Omgaan met stemmen horen. Steunpunt Stemmen Horen

Transcriptie

1 Omgaan met stemmen horen Steunpunt Stemmen Horen

2 Even voorstellen Wij zijn. Robin Timmers Ineke Litjens Coen Bethlehem Yvonne Doornbos Meina Pettersman Wie zijn jullie?

3 Wat gaan we vandaag doen? Uitleg over de Omgaan met Stemmen Cursus Train-de-trainer Boekje Presentatie: Stemmen horen, herstel en emancipatie Oefeningen

4 Cursus Omgaan met Stemmen Horen Inzichten & handvatten over (omgaan met) stemmen horen Voor: Stemmenhoorders Naasten Hulpverleners Samen van en met elkaar leren Triade, Open Dialogue, HOZ, WMO

5 Cursus Omgaan met Stemmen Horen Door: Cursus is ontwikkeld door Robin Timmers van Steunpunt Stemmen Horen, RIBW N&R Steun van Fonds Psychische Gezondheid Cursus wordt gegeven door speciaal getrainde ervaringsdeskundigen

6 Cursus Omgaan met Stemmen Horen Uitgangspunten: Herstellen is mogelijk Je kunt leren omgaan met stemmen Opbouwen van ervaringskennis: Wat helpt wel? Wat helpt niet? Emancipatie van stemmen horen Herstelondersteuning & krachtgerichtwerken

7 Cursus Omgaan met Stemmen Horen Zowel de krachten/kwaliteiten, als problemen/kwetsbaarheden. Alle levensgebieden: Wonen Sociale relaties Hobbies en vrije tijd Werk, activiteiten & studie Financiën Lichamelijke gezondheid Psychische gezondheid Zingeving & spiritualiteit

8 Cursus Omgaan met Stemmen Horen Informatie over verschillende benaderingen Manieren van omgaan met stemmen Verklaringen Vormen van ondersteuning Eigen regie: Deelnemers stellen eigen palet samen

9 Cursus Omgaan met Stemmen Horen Stemmenhoorders: Herstelverhaal Levensverhaal & huidige situatie Ervaringen met stemmen horen Ervaringskennis: Wat helpt wel en wat helpt niet? Herstelplan Wensen, doelen, plannen

10 Cursus Omgaan met Stemmen Horen Hulpverleners: Verslag Actieplan Naasten: Herstel- / ervaringsverhaal Actieplan

11 Opzet van de cursus Bijeenkomsten 1) Kennismaken, levensverhaal & levenssituatie 2) Herstel, herstelondersteuning, emancipatie 3) Stemmen horen in kaart brengen 4) Wat helpt wel en wat helpt niet? 5) Verklaringen, gespecialiseerde ondersteuning 6) Presentaties Info & aanmelden:

12 Stemmen horen, herstel en emancipatie Steunpunt Stemmen Horen

13 Bijzondere zintuiglijke ervaringen 3 soorten bijzondere zintuigelijke ervaringen: Illusies Prikkel wordt anders geïnterpreerd Mama Appelsap, zelfbetrekking Vervormingen Prikkel wordt anders ervaren Jimi Hendrix: The wind cries Mary Hallucinatie Ervaring van prikkel zonder prikkel van buiten Rihanna: Get along with the voices inside of my head.

14 Bijzondere zintuigelijke ervaringen Bijzondere ervaringen mogelijk bij elk zintuig: Gehoor (bv. stemmen) Visueel (visioen) Gevoel Smaak Reuk De mens heeft geen 5 maar 15 zintuigen(!) Bv ook evenwicht, temperatuur, pijn, tijd

15 Wat is stemmen horen? Een bijzondere zintuigelijke ervaring. Definitie: Het horen van een stem zonder dat er een externe geluidsbron zoals een persoon of geluidsapparatuur is aan te wijzen. De stemmen worden ervaren als niet als van zichzelf of als niet bewust zelf aangemaakt.

16 Wat is stemmen horen niet? Gedachte Herinnering Verbeelding Droom Bv: Van binnen tegen jezelf praten. Bv: Liedje wat in je hoofd blijft zitten. Bv: Stem van hoofdpersoon in n boek. Gedurende de slaap.

17 Vele vormen van stemmen horen Locatie: Binnen of buiten het hoofd Aantal: 1,2,3 meer dan 100 Frequentie: Elke minuut, uur, dag, week Duur: Seconden, minuten, uren Identiteit: Bekend of onbekend Inhoud: Positief, neutraal, negatief Commentaar Adviezen, opdrachten, dreigen In kaart brengen: Maastricht Interview, AVHRS-Q, Gedachten Uitpluizen, OmSH

18 Stemmen horen is van alle tijden Stemmen horen is van alle tijden. Cultuurafhankelijk: Ziekte, normaal of gave? Stemmen horen komt veel voor De meeste stemmenhoorders zijn geestelijk gezonde mensen. Verschil: Kun je er wel of niet goed mee omgaan?

