Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement. Ursula von der Leyen. Versie zoals uitgesproken

Transcriptie

1 Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement Versie zoals uitgesproken Ursula von der Leyen Kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie Straatsburg 16 juli 2019

2

3 Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement Geachte voorzitter, Het is precies veertig jaar geleden dat de eerste voorzitter van het Europees Parlement, Simone Veil, werd verkozen en haar visie gaf op een meer verenigd en rechtvaardiger Europa. Het is dankzij haar en alle andere Europese iconen dat ik u vandaag mijn visie op Europa kan geven. Veertig jaar later kan ik u met grote trots zeggen: eindelijk is een vrouw kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie. Ik ben kandidaat dankzij alle mannen en vrouwen die over barrières en conventies zijn heengestapt. Ik ben kandidaat dankzij alle mannen en vrouwen die een Europa van vrede hebben opgebouwd, een verenigd Europa, een Europa van waarden. Deze Europese overtuiging was voor mij een leidraad tijdens mijn hele leven en mijn hele carrière als moeder, dokter en politica. Het zijn deze moed en deze durf van pioniers als Simone Veil die centraal staan in mijn visie op Europa. En het is ook in deze geest dat ik de Europese Commissie graag zou leiden. ***

4 Ursula von der Leyen Kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie Voorzitter, De grondleggers en grondlegsters van Europa hebben uit de puinhoop en as van de wereldoorlogen een geweldig bouwwerk doen verrijzen: vrede. Een sterke gemeenschappelijke markt, handel zonder grenzen, reizen, onderzoek doen en banen. 500 miljoen Europeanen, van Riga tot Limasol en van Athene tot Lissabon, leven tegenwoordig in welvaart en vrijheid. De generatie van mijn kinderen kan zich een leven zonder dit Europees thuisgevoel niet voorstellen. Toen deze gelukkige generatie geboren werd, dachten wij, ouderen, dat dit altijd zo door zou gaan. Tegenwoordig is duidelijk dat wij weer moeten strijden en opkomen voor ons Europa. De hele wereld staat voor de uitdaging om in te spelen op ontwrichtende ontwikkelingen, die evenmin aan Europa voorbijgaan. Demografische veranderingen, de mondialisering van de economie, de snelle digitalisering van ons werk en natuurlijk klimaatverandering. Geen van deze meta-ontwikkelingen is nieuw, ze werden al lang voorzien door de wetenschap. Nieuw is dat wij tegenwoordig als burger van Europa, ongeacht in welk land we wonen, de concrete gevolgen ervan ondervinden. Of het nu gaat om de Finse tarweboeren die door droogte worden getroffen, of om een dodelijke hittegolf in Frankrijk: iedereen merkt de gevolgen van klimaatverandering. Of het nu gaat om de gepensioneerde mevrouw in Ierland die online-bankieren onder de knie moet krijgen, of om de arbeider in Polen die na twintig jaar weer een opleiding moet volgen om zijn baan te behouden: iedereen merkt de gevolgen van digitalisering. Of het nu gaat om regio s in Europa waarin scholen, ziekenhuizen of bedrijven de poorten moeten sluiten: iedereen merkt de gevolgen van demografische veranderingen. *** Mensen krijgen daardoor het gevoel dat ze de controle verliezen. Dat ze steeds meer op zichzelf zijn aangewezen in de gemeenschap waarin ze wonen. Dit zal niet vanzelf weggaan. Er wordt echter op verschillende manieren gereageerd op deze ontwikkelingen. Sommigen zoeken hun heil bij autoritaire regimes, anderen kopen in de wereld invloed en maken anderen van zich afhankelijk door te investeren in havens en wegen. En weer anderen zien protectionisme als de oplossing. Voor ons zijn dit geen opties. We willen multilateralisme, we willen eerlijke handel, we verdedigen de op vaste regels gebaseerde orde omdat we weten dat het beter is voor ons allemaal. We moeten het op de Europese wijze doen. Maar willen we verder gaan op de Europese weg, dan moeten we eerst onze eenheid opnieuw ontdekken. Interne eendracht voorkomt externe tweedracht. Dichten we de kloof die ons scheidt, dan buigen we problemen om in kansen. 4

5 Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement Een Europese Unie die de lat hoger legt Onze meest dringende uitdaging is het gezond houden van onze planeet. Dat is de grootste verantwoordelijkheid en tegelijk de grootste kans die deze tijd ons biedt. Ik wil dat Europa uiterlijk in 2050 het eerste klimaat neutrale continent wordt. Daartoe moeten we samen doortastende maatregelen nemen. Ons huidige doel om onze emissies in 2030 met 40 % te verminderen, is niet voldoende. We moeten verder gaan. We moeten de lat hoger leggen. Er is een tweestappenaanpak nodig om de CO 2-emissies in 2030 met 50 % of, indien mogelijk, zelfs met 55 % te verminderen. De EU zal het voortouw nemen bij internationale onderhandelingen om het ambitieniveau van andere grote economieën in 2021 te verhogen. Om een reële impact te bereiken, moeten we immers niet alleen intern ambitieus zijn dat moeten we zijn, natuurlijk maar moet de hele wereld samen een nieuwe weg inslaan. Daartoe zal ik in de eerste honderd dagen van mijn voorzitterschap een Green Deal voor Europa voorleggen. Ik zal de allereerste Europese klimaatwet presenteren waarin de doelstelling voor 2050 wordt vastgelegd. Voor deze hogere ambitie zullen investeringen op grotere schaal nodig zijn. Overheidsgeld alleen zal niet volstaan. Ik zal een duurzaam Europees investeringsplan voorstellen en delen van de Europese Investeringsbank omvormen tot een klimaatbank. Hierdoor zal het komende decennium één biljoen euro vrijkomen voor investeringen. Dit betekent verandering. Elk van ons en ook elke sector zal een bijdrage moeten leveren, van de luchtvaart over het zeevervoer tot de manier waarop elk van ons reist en leeft. Emissies moeten een prijs hebben die ons gedrag verandert. Om dit werk te voltooien en ervoor te zorgen dat onze bedrijven op een gelijk speelveld kunnen concurreren, zal ik een koolstofbelasting aan de grens invoeren om koolstoflekkage te voorkomen. Dit is de Europese manier: we zijn ambitieus. We laten niemand achter. En we bieden perspectieven. Elk van ons en elke sector zal moeten bijdragen aan de vermindering van de uitstoot. Emissies moeten een prijs hebben die ons gedrag verandert. Maar wat goed is voor onze planeet, moet ook goed zijn voor onze mensen en onze regio s. Uiteraard ken ik het belang van de cohesiefondsen. Maar er is meer nodig. We hebben een rechtvaardige transitie voor iedereen nodig. Niet al onze regio s hebben dezelfde uitgangspositie, maar we hebben allemaal dezelfde bestemming. Daarom zal ik een Fonds voor rechtvaardige transitie voorstellen om de meest getroffen personen te ondersteunen. Dit is de Europese manier: we zijn ambitieus. We laten niemand achter. En we bieden perspectieven. Als we met dit ambitieuze plan willen slagen, hebben we een sterke economie nodig. Want wat we willen uitgeven, moeten we eerst verdienen. Daarvoor moeten we de ruggengraat van onze economieën versterken: de kleine en middelgrote ondernemingen (mkb). Zij zijn innovatief, ondernemend, flexibel en wendbaar, zij scheppen banen en bieden onze jeugd een vakopleiding. Maar zij kunnen dit 5

