 1000 kinderen raakten blijvend verlamd en de helft van hen (553) belandde voor altijd in de rolstoel. Pagina 8 van 9
9 * Er bestaan geen medicijnen tegen polio. Het enige wat helpt is een vaccin en dat kwam in 1957 voor het eerst beschikbaar. In een grootscheepse actie werd bijna de hele Nederlandse jeugd ingeënt. Met succes. Toch duikt polio om de zoveel jaar in kleine, meest plaatselijke epidemieën op. In Staphorst, op de Veluwe en in Streefkerk. Steeds waren de slachtoffers om religieuze redenen niet ingeënt. * Vaccins werken veilig, vlug en goedkoop. Toch zijn er 2 grote bevolkingsgroepen die inenten uit principe afwijzen. 1) Kerkgenootschappen, die vaccinatie principieel verwerpen omdat het niet past je te verzetten tegen de wil van God. 2) Onder aanhangers van de alternatieve geneeswijzen zijn er groepen die niets in vaccinatie zien. Want vaccinatie zou de natuurlijke afweer van het lichaam verzwakken en ook zou het onveilig zijn. * In Nederland zijn er ongeveer mensen niet ingeënt. Van hen wijst een minderheid, , inenten om religieuze redenen af. Toch vielen alle slachtoffers van de laatste 3 polio-epidemieën in deze groep. Dat komt omdat die mensen in een besloten kring leven, naar dezelfde scholen gaan, dezelfde verenigingen, dezelfde kerk. Als één van hen polio krijgt, verspreidt het virus zich. Van de andere niet-ingeënten kreeg niemand polio. Dat komt omdat de laatsten verspreid onder de bevolking leven. Om elke niet-ingeënte staat als het ware een haag van mensen die wel zijn ingeënt, en daardoor kan het virus niet circuleren. De kans dat ze het virus oplopen of het virus aan anderen doorgeven is daarom heel klein. * 90% van alle aidspatiënten woont in een ontwikkelingsland en elke dag komen er duizenden atiënten bij. Voor hen is een behandeling met medicijnen te duur, want die kosten gulden per jaar. Voor hen zou een vaccin hun leven redden. Maar er is geen vaccin. Toen Luc Montagnier in 1984 ontdekte dat aids wordt veroorzaakt door een virus, HIV genaamd, leek het maken van een vaccin nog een routineklus. Maar dat viel erg tegen. *Een vaccin moet men eerst altijd testen op proefdieren. * Het afweersysteem herkent een vreemde binnendringer aan zijn uiterlijk. Een vaccin hoeft dus niet de hele ziektekiem te bevatten. Een stukje daarvan kan voor B-cellen genoeg zijn om het te herkennen. Maar helaas wekken deze vaccins nog onvoldoende antistoffen op, want een aantal proefpersonen kreeg toch nog aids. Nog erger: het uiterlijk HIV verandert voortdurend van vorm. En een vaccin tegen de ene vorm werkt niet tegen de andere 50 of 60 vormen van HIV. Daarin lijkt het HIV-virus op het veel onschuldiger griepvirus. Ook dat verandert voortdurend van vorm. * Bijna al het geld voor onderzoek gaat naar de ontwikkeling van nieuwe peperdure medicijnen voor de 10% van de patiënten die het kunnen betalen. De farmaceutische industrie is zelfs niet meer op zoek naar een vaccin en heeft zich geheel uit het onderzoek daarnaar teruggetrokken. Pagina 9 van 9
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Gezondheid en ziekte
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Gezondheid en ziekte Samenvatting door een scholier 2484 woorden 18 februari 2003 6,4 26 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 3 Gezondheid en ziekte Paragraaf 1
ME = chronisch moeheidssyndroom -> ellendig gevoel, hoofdpijn, krampen, spierzwakte.
