Herstel in beeld gebracht: een participatieve benadering via PhotoVoice. Tom Vansteenkiste - Sven Ceustermans Anneke Schreurs - Jef Bellemans

Transcriptie

1 Herstel in beeld gebracht: een participatieve benadering via PhotoVoice Tom Vansteenkiste - Sven Ceustermans Anneke Schreurs - Jef Bellemans GGZ congres Antwerpen - 16 september 2014

2 WAT Situering onderzoeksproject Methodiek PhotoVoice HOE PhotoVoice concreet Fotografie Verloop sessies Link met herstel Persoonlijke ervaringen Meerwaarde INTERACTIE Oefening 1 Oefening 2 Overzicht

3 WAT

4 Praktijkonderzoek binnen PC Sint-Amedeus en vzw De Link Ondersteuning Fonds Wetenschappelijk Onderzoek GGZ Broeders van Liefde Samenwerking en supervisie met: UTwente (Prof. Dr. G. Westerhof) UA/CAPRI (Prof. Dr. M. Morrens) Situering onderzoeksproject

5 Kwalitatief onderzoeksproject Exploratie van betekenissen en percepties van Herstel Eigen ervaringen Bij mensen met een langdurende psychische kwetsbaarheid Psychose Bij professionele hulpverleners in langdurende zorg Situering

6 Semi-gestructureerde interviews Cliënten Hulpverleners PhotoVoice Cliënten Exploratie eigen kijk op herstel Thematische analyse In beeld brengen van herstel Thematische analyse Methodiek

7 Visuele methodiek Participatief Actieve betrokkenheid deelnemers Zelf fotograferen van ideeën, ervaringen en elementen uit het dagelijks leven In beeld brengen van Herstel PHOTO VOICE : via foto s een stem geven aan groepen mensen in de marge PhotoVoice

8 HOE

9 PhotoVoice concreet

10 10 sessies Wekelijks elke woensdagvoormiddag Tussen 9u-11u30 Locatie t Zaaltje buiten ziekenhuisdomein Ongedwongen sfeer Vrijwillige deelname In begeleiding zijn binnen PC Sint-Amedeus/vzw De Link 2 groepen 18 deelnemers PhotoVoice Concreet

11 PhotoVoice concreet

12 Fototoestel per deelnemer Point & Shoot In bezit houden gedurende verloop van sessies Mee naar huis nemen Technische ondersteuning mbt camera Fotografische technieken ter ondersteuning: compositie, perspectief, kadrage, gulden snede,... Fotografie

13 Fotografie

14 Participatie als uitgangspunt sessies krijgen vorm in overleg met de groep, beslissingen gebeuren gezamenlijk Algemeen verloop: Ontvangst: koffie, upload nieuwe foto s, bespreking pauzes Selectie eigen foto s tonen + bespreken Reflectie over thema s Link met herstel en eigen levensverhaal Oefeningen en huiswerk door groep mee gestuurd Verloop sessies

15 Verloop sessies

16 BEGIN Basisafspraken als houvast Meer focus op technische/fotografische aspecten Wat vertellen foto s? Wat roepen beelden op? MIDDEN Eigen foto s betekenisgeving (individueel / in groep) Link met herstel maken EIND Overkoepelde thema s als groep benoemen Herstel in beeld brengen Toewerken naar expositie Verloop sessies

17 Verloop sessies

18 Open vraag: wat betekent herstel voor jou? Exploratie van dit concept in groep Benoemen van relevante thema s door de groep Hoe in beeld brengen? Ondersteunende vragen: wat is belangrijk voor jou? wat geeft energie? Wat geeft prettig gevoel? Passie? Door groep mee gestuurd (bv focus op structurerende elementen in het leven) Link met herstel

19 Link met herstel

20 Eigen ervaringen met photovoice: Een opsteker : helpt om beter beeld krijgen over de dingen die je ervaart, om anders te leren omgaan met beperkingen, anders leren omgaan met gevoelens Empowerment: er zelf sterker uitkomen mensen met een beperking kunnen ook iets Inkijk in je leven Je laat zaken zien die je normaal niet laat zien, bv gevoelens Laten zien wat voor jou herstelbevorderend of belemmerend werkt In groep: je benadert elkaar anders, je leert mensen op andere manier kennen. Door de foto s gebeurt dit directer. Je leert ook om zekere afstand te bewaren. Belang van goede afspraken: dit geeft structuur en houvast. Persoonlijke ervaringen

21 Thuis is aangename plek, waar je jezelf kunt terugvinden. Het gezellig maken, is belangrijk voor een goed gevoel.

22 Werkzaam zijn in Activering geeft doel, perspectief in het leven. Dit helpt om zin te geven aan het leven.

23 Stap je mee : tonen van het belang van beweging. Vrije tijd is net zo belangrijk als werktijd.

24 Tutti Fratelli is als een familie geworden. Het is een sociaal artistieke werkplaats, die alle lagen van de maatschappij samenbrengt als 1 hechte groep, vol samenhorigheid, in een ongedwongen sfeer.

25 Nuanceren van herstel: Herstel gaat niet over genezen, maar over anders omgaan met de beperking. Herstel = een waaier van mogelijkheden, binnen een brede context zien. Ieder herstelt op zijn manier, elk herstel is anders. Werken met foto s is zoals een zaadje dat je plant, en dat na je het water geeft een prachtige bloem wordt. Meerwaarde

26 Fotograferen als activiteit zelf doen Bevordert empowerment Visuele focus zorgt voor interactie en reflectie op 3 manieren (individueel en groep) : Deelnemer foto (eigen verhaal) Via foto s (verhalen ontstaan door foto s) Groep (onderlinge uitwisseling van verhalen) Foto s maken zichtbaar maken wat de essentie van herstel is Foto s bieden een kader dat communicatiebevorderend werkt bij mensen die zich moeilijker kunnen uitdrukken. Meerwaarde

27 INTERACTIE

28 Groepjes van 4 personen Bekijk meegenomen foto Te bespreken: Waarom foto gekozen? Wat vertelt foto? Wat roept dit op? Werken met SHOWED-methodiek Link met Herstel? Terugkoppeling Vragen? Oefening 1 - SHOWeD

29 SHOWeD SEE wat zie je? HAPPEN wat gebeurt er? OUR LIFE hoe verbonden met ons leven? WHY waarom belangrijk? Waarom aandachtspunt? DO wat kunnen we doen? Hoe mee omgaan? Oefening 1 - SHOWeD

30 Groepjes van 4 personen Exploratie van thema s: Welke thema s herken je in fotoreeks? Hoe linken aan een (eigen) herstelervaring? Terugkoppeling en bespreking Vragen? Oefening 2 Thema s

31 HARTELIJK DANK! Meer info: