VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 8
|
|
- Bertha ten Wolde
- 4 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 8 Datum : vrijdag 11 januari 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : de heer mr. drs. R. (Robert) Helle : P.P. (Peggy)van der Bildt Inleiding. Vandaag staat, onder leiding van Robert Helle, het onderwerp supervisie en intervisie centraal. Robert is geen onbekende van de cursisten. Hij heeft ook de tweede dag van de opleiding Bopz-arts verzorgd, met destijds aandacht voor het onderwerp De rollen van de Bopz-arts bij de toepassing van de Bopz en nieuwe ontwikkelingen. Vandaag is het programma dusdanig ingericht dat, met collegiale consultatie, de eigen casuïstiek van de deelnemers besproken kan worden. Ter voorbereiding hiervan is aan de cursisten gevraagd om een casus in te dienen, dan wel bij de inleiding van vandaag daar een omschrijving van te geven, waarna aandacht voor zaken waar zij nu nog tegen aanlopen en/of vragen die zij naar aanleiding van de ingediende casus nog hebben. Hierbij kan worden gedacht aan: - juridische punten; - organisatorische punten; - zorg/hulpverlening; - gezichtspunt vanuit de cliënt/mantelzorgers; - eigen rol/persoonlijk functioneren. In het eerste gedeelte van deze cursusdag is voornoemde ingediende casuïstiek leidend voor de bespreekpunten (agenda) van vandaag, in het tweede gedeelte is er een korte vooruitblik op de nieuwe Wet zorg en dwang. NOTA BENE: Het is mogelijk om alle documenten uit deze cursus via het inloggedeelte op de website van Medilex te downloaden tot media februari. Daarna wordt het inlogdeel van deze cursus gesloten en zijn de documenten niet meer te downloaden. Spreker. De heer mr. drs. R. (Robert) Helle studeerde zowel geneeskunde aan de Vu, alsmede Nederlands recht aan de UvA, met als aandachtsgebied gezondheidsrecht. Momenteel is Robert werkzaam als specialist ouderengeneeskundige en eerste geneeskundige bij de Stichting ViVa! Zorggroep. Daarnaast is Robert Helle lid van de maatschap Medeso (Medisch Expertisecentrum Specialisten Ouderengeneeskunde) die medische verklaringen opstelt. Verder geeft Robert Helle juridisch en medisch advies voor praktijkgerichte hulp bij gezondheidsrechtelijke vragen vanuit Helle juridisch/medisch advies. De heer Robert Helle is door Medilex, als ervaren specialist ouderengeneeskundige en zijn expertise op het gebied van gezondheidsrecht, gevraagd deze laatste interactieve studiedag van de 8-daagse opleiding Bopz-arts te verzorgen, met vandaag als onderwerp: Supervisie en intervisie.
2 Introductie. Aan de cursisten is gevraagd of zij uit de praktijk een casus hebben waarmee zij duidelijk kunnen maken waar zij nog tegenaan lopen of waar nog vragen over zijn. Om doublures in de bespreking te voorkomen wordt deze casuïstiek door Robert onderverdeeld in diverse blokken. Hierna een selectie van de besproken casuïstiek door middel van korte omschrijvingen, met aansluitend antwoorden/tips. Een aantal van de in de casuïstiek gestelde vragen worden in het vervolg van deze cursusdag bij het onderdeel Vooruitkijkend op de nieuwe Wet zorg en dwang beantwoord. JURIDISCHE STATUS: artikel 60 en RM: Vragen over de toetsingscriteria van het CIZ? Het CIZ beoordeelt op twee onderdelen ten eerste: voorkomen dat iemand die zich verzet wordt opgenomen (dat is iets anders dan bezwaar tegen opname/behandeling) en als tweede: is iemand wel in staat om bereidheid te tonen? Een mevrouw is opgenomen en geeft met name verbaal aan dat zij daar naar huis wil. Wat past nog bij gewenning als iemand zelf geen initiatief neemt om de afdeling te verlaten dan wel daar zelf niets voor regelt. Robert Helle maakt duidelijk dat wilsbekwaam verzet juridisch niet bestaat/niet relevant is. Verzet is verzet! Enige nuancering is nodig om duidelijkheid te krijgen over waarom de cliënt zich verzet. Is het maar een tijdelijk verzet, die door de cliënt in de emotie is gedaan, dan is er geen sprake van verzet. Kijk dus verder dan alleen het moment waarop de cliënt aangeeft dat zij/hij weg wil. Koppelt de cliënt het verzet aan het verblijf op de plaats waar zij/hij op dat moment verblijft, dan is er wel sprake van verzet. Tip: Neem contact op met het CIZ, geef aan welke afweging de rechter heeft gemaakt om de RM af te wijzen en vraag aan het CIZ of zij deze afweging wil meenemen. OPNAMEPROCEDURE S. Iemand is opgenomen met een RM (die binnenkort afloopt). Er is geen reden meer om hem te houden, echter zijn vrouw wil hem niet meer terug. Helemaal zelfstandig wonen is niet mogelijk. Is dit zorgmaatschappelijke probleem het probleem van de Bopz-arts? De casus is ingewikkeld, omdat er sprake is van een inhoudelijke kant. Is de geestesstoornis