Plangebied Bielheimerbeek

Transcriptie

1 RAAP-NOTITIE 3789 Plangebied Gemeente Doetinchem Archeologisch vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek

2 Colofon Opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel Titel: ; archeologisch vooronderzoek: een bureau- en inventariserend veldonderzoek Status: eindversie Datum: 20 april 2011 Auteur: G. Zielman MA Projectcode: DOBB Bestandsnaam: NO3789_DOBB Projectleider: G. Zielman MA ARCHIS-onderzoeksmeldingsnummer: Bewaarplaats documentatie: RAAP Oost-Nederland Autorisatie: ir. E.H. Boshoven Bevoegd gezag: gemeente Doetinchem ISSN: RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V. Leeuwenveldseweg 5b 1382 LV Weesp Postbus GB Weesp telefoon: telefax: raap@raap.nl RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V., 2011 RAAP Archeologisch Adviesbureau B.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen.

3 Samenvatting In opdracht van Waterschap Rijn en IJssel heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau op 11 april 2011 een bureau- en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd met het oog op plannen voor natuurontwikkeling langs de in de gemeente Doetinchem. Doel van dit onderzoek was allereerst het middels bureauonderzoek verwerven van informatie over bekende en te verwachten archeologische waarden teneinde een gespecificeerde verwachting op te stellen. Het doel van het veldonderzoek was vervolgens die verwachting te toetsen en, voor zover mogelijk, een eerste indruk te geven van de aard, omvang, datering, kwaliteit (gaafheid en conservering) en diepteligging van eventueel aangetroffen archeologische vindplaatsen. Op basis van de onderzoeksresultaten en de aard en omvang van de voorgenomen bodemingrepen in het plangebied is vervolgens een advies met betrekking tot archeologisch vervolgonderzoek geformuleerd. Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek gold bij de aanvang van het veldonderzoek voor het plangebied hoge verwachting voor het aantreffen van waardevolle (intacte) archeologische overblijfselen uit alle archeologische tijdsperioden (Paleolithicum t/m Nieuwe tijd). Tijdens het veldonderzoek is gebleken dat de bodem bestaat uit een verstoorde veldpodzolgrond terwijl er geen aanwijzingen zijn gevonden voor de aanwezigheid van (een) intacte archeologische vindplaats(en). Gezien de onderzoeksresultaten en de voorgenomen ingrepen in het plangebied is geconcludeerd dat bij de uitvoering hiervan naar alle waarschijnlijkheid geen archeologische waarden zullen worden verstoord. Op basis hiervan wordt aanbevolen om geen aanvullend archeologisch vooronderzoek te laten verrichten en het plangebied vrij te geven. Indien bij de uitvoering van de werkzaamheden onverwacht toch archeologische resten worden aangetroffen, dan is dan is conform artikel 53 en 54 van de Monumentenwet 1988 (herzien in 2007) aanmelding van de desbetreffende vondsten bij de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap c.q. de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verplicht (vondstmelding via ARCHIS). Met betrekking tot de bevindingen van dit bureau- en inventariserend veldonderzoek kan contact opgenomen worden met de gemeente Doetinchem (drs. M.H.J.M. Kocken, regioarcheoloog Achterhoek). RAAP-notitie 3789 / eindversie [3 ]

4 1 Inleiding 1.1 Kader In opdracht van Waterschap Rijn en IJssel heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau op 11 april 2011 een bureau- en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd met het oog op plannen voor natuurontwikkeling langs de in de gemeente Doetinchem. Dit onderzoek diende te worden uitgevoerd omdat realisatie van de plannen zou kunnen leiden tot aantasting of vernietiging van mogelijk aanwezige archeologische resten. Doel van het bureauonderzoek was het verwerven van informatie over bekende en verwachte archeologische waarden teneinde een gespecificeerde verwachting op te stellen. Doel van het veldonderzoek was het toetsen van die gespecificeerde archeologische verwachting en, indien mogelijk, een eerste indruk geven van de aard, omvang, datering, kwaliteit (gaafheid en conservering) en diepteligging van eventueel aangetroffen archeologische resten. Op basis van de onderzoeksresultaten en de aard en omvang van de voorgenomen bodemingrepen is vervolgens in hoofdstuk 4 een advies geformuleerd met betrekking tot eventueel archeologisch vervolgonderzoek. 1.2 Administratieve gegevens Het plangebied (ca. 0,4 ha) ligt ten noorden van de (huisnr. 5) direct ten zuiden van de (figuur 1). De grenzen van het plangebied komen overeen met de locaties waar bodemingrepen dieper dan de bouwvoor zijn gepland (zie 1.3). Het gebied staat afgebeeld op kaartblad 41A van de topografische kaart van Nederland (schaal 1:25.000). Gemeente: Doetinchem Plangebied: Toponiem: 5 Centrumcoördinaten: / ARCHIS-onderzoeksmeldingsnummer: Toekomstige situatie De voorliggende plannen zijn om de oever van de natuurlijk in te richten. Langs de beek zal een ca. 15 m brede plas-draszone aangelegd worden, die kan dienen als paaiplaats voor vissen (figuur 2). Ten zuiden hiervan is een poel voorgesteld die ook waardevol is voor flora en fauna (stapsteen voor soorten die horen bij model kamsalamander en das). Voor het onderhoud voor het waterschap van belang dat er een doorgaande route langs de in stand blijft. De strook die gereserveerd wordt is 4 m breed. RAAP-notitie 3789 / eindversie [4 ]

5 1.4 Onderzoeksopzet en richtlijnen Het onderzoek bestond uit een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek in de vorm van een katerend booronderzoek. Het onderzoek is uitgevoerd volgens de normen van de archeologische beroepsgroep (zie artikel 24 van het Besluit archeologische monumentenzorg). De Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA, versie 3.2), beheerd door de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB; geldt in de praktijk als richtsnoer. RAAP beschikt over een opgravingsvergunning, verleend door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Achterin dit rapport is een lijst met gebruikte afkortingen opgenomen. In tabel 1 staan de dateringen van de in dit rapport genoemde archeologische perioden vermeld. RAAP-notitie 3789 / eindversie [5 ]

6 2 Bureauonderzoek 2.1 Methoden Het bureauonderzoek is uitgevoerd om een gespecificeerde archeologische verwachting op te stellen. Daartoe zijn reeds bekende archeologische en aardkundige gegevens verzameld en is het grondgebruik in het plangebied in het heden en verleden geïnventariseerd. Geraadpleegd zijn de volgende bronnen: - het ARCHeologisch Informatie Systeem (ARCHIS); - de Archeologische Monumenten Kaart (AMK); - de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Doetinchem (Van Oosterhout, 2010) - historisch en aardkundig kaartmateriaal (zie literatuurlijst); - recente luchtfoto's uit Google Earth ( - het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN); - het informatiesysteem Kennis Infrastructuur CultuurHistorie (KICH). 2.2 Resultaten Huidige situatie Het plangebied is momenteel in gebruik als maïsakker. Volgens de geraadpleegde topografische kaart en het Actueel Hoogtebestand Nederland ( bedraagt de huidige maaiveldhoogte in het plangebied ongeveer 17,2 m +NAP. Aardkundige situatie Geo(morfo)logie Het plangebied ligt in het dekzandlandschap van de Achterhoek. Volgens de geomorfologische kaart (1:50.000) ligt het plangebied in een zone met dekzandruggen, waarop in sommige gevallen een bouwlanddek rust (De Lange & Ten Cate, 1982: code 3L5). Overeenkomstig hiermee is het plangebied op de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Doetinchem gekarteerd als dekzandruggen en -koppen met plaggendek (Van Oosterhout, 2010). Bodem Volgens de bodemkaart (schaal 1:50.000) wordt de bodem gevormd door een veldpodzolgrond bestaande uit leemarm en zwak lemig fijn zand met grondwatertap VI (Harbers & Rosing, 1983: code Hn21-VI). Op een meer gedetailleerdere bodemkaart (schaal 1:10.000) is de bodem echter gekarteerd als een vochthoudende zwak lemige en lemige enkgrond met een mestdek van cm dikte (Van der Schans & Vleeshouwer 1956: code E13). De aanwezigheid van een plaggendek is archeologisch relevant, aangezien dit aangeeft dat het gebied gunstige bodemomstandigheden heeft voor landbouw en eeuwenlang als bouwland in gebruik geweest. Bovendien kan een plaggendek een beschermende laag vormen voor onderliggende archeologische resten. RAAP-notitie 3789 / eindversie [6 ]

