Ja, ook ik kan leren werkwoordsvormen goed te spellen!!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ja, ook ik kan leren werkwoordsvormen goed te spellen!!"

Transcriptie

1 Ja, ook ik kan leren werkwoordsvormen goed te spellen!! Een handleiding waarmee je leert werkwoordsvormen en daarvan afgeleide vormen op de juiste manier te spellen. STAPPENPLAN 2 DAT NOG MEER ZEKERHEID OVER DE JUISTE VORM GEEFT: Is het een werkwoord? Ja Nee Infinitief volt. deelw - pv Zelfst. nw - Bijv. nw Eenvoudig d - t - en tt of vt langer maken tt vt zo eenvoudig mogelijk ) stam stam+t inf. Zwak sterk - onregelmatig stam + te(n) (geen regels) stam + de(n Adviesburo CLS Swalmen Jack van Gerven clsswalm@hetnet.nl september/oktober

2 Inhoudsopgave: Ja, ook ik kan leren werkwoordsvormen goed te spellen!!... 1 Inhoudsopgave:... 2 Test hier je kennis van werkwoorden en daarvan afgeleide woorden... 3 Enkele begrippen vooraf:... 4 Hoe kun je zekerder worden van je zaak?... 5 Niet alle werkwoorden zijn ook persoonsvorm In de tegenwoordige tijd onderscheiden we bij de pv van regelmatige werkwoorden maar drie vormen:... 8 In de verleden tijd kennen we bij de pv van regelmatige werkwoorden maar twee verschillende vormen:... 9 Het voltooid deelwoord van regelmatige werkwoorden kent maar twee verschillende vormen: Sterke en onregelmatige werkwoorden Stappenplan 1 dat in heel veel gevallen de juiste vorm vindt Stappenplan 2 voor de juiste spelling van de werkwoordsvormen Om goed met het stappenplan 2 te oefenen hier nog een keer enkele deelschema s, die je bij elke stap verder helpen Nog meer oefenzinnen Is het voltooid deelwoord gedanst of gedansd, verlangd of verlangt BIJLAGE 1: instellen spellingcontrole in Word op je PC of laptop BIJLAGE 2: schrijfwijze van Engelse werkwoordsvormen BIJLAGE 3: Hoe schrijf ik een goede en nette sollicitatiebrief Hulp die geboden kan worden bij het corrigeren van brochures, scripties, sollicitatiebrieven, folders, advertenties, offertes, facturen, enz

3 Test hier je kennis van werkwoorden en daarvan afgeleide woorden Vul in de volgende zinnen de juiste vorm in: 1. Jij (gelooft/geloofd) dat verhaal van die gast toch zeker niet! 2. De verdachte heeft de moord op de drugsverslaafde.. (bekend/bekent). 3. Hij. (wordt/word) tijdens het verhoor door de rechercheur echter niet.. (gelooft/geloofd). 4. De verdachte (bekend/bekent) na het verhoor tenslotte toch de moord te hebben (gepleegt/gepleegd). 5. De wandelaar (verwachtte/ verwachte) het helemaal niet, maar toch bleek hij na enkele uren. (verdwaalt/verdwaald) te zijn. 6. Zijn vriend had die middag nog tegen hem gezegd: Jij.. (verdwaalt/verdwaald) eigenlijk nooit! 7. Zo ging de lang.. (verwachtte/verwachte) ontmoeting in het plaatselijk dorpscafé met de andere wandelaars die avond niet door. 8. De pas enkele maanden geleden (gescheide/gescheidde/gescheiden) vader ontvoerde zijn zoon uit de stad, waar zijn ex-vrouw nog steeds hetzelfde huis.. (bewoont/bewoond). 9. Waarom de vader het jongetje (ontvoert/ontvoerd) heeft, is voor de politie nog een groot raadsel. 10. Ik stond die avond in de kou te (wachten/wachtten) op de stadsbus (Word/Wordt) jij ook zo onzeker, als je dit soort woorden moet invullen? Controleer op pag. 15 van deze brochure, hoeveel vormen je juist gekozen hebt. Zijn dat er - zonder dat je maar wat gegokt hebt - 11 of meer, dan ben je al aardig in staat om werkwoordsvormen en daarvan afgeleide vormen goed te spellen. Bij 5 of meer fouten, kan het geen kwaad deze brochure goed door te nemen. Ik had in deze oefening van de 15 vormen goed. 3

4 Enkele begrippen vooraf: In deze brochure over de spelling van werkwoordsvormen en daarvan afgeleide woorden worden een aantal begrippen gebruikt, waarvan je de betekenis moet kennen. Hieronder staan die woorden (begrippen) met hun betekenis. 1. werkwoorden: woorden die meestal aangeven wat er in een bepaalde situatie gebeurt of wat er aan de hand is. ( zwemmen, lopen, spioneren, fietsen, werken, leven enz.) 2. zelfstandige naamwoorden: woorden die een naam geven aan mensen, dieren, dingen en toestanden. ( agent, meisje, hond, kat, kachel, auto, armoede, verwondering enz.) 3. bijvoeglijke naamwoorden: woorden die eigenschappen noemen van zelfstandige naamwoorden. (grote, lieve, jonge, arme, bekende, grote, vrolijke, enz.) Bijvoorbeeld: de jonge hond ligt in de veel te grote mand. 4. persoonsvorm: de werkwoordsvorm die in de verleden of tegenwoordige tijd van vorm verandert. ( Bv. Hij wacht op het advies van de commissie; Hij wachtte op het advies van de commissie.) De persoonsvorm verandert ook, als je de zin van het enkelvoud in het meervoud zet of omgekeerd. (Bv. De vrouw wacht op het advies van de commissie. De vrouwen wachten op het advies van de commissie.) De vorm die het werkwoord krijgt, hangt dus af van de persoon (= het onderwerp) in die zin. 5. onderwerp: persoon (mens, dier, ding of toestand) die datgene doet wat er in de zin gebeurt. Bv. Het viaduct stortte na de aanrijding door de vrachtwagen gedeeltelijk in. 6. infinitief: andere naam voor het hele werkwoord in een zin. De infinitief wordt altijd op dezelfde manier geschreven. (Bv. beginnen: Ze beginnen aan het werk. De kwekers moeten nog beginnen met het poten van aardappels.) 7. voltooid deelwoord: de werkwoordsvorm die samen met de persoonsvorm vertelt wat er in een bepaalde situatie gebeurt. Bv: Hij heeft (=pv) het geld uit de beurs ontvreemd (=vd) ; Hij is (=pv) er met de buit vandoor gegaan (=vd). 8. tegenwoordig deelwoord: de werkwoordsvorm die altijd als laatste letter een D heeft. ( voorbeelden: Kruipend kwam het kind de kamer binnen. Nog half slapend kwam hij s middags naar beneden.) 4

5 Hoe kun je zekerder worden van je zaak? Op school heb je vroeger ongetwijfeld geleerd dat je steeds regels moet toepassen bij het schrijven van de juiste werkwoordsvorm: Tegenwoordige tijd stam (ik-vorm) of stam (ik-vorm) +t hele werkwoord Verleden tijd: stam (ik-vorm) + te of +de stam (ik-vorm) + ten of +den klankverandering zonder vaste regels (bv. Lopen liep; slapen sliep etc ) Tijdens mijn lagere schooltijd bleven de woordjes (word) stam, (wordt) stam +t in klas 5 en 6 altijd op het rechter schoolbord staan, zodat ik later ook bij werkwoorden zonder een D in de stam ook maar DT invulde. Veel Nederlanders kunnen deze regels ook nog wel dromen en zelfs goed toepassen, maar maken toch nog veel fouten tegen de spelling van werkwoorden. Hoe kan dat? De belangrijkste reden waarom toch nog veel fouten gemaakt worden, komt voort uit het feit dat bovenstaande regels alleen gelden voor werkwoorden die in een zin de persoonsvorm zijn. Daarom moet je voordat je regels gaat toepassen, uitzoeken: 1. Of het woord dat je goed wil spellen wel een werkwoord is? 2. Als het woord een werkwoord is, of het dan de persoonsvorm is of niet? Is het woord waarover je twijfelt een werkwoord? Vraag 1: Is het woord waarover je twijfelt een werkwoord? De gemakkelijkste manier om daar achter te komen is het veranderen van de tijd, waarin de zin staat. Het woord dat dan ook verandert, is vrijwel altijd de persoonsvorm. 5

6 Hieronder staan 4 voorbeeldzinnen waarin het in te vullen woord geen werkwoord is. De werkwoorden (persoonsvormen) in onderstaande zinnen zijn: staat(stond), bleef (blijft), werden (worden) en kwam (komt), want die woorden veranderen wel als je de zin in een andere tijd zet. a. Nederland staat (stond) bekend om zijn.. (strijd of strijdt) tegen het water. b. De (verwachte of verwachtte) bekeuring voor de verkeersovertreding bleef (blijft) uit c. De. (gehaatte of gehate) terroristen werden (worden) in een streng bewaakte gevangenis opgesloten d.. (Huilend of huilent) kwam (komt) de kleuter de kamer binnen. a: (strijd of strijdt) Het woord strijd is een zelfstandig naamwoord en dat schrijf je zo eenvoudig mogelijk. (kan nooit op het eind dt krijgen!). Als je het woord langer maakt, hoor je strijden en dat is de reden dat je het zelfst. nw strijd met een d schrijft! b: (verwachte of verwachtte) Het woord verwachte is hier een bijvoeglijk naamwoord en ook bijvoeglijke naamwoorden schrijf je zo eenvoudig mogelijk, dus normaal gesproken nooit met dd of tt. (uitzondering: bv. De geredde bemanningsleden werden aan boord gehesen) gerede bemanningsleden zou hier immers niet kunnen! c: (gehaatte of gehate) Het woord gehate is hier een bijvoeglijk naamwoord en dat schrijf je wederom zo eenvoudig mogelijk, dus weer nooit met dd of tt. (uitzondering: bv. De bespotte actrice durfde niet meer op het toneel te verschijnen) bespote actrice zou hier immers niet kunnen! d: (Huilent of Huilend) Het woord Huilend is een zogeheten tegenwoordig deelwoord en dat krijgt altijd een d als laatste letter. Voorbeelden van tegenwoordige deelwoorden zijn bv. spelend, slapend, jokkend, rennend, sprintend, fietsend, rijdend, vliegend, hunkerend etc. Onthoud, altijd een d als laatste letter, ook als ze in de verleden tijd stam + te hebben. (danste dansend, lachte lachend, flitste- flitsend enz..) 6