Boekverslag door D. 1138 woorden 8 januari 2004 6 17 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Algemene Natuur Wetenschappen Hoofdstuk 3 - Paragraaf 3.1 ME = chronisch moeheidssyndroom -> ellendig gevoel,
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 (3.1 ziek en gezond)
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 (3.1 ziek en gezo) Samenvatting door een scholier 1907 woorden 7 maart 2002 5,8 16 keer beoordeeld Vak ANW 3.1 ziek en gezo Definitie van gezoheid-> gezoheid is meer dan het
3,9. Samenvatting door een scholier 2363 woorden 14 april keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2363 woorden 14 april 2004 3,9 9 keer beoordeeld Vak ANW 3.1 Ziek en gezond Diabetes / suikerziekte is eigenlijk geen ziekte, het is een tamelijk ernstige aandoening. Er
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting door een scholier 2040 woorden 30 januari 2004 8,2 13 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 3 Gezond en ziekte 3.1 Ziek en gezond - gezondheid:
Samenvatting ANW Hoofstuk 3 en 4
Samenvatting ANW Hoofstuk 3 en 4 Samenvatting door een scholier 4191 woorden 19 december 2004 8 6 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 3: 3.1 Ziek en gezond De vage grens: Iedereen kijkt anders
7,1. Samenvatting door een scholier 2339 woorden 14 januari keer beoordeeld. Reflectie hoofdstuk 3 - gezondheid en ziekte
Samenvatting door een scholier 2339 woorden 14 januari 2002 7,1 63 keer beoordeeld Vak ANW Reflectie hoofdstuk 3 - gezondheid en ziekte Deel A: Samenvatting 3.1 ziek en gezond Gezondheid is moeilijke definitie;
5,6. Antwoorden door een scholier 1405 woorden 28 november keer beoordeeld
Antwoorden door een scholier 1405 woorden 28 november 2008 5,6 44 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Anw antwoorden: Hoofdstuk 1: 1 Hoe gaat de reguliere gezondheidszorg te werk? - Patiënt gaat naar
Samenvatting door een scholier 2501 woorden 3 januari keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2501 woorden 3 januari 2004 6 7 keer beoordeeld Vak ANW Anw samenvatting hoofdstuk 3&4 3.1 veel mensen met diabetes willen niet gezien worden als patiënten. Ze willen net
Samenvatting ANW Ziekte en gezondheid
Samenvatting ANW Ziekte en gezondheid Samenvatting door W. 1280 woorden 13 oktober 2012 4,8 2 keer beoordeeld Vak ANW ANW samenvatting ziekte en gezondheid Algemene Natuur Wetenschappen. 5 natuurwetenschappen:
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting door een scholier 2096 woorden 21 maart 2002 6,8 40 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 tot en met 4.2 Hoofdstuk 1 Als je diabetes
Vaccinatie tegen HPV voor meisjes. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinatie tegen HPV voor meisjes Rijksvaccinatieprogramma Waarom vaccineren tegen HPV? Als je je laat vaccineren tegen HPV, ben je goed beschermd tegen baarmoederhalskanker. Elk jaar krijgen ongeveer
Relatie-buurtonderzoek: hierbij ondervragen de rechercheurs familieleden en buurtbewoners.
Samenvatting door een scholier 3407 woorden 25 oktober 2003 7 12 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Recherchewerk Hoe gaat het opsporen van een dader in zijn werk? Er worden eerst aanwijzingen verzameld,
Werkstuk ANW Gentherapie
Werkstuk ANW Gentherapie Werkstuk door een scholier 2605 woorden 27 april 2003 5,8 40 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Het onderwerp dat wij hebben gekozen is: genezen met gentherapie. Wij hebben voor
6,9. Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april keer beoordeeld
Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april 2007 6,9 19 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud 1. Wat is AIDS? 2. Wat is HIV? 3. Hoe werkt het ziekteverloop van AIDS? 4. Wat doet het immuunsysteem
Bescherm je kind tegen infectieziekten. Rijksvaccinatieprogramma
Bescherm je kind tegen infectieziekten Rijksvaccinatieprogramma Bescherm je kind tegen ernstige infectieziekten Bijna alle kinderen in Nederland worden gevaccineerd tegen ernstige infectieziekten. Daarom
Bescherm je kind tegen infectieziekten
Bescherm je kind tegen infectieziekten Bijna 95% van alle kinderen in Nederland is gevaccineerd tegen infectieziekten. Door betere hygiëne, een betere gezondheidszorg én door vaccinaties komt sterfte door
GEZONDHEIDSINFORMATIE
GEZONDHEIDSINFORMATIE voor risicovolle beroepsgroepen vaccinatie DTP en Hepatitis A/B www.vggm.nl GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR RISICOVOLLE BEROEPSGROEPEN Als medewerker kunt u via uw werk risico lopen op
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 9
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 9 Samenvatting door een scholier 2239 woorden 22 januari 2002 7,7 40 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar 3.1 ziek en gezond - 2 % van alle nederlanders klaagt geregeld
Aletta Jacobs: Eerste Nederlandse vrouwlijke arts, zij introduceerde baarmoederkapje / pessarium vanaf de eeuwwisseling.
