1 Inleiding en doel. Leeswijzer. Maritime & Waterways

Transcriptie

1 Notitie / Memo Aan: Peter Jesse (Programmabureau IJsseldelta) Van: Ron Stroet en Ilse Hergarden Datum: Kopie: Hanco Fredrikze Ons kenmerk: M&WN001D01 Classificatie: Project gerelateerd HaskoningDHV Nederland B.V. Maritime & Waterways Onderwerp: IJsseldelta - kade Scherenwelle 1 Inleiding en doel In het kader van de uiterwaardmaatregelen voor het project Zomerbedverlaging Beneden-IJssel wordt in de zomerpolder Scherenwelle de oostelijke Hank verdiept en in open verbinding gebracht met de IJssel. Als gevolg daarvan ontstaat een uiterwaard met een eenzijdig aangetakte nevengeul met dynamische waterpeilen en ten opzichte van de huidige situatie vernatting en grotere inundatiekansen. Neveneffect van deze maatregel is dat ook op een aantal particuliere landbouwpercelen en percelen die voor landbouwkundig gebruik worden verpacht eveneens vernatting en hogere inundatiekansen optreden. Deze percelen zijn weergegeven in Figuur 1. Provincie Overijssel overweegt als mitigerende maatregel tegen dit neveneffect de aanleg van een nieuwe zomerkade op het terrein van Staatsbosbeheer (perceel ISM02K00489), ten noorden van de ijsbaan, tussen de afrit van de hoofdwaterkering en de bestaande zomerkade. Doel van deze memo is het maken van een detailontwerp voor de nieuwe zomerkade en voor waterhuishoudkundige voorzieningen in het gebied ten zuiden van deze zomerkade. Het ontwerp moet geschikt zijn als onderbouwing bij een vergunningaanvraag bij waterschap Groot-Salland voor wijziging van de legger. Binnen het nieuwe poldertje dient conform het peilbesluit zowel het winter- als zomerpeil op NAP-0,3 meter gehouden te kunnen worden. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt de huidige situatie beschreven en wordt voor de landbouwpercelen vastgesteld wat het peilbeheer nu is en wat inundatieduur nu is. Hoofdstuk 3 beschrijft de natuuraspecten (Natura 2000). In hoofdstuk 4 wordt de inundatieduur van de landbouwpercelen bepaald, voor de huidige situatie en de situatie na uitvoering van de zomerbedverlaging en de uiterwaardmaatregelen. Daaruit wordt de belangrijkste functionele eis aan een nieuwe kade afgeleid, namelijk de hoogte van de kade. De eisen, inclusief eisen vanuit de natuurwetgeving zijn beschreven in hoofdstuk 5. Op de locaties waar de kade kan worden aangelegd is grondonderzoek uitgevoerd (hoofdstuk 6). Op basis daarvan is een ontwerp gemaakt, dat wordt beschreven in hoofdstuk M&WN001D01 1/20

2 2 Beschrijving van de huidige situatie 2.1 Waterhuishoudkundige indeling, kaden en kadehoogten Scherenwelle wordt van de IJssel gescheiden door een zomerkade (zie Figuur 1). In de zomerkade bevinden zich drie duikers en een gemaal. De zomerkade is opgenomen in de legger van Waterschap Groot-Salland. De zomerkade, het gemaal en de duikers worden beheerd en onderhouden door het waterschap. Binnen Scherenwelle ligt nog een andere kade, die geen formele status heeft, en in deze memo verder wordt aangeduid als interne kade. Deze interne kade verdeelt Scherenwelle in twee aparte waterhuishoudkundige eenheden, die verder worden aangeduid als westelijke zomerpolder en oostelijke zomerpolder. Figuur 1: Waterhuishouding Scherenwelle M&WN001D01 2/20

3 De hoogten van de zomerkade en de interne kade zijn weergegeven in Bijlage 1 (inmeting door Isala Delta). De laagste punten tussen de IJssel en de zomerpolder zijn aangegeven in Figuur 1: Punt 1: westelijke zomerpolder, ten westen van het gemaal: NAP+0,64 m Punt 2: tussen het gemaal en de afrit NAP+0,60 m. Achter de laatste locatie vormt het verlengde van de afrit een blokkade tegen inundatie; Punt 3: oostelijke zomerpolder: circa NAP+ 0,80 m (langs de IJssel). De exacte locatie van dit punt is niet bekend; Punt 4: in de interne kade juist ten oosten van de afrit: NAP+0,50 m; Punt 5: in de interne kade ter plaatse van de dam in de Strenk: NAP+0,54 m. 2.2 Waterhuishouding en grondwaterstanden in de westelijke zomerpolder In de westelijke zomerpolder ligt een afgedamde rivierarm (de Strenk), en een aantal sloten en greppels die op de Strenk afwateren. De Strenk wordt bemalen door een gemaal, waarmee een streefpeil van NAP-0,30 m wordt gehandhaafd. Uit de metingen blijkt dat het oppervlaktewaterpeil in de westelijke zomerpolder altijd tussen NAP-0,35 en NAP-0,25 m is, behoudens perioden met inundaties. In zomers zakt het peil niet diep uit, ondanks het feit dat er geen water wordt ingelaten (mededeling WS Groot Salland). 1.4 IJssel_Scherenwelle_1 Gemaal_Binnen Grondwaterstand (m+nap) Jan13 Jul13 Jan14 Jul14 Jan15 Jul15 Datum Figuur 2: Gemeten oppervlaktewaterstand in de westelijke zomerpolder (Gemaal_Binnen) en IJsselpeil M&WN001D01 3/20