7 Hiermee hangt een derde aspect samen, namelijk dat een plaggendek een versluierend effect heeft op ontdekkingskans van archeologische resten. Historische situatie en mogelijke verstoringen Volgens 19e- en 20e-eeuwse kaarten was het plangebied in de afgelopen eeuwen hoofdzakelijk als grasland in gebruik ( Volgens de kadastrale minuut uit de periode 1811 bevond zich direct en zuiden van het plangebied een erf met de naam de Bovenstal. De lag in de 20e eeuw enkele tientallen meters noordelijker, terwijl de huidige (gekanaliseerde) loop dateert uit de jaren 70 van de vorige eeuw. Op grond hiervan en gezien het feit dat op geen van de geraadpleegde kaarten ter hoogte van het plangebied bebouwing staat aangegeven bestaat er dus geen reden om aan te nemen grootschalige bodemverstoringen aanwezig zijn. Het raadplegen van het cultuurhistorische informatiesysteem KICH ( heeft geen relevante archeologische informatie opgeleverd. Bekende archeologische waarden ARCHIS en AMK In ARCHIS staan in de wijde omgeving van het plangebied geen waarnemingen of terreinen met een archeologische status geregistreerd. De afwezigheid van reeds bekende archeologische resten in dit gebied kan ook samenhangen met het feit dat er in dit gebied (straal van 1 km) geen onderzoeken zijn gedaan. Wel zijn enkele kilometers stroomafwaarts van de vondsten uit de Steentijd en uit de Late Prehistorie bekend. Gespecificeerde archeologische verwachting Op de archeologische verwachtingskaart van de gemeente Doetinchem valt het plangebied binnen een zone waaraan een hoge verwachting is toegekend (Van Oosterhout, 2010 AWV-categorie 5 zie figuur 3). Gezien de landschappelijke situatie (t.w. een dekzandrug (met esdek) langs een beekloop) geldt een hoge verwachting voor de aanwezigheid van archeologische resten uit alle archeologische tijdsperioden (Paleolithicum t/m Nieuwe tijd). Het kan hierbij gaan om (resten van) nederzettingsterreinen, grafvelden, akkerlagen en gebruiksvoorwerpen. Indien daadwerkelijk aanwezig bevinden dergelijke archeologische resten zich waarschijnlijk aan de basis van het plaggendek, naar verwachting op een diepte van 0,5 tot 0,75 m -Mv. Nederzettingsresten uit de Bronstijd en daarna kenmerken zich door een strooiing van aardewerk en mogelijk ook door een archeologische laag (oude akkerlaag) aan de basis van het plaggendek. Als het gaat om vindplaatsen uit de Steentijd kan gedacht worden aan overblijfselen van kortstondig gebruikte jachtkampementjes die zich kenmerken door een strooiing van overwegend vuursteen. Op grond van historische situatie wordt geen rekening gehouden met de aanwezigheid van overblijfselen (funderingen) gebouwen uit de Nieuwe tijd. RAAP-notitie 3789 / eindversie [7 ]

