Relatie-buurtonderzoek: hierbij ondervragen de rechercheurs familieleden en buurtbewoners.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Relatie-buurtonderzoek: hierbij ondervragen de rechercheurs familieleden en buurtbewoners."

Transcriptie

1 Samenvatting door een scholier 3407 woorden 25 oktober keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Recherchewerk Hoe gaat het opsporen van een dader in zijn werk? Er worden eerst aanwijzingen verzameld, zoals verklaringen van getuigen, sporen die op de plaats van het misdrijf te vinden zijn (wapen en vingerafdrukken). Getuigen: mensen die bij het misdrijf aanwezig waren. Een getuigenis is nooit echt betrouwbaar, omdat de getuige om wat voor een redenen dan ook niet de waarheid hoeven te spreken. Relatie-buurtonderzoek: hierbij ondervragen de rechercheurs familieleden en buurtbewoners. Hoofdgetuigen: de slachtoffers die geweld hebben doorstaan. Zij kunnen een signalement van de dader geven. Sporenonderzoek: hierbij zoekt de technische recherche naar sporen op de plaats van het misdrijf. Ze fotograferen en filmen de plek in detail, ook word het lichaam op sporen onderzocht en de gerechtelijke arts onderzoekt de doodsoorzaak. Verder verzamelen ze bloed, haren, vezels en proberen m.b.v een poederkwast vingerafdrukken zichtbaar te maken. Dit allemaal noemt men stille getuigen. Na ieder onderzoek word er een verslag geschreven, die goed bewaard word. Er zijn bewijsstukken nodig om de rechter er van te overtuigen dat de verdachte ook daadwerkelijk de dader is. De rechtbank beoordeeld dit bewijs aan de hand van dossiers en het stellen van vragen aan getuigen en deskundigen. Als blijkt dat deze bewijsstukken sterk genoeg zijn word er een straf opgelegd. Een bewijsstuk is pas sterk genoeg als er unieke sporen van de verdachte gevonden worden. (vingerafdrukken) Gerechtelijke Laboratorium in Rijswijk: hier word onderzoek verricht voor de recherche in heel Nederland. Hier werken deskundigen op allerlei gebieden. Sir Francis Galton: een engelse geleerde die in de 19de eeuw geïnteresseerd raakte in vingerafdrukken, hij kwam er achter dat geen één afdruk gelijk was aan een andere en dat een vingerafdruk nooit veranderde. Hij concludeerde dat: - de lijnen van een vingerpatroon altijd Pagina 1 van 10

2 Hetzelfde bleven. - het aantal patronen dat kan voorkomen heel groot kan zijn. - je kunt vingerafdrukken verdelen in groepen. Typica: de details in een huidlijnenpatroon. (vertakkingen of een doodlopende lijn) In Nederland eist de rechter dat minimaal 12 punten van het afdruk gelijk moeten zijn aan de typica van een verdachte. Empirisch bewijs van betrouwbaarheid: een bewijs dat uit ervaring verkregen is. Je kunt vingerafdrukken op verschillende manieren zichtbaar maken: - van een afruk in de aarde of sneeuw kan een gips afgietsel worden gemaakt. - met poeders, bv. een zilverkleurig poeder, het poeder hecht zich aan water vast waaruit een vingerafdruk voor 99% uit bestaat. Na het poederen kun je de afdruk op folie meenemen voor nader onderzoek. Ook zijn er poeders die een afdruk doen oplichten als je er met uv-licht op schijnt. Als je plastic in gouddamp hangt, hecht de damp zich aan de plastic en niet aan de afdruk. Zo is de afdruk zichtbaarder. (doorvallend licht) Vroeger was het opzoeken van vingerafdrukken in een archief een grote klus. Tegenwoordig gaat dit een stuk sneller. Alle afdrukken zijn gescand en in computerbestanden gezet, als je nu een vingerafdruk wilt vergelijken met eentje uit het bestand gaat de computer razendsnel op zoek, als er een overeenkomende afdruk is krijgt men het archief nr. te zien en word het document opgezocht. DNA: is een stof die voorkomt in de kernen van cellen waar, van mensen,dieren en planten uit zijn opgebouwd.. Genen: een stukje van het DNA dat informatie over erfelijke eigenschappen bevat. Professor Jeffreyy heeft in 1985 een nieuwe techniek ontwikkeld, die het mogelijk maakte om bijzondere stukjes uit DNA-moleculen te lichten. Deze stukjes tref je tussen de genen in het DNA-molecuul aan. Het bestaat uit een zich herhalend patroontje, een soort streepjescode. DNA-materiaal: de biologische dingen, bv. bloed, haar etc. DNA-profiel: gegevens die je uit het DNA-materiaal haalt. In de rechtszaal werd DNA-profiel vooral gebruikt om te constateren wie de vader van een kind was. verder ging men nog niet. Na verder onderzoek stelden wetenschappers vast dat, als je van iemands kenmerkend DNA-stukje een profiel maakt, bij 1 op de 100 anderen eenzelfde profiel te verwachten is. Pagina 2 van 10

3 DNA-profielen zijn van alle soorten lichaamscellen te maken. Onderzoekers proberen een uniek profiel te ontwerpen. DNA-gegevensbestanden kunnen leiden tot verlies van privacy. De pil Zolang een vrouw borstvoeding geeft is de kans op zwangerschap minder, vooral vrouwen in ontwikkelingslanden geven hun kind een aantal jaar borstvoeding. Condoom: * eerste voorbehoedsmiddel * tegen geslachtsziektes * eerst darm van geiten en schapen, daarna van rubber en nu van een synthetische rubbersoort latex.(sterker en dunner) de katholieke kerk stond het gebruik van voorbehoedsmiddelen niet toe. ook in veel landen is het gebruik hiervan tijden verboden geweest. De eerste condoom en pessarium waren niet erg betrouwbaar, maar door dit samen met een zaaddodend middel te gebruiken ging het minder vaak mis. Margeret Sanger: * kwam voor vrouwen op die toch zwanger werden en ze bleef zoeken naar betere voorbehoedsmiddelen. * benaderde wetenschappers een geneesmiddelenfabrikanten om hen op het idee te brengen om een vruchtbaarheidsremmende werking van vrouwelijke hormonen te gaan onderzoeken. De maatschappelijke vraag naar een betrouwbaar voorbehoedsmiddel gaf de impuls tot de ontwikkeling van de pil. Het onderzoek dat leidde naar de ontdekking van oestrogenen: * het maken van oplossingen uit vrouwelijke organen uit slachtafval. * het testen van deze oplossingen op proefdieren. * de ontdekking dat sommige stoffen de vruchtbaarheid veranderen. * ontdekking dat de urine van vrouwelijke dieren dezelfde verandering geeft bij proefdieren. * het isoleren van de werkzame stoffen uit het urine. * de toevallige ontdekking van kunstmatige hormonen met dezelfde werking. De ontdekking van de pas ontdekte hormonen mest op proefpersonen worden getest. vrouwen die net hun eierstokken net kwijt waren kregen oestrogenen, hierdoor knapten ze sneller op. en vrouwen die te vroeg moesten bevallen kregen progestagenen om de geboorte uit te stellen. hierdoor kregen artsen een beter beeld van de gewenste en ongewenste werking van de stoffen op het vrouwelijk lichaam. Pagina 3 van 10

