Is het HBO onderwijs aan seks toe?

Transcriptie

1 Is het HBO onderwijs aan seks toe? Studiemiddag 28 januari 2016 Vergadercentrum Domstad Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door gelden van Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA

2 RAAK-Pro project: Gezond seksueel gedrag in de residentiële jeugdzorg Avans, MOVISIE, Rutgers,TNO en Accare Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door gelden van Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA) Mechtild Höing projectleider

3 Projectdoelen: 1. De handelingsverlegenheid van (huidige en toekomstige) professionals met betrekking tot seksualiteit en opvoeding terugdringen en 2. Het Vlaggensysteem RJ inbedden binnen de organisaties voor Residentiële Jeugdzorg (RJ) en binnen relevante opleidingen in het HSAO. Missie: bijdragen aan een gezonde seksuele ontwikkeling van jongeren binnen de RJ waardoor het risico op seksueel grensoverschrijdend gedrag in de RJ afneemt.

4 Onderwijs: Centraal doel: Een bijdrage leveren aan de landelijke implementatie van het Vlaggensysteem RJ in de beroepspraktijk en in het onderwijs. een bijdrage leveren aan de competentieontwikkeling van (aankomende) beroepsprofessionals inzake het hanteren van veilige seksuele grenzen en tegelijkertijd stimuleren van gezond seksueel gedrag door middel van het Vlaggensysteem. borging in het onderwijscurriculum van competentieontwikkeling van aankomende beroepsprofessionals inzake het hanteren van veilige seksuele grenzen en tegelijkertijd stimuleren van gezond seksueel gedrag

5 Nieuws delen Vandaag: Onderwijsontwikkeling bevorderen: Halen en brengen Leren van elkaar Elkaar inspireren Netwerken bevorderen

6 De student aan het woord!

7 Monitoren Mechtild Höing, Ineke Mouthaan Monitor leren signaleren (meldcode) Monitor themacompetentie seksualiteit (Avans, Rutgers, Movisie, NJi) - Positieve en negatieve kanten - Kennis/houding/vaardigheden - Koppeling naar informatie op portal Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door gelden van Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA

8 Monitor themacompetentie seksualiteit: Wat wordt geleerd? (themacompetenties +) Verplicht/Keuze? Onderwijsvorm?

9 Monitor leren signaleren GIA project Onderdeel plan van aanpak ministeries van VWS en OC&W om: onderwijs over GIA structureel te verankeren in opleidingen, handelingsverlegenheid bij docenten weg te nemen, aankomende professionals voldoende toe te rusten voor het signaleren van en het handelen bij vermoedens van GIA.

10 GIA project partners en portal Samenwerkingspartners: Movisie, Nji, Augeo en Rutgers Overkoepelende portal:

11 Registratie jeugdzorgwerker Tineke de Waard

12 Competenties op peil brengen: Beroepscode Jeugdwerker Landelijk uitstroomprofiel jeugdzorgwerker Domein Jeugd Themacompetentie Seksualiteit Vlaggensysteem in onderwijs Blauwdruk leerlijn seksualiteit

13 Train de Trainer VS info: Wendela Wentzel Train de trainer Vlaggensysteem voor docenten maatschappelijk domein HBO Start 8 maart 2016 ( uur) 12 april ( uur) 14 juni ( uur) 4 dagdelen (2 x dagdeel, 1 x dag) Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door gelden van Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA

14 Train de Trainer VS info: Wendela Wentzel Voorwaarden deelname: basistraining Vlaggensysteem of een workshop gevolgd (minimaal 3 uur); in bezit zijn van een lesbevoegdheid; minimaal 2 jaar onderwijservaring; voldoende afstand tot eigen ervaringen met seksueel grensoverschrijdend gedrag; een actieve inbreng evenals de bereidheid om kritisch naar het eigen functioneren te kijken. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door gelden van Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA

15 Wat levert dit op? - Je kunt een basistraining geven aan studenten en collega s. - Je kunt een basistraining geven aan externe opdrachtgevers. - Je krijgt werkvormen in handen om dit vorm te geven op een inspirerende manier. - Je blijft op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen door toegang tot de movisie-academie. - Je hebt (meer) zicht op je eigen waarden en normen t.a.v. seks en intimiteit. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door gelden van Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek (SIA

