REACTIENOTA. Reactie HWH op wijzigingsvoorstellen, commentaar en vragen van de waterschappen op resp. bij de DNO

Transcriptie

1 REACTIENOTA Reactie HWH op wijzigingsvoorstellen, commentaar en vragen van de waterschappen op resp. bij de DNO Onderdeel DNO Wijzigingsvoorstel/ commentaar/ vraag Reactie/ antwoord AI Algemeen; DNO en derdenwerking Het is een overeenkomst tussen de stichting HWH en Delfland, maar in de overeenkomst wordt vaak gesproken over de waterschappen (Delfland) Omdat in HWH-verband samenwerking nodig is, terwijl er om praktische en redenen (zie item hierna) geen meerpartijenovereenkomsten worden gesloten, wordt er gekozen voor een feitelijke derdenwerking ; op grond van de DNO zijn het waterschap en HWH verplicht om iets met derden (de andere waterschappen) te doen, terwijl deze derden (uiteraard) juridisch niet aan deze contractuele verplichting gebonden zijn. Omdat deze derden waterschappen zijn voor wie dezelfde verplichting geldt, ontstaat er feitelijk een samenwerking tussen alle (deelnemende) waterschappen. Algemeen; gelijke overeenkomst voor alle waterschappen Om te beginnen vind ik (en dat is ook steeds mijn bezwaar geweest bij de overige (bindings-) overeenkomsten), dat de overeenkomst eigenlijk niet per individueel waterschap met het waterschapshuis gesloten zou moeten worden, maar als een meerpartijen overeenkomst met alle deelnemende waterschappen. De reden hiervoor is dat daarmee geborgd wordt dat een ieder dezelfde overeenkomst heeft, dat over en weer partijen van elkaar weten dat zij dezelfde voorwaarden hebben als de overige waterschappen. Er zitten namelijk een aantal bepalingen in de conceptovereenkomst op basis waarvan het zo zou kunnen zijn dat op enig moment de verschillende overeenkomsten van de Om praktische redenen werkt HWH niet met meerpartijenovereenkomsten. Het verzamelen van alle handtekeningen (576 voor één overeenkomst indien alle waterschappen meedoen), het voorzien van alle deelnemers van een door alle deelnemers ondertekend exemplaar is te omslachtig. Hier komt bij dat telkens wanneer er sprake is van nieuwe deelnemers het hele ondertekeningscircus opnieuw gevolgd moet worden. Een bepaling als AIII artikel 3, lid 1, zou geen recht doen aan een echte meerpartijenovereenkomst. Het door ZZL aangedragen punt van de gelijkluidendheid van de DNO voor alle waterschappen is bij het werken met individuele overeenkomsten inderdaad een mogelijk reëel probleem. Uiteraard dient de DNO voor alle waterschappen in principe gelijkluidend te zijn. Vandaar dat A III artikel 7, lid 1 in de overeenkomst is opgenomen. Het valt echter niet uit te sluiten dat het gerechtvaardigd is dat in een individueel geval de DNO op grond van AIII artikel 7, leden 4 en 5 voor een individueel waterschap gaat afwijken van de met de andere 1

2 Algemeen (Startbegroting) waterschappen met HWH uit de pas gaan lopen. Voorbeeld is A art 7 lid 4 en 5a. Dat wordt ondervangen door een gezamenlijke overeenkomst, omdat dan geborgd is dat bij een eventuele wijziging alle partijen moeten instemmen met de aanpassing. Naar mijn idee wordt het bovenstaande onvoldoende geborgd door art A 7 lid 1. Een andere mogelijkheid is dat HWH garandeert in de individuele overeenkomsten dat zij de individuele overeenkomsten die ze met de waterschappen sluit, gelijkluidend maakt en houdt. Dan is de borging niet zozeer gelegen in het feit dat de waterschappen en Het Waterschapshuis direct een meerpartijen overeenkomst hebben met elkaar, maar ligt de borging in het feit dat Het Waterschapshuis die gelijkheid (afdwingbaar) garandeert. Dan zal met name ook art A 7 lid 4 en 5 moeten worden aangepast, zodat daarbij komt te staan dat Indien bovenstaande situatie zich voordoet, zal de betreffende bepaling door hwh in alle DWO s met de waterschappen worden aangepast. (ZZL) (R&IJ) Transitie eis is dat de startbegroting met unanieme stemmen moet worden genomen. Uit de stukken blijkt dat bestuurlijk (besluit AB GR HWH d.d ) is besloten dat als basis wordt genomen de begroting 2013 vastgesteld in de ledenvergadering van 29 juni 2012 en het AB van HWHJ van 5 juli waterschappen gesloten DNO s. Zo is het mogelijk dat een onvoorziene omstandigheid voor het ene waterschap niet voor de andere waterschappen opgaat. Daarom is de gedane tekstsuggestie in het nieuwe lid 6 gewijzigd overgenomen. AIII artikel 7, lid 1 en het nieuwe lid 6 zijn zo geformuleerd ( gezamenlijk worden gewijzigd of aangevuld resp. de overige waterschappen ipv alle overige waterschappen ) dat de waterschappen en HWH afhankelijk van de situatie kunnen bepalen of de wijziging bijvoorbeeld bij meerderheid van stemmen of bijvoorbeeld unaniem tot stand dient te komen. Basis is de inderdaad de begroting 2013 die is behandeld in de ledenvergadering en het AB medio In 2012 zijn daarnaast enkele begrotingswijzigingen voor 2012 vastgesteld door Stichtingsbestuur die echter een structurele doorwerking hebben in Ter verduidelijking zijn de wijzigingen ten opzichte van de behandelde begroting 2013 in de aanbiedingsbrief 2