Samenvatting door een scholier 3563 woorden 18 maart 2006 6,6 20 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Par. 1.2, 3.1 t/m 3.4 en 4.4 1.2 de Pil Aletta Jacobs: Eerste Nederlandse vrouwlijke arts, zij introduceerde
Hoofdstuk Recherchewerk
Samenvatting door een scholier 6068 woorden 28 maart 2004 6,8 139 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 1 1.1 Recherchewerk Technische rechercheurs speuren naar aanwijzingen of sporen op de plaats
Bescherm uw kind tegen 12 infectieziekten. Rijksvaccinatieprogramma
Bescherm uw kind tegen 12 infectieziekten Rijksvaccinatieprogramma In Nederland gingen vroeger veel kinderen dood aan infectieziekten waar tegen nu vaccins bestaan. Omdat bijna alle kinderen in Nederland
Tijdens een Polio-epidemie kunnen kinderen en volwassenen alsnog ingeënt worden.
Boekverslag door M. 1751 woorden 20 juni 2004 6.9 108 keer beoordeeld Vak ANW Hoofdstuk 4; Wat doe je aan polio? Alle ouders en verzorgers in Nederland krijgen voor hun baby een oproep als ze twee maand
7,4. Keuzeopdracht door een scholier 1316 woorden 25 maart keer beoordeeld. - Wat zijn proefdieren eigenlijk?
Keuzeopdracht door een scholier 1316 woorden 25 maart 2003 7,4 24 keer beoordeeld Vak ANW - Wat zijn proefdieren eigenlijk? Een dierproef is een experiment waarbij (levende) dieren worden gebruikt voor
Vaccinatie tegen HPV voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinatie tegen HPV voor meisjes van 12 jaar Rijksvaccinatieprogramma Waarom vaccineren tegen HPV? Als je je laat vaccineren tegen HPV, ben je goed beschermd tegen baarmoederhalskanker. Elk jaar krijgen
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, 9.1, 10.3, 10,4
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, 9.1, 10.3, 10,4 Samenvatting door een scholier 2714 woorden 27 november 2003 7,4 7 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar 3.1 ziek en gezond - 2 % van alle nederlanders klaagt
DEEL 7. VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten. Bacteriën
DEEL 7 VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten Bacteriën Een bacterie is eigenlijk het kleinste levende wezentje op aarde. Ze zijn verschrikkelijk klein: een duizendste van een millimeter groot.
2 Soorten micro-organismen Bacteriën Gisten Schimmels Virussen Samenvatting 40
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 De geschiedenis van de microbiologie 9 1.1 De vroegste historie 9 1.2 Louis Pasteur 12 1.3 Ziekte: door micro-organismen of een straf van God? 14 1.4 De bestrijding van
Haal die prik tegen meningokokkenziekte
Haal die prik tegen meningokokkenziekte Meningokokkenziekte Je hebt een uitnodiging gekregen om een prik te halen die je beschermt tegen meningokokkenziekte. Dat komt omdat de meningokokbacterie type W
7,3. Samenvatting door een scholier 2570 woorden 25 maart keer beoordeeld. Hoofdstuk 3 en 4. Hoofdstuk 3:Gezondheid en ziekte.