4 Leer blz. 27 de werking van de pil. Octrooirecht: zo mochten concurrenten 20 jaar lang de hormonen oestrogenen en progestagenen niet produceren en op de markt brengen. Dot betekende voor het bedrijf een erg grote winst. De stappen die gedaan worden voordat een nieuw geneesmiddel verkocht word: * de geneesmiddelen worden eerst op dieren getest, dit moet van de wet. Er wordt dan gekeken naar giftigheid en de bijwerkingen op de proefdieren. (2 tot 3 jaar) * daarna moest er gekeken worden hoe dit geneesmiddel op grote schaal geproduceerd kan worden. * dan 5 jaar onderzoek op mensen, zo komen ze te weten wat het geneesmiddel bij mensen doet. * daarna krijgt een kleine groep patiënten het middel in verschillende doseringen om te kijken of het echt werkt op de kwaal waarvoor het ontwikkeld is. * als dit zo is word het middel op duizenden proefpersonen uitgeprobeerd, de ene helft krijgt het daadwerkelijke middel, de andere helft krijgt een placebo (nepmedicijn) * dan word er aan de hand van het onderzoeksrapport beslist of het medicijn op de markt komt. Dit alles heeft miljoenen gekost en jaren geduurd! Economische belangen en klachten van gebruikers leiden tot de ontwikkeling van de derde generatie pil. (werden steeds minder oestrogenen gebruikt, wat de betrouwbaarheid niet schade) Ziek en gezond Definitie van gezondheid volgens Wereldgezondheidsorganisatie(WHO): gezondheid is een toestand van volledige lichamelijke, geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte en gebrek Diabetes patiënten lopen de kans om later slecht te gaan zien, nieren die beschadigen of ziekten krijgen van hart en bloedvaten. Iedereen kijkt anders tegen ziek zijn aan: -objectie, een dokter kan dan door te zien, voelen of meten zien dat je ziek bent. - subjectief, een vorm van ziekte die de dokter niet kan vinden door zien, voelen of meten. Allen de patient voelt het. (duizelig, pijn, jeuk, gespannenheid, moeheid etc.) moeheid: - je hebt het gevoel dat je niet meer verder kunt, dat je brandstof op is. -lichamelijk, door lichamelijk inspanning. Of door een lichamelijke ziekte zoals kanker, chronische infectie of bloedarmoede. -geestelijk, door bijvoorbeeld een tekort aan slaap, stress, depressie, hevige emotie of door gewoon niks te doen. Pagina 4 van 10

5 - een speciale vorm van moeheid is ME, het chronische moeheidsyndroom. Men voelt zich ellendig, heeft hoofdpijn, krampen, spierzwakte en een hevige moeheid. De grens tussen ziek en gezond is niet scherp te definiëren en hangt af van hoe iemand zijn ziekte beleefd. Iedere cultuur heeft zijn eigen opvattingen over ziekte en gezondheid, omdat we steeds dichter bij elkaar leven komen we in aanraking met de ideeën van andere culturen. Een van de bekendste en bloeiende vorm van geneeswijze is de alternatievengeneeskunde. Dit is vaak gebaseerd op de oosterse ideeën van ziekte en gezondheid. In het oosterse denken is het begrip evenwicht erg belangrijk. Men zegt dat er in alles tegengestelde krachten zitten ook wel yin en yang genoemd. yang yin Mannelijke energie Vrouwelijke energie Actief en creatief Passief en ontvangend Vader Moeder Vuur Water Lang koken Kort/niet koken Granen,vis, vlees en zout Olie, suiker, groente en fruit 12 meridianen, hart, longen, lever en milt 12 meridianen, maag en darm. Yin en Yang vullen elkaar aan en zorgen voor harmonie in de wereld. Als Yin en Yang uit evenwicht zijn moet je ze weer terug in balans zien te krijgen. Dit kan door verschillende dingen zoals: - macrobiotiek, door een dieet met de juiste evenwicht tussen Yin en Yang. - acupunctuur, aanprikken van huid op nauwkeurig omschreven plekken. Volgens leer van de acupunctuur heeft een lichaam 24 hoofdmeridianen. Op deze meridianen liggen acupunctuurpunten: toegangspoorten tot de levensenergie. Acupunctuur en homeopathie zijn de meest gebruikte alternatieve geneeswijzen in Nederland. Heel vroeger dacht men dat ongrijpbare levenskrachten ons lichaam stuurde, maar na 1800 kwam dar verandering. Men baseert zich uitsluitend op feiten, op meetbare zaken, op cijfers. Hart - orgaan voor gevoelsleven.(kunt het breken, verliezen) - dokters zien het als bloedpomp met, moter/kleppen/ontsteking gram bloed word in 30 seconde rondgepompt (7 meter per seconde). - varkenshart nog niet gebruikt, omdat het afgestoten word door het lichaam. Epidemiologen: medische rekenmeesters die zonder 1 patiënt te zien - belangrijke conclusies trekken uit Pagina 5 van 10

6 cijfers. Een epidemioloog kan ook in valkuilen stappen, zoals bv. als A gebeurt en dan B dan hoeft dit nog niet te betekenen dat B het gevolg van A is. (dat de haan kraait en daarna de zon opkomt, wil nog niet zeggen dat het gekraai van hanen de zonsopgang opwekt) of de manier van het publiceren van cijfers kan lijden tot een valkuil. Je moet op grote schaal onderzoek doen, voordat je mag zeggen dat iets met bv. 90% betrouwbaar is. De geneeskunde op natuurwetenschappelijke basis ziet de mens als een lichaam met storingen die dikwjjls op gestandaardiseerde manieren te verhelpen zijn. Ze hebben de neiging alleen naar de lichamelijke problemen te kijken en niet naar de individuele patiënt. Kanker is kanker, of meneer A het nou heeft of meneer B. Ziekte als raadsel Kraamvrouwenkoorts - eerst koorts, dan dorst, daarna een zwakke snelle poos en tot slot komen er paarsblauwe vlekken op het lichaam en vrouwen gaan uiteindelijk dood. - bij ontleding zijn bijna alle organen ontstoken en zitten overal haarden met pus. Ignaz Semelweis, een assistent, gaat niet uit van onbewezen verklaringen, maar ordent alle feiten en cijfers. Hypothese: een onbewezen feit die je door onderzoek moet toetsen. Bij (natuur)wetenschappelijk onderzoek toets je of een hypothese juist is. Dit leid je af uit de resultaten van expirimenten. Schematische voorstelling: hypothese verworpen Probleem - hypothese - voorspelling - experiment - resultaat - hypothese bevestigd Maatregelen tegen verspreiding van besmettelijke ziekten zijn effectiever dan alle medische behandelingen achteraf. Wat heeft Semmelweis precies gedaan?! Semmelweis kwam in 1846 als assistent op een kraamvrouwen afdeling. hij ontdekte dat op zijn afdeling veel vrouwen stierven aan kraamvrouwenkoorts.(eerste afdeling, waar veel studenten zaten meer dan tweede afdeling waar vrouwen werden geleerd om voedvrouw te worden) Maar wat de oorzak hiervan was wisten ze niet.men dacht dat dit kwam door onverklaarbare krachten. Semmelweis deed toen iets heel ongewoons voor die tijd. Hij zette alle feiten op een rijtje en ging aan de hand van deze cijfers verder onderzoeken wat de oorzaak was van de hoge sterfte. Hij maakte een hypothese en ging aan de hand hiervan onderzoeken of het waar was. Als een goede vriend van hem sterf na een steek van een besmet Pagina 6 van 10