4 IJssel_Scherenwelle_1 Gemaal_Binnen ZBY103_2 B21D0858_ Grondwaterstand (m+nap) Jan13 Jul13 Jan14 Jul14 Jan15 Jul15 Datum Figuur 3: Gemeten grondwaterstanden in de westelijke zomerpolder, nabij de IJssel IJssel_Scherenwelle_1 Gemaal_Binnen ZBY106_1 ZBY104_1 ZBY103_2 B21D0857_ Grondwaterstand (m+nap) Jan13 Jul13 Jan14 Jul14 Jan15 Jul15 Datum Figuur 4: Grondwaterstanden in de westelijke zomerpolder. Overige locaties M&WN001D01 4/20

5 De grondwaterstanden in de westelijke zomerpolder worden beïnvloed door neerslag en verdamping, maar ook door het IJsselpeil, het polderpeil in de zomerpolder, en de polderpeilen in de regio. Dicht bij de IJssel zijn de grondwaterstanden circa 20 cm lager dan het IJsselpeil, en is de dynamiek nagenoeg gelijk aan die van het IJsselpeil (peilbuis ZBIJ103 en B21D00858, zie Figuur 3 en locaties in Bijlage 2). Dit zijn relatief hoge standplaatsen (maaiveld boven NAP+1 m) met een zandige ondergrond. Aan de zuidzijde van de Strenk is het maaiveld relatief laag (ZBIJ104, NAP+0,15 m) en bestaat de bodem uit leem en klei. De grondwaterstand wordt daar sterk beïnvloed door het IJsselpeil, maar stijgt nooit tot boven NAP+0,2 m (maaiveld). In de zomer zakt de grondwaterstand relatief ver uit, tot onder de waterstand in de zeer nabijgelegen Strenk, waarschijnlijk doordat de kleibodem door verdamping uitdroogt. Aan de zuidzijde van de Strenk staat ZBY106, op een hoge standplaats (NAP+0,85 m) en op een zandbodem. Daar vertoont de grondwaterstand vrijwel dezelfde dynamiek als die in de peilbuis vlak bij de IJssel. Uit de waarnemingen in 104 en 106 kan worden geconcludeerd dat de waterstand in de Strenk weinig invloed heeft op de grondwaterstand, en dat er dus waarschijnlijk een dikke sliblaag ligt die de Strenk scheidt van het watervoerende pakket. 2.3 Waterhuishouding en grondwaterstanden in de oostelijke zomerpolder De oostelijke zomerpolder watert af op de IJssel via de Hank, door een duiker met schuif en klep in de afrit (zie Figuur 1). Nadat de zomerpolder is geïnundeerd en de waterstand op de IJssel weer daalt wordt de schuif geopend, zodat de polder leegloopt. Er wordt geen water ingelaten in de zomer (mededeling WS Groot Salland). 1.4 IJssel_Scherenwelle_1 Gemaal_Binnen ZBY123_ Grondwaterstand (m+nap) Jan13 Jul13 Jan14 Jul14 Jan15 Jul15 Datum Figuur 5: Oppervlaktewaterstanden in de westelijke en de oostelijke zomerpolder In de sloot nabij de hoofdwaterkering wordt de waterstand gemeten (meetpunt ZBY123, zie Figuur 5) M&WN001D01 5/20