3 Algemeen, 1. Opzet overeenkomst. Toerekening exploitatiekosten en kapitaalslasten Vervolgens blijkt uit de toelichting dat echter wordt uitgegaan van de wijzigingen welke voortvloeien uit de opzeggingen en aanmeldingen tot en de tussentijdse begrotingswijzigingen van Geconstateerd wordt dat ondanks het besluit van toch daarvan wordt afgeweken door opzeggingen van na 5 juli 2012 mee te nemen. Vraagpunt 0 : welke opzeggingen tot worden in aansluiting op de vastgestelde begroting 2013 worden hiermee geaccordeerd en leidt dat tot onbedoelde lastenverzwaring voor de resterende deelnemers? (WSDD) (HHD)(HHSK) De DNO is blijkens de toelichting zo opgezet dat behalve de afgesproken kostenverdeelsleutel voor (deel)programma tevens de exploitatiekosten en de kapitaalslasten van HWH aan de verschillende programma s worden toegerekend. Die methodiek is afgestemd op de voorgenomen ombouw van de laatst vastgestelde begroting voor 2013 naar een productbegroting. Aandachtspunten/ vraagpunten: a. De uit de toezendbrief blijkende voorgenomen wijze van toerekening van de algemene kosten aan de diverse programma s is in strijd met artikel 35 van de GR HWH. Dat artikel gaat er van uit dat alle deelnemende waterschappen volgens een bepaalde kostenverdeelsleutel deelnemen aan de bij deze definitieve versie van de DNO overzicht inzichtelijk gemaakt. Het betreft o.i. overigens geen omvangrijke mutaties. Het Algemeen Bestuur heeft op 26 november gevraagd om de financiële consequenties voor de andere waterschappen voor de AB-vergadering van 17 december in beeld te hebben. Er wordt een aanvullend bestuursvoorstel ingediend. Uitgangspunt is dat de opzeggingen geen invloed hebben voor de resterende deelnemers. Uit de opmerkingen van De Dommel blijkt dat het goed is bijlage 1 van de toezendbrief d.d. 5 november 2012 hier nader toe te lichten: Ad a en b: In AIII artikel 1, lid 2 worden conform artikel 35 GR HWH de programmakosten en de organisatiekosten apart benoemd. Artikel 35 noch de daarbij behorende reglementen bevatten voorschriften over de wijze waarop deze kosten in de begroting dienen te worden vermeld m.a.w. de begrotingssystematiek. Daarom is er, zolang programmakosten en organisatiekosten aan de hand van de betreffende kostenverdeelsleutels apart worden vastgesteld geen strijd 3

4 algemene kosten van HWH en voorts dat de programmakosten aan de daaraan deelnemende waterschappen worden toegerekend overeenkomstig een voor dat programma geldende kostenverdeelsleutel. Het omslaan van algemene kosten over de programma s is in strijd met de tekst van art 35 GR HWH. Het overgaan naar een productbegroting laat onverlet dat overeenkomstig de tekst van GRHWH de algemene kosten en de programmakosten uit elkaar moeten worden gehouden en via aparte kostenverdeelsleutels moeten worden verrekend. Uitgangspunt van art 35 GR HWH is dat alle waterschappen aan de algemene kosten moeten bijdragen overeenkomstig een door het AB van de GR HWH vastgestelde kostenverdeelsleutel. Het voornemen om de algemene kosten voortaan om te slaan over de programma s is daar mee in strijd en heeft het effect dat bij geringe programmadeelname de waterschappen die wel deelnemen zich voor een onevenredige kostenstijging gesteld kunnen zien. b. Geconstateerd wordt voorts dat de DNO op 2 gedachten hinkt: artikel 1.L (onderdeel I) en artikel 1 lid 2 (onderdeel III) gaan overeenkomstig artikel 35 gr HWH wel uit van separate toerekening van programmakosten en algemene met artikel 35. Dit zal HWH bij welke begrotingssystematiek dan ook conform artikel 35 altijd blijven doen, ook al omdat wanneer we de organisatiekosten aan de programmakosten willen toerekenen, eerst duidelijk moet zijn wat die organisatiekosten zijn. Dat de organisatiekosten op grond van de nieuwe begrotingssystematiek vervolgens aan de programmakosten worden toegerekend doet in dit verband dus niet ter zake. Artikel 1, lid 2 (maar ook AII artikel 1 sub l.) is derhalve begrotingssystematiek-neutraal geformuleerd. 4

5 organisatiekosten overeenkomstig de daarvoor vastgestelde kostenverdeelsleutels. c. Bij het deel van de DNO, onderdeel C, wordt naast de kostenverdeelsleutel voor het desbetreffende programma tevens een verplichting tot betaling van een jaarlijks verschuldigd bedrag opgenomen Het in verband met de kostendekkende bijdrage jaarlijks verschuldigde bedrag wordt vermeld in de begroting HWH over het betreffende jaar. Hier is dus de grondslag van de toerekening van de algemene kosten aan het desbetreffende programma opgenomen zoals in de toezend brief is aangekondigd. Die grondslag is, zoals gezegd, i.s.m. artikel 35 GR HWH, niet transparant en kan leiden tot onevenredige kostprijs van programma s. d. De wijze van omslaan van de algemene kosten over de diverse programma s is eveneens niet bekend/ transparant en dat is wel een randvoorwaarde voor een goed transitiebesluit. Daarmee liggen de verplichtingen ten tijde van de transitie niet goed vast. Informatie over de wijze van kostentoerekening van algemene kosten aan programma s ontbreekt. Verzocht wordt om aanvullende informatie daarover. e. De bestaande contracten die niet in de DNO zijn opgenomen missen de wel in de Ad c. Dat een waterschap moet betalen voor een programma dat het van HWH afneemt, vloeit voort uit AIII, artikel 1, lid 2. Uit de kostenverdeelsleutel vloeit geen zelfstandige betalingsverplichting voort; deze bepaalt slechts hoe het bedrag dat het waterschap op grond van voornoemd artikel dient te betalen wordt bepaald. Met de aangehaalde zin is geenszins de grondslag gegeven voor de toerekening van de algemene kosten aan het desbetreffende programma en met de term jaarlijks verschuldigd bedrag wordt geen nieuwe verplichting naast die van artikel AIII, artikel 1, lid 2 geïntroduceerd. Met deze zin wordt uitsluitend op een flexibele manier, d.m.v. een verwijzing naar de begroting, aangegeven wat een waterschap in het betreffende jaar voor een programma dient te betalen. Voor deze methode is gekozen om te voorkomen dat Deel C van de overeenkomst jaarlijks moet worden gewijzigd. Op grond van de voorgaande uitleg gaan we ervan uit de laatste zin van uw opmerking niet langer van toepassing is. Ad d. Het AB heeft op 31 oktober jl. besloten om de ombouw van de begroting los te koppelen van de transitie. Op 26 november heeft het AB evenwel besloten dat er op 17 december a.s. wel inzicht moet worden gegeven in de nieuwe systematiek. Wij verwijzen naar de stukken die voor 17 december nog aanvullend worden aangeleverd. Ad e. Uit het voorgaande moge blijken dat de DNO geen bepaling bevat dat de organisatiekosten aan de programmakosten zullen worden 5

6 DNO opgenomen clausulering dat de algemene kosten zullen worden toegerekend aan de deelnemers van die bestaande overeenkomst. Hierdoor kan onevenwichtigheid tussen toerekening van algemene kosten aan oude en nieuwe contracten ontstaan. toegerekend. De DNO is immers begrotingssystematiek-neutraal opgesteld. Indien de bestaande schriftelijke contracten (dit zijn er niet zo veel, hetgeen de aanleiding heeft gevormd voor deze DNO) de uitdrukkelijke bepaling zouden bevatten dat het verschuldigd bedrag uitsluitend bestaat uit programmakosten en niet de organisatiekosten, dan zal dat zodra de nieuwe begrotingssystematiek van kracht wordt aangepast moeten worden. Waarschijnlijker (ons ontbreekt nu de tijd dit precies uit te zoeken) is echter dat de overeenkomsten een bepaling bevatten dat een bedrag verschuldigd is voor het betreffende informatiesysteem/ product. Een dergelijke formulering past bij elke wijze van kostenberekening. HWH zal er op toezien dat de kostentoerekening van elk programma, of dit nu wel of niet onder de DNO valt, conform van toepassing zijnde begrotingssystematiek plaatsvindt. Algemeen; programma 3 bedrijfsvoering f. De algemene kosten (faciliterende diensten, bestuur en organisatie) zijn niet in een programmaovereenkomst vastgelegd waardoor een open eind regeling ontstaat voor wat betreft de omvang/ inhoud daarvan. Voorbeeld: wat is omvang van die diensten ten tijde van het transitiebesluit waartoe deelnemende waterschappen zich hebben verplicht? Verzocht te komen tot een vastlegging van de algemene kosten.(wsdd) 1. De dienstverlening programma 2 (faciliterende diensten) is vanwege tijdgebrek niet in de DNO opgenomen; ook programma 3 bedrijfsvoering wordt buiten beschouwing gelaten. Graag vernemen wij van u op welke wijze die kosten alsnog zichtbaar worden gemaakt Ad f. De bestaande situatie is dat op grond van het concept- Programmareglement de verplichting bestaat om de deelname aan een programma in een individuele overeenkomst vast te leggen. Het concept-reglement kostenverdeelsleutel organisatiekosten bevat een dergelijke verplichting niet. Dit laat onverlet dat de algemene kosten in de begroting worden vastgelegd. In de oude begroting 2013 zijn de beschrijving en de budgetten voor bedrijfsvoering uitgebreid opgenomen. In de nieuwe begroting 2013 zal het programma Bedrijfsvoering komen te vervallen. Bedrijfsvoeringskosten zullen worden toegerekend aan de producten v van Het Waterschapshuis. Wel komt er een afgeslankt programma Bestuur en organisatie, dat voortkomt uit het oude programma Bedrijfsvoering. In de nieuwe (Gr) begroting is er sprake van een 6

7 Algemeen, bestaande situatie; begroting AII Artikel 1 Artikel 2, laatste zin Artikel 3, 4. Begrotingsprogramma 3: Geldstromen derden Artikel 5 en gehouden. (WSDD ) 1. In de begeleidende brief en de concept DNO (A.1.4 (sic) laatste alinea) wordt gesteld dat in de DNO de bestaande situatie wordt vastgelegd. Dit is volgens ons niet juist aangezien tevens wordt gesteld dat de DNO is opgesteld op basis van de in juni vastgestelde begroting Dat is niet een bestaande situatie. (HHD) In artikel 1 Definities van onderdeel II ontbreekt de definitie Programmaraad. (meerdere waterschappen) Toevoegen: case-systematiek, behalve als daarin op een specifiek punt van de Deelnameovereenkomst wordt afgeweken. Aangezien de business-case projecten specifieker zijn dan de algemene overeenkomst. (BD) 4 Begrotingsprogramma 3, dat moet zijn: 4. Begrotingsprogramma 4. (HHNK) (HHSK) Artikel 5 (onderdeel II) verwijst naar artikel 7, lid 1 van onderdeel AIII welke verwijzing inhoudt dat de kostenverdeelsleutel voor programma s uit deze DVO slechts schriftelijk door HWH en de aan de DNO deelnemende waterschappen kan worden gewijzigd of aangevuld. Artikel 5 van de DNO is in strijd met artikel 35 lid 2 GR HWH waarin staat dat het Algemeen bestuur van HWH bevoegd is wettelijk verplichte paragraaf bedrijfsvoering waarin de ontwikkelingen en beleidsvoornemens worden toegelicht. We gaan uit van de vastgestelde begroting In die zin is dat een realiteit, ook al is 2013 nog niet aangebroken. Zie AII artikel 1 sub o. Gewijzigd overgenomen. Overgenomen Overgenomen 7

8 de kostenverdeelsleutel vast te stellen. Verzoek om strijdige passage aan te passen. (WSDD) Artikel 6 Er wordt gesproken van de p&c cyclus Wat geldt er voor de jaren daarna? De waterschappen kunnen hun zienswijzen naar voren brengen : Wat daar dan mee gebeurt is volstrekt onduidelijk. (HDD) Artikel 6 (p. 8, onder Volgens Artikel 38 lid 5 van de GR HWH moet Bestuursrapportage) de waterschappen ook een zienswijze worden gevraagd bij begrotingswijzigingen, dus niet alleen op de begroting zelf! (ZZL) AIII Artikel 1, lid 2 Indien deelname aan programma middels DNO is vastgelegd horen hier ook de bij dit programma (nog niet) bekende risico s bij. Deze risico s zijn door deze specifieke deelnemers te dragen en niet door alle leden van de GR als deze niet allemaal deelnemen. Dit om een Tax-i herhaling te voorkomen. Voor nieuw te starten projecten zal dit onderdeel van de businesscase en de intekening op dit product moeten zijn. Uit onderdeel AIII artikel 1, lid 2 laatste zin lijkt dat hierin is voorzien de waterschappen die een programma afnemen zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de bekostiging en eventuele risico s van een programma. In deel C wordt per programma de van toepassing zijnde kostenverdeelsleutel vermeld. Echter programma is in artikel 3 Zie wijziging. De zienswijzen en bijbehorende reactie nota komen ter besluitvorming in het AB. Daarnaast krijgen waterschappen op individuele basis antwoord op voor het waterschap specifieke punten. Overgenomen bij artikel 6 bij begroting en bijbehorende programmaplannen. In het kader van de businesscase-systematiek is hier inderdaad in voorzien door de businesscase en bijbehorende deelnameovereenkomst. Door de formulering van de door H&A aangehaalde zinsnede uit artikel 1, lid 2 wordt hierin ook in de DNO voorzien. Wij zien echter ook de door H&A geconstateerde mogelijkheid dat door het hoge abstractieniveau van het begrip programma in theorie niet duidelijk zou zijn wie waar aan deelneemt. Maar juist doordat in deel B van deze overeenkomst wordt vastgelegd aan welke programma s een waterschap deelneemt en in deel C wordt aangegeven wat deze programma s inhouden, zal o.i. genoemde onduidelijkheid zich niet voordoen. Aan alle waterschappen wordt tevens een overzicht van de deelname van de andere waterschappen aan de programma s versterkt. 8