7 mes weet Semmelweis het!! Het komt door de lijkdeeltjes die de studenten meedragen op hun vingers naar de vrouwen. Ook komt hij er achter dat het ook van etter van zieke vrouwen kan komen. Er moest betere hygiëne komen, eerst lacht men erom maar na een tijd worden zijn hypotheses feitelijk bepaald. Toch word Semmelweis voor gek verklaard en uiteindelijk ontslagen. (dokters wilden ook niet geloven dat zij de oorzaak waren van de hoge sterftecijfers)hij sterft uiteindelijk in een krankzinnigengesticht door een eerdere messteek van een besmet mes. Tegenwoordig onderzoekt men iets door bv. een dubbelblind onderzoek. Hierbij onderzoekt men bv. of een medicijn A werkt tegen ziekte B. Er worden mensen als proefpersonen gebruikt om de hypothese te bevestigen. De ene helft van de proefpersonen krijgt medicijn X, die echt zou moeten werken tegen de ziekte, de andere helft krijgt een placebo (nepmedicijn). Niemand weet wie welk middel heeft ingenomen, dit word pas aan het einde van het onderzoek bekend gemaakt. Dubbelblind onderzoek is noodzakelijk voor betrouwbaar medisch onderzoek. Ziektekiemen Na de ontdekking van Semmelweis, dat een goede hygiëne erg belangrijk was, gingen Pasteur en Koch verder met het onderzoek, naar wat nou precies de oorzaak was, welke stof de ziekte veroorzaakte. Dit deden ze met succes! (jaar 1880) Spontaan leven - generatio spontanea - men dacht dat uit iets niet-levends levende dingen konden ontstaan (muizen uit een graankorrel, luizen uit zweet en noem maar op), dus waren het niet met semmelweis eens. Pasteur bewees experimenteel dat ziektekiemen niet spontaan ontstaan. (fles met bederfelijke oplossingen) Koch bedacht de voorwaarden, om met zekerheid te kunnen aanwijzen welke micro-organisme de oorzaak van een bepaalde ziekte is: 1) op de zieke plek is het verdachte micro0organiscme in ongewone grote hoeveelheden aanwezig. 2) Het micro-organisme kan bij elke patiënt met deze ziekte worden gevonden. 3) Het micro-organisme is uit de zieke delen te isoleren en in zuivere vorm verder te kweken 4) Als een proefdier met het gekweekte micro-organisme wordt besmet, krijgt het dezelfde ziekte als de patiënt. Koch ontdekte dat één ziektekiem meer één soort ziekte veroorzaakt. Pasteur heeft ooit eens tegen een zaal artsen gezegd als ik de eer had chirurg te zijn, dan zal ik niet alleen brandschone instrumenten gebruiken, maar ik zou ook mijn handen met de grootste zorg wassen De eerste chirurg die wat deed met de woorden van Pasteur was de engelse chirurg Joseph Lister. Hij vond het kiemvrij opereren uit. Hij steriliseerde zijn instrumenten en gebruikte chemische middelen om zijn instrumenten om de kiemen bij het operatiegebied te doden. Toen zijn collega s overtuigd waren, ging het Pagina 7 van 10

8 snel. Eerst vond men het steriliseren van instrumenten, verband en operatiekleding in de stoomketel uit. Daarna kwam ook de gummy-handschoenen en het mondkapje Pasteuriseren: enkele minuten sterk verhitten en daarna goed afsluiten. Pasteur ontdekte dit toen een wijnboer hem om hulp vroeg. Zijn wijn die hij in tonnen had opgeslagen veranderde zomaar in azijn. Pasteur ontdekte toen dat door pasteuriseren het zijn zich niet ontbond in azijn. Hierna werd deze methode ook veel gebruikt voor andere soorten voedsel. Was erg belangrijk voor de Franse wijnindustrie. Cholera: één of drie dagen na het binnen dringen van de cholerabacterie krijgt de patiënt een heftige waterdunne diaree. Door deze heftige diaree verliest men teveel vocht, waardoor het interne milieu word beschadigd. Een vochtinfuus zorgt voor de snelste en beste verbetering. In gebieden waar dit niet mogelijk is krijgt de patiënt een water-zoutoplossing toegediend. El-Tor is een bijzondere vorm van cholera, in Amerika werd was er een vorm die (jammer genoeg) geen ziekteverschijnselen liet zien, waardoor de ziekte makkelijk verspreid werd. Waterleidingen, riolering en goede huisvesting zijn effectieve maatregelen tegen de verspreiding van ziektekiemen. Vaccineren Aan welke eisen een middel moet voldoen: ze moeten makkelijk toe te dienen zijn en erg belangrijk, ziekte voorkomen in plaats van bestrijden (is beter). Een vaccin werkt vlug, veilig en goedkoop. Edward Jenner: toen Jenner een keer een boerenmeisje waarschuwde voor pokken zei het meisje dat ze deze nooit zal krijgen omdat ze al koepokken had gehad. Hij besloot dit te gaan testen. Dat deed hij zo: - eerst entte hij een jongen in met het stof van koepokken. - Zes weken later besmette hij opzettelijk de jongen met smetstof van een pokkenlijder. En inderdaad hij kreeg geen pokken. - hij was immuun geworden. Pasteur: probeerde aan te tonen dat kippen cholera door een bacterie word veroorzaakt. Hij kweekte de bacteriën die afkomstig waren van een zieke kip. Daarmee besmette hij gezonde kippen, en ook deze kregen cholera. Toen hij dit nog een keer deed gebruikte hij per ongeluk een kweek die al 2 weken oud was, hij constateerde dat de kippen niet ziek werden. Toen hij dezelfde kippen later met een verse kweek besmette werden ze ook niet ziek. Hun afweersysteem had stoffen gemaakt tegen de bacterie. Vaccin: het toedienen van een verzwakte bacterie om iemand immuun te laten worden van een ziekte. Pagina 8 van 10

9 Hoe verweert het lichaam zich tegen ziekteverwekkers: 1) je huis, de zweetsappen en het zure maagsap zijn de eerste barrières tegen ziekteverwekkers. 2) Als bovenstaande dingen ze niet tegenhouden, je afweersysteem die uit witte bloedcellen bestaan is de tweede barrière. 3) B-geheugencellen die een ziekteverwekker herkennen en ze zo snel mogelijk opruimen. Witte bloedcellen - ze circuleren door je hele lichaam. - herkennen ziekteverwekkers en ruimen ze op. - verschillende soorten witte bloedcellen die samenwerken: 1) T-cellen, herkennen besmette of geïnfecteerde lichaamscellen en zijn in staat ze op te ruimen. 2) Na het herkennen en opruimen activeren ze B-cellen, deze zijn er om antistoffen tegen de gevonden ziekteverwekker te maken. (B-cel kan maar één ziekteverwekker herkennen), ze vermenigvuldigen zichzelf en maken grote hoeveelheden antistoffen aan. Ze markeren uiteindelijk de indringer. 3) Macrofagen, weer een andere soort witte bloedcel, ruimt de stoffen op. 4) Als de uitschakeling goed is verlopen dan transformeren een aantal B-cellen zich in geheugencellen. Deze blijven jaren in het bloed circuleren, wanneer de ziekteverwekker nog een keer word gesignaleerd, dan kan het afweersysteem op een snelle manier deze ziekteverwekker verwijderen. Je bent immuun geworden tegen bepaalde ziektes. Soms werk het afweersysteem niet goed, door ziekte van dit systeem kan het geen T- en B-cellen aanmaken, dit is het geval bij leukemie en stralingsziekten. En tweede oorzaak zijn medicijnen die het afweersysteem aantasten. Besmetting van verzwakte ziektekiemen maakt niet ziek, maar immuun tegen de ziekte. Een vaccin tegen polio voorkomt epidemieën. Toch zijn er soms nog kleine explosies doordat mensen om religieuze redenen niet ingeënt waren. Een vaccin werkt vlug, veilig en is goedkoop. Toch is er een groot deel van de bevolking dat zich om religieuze redenen niet laat inenten. (God brenge over mij wat Hij over mij bescheiden heeft). Ook onder aanhangers van alternatieve geneeswijze zijn veel mensen die niks in vaccinatie zien.(zou natuurlijke afweer van het lichaam verzwakken en is onveilig) Onder de mensen die om religieuze redenen niet ingeënt zijn, vallen soms nog kleine epidemieën. Dit komt omdat deze mensen vaak bij elkaar in gesloten kring leven. Da andere mensen leiden vaak niet onder epidemieën omdat zij verspreid leven. Door vaccinatieprogramma s wordt de Nederlandse bevolking beschermd tegen gevaarlijke infectieziekten. Men dacht dat de ziekte tuberculose bestreden was, maar dit was helaas niet zo. Men had met behulp van Pagina 9 van 10

