Hogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science Studierichting Autotechniek Casus Voertuigdynamica
|
|
- Lucas Kuipersё
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science Studierichting Autotechniek Casus Voertuigdynamica Auteur: Versie april 2015 In ontwikkeling voor AUT06, gereed 2015, Hogeschool Rotterdam Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Hogeschool Rotterdam Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 1/11
2 Inhoudsopgave 1 INLEIDING WERKWIJZE OPDRACHTEN OPDRACHT 1: HET SPECIFICEREN VAN DE AUTO Opdracht 1a: Kiezen voertuig en samenstellen teams Opdracht 1a: Parameters van het voertuig Opdracht 1c: Parameters van de band-wegdekinteractie Opdracht 1d: Bandmodel in Simulink OPDRACHT 2: HET BEREKENEN VAN DE VOERTUIG DYNAMISCHE KENTALLEN Opdracht 2a: Stationair gedrag Opdracht 2b: Dynamisch gedrag in model Matlab OPDRACHT 3: CONVERSIE NAAR EV MET BEHULP VAN DE ELECTRIC VEHICLE PACKAGING TOOL Handleiding toepassing VD model (EVPT) Toepassing EVPT (specifiek model zonder correctie) OPDRACHT 4: SIMULATIE VAN ZIJWINDPULS Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 2/11
3 1 Inleiding De casus heeft betrekking op een zelfgekozen, maar bestaande, personenauto. We doorlopen met deze auto een aantal stappen: 1. Het specificeren van de auto a. Massa, traagheidsmoment, wielophanging en banden 2. Het berekenen van de voertuig dynamische kentallen a. Stationair gedrag b. Dynamisch gedrag 3. Conversie naar EV met behulp van de Electric Vehicle Packaging tool 4. Onderzoek naar de aerodynamische effecten op de voertuigdynamica Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 3/11
4 2 Werkwijze De opdrachten worden voor een deel in de les gerealiseerd en ingeleverd in het verslag. Overzicht opdrachten (CONCEPT, module in ontwikkeling) 1. Het specificeren van de auto a. Massa, traagheidsmoment, wielophanging en banden Opdrachten in les Berekening wiellasten, statisch Berekening wiellasten, stationair lateraal Berekening wiellasten, stationair longitudinaal Berekening wiellasten, stationair combined Berekenen slipsnelheden Herleiden kracht uit slipsnelheden Opdrachten in casus Opstellen parameterlijst, body Opstellen parameterlijst, wielophanging Opstellen parameterlijst, banden Samenstellen MF model lateraal Fy 2. Het berekenen van de voertuig dynamische kentallen a. Stationair gedrag Opdrachten in les Opdrachten in casus Berekening delta ackerman Berekening slipsnelheden lateraal, lineair Toepassing in stationair model excel model Toepassing in stationair model matlab, stationaire bocht Van lineair model naar niet-lineair model, Toepassing in stationair model matlab, effecten benoemen stationaire bocht Toepassing effecten aandrijven en remmen power off/on, remmen in de bocht b. Dynamisch gedrag Opdrachten in les Interpreteren overdrachtsfunctie Demping, gedempte en ongedempte Opdrachten in casus Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 4/11
5 eigenfrequentie, tijdconstante als functie van de snelheid Berekenen effect massa Berekenen effect Cv Berekenen effect Ca Simuleren effect jz en m op step steer 3. Conversie naar EV met behulp van de Electric Vehicle Packaging tool Opdrachten in les geen Opdrachten in casus Toepassen EVPT 4. Onderzoek naar de aerodynamische effecten op de voertuigdynamica Opdrachten in les volgt Opdrachten in casus Simulatie van zijwindpuls Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 5/11
6 3 Opdrachten 3.1 Opdracht 1: Het specificeren van de auto Opdracht 1a: Kiezen voertuig en samenstellen teams Opdracht: Stel een teams samen van 2-3 personen. Kies per team een bestaand conventioneel aangedreven (verbrandingsmotor) voertuig met twee assen en 4 wielen (personenauto, sportwagen, racewagen of bus). Verzamel specificaties: afmetingen, massa's Opdracht 1a: Parameters van het voertuig Benoem de parameters van de body/algemeen voertuig die bepalend zijn voor de voertuigdynamica (onderstaand als voorbeeld de Ecologic) Roeland Hogt Klas: nvt Voertuigspecificaties case study Toelichting Omschrijving Stadsauto, 2 volwassenen + 2 kinderen Stadsauto, gezinswagen, MPV, SUV, Coupé, race wagen, bus, vrwachtwagen etc.. Omschrijving toepassing voertuig Auto voor de niche markt, voorloper van de Smart/new Mini/New Beetle klasse. Voor wie, marktdefinitie, concurrenten (vergelijkbare voertuigen) (Code)naam Ecologic Bedenk maar wat moois voertuig Afmetingen Lengte Breedte Hoogte Wielbasis voertuig 2,790 1,580 1,400 2,000 in [m] resp. [m 2 ] Wieldiameter voor Wieldiameter achter 0,5 0,5 Frontaal oppervlakte Cx 1,9.. Massa s Voertuig zonder motor en aandrijflijn Massa [kg] 500 positie x [m] 0,9 positie y [m] 0 positie z [m] 0,5 x: t.o.v. centrum vooras y-positie: 0 z-positie: vanaf de weg Motor en Massa [kg] Geschatte waarde! aandrijflijn 175 Bestuurder Massa [kg] positie positie y [m] positie z [m] idem x [m] ,5 Passagiers en Massa [kg] positie positie y [m] positie z [m] idem bagage x [m] 200 1,4 0 0,7 Prestaties Snelheden, Maximum snelheid :... m/s Kruissnelheid:... Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 6/11