6 De waterstand in deze sloot blijkt niet gelijk te zijn aan die in de westelijke zomerpolder. In de oostelijke zomerpolder wordt geen constant peil gehandhaafd. Buiten perioden met inundaties varieert de waterstand tussen NAP+0,1 m in natte perioden en NAP-0,5 in droge perioden. Hieruit blijkt dat er geen verbinding bestaat tussen het oppervlaktewater beide zomerpolders, en dat de oostelijke zomerpolder dus niet wordt beïnvloed door het gemaal. Uit de waterstandsmetingen blijkt er alleen na inundaties water wordt geloosd op de IJssel via de duiker in de afrit. Op andere momenten vindt er geen afwatering uit de oostelijke zomerpolder plaats. Het neerslagoverschot wordt dus via grondwaterstroming afgevoerd naar de binnendijkse polders. 1.4 IJssel_Scherenwelle_1 ZBY107_1 ZBY123_ Grondwaterstand (m+nap) Jan13 Jul13 Jan14 Jul14 Jan15 Jul15 Datum Figuur 6: Grondwaterstanden in de zuidelijke zomerpolder (PM 109 toevoegen) In de oostelijke zomerpolder staat 1 peilbuis waarin de grondwaterstand wordt gemeten: peilbuis ZBY107. De grondwaterstand wordt zowel beïnvloed door neerslag en verdamping en het IJsselpeil en in mindere mate door het oppervlaktewater in de polder zelf. 2.4 Inundaties van Scherenwelle Uit de beschikbare metingen kan het verloop van een inundatie worden gereconstrueerd. Figuur 7 toont waterstanden in de periode 10 tot en met 17 januari De waterstanden in de westelijke zomerpolder worden afgeleid uit peilbuis ZBY104, die zo is gemaakt dat bij inundatie de peilbuis onmiddellijk volloopt en dus het oppervlaktewaterpeil meet. Dit is het geval bij gemeten standen hoger dan NAP+0,15 m, de maaiveldhoogte bij de peilbuis M&WN001D01 6/20

7 0.9 IJssel_Scherenwelle_1 ZBY123_1 ZBY104_ Grondwaterstand (m+nap) Jan 12-Jan 14-Jan 16-Jan Datum Figuur 7: Waterstanden tijdens de inundatie van januari 2015 Uit de inmeting van de kadehoogte volgt dat de zomerkade het eerst overloopt bij punt 1, bij IJsselpeilen boven NAP+0,65 m (Figuur 1). Uit de gemeten waterstanden blijkt dat dit niet leidt tot peilverhogingen bij de Strenk (Figuur 7, meetpunt ZBY104). Mogelijk wordt het water geblokkeerd door het verhoogde pad dat door de zomerpolder loopt. Uit de waterstandsmetingen in Figuur 7 blijkt dat bij IJsselpeilen hoger dan NAP+0,85 m er water de polder in loopt, waarschijnlijk bij punt 2 in Figuur 1. Dit wordt bevestigd door bewoners van Wilsum. Op 10 januari stijgt de IJssel enkele uren tot boven dat peil. Dat leidt onmiddellijk tot een snelle peilstijging in de Strenk en het omliggende maaiveld (ZBY104). Verder loopt de oostelijke zomerpolder vol, waarbij de waterstand achterin (ZBY123) langzamer stijgt dan bij ZBY104. Vervolgens daalt het IJsselpeil tijdelijk, waarna op 11 januari opnieuw gedurende enkele uren het niveau NAP+0,85 wordt overschreden en weer een snelle stijging in Scherenwelle optreedt. Daarna daalt het IJsselpeil en daalt de waterstand in de Strenk (ZBY104). Blijkbaar loopt het water over naar de oostelijke polder, waar de waterstand stijgt (ZBY123). Vanaf 15 januari is de polder vol, en zijn IJsselpeil en waterstanden in de polder nagenoeg gelijk aan elkaar M&WN001D01 7/20

8 IJssel_Scherenwelle_1 ZBY123_1 ZBY104_ Grondwaterstand (m+nap) Jan Feb Feb Mar Mar-2015 Datum Figuur 8: Waterstanden na de inundatie van januari 2015 Na 17 januari daalt de waterstand in de IJssel. Door de duikers wordt het water uit Scherenwelle afgevoerd, waardoor de waterstanden vrijwel gelijk met het IJsselpeil dalen. Op 28 januari stijgt het IJsselpeil, waardoor er tijdelijk niet meer kan worden geloosd. Op 7 februari daalt het IJsselpeil weer onder de waterstand in Scherenwelle, waardoor de lozing kan worden hervat. Waarschijnlijk is in die periode het gemaal weer aangezet. Conclusies over het peilbeheer bij de landbouwpercelen in de oostelijke zomerpolder, en het IJsselpeil waarbij de oostelijke zomerpolder inundeert: er is geen contact tussen het oppervlaktewater in de oostelijke zomerpolder en de westelijke zomerpolder. Het peil in oostelijke zomerpolder wordt dus niet beheerst door het gemaal. Daardoor is er geen vast peilbeheer. Het oppervlaktewaterpeil varieert in perioden waarin de polder niet is geïnundeerd tussen NAP+0,1 en NAP-0,5 m. in de huidige situatie loopt de oostelijke zomerpolder onder bij IJsselpeilen hoger dan NAP+0,85 m M&WN001D01 8/20

9 3 Kievitsbloem en Natura 2000 Scherenwelle ligt binnen het Natura 2000 gebied Rijntakken - deelgebied Uiterwaarden IJssel. De habitattypen die in en rond Scherenwelle voorkomen zijn weergegeven in Bijlage 3. Een belangrijke soort waarvoor het gebied is aangewezen is Kievitsbloem, een kenmerkende soort van het habitattype Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (grote vossenstaart). Figuur 9: Voorkomen Kievitsbloem (2013) M&WN001D01 9/20

