Allianz Nederland Groep Jaarverslag 2003

Transcriptie

1 Allianz Nederland Groep Jaarverslag 2003 Vertrouwen

2 2 Inhoud 4 Organisatie 5 Kerncijfers Jaarverslag 2003 Verslag van de directie 6 Allianz Nederland Groep 12 Schadeverzekeringen 15 Levensverzekeringen 17 Holland Beleggingsgroep Jaarrekening 30 Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerde winst- en verliesrekening Technische rekening schadeverzekering 34 Technische rekening levensverzekering 35 Resultaat bancaire activiteiten 36 Toelichting op waarderingsgrondslagen 41 Toelichting op de geconsolideerde balans 45 Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 48 Specificatie van de brancheresultaten schadeverzekering 50 Specificatie van de premies levensverzekering 51 Balans per 31 december Winst- en verliesrekening Toelichting op de balans 55 Overige gegevens 56 Accountantsverklaring 57 Adressen

3 4 Organisatie Kerncijfers Allianz Nederland Groep N.V (in miljoenen euro s) 5 Allianz Group Allianz Nederland Groep Divisie Schade Allianz Nederland Schadeverzekering - Allianz Nederland Schadeverzekering - Allianz Nederland Verkeer- en Privéverzekeringen - Allianz Global Risks Nederland - Schadebehandeling London Verzekeringen Divisie Leven Allianz Nederland Levensverzekering Universal Leven Vermogensbeheer Holland Beleggingsgroep Overige activiteiten ITEB Schadeservices Havelaar & Van Stolk Raad van Commissarissen R.J.W. Walvis, voorzitter (vanaf ) H. Hooykaas (voorzitter tot ) G.J. de Boer - Kruyt (vanaf ) D.F. Bremkamp F.W. Fröhlich A.O. Schaap (tot ) F.M.A.H. Thomazeau Directie H.J.E.J. van Lent, voorzitter A.C. de Grunt C.C. Krijgsman F.J. Rosenmuller H.J.J. Schoon P.H.M. Versteeg a 1999 a Omzet Premie-inkomen Schadeverzekering 1.093, ,3 872,8 561,7 525,9 Levensverzekering 509,9 490,7 482,8 270,2 326,0 Totaal bruto premies 1.603, , ,6 831,9 851,9 Opbrengsten uit beleggingen 198,7 206,1 208,8 126,0 166,5 Overige opbrengsten 34,6 67,4 55,1 49,7 50, , , , , ,2 Premies eigen rekening 1.430, , ,3 748,1 782,3 Resultaten Technische rekening schadeverzekering 53,9 33,3 1,1 b 24,1 23,1 Technische rekening levensverzekering 21,0 32,0 41,8 24,0 18,3 Resultaat bancaire activiteiten 7,2 4,4 7,1 Overige resultaten (inclusief financieringslasten) (17,3) (13,3) 4,3 6,0 (9,1) Opbrengsten uit beleggingen toegerekend aan eigen vermogen 53,3 55,1 47,4 34,8 58,8 Resultaat voor belasting 118,1 111,5 101,7 88,9 91,1 Resultaat na belasting 82,3 74,6 71,4 b 59,6 61,7 Profiel Allianz Nederland is een topspeler met sterke posities in drie kernmarkten: schadeverzekeringen, levensverzekeringen en vermogensbeheer. Allianz Nederland wil graag worden gekend en herkend als een flexibele en marktgerichte groep met grote kennis van zaken en uitstekende dienstverlening. Strategie Focus: concentratie op kernmarkten en keuze voor intermediair als distributiekanaal. Performance: winst gaat boven groei. Operational excellence: excellente dienstverlening aan intermediair en klanten. Uitdagende werkomgeving: ruime ontwikkelmogelijkheden voor medewerkers. Beleggingen Voor risico van de maatschappij 2.788, , , , ,3 Voor risico van polishouders 2.184, , ,8 903,6 750, , , , , ,9 Verzekerd kapitaal levensverzekering , , , , ,0 Technische voorzieningen Bruto 4.587, , , , ,3 Eigen rekening 4.313, , , , ,8 Eigen vermogen Gestort en opgevraagd kapitaal 59,8 59,8 28,3 28,3 28,3 Reserves 291,6 241,1 76,1 481,8 469,1 351,4 300,9 104,4 510,1 497,4 Gemiddeld aantal medewerkers (omgerekend naar volledige dienstbetrekking) a b De kerncijfers over 2000 en 1999 zijn exclusief de balans- en resultaatcijfers van Zwolsche Algemeene N.V. Om een betere vergelijking mogelijk te maken, is een eenmalige dotatie aan de technische voorzieningen Medisch ad 30,5 mln (netto 20,0 mln) buiten beschouwing gelaten.

4 6 Verslag van de directie Verslag van de directie 7 Op 3 maart 2003 zag Allianz Nederland officieel het licht. Terwijl de economie moeizaam draaide, realiseerde Allianz Nederland in zijn eerste jaar zeer bevredigende resultaten. Het operationeel resultaat steeg met 6% tot 118,1 miljoen. Niet alleen is de fusie grotendeels afgerond, ook zijn reeds belangrijke synergie-effecten zichtbaar. Zo wisten alle divisies de kosten verder omlaag te brengen en werd er zowel in de leven- als de schadebranche marktaandeel gewonnen. Holland Beleggingsgroep viel andermaal met verschillende beleggingsfondsen in de prijzen. Allianz Nederland behoort tot de top in drie kernmarkten. ALLIANZ NEDERLAND GROEP Profiel Allianz Nederland is een topverzekeraar met sterke posities in de drie kernmarkten schadeverzekeringen, levensverzekeringen en vermogensbeheer. In de schademarkt zijn wij één van de grootste spelers, met name in de branches Brand en Motorrijtuigen. In de levenmarkt is Allianz Nederland aanbieder van flexibele financiële producten en onderscheidt zich als intermediairmaatschappij met een gedegen backoffice. In de markt voor vermogensbeheer is Holland Beleggingsgroep al vele jaren succesvol met diverse beleggingsfondsen. Als geheel wil Allianz Nederland graag worden gekend en herkend als een flexibele en marktgerichte groep met grote kennis van zaken en goede dienstverlening. Allianz Nederland is een onderdeel van Allianz Group, één van de grootste financiële instellingen ter wereld. Strategie De strategie van Allianz Nederland kent vier elementen, in willekeurige volgorde: Focus. Allianz Nederland richt zich op drie kernmarkten: schade, leven en vermogensbeheer. Als distributiekanaal kiezen wij voor het onafhankelijke intermediair. Performance. Winst boven groei is een gulden regel binnen onze groep. Winst zien wij als voorwaarde om in onze kernmarkten ook in de toekomst succesvol te kunnen investeren in vernieuwende producten, en tegelijk de hoogste kwaliteit en zekerheid te kunnen bieden aan klanten en het intermediair. Operational excellence. Allianz Nederland wil een passende oplossing leveren aan het intermediair en de klant. Daarvoor moeten de administratieve processen en de ondersteuning aan het intermediair op hoog niveau staan. Uitdagende werkomgeving. Professionele medewerkers met kennis van zaken zijn voor Allianz Nederland van levensbelang. Daarom besteden wij veel aandacht aan de opleidingsmogelijkheden voor het personeel. Medewerkers krijgen veel eigen verantwoordelijkheid. In 2004 zal een nieuw management-development programma worden geïntroduceerd. Introductie Allianz Nederland Op 3 maart 2003 heeft Allianz Nederland Groep zich officieel aan de markt gepresenteerd. De marktintroductie was het sluitstuk van de fusie van Royal Nederland Verzekeringsgroep en Zwolsche Algemeene Groep. De integratie van beide organisaties betekende vooral in het eerste kwartaal van 2003 voor onze medewerkers veel extra werk. Een nieuwe naam Uit een naamsbekendheidonderzoek in 2002 onder het met ons samenwerkend intermediair en onze klantenkring bleek dat de naam Allianz goed past bij de uitstraling die wij de nieuwe groep willen meegeven. De naam staat voor vertrouwen en soliditeit, voor kennis en expertise. Advertentiecampagnes en vooral evenementen met intermediairs gaven Allianz Nederland een vliegende start. Amper een jaar na de introductie is Allianz Nederland als merknaam niet meer weg te denken van de Nederlandse markt. Processen en systemen Het synchroniseren van de processen van de fusiepartners tot één nieuw werkproces en het terugbrengen van het aantal benodigde automatiseringssystemen hebben veel inspanningen en tijd gekost. Eerst zijn de systemen vastgesteld die wij in de toekomst willen gebruiken, waarna zij geschikt zijn gemaakt voor de nieuwe situatie. Ten slotte moesten de niet gekozen systemen worden afgestoten en de hierin geadministreerde polissen worden overgeheveld naar de gekozen systemen. Een dergelijk conversietraject neemt doorgaans meerdere jaren in beslag. Zo ook bij Allianz Nederland. Conversietrajecten zijn momenteel onderweg bij de afzonderlijke bedrijfsonderdelen. Allianz Nederland op 3 maart 2003 een feit; verdere verbetering van service aan intermediair blijft hoogste prioriteit. Het intermediair en de klant Ons streven was om tijdens het hele integratietraject de dienstverlening op het bestaande hoge peil te houden. Performanceonderzoek heeft uitgewezen dat we daarin niet volledig zijn geslaagd, maar de terugval was beperkt. Onze ambitie is om met alle activiteiten in de performanceonderzoeken weer een toppositie te bereiken. Om concreet te zijn: uiterlijk in 2006 willen wij tot de vijf best presterende verzekeraars van Nederland behoren. De integratie heeft ook voor het met ons samenwerkende intermediair de nodige gevolgen gehad. Niet alleen konden wij door de omzettingen in de administraties onze klanten een tijdlang minder snel van dienst zijn, ook moesten de intermediairs zelf extra werk verzetten, bijvoorbeeld bij het aanpassen van schadepolissen. Dit heeft nauwelijks geleid tot een afkalving van onze portefeuille. Wij hopen het getoonde vertrouwen in de toekomst onder de vlag van Allianz Nederland meer dan waar te maken. Voor onze klanten en de met ons samenwerkende intermediairs heeft de integratie meerdere voordelen. Onder meer denken wij een substantiële besparing in bedrijfskosten te kunnen bereiken zonder de dienstverlening in gevaar te brengen. Door lagere bedrijfskosten kunnen wij concurrerende premies in de markt houden. Ook producten en dienstverlening zullen verder worden verbeterd door nieuwe werkwijzen te modelleren naar onze best practices. De integratie is geslaagd. De kosten zijn nagenoeg binnen budget gebleven, de synergie-effecten worden duidelijk zichtbaar. De planningen zijn gehaald en van onze klanten krijgen wij bemoedigende reacties.