10 antibiotica de zwakste bacteriën vernietigd, maar de sterkere zijn zich gaan vermeerderen waardoor er een nog sterker vaccin toegediend moest worden. Dit proces zou zich steeds gaan herhalen en uiteindelijk zou dit beteken dat de ziekte over een aantal jaren niet meer bestreden kan worden door dat het te sterk is geworden. Er zijn ook ziektes die op onverklaarbare redenen niet bestreden kunnen worden. Onderzoek moet uitkomst bieden, maar dit hoeft niet perse. Creutzfeld-Jacob(CJ) - ongeneeslijke hersenaandoening bij de mens. - na besmetting van een ziektekiem duurt het minstens 10 jaar voordat de eerste ziekteverschijnselen optreden. - BSE(gekke koeienziekte) is een variant die bij runderen voorkomt. - men vraagt zich af of BSE de CJ-variant veroorzaakt, als dit zo zou zijn zou er over een aantal jaar een grote epidemie optreden, omdat met BSE besmet vlees tot 1989 verwerkt mocht worden voor menselijke consumptie. Crohn - is een ongeneselijke, door darm veroorzaakte ziekte. - men heeft lange tijd gedacht dat het kwam door een te goede hygiëne, hierdoor kon het lichaam geen antistoffen maken voor een nieuwe besmetting. - ook vraagt men zich nog steeds af of het misschien niet in verband staat met paratuberculose bij runderen. Nog steeds heeft de wetenschap hier geen antwoord op. Luc Montagnier - ontdekte in 1984 dat aids veroorzaakt werd door een virus, HIV genoemd. Het maken van een vaccin was dus nog maar een klein werkje. - het vaccin was er zo, maar nu moest het nog getest worden. Het aids-virus bleek niet te werken bij dieren, maar alleen maar bij mensen. Dit hield in dat het vaccin op mensen getest zou moeten worden, maar dit is te riskant, omdat het vaccin te sterk kan zijn en het proefpersoon ziek kunnen maken. - ten derde veranderd een HIV-virus telkens van vorm, waardoor 1 bepaalde vaccin niet genoeg is voor de misschien wel 50 verschillen de HIV-virussen. Ziektekiemen veranderen en nieuwe gevaarlijke ziektekiemen ontstaan. Wetenschappelijk onderzoek naar oorzaak, preventie en behandeling van infectieziekten blijft daarom actueel. Pagina 10 van 10

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 t/m 4

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 t/m 4 Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 t/m 4 Samenvatting door een scholier 868 woorden 24 januari 2005 4,6 16 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 1 Ontwikkeling 1.1 Recherchewerk Een goed rechtssysteem

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 3485 woorden 8 september 2007 5,4 5 keer beoordeeld Vak ANW HOOFDSTUK 3 Ziek en gezond Definitie van gezondheid volgens Wereldgezondheidsorganisatie(WHO):

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 (3.1 ziek en gezond)

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 (3.1 ziek en gezond) Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 (3.1 ziek en gezo) Samenvatting door een scholier 1907 woorden 7 maart 2002 5,8 16 keer beoordeeld Vak ANW 3.1 ziek en gezo Definitie van gezoheid-> gezoheid is meer dan het

Nadere informatie

5,6. Antwoorden door een scholier 1405 woorden 28 november keer beoordeeld

5,6. Antwoorden door een scholier 1405 woorden 28 november keer beoordeeld Antwoorden door een scholier 1405 woorden 28 november 2008 5,6 44 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Anw antwoorden: Hoofdstuk 1: 1 Hoe gaat de reguliere gezondheidszorg te werk? - Patiënt gaat naar

Nadere informatie

Ziekteverwekkende micro-organismen dringen via lichaamsopeningen het lichaam binnen:

Ziekteverwekkende micro-organismen dringen via lichaamsopeningen het lichaam binnen: IMMUNITEIT 1 Immuniteit Het lichaam van mens en dier wordt constant belaagd door organismen die het lichaam ziek kunnen maken. Veel van deze ziekteverwekkers zijn erg klein, zoals virussen en bacteriën.

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Gezondheid en ziekte

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Gezondheid en ziekte Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, Gezondheid en ziekte Samenvatting door een scholier 2484 woorden 18 februari 2003 6,4 26 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 3 Gezondheid en ziekte Paragraaf 1

Nadere informatie

- Op de plaats van het onderzoek wordt er gezocht naar sporen, bijv. afdrukken van schoenen, en DNA. Dit soort sporen worden ook wel stille getuigen

- Op de plaats van het onderzoek wordt er gezocht naar sporen, bijv. afdrukken van schoenen, en DNA. Dit soort sporen worden ook wel stille getuigen Boekverslag door L. 1671 woorden 18 oktober 2006 5.7 4 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar ANW Hoofdstuk 1 Ontwikkeling 1,1 Recherchewerk Sporenonderzoek - Op de plaats van het onderzoek wordt er gezocht

Nadere informatie

7,1. Samenvatting door een scholier 2339 woorden 14 januari keer beoordeeld. Reflectie hoofdstuk 3 - gezondheid en ziekte

7,1. Samenvatting door een scholier 2339 woorden 14 januari keer beoordeeld. Reflectie hoofdstuk 3 - gezondheid en ziekte Samenvatting door een scholier 2339 woorden 14 januari 2002 7,1 63 keer beoordeeld Vak ANW Reflectie hoofdstuk 3 - gezondheid en ziekte Deel A: Samenvatting 3.1 ziek en gezond Gezondheid is moeilijke definitie;

Nadere informatie

ME = chronisch moeheidssyndroom -> ellendig gevoel, hoofdpijn, krampen, spierzwakte.