7 3.1.3 Opdracht 1c: Parameters van de band-wegdekinteractie Benoem de parameters van de band-wegdekinteractie voertuig die bepalend zijn voor de voertuigdynamica Opdracht 1d: Bandmodel in Simulink Stel op basis van de vergelijking in de presentatie en de reader paragraaf 3.6 een simulinkmodel samen van de Magic Formula voor het pure laterale gedrag. Initialiseer de parameters in een M-file. Maak het model zodanig dat je dit als blok in een voertuigmodel kan opnemen. Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 7/11
8 3.2 Opdracht 2: Het berekenen van de voertuig dynamische kentallen Opdracht 2a: Stationair gedrag Opdracht 2a_1: Toepassing in stationair model Excel Voer de parameters van je voertuig in in het Excel model. Bepaal de effecten van de verandering van de spoorstijfheid van de vooras (80%, 100%, 120%) Bepaal de effecten van de verandering van de wielbasis (80%, 100%, 120%) Beoordeel dit aan de hand van de volgende kentallen: karakteristieke snelheid, stuurgradiënt en grafieken (voertuigsliphoek als functie van de dwarsversnelling) Bij welke waarde van de spoorstijfheid van de vooras wordt bij een wielbasis van 100% het voertuig neutraal sturend (EG=0)? Opdracht 2a_2: Toepassing in stationair model Matlab Voer dezelfde parameters in in het Matlab model. Voer de berekening uit bij een snelheid van 0 en 40 km/uur en bepaal de stuur gradiënt Opdracht 2b: Dynamisch gedrag in model Matlab Ga uit van de voertuigparameters in het Matlab model, opdracht 2a_2. Kies het simulatiemodel op basis van de evenwichtsvergelijkingen, dus met het Magic Formula bandmodel uit opdracht 1b. Simuleren het effect van Jz en m op een step steer test. Bepaal de effecten van de verandering van Jz (80%, 100%, 120%) Bepaal de effecten van de verandering van m (80%, 100%, 120%) Voer de berekening uit bij een snelheid van 80 km/u voor een stuurhoek overeenkomstig een dwarsversnelling van 4 m/s 2 en twee keer deze stuurhoek overeenkomstig met een dwarsversnelling van 7-8 m/s 2 Beoordeel dit aan de hand van de volgende kentallen: Overshoot op gierhoeksnelheid, Tijd tot maximum gierhoeksnelheid. Verzamel de grafieken in het tijdsdomein en plaats deze ook in je rapport. Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 8/11
9 3.3 Opdracht 3: Conversie naar EV met behulp van de Electric Vehicle Packaging tool Handleiding toepassing VD model (EVPT) Het model en alle bijbehorende files werken in dezelfde directory, bijvoorbeeld met de naam VD_model. Doorloop de volgde stappen: 1. Verzamelen gegevens van het voertuig Hierbij volstaan de specificaties op de reguliere autotest sites zoals autoweek.nl 2. Maak een voertuigspecifiek simulatiemapje aan VD_model_naam_voertuig Bijvoorbeeld VD_model_Ecologic 3. Invoeren gegevens in excel invoer file VD_model_input.xls Zie paragraaf 4.6, voer de gegevens in in tab model_vtg_init: a. Wel invullen: cellen blauw gemarkeerd b. Niet invullen: cellen geel gemarkeerd c. Eventueel invullen: cellen groen gemarkeerd Een belangrijke parameter is de vx_ch. Hiermee wordt de snelheid aangegeven waarbij de stuurgevoeligheid maximaal is. Een goede richtwaarde is de kruissnelheid. Het model stelt met deze parameter de Cfy op de vooras vast. De vermenigvuldigingsfactor wordt opgeslagen in de logfile 4. Controleren gegevens in de excel invoer file a. Tab bandmodel: i. Cfx/Fz en Cfy/Fz moeten dalen met toenemende Fz ii. Cfy als functie van Fz is minder lineair dan Cfx als functie van Fz iii. Fxlock/Fz en Fymax/Fz moeten dalen met toenemende Fz 5. Exporteren gegevens excel invoer file naar text-document VD_model_input.txt a. Ga naar tab b. Selecteer cel A1:G73 c. Geef Ctrl-C d. Open file VD_model_input.txt e. Markeer de bestaande inhoud f. Geef Ctrl-V g. Ga naar achter het laatste positie van de laatste gevulde regel staan. Haal met <del> de karakters weg die voorbij deze laatste positie staan. h. Sla het text document op. 6. Eventueel, vervangen decimaal scheidingstekens bij VD_model_input.txt Matlab hanteert een punt als decimaal scheidingsteken. De Nederlandse versie van excel hanteert hiervoor een komma. Met een replace voor de hele textfile kan dit scheidingsteken eventueel omgezet worden. 7. Plaatsen text-document VD_model_input.txt in werkdirectory Matlab 8. Runnen simulatie a. Start matlab b. Geef de directory waar de m-files staan op als werkdirectory c. Geef in het commandwindow het commando VD_model Het programma moet nu automatisch alle simulaties doorlopen. 9. Plaatsen text-document VD_model_resdata.txt en VD_model_logdata.txt en VD_model_vch.txt in het simulatiemapje Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 9/11