10 4 Effecten van Zomerbedverlaging en Uiterwaardmaatregelen op inundatieduur Als gevolg van de verlaging van het zomerbed van de IJssel bij Kampen worden de waterstanden bovenstrooms van Kampen lager, vooral bij hoge IJsselafvoeren. In de huidige situatie worden waterstanden van NAP+0,85 m bij Scherenwelle overschreden gedurende gemiddeld circa 7 dagen per jaar. In de toekomstige situatie is dat gemiddeld circa 3 dagen per jaar (zie Figuur 10). Bij bepaling van de effecten is geen rekening is gehouden met het feit dat hoge waterstanden door storm op het IJsselmeer niet zullen worden verlaagd door de Zomerbedverlaging. De werkelijke inundatieduur zal dus iets groter zijn dan 3 dagen, maar in ieder geval minder dan 7 dagen per jaar. In het kader van de uiterwaardmaatregelen wordt de duiker in de dam in de afrit van Scherenwelle vervangen door een grote duiker die permanent open is. Daardoor wordt de Hank in open verbinding met de IJssel gebracht. Als gevolg daarvan zullen de landbouwkundige percelen vaker inunderen. De toekomstige inundatieduur is op kaart weergegeven in Figuur 11. In de lage delen van het gebied neemt de inundatieduur toe naar circa 20 tot 30 dagen per jaar. Er zullen ook vaker inundaties in het groeiseizoen optreden. 2.5 Duurlijn IJssel Scherenwelle Inundatiepeil (NAP+0,85 m) Duurlijn IJssel Scherenwelle ZBIJ m tov NAP Dagen per jaar Figuur 10: Duurlijn IJsselpeil in de huidige situatie en in de situatie na realisatie zomerbedverlaging M&WN001D01 10/20

11 Figuur 11: Inundatieduur van de oostelijke zomerpolder in de huidige situatie en in de situatie na uitvoering van zomerbedverlaging en de uiterwaardmaatregelen M&WN001D01 11/20

12 5 Eisen en alternatieven voor mitigerende maatregelen 5.1 Functionele eisen Door de aanleg van een kade tussen de Hank en de landbouwpercelen kan worden voorkomen dat er negatieve effecten optreden. Zo n kade moet aan de volgende eisen voldoen: polderpeilen en oppervlaktewaterstanden in de oostelijke zomerpolder moeten gelijk zijn aan de huidige situatie. Dat wil zeggen (zie conclusies op pagina 8). Dat betekent een variabel waterpeil en afwatering op de IJssel via een duiker met klep. inundatiefrequentie landbouwgronden (pacht en eigendom) in de oostelijke zomerpolder mag niet toenemen ten opzichte van de huidige situatie. In de huidige situatie is de inundatieduur circa 7 dagen per jaar. Diezelfde inundatieduur wordt na realisatie van zomerbedverlaging bereikt bij een hoogte van de kade rond de oostelijke zomerpolder van NAP+0,55 m. de kadehoogte moet zoveel mogelijk aansluiten op de hoogte van de bestaande kades in Scherenwelle. Dat is hier NAP+0,8 m. De eis van het waterschap dat in de toekomstige zomerpolder een polderpeil van NAP-0,3 m moet worden gehandhaafd is geen reële eis, omdat die toestand in de huidige situatie ook niet bestaat. 5.2 Mogelijke tracés Er zijn twee tracés denkbaar. In het eerste alternatief moeten er twee duikers worden geplaatst, in het tweede alternatief kan worden volstaan met één duiker. Figuur 12: Alternatieven voor tracés voor een nieuwe zomerkade M&WN001D01 12/20

13 5.2 Natuuraspecten Mogelijke tracés voor een kade liggen in of nabij het habitattype H6510B Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (grote vossenstaart) en groeiplaatsen van de wilde kievitsbloem (Zie bijlage 3 en Figuur 9). Er zijn twee beschermingsregimes van kracht: 1. Flora- en faunawet: 2. Natuurbeschermingswet. Flora en faunawet De wilde kievitsbloem staat op Tabel 2 Overige soorten. Dat betekent dat er een vrijstelling is voor ruimtelijke inrichting (waaronder de aanleg van de kade valt)mits er gewerkt wordt volgens een goedgekeurde gedragscode Flora- en faunawet. In de gedragscode van RWS is de volgende werkwijze aangegeven voor planten: P1 de groeiplaats te sparen bij werkzaamheden. De locaties worden gemarkeerd op kaart en/of in het veld; P2 de werkzaamheden uit te voeren buiten de voor de aanwezige soort(en) kwetsbare periode(n) (indicatief maart-augustus); P2 de werkzaamheden in ruimte en tijd gefaseerd uit te voeren, zodanig dat niet alle planten in hetzelfde jaar worden aangetast; P2 maatregelen te treffen, gericht op overleving zoals het uitgraven en verplaatsen van planten, het winnen van zaden of het in depot zetten van grond met zaden c.q. wortels onder leiding van een ter zake kundige. Natuurbeschermingswet Tracé alternatief 1 ligt ter plaatse van of nabij habitattype H6510B Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (grote vossestaarthooiland / kievitsbloemhooiland) op de habitattypenkaart. Vanwege de slechte staat van instandhouding is er een instandhoudingsdoelstelling voor uitbreiding van kwaliteit en oppervlakte van dit habitattype. In de veldinventarisatie (ARCADIS, 2013) is vastgesteld dat een gedeelte daarvan bestaand kievitsbloemhooiland is en een deel potentieel geschikt is, zonder dat er fysieke maatregelen genomen hoeven te worden. Wanneer de kade wordt aangelegd is er een wijziging van de huidige Natuurbeschermingswetvergunning nodig, waarin wordt getoetst of er significante gevolgen zullen zijn voor de instandhoudingsdoelen en doelen voor uitbreiding van kwaliteit en oppervlakte. Als er in het gebied dat voor H6510B is aangewezen oppervlak verloren gaat, of als er in het gebied dat potentieel geschikt is voor H6510B oppervlak verloren gaat, is onze verwachting dat er significante effecten zullen optreden. Dat betekent dat er een ADC-toets zal moeten plaatsvinden (A Alternatievenonderzoek, D-Dwingende redenen van groot openbaar belang en C-Compensatie). Omdat er een alternatief is waarin de kievitsbloemhooilanden gespaard blijven (het ongewijzigde plan voor de uiterwaardmaatregelen), zal vergunningverlening moeizaam zijn. Conclusie m.b.t. effecten op natuur Bij Tracé alternatief 1 is de kans groot dat er significante effecten op Kievitsbloem optreden en er een NB-wet vergunning moet worden aangevraagd. Daarom heet Tracé alternatief 2 de voorkeur M&WN001D01 13/20

14 6 Grondonderzoek Ten behoeve van het vaststellen van de bodemopbouw op de locatie van de nieuwe zomerkade is geotechnisch grondonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek heeft bestaan uit 7 handboringen tot een diepte van 2 à 6 m beneden maaiveld. De locaties en resultaten van de boringen zijn opgenomen in Bijlage 4. Op basis van de boringen blijkt dat de bodemopbouw ter plaatse van de nieuwe kade als volgt is: Huidig maaiveldniveau varieert tussen NAP 0 à +0,3 m; Vanaf maaiveld is een toplaag van humeuze klei aangetroffen met een dikte van ca. 0,7 m; De bodemopbouw onder de deklaag varieert: Ter plaatse van het westelijke tracé is direct onder de toplaag zand aangetroffen (behalve nabij de toekomstige duiker, hier is de kleilaag dikker, tot NAP -2 m); Ter plaatse van het oostelijke tracé is de kleilaag dikker (tot 2 of 4 m onder maaiveld), een enkele keer is veen aangetroffen tot 2 m beneden maaiveld. Voor de ontwerpberekeningen zijn grondparameters gebruikt uit de regionale set van Isala Delta (gerapporteerd in Grondinterpretatie rapport). In onderstaande tabel zijn deze parameters aangegeven. Tabel 1: grondparameters uit de regionale set van Isala Delta Grondlaag γs CR RR Ca Cv c rep ɸ rep c rek ɸ rek [kn/m 3 ] [-] [-] [-] [m/s 2 ] [kpa] [ ] [kpa] [ ] Klei kade 15,5 0,10 0,01 0,0034 2, ,3 30,2 1,84 25,9 Klei humeus 13,8 0,33 0,06 0,0236 2, ,6 18,1 3,68 15,2 Klei siltig 15,6 0,19 0,03 0,0079 1, ,9 24,6 7,12 20,9 Veen 9,8 0,53 0,10 0,0379 1, ,6 23,1 3,07 18,8 Zand 19 0,005 0,0005 0, , M&WN001D01 14/20