Samenvatting door een scholier 2570 woorden 25 maart 2002 7,3 39 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 3 en 4. Hoofdstuk 3:Gezondheid en ziekte. 3.1 Ziek en gezond. Gezondheid = Volledig lichamelijk
Bescherm uw kind. Laat uw kind inenten tegen infectieziekten. Rijksvaccinatieprogramma
Bescherm uw kind Laat uw kind inenten tegen infectieziekten Rijksvaccinatieprogramma Laat uw kind inenten De overheid heeft het Rijksvaccinatieprogramma gemaakt voor alle kinderen in Nederland. Met het
Vaccinaties voor kinderen van 9 jaar. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinaties voor kinderen van 9 jaar Rijksvaccinatieprogramma Als je kind 9 jaar oud is, heeft het voor een aantal infectieziekten al bescherming opgebouwd. Vaccinaties tegen hib-ziekten, kinkhoest en
Bij het uitscheiden helpen de nieren om de samenstelling van je bloed constant te houden. Uitscheiding is het
Samenvatting door R. 1946 woorden 10 maart 2016 7 37 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Bio samenvatting H9 9.1 WAT WORDT ER BINNENIN JE LICHAAM GEREGELD? Je lichaam probeert vanbinnen om constant
7,2. Werkstuk door een scholier 1567 woorden 21 februari keer beoordeeld. Het actuele vaccinatieprogramma
Werkstuk door een scholier 1567 woorden 21 februari 2003 7,2 37 keer beoordeeld Vak Biologie Het actuele vaccinatieprogramma In 1957 is het Rijksvaccinatieprogramma ingevoerd met als doel de volksgezondheid
Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 + 5
Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 + 5 Samenvatting door E. 1900 woorden 13 december 2014 0 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 1 1.1 Ziek of gezond Dokter standaard aanpak > inventariseert de gezondheidsklachten
GRIEPVACCINATIE 2012. Waardoor komt het? Wat zijn de verschijnselen? Adviezen
GRIEPVACCINATIE 2012 De griepprik zal dit jaar op woensdag 14 november worden gegeven, tussen 15 en 18 uur. Mensen die ervoor in aanmerking komen krijgen ongeveer 2 weken van tevoren een uitnodiging toegestuurd.
Vaccinaties voor peuters van 14 maanden. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinaties voor peuters van 14 maanden Rijksvaccinatieprogramma In Nederland gingen vroeger veel kinderen dood aan infectieziekten waartegen nu vaccins bestaan. Omdat bijna alle kinderen in Nederland
Werkstuk Geschiedenis De pest
Werkstuk Geschiedenis De pest Werkstuk door een scholier 1688 woorden 27 september 2005 6 362 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Ik heb als onderwerp De zwarte Dood gekozen, of ook wel de pest.
Ga naar prik en bescherm.nl
Benieuwd wat andere meiden, moeders en experts vinden? Ga naar prik en bescherm.nl Dit mini-magazine geeft je in korte tijd de belangrijkste informatie over de HPV-vaccinatie. Wil je graag meer weten of
Uitscheiding en afweer
Uitscheiding en afweer De lever: slokdarm galblaas maag 12-ving. darm dunne darm ligging van de lever Functies van de lever: bloedsuikerspiegel (glucosegehalte in bloed) op peil houden overtollige eiwitten
Vaccinaties voor kinderen van 9 jaar. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinaties voor kinderen van 9 jaar Rijksvaccinatieprogramma In Nederland gingen vroeger veel kinderen dood aan infectieziekten waartegen nu vaccins bestaan. Omdat bijna alle kinderen in Nederland worden
Bloedvergiftiging. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Bloedvergiftiging Informatie voor patiënten F0907-1225 juni 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44
Algemene Natuurwetenschappen, hfst 1, Ziek en Gezond
Boekverslag door N. 4604 woorden 27 april 2010 6.3 11 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Algemene Natuurwetenschappen, hfst 1, Ziek en Gezond Hoe ontstaat natuurwetenschappelijke kennis? In de 19e eeuw
Antwoorden door een scholier 3068 woorden 5 juni keer beoordeeld
Antwoorden door een scholier 3068 woorden 5 juni 2006 5 9 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Inleiding wetenschap 1. Je weet waar wetenschap zich mee bezig houdt, m.n. natuurwetenschap. Natuurwetenschap
Bezwaren vanuit de historie. Boekverslag door C woorden 9 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer
Boekverslag door C. 1675 woorden 9 februari 2005 7 63 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Waarom vaccinatie? Het Rijksvaccinatieprogramma is ingevoerd met het doel de volksgezondheid te bevorderen en
Hoofdstuk III - Over Besmettelijke Ziekten
Hoofdstuk III - Over Besmettelijke Ziekten Waarin wordt verteld hoe de mens steeds weer besmettelijke ziekten overwint, en hoe er toch steeds nieuwe bijkomen. Hoe ontstaan besmettelijke ziekten? Besmettelijke
Afweer en Immuniteit
Afweer en Immuniteit Foto: Wim van Egmond over drie linies van afweer en vaccinatie Je lichaam wordt gedurende je leven voortdurend aangevallen door ziekteverwekkers. Meestal merk je daar niets van omdat
Bescherm uw kind. Laat uw kind inenten tegen infectieziekten. Rijksvaccinatieprogramma
Bescherm uw kind Laat uw kind inenten tegen infectieziekten Rijksvaccinatieprogramma Laat uw kind inenten De overheid heeft het Rijksvaccinatieprogramma gemaakt voor alle kinderen in Nederland. Met het
Anders kijken, anders denken: Elke cultuur is anders. Doordat er veel culturen in Nederland bestaan, zijn er ook weer nieuwe ideeën over ziekte.