10 10. Controleer de inhoud van de factor_cfa_v De verwachting is dat de vermenigvuldigingsfactor het bereik van 0,7-0,9 ligt. 11. Open de excel sheet VD_model_resultaat 12. Open in excel VD_model_resdata.txt en VD_model_logdata.txt (vervang eventueel de decimaal scheidingstekens) 13. Kopieer in excel a. VD_model_logdata.txt naar cel D11:FP162 b. VD_model_output.txt naar cel FR11 HY Bekijk en interpreteer de resultaten Toepassing EVPT (specifiek model zonder correctie) Stel de parameters samen van je voertuig en vul hiermee de VD_model_input file. Voer deze in in de EVPT. Laat het model runnen (zie vorige paragraaf) en voer de resultaten in in de excel file. Benoem voor de gewenste actieradius 3 plaatsingsmogelijkheden voor de batterijen en selecteer hiervoor de configuraties die dit het best benaderen. Lees hiervoor voor de onbeladen en de beladen configuraties de volgende kentallen uit: EG vch tmax_phidot overshoot Vergelijk deze met de waarde voor het niet-geconventeerde voertuig (dus met verbrandingsmotor). Kies op basis hiervan de meest geschikt configuratie en licht je antwoord toe. TIP: gebruik de tab waarin al grafieken gemaakt zijn en wijzig de celverwijzingen naar de tab met de samengestelde resultaten. Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 10/11
11 3.4 Opdracht 4: Simulatie van zijwindpuls Breid het simulink model met de bewegingsvergelijkingen uit met een zijwindpuls. Kies voor τ 30 en e voertuigsnelheid 80 km/u. Onderzoek het effect op de zijwindgevoeligheid van variatie op Cv en Ca, (80%, 100%, 120%) weergegeven door de gierhoeksnelheid als functie van de tijd. Studierichting Autotechniek, Casus Voertuigdynamica 11/11
e-mobility lab Thema Veiligheid Onderzoek actieve veiligheid in relatie tot batterijplaatsing Roeland M.M. Hogt 21 juni 2011 Opleiding Autotechniek
e-mobility lab Thema Veiligheid Onderzoek actieve veiligheid in relatie tot batterijplaatsing Roeland M.M. Hogt Opleiding Autotechniek Proces Programma van eisen (Tijd, Kwaliteit, Kosten) Produkt (Voertuigpackaging)
Nadere informatieHogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science. Kenniscentrum Sustainable Solutions RDM. Onderzoeksprogramma: emobility-lab
Hogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science Kenniscentrum Sustainable Solutions RDM Onderzoeksprogramma: emobility-lab VEILIGHEID Technische en menselijke (on)veiligheid in elektrische
Nadere informatieModule Aerodynamica ADY03 Reader aerodynamica, Bijlage symbolenlijst
Hogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science Studierichting Autotechniek Module Aerodynamica ADY03 Reader aerodynamica, Bijlage symbolenlijst Auteur: Versie 0.05 31 oktober 2012,
Nadere informatieCasus: Toyota Supra redesigned
2011 Casus: Toyota Supra redesigned Joost Hoge School Rotterdam 15-9-2011 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Opdracht 1, Voertuigspecifiaties... 4 3. Opdracht 2, Voertuigweerstanden en vermogensbron... 6 3.1
Nadere informatiePrestaties (Quality) De veiligheid van de auto met een hybride aandrijving moet minimaal even goed zijn als de veiligheid van de benzine variant.
Programma van eisen Binnen dit hoofdstuk wordt het pakket van eisen uitgewerkt. De uitdaging zit in het goed definiëren van alle eisen. Zo is het belangrijk om naar het complete plaatje te kijken en de
Nadere informatieMeting zonnepaneel. Voorbeeld berekening diodefactor: ( ) Als voorbeeld wordt deze formule uitgewerkt bij een spanning van 7 V en 0,76 A:
Meting zonnepaneel Om de beste overbrengingsverhouding te berekenen, moet de diodefactor van het zonnepaneel gekend zijn. Deze wordt bepaald door het zonnepaneel te schakelen aan een weerstand. Een multimeter
Nadere informatieCase Simulink EE4- Building a SSV - Team PM1 21 maart 2014
Case Simulink EE4- Building a SSV - Team PM1 21 maart 2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Figurenlijst... 1 Inleiding... 2 Gedrag van het zonnepaneel gekoppeld aan een weerstand... 2 Gedrag van de DC-motor
Nadere informatieConversie procedure. Bibliotheek.net
Conversie procedure Bibliotheek.net (stappenplan voor de Leerwereld mediatheek) Uitgever: Stenvert Systems & Service B.V. Postbus 593 3800 AN Amersfoort Nederland E-mail: helpdesk@stenvert.nl Internet:
Nadere informatieb. Stop het model na 4 perioden. Bepaal de amplitude meteen na drie perioden. Na drie perioden is de amplitude gelijk aan: 0, m
Aanwijzingen: 1. Open het wordbestand en het Coachmodel (Een veer met een schokbreker) dat je vindt op de memoriestick (bij de training vind je de bestanden op www.agtijmensen.nl) 2. Dubbelklik hierboven
Nadere informatieRekenen Groep 7-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieConversie procedure. Bibliotheek.net
Conversie procedure Bibliotheek.net (stappenplan voor de Klikwereld mediatheek) Uitgever: Stenvert Systems & Service B.V. Postbus 593 3800 AN Amersfoort Nederland E mail: helpdesk@stenvert.nl Internet:
Nadere informatieMODULETOETS 4 Eenvoudige Functies 20 minuten
MODULETOETS 4 Eenvoudige Functies 20 minuten Met deze moduletoets test u of u de opties geleerd uit het Praktijkboek kunt toepassen. Deze moduletoets is een prima voorbereiding op het Microsoft Office
Nadere informatieHogeschool Rotterdam Cluster engineering Studierichting Autotechniek Reader Alternatieve Aandrijving ALA01 Bijlage: symbolenlijst
Hogeschool Rotterdam Cluster engineering Studierichting Autotechniek Reader Alternatieve Aandrijving ALA01 Bijlage: symbolenlijst Auteur: Versie 2.00 7 november 2005, GEREED Voortgang: versie studiejaar
Nadere informatieRekenen Groep 6-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze,
Nadere informatieRekenen Groep 6-1e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
Nadere informatieUser accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch.