19 Stemmen horen symptoom van schizofrenie? Oude, nog veel gebruikte, opvatting: Stemmen horen is symptoom van schizofrenie Oude opvatting: Een ziekte zijn Levenslang Biologisch bepaald Behandeling gericht op verwijderen van stemmen Levenslang antipsychotica Niet praten over stemmen Stemmen betekenisloos Allerlei levensdoelen niet haalbaar

20 Stemmen horen symptoom van schizofrenie? Schizofrenie bestaat niet! Geen wetenschappelijk bewijs voor ziekte Psychosegevoeligheid bestaat wel Herstel van psychose / leren omgaan met psychosegevoeligheid is mogelijk. Niet puur biologisch bepaald. Trauma is bv ook belangrijke oorzaak (Romme & Escher, TTIP) Praten over stemmen helpt en stemmen hebben betekenis.

21 Stemmen horen komt veel voor 13% (3,1-19,5) ervaring met stemmen horen. 1,9% hoort stemmen en heeft een diagnose. 0,5% heeft de diagnose schizofrenie De meeste stemmenhoorders zijn geestelijk gezond!

22 Stemmen horen & diagnoses Diagnoses: Gezamenlijk 2% vd bevolking Schizofrenie: 70% DIS/MPS: 80% Eetstoornis 60% PTSS: 50% Borderline: 32% Alzheimer: 12% Parkinson: 8% Bipolaire: 7% Slechthorenden: 6% Transdiagnostische module

23 Beroemde stemmenhoorders

24 Emancipatie: Mad Pride!

25 Stemmen horen als variatie Stemmen horen als normale variatie, net als: Linkshandig Roodharig Homosexueel Homoseksualiteit nog in 1e DSM, inmiddels geëmancipeerd.

26 Wanneer wordt stemmen horen een probleem? Wanneer wordt stemmen horen een probleem? Lijden Stress en negatieve gevoelens Beperking Denken en gedrag Gevaar Voor zichzelf en/of anderen

27 Marius Romme & Sandra Escher

28 Wereldwijd stemmenhoordersnetwerk

29 Visie & inzichten van Romme & Escher Visie: Stemmen horen is geen symptoom van geestelijke ziekte, maar een bijzondere menselijke ervaring waarmee je kan leren omgaan. Inzichten: Geestelijk gezonde stemmen hoorders. Praten over stemmen helpt. Belang zelfhulp, lotgenotencontact en ervaringsdeskundigheid. Ervaring in kaart brengen: Maastricht Interview. Relatie tussen stemmen en levensverhaal. Rol van trauma.

30

31 Verklaringen Verklaringen Betekenisgeving Interpretatie Overtuigingen Verklaringen: 3 vragen Wie of wat zijn de stemmen? Wat zijn oorzaken van stemmen? Wat is de boodschap van de stemmen?

32 Emancipatie van overtuigingen Psychiatrie: Spirituele en alternatieve overtuigingen: Waan Gebrek aan ziekte inzicht Maar: Ieder heeft recht op eigen overtuiging: VN: Universele Verklaring van de Mensenrechten Melbourne Verklaring Belangrijk: Een verklaring die helpt.

33 Stemmenhoorders steunen Gail Hornstein: Bibliography of First-Person Narratives of Madness: 900 autobiografiën van 15e eeuw tot nu. Wat helpt wel bij herstel? Luisteren zonder oordeel. Verhaal geloven als werkelijkheid van die persoon. Erkenning van het lijden van die persoon. Ten minste één iemand die geloofde dat het goed zou komen.

34 Stemmenhoorders steunen Gail Hornstein: Bibliography of First-Person Narratives of Madness: 1000 autobiografiën van 15e eeuw tot nu. Wat helpt wel bij herstel? Luisteren zonder oordeel. Verhaal geloven als werkelijkheid van die persoon. Erkenning van het lijden van die persoon. Ten minste één iemand die geloofde dat het goed zou komen.

35 Jim van Os: 4 vragen ipv 400 diagnoses Jim van Os: 4 vragen ipv 400 diagnosen Wat heb je meegemaakt? Wat zijn je kwaliteiten en wat zijn je kwetsbaarheden? Waar wil je heen? Wat heb je daarbij nodig?

36 Opdrachten Groep 1: Ineke Litjens Hoe is het om stemmen te horen? Invloed van stemmen Groep 2: Yvonne Doornbos Betekenisgeving Groep 3: Meina Pettersman Relatie tussen stemmen en levensverhaal/trauma Groep 4: Coen Bethlehem Vicieuze cirkels en hoe die te doorbreken? Groep 5: Robin Timmers Stemmen horen in kaart brengen Ervaringskennis: Wat helpt wel en wat helpt niet?