Samenvatting door een scholier 4501 woorden 4 januari 2004 7,8 54 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hst. 3 Gezondheid en ziekte 3.1 Ziek en gezond Wat is ziek? Wat is gezond? De vage grens: Heel vaak
Infobrochure. Bloedtransfusie
Infobrochure Bloedtransfusie Geachte heer/mevrouw, Tijdens uw opname in het ziekenhuis kan uw arts het noodzakelijk vinden dat u een bloedtransfusie ondergaat. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een
Bescherm uw kind. Informatie voor ouders tegen infectieziekten. Rijksvaccinatieprogramma
Bescherm uw kind Informatie voor ouders tegen infectieziekten Rijksvaccinatieprogramma Waar gaat deze folder over? De overheid heeft het Rijksvaccinatieprogramma gemaakt voor alle kinderen in Nederland.
Prik en bescherm. Laat je inenten tegen baarmoederhalskanker
Prik en Prik en bescherm Laat je inenten tegen baarmoederhalskanker De HPV-inenting in het kort HPV is de afkorting voor humaan papilloma-virus. Het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. De kans
Vaccinaties voor baby s van 6-9 weken, 3, 4 en 10-11 maanden. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinaties voor baby s van 6-9 weken, 3, 4 en 10-11 maanden Rijksvaccinatieprogramma In Nederland gingen vroeger veel kinderen dood aan infectieziekten waartegen nu vaccins bestaan. Omdat bijna alle kinderen
Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput
Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput Inleiding Monteurs van vooral de service en reparatie&renovatie lopen een kans geïnfecteerd te raken met een virus, tengevolge van het (per
RABIËS VIRUSKENNER. Onderzoeksverslag 29 MAART 2017
RABIËS VIRUSKENNER Onderzoeksverslag 29 MAART 2017 CHRISTELIJK LYCEUM DELFT HT3k, Groep 2 Stijn van der Kolk, Thomas Vlug, Nanne Kluivingh en Oscar Wishaupt INHOUD INLEIDING... 2 OPDRACHT 1 ORIËNTATIE
14u05-14u50 Geef griep geen kans op de werkvloer. Els De Pinnewaert, verpleegkundig ziekenhuishygiënist
14u05-14u50 Geef griep geen kans op de werkvloer Els De Pinnewaert, verpleegkundig ziekenhuishygiënist GRIEPVACCINATIE VAN ZORGVERLENERS Hoe kan griep voorkomen worden? 1. Griep quiz 2. Wat is seizoensgriep?
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3
Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 3485 woorden 8 september 2007 5,4 5 keer beoordeeld Vak ANW HOOFDSTUK 3 Ziek en gezond Definitie van gezondheid volgens Wereldgezondheidsorganisatie(WHO):
LAAT GRIEP DEZE WINTER IN DE KOU STAAN
LAAT GRIEP DEZE WINTER IN DE KOU STAAN 10 vragen over griepvaccinatie GRIEPVACCINATIE.BE AGENTSCHAP ZORG & GEZONDHEID 1. Waarom vaccinatie tegen griep? Vaccinatie is de enige manier om je tegen griep en
Ziekteverwekkende micro-organismen dringen via lichaamsopeningen het lichaam binnen:
IMMUNITEIT 1 Immuniteit Het lichaam van mens en dier wordt constant belaagd door organismen die het lichaam ziek kunnen maken. Veel van deze ziekteverwekkers zijn erg klein, zoals virussen en bacteriën.