User accounts maken in een Wandy Hotspot, d.m.v. een batch. Bij het in gebruik nemen van een Wandy Hotspot is het aanmaken van gebruikers een tijdrovende klus. Om snel veel accounts aan te maken hebben
Nadere informatiePrincipe Maken van een Monte Carlo data-set populatie-parameters en standaarddeviaties standaarddeviatie van de bepaling statistische verdeling
Monte Carlo simulatie In MW\Pharm versie 3.30 is een Monte Carlo simulatie-module toegevoegd. Met behulp van deze Monte Carlo procedure kan onder meer de betrouwbaarheid van de berekeningen van KinPop
Nadere informatieAntwoorden Rekenen Groep 5-1e helft schooljaar
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
Nadere informatieH2. Concept keuze Audi A3 Cabriolet Plug-In Hybrid
H2. Concept keuze Audi A3 Cabriolet Plug-In Hybrid 2.1 Prestaties Hier wordt een toelichting gegeven van de gestelde eisen voor de prestaties van de plug-in hybrid. In Excel zijn een aantal berekeningen
Nadere informatieEuropees Computer Rijbewijs. module 4. Excel Instruct, Postbus 38, 2410 AA Bodegraven - 1 e druk: september 2004 ISBN:
Europees Computer Rijbewijs module 4 Excel 2003 2004 Instruct, Postbus 38, 2410 AA Bodegraven - 1 e druk: september 2004 ISBN: 90 460 0102 4 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
Nadere informatieRekenen Groep 4-1e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieRekenen Groep 4-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2013 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieRekenen Groep 4-2e helft schooljaar.
Sweelinck & De Boer B.V., Den Haag 2016 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm
Nadere informatieHANDLEIDING EXAMENRESULTATEN INTERACTIEF
HANDLEIDING EXAMENRESULTATEN INTERACTIEF versie 1.2, september 2015 Copyright 2015 VO-raad Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
Nadere informatieWerken met Bibliotheek.net
Werken met Bibliotheek.net Gebruikershandleiding versie 1.0 Uitgever: Stenvert Systems & Service B.V. Postbus 593 3800 AN Amersfoort Nederland Telefoon: 033 457 0199 Fax: 033 457 0198 E mail: info@stenvert.nl,
Nadere informatieInstructie Q-module. Patiënt plug-in SFK
Instructie Q-module Patiënt plug-in SFK Auteur Diverse medewerkers PharmaPartners B.V. Redactie PharmaPartners College 24 februari 2011 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt
Nadere informatieComputervaardigheden I
2 Inhoud Computervaardigheden I Hoofdstuk 1 Basisvaardigheden dataverwerking Rekenblad - Navigeren door een venster - Bewaren - Formules (relatieve referenties) - Floating Point (precisie) - Formules (absolute
Nadere informatieBrunelleschi. De Dom van Florence
Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv, Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of
Nadere informatieDocentenhandleiding. AaBeeCee-Digitaal. Rekenen met Excel
Docentenhandleiding AaBeeCee-Digitaal Rekenen met Excel 2005-2012 Instruct, Postbus 38, 2410 AA Bodegraven Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
Nadere informatieOpstart document nieuwe werkomgeving - medewerkers
Opstart document nieuwe werkomgeving - medewerkers Onderwerp : Nieuwe werkomgeving (medewerkers) Datum : Januari 2014 Versie : 1.0 Auteur(s) Organisatie : Team Functioneel Applicatiebeheer : IT-Workz Dit
Nadere informatieGeen fabriekswerk. Roeien met de wind mee en de stroom tegen. Jac Willekens
Copyright 2011 Uitgeverij Lambo bv Arnhem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een automatisch gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of
Nadere informatieGebruikershandleiding Planningsagenda. Versie: Januari In business for people.