5 8 Verslag van de directie Verslag van de directie 9 Sterke koersschommelingen In economisch opzicht was 2003 een matig jaar. Het beursklimaat weerspiegelde deze omgeving en was vooral in het eerste kwartaal slecht, waarna later in het jaar een fors herstel optrad. De koersschommelingen hadden directe gevolgen voor Allianz Nederland, doordat de solvabiliteit van onze operaties sterk varieerde met de stand van de aandelenbeurzen. Toen de koersen herstelden, hebben wij het eigen aandelenbelang teruggebracht tot een niveau van circa 15% van de beleggingen voor eigen rekening. Daarnaast hebben wij het risico op de portefeuille gedeeltelijk afgedekt door middel van derivaten. Streng toezicht en veranderingen in wetgeving Overheidsingrijpen bemoeilijkt het ondernemen in onze markten. Vooral de levenmarkt is herhaaldelijk geconfronteerd met fiscale maatregelen en veranderingen in wetgeving. Een recente ontwikkeling is bijvoorbeeld de beperking van de hypotheekrenteaftrek voor overwaarde. Verder hebben wij te maken met een zeer strikt toezichtregime. Allianz Nederland moet zijn integriteit aantonen aan drie toezichthouders: De Pensioen- & Verzekeringskamer (PVK), De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Met name de AFM trekt de teugels van het toezicht sterk aan. Wij onderschrijven de doelstelling van de AFM, namelijk vergroten van de transparantie van de financiële sector om daarmee een basis van vertrouwen te scheppen richting consument. Maar de hoeveelheid administratieve eisen, waarmee de branche uit hoofde van deze doelstelling wordt geconfronteerd, achten wij buiten proportie. Zij leiden tot extra kosten, waar voor de verzekeraar geen enkele vorm van inkomsten tegenover staat. Via het Verbond van Verzekeraars blijven wij ons ervoor inspannen dat de administratieve lastenverzwaring door overheidsingrijpen wordt teruggedrongen. Toezichthouders stellen hogere administratieve eisen; levenmarkt onder druk door fiscale en wettelijke wijzigingen. Compliance Het geheel aan maatregelen en richtlijnen op het gebied van integriteit dat aan de financiële sector wordt opgelegd door onze toezichthouders neemt hand over hand toe. Om Allianz Nederland in staat te stellen tijdig te voldoen aan opgelegde wet- en regelgeving, alsook om de integriteitaspecten binnen onze onderneming te bewaken, is eind 2003 besloten om de Compliance-functie binnen Allianz Nederland verder uit te bouwen. Er is gekozen voor de inrichting van een Compliance-netwerk dat zal worden aangestuurd vanuit Allianz Nederland Groep en dat onze drie kernmarkten volledig zal bestrijken. Het netwerk oefent toezicht uit op het samenstel van maatregelen dat door het management is genomen om de integriteitsrisico s te beheersen. Voorts is voor het Compliance-netwerk een adviserende rol weggelegd inzake de aan nieuwe wet- en regelgeving verbonden consequenties voor bestaande processen en maatregelen. Voorbereiding op Wet financiële dienstverlening Naar verwachting zal de nieuwe Wet financiële dienstverlening (Wfd) in 2005 in werking treden, maar de voorbereidingen op de nieuwe wet zijn al in volle gang. Doel is om consumenten beter te beschermen tegen financiële producten. Hieronder vallen alle producten van Allianz Nederland: schadeverzekeringen, levensverzekeringen, pensioenverzekeringen en beleggingsproducten. De wet gaat strenge kwaliteitseisen stellen aan de intermediairs en aan de financiële producten zelf. De gevolgen van de wet zullen dus worden gevoeld zowel bij het intermediair als bij de productaanbieders. Aanbieders als Allianz Nederland moeten inzicht geven in hun kosten en moeten hun producten voorzien van een grote hoeveelheid toelichtende informatie, de zogenaamde financiële bijsluiter. Daarnaast hebben zij de zorgplicht voor de kwaliteit van de advisering over hun producten. De eisen die aan het intermediair worden gesteld, liggen op het vlak van deskundigheid en transparantie; de totstandkoming van het financiële advies aan de consument moet traceerbaar zijn. Vooral voor het intermediair heeft de wet verstrekkende gevolgen. Om de gevraagde transparantie en deskundigheid te kunnen bieden, is in veel gevallen een forse aanpassing van de administratieve organisatie nodig. Met name kleinere kantoren zullen moeilijk aan alle eisen kunnen voldoen. Daarom voorzien wij een zekere herschikking bij het intermediair in de vorm van fusies en de groei van franchiseketens. Ten aanzien van de deskundigheidseisen zal Allianz Nederland geen afwachtende houding aannemen, maar zal actief ondersteuning bieden via informatieoverdracht en opleidingen. Daarnaast zijn wij nauw betrokken bij de verdere vertaling van de wetgeving naar de markt. Allianz Nederland is betrokken bij de Commissie Toezicht Zorgplicht Bemiddeling en Advisering. Deze commissie heeft als taak duidelijkheid te scheppen over de wijze waarop de zorgplicht in de hele keten van productaanbieder naar consument geregeld kan worden. Richting beleidsmakers maken wij ons sterk voor het behoud van een level playing field. In onze optiek moeten banken en direct writers aan dezelfde eisen voldoen als het intermediair. Sterk verbeterd operationeel resultaat in schademarkt; versteviging posities in markten voor levensverzekeringen en vermogensbeheer. Ondersteuning intermediair bij voorbereidingen op Wet financiële dienstverlening: informatie en opleidingen. Resultaten Allianz Nederland sloot 2003 af met een operationeel resultaat van 118,1 miljoen, 5,9% boven het resultaat van Ook het premie-inkomen nam met 5,9% toe tot 1.603,0 miljoen. Het eigen vermogen steeg met 50,5 miljoen tot een niveau van 351,4 miljoen. Schadeverzekeringen: goede omstandigheden Het schadebedrijf boekte in 2003 opvallend goede resultaten, onder meer door een combinatie van hogere premies en gunstige omstandigheden in verschillende branches. Terwijl het premie-inkomen met 6,8% groeide tot 1.093,1 miljoen, steeg het technisch resultaat van 33,3 miljoen tot 53,9 miljoen. De combined ratio (de verhouding tussen schade en kosten enerzijds en premie-inkomen anderzijds) zakte tot 99,8%. Levensverzekeringen: overheidsingrijpen In de levenmarkt blijft Allianz Nederland dankzij een aantal sterke en flexibele producten goed presteren. Ondanks herhaaldelijk overheidsingrijpen en het matige economische klimaat, steeg het premie-inkomen in 2003 met 3,9% tot 509,9 miljoen. Terwijl de Nederlandse portefeuille licht daalde tot 395,9 miljoen, nam het premie-inkomen uit België en Luxemburg met 32,7% toe tot 114,0 miljoen. Incidentele posten hadden een negatief effect van bijna 15,0 miljoen op het resultaat. Exclusief deze incidentele posten zou het resultaat met 16% zijn toegenomen ten opzichte van Holland Beleggingsgroep: sparen populair Het operationeel resultaat van Holland Beleggingsgroep is fors verbeterd. Vooral een sterke stijging van het renteresultaat en hogere resultaten uit de handelsportefeuille waren hiervoor verantwoordelijk. Het totaal ondergebrachte spaargeld op de Holland Renterekening groeide naar 280,9 miljoen, terwijl de inleg voor beleggingen daalde naar 665,0 miljoen.