9 Artikel 1, lid 2 Artikel 1, lid 3 gedefinieerd op een hoog abstractieniveau en dan is de vraag wie neemt waar aan deel. Naar ons idee aan programmaonderdelen. De risicobenadering zou dan ook hierop gebaseerd moeten zijn. (H&A) Tevens is het waterschap verplicht conform een kostenverdeelsleutel het woord een is hier verwarrend. Welke kostenverdeelsleutel wordt hier bedoeld? (ZZL) Betaling van volledige voorschot in 1 e kalendermaand van jaar. Waarom niet zoals gebruikelijk in termijnen, anders komt er een kapitaal vrij dat via schatkistbankieren bij het Rijk moet worden weggezet. (H&A) (ZZL) Is d.m.v. tekstaanpassing verduidelijkt. Sinds de start van Het Waterschapshuis worden de voorschotfacturen aan het begin van het jaar voor het gehele jaar verstuurd. In de achterliggende periode is bestuurlijk regelmatig aandacht besteed aan de systematiek van financiering. Relevante zaken zijn daarbij: afschaffen systematiek voorfinanciering van projecten, HWH zal vanaf 2013 geen meerjarige projectuitgaven meer voorfinancieren. Ontbreken van een borgstelling. HWH heeft op dit moment van de waterschappen geen borgstelling en kan zodoende geen gebruik maken van een kredietfaciliteit bij de NWB De gevolgen van schatkistbankieren voor HWH Artikel 1, lid 4 Artikel 1, lid 4 sub a Het waterschap levert in natura materie inhoudelijke ondersteuning. Wat als de gevraagde of benodigde deskundigheid niet beschikbaar is, dient een waterschap dan in te huren t.b.v HWH? HWH zorgt na afstemming met de andere waterschappen die deelnemen aan een programma voor een vertegenwoordiging van HWH zal begin 2013 een integraal voorstel doen rondom de financiering van de bedrijfsactiviteiten. Daarbij zal ook de systematiek van bevoorschotting in relatie tot schatkistbankieren betrokken worden. E.e.a. zal naar redelijkheid en billijkheid gezamenlijk worden bepaald. Overigens is inhuur door een waterschap niet de praktijk. Dit betreft een wijziging van HWH zelf t.o.v. de aan de waterschappen toegestuurde vorige versie. Door het waterschap te vervangen door HWH, wordt beter tot uitdrukking gebracht dat de 9

10 Artikel 1, lid 4 sub a Artikel 2, lid 2 Artikel 2, lid 3 (voorstel m.b.t. procedure) die waterschappen bij in de uitvoeringsorganisatie. De uitvoeringsorganisatie bepaalt vervolgens tezamen met de vertegenwoordiging van de waterschappen tevens. Dit is een verwarrende zin, de uitvoeringsorganisatie bevat immers al een vertegenwoordiging van de waterschappen. Wat wordt hier dan bedoeld? (ZZL) Gesteld wordt dat partijen de deelname aan een programma kunnen opzeggen. Dit moet naar onze mening zijn: Een waterschap. Als gevolg hiervan dient dan ook artikel 7 lid 2 van dit onderdeel te worden aangepast: door de (eenzijdige) opzegging van een waterschap moet deel B van de overeenkomst kunnen worden gewijzigd, en niet door partijen gezamenlijk. De beëindiging van de deelname aan een programma door een waterschap heeft consequenties voor de andere waterschappen die deelnemen aan een programma. Dit is een vage bepaling, waar wordt op gedoeld en wat houden de consequenties in? In lid 3 van Deel III, Artikel 3: wordt de consequentie van Het waterschap stemt op voorhand in met deelname door andere. (lid 1) wel beschreven. De beëindiging deelname zou op een zelfde manier geregeld kunnen worden. verantwoordelijkheid voor het functioneren van de uitvoeringsorganisatie en de vertegenwoordiging van de waterschappen daarbij bij HWH ligt. Gezien de definitie van uitvoeringsorganisatie (AII artikel 1 sub o.) is in lid 4 de vertegenwoordiging van de waterschappen apart genoemd; de vertegenwoordiging van de waterschappen is niet onder verantwoordelijkheid van de directeur van HWH ingesteld en valt niet onder diens/ dier verantwoordelijkheid. Om dit duidelijker te maken is het woordje in gewijzigd in bij. Bij AIII artikel 5, lid 2 is hierin veranderd in hierbij. Zie ook de Toelichting bij dit artikel; het is de bestaande situatie (welke in deze DNO wordt vastgelegd) dat zowel HWH als de waterschappen een programma kunnen opzeggen. Indien daar bij de waterschappen voldoende (bestuurlijk) draagvlak voor bestaat, dan kan dit in de toekomst anders, b.v. HWH kan niet opzeggen, geregeld worden. Hierbij spelen vele overwegingen een rol, zoals bijvoorbeeld de vraag of het wenselijk is dat wanneer de meerderheid van de waterschappen een nieuw programma wil, HWH door één of enkele waterschappen gedwongen kan worden om het oude programma in de lucht te houden. Gezien het voorgaande wordt de suggestie m.b.t. artikel 7, lid 2 niet overgenomen. De consequenties kunnen velerlei zijn en van programma tot programma verschillen, b.v. hogere kosten voor de overgebleven waterschappen of een lager ambitieniveau, vandaar de algemene formulering. De suggestie betreft geen bestaande situatie. Dit kan na de transitie in het kader van het vaststellen van het Programmareglement in algemene zin worden overwogen 10