Gebruikershandleiding Planningsagenda Versie: Januari 2017 In business for people. Unit4 VerzuimSignaal Telefoon 074-2455444 Postbus 313 Fax 074-2455445 7550 AH Hengelo Internet http://www.unit4.com/nl/software/hr/unit4-verzuimsignaal
Nadere informatieBasisvaardigheden Microsoft Excel
Basisvaardigheden Microsoft Excel Met behulp van deze handleiding kun je de basisvaardigheden leren die nodig zijn om meetresultaten van een practicum te verwerken. Je kunt dan het verband tussen twee
Nadere informatieHandleiding - Nieuwe werkomgeving (medewerkers)
Handleiding - Nieuwe werkomgeving (medewerkers) Onderwerp : Nieuwe werkomgeving (medewerkers) Datum : Januari 2014 Versie : 1.0 Auteur(s) Organisatie : Team Functioneel Applicatiebeheer : IT-Workz Dit
Nadere informatieDe comfortabele auto
De comfortabele auto 1e Matlab practicum Inleiding Wiskundige Systeemtheorie (156056) (inleveren tot en met vrijdag 13 Maart 2009, via Teletop). Dit is de eerste van twee verplichte Matlab/Simulink-practica
Nadere informatieWB Evolving Design Hybride systemen
WB3110 - Evolving Design Hybride systemen Marco de Beurs Examiner EPO Brandstof Electriciteit Voertuig met verbrandingsmotor: compact / licht, veel vermogen, vervuiling, complexe aandrijflijn. Voertuig
Nadere informatieWat is Syslog? Syslog is een feature waarmee de router activiteit kan worden bijgehouden.
Syslog Setup Syslog Wat is Syslog? Syslog is een feature waarmee de router activiteit kan worden bijgehouden. Wanneer gebruikt u Syslog? Syslog wordt gebruikt om informatie vast te leggen wanneer u tegen
Nadere informatieHet maken van grafieken met Excel
Het maken van grafieken met Excel Hoe vaak gebeurt het niet dat je bij een natuurkunde practicum een hele reeks meetgegevens verzameld hebt en dat je deze in een tabel en een grafiek in je verslag wilt
Nadere informatieHandleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Aan de slag. in beroep en bedrijf. Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine)
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Programmeren en bewerken CAM (graveermachine) Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in
Nadere informatieSmart ForTwo electric drive
Smart ForTwo electric drive Een stroom van nieuwe ideeën Autotest Smart is altijd anders geweest. Vanaf het eerste begin had deze fabrikant nieuwe ideeën over auto's. Dat begon met een eigenzinnig ontwerp,
Nadere informatieBasisvaardigheden Microsoft Excel
Basisvaardigheden Microsoft Excel Met behulp van deze handleiding kun je de basisvaardigheden leren die nodig zijn om meetresultaten van een practicum te verwerken. Je kunt dan het verband tussen twee
Nadere informatieHandleiding. BrowserInstellingen
Informatie & Tekening Systemen Ruimtebeheer - Tekenwerk - Engineering Installations & Technical Solutions Netherlands bv Bezoekadres: Van Nelle Ontwerpfabriek Van Nelleweg 1 3044 BC Rotterdam Postadres:
Nadere informatieHandleiding toegang eduroam met Linux (Ubuntu 10.10) voor eindgebruikers Universiteit Leiden
Handleiding ICT Shared Service Cebter Universiteit Leiden Postbus 9512 2300 RA Leiden 071 527 6969 Handleiding toegang eduroam met Linux (Ubuntu 10.10) voor eindgebruikers Universiteit Leiden Opdrachtgever:
Nadere informatieHogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science Studierichting Autotechniek Reader Voertuigdynamica
Hogeschool Rotterdam Instituut voor Engineering and Applied Science Studierichting Autotechniek Reader Voertuigdynamica Auteur: 23 april 2008 2008, Hogeschool Rotterdam Alle rechten voorbehouden. Niets
Nadere informatiePASSIVE SAFETY BMW 335I
PASSIVE SAFETY BMW 335I Verantwoording, Allereerst een opmerking: Deze opdracht moest eigenblijk met z n tweeën worden gedaan en over twee auto s gaan, maar aangezien onze klas op dit moment een oneven
Nadere informatieVerslag: Case 1 Team: Hyperion
Verslag: Case 1 Team: Hyperion Glenn Sommerfeld Jeroen Vandebroeck Ilias viaene Christophe Vandenhoeck Jelle Smets Tom Wellens Jan Willems Gaetan Rans 1. Zonnepaneel 1.1 Meetwaarden Om de eigenschappen
Nadere informatieHandleiding: inlezen WESP data
Modelit Rotterdamse Rijweg 126 3042 AS Rotterdam Telefoon +31 10 4623621 info@modelit.nl www.modelit.nl Handleiding: inlezen WESP data Datum Versie 1: 18 Mei 2004 Versie 2: 25 Mei 2004 Modelit KvK Rotterdam
Nadere informatieDEMO. Excel 2016 UK Instruct, Postbus 38, 2410 AA Bodegraven - 1 e druk: augustus 2016 ISBN:
Excel 2016 UK 2016 Instruct, Postbus 38, 2410 AA Bodegraven - 1 e druk: augustus 2016 ISBN: 978 90 460 0779 2 DEMO 9 7 8 9 0 4 6 0 0 7 7 9 2 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden
Nadere informatieP2 Exponentiële groei
P2 Exponentiële groei Opgave 1 a. Zet in Excel in A1: Aantal jaar en in B1: Spaarbedrag. b. Zet in A2-A11 de getallen 1 t/m 10. Handig doen. Zie hulp bij Excel blad 6. c. Zorg met een formule dat er in
Nadere informatieAutomotive Center of Expertise. Concept. BMW C 650 GT Plug-in Hybrid
Automotive Center of Expertise Concept BMW C 650 GT Plug-in Hybrid Noud Strous & Wilco van Harselaar 3 oktober 2013 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Conceptkeuze... 2 1.1 Hybride vormen... 2 1.1.1 Serie hybride...