Vaccinaties voor kinderen van 4 jaar. Rijksvaccinatieprogramma
Vaccinaties voor kinderen van 4 jaar Rijksvaccinatieprogramma Rond de vierde verjaardag krijgt je kind zijn of haar vijfde inenting tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP). Het Rijksvaccinatieprogramma
rik Prik en bescherm informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker
rik n Prik en bescherm informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker De HPV-inenting in het kort HPV is de afkorting voor humaan papilloma-virus. Het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken.
HPV-vaccinatie. Informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker
HPV-vaccinatie Informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker De HPV-vaccinatie in het kort HPV is de afkorting voor humaan papilloma-virus. Het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. De kans
Samenvatting. Figuur 1. Een T cel gemedieerde immuun response. APC: antigen presenterende cel; Ag: antigen; TCR: T cel receptor.
Samenvatting Het immuunsysteem Het menselijke lichaam bevat een uniek systeem, het immuunsysteem, wat ons beschermt tegen ongewenste en schadelijk indringers (ook wel lichaamsvreemde substanties of pathogenen
MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN
Naam: Klas: VERWERKING van AGRARISCHE PRODUCTEN MICRO-ORGANISMEN A: BACTERIËN INLEIDING De komende lessen gaan over micro-organismen. In deze les gaan we in op bacteriën. De lessen hierna kijken we ook
Inhoud Wat is een bloedtransfusie
Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans is dat u bloed toegediend moet krijgen: bloedtransfusie. Of u krijgt binnenkort een bloedtransfusie vanwege bloedarmoede.
Hoofdstuk 3.2. Vaccinaties, gaat na hoe en door wie vaccinaties werden ontdekt.
Wereldoriëntatie - Natuur Algemene vaardigheden: 1.1 Levende en niet-levende natuur: 1.3 & 1.5 Gezondheid: 1.17-1.19 Wereldoriëntatie - Techniek 2.16* Geschatte lesduur 50 minuten Hoofdstuk 3.2. Vaccinaties,
1,5 miljoen Fout. Dit is het aantal dierproeven dat in 1978 werd gedaan. In 2008 is het aantal dierproeven gehalveerd naar 580.000.
Quiz over dierproeven Hier kun je alle vragen en antwoorden van de quiz nalezen. Stel de vragen ook eens aan je klasgenoten na afloop van een spreekbeurt of presentatie over dierproeven. Hoe ga je te werk?
Alles over de bloedziekten PNH & AA. Wat is bloed?
Alles over de bloedziekten PNH & AA Wat is bloed? Binnenin je lichaam zit een rode vloeistof. Dat is je bloed. Bloed is erg belangrijk voor je lichaam, het zorgt voor vervoer van stoffen, voor de warmte
Micro-organismen. Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen. Wat wordt er van je verwacht? Wat zijn micro-organismen?
Waar gaat deze kaart over? De soorten micro-organismen Deze kaart gaat over micro-organismen. Microorganismen zitten in voedsel. Als je voedsel bereidt is het belangrijk om te weten wat micro-organismen
GRIEPVACCINATIE VOOR ZORGVERLENERS Hoe kan griep voorkomen worden?