11 Artikel 2, lid 3 Artikel 2, lid 4 Artikel 3 Artikel 3, lid 2 (HHD) (Wetterskip Fryslân) Wetterskip Fryslân is een voorstander van het in rekening brengen van een uitkoopsom aan een waterschap dat niet langer deelneemt aan een bepaald programma, zodat de overblijvende waterschappen in financiële zin worden gecompenseerd. Zoals ik dit lees, dan maak je de waterschappen aansprakelijk voor de overtreding van een enkel/ ander waterschap, hiermee zou ik niet instemmen. (V&V) Hier ontbreekt de verplichting van de directie van GR HWH dat die verantwoordelijk is om te controleren of door toetreding van derden de 10 % grens voor inbesteding en BTW niet wordt overschreden. De directie is de enige die dat redelijkerwijs kan en MOET controleren. Verzoek om de ontbrekende passage op te nemen. (WSD) (WDD) (BD) Waarom wordt hier bij absolute meerderheid besloten, terwijl in andere gevallen, zoals in artikel 5, lid 3, unanimiteit is vereist? In beide gevallen zijn er financiële gevolgen voor de waterschappen. (ZZL) Dit is geen bestaande situatie. Dit kan na de transitie in het kader van het vaststellen van het Programmareglement in algemene zin worden overwogen. Inderdaad en dat was en is uiteraard niet de bedoeling. Daarom zijn de woorden indien een waterschap gewijzigd in indien het waterschap. Overigens zij benadrukt dat hier bewust gesproken wordt van programma in de zin van AII artikel 1 sub k. Het gebruik van computerprogrammatuur beëindiging van een programma wordt geregeld in AIII artikel 7, lid 7 sub c. Overgenomen Artikel 5, lid 3 betreft uitsluitend de rechtsverhouding waterschap HWH in het kader van deze DNO. De unanimiteit waar ZZL op doelt betreft waarschijnlijk de situatie van artikel 52, lid 2 GR HWH op grond waarvan de waterschappen unaniem met de overdracht moeten instemmen. Het gaat hier, ook al zijn er in beide gevallen financiële gevolgen voor de waterschappen, om verschillende situaties die verschillende meerderheden behoeven. Unanimiteit is in het kader van de samenwerking tussen waterschappen en HWH een wijze van de besluitvorming die vaak niet bevorderlijk is voor de voortgang en ontwikkeling van een programma. 11

12 In artikel 3, lid 2 is gekozen voor een absolute meerderheid en niet voor een gewone meerderheid om te bewerkstelligen dat de stem van alle deelnemers aan het programma deelnemen telt. Daar is het onderwerp belangrijk genoeg voor. Artikel 3, lid 2 Wat moet hier verstaan worden onder nietwaterschap? Kan dit bijvoorbeeld ook een Ja bijvoorbeeld, maar dit is dus op grond van lid 2 aan de waterschappen om te bepalen. bedrijf zijn, een particuliere organisatie, andere overheid, onderwijs- of kennisinstituut? (ZZL) Artikel 3, lid 3 Hier wordt een aantal malen gesproken over de wijze waarop de programmakosten in rekening worden gebracht, terwijl waarschijnlijk bedoeld wordt: de hoogte van de bijdrage in de kosten of de wijze waarop de kosten verdeeld worden. Dit is verwarrend. Er kan ook gelezen worden: de Op zich klopt het dat het bij deze wijze van formuleren ook om de wijze waarop gefactureerd wordt zou kunnen gaan. Een redelijk uitleg van deze bepaling conform het Haviltex-criterium levert echter op dat het daar niet om gaat, maar inderdaad om de hoogte van de bijdrage in de kosten of de wijze waarop de kosten verdeeld worden. Dit blijkt ook uit het feit dat wij van andere waterschappen niet een zelfde vraag hebben ontvangen. wijze waarop er gefactureerd wordt o.i.d. (ZZL) Artikel 4 Aandacht wordt gevraagd voor een correcte Zie artikel 3 kostentoedeling (i.v.m. artikel 35 van de GR) opdat de Btw-vrijstelling niet in gevaar komt. (A&M) Artikel 4 In de toelichting graag de voorwaarden van Overgenomen. vrijstelling noemen. (WF) Artikel 4 BTW verrekening: Is dit een wens of is dit een feit waar de belastingdienst zich aan gecommitteerd heeft? En wat zijn dan de concrete afspraken? (HHD) (P&M) ( Bij de inmiddels in de DNO vermelde brief heeft de belastingdienst zich gecommitteerd. De BTW-vrijstelling is verkregen op grond van de koepelvrijstelling en op grond van de verlengstuk-gedachte. Zie ook voorgaand item. Artikel 5 Ik mis een bepaling betreffende schade als Zie hieronder bij 5, lid 1 gevolg van een niet-nakomen door HWH. (P&M) Artikel 5, lid 1 De aansprakelijkheid van HWH zoals door u Hier zij voorop gesteld dat de algemene aansprakelijkheid van HWH 12

13 verwoord heeft niet onze instemming. Juridisch is er namelijk een contract tussen een derde en HWH en niet tussen waterschappen en een derde. In Onderdeel A III artikel 5, lid 1 wordt gesuggereerd dat de aansprakelijkheid van HWH richting waterschappen vervalt en dat er geen mogelijkheid is om de geleden schade door de afnemers, lees waterschappen, te verhalen. Dit sluit aan bij de uitleg in onderdeel artikelsgewijze toelichting DNO. (H&A) (ZZL) (R&IJ) als gevolg van het niet nakomen van de verplichtingen (b.v. verkeerd uitgevoerde aanbestedingen, onjuist contractmanagent of ontoereikend functioneel beheer) die op HWH als programmauitvoerder jegens het waterschap rusten op geen enkele wijze is uitgesloten. Deze aansprakelijkheid is in deze DNO ongeregeld gelaten, zodat het gemene recht geldt en HWH onverminderd conform de regels van niet-nakoming kan worden aangesproken. Het gaat hier uitsluitend om schade voor het geval dat derden hun verplichtingen niet nakomen. Juist omdat de waterschappen geen contractuele relatie met de leverancier en andere derden is hebben is hier bepaald dat HWH ervoor dient te zorgen dat leveranciers hun verplichtingen nakomen en dat HWH, wanneer zij dat niet doen, daar (recht)maatregelen tegen dient te treffen. Het voert echter te ver HWH aansprakelijk te houden voor nietnakomen door de leverancier of derden, voor zover het de eigen specifieke diensten en deskundigheid van deze derden betreft. Deze uitsluiting van aansprakelijkheid mag HWH echter uitsluitend inroepen voor zover HWH aan de in het artikel genoemde inspanningsverplichting heeft voldaan. Artikel 5, lid 1 Wat houdt de inspanningsverplichting precies in? Wanneer heeft HWH daar aan voldaan? (HHSK) (V&V) Voldoet HWH niet aan deze inspanningsverplichting dan is HWH ook aansprakelijk voor eventuele daardoor veroorzaakte schade. Zie ook één item eerder. De inhoud van de inspanningsverplichting verschilt per programma en per situatie. Of al dan niet aan een inspanningsverplichting is voldaan, zullen partijen om te beginnen gezamenlijk, zoals bij elke verplichting uit een overeenkomst, vast moeten stellen. (De term inspanningsverplichting is hier gebruikt om aan te geven dat het in ieder geval niet om een zgn. resultaatsverplichting of 13