wel van belang of is hier sprake van een relatieprobleem. Echter, op het moment dat er geen gevaar meer is in combinatie met de stoornis zal de RM moeten worden opgeheven. Wellicht is een proefverlof een optie of een voorwaardelijk verlof voor een aantal maanden, waarbij er voorwaarden worden gesteld ten aanzien van terugval in gedrag. De echtgenote van de cliënt zal moeten aangeven waarom zij het niet verstandig vindt hem naar huis te laten gaan. Neem dit mee in het besluit. Weegt het onderbreken van de RM op tegen het gevaar? Luister ook naar de mensen aan de andere kant en tot slot, omschrijf de reden waarom de RM niet wordt verlengd in het dossier. Tip: Overleg met de psychiatrie die ervaring heeft met oplossingsstrategieën. ORGANISATORISCH: Wat is je rol als Bopz-arts in het kader van vbm versus de omschrijving in het zorgplan versus de uitvoering. Als de Bopz-arts merkt dat er iets heeft plaatsgevonden (bijvoorbeeld een vbm die zonder afspraken werd ingezet) dan heeft de Bopz-arts de (bestuurlijke) taak om de zorgverlener daar over aan te spreken om duidelijk te maken dat de zorg niet is aangelopen zoals overeengekomen. Zie ook het zorgplan dat later in dit verslag wordt beschreven. 2
3 VOORUITKIJKEND OP DE NIEUWE WET ZORG EN DWANG (WZD) De verantwoordelijkheidsverdeling wordt in de nieuwe wet als volgt omschreven: - Een zorgverlener is bevoegd tot het toepassen van vrijheidsbeperkingen. - Een zorgverantwoordelijke/terzake deskundige arts (of degene die behoort tot een bij redelijk van onze minister aangewezen categorie van deskundigen) stelt het zorgplan op en is in algemene zin verantwoordelijke voor de zorg aan een cliënt. - De zorgaanbieder (formele RvB/de organisatie) bepaalt wie zorgverantwoordelijke is en wie als zorgverleners kunnen optreden. Taken- en verantwoordelijkheden van de Wzd arts (of Wzd-functionaris zoals in november 2018 middels een wetsvoorstel aan de kamer is gestuurd *): - de Wzd-arts is een terzake kundige arts al dan niet in dienst van de zorgaanbieder (toon daarvoor je capaciteiten/vaardigheden als Wzd-arts/functionaris aan); - is door de zorgaanbieder aangewezen om toe te zien op de inzet van de minst ingrijpende vorm van onvrijwillige zorg en de mogelijke afbouw ervan; - verantwoordelijk voor de algemene gang van zaken op het terrein van het verlenen van onvrijwillige zorg (preventie, voorkomen, meedenken of de setting geschikt is, personeelssamenstellingen, vaardigheden e.d.). (*Het argument om de Wzd-arts de benaming te geven van Wzd-functionaris is dat er bij de besluitvorming, indien nodig, toch ook al een arts betrokken moet zijn.) Aanstelling Wzd-arts artikel 2b. a. Een zorgaanbieder, waarbij cliënten worden opgenomen met toepassing van hoofdstuk 3 paragraaf 2 dan wel die onvrijwillige zorg verleent (dus ook in de thuiszorg), wijst een Wzd-arts aan. b. Voordat de zorgaanbieder een Wzd-arts aanwijst, vraagt de zorgaanbieder hierover advies aan de cliëntenraad, bedoeld in artikel 2 van de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen. Hier zijn de artikelen 4, eerste en derde lid, en 5, eerste lid, van de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen van toepassing. c. De zorgaanbieder draagt er zorg voor dat de Wzd-arts zijn taken op grond van deze wet naar behoren kan uitvoeren en waarborgt de onafhankelijkheid van de Wzd-arts bij de uitvoering van haar/zijn taken op grond van deze wet. De zorgaanbieder geeft de Wzd-arts geen aanwijzingen met betrekking tot diens taakuitvoering op grond van deze wet. Vaststellen zorgplan. Binnen zes weken dient overleg te hebben plaatsgevonden over het zorgplan dat door de zorgverantwoordelijke wordt opgesteld. Deze zorgverantwoordelijke spant zich vervolgens in om hierover instemming te krijgen. De zorg mag vervolgens alleen worden uitgevoerd op basis van dit zorgplan ten aanzien van wat daarin is opgenomen. Bij aanvang dient binnen vier weken een evaluatie plaats te vinden en daarna elk halfjaar. Hoofregel van het zorgplan is: geen onvrijwillige zorg opnemen! Is er geen zorgplan opgesteld, dan mag zorg alleen worden uitgevoerd mits instemming van cliënt of de vertegenwoordiger. Is er geen vertegenwoordiger, dan mag alleen zorg worden toegepast waarvoor redelijkerwijs instemming (en dus geen verzet) bestaat tenzij er sprake is van een noodsituatie. Als duidelijk is dat er een (risico) bestaat op een ernstig nadeel, dan kan het stappenplan worden gehanteerd dat door het Ministerie van VWC in december 2017 werd opgesteld met als titel Zorgplan opstellen voor cliënten met een verstandelijke beperking of dementie. Dit is te downloaden op de website van zorg voor beter ( waarbij je in de zoekfunctie ingeeft: stappenplan wet zorg en dwang. Het is belangrijk dat je elke keer als je start met dwang al bedenkt hoe dit afgebouwd kan worden. 3