ME = chronisch moeheidssyndroom -> ellendig gevoel, hoofdpijn, krampen, spierzwakte. Boekverslag door D. 1138 woorden 8 januari 2004 6 17 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Algemene Natuur Wetenschappen Hoofdstuk 3 - Paragraaf 3.1 ME = chronisch moeheidssyndroom -> ellendig gevoel,

Nadere informatie

6,9. Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april keer beoordeeld

6,9. Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april keer beoordeeld Praktische-opdracht door een scholier 1495 woorden 3 april 2007 6,9 19 keer beoordeeld Vak ANW Inhoud 1. Wat is AIDS? 2. Wat is HIV? 3. Hoe werkt het ziekteverloop van AIDS? 4. Wat doet het immuunsysteem

Nadere informatie

8,2. Samenvatting door een scholier 1300 woorden 30 september keer beoordeeld. Paragraaf 1.1 Recherchewerk

8,2. Samenvatting door een scholier 1300 woorden 30 september keer beoordeeld. Paragraaf 1.1 Recherchewerk Samenvatting door een scholier 1300 woorden 30 september 2001 8,2 42 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Paragraaf 1.1 Recherchewerk Bij een ongeval verzamelt de recherche eerst: - verklaringen van getuigen

Nadere informatie

7,4. Keuzeopdracht door een scholier 1316 woorden 25 maart keer beoordeeld. - Wat zijn proefdieren eigenlijk?

7,4. Keuzeopdracht door een scholier 1316 woorden 25 maart keer beoordeeld. - Wat zijn proefdieren eigenlijk? Keuzeopdracht door een scholier 1316 woorden 25 maart 2003 7,4 24 keer beoordeeld Vak ANW - Wat zijn proefdieren eigenlijk? Een dierproef is een experiment waarbij (levende) dieren worden gebruikt voor

Nadere informatie

Samenvatting ANW Boek 1

Samenvatting ANW Boek 1 Samenvatting ANW Boek 1 Samenvatting door een scholier 1174 woorden 21 december 2003 7,5 25 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar 4 factoren die de betrouwbaarheid van het geheugen kunnen beïnvloeden -angst

Nadere informatie

Aletta Jacobs: Eerste Nederlandse vrouwlijke arts, zij introduceerde baarmoederkapje / pessarium vanaf de eeuwwisseling.

Aletta Jacobs: Eerste Nederlandse vrouwlijke arts, zij introduceerde baarmoederkapje / pessarium vanaf de eeuwwisseling. Samenvatting door een scholier 3563 woorden 18 maart 2006 6,6 20 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Par. 1.2, 3.1 t/m 3.4 en 4.4 1.2 de Pil Aletta Jacobs: Eerste Nederlandse vrouwlijke arts, zij introduceerde

Nadere informatie

6,9. Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni keer beoordeeld. Wat is Aids?

6,9. Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni keer beoordeeld. Wat is Aids? Werkstuk door een scholier 1909 woorden 27 juni 2004 6,9 17 keer beoordeeld Vak ANW Wat is Aids? Het Aids-virus, dat staat voor aquired immune deficiency syndrome, wordt veroorzaakt door het HIV-virus.

Nadere informatie

De termen HIV, Aids en Seropositief worden nogal eens door elkaar gebruikt. Toch zijn het niet dezelfde dingen.

De termen HIV, Aids en Seropositief worden nogal eens door elkaar gebruikt. Toch zijn het niet dezelfde dingen. Spreekbeurt door een scholier 1684 woorden 22 november 2002 7.2 312 keer beoordeeld Vak Nederlands Dit is een condoom, als je die niet gebruikt bij het vrijen kun je seksueel overdraagbare aandoeningen

Nadere informatie

RABIËS VIRUSKENNER. Onderzoeksverslag 29 MAART 2017

RABIËS VIRUSKENNER. Onderzoeksverslag 29 MAART 2017 RABIËS VIRUSKENNER Onderzoeksverslag 29 MAART 2017 CHRISTELIJK LYCEUM DELFT HT3k, Groep 2 Stijn van der Kolk, Thomas Vlug, Nanne Kluivingh en Oscar Wishaupt INHOUD INLEIDING... 2 OPDRACHT 1 ORIËNTATIE

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 3565 woorden 23 januari 2005 6,8 5 keer beoordeeld Vak ANW Algemene Natuurwetenschappen Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 3 Gezondheid en ziekte 3.1 Ziek

Nadere informatie

Bij het uitscheiden helpen de nieren om de samenstelling van je bloed constant te houden. Uitscheiding is het

Bij het uitscheiden helpen de nieren om de samenstelling van je bloed constant te houden. Uitscheiding is het Samenvatting door R. 1946 woorden 10 maart 2016 7 37 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Bio samenvatting H9 9.1 WAT WORDT ER BINNENIN JE LICHAAM GEREGELD? Je lichaam probeert vanbinnen om constant

Nadere informatie

Vaccinatie tegen HPV voor meisjes. Rijksvaccinatieprogramma

Vaccinatie tegen HPV voor meisjes. Rijksvaccinatieprogramma Vaccinatie tegen HPV voor meisjes Rijksvaccinatieprogramma Waarom vaccineren tegen HPV? Als je je laat vaccineren tegen HPV, ben je goed beschermd tegen baarmoederhalskanker. Elk jaar krijgen ongeveer

Nadere informatie

DEEL 7. VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten. Bacteriën

DEEL 7. VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten. Bacteriën DEEL 7 VERVOLG HOOFDSTUK III - Over Besmettelijke Ziekten Bacteriën Een bacterie is eigenlijk het kleinste levende wezentje op aarde. Ze zijn verschrikkelijk klein: een duizendste van een millimeter groot.

Nadere informatie

De onderdelen van het bloed.

De onderdelen van het bloed. Bloedtransfusie Universitair Medisch Centrum Groningen Bij de behandeling die u of uw kind binnenkort ondergaat kan de toediening van bloed nodig zijn. In deze folder wordt uitgelegd welke bloedproducten

Nadere informatie

Appendices. Nederlandse samenvatting 148. Dit proefschrift op één pagina 152. Dankwoord 153. About the author 155. List of publications 156

Appendices. Nederlandse samenvatting 148. Dit proefschrift op één pagina 152. Dankwoord 153. About the author 155. List of publications 156 Appendices Nederlandse samenvatting 148 Dit proefschrift op één pagina 152 Dankwoord 153 About the author 155 List of publications 156 148 Nederlandse samenvatting Dendritische cellen en macrofagen in

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 en 2

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 1799 woorden 31 oktober 2001 5,8 48 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Het betrouwbaarste voorbehoedsmiddel is de pil. Hier was echter

Nadere informatie

Infobrochure. Bloedtransfusie

Infobrochure. Bloedtransfusie Infobrochure Bloedtransfusie Geachte heer/mevrouw, Tijdens uw opname in het ziekenhuis kan uw arts het noodzakelijk vinden dat u een bloedtransfusie ondergaat. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een

Nadere informatie

Hoe doen ze dat: een medicijn maken?