6 10 Verslag van de directie Verslag van de directie 11 Het rendement van de beleggingsfondsen van Holland Beleggingsgroep lag weer grotendeels boven het marktgemiddelde. Resultaat schadeverzekering 53,9 33,3 Resultaat levensverzekering 21,0 32,0 Resultaat Holland Beleggingsgroep 7,2 4,4 Opbrengst uit beleggingen toegerekend aan het eigen vermogen 53,3 55,1 Overige baten en lasten (17,3) (13,3) Resultaat uit gewone bedrijfsuitvoering voor belastingen 118,1 111,5 Netto winst 82,3 74,6 In miljoenen euro s Strategie Allianz Group Als antwoord op de moeilijke periode die de moedermaatschappij doormaakte, introduceerde Allianz Group in 2003 een nieuwe strategie. De hoofdpunten liggen vast, de uitvoering is aan de dochterondernemingen zelf. De 3 plus 1 -strategie van Allianz Group bestaat uit de volgende onderdelen: 1. Versterken en beschermen van het eigen vermogen. 2. Verhogen van de winstgevendheid. 3. Vereenvoudigen en focussen. De plus 1 staat voor een toekomstgerichte, duurzame ontwikkeling. Wij constateren dat de prioriteiten van Allianz Nederland goed aansluiten bij de koers van Allianz Group. Versterken en beschermen van het eigen vermogen De verschillende bedrijven binnen Allianz Nederland hebben een gezond eigen vermogen, duidelijk boven de norm van de Pensioen- & Verzekeringskamer. Dit blijkt ook uit de rating die Allianz Nederland recent van Standard & Poor s heeft ontvangen (A + ). Het eigen vermogen dient als buffer om onverwachte tegenvallers op te vangen. Binnen onze onderneming zijn we actief bezig om het risicoprofiel van onze activiteiten te analyseren en daarop de kapitaalsbasis aan te passen. Allianz Nederland geeft invulling aan doelstellingen op gebied van winstgevendheid, eigen vermogen en focus. Een goed hulpmiddel is het risicomanagementmodel dat Allianz Group in 2003 voor alle dochterondernemingen heeft ontwikkeld. Met het nieuwe model speelt de groep in op toekomstige internationale veranderingen op het gebied van solvabiliteitswetgeving (de zogenaamde Solvency-II-EU-richtlijn). Verzekeringsmaatschappijen mogen binnen enige jaren met een eigen model, goedgekeurd door de toezichthouder, het benodigde risicokapitaal berekenen. Allianz Group gebruikt het risicomodel ook bij de verdeling van het aanwezige kapitaal binnen de groep. Dochtermaatschappijen met een hoger rendement krijgen makkelijker de beschikking over kapitaal dan dochterondernemingen met een minder gunstig profiel. Allianz Nederland sluit aan bij deze benadering door haar kapitaal in te zetten in branches die, gerelateerd aan hun risicoprofiel, het meeste rendement opleveren. Verhogen van de winstgevendheid Allianz Nederland hecht veel belang aan het verder verbeteren van de winstgevendheid, die nu al goed te noemen is. Wij gebruiken in het schadeverzekeringsbedrijf met name de combined ratio als maatstaf voor de winstgevendheid. In ons schadebedrijf is het streven deze norm duurzaam onder de 100 procent te brengen door een verdere reductie van de kosten, waar nodig aanpassing van het premieniveau en een strikt acceptatiebeleid. Ook in het levenbedrijf zien wij mogelijkheden om de winstgevendheid te verbeteren, onder meer door een reductie van kosten en groei in vooral de markt voor pensioenen. Focus plus duurzame ontwikkeling Allianz Nederland richt de aandacht en ontwikkeling op zijn kernmarkten. Om die reden hebben we dan ook besloten om vanaf 1 januari 2004 bij ons Luxemburgse levenbedrijf geen nieuwe polissen meer te accepteren. Met onze focus op winstgevende kernactviteiten denken wij de best mogelijke basis te leggen voor een gezonde ontwikkeling van onze onderneming op de lange termijn. Medewerkers en ondernemingsraad Een woord van dank is op zijn plaats aan alle medewerkers van Allianz Nederland, voor de grote loyaliteit en inzet die zij in dit moeilijke jaar aan de dag hebben gelegd. Met man en macht werkte een groot deel van het personeel aan de integratie, terwijl het andere deel de winkel moest openhouden. Door de integratie hebben veel mensen een andere functie en een andere werkplek gekregen, meestal binnen hetzelfde gebouw of tenminste binnen dezelfde regio. Onze hoop is dat wij in 2004 verder kunnen bouwen aan één Allianz Nederland-cultuur. Onze bijzondere waardering gaat uit naar de medewerkers die zich bereid hebben verklaard om zich, naast hun eigen werkzaamheden, via de Gemeenschappelijke Ondernemingsraad (GOR) in te zetten voor het belang van Allianz Nederland Groep. In december 2003 is de nieuwe GOR geïnstalleerd. Met de voorgangers van de GOR heeft de groepsdirectie in het verslagjaar regelmatig overlegd, uiteraard vooral over de voortgang van de integratie. Raad van Commissarissen Allianz Nederland Groep Na afloop van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 4 april 2003 zijn de heren drs. H. Hooykaas en ir. A.O. Schaap teruggetreden uit de Raad van Commissarissen wegens het bereiken van de in de statuten gestelde leeftijdsgrens. Per dezelfde datum is de heer R.J.W. Walvis de heer Hooykaas opgevolgd als voorzitter van de Raad. Wij maken hierbij van de gelegenheid gebruik om de heren Hooykaas en Schaap te bedanken voor de waardevolle diensten die zij aan de onderneming hebben bewezen. Meewerken aan integratie naast normale werkzaamheden vergde bijzondere inzet van velen. Goede basis gelegd voor verbetering van resultaten in komende jaren. Met het oog op het terugbrengen van de Raad tot het gewenste aantal van vijf leden is besloten om slechts één van de vacatures te vervullen. Met ingang van 19 september 2003 is op voordracht van de gezamenlijke ondernemingsraden van Allianz Nederland Groep N.V. mevrouw drs. G.J. de Boer-Kruyt benoemd tot lid van de Raad van Commissarissen. Gedurende het verslagjaar is de Raad van Commissarissen vier keer in vergadering bijeen geweest om de gang van zaken in de onderneming te bespreken en waar van toepassing besluiten te nemen. Deze vergaderingen werden bijgewoond door de Directie. Voorts is door de Raad een Audit Committee ingesteld die wordt voorgezeten door de heer dr. F.W. Fröhlich en waarin tevens twee aandeelhoudersvertegenwoordigers zitting hebben genomen. Het Audit Committee adviseert de Raad en voorziet deze van halfjaarlijkse rapportages over haar activiteiten en daaraan gerelateerde aanbevelingen. Het Audit Committee beoordeelt voorts de effectiviteit van risicobeheersingsprocessen en de interne beheersing binnen Allianz Nederland alsmede de financiële overzichten en (jaar)verslagen. Tevens worden rapporten beoordeeld van de afdeling Internal Audit alsmede de rapportages van externe accountants. Vooruitblik 2004 Allianz Nederland is een feit; de komende jaren komt het erop aan invulling te geven aan de nieuwe naam. De gezonde productenportefeuille en de sterke posities in onze kernmarkten zien wij als een goede basis om op zoek te gaan naar winstgevende groei. Over de hele linie verwachten wij in 2004 een verdere verbetering van de resultaten, door groei in premie-inkomen en ingelegde gelden, reductie van onze kosten en een strikt acceptatiebeleid.

7 12 Verslag van de directie schadeverzekeringen Verslag van de directie schadeverzekeringen 13 Het schadebedrijf van Allianz Nederland boekte in 2003 goede resultaten. Het premie-inkomen steeg met 6,8% tot 1.093,1 miljoen en ook het technisch resultaat nam toe met 20,6 miljoen tot 53,9 miljoen. Dit resultaat is niet alleen een gevolg van het hogere premieniveau, maar ook van de gunstige omstandigheden met name in de branche Motorrijtuigen. Met succes hebben wij een nieuwe organisatiestructuur ge ntroduceerd om de verschillende intermediairs in de schadebranche nog beter van dienst te kunnen zijn Concentratie op duurzame groei resulteert in sterke marktposities en ruime expertise. SCHADEVERZEKERINGEN Profiel Allianz Nederland is een grote speler op de Nederlandse schademarkt. In de markt voor autoverzekeringen, brandverzekeringen en bedrijfsrisico s zijn wij een belangrijke marktpartij. Sterke punten zijn onze expertise in de verschillende branches, onze kennis die is gebundeld in de Business unit Schadebehandeling alsmede de professionaliteit en cliëntgerichtheid van onze accountmanagers. In de markt voor schadeverzekeringen werkt Allianz Nederland uitsluitend via het professionele intermediair en geven wij de voorkeur aan duurzame relaties boven snelle omzetgroei. De divisie Schade van Allianz Nederland kent verschillende onderdelen, elk met een eigen merknaam en een eigen markt: Allianz Nederland Schadeverzekering concentreert zich op zakelijke en particuliere producten en werkt samen met het zelfstandige intermediair. Allianz Nederland Verkeer- en Privéverzekeringen verzekert grote collectiviteiten en werkt samen met lokale en internationale makelaars. Allianz Global Risks Nederland verzekert een groot aantal bedrijfsrisico s voor grote nationaal en internationaal opererende bedrijven in de co-assurantie markt. Zij werkt samen met nationale en internationale makelaars. Bewust is aangesloten bij de merknaam waaronder Allianz Group wereldwijd haar internationale klanten bedient: Allianz Global Risks. London Verzekeringen maakt als zelfstandig verzekeraar deel uit van de groep. Zij richt zich vooral op goedkope particuliere standaardverzekeringsproducten. Integratie Allianz Nederland Schadeverzekering voltooid Op 3 maart 2003 presenteerde Allianz Nederland Schadeverzekering de nieuwe naam en organisatie aan het intermediair. Dit gebeurde onder andere tijdens sessies van verschillende business units met de tussenpersonen. De ontvangst was over de hele breedte positief. De conversie van alle bestaande polissen naar één systeemplatform van Allianz Nederland is goed onderweg en zal naar verwachting ultimo 2004 volledig afgesloten kunnen worden. Hiervoor zullen in de loop van het jaar transacties worden uitgevoerd. Inspelen op Wet financiële dienstverlening De hoge eisen die in het kader van de Wet financiële dienstverlening aan het intermediair worden gesteld, zullen vooral in de provinciale markt de nodige gevolgen hebben. Wij verwachten dat kleinere intermediairs elkaar zullen opzoeken of zich aansluiten bij franchiseketens. Per saldo zal deze ontwikkeling betekenen dat het aantal intermediairbedrijven afneemt. Ook Allianz Nederland scherpt de eisen richting het intermediair aan; de samenwerkingsovereenkomsten moeten immers aan de nieuwe wettelijke regels voldoen. Geloof in verzekerbaarheid van risico s Hogere kosten hebben schadeverzekeraars, Allianz Nederland niet uitgezonderd, de afgelopen jaren gedwongen tot een verhoging van premies. Om verdere prijsstijgingen te beperken, zullen wij nog meer nadruk gaan leggen op preventieve maatregelen zoals beveiliging van auto s en brand- en inbraakbeveiliging. Deze maatregelen drukken niet alleen de schadelast; zij kunnen ook voorkomen dat bepaalde risico s onverzekerbaar worden. Wij zijn ervan overtuigd dat bij een combinatie van preventie en een gezond premieniveau, risico s niet onverzekerbaar zijn. Wanneer een risico de draagkracht van een individuele verzekeraar te boven gaat, biedt co-assurantie vaak een goede oplossing. Allianz Nederland werkte in 2003 ook actief mee aan de oprichting van de Nederlandse Herverzekeringspool voor Terrorisme, het resultaat van een goede samenwerking tussen verzekeraars en de Nederlandse overheid. Beter resultaat Wij zijn trots op het resultaat dat in het verslagjaar in het schadebedrijf is gerealiseerd. Het verzekeringsresultaat kwam fors hoger uit dan in het voorgaande jaar. De combined ratio verbeterde duidelijk naar 99,8%. Deze ontwikkeling heeft voor een deel te maken met de gestegen premies en voor een ander deel met de kwaliteitsverbetering in de portefeuille. Vooral in de branches Brand en Transport heeft Allianz Nederland haar acceptatiebeleid flink aangescherpt. Daar staat tegenover dat de kosten voor herverzekering sterk gestegen zijn. De hogere winst is voor een ander deel te danken aan incidentele factoren, zoals het uitzonderlijk goede weer gedurende het jaar. De schade in de branche Motorrijtuigen viel hierdoor veel lager uit dan verwacht. Enige zorg geldt de situatie op de internationale markten, waar het prijsniveau als gevolg van onzorgvuldige concurrentie weer is gaan dalen. Een trend die op geen enkele wijze is gerechtvaardigd door de onderliggende risico s. Alle risico s verzekerbaar bij combinatie van preventie, gezonde premies en waar nodig co-assurantie. Goede resultaten in branches Brand en Motorrijtuigen mede gevolg van gunstige omstandigheden. Brand Het resultaat in de branche Brand was licht beter dan in Een belangrijke reden voor deze stijging is het goede resultaat in de branche Technische verzekeringen. In de hoofdbranche Brand kende het jaar een ongelukkige start met een uitzonderlijk hoog aantal grote branden. Desondanks werd het jaar ook hier afgesloten met een positief resultaat. Met de combinatie van een technisch verantwoord premieniveau en extra aandacht voor preventie en risicobeheersing, hopen wij deze resultaten in de toekomst vast te kunnen houden. In de internationale markt lijkt de premiestijging van de afgelopen jaren tot een einde te zijn gekomen. Verzekeringsresultaat 17,8 16,6 Bruto premie-inkomen 299,7 270,1 In miljoenen euro s Motorrijtuigen De resultaten in de branche Motorrijtuigen zijn boven verwachting goed. De schadefrequentie was vooral door het zeer goede weer lager dan normaal. Ook verminderde het autogebruik door de minder gunstige economische omstandigheden, terwijl door verschillende preventiemaatregelen het aantal diefstallen duidelijk daalde. Helaas worden ook steeds minder gestolen voertuigen teruggevonden. De aangescherpte maatregelen in tarieven en voorwaarden ter verbetering van de kwaliteit van de vracht- en bestelwagenportefeuille blijken hun vruchten af te werpen. Verzekeringsresultaat 27,3 10,0 Bruto premie-inkomen 589,4 553,4 In miljoenen euro s

8 14 Verslag van de directie schadeverzekeringen Verslag van de directie levensverzekeringen 15 Varia De resultaten in deze branche zijn in het verslagjaar verder verbeterd. Vooral binnen de branche Medische Varia was het resultaat uitstekend, terwijl in de branche Algemene Aansprakelijkheid het resultaat nog steeds teleurstellend is. Door premieverhogingen is in 2003 het resultaat van de ziektekostenportefeuille weliswaar verbeterd, maar wordt nog steeds niet voldaan aan onze rendementseisen. De activiteiten binnen het Verbond van Verzekeraars op het terrein van verzekerbaarheid van beroepsziekten hebben weliswaar niet tot een oplossing geleid, maar het probleem wel bespreekbaar gemaakt in de politiek. We hopen dat dit in de komende jaren mag leiden tot concrete resultaten die voor alle betrokken partijen een oplossing bieden (werkgevers, overheid, verzekeraars en slachtoffers). Verzekeringsresultaat 9,1 4,8 Bruto premie-inkomen 184,4 178,1 In miljoenen euro s Transport Verzekeringsresultaat 0,5 3,4 Bruto premie-inkomen 19,5 21,5 In miljoenen euro s Door incidentele aanpassingen ligt het resultaat aanzienlijk beneden het niveau van vorig jaar. Binnen de branche Transport blijven wij een selectieve acceptatiepolitiek voeren. Vooruitblik 2004 Het komende jaar zal onze nieuwe organisatie zich in de markt moeten blijven bewijzen. Gedurende het jaar zal verdere duidelijkheid moeten komen over de stelselwijzigingen in de ziektekostenverzekeringen en vooral in de inkomensverzekeringen. Veranderingen in de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) en de Wet Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (WAZ) bieden voor verzekeraars nieuwe mogelijkheden. Ook Allianz Nederland onderzoekt hoe aanpassing van het productenpakket op het gebied van inkomensverzekeringen nieuwe mogelijkheden kan bieden. De combined ratio, het technisch resultaat afgezien van beleggingsinkomsten, blijft de belangrijkste maatstaf waaraan we de winstgevendheid van alle huidige en nieuwe activiteiten toetsen. Stelselwijzigingen vergroten markt voor inkomensverzekeringen. Voor de Nederlandse activiteiten van de divisie Leven was 2003 een bevredigend jaar. Het vennootschappelijk operationele resultaat was, geschoond voor eenmalige posten, aanzienlijk beter dan over Ondanks een afname van de Nederlandse portefeuille met 2,2% tot een omvang van 395,9 miljoen, steeg het totale premie-inkomen, inclusief de Belgische en Luxemburgse levenactiviteiten, met 3,9% tot 509,9 miljoen. Ook relatief groeide Allianz Nederland; in de unit linked markt nam het marktaandeel toe tot 6,3%. Opmerkelijke prestaties gezien de moeilijke omstandigheden in de levenmarkt, waar het klimaat door de combinatie van economische stagnatie en beperkende overheidsmaatregelen nog steeds guur te noemen is. Gedegen opleidingen en kwalitatieve dienstverlening worden gewaardeerd. LEVENSVERZEKERINGEN Profiel De kracht van Allianz Nederland in de levenmarkt is gelegen in de sterke combinatie van het aanbieden van flexibele producten en advisering door een kwalitatief hoogstaand intermediair. De divisie Leven van Allianz Nederland bestaat uit twee onderdelen: Allianz Nederland Levensverzekering voert een breed assortiment producten, van traditionele spaar- en risicoproducten tot moderne universal life/unit linked levenproducten. De distributie verloopt via een selecte groep intermediairs die in staat zijn om over deze producten te adviseren. Universal Leven richt zich op een klein aantal grote, professionele en onafhankelijke tussenpersonenorganisaties. De producten zijn hypotheek-, pensioen- en lijfrenteverzekeringen die uitsluitend onder het label van de betreffende intermediairs worden verkocht. Allianz Nederland streeft ernaar goede service te bieden aan het intermediair, onze partners in business. Kernwoorden daarbij zijn snelheid, flexibiliteit en transparantie, zowel in de communicatie met het intermediair als met de eindklant. Producten op levensfase aan te passen Het productassortiment van Allianz Nederland in de levenmarkt bevat drie soorten verzekeringen: levensverzekeringen gekoppeld aan hypotheken, pensioenverzekeringen volgens het beschikbare premiestelsel en overlijdensrisicoverzekeringen. Over het algemeen kenmerken de producten zich door een relatief scherpe prijs gecombineerd met een grote mate van flexibiliteit. Via unit linked kan de verzekerde de beleggingsmix kiezen die het beste past bij zijn of haar profiel. Deze beleggingen zijn direct te koppelen aan de levenpolis. Volgens het principe van universal life is de premie-inleg afhankelijk van de levensfase waarin de verzekerde verkeert. Ook mengvormen zijn mogelijk: een spaarhypotheek kan worden omgezet in een beleggingshypotheek als omstandigheden dat toelaten. Nieuwe naam en nieuw productassortiment Ook voor het levenbedrijf was de belangrijkste gebeurtenis in het verslagjaar de introductie van de nieuwe naam: Allianz Nederland Levensverzekering. De introductie vond plaats in mei De intermediairs kregen tijdens uitgebreide sessies uitleg over de veranderingen die de nieuwe naam en de nieuwe organisatie met zich meebrengen.

9 16 Verslag van de directie - levensverzekeringen Verslag van de directie Holland Beleggingsgroep 17 Eén van die veranderingen is een nieuw productassortiment en om deze eenvoudig te adviseren een uiterst gebruiksvriendelijk offertesysteem. Het nieuwe systeem vergroot vooral de duidelijkheid voor het intermediair en de klant. De kenmerken van een product zijn sneller inzichtelijk te maken, evenals de effecten van ontwikkelingen in de toekomst: veranderingen in het rendement op beleggingen, fiscale wijzigingen of veranderingen in de persoonlijke situatie, zoals eerder stoppen met werken. Allianz Nederland Levensverzekering is door de markt enthousiast ontvangen. Het positieve effect was duidelijk zichtbaar in de productiecijfers in de maanden die volgden op de introductie. Lastenverzwaring door nieuwe wetgeving Ook dit verslagjaar gaf weer verschillende veranderingen in wetgeving te zien, die voor levensverzekeraars aanzienlijke kostenverhogingen tot gevolg hebben. Te noemen zijn de Wet fiscale behandeling van pensioenen ( Wet Witteveen ) en artikel 7a van de Pensioen- en Spaarfondsenwet dat stelt dat de opbouw en financiering van pensioenaanspraken evenredig in de tijd moeten plaatsvinden. Ook is bepaald dat mannen en vrouwen ondanks hun verschil in levensverwachting gelijke premies moeten betalen voor pensioenen en levensverzekeringen. Deze maatregelen hebben niet alleen gevolgen voor nieuwe polissen, maar ook voor bestaande. De gehele portefeuille moet worden aangepast; een administratieve operatie van formaat. Daarbij worden in de markt nog steeds de effecten gevoeld van eerder getroffen, beperkende fiscale maatregelen zoals de beperkte aftrekbaarheid van lijfrentepremies en de afschaffing van de spaarloonregeling. De aanpassing van de WAO zal ook voor de levenproducten van Allianz Nederland gevolgen hebben. Extra gebruikersgemak door grotere eenvoud en duidelijkheid. Groeiende markt voor pensioenen op basis van beschikbaar premiestelsel. Nieuwe en bestaande polissen aangepast aan nieuwe wettelijke en fiscale maatregelen. Ondersteuning voor opvang Wet financiële dienstverlening De Wet financiële dienstverlening zal ook het intermediair in de levenmarkt niet ongemerkt passeren. Allianz Nederland geeft al jaren invulling aan zijn zorgplicht door het intermediair op verschillende manieren te ondersteunen. Te noemen zijn professionele opleidingen en transparante informatie over onze producten, onder meer via het nieuwe offertesysteem. Overigens is een verdere professionalisering van de markt voor het intermediair van Allianz Nederland een welkome ontwikkeling. Onze focusstrategie (partnership), uitgebreide intermediairondersteuning en selectief aanstellingsbeleid zorgen ervoor dat de advisering van onze producten door het intermediair al op een zeer hoog niveau staat. Vooruitblik 2004 Wij verwachten in de levenbranche in 2004 een verdere groei van het resultaat. Dit hopen wij onder andere te bereiken door kostenbesparingen en gezonde marges op onze bestaande portefeuille. De markt zal zich naar verwachting stabiliseren op het huidige niveau. Kansen voor groei zien wij vooral in de markt voor pensioenverzekeringen. Uiteraard zijn onze resultaten afhankelijk van ontwikkelingen in het economisch klimaat. Daarbij werken veranderingen in het wettelijk kader meerdere jaren door. De Wet op de Inkomstenbelasting uit 2001 is inmiddels grotendeels door de markt verwerkt. Daar tegenover staan nieuwe maatregelen, zoals de beperking van de hypotheekrenteaftrek voor overwaarde. Onder moeilijke omstandigheden presteerde Holland Beleggingsgroep in 2003 financieel boven verwachting. Voor de eerste keer was hierbij sprake van geconsolideerde cijfers na het samenvoegen van alle vermogensbeheeractiviteiten van Allianz Nederland onder de vlag van Holland Beleggingsgroep. Vergeleken met voorgaand boekjaar steeg het resultaat met 64% tot 7,2 miljoen. Een belangrijke verklaring is het goede resultaat op spaarproducten door de gunstige rentemarge. De introductie van de internetbeleggersrekening was een succes. Een groot deel van onze klanten stapte over op deze voordelige en gemakkelijke manier van sparen en beleggen. HOLLAND BELEGGINGSGROEP Profiel Holland Beleggingsgroep, opgericht in 1959, is een bancaire instelling die zich bezighoudt met de marketing en verkoop van beleggingsproducten en vermogensbeheer. Wij beheren alle gelden voor de verzekeringsactiviteiten van Allianz Nederland en daarnaast een brede range van beleggingsfondsen, die al dan niet aan levensverzekeringen gekoppeld zijn. Al vele jaren behalen onze beleggingsfondsen bovengemiddelde rendementen. De goede resultaten danken wij aan de combinatie van een concentratie op kwaliteitsaandelen, de ruime ervaring van onze portfoliomanagers en een organisatiemodel dat het mogelijk maakt om alert te reageren op nieuwe informatie. Op beleggingsgebied willen wij het belangrijkste alternatief zijn voor het intermediair, niet alleen door onze rendementen maar ook door onze service en vernieuwende productontwikkeling. Holland Beleggingsgroep bekroond Met gepaste trots namen wij in februari 2003 tijdens de uitreiking van de prestigieuze Beursplein 5/Nyfer Awards verschillende prijzen in ontvangst. Het Holland Fund (Nederlandse aandelenfondsen) en het Holland Dollar Fund (Amerikaanse obligaties) werden als beste beoordeeld in hun categorie. Tweede plaatsen werden in de wacht gesleept door het Allianz Top Fund Spaarproducten populair na sterke schommelingen op de beurs. Ruime ervaring leidt tot bovengemiddelde rendementen. (Nederlandse aandelen) en het Holland Obligatie Fonds (obligaties in het eurogebied). Criteria bij de beoordeling waren de behaalde rendementen over de laatste vijf jaren, de consistentie van het rendement, het risico en de prestatie van de fondsen in neergaande beurzen. Consument is risico-avers Ook in 2003 was de markt weer moeilijk te noemen. De economische omstandigheden in Nederland waren mager: nauwelijks groei en een snel stijgende werkloosheid. Ook de grote schommelingen op de beleggingsmarkten werkten niet in ons voordeel. De index van de Amsterdamse effectenbeurs bereikte in maart een dieptepunt op 218, maar herstelde zich tot een niveau van 337 aan het eind van december, licht boven de stand aan het begin van het jaar. Gezien de grote beweeglijkheid van de beleggingsmarkten, geven nog steeds veel consumenten de voorkeur aan sparen boven beleggen. De instroom van gelden in de beleggingsfondsen bleef ook in het verslagjaar op een laag peil. Wij spelen hierop in met een beleggingsproduct met een garantiekarakter, het Holland Garantie Certificaat, dat gedurende het eerste kwartaal van 2004 wordt geïntroduceerd. Op de groeiende markt voor spaargeld, die extra werd gevoed door de vrijkomende gelden uit premiespaar- en spaarloonregelingen, nam de concurrentie fors toe. Vooral aan het begin van 2003 stegen de geboden rentes soms tot een onverantwoord hoog niveau. Holland Beleggingsgroep bleef