4 Het zorgplan vermeldt in elk geval de wijze waarop de zorgaanbieder en de Wzd-arts de kwaliteit van de onvrijwillige zorg bewaken en toezicht houden op de uitvoering van de onvrijwillige zorg. Een van de taken van de Wzd-arts is het beoordelen van onvrijwillige zorg als dit in het zorgplan (artikel 11a) is opgenomen. De Wzd-arts toetst de onvrijwillige zorg m.b.t. de uitgangspunten. Is daar niet aan voldaan, dan geeft de Wzd-arts de benodigde aanwijzingen aan de zorgverlener om e.e.a. aan te passen. Ook wordt de Wzd-arts door de zorgverantwoordelijke geïnformeerd over de evaluatie van het zorgplan, als bedoeld in artikel 11, vierde lid. (= voortzetten onvrijwillige zorg of advies externe deskundige). Samengevat moet de Wzd-arts dus eerst goedkeuring geven aan het opnemen van onvrijwillige zorg en/of de toepassing daarvan, voordat dit definitief in het zorgplan mag worden opgenomen dan wel mag worden uitgevoerd. Artikel 13: Uitvoering onvrijwillige zorg. Voor de eerste uitvoering van onvrijwillige zorg is het van belang dat er nogmaals wordt afgewogen of deze zorg daadwerkelijk noodzakelijk is. Voordat onvrijwillige zorg voor de eerste keer wordt verleend, is het van belang dat de zorgverantwoordelijke de Wzd-arts, de vertegenwoordiger en uiteraard de cliënt daarover informeert. Nota Bene: In essentie hoor je iedereen die te maken krijgt met onvrijwillige zorg daarover schriftelijk te informeren. In het kader van het zorg- en behandelplan kunnen afspraken gemaakt worden over welke behandelingen er mogen worden toegepast. Daardoor hoef je niet bij elke behandeling/maatregel de cliënt weer te voorzien van een A-viertje in het kader van de schriftelijke informatieplicht, aangezien het gaat over zorg dan wel een behandeling waar in het zorgplan afspraken over zijn gemaakt. Artikel 19: Beleidsplan. In het beleidsplan moet worden aangegeven hoe onvrijwillige zorg zo veel mogelijk voorkomen kan worden, hoe er wordt omgegaan met het toepassen van onvrijwillige zorg en de afbouw daarvan en de wijze van intern toezicht bij de uitvoering van onvrijwillige zorg. Artikel 18: Analyse. Tenminste eens per zes maanden dient er een analyse plaats te vinden over de verplichte onvrijwillige zorg welke vervolgens aan het IGJ moet worden toegezonden. Registratie. Ten aanzien van de registratie geldt eens per zes maanden digitaal: a. De vorm van de aan de cliënt verleende zorg. b. De zorgverantwoordelijke. c. De noodzaak voor de onvrijwillige zorg. d. Een schriftelijke beslissing als bedoeld in artikel 3 lid 2. e. Het zorgplan of een schriftelijke beslissing als bedoeld in artikel 15, lid 1 of 5, die legitimeert tot de vorm van onvrijwillige zorg. f. Het besluit tot opname en verblijf. Overige onderwerpen: - Onvrijwillige opnames (CIZ, RM, IBS). Aan de aanvraag indicatie wijzigt niets. Bij een opname vanuit de thuissituatie in het kader van de Bopz wordt de Wzd arts gevraagd. - Ontslag en verlof. De Wzd arts geeft advies wat door de Raad van Bestuur gevolgd moet worden. De insteek hierachter is dat de Raad van Bestuur de verantwoordelijkheid hiervoor draagt. - Klachtencommissie en schadevergoeding. Klachten dienen schriftelijk te worden ingediend de klachtencommissie kan uiteindelijk een schadevergoeding toekennen (naar redelijkheid en billijkheid) tot maximaal ,00. 4
5 Tot slot. Afsluitend was het vandaag een dag met veel collegiale consultatie van de eigen casuïstiek waarmee deze dag, door de uitwisselingen van ervaringen, ongetwijfeld een bijdrage levert aan het inzichtelijk maken van de dagelijkse problemen en de daarbij aangedragen oplossingen. Zijn er na vandaag nog vragen dan nodigt Robert Helle de cursisten uit deze aan hem te mailen: Het pdf downloaden/lezen dat vandaag bij de documenten van deze cursus is gevoegd, met als titel Integrale artikelgewijze toelichting Wet zorg en dwang. Het uitgereikte exemplaar is in zwart/wit, waarbij de kleurenstellingen in de artikelsgewijze toelichting wel van belang zijn. Deze kleuren worden wel zichtbaar in het exemplaar dat gedownload kan worden via de website van Medilex. Veel gestelde vragen over de Wet zorg en dwang: ( Hierin vragen zoals: Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen de Wet Bopz en de Wzd? Voor wie geldt de Wzd? Wat betekent ernstig nadeel? Geldt de Wzd als een cliënt Wmo-ondersteuning krijgt? en verder, zie hiervoor het document. 5
Wet Zorg en Dwang WZD-arts Hoofdlijnen kort maart 2018
Wet Zorg en Dwang WZD-arts Hoofdlijnen kort maart 2018 Mr R. Helle, specialist ouderengeneeskunde Juridisch en medisch adviseur Onthulling belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieWZD-arts - hoofdlijnen kort maart 2018