6 Ursula von der Leyen Kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie alleen doen als zij overal op deze gigantische interne markt toegang hebben tot kapitaal. Laten we alle belemmeringen opheffen. Laten we de deur openen. Laten we eindelijk de kapitaalmarktenunie voltooien. Onze kleine en middelgrote ondernemingen (mkb) verdienen het. En we moeten binnen het stabiliteits- en groeipact werken. Waar investeringen en hervormingen nodig zijn, moeten we ervoor zorgen dat die tot stand kunnen komen. We moeten gebruikmaken van alle flexibiliteit die de regels toestaan. We zijn trots op onze economie. We willen haar sterker maken. Maar er is ook een duidelijke en eenvoudige logica. Het zijn niet de mensen die ten dienste staan van de economie. Het is de economie die ten dienste staat van de mensen. In onze sociale markteconomie moeten we de markt verzoenen met de sociale aspecten. Daarom zal ik ons Europees Semester herijken om ervoor te zorgen dat we op het goede spoor blijven met onze doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. En ik zal opkomen voor eerlijke belastingen of het nu gaat om de traditionele industrie of om de digitale sector. Wanneer de technologiereuzen in Europa enorme winsten maken, is dat goed. We zijn immers een open markt en houden van concurrentie. Maar als zij deze winsten maken dankzij ons onderwijsstelsel, onze geschoolde werknemers, onze infrastructuur en onze sociale zekerheid, is het onaanvaardbaar dat zij winst maken, maar nauwelijks belastingen betalen omdat zij ons belastingstelsel naar hun hand zetten. Als zij mee willen profiteren, moeten zij ook in de lasten delen. Europa s potentieel optimaal benutten De Europese weg houdt ook in dat we ons volledige potentieel moeten benutten: onze mensen, ons talent en onze diversiteit, en dat we een rechtvaardigere en gelijkere Unie moeten scheppen. Mijn gehele carrière lang is dit mijn drijfveer geweest en dat zal altijd zo blijven. Er is al veel bereikt sinds ik minister van Gezinszaken was en heb moeten vechten voor de invoering van betaald ouderschapsverlof en voor een betere toegang tot kinderopvangfaciliteiten voor gezinnen. Maar de strijd voor een rechtvaardigere wereld houdt nooit op. In Europa is het nog steeds te moeilijk voor hardwerkende gezinnen om de eindjes aan elkaar te knopen. Ik wil ervoor zorgen dat werken loont. In een sociale markteconomie moet iedereen die fulltime werkt, een minimumloon verdienen dat genoeg is voor een fatsoenlijk bestaan. Daarom willen we een kader ontwikkelen dat natuurlijk rekening houdt met de verschillende arbeidsmarkten. Ik zie cao-onderhandelingen tussen werkgeversorganisaties en vakbonden echter als de optimale oplossing, omdat het minimumloon dan wordt toegesneden op de sector of de regio. Ik ben me er uiteraard van bewust dat er verschillende modellen zijn, maar we moeten het kader scheppen. En ik wil een betere bescherming voor wie zijn of haar baan verliest bij een ernstige economische terugslag. Een Europese werkloosheidsverzekering zal onze economie en onze mensen ondersteuning bieden bij externe schokken. Natuurlijk zijn er nationale werkloosheidsverzekeringen, maar in Europa is er een herverzekeringsregeling nodig voor dergelijke zware externe schokken. Ik wil ook meer gelijkheid en rechtvaardigheid voor jongeren. In Europa bedraagt de jeugdwerkloosheid 14,2 %. Deze loopt echter uiteen van 5 % tot 40 % in sommige landen. Dat mogen we niet accepteren. Jongeren hebben ambities, zij willen werk en een toekomst. En wij moeten hen in staat stellen deze ambities te verwezenlijken. Daarom wil ik ervoor zorgen dat de jongerengarantie, waarmee ik ben begonnen toen ik minister van Werkgelegenheid was in 6