10 18 Verslag van de directie - Holland Beleggingsgroep AEX Index dec jan 2003 ook gedurende deze periode een concurrerende rente bieden. Aanscherping van toezicht Ook het toezicht op aanbieders van beleggingsfondsen wordt scherper. Onze toezichthouders stellen onder andere zware eisen aan de informatie die wij aan beleggers verstrekken. Holland Beleggingsgroep onderschrijft de achterliggende doelstelling van het extra toezicht, namelijk vertrouwen scheppen bij de belegger. Wij vinden wel dat de uitvoering, die vooral door de AFM aan dit streven gegeven wordt, op verschillende punten te ver gaat. De financiële bijsluiter die bij beleggingsproducten geleverd moet worden, is voor de gemiddelde consument moeilijk te ontcijferen. Ook is het risicoprofiel van een consument moeilijk objectief en eenduidig vast te stellen. Deze maatregelen leiden voor zowel de aanbieders van dergelijke producten als voor het intermediair wel tot extra kosten maar niet tot extra inkomsten. Introductie internetrekening geslaagd Sparen en beleggen via internet heeft de toekomst. In januari 2003 introduceerde Holland Beleggingsgroep daarom een internet-beleggersrekening. Klanten kunnen via deze rekening online hun posities doornemen en opdrachten aan ons doorgeven. Dat de internetrekening in een AEX INDEX 28 feb 31 mrt 30 apr 31 mei 30 jun 31 jul 31 aug 30 sep 31 okt 30 nov 31 dec Versteviging marktpositie met reclamecampagnes en introductie van nieuwe producten. Nu ook online posities doornemen en opdrachten plaatsen. grote behoefte voorziet, blijkt wel uit het feit dat inmiddels meer dan 150 miljoen aan spaargeld en beleggingen via de internetrekening wordt aangehouden. Naast omzettingen zagen wij ook een instroom van nieuwe gelden. Afgezien van het extra gebruikersgemak, spelen ook de gunstiger voorwaarden een rol. Aandacht voor het intermediair Om de banden met het intermediair verder te versterken, gingen wij in het verslagjaar van start met een nieuw incentiveprogramma. Ook hielden wij in april een goed bezochte remisiersdag, waarbij wij uitleg gaven over ons beleggingsbeleid en de verwachtingen voor de toekomst. In 2004 zullen wij de ondersteuning van het intermediair verder intensiveren. Zo zal de beloningsstructuur voor het intermediair belangrijk verbeteren. Verder zal het aanbod van beleggingsproducten verder worden verbreed met de introductie van het Holland Amerika Fonds, het Holland Wereld Fonds en met een zestal modelportefeuilles. Vooruitblik 2004 In 2004 richt Holland Beleggingsgroep nog meer dan voorheen de blik op de markt. Met landelijke reclamecampagnes hopen wij de naamsbekendheid van Holland Beleggingsgroep onder consumenten te vergroten, iets waarvan ook onze intermediairs kunnen profiteren. Een bredere inzet van ons Voice Response Systeem voor automatische opdrachtverwerking per telefoon zal de dienstverlening richting klant verder verbeteren. Ook zullen wij een reeks van modelportefeuilles introduceren en een aantal nieuwe producten op de markt brengen. Het Holland Garantie Certificaat, een nieuwe vorm van beleggen met behoud van eindkapitaal, is daarvan een voorbeeld. Ons gezicht in de markt Financieel huisarts te Wassenaar Wisseling van de wacht Weten waarin je belegt De regels van een risicomakelaar Allianz Nederland is een intermediairverzekeraar. In onze visie heeft een klant recht op onafhankelijk advies over de soms complexe financiële producten die wij aanbieden. Het intermediair is ons gezicht in de markt. Het zijn kleine en grote kantoren, schadekantoren, levenkantoren en adviseurs op het gebied van financiële planning, of van alles wat. Ze zijn verspreid over het hele land te vinden. De verschillen zijn groot, maar toch hebben alle kantoren iets gemeen: het streven naar kwaliteit en altijd de beste oplossing voor hun klant. Dat streven is ook de rode draad door de portretten van vier intermediairs van Allianz Nederland. Ondernemers aan het woord over hun kantoor, hun markt, hun ambities en over Allianz Nederland.

11 20 Ons gezicht in de markt Siemerink Assurantiën 21 Wisseling van de wacht Johan Siemerink bouwde zijn assurantiekantoor op een basis van vertrouwen en kwaliteit. Zoon Bas Siemerink voegt daar een strakke interne organisatie aan toe. Alle dossiers zijn gedigitaliseerd; het portefeuillebeheer wordt strak gemeten. Bas heeft inmiddels de leiding op het kantoor overgenomen; Johan onderhoudt de bestaande relaties en netwerken. De deur staat open in het nieuwe bedrijfspand van Siemerink Assurantiën, een verbouwd woonhuis in de Prinsestraat in Enschede. Johan Siemerink: Ons pand zegt veel over hoe we zijn. Wij zijn een persoonlijk kantoor, niet van die snelle jongens. Wij nemen de tijd voor onze klanten. Dat is ook wel iets van deze regio, al zitten de bedrijven waar we voor werken in het hele land. In de ruim twintig jaar dat het kantoor nu bestaat, heeft Johan het altijd druk gehad. Een schade- en Schadeverzekeringen leveren altijd werk. En wat ook belangrijk is, een brede leeftijdsopbouw. We hebben mensen van mijn generatie en ouder, die nu te maken krijgen met expirerende pensioenregelingen. En we hebben de generatie van Bas, die voor het eerst direct met verzekeren te maken krijgen. Een schade- en levenportefeuille, dat is de basis. En een brede leeftijdsopbouw. Bas Siemerink kwam zo n vijf jaar geleden bij zijn vader op kantoor na een stageperiode bij Allianz Nederland. Hij doorliep alle functies, van binnendienst naar buitendienst, en houdt zich nu een deel van zijn tijd bezig met de interne organisatie van het kantoor. Hij brengt een bedrijfsmatige inslag in de zaak. Bas: Onze omvang is beperkt, dus moeten we keuzes maken, ook over onze markt. We zoeken naar totaalrelaties; klanten die alles uit handen willen geven en daarvoor het advies, vertrouwen en de kwaliteit van een tussenpersoon nodig hebben. Dus hoeven we ook niet de goedkoopste te zijn. Maar kleine klanten worden groot, weet Johan: Twintig jaar geleden kwam een man bij me langs voor een bromfietsverzekering. Ik zei: ga zitten en neem een kopje koffie. Nu is het een van de grootste ondernemingen uit de regio en een van mijn grootste klanten. Wisseling van de wacht levenportefeuille, dat is de basis. Vertrouwen begint bij een goede organisatie. Sinds twee jaar zijn alle dossiers gedigitaliseerd en wordt de ontwikkeling van de portefeuille geregistreerd in een automatiseringssysteem. Bas: Ik moet alles in cijfers zien. Hoeveel productie we hebben gedraaid, maar ook welke klanten wanneer zijn bezocht. Bij elke particuliere klant moeten we minstens elke twee jaar een keer langs gaan. Productie zegt niet alles; als de klanten net zo snel weer via de achterdeur verdwijnen, heb je er ook niks aan. Ook de ketenintegratie heeft zijn intrede gedaan. Sinds een paar jaar is het kantoor gekoppeld aan de systemen van Allianz Nederland, waardoor een poliswijziging twee tot drie werkdagen in beslag neemt. Een onafhankelijk kantoor is Siemerink altijd geweest. Dat zal het blijven, ook al wordt het lastig, zegt Johan. Verzekeraars worden groter. Het gebeurt regelmatig dat een aantal verzekeraars fuseren en dan doe je ineens zaken met één grote partij. Maar ik zeg altijd: je kunt alleen goed advies geven als je onafhankelijk bent. We hebben hier nog nooit een verzekering geadviseerd die we ook niet aan onszelf zouden adviseren, vult Bas aan. Vader knikt instemmend. Kantoor: Siemerink Assurantiën Dienstverlening: verzekeringen, pensioenen, hypotheken, financial planning Opgericht: 1983 Locatie: Enschede Aantal medewerkers: 10