Wet Zorg en Dwang WZD-arts Hoofdlijnen kort maart 2018 Mr R. Helle, specialist ouderengeneeskunde Juridisch en medisch adviseur Onthulling belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 8
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 8 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : de heer mr. drs. R. (Robert) Helle : P.P.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 399 Regels voor het kunnen verlenen van verplichte zorg aan een persoon met een psychische stoornis (Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg)
Nadere informatieKENNISMAKING Een paar vragen ter introductie (JURIDISCHE) INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG. Programma
(JURIDISCHE) INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc/APH) / b.frederiks@vumc.nl mr. Sofie Steen (KBS Advocaten) / sm.steen@kbsadvocaten.nl MEDILEX, OPLEIDING BOPZ OUDERENZORG,
Nadere informatieJURIDISCHE INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG. Kennismaking met je buurvrouw of buurman. Programma
JURIDISCHE INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc/APH) / b.frederiks@vumc.nl MEDILEX, OPLEIDING BOPZ PG, 7 september 2018 Programma - Kennismaking - Quiz - Deel 1: de
Nadere informatieEten wat de pot schaft
Eten wat de pot schaft over dwang in de zorg Wat verandert er met de wet Zorg en Dwang? Marelle van Bommel/ Janine Buttolo Symposium Novicare mei 2019 Inleiding https://www.youtube.com/watch?v=uu5xgve7ety&t=5s
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 399 Regels voor het kunnen verlenen van verplichte zorg aan een persoon met een psychische stoornis (Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg)
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 399 Regels voor het kunnen verlenen van verplichte zorg aan een persoon met een psychische stoornis (Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg)
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2017 dag 2
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2017 dag 2 Datum : 2017 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : NH, Amersfoort : de heer mr. drs. R. (Robert) Helle : P.P. (Peggy) van der
Nadere informatieJURIDISCHE INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG. Kennismaking met je buurvrouw of buurman. Programma
JURIDISCHE INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc/APH) / b.frederiks@vumc.nl mr. Sofie Steen (KBS Advocaten) / sm.steen@kbsadvocaten.nl MEDILEX, OPLEIDING BOPZ/WZD PG,
Nadere informatieWet Zorg & Dwang FACTSHEET. April 2014
Wet Zorg & Dwang Dit factsheet beschrijft het wetsvoorstel Zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten (hierna afgekort als: wetsvoorstel Zorg & Dwang). In 15 vragen en antwoorden
Nadere informatieBijlage 3 Negen voorstellen ter vermindering van de administratieve lasten van uitvoering van de Wzd
Bijlage 3 Negen voorstellen ter vermindering van de administratieve lasten van uitvoering van de Wzd 1. Vereenvoudig de regeling van beoordeling van wilsbekwaamheid Art. 3, lid 2 Wzd bepaalt dat een daartoe
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2017 dag 2
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2017 dag 2 Datum : 2017 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : NH, Amersfoort : de heer mr. drs. R. (Robert) Helle : P.P. (Peggy) van der Bildt
Nadere informatieVan Wet Bopz naar Wet Zorg en Dwang
Van Wet Bopz naar Wet Zorg en Dwang Congres VIA 23 januari 2017 Astrid Titel: Vogelvlucht Atelier: De kleurmeesters van de Parabool in Schalkhaar www.stichtingkunstinkwetsbaarheid.nl Inhoud presentatie
Nadere informatieVoorstellen om de administratieve lasten te verminderen en de uitvoerbaarheid van de Wet zorg en dwang te verbeteren
Bijlage 2 len om de administratieve lasten te verminderen en de uitvoerbaarheid van de Wet zorg en dwang te verbeteren Voorkom dat bij vrijwillige beperking van bewegingsvrijheid vijf deskundigen geraadpleegd
Nadere informatieVeilige zorg voor mensen met dementie
Veilige zorg voor mensen met dementie Veilige zorg voor mensen met dementie Mensen met dementie zorg willen wij zorg geven in een veilige omgeving, die zoveel mogelijk recht doet aan de mogelijkheden voor
Nadere informatieOpname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen
Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen Inleiding Met deze folder geven we u inzicht in het beleid van De Wever met betrekking tot opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 7
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 7 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : de heer mr. C.M.M. (Chris) Vleugels : P.P.