7 NIET ALLE WERKWOORDEN ZIJN OOK PERSOONSVORM. We onderscheiden 4 soorten werkwoordsvormen: persoonsvorm, voltooid deelwoord, tegenwoordig deelwoord en infinitief (= hele werkwoord). Het is dus uiterst belangrijk voor het goed leren spellen van werkwoordsvormen om te achterhalen, of een werkwoord pv, vd, td of inf is. Hier hangt de schrijfwijze namelijk van af. Het is belangrijk te weten dat we het voltooid deelwoord (vd), het tegenwoordig deelwoord (td) en de infinitief (inf) altijd hetzelfde schrijven. Het doet er bij deze drie vormen niet toe in welke tijd de zin staat. Kijk maar naar de volgende voorbeelden: 1. Het kind wordt (werd) vandaag door de vrouw gekidnapt. (= vd) 2. Hij staat (stond) in de kou op de bus te wachten. (=inf) Opgelet: vaak schrijven de twijfelaars onder ons: Hij stond in de kou op de bus te wachtten en geven dan als reden aan, dat de zin toch in de verleden tijd staat en dan schrijf je immers stam+ten (=wachtten). Helemaal correct als wachtten de pv. zou zijn, maar wachten is in deze zin de infinitief en als infinitief schrijf je wachten altijd hetzelfde!! 3. Het kleine kind komt (kwam) fietsend (= td) de bijkeuken in. (tegenwoordige deelwoorden krijgen altijd als laatste letter een d!) Als een werkwoordsvorm persoonsvorm (pv), hele werkwoord = infinitief (inf) of voltooid deelwoord (vd) is, ontstaan er bij velen problemen met de juiste spelling ervan. Hoe lossen we dat voor eens en altijd op? We kunnen dat probleem oplossen, door eerst uit te zoeken of een werkwoordsvorm persoonvorm, infinitief of voltooid deelwoord is. Hoe doe je dat? Stap 1: zet de zin in een andere tijd en kijk welke werkwoordsvorm verandert. Dat werkwoord is de pv. Controlestap: zet de zin van het enkelvoud in het meervoud of van het meervoud in het enkelvoud en kijk welke werkwoordsvorm verandert. Ook dat werkwoord is weer de pv. Kijk maar eens naar de volgende voorbeeldzinnen: 1. Jij geloof.. dat verhaal van hem toch zeker niet! Andere tijd: Meervoud: Jij geloofde dat verhaal van hem toch zeker niet. Jullie geloven dat verhaal van hem toch zeker niet. Uitleg: geloof.. uit zin 1 is dus de pv. en die krijgt in de tegenwoordige tijd stam + t. Dus gelooft is hier de juiste schrijfwijze van deze pv. 7

8 2. De verdachte wordt door niemand geloof. Andere tijd: Meervoud: De verdachte werd door niemand geloof. De verdachten worden door niemand geloof Uitleg: Je ziet nu dat in deze voorbeeldzin de werkwoordsvorm geloof. geen persoonsvorm is, want dat woord verandert niet. Wordt(werd)(worden) is de pv. Geloof.. is hier geen infinitief (= geloven) en dus is het een voltooid deelwoord. Omdat de verleden tijd van geloven, geloofde(n) is, is geloofd is de enige juiste schrijfwijze van het voltooid deelwoord in deze zin. We weten nu, op welke twee manieren we de persoonsvorm in een zin kunnen vinden. Hoe moeten we de persoonsvorm nu correct spellen? Heel simpel! In de tegenwoordige tijd onderscheiden we bij de pv van regelmatige werkwoorden maar drie vormen: 1. stam (ik-vorm) (loop, ontmoet, geloof, verberg, enz..) 2. stam+t (loopt, ontmoet, gelooft, verbergt, enz ) 3. hele werkwoord (inf.) (lopen, ontmoeten, geloven, verbergen, enz ) De stam (=ik-vorm) schrijf je alleen wanneer het onderwerp in de zin IK is, of JIJ/JE in de vraagzin. IK word door de man achtervolgd. Word JIJ/JE door die man geplaagd? Let op: wanneer het onderwerp in de vraagzin met JE begint, schrijf je toch stam +t. Wordt JE VRIEND door die man geplaagd? (niet JE is het onderwerp, maar JE VRIEND! Tip: probeer JE in JIJ te veranderen en als dat lukt, is JE het onderwerp. Bij de zin: Wordt JIJ VRIEND door die man geplaagd? kan dat niet, dus is JE niet het onderwerp, maar JE VRIEND en dus schrijf je Wordt (stam + t) Stam + t schrijf je bij alle andere enkelvoudige onderwerpen in de tegenwoordige tijd, als de werkwoordsvorm die je moet opschrijven de pv is. 8

9 Het hele werkwoord (infinitief) schrijf je bij alle meervoudige onderwerpen in de tegenwoordige tijd, als de werkwoordsvorm de pv. is. Opgelet: soms lijkt het onderwerp meervoudig, maar is dat niet. Voorbeelden: De klas gaat met de bus naar het zwembad. (in een klas zitten wel meerdere kinderen, maar het woord klas = enkelvoud; dus gaat en niet gaan!) Een grote groep demonstranten verzamelt zich bij het gemeentehuis. (de groep bestaat wel uit veel demonstranten, maar het woord groep zelf is enkelvoud; dus schrijven we niet verzamelen, maar verzamelt!) In de verleden tijd kennen we bij de pv van regelmatige werkwoorden maar 2 verschillende vormen: 1. stam + te (de) wanneer het onderwerp enkelvoudig is 2. stam + ten (den) wanneer het onderwerp meervoudig is. De stam van het hele werkwoord bepaalt hier de juiste schrijfwijze van de persoonsvorm. Schrijf die stam altijd even op, wanneer je veel fouten maakt bij de spelling van werkwoordsvormen in de tegenwoordige of verleden tijd. Kijk maar eens naar deze voorbeeldzinnen: 1. ontmoeten (stam = ontmoet). De jongeman ontmoette zijn geliefde bij de deur. (stam + te) 2. fietsen (stam= fiets) Na afloop fietste het meisje weer snel naar huis terug. (stam + te) 3. beloven ( stam = beloof) De jongeman beloofde haar de volgende dag te bellen. (stam + de) 4. branden (stam = brand) Het meisje brandde van verlangen om hem weer te ontmoeten. (stam + de) Is het onderwerp meervoud, dan is het enige verschil dat we ten of den achter de stam plaatsen. Zin 2: Na afloop fietsten de meisjes weer snel naar huis terug. (stam + ten) 9

10 Het voltooid deelwoord van regelmatige werkwoorden kent maar twee verschillende vormen: Het voltooid deelwoord van de regelmatige (zwakke) werkwoorden krijgt als laatste letter altijd een d of een t (nooit dt!!!): een D als de verleden tijd stam + de(n) is en een T als de verleden tijd stam + te(n) Hele werkwoord Tegenwoordige tijd Verleden tijd Voltooid deelwoord Stam of stam + t Stam + te/de Op eind D of T dansen dans - danst danste(n) gedanst schrobben schrob - schrobt schrobde geschrobd fietsen fiets - fietst fietste gefietst branden brand - brandt brandde gebrand Nu denk je misschien dat alle voltooide deelwoorden met het voorvoegsel GE beginnen, maar dat is helaas niet zo. Was dat wel het geval geweest, dan zou je een voltooid deelwoord aan dat GE kunnen herkennen. Sommige werkwoorden hebben als beginletters GE, en hebben dus bij alle vormen GE. Kijk maar eens naar de onderstaande voorbeelden: Hele werkwoord Tegenwoordige tijd Verleden tijd Voltooid deelwoord Stam of stam + t Stam + te/de Op eind D of T geloven geloof - gelooft geloofde geloofd gebeuren gebeurt (stam: gebeur gebeurde gebeurd gebruik je nooit!) Om het nog moeilijker te maken: er zijn ook regelmatige werkwoorden die géén voorvoegsel GE krijgen bij het voltooid deelwoord en ook daar is het dan extra moeilijk om het voltooid deelwoord te onderscheiden van de vorm: stam+t in de tegenwoordige tijd. 10

11 Hele werkwoord Tegenwoordige tijd Verleden tijd Voltooid deelwoord Stam of stam + t Stam + te/de Op eind D of T beloven beloof belooft beloofde beloofd verbranden verbrand - verbrandt verbrandde verbrand herinneren herinner - herinnert herinnerde herinnerd ontvlammen ontvlam - ontvlamt ontvlamde ontvlamd Bij werkwoorden die beginnen met BE, VER, ONT, GE, HER moet je dus extra goed opletten, als je zo min mogelijk fouten tegen de werkwoordsspelling wilt maken. STERKE EN ONREGELMATIGE WERKWOORDEN In onze Nederlandse taal kennen we behalve de regelmatige (zwakke) werkwoorden ook nog zogeheten sterke en onregelmatige werkwoorden. Bij deze werkwoorden verschillen de verleden tijd en/of het voltooid deelwoord nogal van die van de regelmatige werkwoorden. Sterke werkwoorden: Hele werkwoord Tegenwoordige tijd Stam of stam + t Verleden tijd klankverandering Voltooid deelwoord lopen loop loopt liep liepen gelopen zwemmen zwem zwemt zwom - zwommen gezwommen beginnen begin begint begon begonnen begonnen winnen win wint won wonnen gewonnen bidden bid bidt bad baden gebeden liggen lig - ligt lag - lagen gelegen Voor de schrijfwijze van de verleden tijd en het voltooid deelwoord van de sterke werkwoorden zijn helaas geen regels op te stellen; die moet je gewoon van buiten leren. Hetzelfde geldt ook voor de onregelmatige werkwoorden. 11