16 Blauwdruk leerlijn Mechtild Höing Input van docenten van: Fontys (Leanne van Eijk, Evie Heinrichs) Hogeschool Utrecht (Feemke Schutten, Nadezda Broszhuis) Hogeschool Leiden (Juliette Sonderman, Lianne Bonants) Hogeschool Saxion, Expertisecentrum Jeugd (Tamara Loohuis, Nicole Ketelaar) Avans Hogeschool (Loes Jacobs, Anne Boer, Michelle Wismans, Monique Cornelissen)

17 Blauwdruk leerlijn Adviesdocument Omschrijft leerdoelen (competenties) Kennis Bewustzijn/attitude Professioneel handelen Visie

18 Jaar 1: de basis Leerdoel(en) Kennis De student weet wat de begrippen seksualiteit en intimiteit inhouden De student kan het onderwerp plaatsen in de context van de maatschappelijke actualiteit De student kent de normale seksuele ontwikkelingsfasen van geboorte tot ouderdom De student kent de beroepscode, en kent de implicaties daarvan met betrekking tot seksualiteit als thema binnen de hulpverlening De student onderkent dat seksualiteit een thema is binnen de hulpverlening De student is zich bewust van de kenmerken van de eigen seksuele ontwikkeling De student is zich bewust van eigen seksuele grenzen en de grenzen van anderen Bewustzijn Professioneel handelen De student herkent de eigen normen en waarden met betrekking tot seksualiteit en de persoonlijke dilemma s De student beheerst een adequate, professionele woordenschat rondom het onderwerp seksualiteit en kan met anderen spreken over seksualiteit De student kan in gesprekken over seksualiteit aansluiten bij de ander De student kan adequaat handelen bij eenvoudige casuïstiek m.b.t. seksualiteit en kan eenvoudige vragen van cliënten beantwoorden De student kan persoonlijke dilemma s op het gebied van seksualiteit benoemen en hierover in gesprek gaan met anderen

19 Jaar 2: verbreding Competen -tiegebied Kennis Leerdoel(en) De student kent kenmerken van een afwijkende seksuele ontwikkeling bij jongeren De student kent actuele feiten en cijfers op het gebied van seksueel risicogedrag en seksueel misbruik in de jeugdzorg De student kent de gevolgen van seksueel misbruik De student kent andere vormen van misbruik en geweld: lichamelijk en geestelijk geweld, ouderenmishandeling, financieel misbruik, eerwraak De student kent de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Bewustzijn De student kent methodieken om seksualiteit bespreekbaar te maken en seksuele gezondheid te bevorderen De student kent het Vlaggensysteem en/of andere methodieken om seksueel risicogedrag en seksueel misbruik te signaleren De student kent de sociale kaart van Nederland met betrekking tot seksuele hulpverlening De student is zich bewust van diverse vormen van seksualiteitsbeleving naar gender, seksuele voorkeur en cultuur De student is zich bewust van de diversiteit in Seksuele hulpvragen bij verschillende doelgroepen De student is zich bewust van de rol van subjectiviteit in de beoordeling van seksueel gedrag en seksueel misbruik

20 Jaar 2: verbreding Competentiegebied Professioneel handelen Visie Leerdoel(en) De student kan adequate vaardigheden en een adequate houding toepassen in gesprekken met cliënten over seksualiteit, specifiek : - Veiligheid bieden - Aansluiten - Meerzijdige partijdigheid betrachten De student kan seksueel gedrag adequaat inschatten (het Vlaggensysteem toepassen) in leersituaties. De student kan een voorlichtingsactiviteit ontwikkelen en uitvoeren voor een specifieke doelgroep op basis van theorie en praktijkkennis De student kan met ouders/verzorgers praten over seksualiteit en preventie van seksuele risico s bij jongeren De student kan met cliënten (jongeren en volwassenen) eenvoudige vragen rondom seksualiteit bespreken. De student kan de meldcode toepassen en een veiligheidsplan maken in een complexere casus De student heeft een visie op ethische en professionele dilemma s rondom seksualiteit en intimiteit in de Jeugdzorg, zoals de spanning tussen een ontwikkelingsgericht klimaat en controle en aansprakelijkheid.