Nadere informatieOpname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen
Opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen INLEIDING Met deze folder geven we u inzicht in het beleid van De Wever met betrekking tot opname op een BOPZ-afdeling met mogelijk
Nadere informatieInleiding Wet Bopz en Wet Zorg en Dwang. 15 april Michiel Vermaak AVG en (toezichthoudend) Bopz-arts
Inleiding Wet Bopz en Wet Zorg en Dwang 15 april 2019 Michiel Vermaak AVG en (toezichthoudend) Bopz-arts Programma 45 minuten Bopz 60 minuten casussen 15 minuten WZD En nog even ergens een plaspauze tussendoor
Nadere informatieOnvrijwillige opname op een BOPZ-afdeling met vrijheidsbeperkende maatregelen Inbewaringstelling of rechtelijke machtiging
Onvrijwillige opname op een BOPZ-afdeling met vrijheidsbeperkende maatregelen Inbewaringstelling of rechtelijke machtiging Inleiding Het standpunt van de cliënt ten opzichte van een opname Met deze folder
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal Aan de leden van de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport DATUM
Tweede Kamer der Staten-Generaal Aan de leden van de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport DATUM 7 juni 2019 KENMERK B20190607MD BETREFT plenaire behandeling wetsvoorstel 35 087 Geachte
Nadere informatieWet Zorg en Dwang. Tekst van de wet
Wet Zorg en Dwang Tekst van de wet Juli 2019 Inleiding Op 1 januari 2020 treedt de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten (Wzd) in werking. De Wzd werd in 2013 aangenomen
Nadere informatieWet zorg en dwang. Informatie & toepassing. 2 april 2019 Irme de Bonth Marjolein van Vliet.
Wet zorg en dwang Informatie & toepassing 2 april 2019 Irme de Bonth Marjolein van Vliet www.vilans.nl Wat gaan we doen? Welkom Kernboodschap Stand van zaken Kernelementen van de Wet zorg en dwang (Wzd)
Nadere informatieWet Zorg en Dwang. 50 vragen en antwoorden
Wet Zorg en Dwang 50 vragen en antwoorden Factsheet Februari 2018 50 vragen en antwoorden over de Wet zorg en dwang (Wzd) Vooraf Algemeen 1. Wat regelt de Wzd? 4 2. Wat is de aanleiding voor de Wzd? 4
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 7
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 7 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : de heer mr. C.M.M. (Chris) Vleugels : P.P.
Nadere informatieUw opname op de verpleegzorg
Uw opname op de verpleegzorg Opname op de verpleegzorg vanwege dementie Uw naaste wordt opgenomen op de verpleegzorg. De reden hiervan is dat het vanwege dementie niet langer verantwoord was om thuis te
Nadere informatieWat komt er aan de orde?
Zorg en Drang Intramuraal en extramuraal: voorbereiden op zorg en dwang Mr R. Helle, specialist ouderengeneeskunde Juridisch en medisch adviseur Onthulling belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieStappenplan voor artsen en gedragskundigen ter beoordeling van wils(on)bekwaamheid van cliënten IdB, versie 2.0
Stappenplan voor artsen en gedragskundigen ter beoordeling van wils(on)bekwaamheid van cliënten IdB, versie 2.0 Type document Richtlijn Vastgesteld door Raad van Bestuur Status document Definitief Datum
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 1
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 1 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : mr. dr. B.J.M. (Brenda) Frederiks mr. S.M.
Nadere informatieWij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje- Nassau, enz. enz. enz.
31 996 Regels ten aanzien van zorg en dwang voor personen met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke handicap (Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten)
Nadere informatieToekomstige wetgeving; gevolgen voor Korsakov patiënt?
1 Agenda Toekomstige wetgeving; gevolgen voor Korsakov patiënt? Expertmeeting februari 2013 Korsakov Kenniscentrum (KKC) mr. drs. Susanne van den Hooff susanne.vandenhooff@inholland.nl 1. Huidige wetgeving
Nadere informatieDe Wet Zorg en dwang een feit, debat Eerste Kamer januari 2018
Invoering Wet zorg en dwang en kleinschalige (ouder) wooninitiatieven. Stand van zaken Wet zorg en dwang (Wzd) mr. Monica de Visser 24 november 2018 Astrid Titel: Vogelvlucht Atelier: De kleurmeesters
Nadere informatieBeleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf. woonzorg en dagbesteding
Beleid 'onvrijwillige zorg' Vrijheidsbeperking binnen Lang Verblijf woonzorg en dagbesteding 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Wanneer wordt onvrijwillige zorg toegepast? 4 3. De wetgeving 5 3.1 Wet bijzondere
Nadere informatieBijlage 1 Zeven voorstellen ter verbetering van de Wet zorg en dwang
Bijlage 1 Zeven voorstellen ter verbetering van de Wet zorg en dwang 1. Voorkom dat bij vrijwillig gebruik van een bedhek vijf deskundigen geraadpleegd moeten worden De Wzd bepaalt dat de besluitvormingsprocedure
Nadere informatieCommissie VBM September 2015. Procedure Besluitvorming toepassen vrijheidsbeperkende maatregelen
Commissie VBM September 2015 Procedure Besluitvorming toepassen vrijheidsbeperkende maatregelen Procedure Besluitvorming toepassen vrijheidsbeperkende maatregelen De besluitvorming over en het toepassen
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 1
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 1 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : mr. dr. B.J.M. (Brenda) Frederiks : P.P. (Peggy)
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 6
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 6 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : de heer L.A.P. (Luuk) Arends : P.P. (Peggy)
Nadere informatieInformatiefolder Wet BOPZ
Informatiefolder Wet BOPZ Wet BOPZ De Wet BOPZ is de afkorting van Wet Bijzondere Opneming in Psychiatrische Ziekenhuizen. Anders dan de naam doet vermoeden geldt deze wet ook voor de psychogeriatrische
Nadere informatieVIJFDE NOTA VAN WIJZIGING. Ontvangen. Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:
31 996 Regels ten aanzien van zorg en dwang voor personen met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke handicap (Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten)
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2013 2014 31 996 Regels ten aanzien van zorg en dwang voor personen met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke handicap (Wet zorg en dwang
Nadere informatieDe wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; van opname tot verblijf op een psychogeriatrische afdeling.