8 3 Veldonderzoek 3.1 Methoden Het inventariserend veldonderzoek (IVO) bestond uit een karterend booronderzoek. De onderzoeksmethode voor het veldwerk is bepaald op basis van de resultaten van het bureauonderzoek (gespecificeerde archeologische verwachting) en het protocol inventariserend veldonderzoek uit de KNA versie 3.2 (stroomdiagram keuze onderzoeksmethode karterende fase). Op basis van de leidraad karterend booronderzoek is gekozen voor boormethode E1 (brede zoekoptie). Hierbij wordt geboord met een boordiameter van 15 cm in een boorgrid van 20 bij 25 m en het uitgeboorde materiaal wordt gezeefd over een zeef met een maaswijdte van 0,4 cm. Deze methode wordt geschikt geacht voor het opsporen van de meeste in dit gebied te verwachten nederzettingsterreinen uit de periode Bronstijd t/m Late Middeleeuwen, maar ook voor jachtkampementjes uit de Steentijd. Deze methode is niet geschikt om verkavelingspatronen, graven en andere zeer lokale archeologische resten in kaart te brengen (Tol e.a., 2004). Het veldonderzoek kon volgens het plan van aanpak worden uitgevoerd. Tijdens het veldonderzoek zijn negen boringen verricht in een grid van 20 bij 25 m in drie oost-west georiënteerde raaien. De boringen in een raai versprongen ten opzichte van die in de naastgelegen raai, waardoor een systeem van gelijkbenige driehoeken ontstond. Er is geboord tot maximaal 0,8 m -Mv met een Edelmanboor met een diameter van 15 cm. Het opgeboorde materiaal is gezeefd met een zeef met een maaswijdte van 0,4 cm; het zeefresidu is met het blote oog geïnspecteerd op het voorkomen van archeologische indicatoren (zoals houtskool, vuursteen, aardewerk, metaal, bot, verbrande leem en fosfaatvlekken). Er zijn geen monsters genomen. 3.2 Resultaten Geologie en bodem De afzettingen bestaan uit zwak siltig zand (dekzand), terwijl de afzettingen op een dieper niveau (vanaf ca. 0,7 m -Mv) veelal siltiger zijn en leem- of zandbrokken bevatten met een enkel fragmentje grind (beek- en rivierafzettingen). In tegenstelling tot wat volgens een gedetailleerde bodemkaart kon worden verwacht, werd in geen van de boringen een restant van een plaggendek aangetroffen (Van der Schans & Vleeshouwer, 1956). Daarentegen is gebleken dat een gevlekte, 0,3 à 0,45 m dikke bouwvoor direct op de natuurlijke ondergrond rust (veelal een ijzerrijke C-horizont). In de boringen 4 en 7 werd nog een restant van een verkitte B-horizont met ijzerconcreties aangetroffen (veldpodzol). Gelet op het bovenstaande is het plangebied in het verleden afgegraven of geëgaliseerd. Archeologie Tijdens het veldonderzoek zijn geen aanwijzingen gevonden voor de aanwezigheid van archeologische resten. Wel werd in één boring in de bouwvoor een fragment houtskool aangetroffen RAAP-notitie 3789 / eindversie [8 ]

9 (boring 2). Aangezien dit fragment zich in de verstoorde bovengrond bevond, waarin recent materiaal, maar geen relevante indicatoren zijn gevonden, wijst dit niet op de aanwezigheid van archeologische resten. In de tweede plaats zijn aan het oppervlakte alleen enkele fragmenten recent materiaal (glas, betonpuin, machinaal gevormde dakpan etc.) aangetroffen, hoewel de vondstzichtbaarheid goed was. Als er daadwerkelijk archeologische resten aanwezig zouden zijn, zou er materiaal aan het oppervlakte zichtbaar moeten zijn. Derhalve is er geen aanleiding om de aanwezigheid van een archeologische vindplaats in het plangebied te vermoeden. RAAP-notitie 3789 / eindversie [9 ]