12 22 Thema Ons gezicht in de markt Tilburgs & Bassant Thema 23 Allemaal mensen die in beweging zijn en hun financiële huishouding opnieuw moeten inrichten. De bovenkant van de markt is het doel; bovenmodaal en plus. Maar we helpen ook de zus van de knappe broer, of omgekeerd. Het Holland Selectie Fonds is een van de lievelingetjes van de klas. Frans Tilburgs laat bezoekers altijd eerst even van het uitzicht genieten. Vaak is met behulp van de verrekijker het eigen huis te zien. Een prima ijsbreker, aldus Frans. Tilburgs & Bassant ontwikkelt financiële totaalplannen voor klanten met een bovenmodaal inkomen, maar ook voor de zus van de knappe broer, of omgekeerd. Weten waarin je belegt De achtste verdieping van het gloednieuwe kantoorpand in Arnhem is het tweede onderkomen van Tilburgs & Bassant, het bureau dat Theo Bassant negen jaar geleden samen met Frans Tilburgs oprichtte. Allebei werkzaam als hypotheekadviseur bij een bank, zagen ze een markt voor onafhankelijk financieel advies; financiële totaalplannen waarin naast de hypotheek ook aandacht is voor de pensioenopbouw en vermogensplanning. Theo Bassant: Arnhem was een slapende markt. Er zou in hoog Weten waarin je belegt tempo worden gebouwd: woningen erbij. Arnhem en Nijmegen zijn inmiddels helemaal tegen elkaar aangegroeid. Tilburgs & Bassant verkoopt geen producten, maar oplossingen. Bassant: We ontwerpen het plan dat het beste past bij het financiële en fiscale profiel van de klant. Het speelt ook een rol hoe iemand emotioneel in elkaar zit. Als je niet kunt slapen van een beetje beleggingsrisico, dan lijkt een spaarhypotheek misschien een betere oplossing; een product dat wij niet voeren. Daar zit namelijk iets heel raars in: als de spaarrente daalt, dan moet je bijstorten. Precies het omgekeerde van wat je als belegger zou willen. Over risico gesproken. Ja, de markt was heftig de afgelopen jaren. Tilburgs: De beurs is flink teruggelopen, maar wij hebben nauwelijks schade geleden. We kijken naar de lange termijn; dat is ook de essentie van beleggen. Het staat er nu alweer heel wat beter voor. Wat mij meer dwarszit is dat het de laatste tijd een schreeuwmarkt was geworden. Ineens kwamen er onbekende producten bij die enorme winsten beloofden binnen een korte tijd. Die kwamen er niet en daar heeft nu de hele branche last van. Als reactie stellen toezichthouders hogere eisen aan intermediairs. Bassant: Begrijpelijk uit het oogpunt van de klant, maar het schiet door. We moeten enorme boekwerken opleveren om te verantwoorden hoe we tot een bepaald advies zijn gekomen. Ik kan u verzekeren, niemand kijkt ernaar. Wij proberen juist zo eenvoudig en visueel mogelijk duidelijk te maken wat er allemaal kan gebeuren. Innovatie, service, betrouwbaarheid en vooral resultaten zijn de wapens waarmee Tilburgs & Bassant de strijd aanbindt met de concurrentie, vooral banken die ook verzekerings- en beleggingsproducten mogen verkopen. Bassant: Daarom doen we slechts zaken met een paar partijen, waaronder Holland Beleggingsgroep. Een betrouwbare partij, gewoon; mensen met wie we graag werken. En natuurlijk kijken we naar het resultaat. Het Holland Selectie Fonds is een van de lievelingetjes van de klas. Scoort altijd goed, de kosten zijn laag en de informatie aan de beleggers is duidelijk. De mensen weten waarin ze beleggen. Kantoor: Tilburgs & Bassant Dienstverlening: hypotheken, pensioenen, vermogensplanning Opgericht: 1995 Locatie: Arnhem Aantal medewerkers: 18

13 24 Thema Ons gezicht in de markt Financieel Voorlichtings Bureau De Thema Boer 25 Daarnaast heeft José zich ontwikkeld tot specialist op het gebied van scheepshypotheken, ontslagvergoedingen en hypotheken voor een tweede huis in Frankrijk. Over het laatste onderwerp schrijft ze een paar keer per jaar een column in Leven in Frankrijk. Financieel huisarts te Wassenaar Dat leergierigheid en vasthoudendheid loont, bewijst José de Boer van Financieel Voorlichtingsbureau De Boer in Wassenaar. Door veel te blijven studeren, wist ze haar werkterrein uit te breiden tot alles wat met de financiële toekomst van mijn klanten te maken heeft. De portefeuille groeit gestaag; het kantoor blijft klein. Vasthoudendheid heeft José de Boer vooral nodig als lastige deals gesloten moeten worden. Soms komt een andere tussenpersoon met een dossier en zegt: misschien kun jij er wat mee. Als het even kan, dan ga ik ervoor. Ik spreek de taal van de bank, weet hoe ze naar een dossier kijken. Daar speel ik op in, zonder de feiten geweld aan te doen natuurlijk. José de Boer gaat voor haar klanten door het vuur. Zeven jaar geleden begon ze met het afsluiten van spaarloonregelingen en lijfrentes. Inmiddels bestaat de portefeuille Alle klanten bevinden zich grofweg binnen een cirkel van een half uur rijden. De Boer: Daar zitten inderdaad vermogende mensen tussen, veel expats die werken in Den Haag, maar ook mensen die op zoek zijn naar een huis van een ton. Bij bedrijven vind ik het leuk om over collectieve contracten te adviseren. Het is toch weer een heel andere invalshoek als je met de directie hierover praat. Op vaste tijden houd ik ook een financieel spreekuur met de medewerkers van de werkgevers en dan gaat het al snel over meer zaken dan alleen de bijspaarmogelijkheden. Een financieel huisarts zou je haar wel kunnen noemen. De Boer: Ik weet van alles wat; een normale hypotheek of pensioen kan ik zelf wel af. Maar gaat het over een nalatenschap of een beleggingsadvies, dan roep ik de hulp van specialisten in. Een vraag op fiscaal-juridisch terrein of over pensioenreglementen speel ik vaak Financieel huisarts te Wassenaar door Allianz Nederland. grotendeels uit hypotheken en pensioenen. Het gaat mij om het persoonlijke contact; de toestanden van een groot kantoor hoef ik niet. José de Boer is Master of Allianz, een van de meest deskundige intermediairs van Allianz Nederland. Vol lof is ze over de verzekeraar: een goed levenproduct, prima service. Maar ik ben niet getrouwd met Allianz. Je moet wel objectief blijven. Eigenlijk is er voor haar maar één Mastertitel: die van Master of Financial Planning die ze drie jaar geleden heeft behaald aan de Erasmus Universiteit. Ik wil altijd het naadje van de kous weten. Dingen uitzoeken en bijscholen; zo heb me ik me ook voortdurend kunnen ontwikkelen. Voor de Wet financiële dienstverlening ben ik ook helemaal niet bang. Ondanks de groei van de portefeuille telt het bureau nog steeds één adviseur, José zelf en drie medewerkers. Ik heb vanaf de eerste dag gezegd: ik wil klein blijven. Het gaat mij om het persoonlijke contact; de toestanden van een groot kantoor hoef ik niet. Ik ken mannen die gelijk met mij een eigen zaak zijn begonnen en op een gegeven moment 25 mensen in dienst hadden. Die hebben in deze tijd flink moeten inkrimpen. Typisch iets voor mannen om een groot kantoor te willen. Dank je wel, zeg ik dan. Kantoor: Financieel Voorlichtingsbureau De Boer Dienstverlening: financiële planning, pensioenen, gouden handdruk, lijfrente, hypotheken Opgericht: 1997 Locatie: Wassenaar Aantal medewerkers: 4