14 Artikel 5, lid 1 Artikel 5, lid 2 Hoe worden de kosten van de (rechts)maatregelen gedragen? (HHSK) Artikel 5, lid 2 geeft voor de gekozen structuur (welke niet is beschreven) wel een heel breed mandaat aan de (enkele) vertegenwoordigers van de waterschappen in de diverse gremia. Overlegstructuur moet zodanig zijn dat deze slagvaardig is. Inclusief visie op klant/ leverancier, invulling behoeftemanagement en productacquisitie door HWH. (H&A) garantieverplichting gaat.) De kosten die intern door HWH gemaakt worden komen ten laste van het budget van het betreffende programma. Indien een gerechtelijke procedure nodig is geldt het volgende: Wanneer het niet-nakomen van de derde de belangen van alle deelnemende waterschappen betreft, zullen de kosten ten laste van het budget van het betreffende programma komen. Indien uitsluitend/ hoofdzakelijk de belangen van één individueel waterschap of van enkele waterschappen in het geding zijn, dan ligt het in de rede om te bezien of deze waterschappen (een deel van) de kosten van de rechtsmaatregelen voor hun rekening dienen te nemen. In elk afzonderlijk geval zal door de deelnemende waterschappen en HWH naar bevind van zaken besloten dienen te worden. Omdat op grond van artikel 1, lid 4 sub a alle aan een programma deelnemende waterschappen er zelf de hand in hebben hoe zij bij de uitvoeringsorganisatie worden vertegenwoordigd en omdat het gaat om inhoudelijke keuzes van de uitvoeringsorganisatie en de vertegenwoordiging van de waterschappen tezamen, mag dit commitment o.i. van een waterschap gevraagd worden. Het is aan de vertegenwoordigde waterschappen om erop toe te zien dat zij correct worden vertegenwoordigd. Een vertegenwoordigend waterschap zal de grenzen van zijn vertegenwoordigingsbevoegdheid in acht dienen te nemen. Op een dergelijke manier kan de uitvoeringsorganisatie tezamen met de deelnemende waterschappen slagvaardig tewerk gaan. Artikel 5, lid 2 Idealiter zou art 5 lid 2 gewijzigd moeten worden, althans uitgebreid moeten worden, in die zin dat duidelijk dat de waterschappen een stem hebben in het instellen en Zie voorgaand item en het item inzake artikel 1, lid 4 sub a. De waterschappen hebben geen stem in het instellen en vormgeven van de uitvoeringsorganisatie omdat die door en onder verantwoordelijkheid van de directeur van HWH wordt ingesteld. vormgeven van de uitvoeringsorganisatie als bedoeld in dat artikel. (ZZL) Artikel 5, lid 3 Voor zover nodig en voor zover er niets Voor zover nodig is inderdaad in dit artikellid opgenomen. Dat aan 14

15 Artikel 5, lid 3 Artikel 6 Artikel 7, lid 1 en 2 verandert aan de ingenomen standpunten en afspraken. (V&V) HWH is alleen verplicht om medewerking te verlenen als alle waterschappen overeenstemming bereiken. Wat gebeurt er dan als er geen overeenstemming is? (juridisch advies gevraagd) (ZZL) Onder partijen wordt verstaan HWH en WPM. Het is dus een evaluatie tussen twee partijen. Als de andere waterschappen daar ook een rol in hebben, dan adviseer ik om de zin als volgt aan te passen: en betrekt hierbij de overige waterschappen. (P&M) Zoals de tekst nu is, kan men spreken van een derdenwerking. Dat is niet mogelijk. Tekstvoorstel: 1. De delen A en C van deze overeenkomst kunnen slechts schriftelijk door partijen worden gewijzigd of aangevuld met instemming van de overige waterschappen. 2. dit deel kan m.i. vervallen. Het betreft immers een overeenkomst tussen twee partijen; eenzijdige aanpassing is op voorhand niet mogelijk. ingenomen standpunten en afspraken en eventuele wijzigingen daarin recht zal worden gedaan, daar kan deze bepaling niets aan afdoen; er kan eerst sprake zijn van transitie Stg. HWH Gr HWH als de waterschappen daarmee ingestemd hebben. Pas dan is deze bepaling van toepassing. Dit artikel is in de DNO opgenomen om aan te geven dat HWH vooral een aangelegenheid van de waterschappen zelf is; hoe wil men na de fusie van twee (of meer) waterschappen onderling de kosten van HWH delen? Met dit artikel wordt ook voorkomen dat de andere nietfuserende waterschappen voor voldongen feiten worden gesteld. Zodra de Gr operationeel is, zal e.e.a. worden afgehandeld op grond van de artikelen 42 en 43 GR HWH. Indien er geen overeenstemming is tussen de waterschappen én HWH verleent geen medewerking, dan wordt niet voldaan aan de vereisten van artikel 6:159, lid 1 BW en vindt geen overname van de rechtsverhouding plaats. Overgenomen Niet overgenomen. Hetgeen P&M in zijn algemeenheid m.b.t. derdenwerking stelt, is correct. In het kader van deze DNO is echter niet beoogd (juridische) derdenwerking te bewerkstelligen. In de specifieke HWH-setting wordt gewerkt met feitelijke derdenwerking ; zie ook bij Algemeen; DNO en derdenwerking. Het woord gezamenlijk slaat hier dan ook op de feitelijke samenwerking (en kan daar juridisch gezien alleen maar op slaan). Lid 2 is opgenomen om te voorkomen dat er discussie kan ontstaan over mondeling overeengekomen wijzigingen. 15