10 4 Conclusies en aanbevelingen 4.1 Conclusies Op basis van de onderzoeksresultaten en de voorgenomen bodemingrepen ( 1.3), kan worden geconcludeerd dat bij de realisering van de plannen naar alle waarschijnlijkheid geen archeologische waarden zullen worden verstoord. Tijdens het veldonderzoek is vastgesteld dat de bodem niet wordt gevormd door een enkeerdgrond, maar uit een - grotendeels tot in de C-horizont verstoorde - veldpodzolgrond bestaat. Het plaggendek dat op basis van het bureauonderzoek werd vermoed is ter plaatse van het plangebied niet (meer) aanwezig. Bovendien zijn zowel in de boringen als aan het oppervlakte geen archeologische indicatoren aangetroffen. Derhalve bestaat geen aanleiding om de aanwezigheid van een archeologische vindplaats in het plangebied te vermoeden. 4.2 Aanbevelingen Op basis van de resultaten van dit onderzoek wordt in het plangebied in het kader van de voorgenomen bodemingrepen geen archeologisch vervolgonderzoek aanbevolen. Indien bij de uitvoering van de werkzaamheden onverwacht toch archeologische resten worden aangetroffen, dan is dan is conform artikel 53 en 54 van de Monumentenwet 1988 (herzien in 2007) aanmelding van de desbetreffende vondsten bij de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap c.q. de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verplicht (vondstmelding via ARCHIS). Met betrekking tot de bevindingen van dit bureau- en inventariserend veldonderzoek kan contact opgenomen worden met de gemeente Doetinchem (drs. M.H.J.M. Kocken, regioarcheoloog Achterhoek). RAAP-notitie 3789 / eindversie [1 0 ]

11 Literatuur De Lange, G.W. & J.A.M. Ten Cate, Geomorfologische kaart 1:50.000; blad 41Aalten Stiboka, Wageningen. Harbers, P. & H. Rosing, Bodemkaart van Nederland 1:50.000; blad 41 West Aalten. Stiboka, Wageningen. Nederlands Normalisatie-instituut, Nederlandse Norm NEN 5104, Classificatie van onverharde grondmonsters. Nederlands Normalisatie-instituut, Delft. Tol, A., P. Verhagen, A. Borsboom & M. Verbruggen, Prospectief boren; een studie naar de betrouwbaarheid en toepasbaarheid van booronderzoek in de prospectiearcheologie. RAAP-rapport RAAP Archeologisch Adviesbureau, Amsterdam. Van der Schans, R.P.H.P & J.J. Vleeshouwer, De bodemgesteldheid van de gemeente Doetinchem. Stiboka-rapport 442. Stiboka, Wageningen. Van Oosterhout, F., Archeologische monumentenzorg in de kernen Wehl en Gaanderen, gemeente Doetinchem: toelichting op de archeologische waarden- en verwachtingskaart en beleidskaart. RAAP-rapport Weesp. Gebruikte afkortingen AHN AMK ARCHIS AWV KICH KNA -Mv NAP SIKB Stiboka Actueel Hoogtebestand Nederland Archeologische MonumentenKaart ARCHeologisch Informatie Systeem Archeologisch Waardevol Verwachtingsgebieden KennisInfrastructuur CultuurHistorie Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie beneden maaiveld Normaal Amsterdams Peil Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer Stichting voor Bodemkartering Overzicht van figuren, tabellen en bijlagen Figuur 1. Ligging van het plangebied (rood omlijnd); onder: detail en ligging in Nederland (ster). Figuur 2. Ontwerpschets Verkoelen (Waterschap Rijn en IJssel, februari 2011). Figuur 3. Uitsnede archeologische verwachtingskaart (Van Oosterhout 2009). RAAP-notitie 3789 / eindversie [1 1 ]

12 Figuur 4. Boorpuntenkaart. Tabel 1. Archeologische tijdschaal. Bijlage 1. Boorbeschrijvingen. RAAP-notitie 3789 / eindversie [1 2 ]