De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; van opname tot verblijf op een psychogeriatrische afdeling. * Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen deel je leven Uitgave april 2014 Waarom
Nadere informatieVrijheidsbeperkende middelen en maatregelen
Vrijheidsbeperkende middelen en maatregelen De Wet Bopz i Informatie voor ouders en/of vertegenwoordigers van locatie de Schans in Halsteren Inhoud 1. Inleiding 3 2. Indicatiestelling & opname 4 3. Het
Nadere informatiejuridisch toekomstbestendig?
Mr.dr. Brenda Frederiks (VUmc) Vrijdag 4 november Vereniging voor Gezondheidsrecht, Utrecht Gedwongen zorg voor ouderen met dementie: juridisch toekomstbestendig? Inleiding Rechtspositie van ouderen met
Nadere informatieDe regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf. Over de Wet Bopz
De regels zijn gelijk. Toch is iedereen anders. Opname of verblijf Over de Wet Bopz Heeft iemand in uw directe omgeving ernstige geheugenproblemen? Of is hij erg in de war? Is er sprake van gevaar wat
Nadere informatieDe wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten;
De wet BOPZ* binnen Zorggroep Sint Maarten; van opname tot verblijf op een psychogeriatrische afdeling. * Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen deel je leven Uitgave december 2015 Waarom
Nadere informatieGedwongen opname met een rechterlijke machtiging (RM)
Gedwongen opname met een rechterlijke machtiging (RM) Inhoud 1. Inleiding 4 2. Samenvatting 4 3. Verschillende soorten gedwongen opnamen 5 4. Voorwaarden voor een RM 5 5. Procedure 6 6. Duur 7 7. Gevolgen
Nadere informatieGGZ NL 8 juni Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)
GGZ NL 8 juni 2018 Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) Inhoud presentatie 1. Aanleiding Wvggz 2. Doelstellingen Wvggz 3. Hoofdlijn Wvggz 4. Wat moeten we doen voor de implementatie? 5. Rol
Nadere informatieKlachtenregeling cliënten De Hoven
Klachtenregeling cliënten De Hoven Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsomschrijvingen 1. Voor de toepassing van deze regeling wordt verstaan onder: a. zorgaanbieder : Stichting De Hoven b.
Nadere informatieKENNISMAKING Een paar vragen ter introductie (JURIDISCHE) INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG. Programma
(JURIDISCHE) INTRODUCTIE: WET BOPZ EN WET ZORG EN DWANG mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc/EMGO+) / b.frederiks@vumc.nl mr. Sofie Steen (KBS Advocaten) / sm.steen@kbsadvocaten.nl MEDILEX, OPLEIDING BOPZ-ARTS,
Nadere informatieTerugdringen van vrijheidsbeperkingen (?)
Terugdringen van vrijheidsbeperkingen (?) - Zorgvuldigheidseisen en systematische aanpak - - De Acht van de IGZ : zo maak je jouw zorginstelling inspectieproof 29 mei 2015 Mr R. Helle, specialist ouderengeneeskunde
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 6
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2018 dag 6 Datum : 2018 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Leerhotel Het Klooster, Amersfoort : de heer L.A.P. (Luuk) Arends : P.P. (Peggy)
Nadere informatieRegeling Klachten Cliënten Thuiszorg West-Brabant
Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsomschrijvingen 1. Voor de toepassing van deze regeling wordt verstaan onder: a. zorgaanbieder : Stichting Thuiszorg West-Brabant (TWB); b. raad van bestuur
Nadere informatieBestandsnaam : Klachtenregeling SSJ. Deze klachtenregeling is samengesteld op basis van de Modelklachtenregeling Wkkgz ActiZ / LOC oktober 2016
Bestandsnaam : Klachtenregeling SSJ Auteur : Actiz Evaluatiedatum : 1-6-2020 Status : definitief Versiedatum : 17-5-2017 PREZO : 2.5 Pagina 1 Deze klachtenregeling is samengesteld op basis van de Modelklachtenregeling
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 5
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2018 dag 5 Datum : 2018 Tijd Locatie Spreker Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : mevrouw mr. M. (Monica) de Visser : P.P. (Peggy)
Nadere informatieToetsingscriteria voor een Bopz-aanmerking in de psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapten zorg
Toetsingscriteria voor een Bopz-aanmerking in de psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapten zorg versie 27-02-2018 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting Toetsingscriteria voor het aanmerken
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2017 dag 7
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2017 dag 7 Datum : 2017 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : NH, Amersfoort : de heer L.A.P. (Luuk) Arends : P.P. (Peggy) van der Bildt Inleiding.
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2017 dag 6
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2017 dag 6 Datum : 2017 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : NH, Amersfoort : de heer L.A.P. (Luuk) Arends : P.P. (Peggy) van der Bildt
Nadere informatieKlachtenregeling cliënten Stichting Wonen & Zorg Purmerend
Klachtenregeling cliënten Stichting Wonen & Zorg Purmerend Inhoudsopgave 1 Algemene bepalingen... 4 1.1 Artikel 1 Begripsomschrijvingen... 4 1.2 Artikel 2 Wie een klacht of een Bopz-klacht kan indienen...
