DE VOORZITTER KAN IN ZIJN TOESPRAAK AFWIJKEN VAN DEZE TEKST, HET GESPROKEN WOORD GELDT

Transcriptie

1 Nieuwjaarstoespraak, de heer mr. A.W. Kolff, voorzitter GR Drechtsteden en GR Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, Nieuwjaarsbijeenkomst Gemeenschappelijke Regelingen, vrijdag 12 januari, uur, Nationaal Onderwijsmuseum, Burgemeester de Raadtsingel 97, Dordrecht. DE VOORZITTER KAN IN ZIJN TOESPRAAK AFWIJKEN VAN DEZE TEKST, HET GESPROKEN WOORD GELDT Geachte dames en heren, Graag heet ik u van harte welkom op de nieuwjaarsbijeenkomst van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden, de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid, de Dienst Gezondheid & Jeugd en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. We zijn hier op een prachtige locatie: gebouw De Holland, van de architect Sybold van Ravesteyn, en vandaag de dag de thuisbasis van het Nationaal Onderwijsmuseum - het museum heeft met meer dan voorwerpen de grootste onderwijscollectie ter wereld. In Nederland hebben wij vrijheid van onderwijs. Een groot goed, dat is vastgelegd in artikel 23 in onze Grondwet en zorgt voor diversiteit in het Nederlandse onderwijs. Dames en heren, diversiteit neem ik ook waar, wanneer ik kijk naar de aanwezigen op deze bijeenkomst. Hoewel velen van u elkaar deze week op andere gelegenheden ook heeft ontmoet, is het goed dat wij hier vanmiddag samenzijn. Het begin van een nieuw jaar geeft ons ruimte voor reflectie en vooruitkijken. Wat zijn onze gezamenlijke opgaven? Hoe zoeken we hierin met elkaar de samenwerking die voortdurend in beweging is? Dames en heren, ondanks dat ik pas sinds 4 maanden actief mag zijn in ons gebied, sta ik hier vanmiddag voor u met twee petten op: als voorzitter van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en als voorzitter van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden. Als voorzitter van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid zie ik dat vele onzekerheden aan het begin van 2017 toch hebben geleid tot besluitvorming en dus duidelijkheid en zekerheid. Graag neem ik u in vogelvlucht mee. Het afgelopen jaar hadden we gelukkig slechts enkele GRIP1-situaties. Het betrof de brand in een oude betonfabriek in Arkel en een woning boven winkels in Leerdam. Bij deze laatste brand zijn ca. 100 personen ingezet. Dan blijkt ook hoe belangrijk goede relaties en vertrouwen zijn bij de operationele diensten en het bestuur. Daarnaast is op allerlei verschillende manieren hulp geboden bij kleinere incidenten, branden en ongelukken. Mede namens alle collega-burgemeesters uit Zuid-Holland Zuid spreek ik vanaf deze plek graag mijn waardering uit voor de inzet het afgelopen jaar van alle medewerkers én 800 brandweervrijwilligers in de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. In 2017 konden we na intensieve voorbereiding met de collega's van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, politie en andere ketenpartners de planvorming rond Terrorisme Gevolgbestrijding afronden. We hebben afgesproken