12 Onregelmatige werkwoorden: Hele werkwoord Tegenwoordige tijd Verleden tijd Voltooid deelwoord bakken bak - bakt bakte bakten gebakken (niet gebakt!) zijn ben bent is was - waren geweest hebben heb heeft had hadden gehad Kunnen en kennen: Kom overigens bij het werkwoord kunnen niet in de war met het werkwoord kennen, want dat werkwoord is regelmatig en kent de volgende vormen: Hele werkwoord Tegenwoordige tijd Verleden tijd Voltooid deelwoord kennen ken - kent kende - kenden gekend kunnen kan kunt kon konden gekund Kunnen gebruik je in de betekenis van iets doen: bv. Ik kan zwemmen; Jij kunt goed voetballen; enz. (Dus de zin: Ik ken goed hockeyen. is goed gespeld, maar wat de betekenis betreft helemaal fout. ) Kennen gebruik je in de betekenis van iets weten: bv. Ik ken dat jongetje heel goed; ik ken de Franse woordjes heel goed; enz. (Dus de zin: Ik kan alle hoofdsteden van Europa uit mijn hoofd is goed gespeld, maar wat de betekenis van kunnen betreft, helemaal fout. Kan moet in deze zin ken zijn! ) Snap je nu dat de volgende zin wel goed is: Ik kan de moeilijke woorden correct spellen. (je doet hier iets, namelijk correct spellen dan kunnen!) Leggen en liggen: Ook bij het gebruik van de werkwoorden liggen en leggen zien we vaak fouten. Liggen is een toestand (passief) en leggen is een actieve bezigheid. Dus: Je ligt in bed en Je legt een boek op de tafel. Je hebt in het bos op de grond gelegen en de kip heeft een ei gelegd. (kost veel moeite de kip kakelt niet zo maar! Hele werkwoord Tegenwoordige tijd Verleden tijd Voltooid deelwoord liggen lig - ligt lag lagen gelegen leggen leg - legt legde - legden gelegd 12

13 STAPPENPLAN 1 DAT IN HEEL VEEL GEVALLEN DE JUISTE VORM VINDT Nu we de regels voor de werkwoordsvervoeging - in het kort met allerlei voorbeelden erbij - besproken hebben, kunnen we de juiste werkwoordsvormen van de oefening TEST JEZELF van pag 3. met stappenplan 1 gaan zoeken: Is het een werkwoord? JA NEE Vervang het werkwoord in de zin door er Maak het woord langer en schrijf een van onderstaande werkwoorden voor het woord zo eenvoudig mogelijk. in de plaats te zetten: verbrande verwachte behoud * hum humt hummen- humde(n) gehumd verlichte aanvaarde - gehouden * werk werkt werken werkte(n) gewerkt * leef leeft leven leefde(n)- geleefd Je hoort nu of het werkwoord achter de stam niets, t, te(n) of de(n) krijgt of dat het in die zin een voltooid deelwoord is (gehumd, gewerkt, geleefd). Enkele zinnen van oefening TEST JEZELF (zin 1, 5 en 11) 1. Jij..(gelooft/geloofd) dat verhaal van die gast toch zeker niet! Vervangen door vorm van hummen Jij..(humt/gehumd) dat verhaal van die gast toch zeker niet! Je vult in humt = stam + t dus moet je ook kiezen voor gelooft (stam + t) 5. De wandelaar.(verwachte/verwachtte) het helemaal niet, maar toch bleek hij na enkele uren..(verdwaalt/verdwaald) te zijn. Vervangen door vorm van werken De wandelaar.(werkte/gewerkte) het helemaal niet, maar toch bleek hij na enkele uren..(werkt/gewerkt) te zijn. Je vult in werkte = stam + te dus wordt het ook verwachtte (stam + te) Je vult in gewerkt (= volt. deelw) dus wordt het ook verdwaald (volt. deelw) 11.. (Word/Wordt) jij ook zo onzeker, als je dit soort woorden moet invullen? Vervangen door vorm van leven.(leef, Leeft) jij ook zo onzeker, als je dit soort woorden moet invullen? Je vult in Leef (= alleen stam) dus kies je ook voor Word (alleen stam zonder t!) 13

14 STAPPENPLAN 2 VOOR DE JUISTE SPELLING VAN WERKWOORDSVORMEN Wil je nog meer zekerheid dan kun je stappenplan 2 gebruiken. Pas je dit stappenplan toe, dan vind je vrijwel altijd de juiste werkwoordsvorm. Neem wel de juiste stappen, want anders ga je fouten maken: stap 1. Is het een werkwoord? Ja - stap 3. Nee - stap 2. Inf. (6) volt. deelw (5) - pv (4) Zelfst. nw - Bijv. nw Eenvoudig d - t - en tt of vt langer maken tt vt zo eenvoudig mogelijk ) stam stam+t inf. Zwak sterk - onregelmatig stam + te(n) (geen regels) stam + de(n) Stap 1: Is de vorm die je in moet vullen een werkwoordsvorm? (ja of nee?) Bij nee ga je naar stap 2 en bij ja ga je naar stap 3. o Stap 2: geen werkwoordsvorm, dan schrijf je de vorm zo eenvoudig mogelijk en trek jij je niets aan van de regels die voor de werkwoordsvervoeging gelden. (Het is immers geen werkwoord). Je maakt het woord dan langer en je schrijft dan de uitgang op die je hoort. Stap 3: wel een werkwoordsvorm, dan zoek je uit of de vorm een pv (stap 4), volt. deelw. (stap 5) of het hele werkwoord (=infinitief) (stap 6) is. Om uit te zoeken of het de pv. is, zet je de zin in een andere tijd, of verander je het onderwerp van de zin van enkelvoud in meervoud of omgekeerd. Verandert de werkwoordsvorm, die je in moet vullen door deze wijzigingen, dan heb je te maken met de persoonsvorm. o Stap 4: het is de pv en nu ga je uitzoeken in welke tijd de pv. staat en pas je de regels daarvoor toe. (zie pag. 8 en 9) o Stap 5: het is geen pv, maar een voltooid deelwoord. Let dan goed op of het voltooid deelwoord een D, en T of EN op het eind krijgt. Gebruik daarvoor de regels van pag. 10 en 11 van deze brochure. 14

15 o Stap 6: het is geen pv. en ook geen volt. deelwoord, dan kan het alleen nog maar het hele werkwoord (= infinitief) zijn. Ook die vorm schrijf ze zo eenvoudig mogelijk en normaal gesproken nooit met DD of TT. (Enige uitzondering: het hele werkwoord heeft van nature al DD of TT. ) Bv. Het meisje kwam bij ons thuis de bloemetjes buiten zetten; Vanwege de felle uitslaande brand was de inboedel van het huis helaas niet meer te redden. Goede antwoorden bij de oefening Test je kennis van pagina 3 1 gelooft 7 verwachte 2 bekend 8 gescheiden - bewoont 3 wordt - geloofd 9 ontvoerd 4 bekent - gepleegd 10 wachten 5 verwachtte - verdwaald 11 word 6 verdwaalt Uitleg met de juiste stappen bij de oefening Test jezelf van pag Stappen 1 3-4: pv - tegenw. tijd stam + t. gelooft 2. Stappen 1 3-5: ww volt. deelw. (vt = bekende) bekend 3. a. Stappen pv- tegenw. tijd - stam + t, wordt b. Stappen ww volt. deelw. ( vt= geloofde) geloofd 4. a. Stappen pv- tegenw. tijd - stam + t bekent b. Stappen ww volt. deelw. ( vt= pleegde) gepleegd 5. a. Stappen pv.- verl. tijd stam + te verwachtte b. Stappen ww volt. deelw. ( vt= verdwaalde) verdwaald 6. Stappen pv.-tegenw.tijd stam + t verdwaalt 7. Stappen 1-2 geen ww. bijv. naamwoord langer maken verwachte 8. a. Stappen 1-2 geen ww. bijv. naamwoord langer maken gescheiden b. Stappen pv.- tegenw.tijd stam + t bewoont 15

16 9. Stappen ww. volt. deelw, (vt=ontvoerde) ontvoerd 10. Stappen ww infinitief (zo eenvoudig mogelijk) wachten 11. Stappen pv tegenw. tijd stam (jij achter pv!) word Om goed met het stappenplan 2 te oefenen hier nog een keer enkele deelschema s, die je bij elke stap verder helpen Nu nog een aantal oefenzinnen. Alleen met oefenen kun je het stappenschema na korte tijd dromen, zodat je steeds minder fouten gaat maken. Maak zelf een kopie van het schema en hou(d) het bij de hand als je twijfelt over de juiste schrijfwijze van een werkwoordsvorm. Heb je bv. ontdekt dat de vorm die je in moet vullen geen werkwoord is, dan hoef je alleen nog maar op het rechter gedeelte van het schema te letten. Dat maakt alles een stuk gemakkelijker. Stap 1. Is het een werkwoord? Nee (stap 2.) Zelfst. nw - Bijv. nw langer maken zo eenvoudig mogelijk ) Heb je via je stappenplan ontdekt dat het om een persoonsvorm tt gaat, dan gebruik je enkel de aanwijzingen, die daarover in je schema staan. (stam, stam + t of infinitief). Stap 1. Is het een werkwoord? Stap 3. Ja pv (stap 4.) tt stam stam+t inf. 16

17 Handig is om van werkwoordsvormen of daarvan afgeleide woorden die je vaker fout spelt een lijstje aan te leggen, dat er dan bijvoorbeeld als volgt zou kunnen gaan uitzien. Infinitief Stam. (ik, jij Stam+t Sterk zwak Stam + de/te Voltooid in vraagzin) onregelmatig deelwoord vermoeden vermoed vermoedt zwak vermoedde vermoed leven leef leeft zwak leefde geleefd beseffen besef beseft zwak besefte beseft veranderen verander verandert zwak veranderde veranderd bedwingen bedwing bedwingt sterk bedwong bedwongen kunnen kan kan, kunt onregelmatig kon gekund kennen ken kent zwak kende gekend ontmoeten ontmoet ontmoet zwak ontmoette ontmoet Na al deze uitleg ga je nog een oefening maken en daarbij moet je het stappenplan toepassen. Probeer eerst stappenplan 1 en controleer je antwoorden met stappenplan 2. Alleen door dit consequent te doen, neem je de twijfels over de juiste spelling van werkwoordsvormen weg. Succes ermee. NOG MEER OEFENZINNEN: Schrijf eerst het hele werkwoord op en volg daarna het stappenplan 2. Voorbeeld zin 1: Barsten ja(werkwoord) pv verl.tijd zwak ev - stam + te (tt omdat de stam van het werkwoord barsten = barst al een t heeft!) - barstte 1)De bom barstte gisteren, toen ze boven de Syrische stad werd afgeworpen. 2) De bommen bars.. ook eergisteren al boven de stad en dat gaat zo maar door. 3) Hoe wor. zout gewonnen? 4) Tegenwoordig onderschei. men twee soorten zout: zeezout en steenzout. 5) Zeezout win. men in tropische gebieden. 6) Het zeewater wor door zonnewarmte ingedamp.. 7) Als de pekel verzadig.is, wor. hij naar kleinere zouttuinen vervoer 17