Nadere informatieFirmware Upgrade. Upgrade Utility (Router Tools)
Firmware Upgrade Upgrade Utility (Router Tools) Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Voorbereiding 3 Modem/router resetten naar fabrieksinstellingen 3 Computer configuratie in Windows 8/8.1 4 Computer configuratie
Nadere informatieRijdynamica van motorvoertuigen (5)
Rijdynamica van motorvoertuigen (5) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-8-7) 1 Stuurgedrag 1.1 Invloed van zijwind Tijdens het rijden door bochten en met zijwind ontstaan dwarskrachten op het voertuig 1. De
Nadere informatiewww.dubbelklik.nu Handleiding Access 2010
www.dubbelklik.nu Handleiding Access 2010 Deze handleiding is onderdeel van Dubbelklik, een lesmethode Technologie, ICT/ Loopbaanoriëntatie en Intersectoraal Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave
Nadere informatieSNELLE INVOER MET EXCEL
SNELLE INVOER MET EXCEL Naam Nr Klas Datum Het is de bedoeling dat je de gegevens van een tabel op efficiënte wijze invoert, dat betekent: correct en snel! Microsoft Excel biedt verscheidene mogelijkheden
Nadere informatieHandleiding importeren wedstrijdroosters van www.knhb.nl Versie 3.1, 29 oktober 2006
Onderstaande handleiding geeft stap voor stap aan wat u moet doen om wedstrijdroosters vanaf de website van de KNHB te importeren in de website van uw vereniging. De handleiding oogt lang, echter, de handelingen
Nadere informatieVooronderzoek CASUS PLUG-IN HYBRIDE WOUTER SCHOLTE & GINO VAN LUIJN
2013 Vooronderzoek CASUS PLUG-IN HYBRIDE WOUTER SCHOLTE & GINO VAN LUIJN Inhoudsopgave Inleiding... 1 Motivatie keuze voertuig... 2 Voertuigspecificaties... 2 Maten en gewichten... 2 Aandrijving... 3 Voertuigdynamiek...
Nadere informatieDeelnemerhandleiding. Techniekstad 3.0 KSL185809.2. Kenteq Leermiddelen
Techniekstad 3.0 KSL185809.2 Kenteq Leermiddelen 2010 Kenteq Training en Advies, Hilversum Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
Nadere informatieExperiment: massadichtheid
Inleiding In deze workshop willen we aan de hand van een praktijkvoorbeeld voor de lessen fysica in het derde jaar aangeven hoe de TI-83 plus een handig hulpmiddel kan zijn bij het verwerken van meetresultaten.
Nadere informatieAls je de categorie Getal hebt gekozen kunt u in de notatie bepalen hoe het getal moet worden weergegeven.
Getalopmaak Kies: Opmaak - Cellen... tab Getallen Categorie Selecteer een categorie in de lijst en selecteer vervolgens een opmaakprofiel in het vak Notatie. Opm: De standaardvalutanotatie voor een cel
Nadere informatiewww.cadac.com Gebruikershandleiding CBZ Add-in Arkey
www.cadac.com Gebruikershandleiding CBZ Add-in Arkey Versie: 2.0.0 Datum: 16-10-2007 www.cadac.com Inhoudsopgave 1 Methodiek... 3 2 Tekening openen... 3 3 Ruimteboek openen... 4 3.1 Nieuw ruimteboek aanmaken...
Nadere informatieFord Focus Electric. Alle begin is moeilijk. Vertrouwd
Ford Focus Electric Alle begin is moeilijk Rij-impressie Ford is de op één na grootste leverancier van auto's met een elektromotor ter wereld. In Europa was daar tot nu toe weinig tot niets van te merken,
Nadere informatieOptimaal Regeneratief Remmen bij een Elektrische Auto
Optimaal Regeneratief Remmen bij een Elektrische Auto W.L.O. Verstrijden D&C 2011.017 Bachelor Eindproject Eindhoven, March 2011 Begeleider: dr.ir. I.J.M. Besselink Eindhoven University of Technology Department
Nadere informatieBerekeningen aslasten. Algemene informatie over berekeningen m.b.t. aslasten
Algemene informatie over berekeningen m.b.t. aslasten Voor alle typen transportwerk waarbij vrachtwagens worden gebruikt, moet het vrachtwagenchassis van een opbouw worden voorzien. Het doel van de aslastberekeningen
Nadere informatieSchriftelijke zitting Systeem- en regeltechniek 2 (WB2207) 26 oktober 2010 van 14:00 tot 17:00 uur
Schriftelijke zitting Systeem- en regeltechniek 2 (WB2207) 26 oktober 2010 van 14:00 tot 17:00 uur Onderstaande aanwijzingen nauwkeurig lezen. Vul op het voorblad uw naam, voorletters, studienummer en
Nadere informatieHANDLEIDING ANALYSE FINANCIËLE EFFECTEN VERVOERSSYSTEMEN
HANDLEIDING ANALYSE FINANCIËLE EFFECTEN VERVOERSSYSTEMEN 2010 Policy Research Corporation, namens de sociale partners inhet beroepsgoederenvervoer over de weg en de logistiek (CNV, FNV, TLN en VVT) Meer
Nadere informatieMercedes-Benz GLC. Hoogstaand
Mercedes-Benz GLC Hoogstaand Autotest Er zijn vele redenen om te kiezen voor een SUV. Dankzij de extra ruimte biedt een SUV meer praktische mogelijkheden dan een gewone personenauto. De hoogte zorgt voor
Nadere informatieCase 1 en Simulink. 1. Diodefactor bepalen. I = I sc - I s (e!