21 Jaar 3: verdieping Leerdoel(en) Kennis Bewustzijn Visie De student weet wat kenmerken van plegers van diverse vormen van seksueel geweld zijn, en wat risicofactoren in de persoon en de context zijn, ook bij professionals De student kent instrumenten die het risico op het plegen van seksuele delicten in kaart brengen De student kent risicofactoren die bij professionals en andere omstanders het adequaat signaleren, bespreekbaar maken en reageren op seksueel gedrag beperken. De student kent de sociale kaart op het gebied van hulpverlening bij seksueel geweld en kent de procedures bij doorverwijzing naar andere vormen van hulpverlening/begeleiding. De student is zich bewust van de eigen werkstijl en de eigen vaardigheden en valkuilen bij het werken met slachtoffers en/of plegers van seksueel geweld De student is zich bewust van het risico op secundaire traumatisering bij het werken met slachtoffers of plegers van seksueel geweld De student heeft een onderbouwde visie op het omgaan met ethische dilemma s bij het werken met slachtoffers en/of plegers van seksueel geweld De student kent het instellingsbeleid op het gebied van seksualiteit en heeft een onderbouwde visie daarop.

22 Jaar 3: verdieping Leerdoel(en) Professioneel handelen De student kan seksueel gedrag in een praktijksituatie adequaat inschatten, bespreekbaar maken en er adequaat op reageren met behulp van een methodiek die past bij de context (bijvoorbeeld met het Vlaggensysteem) De student kan aan de hand van een complexe casus (uit de eigen praktijk/of een realistische, zelf geconstrueerde casus), de meldcode toepassen en een veiligheidsplan maken, en bespreken in teamverband De student kan het eigen professionele handelen bij een complexe casus waarbij sprake is van seksueel misbruik, onderbouwen, handelingsalternatieven afwegen, en reflecteren op het eigen handelen. De student kan de impact van het werken met slachtoffers en/of plegers van seksueel geweld bespreken met collega s Student weet hoe eigen integriteit te bewaken (voorkomen zelf beschuldigd te worden)

23 Jaar 4:professionaliseren Leerdoel(en) Kennis Bewustzijn Prof. handelen De student is op de hoogte van actuele ontwikkelingen inzake seksueel gedrag van jongeren en volwassenen; van de mogelijke risico s van dergelijke ontwikkelingen voor se seksuele gezondheid, en kan deze plaatsen in de context van algemene maatschappelijke ontwikkelingen De student is op de hoogte van relevante juridische kaders bij het bespreekbaar maken van vermoedens van seksueel misbruik De student is zich bewust van de eigen competenties en valkuilen in relatie tot het bespreekbaar maken van seksualiteit en seksueel misbruik; en van de eigen professionele houding ten aanzien van seksualiteit bij cliënten. De student is zich bewust van de impact van vermoedens van seksueel misbruik op ouders/verzorgers / mogelijk plegers. De student kan vermoedens van seksueel misbruik bespreekbaar maken moet ouders/verzorgers/mogelijke plegers De student kan slachtoffers van seksueel misbruik/ouders/verzorgers/mogelijke plegers adequaat doorverwijzen naar passende vormen van hulpverlening De student kan op instellingsniveau een beleidsadvies geven omtrent omgaan met seksueel (on)gezond gedrag van cliënten en medewerkers. Visie De student heeft een visie op de rol van de sociale professional inzake preventie en begeleiding/behandeling bij seksueel misbruik De student heet een onderbouwde visie op adequaat instellingsbeleid inzake seksualiteit en seksueel gedrag van cliënten en medewerkers.

24 Inspiratiemuur: vul aan! Gebruik post-its voor - Opmerkingen - Vragen - Aanvullingen (vanuit de workshops) - Tips Over: Leerdoelen Plaats in het curriculum Onderwijsvorm Wijze van toetsing etc. etc.