GRIEPVACCINATIE VOOR ZORGVERLENERS Hoe kan griep voorkomen worden? WAT IS SEIZOENSGRIEP? WAT IS SEIZOENSGRIEP? > Een acute luchtweginfectie: Plots begin met koorts en rillingen Hoofdpijn Spierpijn Keelpijn
Samenvatting ANW Boek 1
Samenvatting ANW Boek 1 Samenvatting door een scholier 1174 woorden 21 december 2003 7,5 25 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar 4 factoren die de betrouwbaarheid van het geheugen kunnen beïnvloeden -angst
Bloedtransfusie. informatie voor kinderen
Bloedtransfusie informatie voor kinderen Wat is een bloedtransfusie? Bloedtransfusie betekent dat je bloed krijgt toegediend. Dit gaat via een slangetje in een bloedvat, meestal in je arm. Net zoals bij
Oorzaken van sepsis Klachten bij sepsis Septische shock
Sepsis Sepsis Sepsis is een ontstekingsreactie van het lichaam op een infectie. Die verloopt zo ernstig dat weefsels beschadigd raken en orgaanfuncties uitvallen. Sepsis wordt ook wel bloedvergiftiging
Veel gestelde vragen (seizoens)griepvaccinatie
Veel gestelde vragen (seizoens)griepvaccinatie Griep of griepje? De symptomen van verkoudheid lijken soms wel wat op die van griep waardoor men al snel denkt met een griepje te maken te hebben. Maar in
HPV-vaccinatie voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma
HPV-vaccinatie voor meisjes van 12 jaar Rijksvaccinatieprogramma HPV-vaccinatie HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Ongeveer 8 op de 10 vrouwen die seksueel actief zijn, krijgen ooit een HPV-infectie
Kinkhoest en zwangerschap
Kinkhoest en zwangerschap www.jijwij.nl Kinkhoest is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen die vooral gevaarlijk is voor niet of onvolledig gevaccineerde baby s. Daarom maakt kinkhoestvaccinatie al
Infecties : Er is een verschil tussen virusziektes en bacteriã«le ziektes. Bij de hond
Infecties : Er is een verschil tussen virusziektes en bacteriã«le ziektes. Bij de hond A virus: Hondenziekte ; HCC ; Parvo ; Aujeszky ; Rabiës ; Corona B bacterie: Ziekte van Weil ; TBC ; Tetanus ; Salmonella
IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN
IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN Gezond zijn vinden we belangrijk. Je merkt het misschien niet, maar we komen veel ziekteverwekkers tegen in ons dagelijks leven. Het lichaam heeft allerlei manieren om die ziekteverwekkers
Behandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
6.5. Opdracht 1. Opdracht 2. Opdracht 4. Boekverslag door K woorden 10 mei keer beoordeeld. Basisstof 1
Boekverslag door K. 1704 woorden 10 mei 2005 6.5 317 keer beoordeeld Vak Biologie Basisstof 1 Opdracht 1 1) Bloedplasma bestaat uit 90% water, opgeloste stoffen als zouten, zuurstof, voedingsstoffen, koolstofdioxide,
Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen
Algemeen Bloedtransfusie voor kinderen In deze folder vertellen we je wat een bloedtransfusie is en waarom het gegeven wordt. Wat is bloedtransfusie? Bloedtransfusie betekent dat je bloed krijgt toegediend.
Inentingen bij huisdieren deel 2: honden
Inentingen bij huisdieren deel 2: honden Door Marije Blok Het is verstandig uw huisdier(en) te laten inenten tegen verschillende dierziekten. Maar waartegen worden ze nu eigenlijk ingeënt? En waarom is
Bijlage VMBO-GL en TL
Bijlage VMBO-GL en TL 2015 tijdvak 1 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-15-1-b Grote namen in de biologie Lees eerst informatie 1 tot en met 7 en beantwoord dan vraag 40 tot
Inhoud. Inleiding 7. 1. Medische achtergrondkennis 9 - Virussen en bacteriën 10 - Het afweersysteem 14 - Ziektebeelden 19
Inhoud Inleiding 7 1. 9 - Virussen en bacteriën 10 - Het afweersysteem 14 - Ziektebeelden 19 2. De intake 25 - Ernst van de klachten 26 - Het intakegesprek 27 3. Geneesmiddelen 33 - Medicijnen tegen kinderziektes
Samenvatting ANW Hoofdstuk 2
Samenvatting ANW Hoofdstuk 2 Samenvatting door A. 1136 woorden 29 juni 2014 10 1 keer beoordeeld Vak ANW P1 Aristoteles: Vegatieve ziel (planten, dieren, mensen) Animale ziel (dieren, mensen) Rationele
Liefs Jill. hip, hot & handig nieuws. Prikgids prikken - inentingen - vaccins
Liefs Jill hip, hot & handig nieuws Prikgids prikken - inentingen - vaccins DKTP - Hib - Pneumokokken In de Liefs Jill Prikgids lees je alles over de inentingen die jouw kind tot en met 4 jaar krijgt.
PATIËNTEN INFORMATIE. Bloedvergiftiging. of sepsis
PATIËNTEN INFORMATIE Bloedvergiftiging of sepsis 2 PATIËNTENINFORMATIE Inleiding De arts heeft u verteld dat u of uw naaste een bloedvergiftiging heeft, ook wel sepsis genoemd. Een sepsis is een complexe
Informatie over Clostridium difficile
Informatie over Clostridium difficile 2 Clostridium difficile is een bacterie die bij elk mens in de dikke darm voorkomt. Door toediening van antibiotica kan het evenwicht in de darmen verstoord raken.