Case 1 en Simulink 1. Diodefactor bepalen Om de diodefactor te berekenen werden eerst een aantal metingen gedaan met het zonnepaneel en de DC- motor. Er werd een kring gemaakt met het zonnepaneel en een
Nadere informatieEtiketten maken met NAW-gegevens uit CasWin
Dit document beschrijft hoe u etiketten kunt maken met de NAW-gegevens uit Elsevier CAS Programma. In CasWin Classic kunt u dat op twee manieren doen, in CasWin Database op drie manieren. Hieronder worden
Nadere informatieOne Page Checkout. Handleiding Versie 1.0. 088 990 7700 support@ccvshop.nl. www.ccvshop.nl
One Page Checkout Handleiding Versie 1.0 088 990 7700 support@ccvshop.nl www.ccvshop.nl Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Changelog 3 1. Inleiding 4 2. Instellingen CCV Shop 5 2.1 App installatie 5 2.2 App
Nadere informatieKia Niro PHEV. Overbruggingskrediet. Van Hybride naar plug-in hybride
Kia Niro PHEV Overbruggingskrediet Autotest Is tijd voor een elektrische auto? Daar zijn de meningen over verdeeld. Iedereen is het er over eens dat elektrische auto's stil, snel en schoon zijn. Maar het
Nadere informatieAan de slag. Handleiding Voorraadbeheer
Aan de slag in beroep en bedrijf Handleiding Voorraadbeheer februari 2007 Branche Uitgevers 1 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd
Nadere informatieGebruikershandleiding
Release 1.3 Gebruikershandleiding Datum: oktober 2012 All rights reserved Alle rechten zijn voorbehouden. Deze documentatie blijft eigendom van Ternair Software Solutions b.v. en is uitsluitend bedoeld
Nadere informatieSyslog / Mail Alert Setup
Syslog / Mail Alert Setup Syslog Wat is Syslog? Syslog is een utility waarmee de router activiteit kan worden bijgehouden. Tevens kan de utility worden gebruikt als debug utility. Wanneer gebruikt u Syslog?
Nadere informatieBlog-Het gebruik van variabelen in Excel VBA
Blog-Het gebruik van variabelen in Excel VBA Versie : 2012.01.31.1 (Blog http://www.reinder.eu) Dank voor de leuke reacties op het vorige blog en ook dank voor de kritische noot over het nivo dat de gebruiker
Nadere informatieSkype: leren op afstand
Skype: leren op afstand 1 Cursus Onderwijs en ICT Jaargang 2, deel 20 (versie 1.0 NL 8-04-2011) Leren op afstand door Serge de Beer Inleiding Leren hoeft niet alleen op school plaats te vinden. Wie bijvoorbeeld
Nadere informatieOverzicht maten en gewichten in Nederland
Overzicht maten en gewichten in Nederland U vindt hier de belangrijkste maten uit hoofdstuk 5 van de Regeling voertuigen 5.18.11-5.18.18 Uitsluitend aan de geldende gepubliceerde Regeling voertuigen kunt
Nadere informatieKeuzevak Automotive Design
Keuzevak Automotive Design Roeland Wielaard 0914800 Automotive Engineering 11-04-16 1 Inhoudsopgave Opdracht 1 blz 3 Opdracht 2 blz 4 Opdracht 3 blz 7 Opdracht 4 blz 10 Opdracht 5 blz 15 Opdracht 6 blz
Nadere informatieWerken met eenheden. Introductie 275. Leerkern 275
Open Inhoud Universiteit Appendix B Wiskunde voor milieuwetenschappen Werken met eenheden Introductie 275 Leerkern 275 1 Grootheden en eenheden 275 2 SI-eenhedenstelsel 275 3 Tekenen en grafieken 276 4
Nadere informatieAa n het einde van het derde blok moeten er 3 opdrachten worden ingeleverd. Inhoudsopgave
Aa n het einde van het derde blok moeten er 3 opdrachten worden ingeleverd. 1 opdracht uit Pool A 1 opdracht uit Pool B 1 opdracht uit Pool C Inhoudsopgave POOL A: REACTIETIJD POOL A: SOCIAAL ONDERZOEK
Nadere informatieMECHRON HEt 4 X 4 werkpaard
Kioti Mechron, wat gaan we doen vandaag? MECHRON HET 4 X 4 WERKPAARD Dit is de alleskunner, de Kioti Mechron. Hij staat klaar om je mee te nemen waar jij maar wil. De Mechron is de transporter van een
Nadere informatieBeknopte handleiding SQ Vieuw software
Beknopte handleiding SQ Vieuw software Het startscherm met de verschillende opties: - Logger Set-up : het programmeren van de datalogger naar een gewenste configuratie - Download Data: het halen van data
Nadere informatieMazda CX-3. Het braafste jongetje van de klas. Uitrusting
Mazda CX-3 Het braafste jongetje van de klas Autotest Herinnert u zich het braafste jongetje van de klas? Zou u een auto van hem kopen? Hij doet alles volgens de regeltjes, dus zijn auto zou veilig en
Nadere informatieHandleiding Toetssysteem deelnemers aanmelden Carrosserie
Handleiding Toetssysteem deelnemers aanmelden Carrosserie Stichting Stem Handleiding Toetssysteem deelnemers aanmelden Carrosserie versie 201612 Stem Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag
Nadere informatieSyslog / Mail Alert Setup
Syslog / Mail Alert Setup Syslog Wat is Syslog? Syslog is een utility waarmee de router activiteit kan worden bijgehouden. Tevens kan de utility worden gebruikt als debug utility. Wanneer gebruikt u Syslog?