Nadere informatieKlachtenreglement FortaGroep
Klachtenreglement FortaGroep Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1. Begripsomschrijvingen Voor de toepassing van deze klachtenregeling wordt verstaan onder: a) zorgaanbieder: de rechtspersoon die de
Nadere informatieWet Verplichte GGZ. Ontwikkelplein informatie uitwisseling Personen met verward gedrag. 28 juni 2017
Wet Verplichte GGZ Ontwikkelplein informatie uitwisseling Personen met verward gedrag 28 juni 2017 Onderwerpen 1. Historie en wetsbehandeling Wvggz 2. Wvggz en personen met verward gedrag 3. Huidige BOPZ
Nadere informatieInhoud. ARTIKEL 3 - Bekendmaking algemene voorwaarden. ARTIKEL 4 - Afwijking van de algemene voorwaarden
Inhoud 1. Algemeen ARTIKEL 1 - Definities ARTIKEL 2 - Toepasselijkheid ARTIKEL 3 - Bekendmaking algemene voorwaarden ARTIKEL 4 - Afwijking van de algemene voorwaarden ARTIKEL 5 - Duidelijke informatie
Nadere informatieKlachtenregeling Wkkgz
Klachtenregeling Wkkgz (gebaseerd op model ActiZ / LOC) Klachtenregeling Wkkgz Tangenborgh 1 Klachtenregeling 1 Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsomschrijvingen 1. Voor de toepassing van
Nadere informatieToelichting vragenlijst Dit is de vragenlijst voor Bopz meldingen. Deze vragenlijst bevat een drietal pagina s die toelichting behoeven:
Document Versie 2.0 Datum 26 februari 2016 Toelichting vragenlijst Dit is de vragenlijst voor Bopz meldingen. Deze vragenlijst bevat een drietal pagina s die toelichting behoeven: PATIËNTGEGEVENS: dit
Nadere informatieBopz-aanmerking per instelling, afdeling of locatie: zorgvoorzieningen.
Toetsingscriteria voor het aanmerken van locaties in de psychogeriatrische 1 en verstandelijk gehandicapten zorg als psychiatrisch ziekenhuis in de zin van de Wet Bopz 1 Inleiding De Wet bijzondere opnemingen
Nadere informatieb. raad van bestuur : de raad van bestuur van de zorgaanbieder; c. klachtencommissie : de commissie zoals bedoeld in artikel 5 van deze regeling;
Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsomschrijvingen 1. Voor de toepassing van deze regeling wordt verstaan onder: a. zorgaanbieder : de stichting [naam organisatie] b. raad van bestuur : de
Nadere informatieWat komt er aan de orde? Onthulling belangen spreker
De rollen van de BOPZ-arts bij de toepassing van de BOPZ en nieuwe ontwikkelingen - Opleiding BOPZ arts voor specialisten ouderengeneeskunde - Mr R. Helle, specialist ouderengeneeskunde Juridisch en medisch
Nadere informatieUtrecht, 9 september 2011 Kenmerk: 579/YvG Betreft: Wetsvoorstel zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten
Utrecht, 9 september 2011 Kenmerk: 579/YvG Betreft: Wetsvoorstel zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten Geachte Kamerleden, Vanuit haar visie waarde-volle zorg is LOC Zeggenschap
Nadere informatiesept 2017 Wat komt er aan de orde? Indeling dag? De geneeskundige verklaring Casus opname Helle - Juridisch en medisch advies
De rollen van de BOPZ-arts bij de toepassing van de BOPZ en nieuwe ontwikkelingen - Opleiding BOPZ arts voor specialisten ouderengeneeskunde - Onthulling belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieGedwongen opgenomen met een rechterlijke machtiging. Informatie voor cliënten
Gedwongen opgenomen met een rechterlijke machtiging Informatie voor cliënten Inleiding In de Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) staat wat de rechten zijn van patiënten die
Nadere informatieToetsingscriteria voor een Bopz-aanmerking in de psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapten zorg
Toetsingscriteria voor een Bopz-aanmerking in de psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapten zorg versie 27-03-2019 Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd Toetsingscriteria voor het aanmerken van locaties
Nadere informatieKlachtenreglement deelnemers zorgboerderij BoeteGeweun
Klachtenreglement deelnemers zorgboerderij BoeteGeweun Inhoudsopgave: Hoofdstuk 1 : Algemene bepalingen 1 Artikel 1 : Begripsomschrijvingen 2 Hoofdstuk 2 : Klachtopvang 3 Artikel 2 : Bij wie kan een deelnemer
Nadere informatieGEWIJZIGD VOORSTEL VAN WET. Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje- Nassau, enz. enz. enz.