7 Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement onze Raad, zo goed mogelijk werkt in elke lidstaat. En ik zal het idee van het Europees Parlement steunen om het budget van Erasmus+ in de volgende meerjarenbegroting te verdrievoudigen. We moeten zorgen voor de meest kwetsbaren in de samenleving: kinderen. We moeten armoede bestrijden. Als moeder van zeven kinderen weet ik dat toegang tot onderwijs, sport, muziek, gezonde voeding en een liefhebbende omgeving het verschil maken in hun hele verdere leven. We hebben een Kindergarantie nodig die ervoor zorgt dat elk kind in Europa dat kans loopt op armoede of sociale uitsluiting, toegang heeft tot de meest elementaire voorzieningen als gezondheidszorg en onderwijs. Het zal hun zelfredzaamheid vergroten en deze ondersteuning tijdens hun jeugd verdient zich dubbel en dwars terug. Dit maakt deel uit van mijn actieplan om een concrete invulling te geven aan onze pijler van sociale rechten. En ik zal in eigen huis het goede voorbeeld geven: in mijn college van commissarissen zal ik zorgen voor volledige gendergelijkheid. Als de lidstaten niet genoeg vrouwelijke commissarissen voordragen, zal ik niet aarzelen om hun te vragen om met nieuwe namen te komen. Sinds 1958 zijn er 183 commissarissen geweest. Slechts 35 van hen waren vrouw. Dat is minder dan 20 %. We maken echter de helft van de bevolking uit. We willen een eerlijke verdeling. Ook moeten we openlijk spreken over geweld tegen vrouwen. Als één op de vijf vrouwen in de Europese Unie al te maken heeft gehad met fysiek of seksueel geweld en 55 % van de vrouwen met seksuele intimidatie, dan is dat duidelijk niet alleen een vrouwenprobleem. Ik zal voorstellen om geweld tegen vrouwen op te nemen in de lijst van strafbare feiten zoals omschreven in het Verdrag. En de Europese Unie moet zich aansluiten bij het Verdrag van Istanbul. Ik ben ervan overtuigd dat er een sterkere Unie ontstaat als we de kloof die ons scheidt, weten te dichten. Europa s waarden verdedigen De Griekse filosofie en het Romeins recht zijn de bakermat van de Europese beschaving. En de zwartste bladzijde in de geschiedenis van ons Europees continent was de periode waarin het werd geregeerd door dictators en waarin de rechtsstaat was afgeschaft. Eeuwenlang hebben de Europeanen keihard gevochten voor vrijheid en onafhankelijkheid. De rechtsstaat is ons beste instrument om deze vrijheden te verdedigen en de meest kwetsbaren in de Unie te beschermen. Met de rechtsstaat valt dus niet te marchanderen. Nooit. Ik zal ervoor zorgen dat we ons volledige, brede instrumentarium op Europees niveau inzetten. Daarnaast sta ik volledig achter een EU-breed rechtsstaatmechanisme. Voor alle duidelijkheid: het nieuwe instrument is geen alternatief voor de bestaande instrumenten, maar een aanvullend instrument. De Commissie zal altijd een onafhankelijke hoedster van de Verdragen blijven. Vrouwe Justitia is geblinddoekt; zij verdedigt de rechtsstaat tegen welke aanval dan ook. *** De rechtsstaat is universeel. Hij geldt voor iedereen. In de afgelopen vijf jaar zijn meer dan mensen verdronken in de Middellandse Zee, die een van de dodelijkste grenzen ter wereld is geworden. Op zee geldt de plicht om levens te redden en volgens onze Verdragen en 7

8 Ursula von der Leyen Kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie akkoorden hebben we de wettelijke en morele plicht om de waardigheid van ieder mens te eerbiedigen. De Europese Unie kan en moet deze waarden verdedigen. De Europese Unie heeft humane grenzen nodig. We moeten redden, maar redden alleen is niet genoeg. We moeten irreguliere migratie terugdringen, mensensmokkelaars en -handelaars de pas afsnijden het is georganiseerde misdaad, we moeten het recht op asiel behouden en de situatie van de vluchtelingen verbeteren, bijvoorbeeld via humanitaire corridors in nauwe samenwerking met de UNHCR. We hebben empathie en doortastend optreden nodig. Ik ben mij ervan bewust hoe moeilijk en polariserend de discussies over deze kwestie zijn. We moeten de legitieme zorgen van velen aanpakken en nagaan hoe we onze verschillen kunnen overbruggen. Ik zal een nieuw migratie- en asielpact voorstellen, met onder meer de herstart van de hervorming van de Dublinregels inzake asiel. Hierdoor zullen we kunnen terugkeren naar een volledig functionerend Schengengebied van vrij verkeer, een belangrijke motor van onze welvaart, veiligheid en vrijheden. Centraal in deze ambitie staat een versterkt Europees Grens- en kustwachtagentschap. We moeten beschikken over een permanent korps van Frontexgrenswachters, niet in 2027, maar veel eerder, uiterlijk in Eeuwenlang hebben de Europeanen hard gevochten voor hun vrijheid en onafhankelijkheid. Daarom is bij de eerbiediging van de rechtsstaat geen compromis mogelijk. Nooit. We moeten ons asielstelsel moderniseren. Een gemeenschappelijk Europees asielstelsel moet zijn wat het beweert te zijn: gemeenschappelijk. We kunnen alleen stabiele buitengrenzen hebben als we voldoende hulp bieden aan de lidstaten die de grootste druk ondervinden als gevolg van hun geografische ligging. We hebben solidariteit nodig. Iedereen moet elkaar helpen en een bijdrage leveren. We hebben een nieuwe manier van lastenverdeling nodig. En we moeten de landen van herkomst en doorreis eerlijke samenwerking aanbieden, een aanbod dat in het belang van beide partijen moet zijn. Diplomatie, economische ontwikkeling, investeringen, stabiliteit en veiligheid zijn nodig om mensen perspectieven te bieden. Wat het bieden van perspectieven betreft, wil ik u graag een verhaal vertellen. Vier jaar geleden heb ik het geluk gehad om een 19-jarige vluchteling uit Syrië in mijn huis en mijn gezin te verwelkomen. Hij sprak geen Duits en was sterk getekend door zijn ervaringen in de burgeroorlog en door zijn vlucht. Vandaag, vier jaar later, spreekt hij vloeiend Duits, Engels en Arabisch. Overdag treedt hij, in de beroepsopleiding, op als woordvoerder van zijn gemeenschap en s avonds studeert hij voor zijn eindexamen van de middelbare school. Hij is een bron van inspiratie voor ons allen. Ooit hoopt hij naar huis te kunnen terugkeren. Een verantwoordelijke leider in de wereld Als minister van Defensie ben ik vaak in deze door oorlog verscheurde regio geweest. Ik vergeet nooit de woorden van de voormalige president van Irak, Masoum, die zei: We willen hier meer Europa zien. De wereld roept om meer Europa. De wereld heeft meer Europa nodig. 8