13 v e l d Westendorpseweg 226 B e n e d e n S l i n g e 443 De Morel 443 Sessink 8 Kl Rietveld Prinsenbrug Poelsbrug R i e t e r t s e W a t e r l e i d i n g De Keizer 441 Kaartgegevens: OpenStreetMap.org onder CC-BY-SA 2.0 licentie, 2011 B i e l h e i m e r b e e k Erinkveld De Bosslag 224 Stompdijk 225 Boesveld Halseweg Halse Weg Westendorp Figuur 1. Ligging van het plangebied (rood omlijnd); inzet: ligging in Nederland (ster)

14 Figuur 2. Ontwerpschets Verkoelen (Waterschap Rijn en IJssel, februari 2011).

15 m 1: TE1/dobb_figs Figuur 3. Uitsnede archeologische verwachtingskaart (Van Oosterhout 2009). 2011

16 legenda boring 3 boorpuntnummer grens plangebied : m traat traat traat traat traat traat traat e e e e e e e :2500 m Figuur 4. Boorpuntenkaart. TE1/dobb_figs

17 Archeologische perioden Tijdperk Datering Prehistorie Nieuwste tijd (=Nieuwe tijd C) Nieuwe tijd Middeleeuwen Romeinse tijd IJzertijd Bronstijd Neolithicum (Nieuwe Steentijd) Mesolithicum (Midden Steentijd) Paleolithicum (Oude Steentijd) B A Laat Vol Ottoons Vroeg Karolingisch Merovingisch laat Merovingisch vroeg Laat Midden Vroeg Laat Midden Vroeg Laat Midden Vroeg Laat Midden Vroeg Laat Midden Vroeg Laat Jong B Jong A Midden Oud na Chr voor Chr / tabel1_standaard_archeologisch_raap_2010 Tabel 1. Archeologische tijdschaal. RAAP-notitie 3789 / eindversie [1 7 ]

18 Bijlage 1. Boorbeschrijvingen RAAP-notitie 3789 / eindversie [1 8 ]

19 boring: DOBB-1 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,19, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,19 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: regelmatig geploegd/bewerkte A-horizont, interpretatie: bouwvoor 30 cm -Mv / 16,89 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, lichtgeelgrijs, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in C-horizont, veel Fe-vlekken, interpretatie: verploegd Opmerking: donkerbruingrijs gevlekt 35 cm -Mv / 16,84 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtgeelgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont, veel Fe-vlekken Einde boring op 70 cm -Mv / 16,49 m +NAP boring: DOBB-2 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,16, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,16 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in C-horizont, interpretatie: bouwvoor Archeologie: enkele spikkel houtskool 30 cm -Mv / 16,86 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, lichtgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont, enkele Fe-vlekken 50 cm -Mv / 16,66 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, witgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont 70 cm -Mv / 16,46 m +NAP Lithologie: zand, sterk siltig, witgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, enkele Fe-vlekken Einde boring op 80 cm -Mv / 16,36 m +NAP boring: DOBB-3 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,23, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,23 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: regelmatig geploegd/bewerkte A-horizont, interpretatie: bouwvoor 25 cm -Mv / 16,98 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm), aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, grijsbruin, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in C-horizont, interpretatie: verploegd Opmerking: geelgrijs en bruin gevlekt 50 cm -Mv / 16,73 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, lichtgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken Einde boring op 80 cm -Mv / 16,43 m +NAP 1