2 'hoe' we in zo'n geval samenwerken en communiceren. Aansluitend zijn we 'gezamenlijk' aan de slag gegaan om Terrorisme Gevolgbestrijding bij onze mensen 'tussen de oren' en op het netvlies te krijgen. In juni konden we de theorie rond Terrorisme Gevolgbestrijding in de praktijk brengen tijdens een grootschalige oefening met de Dienst Speciale Interventies van de politie en alle andere hulpdiensten. Aan deze oefening deden enkele honderden personen mee. In 2017 konden we enkele lastige hobbels op een bestuurlijk goede manier nemen. En, dat wil ik hier zeker genoemd hebben, daarbij heeft mijn voorganger, de heer Van der Velden, onder meer tijdens de retraite een belangrijke rol gespeeld. Enkele bestuurlijke vraagstukken die we in 2017 met besluitvorming konden afronden waren de vaststelling van het dekkingsplan en de kosten verdeelsystematiek. Ik spreek het nu wel erg gemakkelijk uit, maar het was een zeer intensief en tijdrovend traject om er met elkaar uit te komen. Kern van de gesprekken was natuurlijk, hoeveel brandweerzorg krijg ik voor het bedrag dat mijn gemeente moet betalen? Voor sommige gemeenten was dat nadrukkelijk een moeilijke kwestie; voor anderen juist niet. Er zijn echter nog tal van bestuurlijke vraagstukken die zowel in 2017, maar zeker ook in 2018, de nodige bestuurlijke aandacht vragen. De kwestie Vijfheerenlanden, waarbij de gemeenten Zederik en Leerdam overgaan naar de Provincie en Veiligheidsregio Utrecht. Principieel kunnen we er van alles van vinden. De pap is echter gestort. Nu komt het echter wel aan op een nette zakelijke afhandeling, waarbij twee uitgangspunten gelden. Inwoners mogen er weinig tot niets van merken en het is wat mij betreft ondenkbaar dat achterblijvende gemeenten financieel de dupe worden van deze transitie. Ook de samenvoeging van de meldkamers van Zuid-Holland Zuid en Rotterdam- Rijnmond in de Landelijke Meldkamer Organisatie (LMO) houdt ons bestuur bezig. Keer op keer werd de samenvoeging uitgesteld, omdat het Rijk nog niet kon beschikken over het vernieuwde C2000 netwerk. Met ingang van mei dit jaar zullen de meldkamers - weliswaar nog gebruik makend van het oude C kunnen gaan samenwerken vanaf de nieuwe werkplek in het World Port Center in Rotterdam. In april 2018 moet de herstructurering van de organisatie van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid zijn beslag krijgen. Daarmee is de organisatie weliswaar klaar voor de toekomst, maar we kijken nu al verder. Daarom zijn we gestart met een heroriëntatie-traject. Belangrijk in alle discussies is en blijft: hoe bieden we de juiste zorg en houden we binding met de inwoners in de regio? De brandweerposten centraal is een mooie kreet. Maar hoe realiseren we de schaalvoordelen van een grotere organisatie met behoudt van aansluiting op de kleine samenleving? Daar ligt mijn inziens niet alleen een bestuurlijke opdracht voor de Veiligheidsregio, maar dat geldt naar mijn overtuiging voor alle besturen. Laten we dan ook waar

3 mogelijk samen optrekken. We zetten ons immers in voor de inwoners en het bedrijfsleven van de regio. Dames en heren, als voorzitter van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden wil ik natuurlijk eerst graag de gemeente Hardinxveld-Giessendam van harte feliciteren met het feit dat nu zij per 1 januari 2018 officieel is toegetreden tot de regio Drechtsteden. Ik ben ervan overtuigd dat we met zeven gemeenten die samen een stad aan het water vormen een nog sterkere en krachtigere regio kunnen zijn. Voor de regio Drechtsteden was 2017 het jaar waarin met de Groeiagenda 2030 een koersverandering op inhoud werd ingezet. Niet nieuw, wel scherper. Op basis van het bestuursakkoord met de Provincie Zuid-Holland in 2016, is er gewerkt aan een investeringsagenda voor de Drechtsteden, die collega's Tanis en Van Eekelen namens het Drechtstedenbestuur op 4 juli 2017 aanboden aan de gedeputeerden Bom en Vermeulen. Met onze Groeiagenda 2030 vragen we de provincie nog meer om samenwerking op thema's als wonen, bereikbaarheid en werken. Het Drechtstedenbestuur heeft samen met het bestuur van de colleges van de gemeenten in de Drechtsteden stevige ambities geformuleerd. We willen doorgroeien naar een gebied met meer dan inwoners, met nieuwe banen en nieuwe woningen. Dat betekent onverminderd inzetten op wonen, werken en bereikbaarheid, maar ook op de ontwikkeling van de spoorzone Dordrecht en Zwijndrecht, de campusontwikkeling bij het Leerpark en het Gezondheidspark en de ontwikkeling van de Westelijke Dordtse Oever, het grootste bedrijventerrein en banenmotor voor Dordrecht en de Drechtsteden. De focus ligt op uitvoering. De opgaven worden concreet gemaakt, de financieringsbehoefte wordt duidelijk en wij hopen in 2018 met de Provincie te komen tot de oprichting van een regiofonds voor de Drechtsteden, waarbij we afspraken maken hoe we dit gezamenlijk realiseren en financieren. En hoe we dit als Drechtsteden gaan organiseren. Als voorzitter van de Drechtsteden zie ik namelijk dat de bestuurlijke omgeving van de regio Drechtsteden, mede ook door de herindelingen in de Hoeksche Waard en Alblasserwaard-Vijfheerenlanden, stevig aan het veranderen is. Samenwerking zit in het DNA van de regio Drechtsteden. Dat doen we via onze unieke, bestuurlijke model, waar altijd met veel lof over werd gesproken, maar waar ook duidelijk van wordt dat de kracht tegelijk een zwakte is: de structuur zorgt voor een remmende werking en uit de resultaten van het proeftuintraject Maak Verschil, die in het voorjaar van 2017 werden gepresenteerd, bleek ook dat de Drechtsteden zich opnieuw moeten heruitvinden op inhoud. Het is immers de vraag of wij als regio en als afzonderlijke gemeenten in de Drechtsteden in het huidige samenwerkingsverband gesteld staan voor de opgaven en uitdagingen die in het gebied van de Drechtsteden en Zuid-Holland Zuid op ons afkomen. Is de organisatie van de samenwerking op orde voor de toekomst? Zoals u allen ongetwijfeld weet, loopt hier op dit moment een onderzoek naar, dat gedragen wordt door alle colleges in de Drechtsteden. Ik kan niet vooruitlopen op de uitkomsten, die we nog voor de gemeenteraadsverkiezingen verwachten, maar