9 Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement Ik ben ervan overtuigd dat Europa een sterkere en meer verenigde stem in de wereld moet hebben en dat het snel moet handelen. Daarom moeten we de moed hebben om op het gebied van het buitenlands beleid besluiten te nemen met gekwalificeerde meerderheid van stemmen. En om eensgezind achter die besluiten te staan. De hoeksteen van onze collectieve defensie zal altijd de NAVO blijven. We zullen trans-atlantisch blijven en moeten Europeser worden. Daarom hebben we de Europese defensie-unie opgericht. Onze werkzaamheden voor onze Europese Unie van veiligheid en defensie vinden plaats binnen het concept van alomvattende veiligheid. Stabilisatie gaat altijd hand in hand met diplomatie, verzoening en wederopbouw. Onze militairen, zowel mannen als vrouwen, werken zij aan zij samen met politieagenten, diplomaten en ontwikkelingswerkers. Deze mannen en vrouwen verdienen diep respect en grote waardering van onze zijde voor hun onvermoeibare inzet voor Europa. *** De hoeksteen van onze collectieve defensie zal altijd de NAVO blijven. We zullen trans-atlantisch blijven, maar we moeten Europeser worden. Ik kan niet over Europa spreken zonder het over onze vrienden uit het Verenigd Koninkrijk te hebben. Voor het eerst heeft een lidstaat, in 2016, besloten de Europese Unie te verlaten. Dat is een zwaar besluit. We betreuren het, maar we respecteren het. Vanaf dat ogenblik heeft de Europese Unie, samen met de huidige regering van het Verenigd Koninkrijk, hard gewerkt aan een ordelijk vertrek van het Verenigd Koninkrijk. Het terugtrekkingsakkoord dat met de regering van het Verenigd Koninkrijk is gesloten, biedt zekerheid, daar waar de brexit onzekerheid heeft gecreëerd: het beschermt de rechten van de burgers en handhaaft de vrede en stabiliteit op het Ierse eiland. Deze twee prioriteiten zijn ook mijn prioriteiten. Ik ben evenwel bereid de terugtrekkingsdatum opnieuw op te schuiven als er om een gegronde reden meer tijd nodig is. Het Verenigd Koninkrijk blijft hoe dan ook onze bondgenoot, onze partner en onze vriend. Een nieuwe impuls voor de Europese democratie Toen ik 13 dagen geleden naar Straatsburg kwam, beloofde ik te komen luisteren. Ik heb uw bezorgdheid, uw hoop en uw verwachtingen gehoord. De politieke beleidslijnen die ik u vandaag toestuur, zijn een weerspiegeling van onze besprekingen. Uit wat ik heb gehoord, heb ik mijn conclusies getrokken en vervolgens heb ik mijn besluiten genomen. Ten eerste wil ik dat de Europese burgers een leidende en actieve rol spelen bij de opbouw van de toekomst van onze Unie. Ik wil dat zij zich kunnen uitspreken tijdens een Conferentie over de toekomst van Europa, die in 2020 van start moet gaan en twee jaar moet duren. Ten tweede wil ik dat we samenwerken om het systeem van de Spitzenkandidaten te verbeteren. We moeten het zichtbaarder maken voor het bredere electoraat en we moeten de 9