18 8) Steenzout wor. in mijnen gedolven uit zoutlagen, waarvan de dikte varieer.. van enige meters tot 1000 meter. 9) Voor de winning van het zout worden schachten geboor en vervolgens worden horizontale gangen uitgehouw.. 10) Door boorgaten wor water in een zoutlaag gespo (spuiten). 11) De pekel wor. opgepomp.. of omhoog gepers.. 12) De brandkasten kraak. toen ze werden opengebrok.. (openbreken) 13) Een beveiligingsambtenaar gelas. de nieuwsgierigen om door te lopen. (gelasten) 14) Omdat de actrice zichtbaar vermoei raak.., wer.. het interview beëindig... 15) Met gekruis.. vingers staar de non gisteren voor zich uit. Goede antwoorden en uitleg van de oefenzinnen 1) De bom barstte gisteren, toen ze boven de Syrische stad werd afgeworpen. Barsten ja(werkwoord) pv verl.tijd zwak ev - stam + te - barstte 2) De bommen barstten ook eergisteren al boven de stad en dat gaat zo maar door. Barsten ja(werkwoord) -pv- verl. tijd- zwak mv - stam+ten -barstten 3) Hoe wordt zout gewonnen? Worden ja(werkwoord) pv tt -ev- stam+t - wordt 4) Tegenwoordig onderscheidt men twee soorten zout: zeezout en steenzout. Onderscheiden ja(werkwoord) pv tt ev - stam+t - onderscheidt 5) Zeezout wint men in tropische gebieden. winnen ja(werkwoord)- pv tt ev - stam+t - wint 6) Het zeewater wordt door zonnewarmte ingedampt. worden ja(werkwoord) pv -tt ev - stam+t wordt indampen ja(werkwoord) volt.dw. ingedampt (verl. tijd = dampte in) 18

19 7) Als de pekel verzadigd is, wordt hij naar kleinere zouttuinen vervoerd. Verzadigen ja(werkwoord) volt.dw. verzadigd (verl. tijd = verzadigde) Worden ja(werkwoord) pv -tt ev - stam+t wordt Vervoeren ja(werkwoord) volt.dw. vervoerd (verl. tijd = voerde) 8) Steenzout wordt in mijnen gedolven uit zoutlagen, waarvan de dikte varieert van enige meters tot 1000 meter. Worden ja(werkwoord) pv -tt ev - stam+t wordt variëren ja(werkwoord) pv -tt ev - stam+t varieert 9) Voor de winning van het zout worden schachten geboord en vervolgens worden horizontale gangen uitgehouwd (of uitgehouwen). Worden ja(werkwoord) pv -tt mv inf(hele werkw) worden Uithouwen ja(werkwoord) volt.dw. uitgehouwd (verl. tijd = houwde uit) - volt.dw. - uitgehouwen (andere vorm volt.dw) 10) Door boorgaten wordt water in een zoutlaag gespoten. Worden ja(werkwoord) - pv -tt ev stam + t) wordt Spuiten ja(werkwoord) volt.dw. - gespoten (verl.tijd = spoot) 11) De pekel wordt opgepompt of omhoog geperst. Worden ja(werkwoord) - pv -tt ev stam + t) wordt Oppompen ja(werkwoord) volt.dw. - opgepompt (verl. tijd = pompte) Persen - ja(werkwoord) volt.dw. - geperst (verl. tijd = perste) 12) De brandkasten kraakten toen ze werden open gebroken. Kraken ja(werkwoord) - pv -vt mv stam + ten) kraakten openbreken - ja(werkwoord) volt.dw. opengebroken (verl. tijd: brak) 19

20 13) Een beveiligingsbeambte gelastte de nieuwsgierigen om door te lopen. Gelasten - ja(werkwoord) - pv -vt ev stam + te) gelastte 14) Omdat de actrice zichtbaar vermoeid raakte, werd het interview beëindigd. Vermoeien - ja(werkwoord) volt.dw. vermoeid (verl. tijd: vermoeide) Raken - ja(werkwoord) - pv -vt ev stam + te) raakte Worden ja(werkwoord) - pv -vt ev sterk) werd Beëindigen - ja(werkwoord) volt.dw. beëindigd (verl. tijd: beëindigde) 15) Met gekruiste vingers staarde de non gisteren voor zich uit. Kruisen nee (geen werkwoord) bijv.nw zo eenvoudig mogelijk - gekruiste Staren - ja(werkwoord) - pv -vt ev stam + de) staarde In totaal moest je in deze oefening zelf nog 28 woorden invullen. Daarvan had ik er goed. 20

21 IS HET VOLTOOID DEELWOORD GEDANST OF GEDANSD, VERLANGD OF VERLANGT De schrijfwijze van voltooide deelwoorden levert vaak problemen op. We hebben op pag. 11 al gezien dat voltooide deelwoorden die gevormd worden van werkwoorden die met BE, ONT, HER, VER of GE beginnen, extra problemen kunnen opleveren. Daarnaast komen we ook aan het twijfelen bij werkwoorden waarvan de stam eindigt op de letter of lettercombinatie t- k -f s- ch- p ( t kofschip of t fokschaap). Op school heb je immers geleerd dat je bij de letters van t kofschip in de verleden tijd TE krijgt en dat het voltooid deelwoord als laatste letter een T krijgt. In onderstaand schema zie je echter dat die regel niet klopt bij de verleden tijdsvormen en de volt. deelwoorden zoals glansde-geglansd en leefde-geleefd. Hele werkwoord Stam Verleden tijd Voltooid deelwoord glans glansde geglansd fiets fietste gefietst leef leefde geleefd besef besefte beseft De oplossing voor deze tegenstrijdigheid vind je als je gaat kijken naar het hele werkwoord (infinitief) van glansde en leefde en dan komt de aap uit de mouw. Glans is de stam van glanzen en leef is de stam van leven. De letters van t kofschip moeten dus ook in het hele werkwoord voorkomen op de plaats waar de stam gemaakt wordt. Alleen in dat geval krijg je TE in de verleden tijd en een T in het voltooid deelwoord. In alle andere gevallen krijg je bij zwakke werkwoorden de DE in de verleden tijd en D in het voltooid deelwoord. Hele werkwoord Stam t kofschip Verleden tijd Voltooid deelwoord glanzen glans hele ww heeft geen s glansde geglansd fietsen fiets wel s in hele ww fietste gefietst leven leef hele ww heeft geen f leefde geleefd beseffen besef wel f in hele ww besefte beseft Je moet voor de kofschip- of fokschaap regel dus kijken of die letters én in het hele werkwoord én in de stam voorkomen! Tip: bij de s of de f in de stam altijd even naar het hele werkwoord kijken!!!! Daar ook een s of f; dan stam +TE in verleden tijd en een T als laatste letter van het voltooid deelwoord. 21

22 BIJLAGE 1: INSTELLEN SPELLINGCONTROLE IN WORD OP JE PC of LAPTOP De spellingcontrole in de Officeprogramma s Word en Outlook en in steeds meer andere programma s helpen je bij het juist spellen van alle Nederlandse woorden, die maar één schrijfwijze kennen. Dat geldt niet alleen voor alle niet-werkwoorden, maar ook voor werkwoordsvormen die maar één schrijfwijze hebben. Zo zullen de fout gespelde werkwoordsvormen gepleegt, gedansd, geglanst door de spellingcontrole als fout bestempeld worden, omdat er maar een juiste vorm van bestaat. Vandaar dat er een golvend rood lijntje onder deze 3 woorden staat. Ga in zo n geval binnen bv. Word op het woord (geglanst) staan en druk vervolgens op de rechter muisknop. Er verschijnt dan een venster met de juiste spelling van het woord geglanst, namelijk geglansd. Op die manier kun je ook de juiste schrijfwijze van de fout gespelde woorden gepleegt en gedansd achterhalen, nl. gepleegd en gedanst! Verschijnen er geen rode golfjes onder een verkeerd gespeld woord dan is de spellingcontrole in het programma waarmee je woorden typt niet actief. Hoe je de spellingcontrole moet aanzetten is bij elk programma verschillend. Ik zal het hieronder uitleggen voor de versie Word 2003 en Outlook Bij de versie Word 2007 en hoger vind je Spelling en grammatica door in de bovenste werkbalk op Controleren te klikken. Dan verschijnt links de knop: Spelling- en grammaticacontrole en daarbinnen klik je op Opties. 1. Ga in de bovenste werkbalk van Word 2003 of Outlook 2003 naar EXTRA en klik erop met de linker muisknop. 2. Wacht even tot in het keuzemenu OPTIES verschijnt en klik weer met links op OPTIES, waarna het venster dat je hiernaast ziet, geopend wordt. 3. Klik vervolgens op het tabblad Spelling en grammatica. 22