Hoe doen ze dat: een medicijn maken? Hoe doen ze dat: een medicijn maken? Je neemt vast wel eens iets tegen de hoofdpijn of koorts. En vaak waarschijnlijk zonder er bij na te denken. Maar wist je dat het wel twaalf jaar duurt voordat een

Nadere informatie

Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput

Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput Inleiding Monteurs van vooral de service en reparatie&renovatie lopen een kans geïnfecteerd te raken met een virus, tengevolge van het (per

Nadere informatie

Werkstuk ANW Gentherapie

Werkstuk ANW Gentherapie Werkstuk ANW Gentherapie Werkstuk door een scholier 2605 woorden 27 april 2003 5,8 40 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Het onderwerp dat wij hebben gekozen is: genezen met gentherapie. Wij hebben voor

Nadere informatie

Werkstuk ANW Leukemie

Werkstuk ANW Leukemie Werkstuk ANW Leukemie Werkstuk door een scholier 1992 woorden 25 september 2003 5,8 53 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding: Ik heb van Mnr. Veenema de opdracht gekregen een verslag te maken over een bepaalde

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1338 woorden 22 juni 2005 7,7 13 keer beoordeeld Vak ANW 1.1 Recherchewerk Hoe vind je de dader? Sporenonderzoek: Zoeken naar voet en vinger

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting door een scholier 2040 woorden 30 januari 2004 8,2 13 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 3 Gezond en ziekte 3.1 Ziek en gezond - gezondheid:

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 9

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 9 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 9 Samenvatting door een scholier 2239 woorden 22 januari 2002 7,7 40 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar 3.1 ziek en gezond - 2 % van alle nederlanders klaagt geregeld

Nadere informatie

Samenvatting door een scholier 2501 woorden 3 januari keer beoordeeld

Samenvatting door een scholier 2501 woorden 3 januari keer beoordeeld Samenvatting door een scholier 2501 woorden 3 januari 2004 6 7 keer beoordeeld Vak ANW Anw samenvatting hoofdstuk 3&4 3.1 veel mensen met diabetes willen niet gezien worden als patiënten. Ze willen net

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium In deze folder vindt u informatie over een bloedtransfusie. Een bloedtransfusie schrijft uw arts voor als dat voor de behandeling noodzakelijk

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Aids

Praktische opdracht ANW Aids Praktische opdracht ANW Aids Praktische-opdracht door een scholier 1512 woorden 7 april 2005 7,6 44 keer beoordeeld Vak ANW AIDS Inleiding De woorden Acquired Immune Deficiency Syndrome staan bij ons beter

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Xenotransplantatie

Praktische opdracht ANW Xenotransplantatie Praktische opdracht ANW Xenotransplantatie Praktische-opdracht door een scholier 1700 woorden 12 juni 2003 6,2 13 keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave Inleiding Deelvraag 1 Deelvraag 2 Deelvraag 3 Deelvraag

Nadere informatie

DIARREE A P O T H E E K. N L

DIARREE A P O T H E E K. N L DIARREE WAT IS DIARREE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN WANNEER KUNT U BETER NAAR UW HUISARTS GAAN OP VAKANTIE: DIARREE VOORKOMEN APOTHEEK.NL D I A R R E E Iedereen heeft weleens last

Nadere informatie

Behandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie

Behandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 2

Samenvatting ANW Hoofdstuk 2 Samenvatting ANW Hoofdstuk 2 Samenvatting door A. 1136 woorden 29 juni 2014 10 1 keer beoordeeld Vak ANW P1 Aristoteles: Vegatieve ziel (planten, dieren, mensen) Animale ziel (dieren, mensen) Rationele

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 ; Ontwikkeling 1.1 Rechercheonderzoek

Hoofdstuk 1 ; Ontwikkeling 1.1 Rechercheonderzoek Samenvatting door een scholier 2368 woorden 7 oktober 2006 5,4 14 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 1 ; Ontwikkeling 1.1 Rechercheonderzoek Rechercheurs mogen niet zomaar aannemen dat getuigenverklaringen

Nadere informatie

De ultieme droom van de professor is. om planten resistent te maken tegen ziekten.

De ultieme droom van de professor is. om planten resistent te maken tegen ziekten. om planten resistent te maken tegen ziekten. 1 om mensen te leren hoe belangrijk taal is in de geschiedenis van Nederland. 2 om een voor iedereen een goede sport- of bewegingsvorm te vinden. 3 dat scholieren,

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 + 5

Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 + 5 Samenvatting ANW Hoofdstuk 1 + 5 Samenvatting door E. 1900 woorden 13 december 2014 0 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Hoofdstuk 1 1.1 Ziek of gezond Dokter standaard aanpak > inventariseert de gezondheidsklachten

Nadere informatie

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Bloedtransfusie Informatie voor patiënten Klinisch laboratorium Een bloedtransfusie wordt door uw arts voorgeschreven. Dit gebeurt met uw toestemming, tenzij er sprake is van een acute levensbedreigende

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, 9.1, 10.3, 10,4

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, 9.1, 10.3, 10,4 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3, 9.1, 10.3, 10,4 Samenvatting door een scholier 2714 woorden 27 november 2003 7,4 7 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar 3.1 ziek en gezond - 2 % van alle nederlanders klaagt

Nadere informatie

Samenvatting ANW Ziekte en gezondheid

Samenvatting ANW Ziekte en gezondheid Samenvatting ANW Ziekte en gezondheid Samenvatting door W. 1280 woorden 13 oktober 2012 4,8 2 keer beoordeeld Vak ANW ANW samenvatting ziekte en gezondheid Algemene Natuur Wetenschappen. 5 natuurwetenschappen:

Nadere informatie

2 Soorten micro-organismen Bacteriën Gisten Schimmels Virussen Samenvatting 40

2 Soorten micro-organismen Bacteriën Gisten Schimmels Virussen Samenvatting 40 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 De geschiedenis van de microbiologie 9 1.1 De vroegste historie 9 1.2 Louis Pasteur 12 1.3 Ziekte: door micro-organismen of een straf van God? 14 1.4 De bestrijding van

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Introductie Wat zijn T cellen? T cellen zijn witte bloedcellen die een cruciale rol spelen bij het beschermen tegen ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën. Dit doen zij door middel van

Nadere informatie

Spreekbeurt Nederlands Dierproeven

Spreekbeurt Nederlands Dierproeven Spreekbeurt Nederlands Dierproeven Spreekbeurt door een scholier 1553 woorden 31 oktober 2002 7,2 110 keer beoordeeld Vak Nederlands Geschiedenis proefdiergebruik De eerste proeven werden al gedaan rond

Nadere informatie

BLOEDTRANSFUSIE 17901

BLOEDTRANSFUSIE 17901 BLOEDTRANSFUSIE 17901 Inleiding Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep in het Sint Franciscus Gasthuis, waarbij de kans bestaat dat u bloed toegediend krijgt (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie

Vaccinatie tegen HPV voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma

Vaccinatie tegen HPV voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma Vaccinatie tegen HPV voor meisjes van 12 jaar Rijksvaccinatieprogramma Waarom vaccineren tegen HPV? Als je je laat vaccineren tegen HPV, ben je goed beschermd tegen baarmoederhalskanker. Elk jaar krijgen

Nadere informatie

IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN

IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN IMMUUN WORDEN EN BLIJVEN Gezond zijn vinden we belangrijk. Je merkt het misschien niet, maar we komen veel ziekteverwekkers tegen in ons dagelijks leven. Het lichaam heeft allerlei manieren om die ziekteverwekkers

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatiebrochure

Bloedtransfusie. Informatiebrochure Bloedtransfusie Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 WAAROM EEN BLOEDTRANSFUSIE?... 4 2 WAARUIT BESTAAT BLOED?... 4 3 HOE VINDEN WE PASSEND BLOED?... 5 4 HOE GEBEURT EEN BLOEDTRANSFUSIE?...