Nadere informatieFirmware Upgrade. Upgrade Utility (Router Tools)
Firmware Upgrade Upgrade Utility (Router Tools) Inhoudsopgave Voorbereiding 3 Modem/router resetten naar fabrieksinstellingen 3 Computer configuratie in Windows 10 4 Computer configuratie in Windows 8
Nadere informatieOpdracht 3: Baanintegratie: Planeet in een dubbelstersysteem
PLANETENSTELSELS - WERKCOLLEGE 3 EN 4 Opdracht 3: Baanintegratie: Planeet in een dubbelstersysteem In de vorige werkcolleges heb je je pythonkennis opgefrist. Je hebt een aantal fysische constanten ingelezen,
Nadere informatieCursusgids - Gevorderden lessen
Titel Cursusgids - Gevorderden lessen Eerste druk November 2015 Auteur Fred Beumer Digitaal Leerplein Website: www.digitaalleerplein.nl E-mail: info@digitaalleerplein.nl Alle rechten voorbehouden. Niets
Nadere informatieHANDLEIDING BEREKENING 48-URIGE WERKWEEK
HANDLEIDING BEREKENING 48-URIGE WERKWEEK 2010 Policy Research Corporation, namens de sociale partners inhet beroepsgoederenvervoer over de weg en de logistiek (CNV, FNV, TLN en VVT) Meer informatie over
Nadere informatieBDE01 - bijlage. Studierichting Autotechniek. Hogeschool Rotterdam Cluster engineering. Phoenics simulaties. Body Aerodynamics
Hogeschool Rotterdam Cluster engineering Studierichting Autotechniek BDE01 - bijlage Team: Body Aerodynamics Studenten: Martijn van den Berg 0765525 Rick van Buuren 0773975 Naomi Willemsen 0772583 Bart
Nadere informatieFuel. Handleiding voor installatie en gebruik
Fuel Handleiding voor installatie en gebruik Inhoudsopgave 1. Installatie 2. Gebruik - Windows - Linux / Apple / andere systemen - Een nieuw voertuig aanmaken - Uitgaven 3. Onderhoud - Waarschuwingen -
Nadere informatieHandleiding : Opdrachten vanuit Excel
Handleiding : Opdrachten vanuit Excel Opdrachten vanuit Excel v2.1 Created on 1/21/2009 3:55:00 PM 1 1. Introductie Deze handleiding beschrijft de werkwijze voor het gebruik van de toepassing Domiciliëringen
Nadere informatieGETIJSPECIALS ONDER MELISSA Appendix: Exporteren NE reeksen 29 April 2001
GETIJSPECIALS ONDER MELISSA Appendix: Exporteren NE reeksen 29 April 2001 in opdracht van RIKZ MobiData NZI GETIJSPECIALS ONDER MELISSA Appendix: Exporteren NE-reeksen 29 April 2000 i.o.v. RIKZ MobiData
Nadere informatieBijlage Inlezen nieuwe tarieven per verzekeraar
! Bijlage inlezen nieuwe tarieven (vanaf 3.2) Bijlage Inlezen nieuwe tarieven per verzekeraar Scipio 3.303 biedt ondersteuning om gebruikers alle tarieven van de verschillende verzekeraars in één keer
Nadere informatieVraag januari 2014, 13u30 r-nummer:... naam:...
1 24 januari 2014, 13u30 r-nummer:... naam:... Vraag 1 Een mobiele torenkraan is verplaatsbaar op een spoor (loodrecht op het vlak van de figuur). De giek (het horizontale deel bovenaan de kraan) kan zwenken
Nadere informatieSwitch aanmelden in VigorACS 2
Switch aanmelden in VigorACS 2 VigorACS 2 VigorACS 2 is een centraal management systeem dat ervoor zorgt dat DrayTek producten snel en eenvoudig centraal beheerd kunnen worden. Het is een softwarepakket
Nadere informatieUITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2002-I WISKUNDE. MAVO-D / VMBO-gt
UITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2002-I VAK: NIVEAU: WISKUNDE MAVO-D / VMBO-gt EXAMEN: 2002-I De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke
Nadere informatieActiviteiten & Evenementen
v.1.12 Verenigingenweb Handleiding Activiteiten & Evenementen Hoe te gebruiken met voorbeelden Inhoud Activiteiten...3 Voorbeeld 1: Activiteit zonder inschrijving...3... 3 Voorbeeld 2: Activiteit met besloten
Nadere informatieKia Carens. Speciale aanbieding. Luxe
Kia Carens Speciale aanbieding Autotest Een opvallende uitspraak van de ontwikkelaar van de nieuwe Kia Carens: "Wie op het uiterlijk van de meeste MPV's af gaat, denkt dat getrouwde mensen tegelijk met
Nadere informatieToolbox-meeting Rijden met aanhangwagens
Toolbox-meeting Rijden met aanhangwagens Unica installatietechniek B.V. Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle Tel. 038 4560456 Fax 038 4560404 Rijden met aanhangwagens Het gebruik van aanhangwagens in de bouw en
Nadere informatieHANDLEIDING ALCATEL ONE TOUCH Y580 MIFI ROUTER
HANDLEIDING ALCATEL ONE TOUCH Y580 MIFI ROUTER Copyright 2012. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar
Nadere informatie