23 4. In het nu geopende venster moet je de vakjes voor spellingcontrole controleren tijdens typen en grammatica controleren tijdens het typen aanvinken door erop te klikken, zodat de spellingen grammaticacontrole geactiveerd wordt. (Als ze al aangevinkt zijn, zijn beide opties al geactiveerd) Opm: Als je de grammaticacontrole ook activeert dan verschijnen er groene golflijntjes bij grammatica fouten. Bij heel veel andere werkwoordsvormen die meerdere goede vormen hebben, (word, wordt, verwacht, verwachte, verwachtte, bedaart, bedaard, verricht, verrichtte, verrichte enz. ) kom je ook met de spellingcontrole niet verder, omdat de spellingcontrole ze goed rekent, terwijl ze feitelijk fout zijn. Voorbeeldzin: Na dat fantasieverhaal wordt ik door niemand meer gelooft. In deze zin staan 2 werkwoordfouten (wordt en gelooft) en toch keurt de spellingcontrole van Word deze zin helemaal goed. Voorbeeldzin: Na dat fantasieverhaal word ik door niemand meer geloofd. In deze zin staan nu de juiste werkwoordsvormen (word = ik vorm tt) en (geloofd = volt. deelw.) Wil je dus zeker zijn van je werkwoordsspelling; gebruik dan de 2 stappenplannen zoals die in deze brochure behandeld zijn.. BIJLAGE 2: SCHRIJFWIJZE VAN ENGELSE WERKWOORDSVORMEN Wil je de Engelse werkwoordsvormen die in onze Nederlandse taal veelvuldig gebruikt worden goed leren spellen dat kun je daarvoor het volgende overzicht gebruiken. Let op! Sommige werkwoorden zien er heel gekunsteld uit. Je kunt voor de schrijfwijze ook nu weer gebruik maken van t kofschip, maar nu nog uitgebreid met woorden die een x of een sj tsj klank hebben: Kijk maar naar onderstaande voorbeelden: (Denk er aan: de kofschip letters moeten in het hele werkwoord en in de stam voorkomen!) 23

24 Letter t : rebooten reboot rebootte gereboot Letter k: checken checkt checkte gecheckt Letter f surfen surft surfte gesurft Letter s stressen strest streste gestrest Letter ch brunchen bruncht brunchte gebruncht Letter p appen appt appte geappt Letter x mixen mixt mixte gemixt sj-klank crashen crasht crashte gecrasht tsj-klank matchen matcht matchte gematcht Bij woorden die in de stam als laatste letter een e hebben, kijk je naar de letter voor die e; is dat een letter van het kofschip, dan schrijf je weer te in de verleden tijd en heeft het voltooid deelwoord een t. Voorbeelden: racen - ik race hij racet racete geracet faken - ik fake hij faket fakete gefaket updaten - ik update hij updatet updatete geüpdatet freelancen - ik freelance hij freelancet freelancete gefreelancet daten - ik date hij datet datete gedatet liken - ik like hij liket likete geliket Geldt de regel van het kofschip niet, dan schrijven we in de verleden tijd de en krijgt het voltooid deelwoord ook een d. barbecueën ik barbecue hij barbecuet barbecuede gebarbecued downloaden ik download hij downloadt downloadde gedownload hobbyen ik hobby hij hobbyt hobbyde gehobbyd sprayen ik spray hij sprayt sprayde gesprayd uploaden ik upload hij uploadt uploadde geüpload cancelen ik cancel hij cancelt cancelde gecanceld googelen ik googel hij googelt googelde gegoogeld managen ik manage hij managet managede gemanaged saven ik save hij savet savede gesaved timen ik time hij timet timede getimed wordfeuden ik wordfeud hij wordfeudt wordfeudde gewordfeud Wil je nog meer informatie over de spelling van Engelse werkwoorden in onze taal, dan kun je terecht op de website: Ga hier in het linker menu naar werkwoorden, klik er op en je treft in het vervolgscherm nog heel wat extra info aan. Op diezelfde site vind je overigens ook nog info over het gebruik van hoofdletters en andere onderwerpen! 24

25 BIJLAGE 3: HOE SCHRIJF IK EEN GOEDE EN NETTE SOLLICITATIEBRIEF? Een sollicitatiebrief moet je in feite zien als een visitekaartje van jezelf. Hij moet er dus netjes uitzien en de inhoud moet duidelijk maken, waarom ze jou zouden moeten uitnodigen voor een vervolggesprek. Word je namelijk voor zo n gesprek uitgenodigd, dan heb je daarmee al heel wat concurrenten achter je gelaten, nl. alle medesollicitanten die niet uitgenodigd zijn! Zeker in deze tijd, waarin de banen niet voor het oprapen liggen, is het dus zaak om een goede, opvallende, korte, nette brief te schijven, die er als volgt kan uitzien: Naam en adresgegevens van jezelf (1) Naam firma, bedrijf, eventueel naam persoon, en adresgegevens (2) Plaatsnaam vanwaar je de brief schrijft, datum (3) Betreft: (4) hier geef je aan om welke sollicitatie (baan) het gaat Geachte.. (5) naam contactpersoon genoemd bij (2) en anders Geachte Men./Mevr. DEEL 1 VAN DE BRIEF (6) Hier geef je aan, hoe je aan de weet bent gekomen, dat er een vacature is. (gelezen, gehoord, gezien.via , facebook, website etc..) DEEL 2 VAN DE BRIEF (7) Dit deel is het belangrijkste stuk van je brief waarin je aangeeft, waarom je interesse hebt in deze baan, waarom jij die baan goed zou kunnen invullen en waarom ze met jou een goede keuze zullen maken. Eventuele ervaring met soortgelijk werk moet je hier zeker noemen. Kom enthousiast over en maak de lezer van de brief nieuwsgierig naar jou. (je wilt immers uitgenodigd worden voor een gesprek). DEEL 3 (SLOT VAN DE BRIEF) (8) In de afsluitende regels van je brief geef je nog eens duidelijk aan, dat je graag bereid bent om je schriftelijke sollicitatie mondeling toe te lichten en dat je in afwachting van een mogelijke uitnodiging daartoe, verblijft met vriendelijke groeten, Handtekening (9) Voor- en Achternaam (10) Aantal bijlage(n): (11) Meestal kun je met één bijlage volstaan. Die bijlage wordt ook wel het Curriculum Vitae genoemd en hierin vermeld je uitgebreid al je persoonlijke gegevens, de afgeronde opleiding(en) die je gevolgd hebt, namen van stagebegeleiders, eventuele vorige werkgevers die een goed woordje voor je kunnen doen enz. Blijf in deze bijlage vooral zakelijk en som geen overbodige gegevens op. VOORBEELD SOLLICATIEBRIEF: 25

26 Advertentie: Voor Grieks restaurant Delphi in Roermond zijn wij op zoek naar een ervaren, zelfstandig werkende kok (m/v), die bereid is elke maand ook een viertal zaterdagen of zondagen te werken. Leeftijd jaar; salariëring vindt plaats in overleg en hangt o.a. af van ervaring. Sollicitatie binnen 2 weken te richten aan de eigenaar: Demis Sirtaki, Athenestraat 16, 6071 GX Roermond. Voorbeeld van een goede sollicitatiebrief: (de cijfertjes 1 t/m 11) schrijf je uiteraard niet in je brief, maar verwijzen naar de onderdelen die in de brief aan de orde moeten komen! Probeer de omkaderde sollicitatiebrief van pag. 26 en 27 op één A4-tje te krijgen en zorg daarbij voor een mooie bladverdeling. (1) Petra Jacobs Limburgialaan XJ Reuver (2) Grieks restaurant Delphi t.a.v. de heer D. Sirtaki Athenestraat GX Roermond (3) Reuver, 1 oktober 2014 (4) Betreft: sollicitatie ervaren zelfstandig werkende kok (5) Geachte heer Sirtaki, (6) In dagblad De Limburger van maandag 29 september las ik uw advertentie waarin u op zoek bent naar een ervaren, zelfstandig werkende kok voor uw restaurant Delphi in Roermond. 26

27 (7) Welnu, ik ben misschien wel de kok, waar u naar op zoek bent, want ik heb al enkele jaren ervaring, waarvan de laatste drie jaar als zelfstandig werkende kok in restaurant Dalmatia in Panningen. Het gereis naar Panningen is echter vaak een probleem, omdat de veerpont tussen Reuver en Kessel s avonds laat niet meer in de vaart is. Roermond daarentegen is met de auto via de A73 vanuit Reuver binnen een kwartier bereikbaar. Tegen het werken op zaterdag of zondag heb ik geen bezwaar, omdat mijn vriend ook een baan heeft, waarbij hij vaker in de weekends moet werken. Het zou wel mooi zijn, als we onze werkzaamheden in de weekenden op elkaar zouden kunnen afstemmen. Al met al zou ik het heel fijn vinden om in de nabije toekomst in uw restaurant werkzaam te mogen zijn. (8) Graag zou ik een en ander mondeling willen toelichten en in afwachting van een mogelijke uitnodiging voor een sollicitatiegesprek, verblijf ik met vriendelijke groeten, (handtekening!) Petra Jacobs Aantal bijlage(n): 1 CURRICULUM VITAE (Op een apart A4-tje!) --- anders is het immers geen bijlage! Persoonlijke gegevens: Petra Jacobs Limburgialaan XJ Reuver Geb. datum: adres: petrajacobs201@gmail.com Opleidingen: Gilde opleiding Venlo Verzorging Niveau 4 (2008 geslaagd) Diverse avondcursussen koken ( ) Rijbewijs B/BE Werkervaring: Tijdens mijn stage gedurende de opleiding in Venlo heb ik o.a. gewerkt in eetcafé de Herberg te Tegelen (2006) en in brasserie De gouden haan te Reuver (2007). In Reuver ben ik na eerst vakantiewerk te hebben verricht nog werkzaam geweest tot eind december Toen ben ik van baan veranderd en gaan werken in restaurant Dalmatia in Panningen. Referenties: Dhr. J. Souflaki, eigenaar van restaurant Dalmatia tel: of Mevr. Y. Toetje, eigenaresse van brasserie De gouden haan tel: of

28 Hulp die geboden kan worden bij het corrigeren van brochures, scripties, sollicitatiebrieven, folders, advertenties, offertes, facturen, enz.. Wanneer u er zeker van wilt zijn, dat uw brochure, sollicitatiebrief, scriptie, factuur, offerte etc. zonder spelling- of werkwoordfout de deur uit gaat, dan kan ik wellicht iets voor u betekenen. U mailt mij dan de tekst, brochure, brief die u wilt laten corrigeren als bijlage met een kort mailtje met het onderwerp: advies correctie. Ik bekijk uw tekst vervolgens en mail u dan zo snel mogelijk een bedrag door, waarvoor ik de door jou/u aangeleverde tekst foutloos kan corrigeren. Gaat u daarmee akkoord, dan mailt u mij terug met het onderwerp: akkoord met correctie. Ik ga dan aan het werk en vertrouw er uiteraard op, dat u het afgesproken bedrag na ontvangst van de gecorrigeerde tekst ook daadwerkelijk aan mij overmaakt. Maar, probeer eerst zelf in je brief, brochure, folder of advertentie zo weinig mogelijk fouten te maken. Met de aanwijzingen in deze spellingbrochure moet dat samen met de spellingcontrole die in Word, maar ook in veel andere tekstverwerkingsprogramma s aanwezig is, al best wel lukken. Wilt u overigens bij u thuis of op uw bedrijf/instelling uitleg over de spellingregels, dan kan dat ook. Om de kosten te drukken zou u dan zelf een groepje van enkele personen (max. 4) kunnen samenstellen. Ook kan ik bij u thuis of op uw bedrijf/instelling de spellingcontrole in Word of Outlook voor u instellen en u tevens leren hoe u zelf woorden aan de spellingcontrole kunt toevoegen. Mail, sms of bel me dan even! Succes ermee! Jack van Gerven Adviesburo CLS (Correct Leren Spellen) Swalmen clsswalm@hetnet.nl Tel: Mobiel:

DPS. Communicatie. Werkblad: werkwoordspelling

DPS. Communicatie. Werkblad: werkwoordspelling Werkstuk schrijven DPS Communicatie Werkblad: werkwoordspelling On line, korte, doelgerichte cursussen. Aan de slag wanneer het u uitkomt. Via Skype contact met een ervaren docent. Makkelijker was het

Nadere informatie

Spelling. A. Kijk voor de vormen van de tegenwoordige tijd naar het volgende schema:

Spelling. A. Kijk voor de vormen van de tegenwoordige tijd naar het volgende schema: Spelling 1. Werkwoorden: tegenwoordige tijd A. Kijk voor de vormen van de tegenwoordige tijd naar het volgende schema: ik - je/u/hij/ze t we/jullie/ze en bijvoorbeeld: ik drink ik bied je drinkt je biedt

Nadere informatie

Spiekkaart. Persoonsvorm - p.v.

Spiekkaart. Persoonsvorm - p.v. Persoonsvorm - p.v. DE PERSOONSVORM IS EEN WERKWOORD 1. 2. 3. Zet de zin in een andere tijd: Muis schrijft een brief. Muis schreef een brief. Het werkwoord dat verandert is de persoonsvorm. Maak van de

Nadere informatie

Kun je dit nog? Spelling. Kaartjes met schrijfaanwijzingen. Kaartje bij woordpakket 1. Voorbeeld

Kun je dit nog? Spelling. Kaartjes met schrijfaanwijzingen. Kaartje bij woordpakket 1. Voorbeeld eek Kaartje bij woordpakket erkwoorden: jij/je achter de persoonsvorm tegenwoordige tijd jij-vorm voor de persoonsvorm (ik-vorm + t) jij-vorm achter de persoonsvorm (ik-vorm) kruipen jij kruipt kruip jij?

Nadere informatie

Indien je de regels uit dit bestand kunt toepassen en je kent de stappen die je in het schema moet maken, dan beheers je de werkwoordspelling goed.

Indien je de regels uit dit bestand kunt toepassen en je kent de stappen die je in het schema moet maken, dan beheers je de werkwoordspelling goed. Regels werkwoordspelling In dit bestand worden de 5 werkwoordsvormen uitgelegd. Het gaat om: 1. Tegenwoordige tijd 2. Verleden tijd 3. Voltooid deelwoord 4. Onvoltooid deelwoord 5. Bijvoeglijk gebruikt

Nadere informatie

Deel 1: Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Deel 1: Persoonsvorm tegenwoordige tijd Deel 1: Persoonsvorm tegenwoordige tijd In deze les leer je zwakke werkwoorden als persoonsvorm in de tegenwoordige tijd op de juiste manier spellen. De sterke werkwoorden leveren vaak geen d- of t-problemen

Nadere informatie

Handleiding Sollicitatiebrief

Handleiding Sollicitatiebrief Handleiding Sollicitatiebrief 1. De gerichte sollicitatiebrief Met een gerichte sollicitatiebrief reageer je op een advertentie waarin een werkgever een vacature vermeldt. Voorafgaand aan het schrijven

Nadere informatie

Wegwijs in de werkwoordspelling

Wegwijs in de werkwoordspelling Wegwijs in de werkwoordspelling 1 Een aantal begrippen Tijd = de tijd waarin gesproken wordt: vandaag, gisteren, morgen Persoon = wie aan het spreken is of de persoon om wie het gaat in de zin. Infinitief

Nadere informatie

Sollicitatiebrief. De 10 Stappen. Op zoek naar werk? Wij maken jou sterk!

Sollicitatiebrief. De 10 Stappen. Op zoek naar werk? Wij maken jou sterk! Sollicitatiebrief De 10 Stappen Op zoek naar werk? Wij maken jou sterk! Sollicitatiebrief: De 10 Stappen! Dit stappenplan is bestemd voor iedereen die opzoek is naar een betaalde baan/stageplek en wil

Nadere informatie

Basis Werkwoordspelling is onderdeel van de Bundel Basisprogramma's. Deze bundel bevat ook Basisspelling en Basisgrammatica.

Basis Werkwoordspelling is onderdeel van de Bundel Basisprogramma's. Deze bundel bevat ook Basisspelling en Basisgrammatica. Basis Werkwoordspelling Basis Werkwoordspelling is onderdeel van de Bundel Basisprogramma's. Deze bundel bevat ook Basisspelling en Basisgrammatica. Basis Werkwoordspelling is een programma voor het leren

Nadere informatie

Hoe werk ik een opdracht uit?

Hoe werk ik een opdracht uit? Taalwijzers Hoe werk ik een opdracht uit? Hoe schrijf ik een volzin? Hoe verklaar ik een moeilijk woord? Hoe vervoeg ik werkwoorden? Hoe lees ik een zakelijke tekst? Welk lidwoord moet ik gebruiken? Hoe

Nadere informatie

Hoe spel ik een werkwoord?

Hoe spel ik een werkwoord? Ik wandel, wandel jij Hij wandelt, jij wandelt Wij wandelen Wandel noemen we de ik-vorm. Daar komt soms wat bij: bjvoorbeeld een t (hij, zij, het, men, jij wandelt) of en (wij, zij, jullie wandelen) Ik

Nadere informatie

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief

Solliciteren (2) Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? De sollicitatiebrief Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over de sollicitatiebrief en het curriculum vitae (c.v.). Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart kun je: vertellen wat je schrijft in

Nadere informatie

IN DRIE STAPPEN NAAR EEN FOUTLOZE WERKWOORDSPELLING. werkwoordspelling.com M.Kiewit

IN DRIE STAPPEN NAAR EEN FOUTLOZE WERKWOORDSPELLING. werkwoordspelling.com M.Kiewit IN DRIE STAPPEN NAAR EEN FOUTLOZE WERKWOORDSPELLING werkwoordspelling.com M.Kiewit Schematisch overzicht Stap 1: De persoonsvorm De persoonsvorm is het werkwoord dat op de eerste plaats komt te staan als

Nadere informatie

2b nr. 1 Zinnen met verschillende volgorde

2b nr. 1 Zinnen met verschillende volgorde OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding

Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht

Nadere informatie

Spelling & Formuleren. Week 2-7

Spelling & Formuleren. Week 2-7 Spelling & Formuleren Week 2-7 Tentamenstof Boek: Praktische cursus Spelling 6e druk Auteur: M. Klein & M. Visscher Alle hoofdstukken behalve hoofdstuk 4 Proeftentamens zie Blackboard Succes! TEGENWOORDIGE

Nadere informatie

(ZAKELIJKE) TAALVERZORGING 1 NEDERLANDS

(ZAKELIJKE) TAALVERZORGING 1 NEDERLANDS (ZAKELIJKE) TAALVERZORGING 1 NEDERLANDS 0 AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgd schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen (d, t of dt). Tijdens deze uitleg kun je oefenen

Nadere informatie

Z I N S O N T L E D I N G

Z I N S O N T L E D I N G - 1 - Z I N S O N T L E D I N G Waarom is zinsontleding zo belangrijk? Elke scholier op de middelbare school maar ook de kinderen op de lagere school, komen veelvuldig met zinsontleding in aanraking, eigenlijk

Nadere informatie

Hoe leer ik uit... Naam: Klas:

Hoe leer ik uit... Naam: Klas: Hoe leer ik uit... Naam: Klas: 1 Inhoud Woorden... 3 Flashcards... 3 Opschrijven... 3 WRTS... 3 Tekenen... 4 Stones... 5 Flashcards Opschrijven - WRTS... 5 Het thema van de Stone... 5 Stukjes combineren...

Nadere informatie

Dit programma is gemaakt voor leerlingen vanaf groep 6 van de basisschool, alle niveaus van het vmbo en mbo 1 en 2.

Dit programma is gemaakt voor leerlingen vanaf groep 6 van de basisschool, alle niveaus van het vmbo en mbo 1 en 2. Werkwoordspelling op maat Werkwoordspelling op maat besteedt aandacht aan het hele algoritme van de spelling van regelmatige werkwoorden en ook aan de verleden tijd van onregelmatige werkwoorden. Doelgroepen

Nadere informatie

Spelling Werkwoorden. Doelgroep Spelling Werkwoorden. Omschrijving Spelling Werkwoorden

Spelling Werkwoorden. Doelgroep Spelling Werkwoorden. Omschrijving Spelling Werkwoorden Spelling Werkwoorden Spelling Werkwoorden is een programma voor het leren schrijven van de werkwoordsvormen. Deze module behandelt de spelling van infinitief, tegenwoordige tijd, verleden tijd, voltooid

Nadere informatie

De spelling van de werkwoorden

De spelling van de werkwoorden De spelling van de werkwoorden Tegenwoordige tijd Opdracht 7, wb. p. 52 Om welke reden schrijf je beland in zin b zonder t en bevindt in zin f met t? In beide zinnen is het onderwerp je, maar in zin b

Nadere informatie

Thema 10. We ruilen van plek

Thema 10. We ruilen van plek Thema 10 We ruilen van plek Les 10.1 1. zakenreis 2. industrieën 3. raketten 4. percentage 5. demonstratie Les 1 gouden, ziekenhuis In het ankerverhaal staat dat de moeder van Gaby Pak kersen geeft in

Nadere informatie

Wat heb je gisteren gedaan?