10 Ursula von der Leyen Kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie kwestie van transnationale lijsten bij de Europese verkiezingen als een aanvullend instrument van de Europese democratie aan de orde stellen. En ten derde: ja, ik ben voorstander van een initiatiefrecht voor het Europees Parlement. Als dit Parlement bij meerderheid van stemmen resoluties aanneemt waarin de Commissie wordt verzocht wetgevingsvoorstellen in te dienen, zal ik daarop reageren met een wetgevingshandeling, met volledige inachtneming van de beginselen van evenredigheid, subsidiariteit en betere wetgeving. Ik ben ervan overtuigd dat ons sterkere partnerschap er verder toe zal bijdragen dat de stem van het volk wordt gehoord. Europa s belofte Voorzitter, Mijn vader was 15 jaar toen er een eind kwam aan de gruwelijke oorlog waarin mijn land dood en verderf heeft gezaaid en verwoestingen heeft aangericht op ons continent. Hij heeft zijn kinderen mijn zes broers en zussen en mij vaak erover verteld. Hij heeft vooral verteld over wat het voor hem heeft betekend dat de andere landen ons weer de hand hebben gereikt en ons weer wilden opnemen in de kring van democratische volkeren. Hij begon bij de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal en aanvankelijk zei hij Ik was al Europeaan voordat ik begreep dat ik Duitse met Nedersaksische roots was. En daarom staat mij maar één ding voor ogen: ik wil Europa verenigen en versterken. We drijven weer handel met elkaar en als er handel wordt gedreven, dan ontstaat er vriendschap, en vrienden schieten niet op elkaar. Hij was kabinetschef bij Von der Groeben in de Commissie-Hallstein en later directeur-generaal voor mededinging. Daarom ben ik in Brussel geboren en was ik al Europeaan voordat ik begreep dat ik Duitse met Nedersaksische roots was. En daarom staat mij maar één ding voor ogen: ik wil Europa verenigen en versterken. Wie dit Europa wil versterken en wil laten groeien en bloeien, heeft mij als hartstochtelijk strijdster aan zijn of haar zijde. Wie dit Europa echter wil verzwakken, splijten of van zijn waarden wil beroven, kan van mij felle tegenstand verwachten. Toen mijn vader oud en aan het eind van zijn leven was, vertelde hij een ander verhaal over Europa. Hij sprak niet meer over de oorlog. Hij zei: Europa is als een lang huwelijk. De liefde wordt niet groter, maar dieper. Omdat we weten dat we op elkaar kunnen vertrouwen, in goede en in slechte tijden. Omdat we weten dat we ruzie kunnen hebben, maar deze ruzie weer kunnen bijleggen. Omdat we nooit vergeten waarom we dit verbond zijn aangegaan. Wij allemaal in deze zaal leven in een Europa dat gegroeid is, gerijpt is en sterk is geworden met zijn 500 miljoen inwoners. Meer dan 200 miljoen mensen zijn naar de stembus gegaan. Dit Europa heeft invloed. Het wil verantwoordelijkheid nemen, voor zichzelf en voor de wereld. 10

11 Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement Dat is niet altijd gemakkelijk ik weet het het is zelfs pijnlijk en inspannend, maar het is onze edele plicht. De mensen willen zien dat wij doen wat wij zeggen, en dat wij stappen vooruit zetten. De jongeren eisen dat. Mijn kinderen zeggen terecht tegen mij: Doe niet aan tijdrekken, maar maak er wat van. Daarvoor ben ik in het strijdperk getreden. Daarvoor heb ik uw hulp en steun nodig. Daarvoor roep ik alle Europeanen op om mee te doen. Het is het kostbaarste wat we hebben: leve Europa! 11

12

13 Openingstoespraak in de plenaire zitting van het Europees Parlement 13