15 7 Ontwerp Zomerkade Ontwerp De kade heeft een lengte van circa 125 m, en een hoogte van circa 0,8 m boven maaiveld. In de berekeningen is de volgende geometrie van de kade aangehouden: Kruin op NAP +0,8 m; Kruinbreedte 2 m, gelijk aan de kruinbreedte van de huidige kades in de polder; Taluds met helling 1:3; Kade opgebouwd uit klei; Maaiveld op NAP 0 m. De kade dient opgebouwd te worden uit klei. Vanwege de overstroombaarheid van de kade wordt het toepassen van klei categorie 2 aanbevolen. De kade moet worden ingezaaid met gras. Bij de aansluiting van de kade op de bestaande primaire waterkering dient er zorg te worden gedragen dat het talud van de maaibaar blijft door te voorkomen dat er lastig bereikbare hoeken ontstaan. Een gedetailleerde ontwerptekening voor beide locatiealternatieven is opgenomen in Bijlage 6. Uitgangspunten voor toetsing van het ontwerp Ten behoeve van het ontwerp zijn stabiliteits- en zettingsberekeningen uitgevoerd. Hierbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: Normale grondwaterstand op NAP -0,5 m; Tijdens hoogwatersituaties (voor overstromen van de kade) is de waterstand NAP +0,75 m; De stijghoogte van het grondwater in het zandpakket is tijdens hoogwater omstandigheden gelijk genomen aan NAP +0,8 m; Materiaalfactoren conform addendum Waterkerende Grondconstructies; De kade is (en wordt) niet als officiële kering aangewezen en heeft dan ook geen norm waaraan voldaan moet worden. Voor de berekeningen is er vanuit gegaan dat minimaal een stabiliteitsfactor van 1,0 gehaald moet worden (met rekenwaarden van de grondparameters); Berekeningen zijn uitgevoerd met software van Deltares Systems (D-GeoStability versie 10.1 build 4.3 en D-Settlement versie 14.1 build 1.2). Toetsing van het ontwerp De voorgestelde geometrie van de kade met taluds 1:3 voldoet. In onderstaande figuren zijn de berekende stabiliteitsfactoren voor 2 situaties weergegeven M&WN001D01 15/20

16 IJsseldelta - kade Scherenwelle Kruin op +0,8 m klei tot -2 m NAP Critical Circle Bishop IJsseldelta - kade Scherenwelle Kruin op +0,8 m klei tot -2 m NAP Critical Circle Bishop Laan 1914 nr EX Amersfoort Laan 1914 nr EX Amersfoort Klei (kade, zandig) Phone +31 (0) Fax Klei (kade, zandig) Phone +31 (0) Fax klei humeus veen klei humeus Annex date 9/30/2015 D-Geo Stability 10.1 : klei -2 kruin +0,8m.sti Xm : 24,44 [m] Ym : 1,89 [m] klei siltig Radius : 2,33 [m] Safety : 2,55 Annex da te 9/30/2015 D-Geo Stability 10.1 : veen -2 kruin +0,8m.sti Xm : 23,33 [m] Ym : 2,44 [m] Radius : 4,67 [m] Safety : 1,50 Ondergrond met klei: Fs=2,55 Ondergrond met veen: Fs=1,50 Direct na aanleg van de kade is, vanwege wateroverspanning in de samendrukbare lagen, de veiligheid tegen afschuiven minder. Indien direct na aanleg een hoogwatersituatie optreedt, is de veiligheid echter nog steeds voldoende (factor 2,0 en 1,2). Bij de aanleg van de kade op de samendrukbare ondergrond moet rekening worden gehouden met het optreden van zetting. Ter plaatse van het westelijke tracé, met geringe dikte klei in de ondergrond, is de te verwachten eindzetting ter plaatse van de kruin van de kade circa 0,1 à 0,2 m. Ter plaatse van het oostelijke tracé is, vanwege het veen in de ondergrond (en bij dikke kleilagen), de verwachting dat de zetting toeneemt tot circa 0,3 à 0,5 m. Aan de teen van de kade zijn de zettingen geringer: enkele centimeters (west) tot 0,15 m (veen). Op 5 m afstand van de teen zijn de zettingen nihil. In Bijlage 6 is een aantal resultaten van de zettingsberekeningen opgenomen. De helft van de zetting treedt al binnen 2 à 6 maanden na aanleg op. Geadviseerd wordt de kade met een overhoogte van 0,1 m (west) tot 0,4 m (oost) aan te leggen. Deze overhoogten zijn opgenomen in de ontwerptekening. Waterhuishoudkundige voorzieningen Voor de duiker(s) in de kade gelden de volgende uitgangspunten: het ten zuiden van de kade gelegen gebied heeft een oppervlak van circa 19 ha; in de huidige situatie wordt na inundatie geloosd op de IJssel. Een peilverlaging van 0,5 m wordt bereikt in circa 10 dagen (zie Figuur 8). Dat is een volume van m 3 in 10 dagen, of 0,11 m 3 /sec; het verval over de duiker is gering (Figuur 8). Uitgangspunt: verval 0,1 m; lengte van de duiker: 8 m; materiaal: beton. Ruwheidsfactor van Manning 90 m 1/3 /s uittredeweerstand in verband met energieverlies door klep en inefficiëntie door vorm van uittredepunt: factor 1 (maximaal). Bij deze configuratie voldoet één duiker met een diameter van 500 mm M&WN001D01 16/20

17 Bijlagen Bijlage 1: kadehoogte (inmeting Isala delta) Bijlage 2: locaties peilbuizen Bijlage 3: natura 2000 habitattypen Bijlage 4: grondonderzoek Bijlage 5: zettingsberekeningen Bijlage 6: ontwerptekening M&WN001D01 17/20

18 Kadehoogte Scherenwelle Overzicht OpenStreetMap (and) contributors, CC-BY-SA Legenda Hoogte (m-nap) Source: Esri, DigitalGlobe, GeoEye, Earthstar Geographics, CNES/Airbus DS, USDA, USGS, AEX, Getmapping, Aerogrid, IGN, IGP, swisstopo, and the GIS User Community Projectnaam Monitoring IJsseldelta Opdrachtgever Rijkswaterstaat Auteur Marjon Paas Controleur Papierformaat Ron Stroet A4P Kaartnummer Versie BD4203-D01-N009 V01.00 Datum Schaal

19 Peilbuizen Scherenwelle 21DC306A 21DC306B B21D0857 B21D0858 ZBY104 ZBY106 ZBY103 ZBY123 ZBY107 Source: Esri, DigitalGlobe, GeoEye, Earthstar Geographics, CNES/Airbus DS, USDA, USGS, AEX, Getmapping, Aerogrid, IGN, IGP, swisstopo, and the GIS User Community Overzicht OpenStreetMap (and) contributors, CC-BY-SA Legenda Peilbuizen meetnet IJsseldelta Projectnaam Monitoring IJsseldelta Opdrachtgever Rijkswaterstaat Auteur Marjon Paas Controleur Papierformaat Ron Stroet A4P Kaartnummer Versie BD4203-D01-N009 V01.00 Datum Schaal

20 Habitattypen Scherenwelle Source: Esri, DigitalGlobe, GeoEye, Earthstar Geographics, CNES/Airbus DS, USDA, USGS, AEX, Getmapping, Aerogrid, IGN, IGP, swisstopo, and the GIS User Community Overzicht OpenStreetMap (and) contributors, CC-BY-SA Legenda Moerasruigten (H6430A) Rivieren met waterplanten (H3260) Soortenrijke beemden: Glanshaver- en vossenstaarthooilanden (H6510B) Soortenrijke beemden: Glanshaverhooilanden (H6510B) Stroomdalgraslanden (H6120) Vochtige alluviale bossen: Zachthoutooibossen (H91E0A) Projectnaam Monitoring IJsseldelta Opdrachtgever Rijkswaterstaat Auteur Marjon Paas Controleur Papierformaat Ron Stroet A4P Kaartnummer Versie BD4203-D01-N009 V01.00 Datum Schaal

21 Bijlage 4: Grondonderzoek M&WN001D01 18/20

22 Rapportage Boorprofielen Opdrachtgever: Royal Haskoning DHV b.v. Uw projectcode: BD4203 Uw projectnaam: Grondwater monitoring IJsseldelta te Kampen Meetpunt: WM01 Meetpunt: WM02 Datum: X: ,1 Y: Datum: X: ,7 Y: ,6 0,00 0,01-0,09 weiland Klei, sterk siltig, matig humeus, K-waarde: 0,3, bruin, msl Klei, sterk siltig, zwak humeus, K-waarde: 0,35, lichtbruin, msl 0,00 0,29 0,14 weiland Klei, sterk siltig, matig humeus, K-waarde: 0,3, bruin, msl Klei, sterk siltig, zwak humeus, K-waarde: 0,3, lichtbruin, msl -0,11 0,50-0,54 Klei, matig siltig, laagjes zand, zwak schelphoudend, K-waarde: 0,6, grijs, sl 0,50-0,41 Klei, zwak zandig, matig humeus, matig houthoudend, K-waarde: 0,4, grijs, msl Zand, matig fijn, zwak siltig, K-waarde: 7, lichtgrijs, d=240 1,00 1,00 1,50 1,50 2,00-1,99 Zand, matig fijn, zwak siltig, K-waarde: 7, grijs, d=240 2,00 2,50 2,50-2,21 3,00-2,99 Boorprofiel uitgetekend comform NEN 5104 Schaal 1: 30 Autorisatie:

23 Rapportage Boorprofielen Opdrachtgever: Royal Haskoning DHV b.v. Uw projectcode: BD4203 Uw projectnaam: Grondwater monitoring IJsseldelta te Kampen Meetpunt: WM03 Meetpunt: WM04 Datum: X: ,8 Y: ,5 Datum: X: ,1 Y: ,3 0,00 0,21 0,11 weiland Klei, sterk siltig, sterk humeus, K-waarde: 0,35, bruin, msl Klei, sterk siltig, zwak humeus, K-waarde: 0,35, lichtbruin, msl 0,00 0,26 0,16 weiland Klei, sterk siltig, matig humeus, K-waarde: 0,3, bruin, msl Klei, sterk siltig, zwak humeus, K-waarde: 0,3, grijs, msl 0,50-0,24-0,44 Klei, zwak zandig, zwak humeus, K-waarde: 0,4, grijs, msl Zand, matig fijn, zwak siltig, K-waarde: 7, grijs, d=240 0,50-0,19 Klei, zwak zandig, matig humeus, zwak houthoudend, K-waarde: 0,4, grijs, msl -0,69 1,00 1,00 Zand, matig fijn, zwak siltig, K-waarde: 7, grijs, d=240 1,50 1,50 2,00-1,79 2,00-1,74 Boorprofiel uitgetekend comform NEN 5104 Schaal 1: 30 Autorisatie:

24 Rapportage Boorprofielen Opdrachtgever: Royal Haskoning DHV b.v. Uw projectcode: BD4203 Uw projectnaam: Grondwater monitoring IJsseldelta te Kampen Meetpunt: WM05 Meetpunt: WM06 Datum: X: ,3 Y: ,8 Datum: X: ,6 Y: ,00 0,32 0,17 weiland Zand, zeer fijn, zwak siltig, K-waarde: 1,3, bruin, d=190 Zand, zeer fijn, sterk siltig, zwak humeus, K-waarde: 1,4, lichtbruin, d=190 0,00 0,21 0,06 weiland Klei, sterk siltig, matig humeus, K-waarde: 0,3, bruin, msl Klei, sterk siltig, zwak humeus, K-waarde: 0,35, lichtbruin, msl 0,50-0,18 Klei, matig siltig, zwak humeus, K-waarde: 0,15, grijs, sl 0,50-0,59 1,00-0,68 Zand, matig fijn, sterk siltig, zwak humeus, K-waarde: 6, bruin, d=210 1,00-0,79 Klei, zwak zandig, zwak humeus, K-waarde: 0,7, lichtgrijs, msl Veen, zwak kleiïg, K-waarde: 0,4, bruin, msl 1,50-1,17 Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, K-waarde: 7, lichtbruin, d=220 1,50-1,69 2,00 2,00 Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, K-waarde: 4,5, bruin, d=210-1,99 Zand, matig fijn, zwak siltig, K-waarde: 4, lichtgeel, d=190 2,50-2,17 2,50 3,00 3,50-3,29 Boorprofiel uitgetekend comform NEN 5104 Schaal 1: 30 Autorisatie:

25 Rapportage Boorprofielen Opdrachtgever: Royal Haskoning DHV b.v. Uw projectcode: BD4203 Uw projectnaam: Grondwater monitoring IJsseldelta te Kampen Meetpunt: WM07 Datum: X: ,7 Y: ,4 0,00 0,50 0,07-0,08-0,38 weiland Klei, sterk siltig, matig humeus, K-waarde: 0,3, bruin, msl Klei, sterk siltig, matig humeus, zwak riethoudend, K-waarde: 0,4, lichtbruin, msl Klei, matig siltig, zwak humeus, zwak riethoudend, K-waarde: 0,4, lichtgrijs, ligr 1,00-0,93 Klei, matig siltig, K-waarde: 0,3, lichtgrijs, sl 1,50 2,00-1,93 Klei, matig siltig, zwak humeus, K-waarde: 0,3, grijs, sl 2,50 3,00-2,93 Klei, sterk siltig, zwak humeus, matig slakhoudend, K-waarde: 0,3, zwartgrijs, msl 3,50 4,00-4,13 Zand, zeer fijn, sterk siltig, laagjes klei, K-waarde: 0,5, zwartgrijs, msl 4,50 5,00-4,93 Zand, matig fijn, zwak siltig, K-waarde: 6, grijs, d=220 5,50 6,00-5,93 Boorprofiel uitgetekend comform NEN 5104 Schaal 1: 30 Autorisatie:

26 Bijlage 5 Resultaten Zettingsberekeningen Invoer berekeningen (voorbeeld) klei tot -2 m NAP IJsseldelta - Kade Scherenwell kruin op +0,8 m Input View Layers 3. klei humeus 2. klei siltig 1. zand Laan 1914 nr EX Amersfoort Phone +31 (0) Fax 2 3 kade 1 D-Settlement 14.1 : klei -2 kruin +0,8.sli date Annex Uitvoer kruin kade (klei tot NAP -2 m) klei tot -2 m NAP IJsseldelta - Kade Scherenwell kruin op +0,8 m Laan 1914 nr EX Amersfoort Effective stress [kpa] 17, , , , , Time-History Time [days] Phone +31 (0) Fax Settlement [m] 0, , , , Annex date D-Settlement 14.1 : klei -2 kruin +0,8.sli 0, Vertical 4 (X = 26,600 m; Z = 0,000 m) Depth = 0,000 (-) [m] Method = NEN - Bjerrum with Darcy Settlement days = 0,201 [m] after M&WN001D01 19/20

27 Uitvoer kruin kade (veen tot NAP -2 m) veen tot -2 m NAP IJsseldelta - Kade Scherenwell kruin op +0,8 m Laan 1914 nr EX Amersfoort Effective stress [kpa] 21, , , , Time-History Time [days] Phone +31 (0) Fax Settlement [m] 0, , , , Annex date D-Settlement 14.1 : veen -2 kruin +0,8.sli 0, Vertical 4 (X = 26,600 m; Z = 0,000 m) Depth = 0,000 (-) [m] Method = NEN - Bjerrum with Darcy Settlement days = 0,462 [m] after Tr M&WN001D01 20/20