Wat heb je gisteren gedaan? Wat heb je gisteren gedaan? Uitleg 1 Het perfectum (I) In de volgende tekst zijn de vormen van het perfectum vetgedrukt. Gisteren heb ik een drukke dag gehad. s Morgens heb ik hard gewerkt. Daarna heb

Nadere informatie

Toelichting bij de kaartjes die in het opzoekboekje spelling en werkwoordspelling zijn opgenomen

Toelichting bij de kaartjes die in het opzoekboekje spelling en werkwoordspelling zijn opgenomen Toelichting bij de kaartjes die in het opzoekboekje spelling en werkwoordspelling zijn opgenomen Van elk kaartje wordt in deze toelichting kort beschreven wat erop staat. Een spellingregel wordt extra

Nadere informatie

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING...

maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... maandag 11 mei inleveren! STAGE BOEK 2015 VAN.AFDELING... 1 Gegevens leerling Naam Adres Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoon Afdeling/leerweg Gegevens school Naam Schoolbegeleider Adres Plaats Telefoon

Nadere informatie

Werkwoordspelling. Zomercursus Taal. Bijzondere gevallen 1. Bijzondere gevallen 1. De drie strategieën

Werkwoordspelling. Zomercursus Taal. Bijzondere gevallen 1. Bijzondere gevallen 1. De drie strategieën Werkwoordspelling Eerste les PV tegenwoordige tijd PV verleden tijd Voltooid deelwoord Bijvoeglijk gebruikt Tweede les Je achter de pv Gebiedende wijs Aansporing met u Engelse werkwoorden Zomercursus Taal

Nadere informatie

Werkwoordspelling. Tegenwoordige tijd persoonsvorm

Werkwoordspelling. Tegenwoordige tijd persoonsvorm Werkwoordspelling Tegenwoordige tijd persoonsvorm Ik loop hij loopt wij lopen Dit boekje is gemaakt om de werkwoordspelling van de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd te leren. Als je goed de regels

Nadere informatie

1 Werkwoorden. Voor deze aanbieding geld: op = op!!!

1 Werkwoorden. Voor deze aanbieding geld: op = op!!! 1 Werkwoorden Vrijwel iedereen is zich ervan bewust dat de spelling van de werkwoordsvormen in het Nederlands een valkuil is. Wie heeft zich nooit afgevraagd: d of t of dt? Gelukkig zijn er een paar regels

Nadere informatie

Nooit meer fouten tegen -d, -t of -dt.

Nooit meer fouten tegen -d, -t of -dt. Nooit meer fouten tegen -d, -t of -dt. Ad Haans Uitgeverij Bureau Pragmatekst Westpoint 120 5038KG TILBURG Ad Haans 2014. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel

Nadere informatie

instapkaarten taal verkennen

instapkaarten taal verkennen instapkaarten inhoud instapkaarten Taal verkennen thema 1 les 2 1 thema 1 les 4 2 thema 1 les 7 3 thema 1 les 9 4 thema 2 les 2 5 thema 2 les 4 6 thema 2 les 7 7 thema 2 les 9 8 thema 3 les 2 9 thema 3

Nadere informatie

SKYPE, de goedkope manier van communiceren via internet (VOIP) Voor allen die willen weten hoe je Skype moet installeren en instellen op je PC.

SKYPE, de goedkope manier van communiceren via internet (VOIP) Voor allen die willen weten hoe je Skype moet installeren en instellen op je PC. SKYPE, de goedkope manier van communiceren via internet (VOIP) Voor allen die willen weten hoe je Skype moet installeren en instellen op je PC. Ik zal je nu stap voor stap vertellen hoe je dat moet doen.

Nadere informatie

van tevoren vragen opschrijven om bij een sollicitatiegesprek te stellen.

van tevoren vragen opschrijven om bij een sollicitatiegesprek te stellen. CP2 solliciteren Als u in Nederland belangstelling heeft voor een vacature, kunt u gaan solliciteren. Meestal gaat u dan praten bij een bedrijf. Soms kunt u ook telefonisch solliciteren. In cruciale praktijksituatie

Nadere informatie

Zinsontleden en woordbenoemen groep 7/8

Zinsontleden en woordbenoemen groep 7/8 Zinsontleden en woordbenoemen groep 7/8 Naam: 1 Inhoudsopgave: 3 - Onderwerp 4 - Persoonsvorm 5 - Gezegde 6 - Lijdend voorwerp 7 - Meewerkend voorwerp 8 - Werkwoorden 8 - Zelfstandig naamwoorden 9 - Bijvoeglijk

Nadere informatie

In elke zin staat een werkwoord. Werkwoorden zijn woorden die aangeven welke handeling of toestand of welk proces in de zin centraal staat.

In elke zin staat een werkwoord. Werkwoorden zijn woorden die aangeven welke handeling of toestand of welk proces in de zin centraal staat. Grammatica: werkwoorden werkwoordsen uitleg Werkwoordsen 1. Persoonsvorm In elke zin staat een werkwoord. Werkwoorden zijn woorden die aangeven welke handeling of toestand of welk proces in de zin centraal

Nadere informatie

In een sollicitatiebrief zijn drie gedeelten te onderscheiden: 1. De inleiding 2. Het middenstuk 3. De afsluiting

In een sollicitatiebrief zijn drie gedeelten te onderscheiden: 1. De inleiding 2. Het middenstuk 3. De afsluiting Het doel van de sollicitatiebrief is uitgenodigd te worden voor een gesprek. De brief (van brevis wat kort betekent) moet daarom informatief zijn en de belangstelling opwekken van de selecteur om nader

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

Samenvatting Nederlands Grammatica en Spelling blok 2

Samenvatting Nederlands Grammatica en Spelling blok 2 Samenvatting Nederlands Grammatica en Spelling blok 2 Samenvatting door Babette 1149 woorden 23 juni 2016 9,5 3 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Op niveau Grammatica Vaak zie je aan een zin of de

Nadere informatie

Werkwoorden. Hebben en zijn. De twee belangrijkste werkwoorden in het Nederlands zijn hebben en zijn. Ik ben Thomas. Ik heb een fiets.

Werkwoorden. Hebben en zijn. De twee belangrijkste werkwoorden in het Nederlands zijn hebben en zijn. Ik ben Thomas. Ik heb een fiets. Werkwoorden Hebben en zijn De twee belangrijkste werkwoorden in het Nederlands zijn hebben en zijn. Ik ben Thomas. Ik heb een fiets. persoon onderwerp hebben zijn 1 enk. ik heb ben 2 enk. jij/u hebt bent

Nadere informatie

Werkwoorden in uitvoering - Werkwoorden schrijven - leerboek - 1

Werkwoorden in uitvoering - Werkwoorden schrijven - leerboek - 1 Werkwoorden in uitvoering - Werkwoorden schrijven - leerboek - 1 1. Inhoudsopgave 1. Inhoudsopgave 6 2. Werkwoorden schrijven, een verhaal (1). 9 We missen iemand Werkwoorden: een begin 3. Werkwoorden

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Hoe werk ik een opdracht uit?

Hoe werk ik een opdracht uit? Hoe werk ik een opdracht uit? Ik gebruik de OVUR-methode om in stappen een opdracht of een probleem op te lossen. Oriënteren Wat wordt er verwacht? (evaluatiecriteria) Wat weet ik al over het onderwerp?

Nadere informatie

Samenvatting Nederlands NL Blok

Samenvatting Nederlands NL Blok Samenvatting Nederlands NL Blok 3+4+5+6 Samenvatting door een scholier 1867 woorden 23 september 2008 3,3 9 keer beoordeeld Vak Nederlands Blok 3 Weet je het nog? Bij zinsontleding je een zin in een vaste

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

Kijk op: www.nt2taalmenu.nl. nt2taalmenu wordt gemaakt door: Frans Snik, Ed Kniesmeijer en René den Nijs. Brieven schrijven

Kijk op: www.nt2taalmenu.nl. nt2taalmenu wordt gemaakt door: Frans Snik, Ed Kniesmeijer en René den Nijs. Brieven schrijven OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk

Thema Op zoek naar werk http://www.edusom.nl Thema Op zoek naar werk Lesbrief 8. Opbellen naar een bedrijf. Wat leert u in deze les? Een telefoongesprek naar een bedrijf begrijpen. Een gesprek over een advertentie begrijpen.

Nadere informatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo loopbaanoriëntatie

euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo loopbaanoriëntatie euzedossier ouderparticipatie keuzedossier vmbo loopbaanoriëntatie Op acht bladzijden in het werkboek wordt de medewerking van de ouders of verzorgers van de leerlingen gevraagd. Wanneer de werkboeken

Nadere informatie

Woordsoorten. De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort.