Integrale versie van 1 juli 2016 Gekleurde tekst: wijzigingen t.o.v. de versie van 19 september 2013. Aan deze integrale versie kunnen geen rechten worden ontleend. Regels ten aanzien van zorg en dwang
Nadere informatieKlachtenreglement cliënten Zorgboerderij de Rietstulp
Klachtenreglement cliënten Zorgboerderij de Rietstulp Begripsomschrijvingen Voor de toepassing van deze regeling wordt verstaan onder: a. zorgboerderij: een instelling waarin zorg wordt gecombineerd met
Nadere informatieOverzicht van de activiteiten behorende bij Van Bopz naar Wzd; plan van aanpak implementatie Wet zorg en dwang
Overzicht van de activiteiten behorende bij Van Bopz naar Wzd; plan van aanpak implementatie Wet Wetgeving Aanpassingswet (zie uitwerking hieronder) Besluit Wzd artikel 1 lid 1 onder g Wzd artikel 1 lid
Nadere informatieAtlant en de Wet BOPZ*
Atlant en de Wet BOPZ* Alleen als het echt niet anders kan visie wanneer wel, wanneer niet stappenplan klachten * Wet BOPZ - Wet Bijzondere Opname in een Psychiatrisch Ziekenhuis Atlant en de wet BOPZ
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2019 dag 1
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2019 dag 1 Datum : 2019 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : mr. dr. B.J.M. (Brenda) Frederiks mr. S.M.
Nadere informatieInterzorg en de wet Bopz
Interzorg en de wet Bopz dicht bij jezelf Interzorg en de wet Bopz Interzorg Noord-Nederland heeft een aantal locaties met een afdeling voor cliënten met een psychogeriatrische aandoening (meestal dementie).
Nadere informatieKlachtenregeling Zorggroep Charim
Klachtenregeling Zorggroep Charim Soort document: beleid Versiedatum: 10-03-2017 Evaluatiedatum: 10-03-2018 Aantal pagina s: Vaststel datum: 21-03-2017 Verantwoordelijk leidinggevende:raad van Bestuur
Nadere informatieRelevante wet- en regelgeving die vandaag aan de orde komt in deze presentatie
Presentatie W&T thema Bopz op 9 mei 2016 Opzet: Korte uiteenzetting presentatie Goede zorg aan onze (psychogeriatrische) ouderen Persoonlijke kennistoets deelnemers Presentatie waarin antwoorden volgen
Nadere informatieToezichthoudende domotica in Wet zorg en dwang. Amsterdam, 17 december 2013 mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc)
+ Toezichthoudende domotica in Wet zorg en dwang Amsterdam, 17 december 2013 mr. dr. Brenda Frederiks (VUmc) b.frederiks@vumc.nl + Hoe zijn de vrijheidsbeperkende maatregelen in de wet zorg en dwang geregeld
Nadere informatieDe wet Bopz voor cliënt en familie
De wet Bopz voor cliënt en familie Begrippen en toepassingen in verpleeg- en verzorgingshuizen Zorg met aandacht Deze brochure gaat over de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen, de
Nadere informatieKlachtenreglement cliënten zorgboerderijen
Klachtenreglement cliënten zorgboerderijen Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen... 1 Artikel 1 Begripsomschrijvingen... 1 Hoofdstuk 2 Klachtopvang... 3 Artikel 2 Bij wie kan een cliënt terecht
Nadere informatieGedwongen opname Uw rechten en plichten
Gedwongen opname Uw rechten en plichten Psychiatrie Inleiding Wanneer u te maken heeft met een gedwongen opname, heeft u als patiënt van Medisch Spectrum Twente verschillende rechten. U kunt gedwongen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal Aan de leden van de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport DATUM
Tweede Kamer der Staten-Generaal Aan de leden van de Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport DATUM 6 juni 2019 KENMERK B20190606MD BETREFT Plenaire behandeling wetsvoorstel 35 087 Geachte
Nadere informatieBijgewerkt t/m nr. 33 (5 e NvW d.d. 26 juni 2012)
Bijgewerkt t/m nr. 33 (5 e NvW d.d. 26 juni 2012) 31 996 Regels ten aanzien van zorg en dwang voor personen met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke handicap (Wet zorg en dwang psychogeriatrische
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2017 dag 3
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst najaar 2017 dag 3 Datum : 2017 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : Regardz De Eenhoorn, Amersfoort : mevrouw A. (Anna) de Bruijn mevrouw R. (Roelie)
Nadere informatieVERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2017 dag 3
VERSLAG Bopz-arts studiebijeenkomst voorjaar 2017 dag 3 Datum : 2017 Tijd Locatie Sprekers Verslaglegging : 10:00-16:00 uur : NH, Amersfoort : mevrouw A. (Anna) de Bruijn mevrouw R. (Roelie) Dijkman :
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 087 Wijziging van de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten en de Wet op de beroepen in de individuele
Nadere informatieKlachtenregeling KwadrantGroep. Ingangsdatum: 1 januari 2019
Klachtenregeling KwadrantGroep Ingangsdatum: 1 januari 2019 Inleiding De klachtenregeling KwadrantGroep is van toepassing voor cliënten van de KwadrantGroep die zorg en/of diensten afnemen van Elkander,
Nadere informatiePraktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang
Praktijkverpleegkundigen en de wet zorg en dwang 17 maart 2015 Simone Abrahams, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie en BOPZ-arts St. Zorgspectrum, locatie Het Houtens Erf Houten Wat
Nadere informatieBrochure crisismaatregel
Voorliggende tekst is een concept waarin nog inhoudelijke en/of redactionele wijzigingen in kunnen worden aangebracht. Deze concept tekst is uitsluitend bedoeld t.b.v. de Oefensessies t.b.v. de Implementatie
Nadere informatie