Hoe doen ze dat: een medicijn maken?
Hoe doen ze dat: een medicijn maken? Je neemt vast wel eens iets tegen de hoofdpijn of koorts. En vaak waarschijnlijk zonder er bij na te denken. Maar wist je dat het wel twaalf jaar duurt voordat een
Virussen: een goed alternatief voor antibiotica?
Virussen: een goed alternatief voor antibiotica? Steeds meer bacteriën zijn ongevoelig voor bestaande antibiotica. De ontwikkeling van nieuwe medicijnen gaat moeizaam. Daarom zoeken wetenschappers naar
Ziektebeleid KINDERDAGVERBLIJF DE PEUTERBOERDERIJ & KINDCENTRUM HET BORGHONK. De Peuterboerderij & Het Borghonk GEA VELDHUIZEN OVERBERG, RENSWOUDE
Ziektebeleid KINDERDAGVERBLIJF DE PEUTERBOERDERIJ & KINDCENTRUM HET BORGHONK De Peuterboerderij & Het Borghonk GEA VELDHUIZEN OVERBERG, RENSWOUDE Inhoud 1. Ziekte van kinderen... 2 1.1 Wanneer moet een
Het hepatitis B -virus is heel besmettelijk en wordt overgedragen door seksueel contact, door bloed-op-bloed contact of bij de geboorte.
Hepatitis B CWZ is één van de door de NVMDL erkende hepatitis behandelcentra in Nederland. Op de polikliniek Maag-, darm- en leverziekte (MDL) werken meerdere MDL-artsen en een verpleegkundige specialist
4. Bereiden 49 - Rekenen 50 - Bereiden 52. 8. Persoonlijke groei 81 - Feedback 82
Inhoud Inleiding 7 1. 9 - Virussen en bacteriën 10 - Het afweersysteem 14 - Ziektebeelden 19 2. Verhelderen van de zorgvraag 25 - Recepten 26 - Zelfzorgvragen 33 3. Geneesmiddelen 39 - Medicijnen tegen
SEIZOENSGRIEP EN HET GRIEPVACCIN
SEIZOENSGRIEP EN HET GRIEPVACCIN Nr. 108 Wat is de klassieke of seizoensgriep In de volksmond wordt er gesproken over de griep, waar het gaat over een zware verkoudheid of een luchtwegeninfectie met enkele
Spreekbeurt ANW Griep
Spreekbeurt ANW Griep Spreekbeurt door een scholier 2803 woorden 1 maart 2003 7,6 158 keer beoordeeld Vak ANW Punt 1; Wat is griep? Griep is een andere naam voor influenza. Influenza is een acute besmettelijke
Leren over vaccineren
Leren over vaccineren De komende tijd worden alle 14-jarigen opgeroepen om zich te laten vaccineren tegen meningokokkenziekte. En de 15 tot en met 18-jarigen volgen in 2019. Misschien krijg jij binnenkort
Samenvatting ANW Paragraaf 2.1,2.3,3.2,3.3,3.4,4.1,4.4,8.1,8.2,8.3,8.4
Samenvatting ANW Paragraaf 2.1,2.3,3.2,3.3,3.4,4.1,4.4,8.1,8.2,8.3,8.4 Samenvatting door een scholier 3198 woorden 16 december 2003 7,5 29 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Personen en opvattingen.
Bloedvergiftiging (sepsis)
Bloedvergiftiging (sepsis) Albert Schweitzer ziekenhuis december 2014 pavo 0661 Inleiding De arts heeft u verteld dat u of uw familielid een bloedvergiftiging heeft. Een bloedvergiftiging wordt meestal
U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per
Bloedtransfusie Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per e-mail: patienteninformatiewkz@umcutrecht.nl Wat
Liefs Jill. hip, hot & handig nieuws. Prikgids prikken - inentingen - vaccins
Liefs Jill hip, hot & handig nieuws Prikgids prikken - inentingen - vaccins DKTP-Hib-HepB In de Liefs Jill Prikgids lees je alles over de inentingen die jouw kind tot en met 4 jaar krijgt. Zo weet je altijd