Woordsoorten. De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort. Woordsoorten De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort. Woord Uitleg Voorbeeld Werkwoord Lidwoord Zelfstandig Bijvoeglijk

Nadere informatie

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Tipboekje. Herman Jozefschool. Groep 8

Tipboekje. Herman Jozefschool. Groep 8 Tipboekje Herman Jozefschool Groep 8 Inhoudsopgave Tips: Woordsoorten Werkwoorden, Lidwoorden,Zelfstandige naamwoorden en eigen namen Bijvoeglijke naamwoorden,voorzetsels,vragende voornaamwoorden Bezittelijke

Nadere informatie

Woordsoorten. Nederlands. Aanwijzend voornaamwoord. Onderschikkend voegwoord. Persoonlijk voornaamwoord. Betrekkelijk voornaamwoord

Woordsoorten. Nederlands. Aanwijzend voornaamwoord. Onderschikkend voegwoord. Persoonlijk voornaamwoord. Betrekkelijk voornaamwoord Woordsoorten Nederlands Aanwijzend voornaamwoord Betrekkelijk voornaamwoord Bezittelijk voornaamwoord Bijvoeglijk gebruikt werkwoord Bijvoeglijk naamwoord Bijwoord Bijzin Hoofdzin Hulpwerkwoord Koppelwerkwoord

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Dit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur

Dit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur Dit ebook heb ik geschreven op 28/10/2013 van 8:26 uur tot 9.58 uur Inhoud Ik heb geen tijd om een ebook te schrijven!... 3 Waarom heb ik het recht om je dit te vertellen?... 4 Template voor schrijven

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Hieronder volgt een gedeelte uit mijn boek voor een eerste indruk. Het leerboek telt 64 pagina s, het antwoordenboek 47 pagina s

Hieronder volgt een gedeelte uit mijn boek voor een eerste indruk. Het leerboek telt 64 pagina s, het antwoordenboek 47 pagina s Hieronder volgt een gedeelte uit mijn boek voor een eerste indruk. Het leerboek telt 64 pagina s, het antwoordenboek 47 pagina s 2 Werkwoorden waarvan de IK-VORM eindigt op een D De IK-VORM van een werkwoord

Nadere informatie

Extra oefeningen voor werkwoordspelling

Extra oefeningen voor werkwoordspelling Extra oefeningen voor werkwoordspelling Inleiding Bij Taal actief 2 is voor groep 6 een apart werkboekje samengesteld voor de voorbereiding op de spelling van de werkwoorden. Veel gebruikers van Taal actief

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

D of T Bingo! www.meesterklaas.nl. Welke regels hebben jullie gehanteerd? Omdat hij werd gestoord, wendde hij zijn gezicht naar de deur.

D of T Bingo! www.meesterklaas.nl. Welke regels hebben jullie gehanteerd? Omdat hij werd gestoord, wendde hij zijn gezicht naar de deur. Lees de zinnen voor in willekeurige volgorde. De leerlingen moeten vervolgens het d/t woord in die zin juist invullen. Wanneer een leerling alle zinnen als eerst heeft roept hij of zij INGO! Zijn alle

Nadere informatie

Actielessen. Lesbrief 3. Leren in de bibliotheek. Wat leert u in deze les? Veel succes! http://www.edusom.nl

Actielessen. Lesbrief 3. Leren in de bibliotheek. Wat leert u in deze les? Veel succes! http://www.edusom.nl http://www.edusom.nl Actielessen Lesbrief 3. Leren in de bibliotheek Wat leert u in deze les? Hoe je kunt leren in de bibliotheek en op het internet Grammatica: voltooide tijd Veel succes! Deze les is

Nadere informatie

Kernwoord Uitleg Voorbeeld

Kernwoord Uitleg Voorbeeld Aanhalingstekens Accenttekens Achtervoegsel Afbreekteken Gebruik je voor een citaat of als iets niet letterlijk is bedoeld. Gebruik je om iets nadruk te geven of om dubbelzinnigheid te voorkomen. Een nietzelfstandig

Nadere informatie

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders

plastraining voor kinderen adviezen voor ouders plastraining voor kinderen adviezen voor ouders Uw kind start met een plastraining op de polikliniek Kindergeneeskunde van het OLVG. Uw kind volgt de training omdat hij problemen heeft met zijn blaas.

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk

Thema Op zoek naar werk http://www.edusom.nl Thema Op zoek naar werk Lesbrief 9. Het sollicitatiegesprek. Wat leert u in deze les? Een sollicitatiegesprek voeren. De voltooide tijd gebruiken. Vragen naar interesse stellen en

Nadere informatie

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd.

Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. Grammaticaoefeningen 3 Wonen en vervoer Werkwoorden in een andere tijd Oefening 1 Kijk nog eens in het boek op bladzijde 80 naar Werkwoorden in een andere tijd. 1 Begrijp je deze informatie? ja / nee,

Nadere informatie

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen?

Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het voorspellen? Les 2: Voorspellen Tekst: Veilig in het verkeer "Welkom:... " Introductiefase: 1. "Vorige week zijn we begonnen met voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand zich nog herinneren wat de bedoeling was bij het

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Werkwoordspelling op maat

Werkwoordspelling op maat Werkwoordspelling op maat Muiswerk Werkwoordspelling op maat besteedt aandacht aan het hele algoritme van de spelling van regelmatige werkwoorden en ook aan de verleden tijd van onregelmatige werkwoorden.

Nadere informatie

1 Werkwoord. (wonen, werken, lopen,...) 8 Grammatica is niet moeilijk. wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden.

1 Werkwoord. (wonen, werken, lopen,...) 8 Grammatica is niet moeilijk. wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden. 1 Werkwoord (wonen, werken, lopen,...) wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden. 8 Grammatica is niet moeilijk 1.1 woon, woont, wonen Ik woon nu in Nederland. Jij woont nu in Nederland. U woont nu

Nadere informatie

Thema Kinderen en school

Thema Kinderen en school http://www.edusom.nl Thema Kinderen en school Lesbrief 18. Het 10-minutengesprek. Wat leert u in deze les? Vergelijkingen maken. Zeggen hoe vaak iets gebeurt. Verkleinwoordjes. Veel succes! Deze les is

Nadere informatie

Taal Spelling & leestekens

Taal Spelling & leestekens Taal Taalverzorging Basisoefenboek voor de Citotoets, Entreetoets, LVS-toetsen - groep 7&8 Inzage exemplaar Taal Spelling & leestekens Basisoefenboek met 200 vragen versie 1.0 Uitgave voor het basisonderwijs

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Klankzuivere werkwoorden vervoegen Methode voor beelddenkers Juf Kitty 2016

Klankzuivere werkwoorden vervoegen Methode voor beelddenkers Juf Kitty 2016 Klankzuivere werkwoorden vervoegen Methode voor beelddenkers Juf Kitty 2016 Inleiding Waarom klopt het niet als je werdt schrijft? Is het kookte of kookde? Als je onvoldoende Nederlands spreekt als tweede

Nadere informatie

100 Gouden regels voor zakelijke teksten. Pyter Wagenaar & Heidi Aalbrecht

100 Gouden regels voor zakelijke teksten. Pyter Wagenaar & Heidi Aalbrecht 100 Gouden regels voor zakelijke teksten Pyter Wagenaar & Heidi Aalbrecht Inhoud Inleiding 7 Foutloos schrijven 9 Formuleren 41 Leestekens 59 Brieven 73 Offertes 87 E-mail 99 Taaletiquette 113 Verklaring

Nadere informatie

Na de uitslag moest Rob onmiddellijk een Europese bestemming noemen. Razendsnel dacht hij na.

Na de uitslag moest Rob onmiddellijk een Europese bestemming noemen. Razendsnel dacht hij na. Tekst finale spellingwedstrijd + uitleg probleemwoorden De televisiequiz Stel je voor: je meldt je aan voor een televisiequiz. Tot je verrassing word je uitgenodigd. De vragen beantwoord je zo goed mogelijk.

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 5. Werk vragen in een winkel

Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 5. Werk vragen in een winkel Thema Op zoek naar werk. Lesbrief 5. Werk vragen in een winkel Inleiding Deze les gaat over het zoeken naar werk. Over hoe je een baan kunt vinden. In deze les gaat een vrouw, Maria, naar een winkel om

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

Eerste hulp bij jouw CV met ouders!

Eerste hulp bij jouw CV met ouders! Heb jij al een CV? Daarin zet je alle belangrijke dingen die je hebt gedaan: bijvoorbeeld je opleiding(en) en baantjes. Hiermee laat je aan werkgevers zien wie je bent en wat je kunt: dat is dus heel belangrijk

Nadere informatie

Je eerste mailtjes met een computer

Je eerste mailtjes met een computer Je eerste mailtjes met een computer Het e-mailadres Om te e-mailen hebben jij en jouw correspondent een e-mailadres nodig. Een e-mailadres bestaat steeds uit 2 delen gescheiden door een o Wat vóór @ staat

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Apostolische rondzendbrief

Apostolische rondzendbrief oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de

Nadere informatie

Liggen of leggen / kennen of kunnen

Liggen of leggen / kennen of kunnen maart 2012 vanaf 9 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Liggen of leggen / kennen of kunnen Liggen of leggen / kennen of kunnen tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof 1 Weet je wat mijn kip

Nadere informatie

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen.

LESBRIEF. Laat uw leerlingen 10 minuten lezen in 7Days. Uw leerlingen mogen zelf weten welke artikelen ze deze 10 minuten lezen. Vrijdag 26 februari 2016 Artikelen: Alle artikelen - 7Days week Inhoud: Leerlingen leren artikelen analyseren. Leerlingen herhalen het correct spellen van de persoonsvorm in de tegenwoordige en verleden

Nadere informatie

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE TAALWERKBLAD PARTICIPATIE aanpak coach cultuur deelnemen doel eigenschappen heden integreren kwaliteiten meedoen mentor nu plan samenleving toekomst vaardigheden verleden verwachtingen wensen DE WERKWOORDSTIJDEN

Nadere informatie

Actielessen. Les 5. Feest in de buurt! Wat leert u in deze les? Veel succes! http://www.edusom.nl

Actielessen. Les 5. Feest in de buurt! Wat leert u in deze les? Veel succes! http://www.edusom.nl http://www.edusom.nl Actielessen Les 5. Feest in de buurt! Wat leert u in deze les? Nieuwe woorden Grammatica: werkwoorden in de verleden tijd Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou.

Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Voor jou! 9 Voor jou! Dit boek is voor jou. Het gaat over God. En over God en jou samen. Over Gods liefde voor jou. Het boek gaat over geloven. Het gaat over jouw geloof! Lees en bekijk alles goed. Je

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach Instructieboek Koken Voor de Mpower-coach juni 2014 Mpower-coach Instructieboek Versie 1.2014 blz. 2 Inhoud: Inhoudsopgave blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema koken : blz. 7 Module 0: Beginnen met koken blz.

Nadere informatie

tip! in leerjaar 1, is nog weinig verschil; mavo mag deze samenvatting ook gebruiken

tip! in leerjaar 1, is nog weinig verschil; mavo mag deze samenvatting ook gebruiken Boekverslag door Tmp_cox 1720 woorden 25 oktober 2012 5.8 259 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Nieuw Nederlands NIEUW NEDERLANDS; Samenvatting, (mavo), havo, vwo hoofdstuk 1 t/m 6 tip! in leerjaar

Nadere informatie