20 boring: DOBB-4 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,26, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,26 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: regelmatig geploegd/bewerkte A-horizont, interpretatie: bouwvoor 25 cm -Mv / 17,01 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm), aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, grijsbruin, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in B-horizont, interpretatie: verploegd Opmerking: bruingrijs gevlekt 45 cm -Mv / 16,81 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, oranjegrijs, zeer fijn Bodemkundig: B-horizont met ingespoelde ijzer/aluminium (humuspodzolen), veel Fe-vlekken, interpretatie: veldpodzolgronden 55 cm -Mv / 16,71 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtgrijs, kleibrokken, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, enkele Fe-vlekken, interpretatie: veldpodzolgronden 70 cm -Mv / 16,56 m +NAP Lithologie: zand, uiterst siltig, zwak grindig, lichtgrijs, kleibrokken, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, veel Fe-vlekken, interpretatie: veldpodzolgronden Einde boring op 80 cm -Mv / 16,46 m +NAP boring: DOBB-5 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,25, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,25 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in C-horizont, interpretatie: bouwvoor 35 cm -Mv / 16,90 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, sterk siltig, zwak grindig, lichtgeelgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont 60 cm -Mv / 16,65 m +NAP Lithologie: zand, sterk siltig, matig grindig, lichtgrijs, matig fijn Bodemkundig: C-horizont Einde boring op 70 cm -Mv / 16,55 m +NAP boring: DOBB-6 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,19, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,19 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in C-horizont, interpretatie: bouwvoor 35 cm -Mv / 16,84 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, zwak grindig, lichtgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont, enkele Fe-vlekken 45 cm -Mv / 16,74 m +NAP Lithologie: zand, sterk siltig, zwak grindig, lichtgrijs, kleibrokken, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, veel Fe-vlekken Einde boring op 70 cm -Mv / 16,49 m +NAP 2

21 boring: DOBB-7 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,41, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,41 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in B-horizont, interpretatie: bouwvoor Archeologie: enkel fragment aardewerk Opmerking: recent aardewerk (industrieel wit) 30 cm -Mv / 17,11 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, oranje, zeer fijn Bodemkundig: B-horizont met ingespoelde ijzer/aluminium (humuspodzolen), Fe-concreties, interpretatie: veldpodzolgronden Opmerking: sterk verkit 60 cm -Mv / 16,81 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, lichtgeelgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met extreem veel ijzer, Fe-concreties, interpretatie: veldpodzolgronden 70 cm -Mv / 16,71 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, lichtgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, veel Fe-vlekken, interpretatie: veldpodzolgronden Einde boring op 80 cm -Mv / 16,61 m +NAP boring: DOBB-8 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,40, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,40 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: verploegd tot in C-horizont, interpretatie: bouwvoor 35 cm -Mv / 17,05 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, lichtgeelgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met extreem veel ijzer, Fe-concreties 45 cm -Mv / 16,95 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, lichtgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont met roestvlekken, veel Fe-vlekken 55 cm -Mv / 16,85 m +NAP Lithologie: zand, matig siltig, lichtgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont, enkele Fe-vlekken Einde boring op 75 cm -Mv / 16,65 m +NAP boring: DOBB-9 beschrijver: GZ, datum: , X: , Y: , kaartblad: 41A, hoogte: 17,41, referentievlak: Normaal Amsterdams Peil, methode hoogtebepaling: AHN bestand, boortype: Edelman-15 cm, doel boring: archeologie - kartering, landgebruik: akker, vondstzichtbaarheid: goed, provincie: Gelderland, gemeente: Doetinchem, opdrachtgever: Waterschap Rijn en IJssel, uitvoerder: RAAP Oost 0 cm -Mv / 17,41 m +NAP Algemeen: aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, donkerbruingrijs, zeer fijn Bodemkundig: regelmatig geploegd/bewerkte A-horizont, interpretatie: bouwvoor 25 cm -Mv / 17,16 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm), aard ondergrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, matig siltig, zwak humeus, donkerbruingrijs, zandbrokken, zeer fijn Bodemkundig: interpretatie: slootvulling Opmerking: witgrijs gevlekt 60 cm -Mv / 16,81 m +NAP Algemeen: aard bovengrens: abrupt (<0,3 cm) Lithologie: zand, sterk siltig, lichtgrijs, zeer fijn Bodemkundig: C-horizont Einde boring op 85 cm -Mv / 16,56 m +NAP 3