4 duidelijk is dat wij dit jaar een beslissing gaan nemen over de toekomst van het Drechtstedenmodel en over de verdere samenwerking op het niveau van Zuid- Holland Zuid. Er is reden voor urgentie: de Drechtsteden hebben nog altijd een stevige sociaaleconomische problematiek en de ontwikkeling van de regio blijft achter bij de rest van Nederland. De professoren Tordoir en Poorthuis constateerden in hun rapport over Zuidhollandse netwerken, in opdracht van de Provincie Zuid-Holland, dat onze regio Drechtsteden nog niet functioneert als één daily urban systeem, als één gebied waar alle activiteiten ondernomen worden en plaatsvinden. Er is samenwerking, jawel, maar er is ook fragmentatie, misschien wel deels ingegeven door de volksaard en deels door de geografische ligging. Het water bindt ons, maar verdeelt ons tegelijkertijd in drie gemeenschappen: Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht, Dordrecht en de gemeenten ten oosten van de Noord, Alblasserdam, Papendrecht, Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam. Dat leidt ook tot verschillen in externe oriëntatie: Dordrecht en Zwijndrecht richten zich bijvoorbeeld sterker op Rotterdam dan de omliggende gemeenten. Daarnaast zit Dordrecht ook in een logisch netwerk met andere grotere steden, zoals Breda, Delft, Leiden en Den Haag. Vast staat voor mij dat meer onderling vertrouwen de basis van onze samenwerking moet vormen. Bij de beslissingen die we gaan nemen, moet wat mij betreft telkens de inhoud voorop staan. Hoe houden we ons stedelijk voorzieningenniveau op peil? Hoe zorgen we voor groei in ons gebied? We willen dat de kranen van uitvoering opengedraaid worden en gaan stromen. In de aanpak daarvan is de structuur volgend. Samenwerking zit in het DNA van onze regio en dat blijven we doen. We zagen in 2017 ook wederom dat samenwerking tot concrete resultaten leidt. De gezamenlijke lobby van bestuur en bedrijfsleven leidde in december tot het buitengewoon goede nieuws dat de minister groen licht geeft voor de verbreding van de A15. Een belangrijke stap in het verbeteren van de bereikbaarheid van de Drechtsteden. Ook maken we in de Drechtsteden werk van de energietransitie. De regio is vorig jaar als één van de vijf pilotregio's in Nederland gestart. In augustus presenteerden bijna dertig bedrijven en organisaties, waaronder corporaties, nutsbedrijven, onderwijs, bedrijfsleven, waterschap, omgevingsdienst, rijk, provincie en gemeenten hun gezamenlijke Energiestrategie, waarin staat hoe wij als Drechtsteden in 2050 een energieneutrale regio willen zijn. De samenwerkingsovereenkomst en agenda voor 2018 worden binnenkort ondertekend. Niet praten, maar doen! Dames en heren, ik heb u een aantal ontwikkelingen geschetst, waarmee duidelijk is dat 2018 vooral een jaar van verandering en doorontwikkeling wordt, 2018 is ook een verkiezingsjaar. De gemeenteraadsverkiezingen brengen altijd dynamiek met zich mee en kunnen zorgen voor verschuivingen en opvattingen. Maar ter overpeinzing en misschien ook wel ter relativering wil ik u graag de uitspraak van de Romeinse dichter Ovidius meegeven: 'Omnia mutantur, nihil interit / Alles verandert, niets vergaat'.

5 Dames en heren, mede namens het Drechtstedenbestuur en het bestuur van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid hoop ik dat 2018 een bestuurlijk goed jaar wordt en wens ik u en uw dierbaren een gelukkig, voorspoedig en vooral gezond 2018 toe! Dank voor uw aandacht.