Nadere informatie

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen:

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen: Methotrexaat Uw behandelend maag-darm-leverarts heeft u verteld dat u in aanmerking komt voor een onderhoudsbehandeling met Methotrexaat in verband met een chronische ontstekingsziekte van de darmen (ziekte

Nadere informatie

6,5 ER ZIJN DRIE SOORTEN BLOEDCELLEN: WAT ZIJN NU DE TAKEN VAN DE DIVERSE BLOEDCELLEN? Spreekbeurt door een scholier 1815 woorden 11 maart 2005

6,5 ER ZIJN DRIE SOORTEN BLOEDCELLEN: WAT ZIJN NU DE TAKEN VAN DE DIVERSE BLOEDCELLEN? Spreekbeurt door een scholier 1815 woorden 11 maart 2005 Spreekbeurt door een scholier 1815 woorden 11 maart 2005 6,5 240 keer beoordeeld Vak Nederlands Kanker Om te begrijpen hoe leukemie iemand ziek maakt, moet je eerst iets over je eigen lichaam weten; hoe

Nadere informatie

Alles over de bloedziekten PNH & AA. Wat is bloed?

Alles over de bloedziekten PNH & AA. Wat is bloed? Alles over de bloedziekten PNH & AA Wat is bloed? Binnenin je lichaam zit een rode vloeistof. Dat is je bloed. Bloed is erg belangrijk voor je lichaam, het zorgt voor vervoer van stoffen, voor de warmte

Nadere informatie

Informatie over een bloedtransfusie

Informatie over een bloedtransfusie Informatie over een bloedtransfusie Bij het tot stand komen van deze folder is gebruik gemaakt van de volgende folders: Bloedtransfusie voor patiënten - Stichting Sanquin Bloedvoorziening. Bloedtransfusie

Nadere informatie

Je kunt Aids bij iemand aantonen door middel van een Aids-test. Men kan kijken of het lichaam antistoffen

Je kunt Aids bij iemand aantonen door middel van een Aids-test. Men kan kijken of het lichaam antistoffen Praktische-opdracht door een scholier 1883 woorden 28 juni 2001 6,8 123 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Opzet Het probleem dat ik ga beschrijven is één van de grootste problemen in de wereld. Misschien

Nadere informatie

Niet iedereen merkt dat hij/zij een geslachtsziekte heeft. Vrouwen hebben soms bijna of geen last.

Niet iedereen merkt dat hij/zij een geslachtsziekte heeft. Vrouwen hebben soms bijna of geen last. Werkstuk door een scholier 1366 woorden 19 maart 2001 6,8 72 keer beoordeeld Vak Biologie GESLACHTSZIEKTEN ALGEMEEN: Geslachtsziekten kan je oplopen door lichamelijk sexueel contact. Waarbij de mond, anus

Nadere informatie

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4

Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting door een scholier 2096 woorden 21 maart 2002 6,8 40 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Samenvatting ANW Hoofdstuk 3 tot en met 4.2 Hoofdstuk 1 Als je diabetes

Nadere informatie

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon

Medischwetenschappelijk. onderzoek. Algemene informatie voor de proefpersoon Medischwetenschappelijk onderzoek Algemene informatie voor de proefpersoon Inhoud Inleiding 5 Medisch-wetenschappelijk onderzoek 6 Wat is medisch-wetenschappelijk onderzoek? Wat zijn proefpersonen? Wie

Nadere informatie

Opstel door B woorden 6 maart keer beoordeeld. Inleiding. Wat is biotechnologie?

Opstel door B woorden 6 maart keer beoordeeld. Inleiding. Wat is biotechnologie? Opstel door B. 1149 woorden 6 maart 2013 8 2 keer beoordeeld Vak Methode ANW ANW Actief Inleiding Wat is biotechnologie? Het begrip biotechnologie omvat alle methodes waarbij organismen gebruikt worden

Nadere informatie

GEZONDHEIDSINFORMATIE

GEZONDHEIDSINFORMATIE GEZONDHEIDSINFORMATIE voor risicovolle beroepsgroepen vaccinatie DTP en Hepatitis A/B www.vggm.nl GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR RISICOVOLLE BEROEPSGROEPEN Als medewerker kunt u via uw werk risico lopen op

Nadere informatie

Bloedtransfusie... 1. Waarom een bloedtransfusie... 1. Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2. Bijwerkingen van de bloedtransfusie...

Bloedtransfusie... 1. Waarom een bloedtransfusie... 1. Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2. Bijwerkingen van de bloedtransfusie... Bloedtransfusie Inhoudsopgave Bloedtransfusie... 1 Waarom een bloedtransfusie... 1 Hoe veilig is een bloedtransfusie... 2 Bijwerkingen van de bloedtransfusie... 3 Registratie van gegevens... 4 Kan ik een

Nadere informatie

Hepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A

Hepatitis B Inleiding Hepatitis A Preventie hepatitis B Preventie hepatitis A Naast deze infokaart over hepatitis zijn er ook infokaarten beschikbaar over: infectieziekten algemeen, tuberculose, seksueel overdraagbare aandoeningen, jeugd en onveilig vrijen en jeugd en vaccinatie.

Nadere informatie

Spreekbeurt Nederlands Kanker

Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt door een scholier 1834 woorden 12 januari 2011 7 12 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Wat is kanker eigenlijk? Kanker komt heel veel bij ouderen voor, het is zelfs

Nadere informatie

Afweer en Immuniteit

Afweer en Immuniteit Afweer en Immuniteit Foto: Wim van Egmond over drie linies van afweer en vaccinatie Je lichaam wordt gedurende je leven voortdurend aangevallen door ziekteverwekkers. Meestal merk je daar niets van omdat

Nadere informatie

6,2. Samenvatting door een scholier 1586 woorden 1 november keer beoordeeld. Algemene natuurwetenschappen Proefwerk 1 H1/2. 1.

6,2. Samenvatting door een scholier 1586 woorden 1 november keer beoordeeld. Algemene natuurwetenschappen Proefwerk 1 H1/2. 1. Samenvatting door een scholier 1586 woorden 1 november 2004 6,2 14 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Algemene natuurwetenschappen Proefwerk 1 H1/2 1.1 Recherchewerk Je kunt een dader opsporen door

Nadere informatie

Antwoorden door een scholier 3068 woorden 5 juni keer beoordeeld

Antwoorden door een scholier 3068 woorden 5 juni keer beoordeeld Antwoorden door een scholier 3068 woorden 5 juni 2006 5 9 keer beoordeeld Vak Methode ANW Solar Inleiding wetenschap 1. Je weet waar wetenschap zich mee bezig houdt, m.n. natuurwetenschap. Natuurwetenschap

Nadere informatie

HPV-vaccinatie voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma

HPV-vaccinatie voor meisjes van 12 jaar. Rijksvaccinatieprogramma HPV-vaccinatie voor meisjes van 12 jaar Rijksvaccinatieprogramma HPV-vaccinatie HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Ongeveer 8 op de 10 vrouwen die seksueel actief zijn, krijgen ooit een HPV-infectie

Nadere informatie

Het is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.

Het is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet. Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker

Nadere informatie

Hepatitis B vaccinatie

Hepatitis B vaccinatie Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Aids

Werkstuk Maatschappijleer Aids Werkstuk Maatschappijleer Aids Werkstuk door een scholier 1699 woorden 21 oktober 2004 6,4 81 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Ik hou mijn werkstuk over aids. Aids is een afkorting voor van

Nadere informatie

Gezondheid havo/vwo 3-4

Gezondheid havo/vwo 3-4 Gezondheid havo/vwo 3-4 In samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting. Microben en je gezondheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Sommige microben kunnen je ziek maken. Toch is het grootste

Nadere informatie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie

Inhoud Wat is een bloedtransfusie Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans is dat u bloed toegediend moet krijgen: bloedtransfusie. Of u krijgt binnenkort een bloedtransfusie vanwege bloedarmoede.

Nadere informatie

Ga naar prik en bescherm.nl

Ga naar prik en bescherm.nl Benieuwd wat andere meiden, moeders en experts vinden? Ga naar prik en bescherm.nl Dit mini-magazine geeft je in korte tijd de belangrijkste informatie over de HPV-vaccinatie. Wil je graag meer weten of

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie. Waarom een bloedtransfusie? Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze brochure vindt u informatie over bloedtransfusie. Wanneer

Nadere informatie

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Bloedtransfusie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Bloedtransfusie Informatie voor patiënten F0892-2130 september 2012 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Hersenkanker/tumor

Werkstuk Biologie Hersenkanker/tumor Werkstuk Biologie Hersenkanker/tumor Werkstuk door een scholier 1349 woorden 19 oktober 2003 6 70 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding: Mijn werkstuk gaat over hersentumoren. Ik heb het gekozen omdat

Nadere informatie

Prik en bescherm. Laat je inenten tegen baarmoederhalskanker

Prik en bescherm. Laat je inenten tegen baarmoederhalskanker Prik en Prik en bescherm Laat je inenten tegen baarmoederhalskanker De HPV-inenting in het kort HPV is de afkorting voor humaan papilloma-virus. Het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. De kans

Nadere informatie

Groep B Streptokokken en Zwangerschap Gynaecologie

Groep B Streptokokken en Zwangerschap Gynaecologie Groep B Streptokokken en Zwangerschap Gynaecologie Locatie Hoorn/Enkhuizen GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP 1. Inleiding 2. Wat zijn groep B streptokokken (GBS)? 3. Hoe vaak komen GBS voor bij zwangeren?

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie Transplantatie

Praktische opdracht Biologie Transplantatie Praktische opdracht Biologie Transplantatie Praktische-opdracht door een scholier 1784 woorden 19 oktober 2010 7,5 6 keer beoordeeld Vak Biologie Orgaantransplantatie Wat houdt een transplantatie in? Inleiding

Nadere informatie

Hepatitis B vaccinatie

Hepatitis B vaccinatie Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. Inleiding

Nederlandse samenvatting. Inleiding Nederlandse samenvatting 157 Inleiding Het immuunsysteem (afweersysteem) is een systeem in het lichaam dat werkt om infecties en ziekten af te weren. Het Latijnse woord immunis betekent vrijgesteld, een

Nadere informatie

Testen op hiv tijdens de zwangerschap

Testen op hiv tijdens de zwangerschap Testen op hiv tijdens de zwangerschap Ziekenhuis Gelderse Vallei In deze brochure wordt informatie gegeven over HIV, de ziekte AIDS en mogelijke behandelingen. Er wordt besproken wat een HIV-test is en

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2008 tijdvak 2 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. 800045-2-617b Ziek van de natuur Lees eerst informatie 1 tot en met 4 en beantwoord dan vraag 36 tot en met 52.

Nadere informatie

Tineke Schaper. Vaccinaties. Kan het ook anders? Tweede druk

Tineke Schaper. Vaccinaties. Kan het ook anders? Tweede druk Tineke Schaper Vaccinaties Kan het ook anders? Tweede druk Inhoud Alles mag je worden Erik Menkveld 7 Voorwoord 9 Inleiding 13 1. Gezondheid, hoe zit dat nu? 17 2. De oorzaak van ziekte 21 3. Immuunsysteem

Nadere informatie

HPV-vaccinatie. Informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker

HPV-vaccinatie. Informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker HPV-vaccinatie Informatie over inenten tegen baarmoederhalskanker De HPV-vaccinatie in het kort HPV is de afkorting voor humaan papilloma-virus. Het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. De kans

Nadere informatie

CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting

CHAPTER 10. Nederlandse samenvatting CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Al sinds mensenheugenis is het mensen opgevallen dat infectieziekten bij de ene persoon veel ernstiger verlopen dan bij de andere. Terwijl

Nadere informatie

afweerbalans; virusinfecties in luchtwegen; auto-immuunziektes; ontstekingsziekten

afweerbalans; virusinfecties in luchtwegen; auto-immuunziektes; ontstekingsziekten Niet-technische samenvatting 2015322 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Nieuwe behandelmethoden voor schadelijke afweerreacties 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal 5) 5 jaar

Nadere informatie

Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen

Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen 1 Wat is diabetes? Type 2 diabetes : gevolgen Nu u weet dat u aan diabetes lijdt, moet u zich plots geen grote zorgen maken. Waarschijnlijk lijdt u al gedurende lange tijd aan diabetes, mogelijks gedurende

Nadere informatie

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie?

Bloedtransfusie Waarom een bloedtransfusie? Bloedtransfusie Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over bloedtransfusie.

Nadere informatie

Besmetting met HIV Inleiding Wat is HIV Wat is AIDS

Besmetting met HIV Inleiding Wat is HIV Wat is AIDS Besmetting met HIV Inleiding Door een ongeluk, waarbij u mogelijk in contact bent gekomen met het bloed van iemand met HIV of AIDS, loopt u kans om met HIV besmet te raken. Juist bij een ongeluk gaat alles

Nadere informatie

Soms is het nodig om bij een bloedtransfusie rode bloedcellen, plasma én bloedplaatjes te geven.

Soms is het nodig om bij een bloedtransfusie rode bloedcellen, plasma én bloedplaatjes te geven. Bloedtransfusie Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie over een

Nadere informatie

MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING

MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING Nederlandse samenvatting MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING Tuberculose Tuberculose (TBC) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Infectie

Nadere informatie

Controles tijdens de zwangerschap

Controles tijdens de zwangerschap Controles tijdens de zwangerschap Tijdens de zwangerschap worden de volgende onderzoeken uitgevoerd: Beoordelen van de groei van de baarmoeder Bij elk bezoek wordt de groei van de baarmoeder nagegaan.

Nadere informatie

Oorzaken van sepsis Klachten bij sepsis Septische shock

Oorzaken van sepsis Klachten bij sepsis Septische shock Sepsis Sepsis Sepsis is een ontstekingsreactie van het lichaam op een infectie. Die verloopt zo ernstig dat weefsels beschadigd raken en orgaanfuncties uitvallen. Sepsis wordt ook wel bloedvergiftiging

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Behandeling met infliximab

Behandeling met infliximab REUMATOLOGIE/INTERNE GENEESKUNDE Behandeling met infliximab bij reumatoïde artritis BEHANDELING Behandeling met infliximab bij reumatoïde artritis Uw arts heeft voorgesteld uw reumatoïde artritis (RA)

Nadere informatie

H Bloedtransfusie

H Bloedtransfusie H.40081.0219 Bloedtransfusie 2 Inleiding Binnenkort ondergaat u een behandeling of ingreep, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (bloedtransfusie). In deze folder vindt u informatie

Nadere informatie

Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten

Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten Bloedtransfusie: Informatie voor patiënten Binnenkort zult u een behandeling of ingreep ondergaan, waarbij er een kans bestaat dat u bloed toegediend moet krijgen (een bloedtransfusie). In deze folder

Nadere informatie