16 Artikel 7, lid 3 sub b Artikel 7, lid 4 Artikel 7, lid 6 Toelichting: A en C zijn weliswaar bepalingen die in alle overeenkomsten zijn opgenomen, maar concreet binnen de overeenkomst met WPM is dat niet relevant. Het is een overeenkomst tussen twee partijen. Dus iedere aanpassing betreft die twee partijen. De bestaande tekst suggereert dat derden (de andere waterschappen) de inhoud van de overeenkomst tussen HWH en WPM gezamenlijk kunnen aanpassen. Dat lijkt me niet juist. Wel kunnen die partijen instemmen met een tussen HWH en WPM overeengekomen aanpassing (die dan vervolgens ook bij de overeenkomsten met andere partijen wordt toegepast; en visa versa). (P&M) De bijlagen maken deel uit van de overeenkomst. Dus tekstvoorstel sub b.: In geval van strijdigheid gaat de inhoud van de delen A, B en C van de overeenkomst voor op de inhoud van de bijlagen. (P&M) Door welke partij wordt de vervangende bepaling opgesteld? Gebeurt dat door alle partijen samen of eenzijdig door HWH? Hoe wordt dit afgestemd en vastgesteld? (juridisch advies gevraagd) (ZZL) De strekking van de tussenzin die begint met alsmede klinkt nogal zwaar. Levert dit geen problemen op voor bespreking in ons bestuur (openbaarheid) of voor medewerkers die deelnemen aan een project? Wat betekent Niet overgenomen; toevoeging blijkt reeds uit a. Dit gebeurt door partijen gezamenlijk; overeenkomsten kunnen immers niet eenzijdig worden gewijzigd. Zie ook hierboven het item Algemeen; gelijke overeenkomst voor alle waterschappen Door het gebruik van de woorden een wet, waarmee dus ook de WOB wordt bedoeld zijn op grond van deze bepaling geen problemen voor bespreking in het bestuur of voor medewerkers te verwachten. Met name artikel 10, lid 1 sub c WOB m.b.t. bedrijfs- en fabricagegegevens zal hier dienstig kunnen zijn. 16

17 Artikel 7, lid 7 (Intellectuele eigendom; hoe geregeld?) hier vastgesteld? Hoe verhoudt zich dit tot de WOB? (juridisch advies gevraagd) Vanwege de insteek dat deze deelnameovereenkomst de bestaande situatie beschrijft, heeft hier al eerder besluitvorming over plaatsgevonden. Wetterskip Fryslân zou nog graag dit besluit willen ontvangen ter verificatie Er is nooit besluitvorming tussen de waterschappen en HWH over de intellectuele eigendom van programmatuur geweest. E.e.a heeft zich in de praktijk volgens de regels van het privaatrecht geregeld: De intellectuele eigendom ligt in beginsel bij de maker van het werk. Ten aanzien van computerprogramma s is dat de leverancier van deze computerprogramma s. In dit/ HWH-verband leeft bij sommige waterschappen de vraag of zij en HWH, doordat zij en HWH hebben bijgedragen aan de totstandkoming van een computerprogramma, daarvan mede-eigenaar zijn geworden. Dat is niet het geval. Auteursrechtelijk gezien is er alleen dan sprake van een gezamenlijk auteursrecht wanneer het waterschap of HWH aanwijsbaar zelf de programmatuurcode heeft (mee) geschreven. Dat is bij geen enkel waterschap noch bij HWH het geval geweest. Het meegewerkt hebben in de zin van het bijwonen van voorbereidende of andere vergaderingen, meedenken feedback geven etc. is niet voldoende om als (mede) maker/ eigenaar aangemerkt te worden. Artikel 7, lid 7; overdracht van de ws n aan HWH? Welke intellectuele eigendommen zijn er die tot op heden bij de waterschappen berusten en die met deze overeenkomst overgedragen worden? De intellectuele eigendom is veelal (soms bleef de intellectuele eigendom bij de leverancier) door de leverancier aan HWH overgedragen. De waterschappen stonden hier als niet-contractspartij buiten. Voor hoe dit in geval van IRIS is gegaan; zie hieronder bij C1. Zie ook het item hierna. Er worden met deze DNO geen intellectuele eigendomsrechten van waterschappen aan HWH overgedragen. Uitgangspunt van deze DNO is immers dat de bestaande situatie wordt vastgelegd. Artikel 7, lid 7: alleen overdracht i.e. van stichting naar GR Dit artikel levert discussie op in situaties dat op voorhand onduidelijk is of de intellectuele eigendom bij het waterschap berust of bij de Er is inderdaad, t.a.v. IRIS, discussie bij wie de intellectuele eigendom ligt c.q. zou moeten liggen. De overgang van alle rechten en plichten van de stichting naar de GR kan echter niet tot gevolg hebben dat 17

18 Artikel 7, lid 7; intellectuele eigendom ligt bij de waterschappen overdragende stichting HWH. Er is discussie over die vraag en het is nadrukkelijk de bedoeling is om alleen de overdracht van i.e. van de stichting naar de GR te faciliteren. Dit ligt onvoldoende duidelijk vast in de overeenkomst. Verzoek om in de DNO een bepaling op te nemen die expliciet waarborgt dat door het sluiten van de DNO geen I.E. van het waterschap wordt overgedragen naar HWH.(WSDD) Intellectuele eigendom zou bij de waterschappen moeten berusten. Uit onderdeel artikelsgewijze toelichting DNO blijkt iets anders. Gewezen wordt op een onderzoek dit is echter summier en in de tekst van bijv. IRIS (C1 onder 7) wordt verwezen naar artikel 45m, lid 1 en 2 sub c auteurswet. Naar ons idee ligt het intellectueel eigendom bij de waterschappen en dus ook bij Hunze en Aa s (H&A) (R&O) intellectuele eigendomsrechten van een derde, een waterschap, aan de GR HWH worden overgedragen. De stichting kan op grond van het nemo plus iuris -beginsel nl. niet meer rechten aan de Gr overdragen dan zij zelf heeft. Een eigendomsrecht dat voor de transitie betwist is blijft dat ook na de transitie. Na de transitie zal dat beslecht moeten worden. De voorgestelde bepaling is ook al niet nodig aangezien in de considerans bij 3. Afbakening, p 5 met zo veel woorden wordt gesteld dat door de DNO rechten en plichten van partijen niet wijzigen. De door Hunze en Aa s uitgesproken wens is niet in overeenstemming met de feitelijke stand van zaken die ihkv deze DNO wordt vastgelegd. Zie ook hierboven bij het item Artikel 7, lid 7 (Intellectuele eigendom; hoe geregeld?) inzake de wijze waarop de intellectuele eigendom bij HWH terecht is gekomen. Op grond van artikel 2, lid 2 Auteurswet is voor de overdracht van het intellectuele eigendomsrecht een akte vereist. Zo is bijvoorbeeld m.b.t. de intellectuele eigendom inzake IRIS een overdrachtsakte tussen de Stichting INTWIS en de Stichting HWH opgesteld (zie bij C1) Als de intellectuele eigendom van de leveranciers inzake computerprogrammatuur ooit aan de waterschappen is overgedragen, dan zouden de waterschappen deze akte moeten kunnen overleggen. In verband met de bestaande discussie verzoekt HWH de waterschappen HWH een kopie deze stukken te doen toekomen. Artikel 45m, lid 1 en 2 sub c geven een regeling over wat een gebruiker (dus i.c. een waterschap dat een programma van HWH afneemt en dus het gebruiksrecht heeft) wel en niet met de bijbehorende programmatuur mag doen, m.a.w. wat wel en niet als een inbreuk op de intellectuele eigendom ( = auteursrecht) van HWH wordt beschouwd. M.b.t. het onderzoek genoemd in de toelichting: dit heeft geen 18

19 Artikel 7, lid 7; voortgezet gebruik Artikel 7, lid 7; statutair bepaald In de DNO wordt tevens een bepaling gemist die een regeling geeft voor de situatie dat een waterschap niet langer deelneemt aan een programma, maar wel een voortgezet gebruik wil maken van de voorzieningen waaraan het wel meebetaald heeft. De praktijk heeft concreet duidelijk gemaakt dat er behoefte is aan een expliciete regeling van dat onderwerp. (WSDD) Indien statutair bepaald en toentertijd goedgekeurd, maar wij willen toch wel nadrukkelijk onze zorg uitspreken ten aanzien van dit artikel. Mochten wij in de toekomst anders met de gegunde ruimte om willen gaan, is dit namelijk problematisch en wij verwachten deze ruimte wel nodig te hebben. (V&V) betrekking op de intellectuele eigendom, maar op het gebruiksrecht, de licentie. Zie het volgende item Deze regeling is in AIII artikel 7, lid 7 opgenomen; een waterschap heeft voor de duur van het programma het gebruiksrecht/ de licentie. Zodra het programma is opgezegd heeft het waterschap dus niet langer het gebruiksrecht van de programmatuur. Dit artikel is, zoals in de Toelichting bij dit artikel is aangegeven, geformuleerd aan de hand van de bestaande praktijk op dit punt. Indien gewenst kan deze praktijk door correspondentie tussen HWH en de waterschappen worden geadstrueerd. Een IRIS module contract geeft recht op het gebruik van de functionaliteit en de tabellen van de module. De afname van één module leidt tot de levering van alle IRIS modules. Indien een waterschap een modulecontract niet bezit of opgezegd heeft, wordt er vanuit gegaan dat de bij de module behorende functies en tabellen niet meer gebruikt/gevuld worden. Onderwerpen als intellectuele eigendom worden doorgaans niet op statutair niveau geregeld. Dit is evenmin het geval bij de Stg. HWH. Van de zorg is nota genomen. Te zijner tijd kan Velt en Vecht zich in de discussie omtrent de intellectuele eigendom mengen. Artikel 7, lid 7; visie op allocatie intellectuele eigendom Intellectueel eigendom is voor veel waterschappen een gevoelig punt, zeker bij de stichtingsvorm. Stel dat het intellectueel eigendom niet bij HWH ligt, maar bij de waterschappen, hoe kan dit dan praktisch ingevuld worden? Het vertegenwoordigt vaak ook een economische waarde, hoe verdeel je Zoals hierboven aangegeven ligt de intellectuele eigendom bij HWH. Gezien de discussie en de gevoeligheden zal HWH na de transitie een visie ontwikkelen over de vraag bij wie met het oog op een goede belangenbehartiging door HWH van de belangen van alle waterschappen gezamenlijk, de intellectuele eigendom van de programmatuur het beste kan berusten. Op dit moment wordt bijvoorbeeld ook gedacht aan een open-sourceconstructie binnen de 19

20 B C Algemeen die onderling? (juridisch advies gevraagd). (ZZL) Bij de programma s waaraan we nu deelnemen staat Bedrijfsvergelijking Zuiveringen vermeld. Voor zover we weten is dit programma er nog niet. Er loopt nog een business case waarover vervolgens nog besluitvorming moet plaatsvinden.(nzv) Kostenverdeelsleutel: Niet duidelijk is welke belastingopbrengst wordt bedoeld. Voorstel: duidelijk aangeven dat het de totale belastingopbrengst is aan watersysteemheffing, zuiveringsheffing en verontreinigingsheffing, zoals die in de waterschapsbegroting van enig jaar is opgenomen (zonder vereffening op basis van de jaarrekening). Ik neem aan dat het ook zo bedoeld is.(p&m) waterschappen. In de maand december wordt de overeenkomst voor Bedrijfsvergelijking Zuiveringen aan de waterschappen voorgelegd. Zie ook de aanbiedingsbrief. Zie het nieuwe AII artikel 1 sub c. HWH ontvangt de van toepassing zijnde kostenverdeelsleutels van de Unie van Waterschappen en neemt deze één op één over. Dit geldt ook voor de belastingopbrengsten. Het gaat om de belastingopbrengsten, met andere woorden om het totaal aan belastingen dat de waterschappen in hun gebied opleggen. Sinds de herziening van het belastingstelsel in 2009 is dit het totaal van de opbrengsten van de watersysteemheffing, de zuiveringsheffing, de verontreinigingsheffing en de eventuele wegenheffing (laatste bij 4 waterschappen). De watersysteemheffing is opgebouwd uit heffing ingezetenen, heffing gebouwd, heffing natuur en heffing overig ongebouwd. Functioneel beheer Bij een aantal programma s wordt dezelfde formulering gebruikt voor het functioneel beheer: HWH verzorgt het functioneel beheer van Het waterschap voert een deel van het functioneel beheer uit. Het is onvoldoende duidelijk wat hier moet worden verstaan onder verzorgen danwel uitvoeren van functioneel beheer en hoe Verzorgen en uitvoeren zijn in dit geval synoniemen van elkaar. Het echte operationele deel van functioneel beheer zit bij de waterschappen, vandaar we daar de naam "uitvoeren" gebruikt hebben, omdat dat meer "operationeel" klinkt. Maar eigenlijk zijn het twee termen die in dit geval hetzelfde betekenen. 20