14 26 Thema Ons gezicht in de markt Willis Thema B.V. 27 De regels van een risicomakelaar catastrofe en stormen of branden die een onderneming tot op de rand van de afgrond kunnen brengen. Typisch risico s die de draagkracht van een enkele verzekeraar te boven gaan. Co-assurantie biedt uitkomst. Konijnendijk schetst de omstandigheden in Al vanaf 1986 zit Ad Konijnendijk bij de onderneming en nog steeds geniet hij van het spel. Tegenwoordig is hij algemeen directeur van Willis B.V., de Nederlandse vestiging van de op twee na grootste risicomakelaar ter wereld. Een onderneming met strenge regels, maar dat moet ook. Het lijkt een abstracte business, vooral sinds de Amsterdamse assurantiebeurs onlangs werd gesloten en de handel in bedrijfsrisico s zich grotendeels op een virtuele marktplaats afspeelt. Maar er is niks schimmigs aan, zegt Ad Konijnendijk. Iedereen in de markt weet wat er van hem of haar wordt verwacht. De soorten risico die we aanbieden zijn duidelijk omschreven en voor iedereen hetzelfde. Willis richt zich op de grotere bedrijven, groter dan het midden- en kleinbedrijf, en de bovenkant van hun risicoprofiel. Schades die zijn markt. De (her-)verzekeraars, de tegenspelers van Willis, hebben een stormachtige tijd achter de rug. Een toename van het aantal grote schades door natuurrampen en vooral teruglopende financiële inkomsten zetten de marges onder druk. Correcties in het premieniveau en de dekkingsvoorwaarden waren het gevolg. Ook ziet Ad Konijnendijk een duidelijke consolidatie van de capaciteit in de markt. Er blijft, anders gesteld, een beperkt aantal sterke verzekeraars over. Partijen zoals Allianz Global Risks, waarmee hij al vele jaren zaken doet. Konijnendijk: Bij de selectie van een verzekeraar waarmee we in zee gaan, kijken we naar drie aspecten: solvabiliteit, kennis en kunde plus cost leadership. Lage kosten zijn nu eenmaal een voorwaarde om een scherp tarief te kunnen rekenen. Op alle drie punten voldoet Allianz Global Risks, dus zijn ze voor ons een natuurlijke keuze. Omvang telt ook voor een risicomakelaar De regels van een risicomakelaar zelf, al was het alleen de vereiste kennis onregelmatig voorkomen en een vrij grote impact hebben, schades in de categorie Wij hebben onze eigen, strengere versie van de Wet financi le dienstverlening en ervaring te verzamelen. Konijnendijk: Het is belangrijk om te weten wat er voor risico s van andere ondernemingen in de dezelfde branche gevraagd wordt, ook over de grens. Daarvoor moet je groot zijn, en liefst in meerdere landen aanwezig. Moederbedrijf Willis, hoofdkwartier in Londen, is groot: medewerkers, kantoren in meer dan 100 landen en een jaaromzet van $ 1,7 miljard. Daarmee is Willis niet de allergrootste, maar wel de enige grote speler die zich uitsluitend bezighoudt met het makelen van risico s. In 1997 werd de Nederlandse makelaar Scheuer overgenomen door Willis. Konijnendijk: Voor ons was dat een belangrijke stap. Veel grote ondernemingen zijn in toenemende mate internationaal actief en willen hun internationale risico s bij een enkele partij kwijt kunnen. Dat zijn wij nu. De komst van Willis, sinds 2001 weer genoteerd aan de New York Stock Exchange, betekende ook de komst van nieuwe regels. Konijnendijk: Je kunt zeggen dat we zo n beetje onze eigen, strengere versie van de Wet financiële dienstverlening hebben: de Compliance Rules van Willis. Ik klaag niet, want in dit vak kun je je geen fouten permitteren. Kantoor: Willis B.V. Dienstverlening: makelaar in bedrijsrisico s Opgericht: 1864 (Scheuer: internationale expediteurs en cargadoors te Harlingen) Locatie: Amsterdam Aantal medewerkers: ca. 100 (vestiging Amsterdam)

15 Jaarrekening Allianz Nederland Groep

16 30 Geconsolideerde balans per 31 december (voor voorgestelde bestemming van de winst; in duizenden euro's) Allianz Nederland Groep 31 ACTIVA * Toelichting Immateriële activa Beleggingen Terreinen en gebouwen Overige financiële beleggingen Beleggingen voor risico van polishouders Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering Vorderingen uit herverzekering Vorderingen op verzekeringsmaatschappijen Depots bij verzekeringsmaatschappijen Overige vorderingen Overige activa Materiële vaste activa Liquide middelen Overlopende activa Lopende rente en huur Overlopende acquisitiekosten Overige overlopende activa Totaal activa * Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden PASSIVA * Toelichting Groepsvermogen Eigen vermogen Aandeel derden Technische voorzieningen Voor niet verdiende premies en lopende risico's Bruto Aandeel herverzekeraars Voor levensverzekering Bruto Aandeel herverzekeraars Voor te betalen schaden/uitkeringen Bruto Aandeel herverzekeraars Technische voorzieningen voor verzekeringen waarbij polishouders het beleggingsrisico dragen Voorzieningen Schulden Schulden uit directe verzekering Schulden uit herverzekering Schulden aan verzekeringsmaatschappijen Schulden aan kredietinstellingen Toevertrouwde middelen bankbedrijf Overige schulden Overlopende passiva Totaal passiva * Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden

17 32 Geconsolideerde winst- en verliesrekening (in duizenden euro's) Technische rekening schadeverzekering 33 * Toelichting Omzet Bruto premies Opbrengsten uit beleggingen Opbrengsten bancaire activiteiten Opbrengsten overige activiteiten Overige baten Niet technische rekening Resultaat technische rekening schadeverzekering Resultaat technische rekening levensverzekering Resultaat bancaire activiteiten Resultaat holding (17.356) (12.676) Resultaat overige activiteiten Opbrengst verkoop bedrijfsactiviteiten Toegerekende opbrengsten uit beleggingen overgeboekt van technische rekening schadeverzekering Toegerekende opbrengsten uit beleggingen overgeboekt van technische rekening levensverzekering Financieringslasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen Aandeel derden Resultaat na belastingen * Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden Toelichting Verdiende premies eigen rekening Bruto premies Uitgaande herverzekeringspremies Wijziging technische voorzieningen voor niet verdiende premies en lopende risico's Bruto Aandeel herverzekeraars (533) (9.207) Opbrengsten uit beleggingen Schaden eigen rekening Bruto Aandeel herverzekeraars Wijziging voorziening voor te betalen schaden Bruto Aandeel herverzekeraars (3.805) Bedrijfskosten Beleggingslasten Aan niet technische rekening toegerekende opbrengsten uit beleggingen (41.166) (48.120) Resultaat technische rekening schadeverzekering

18 34 Technische rekening levensverzekering Resultaat bancaire activiteiten 35 * Toelichting Verdiende premies eigen rekening Bruto premies Uitgaande herverzekeringspremies * Toelichting Rente Rentebaten Rentelasten Opbrengsten uit beleggingen Niet gerealiseerd resultaat ( ) Overige technische baten en lasten eigen rekening Uitkeringen eigen rekening Bruto Aandeel herverzekeraars Provisie Provisiebaten Provisielasten (9.410) (214) Overig inkomen Beheervergoedingen beleggingsportefeuilles Resultaat uit financiele transacties van de handelsportefeuille (2.142) Overige baten Totale opbrengsten Wijziging technische voorziening eigen rekening ( ) (19.029) Bedrijfskosten Bedrijfskosten Beleggingslasten Opbrengst effecten en deelnemingen Aan niet technische rekening toegerekende opbrengsten uit beleggingen (12.172) (6.948) Resultaat technische rekening levensverzekering Resultaat bancaire activiteiten * Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden * Aangepast voor vergelijkingsdoeleinden

19 36 Toelichting op waarderingsgrondslagen Allianz Nederland Groep 37 TOELICHTING OP WAARDERINGSGRONDSLAGEN Concernverhoudingen De geplaatste aandelen van Allianz Nederland Groep N.V. zijn in bezit van AGF International SA, een dochteronderneming van Assurances Générales de France SA (AGF) in Frankrijk. Allianz AG uit Duitsland is meerderheidsaandeelhouder van AGF SA. De financiële gegevens van Allianz Nederland Groep N.V. zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekeningen van AGF SA in Parijs en Allianz AG in München. Grondslagen voor consolidatie De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld conform de bepalingen van afdeling 15 titel 9 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De financiële gegevens van Allianz Nederland Groep N.V. en haar groepsmaatschappijen zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening. Op grond hiervan is voor de vennootschappelijke winst- en verliesrekening volstaan met een beperkte opstelling, conform artikel 402 titel 9 boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De onderlinge transacties met de vennootschappen die niet het verzekeringsbedrijf uitoefenen, bedragen circa 18,4 miljoen. Deze transacties zijn in de winst- en verliesrekening niet geëlimineerd omdat dit een beter inzicht geeft in de verzekeringsactiviteiten. Het belang van derden - aandeelhouders in de geconsolideerde deelnemingen is verantwoord als aandeel derden. De grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling van de geconsolideerde deelnemingen komen overeen met die van Allianz Nederland Groep N.V. Een lijst met namen, zetels en aandelen in het geplaatst kapitaal van deelnemingen is gedeponeerd bij het Handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam. De namen van enkele deelnemingen waarvan de vermelding niet bijdraagt tot het door de wet vereiste inzicht, zijn niet opgenomen. Grondslagen voor waardering van activa en passiva en voor de resultaatbepaling De hieronder vermelde grondslagen zijn zowel van toepassing op de geconsolideerde als op de vennootschappelijke jaarrekening. Alle bedragen in de jaarrekening luiden in duizenden euro s, tenzij anders vermeld. Tenzij anders wordt aangegeven, zijn de posten opgenomen tegen de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid. Vreemde valuta Transacties in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de koersen op de transactiedata. De activa en passiva luidend in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de koersen per balansdatum. Alle valutaresultaten worden verantwoord in de winst- en verliesrekening. Financiële instrumenten Financiële instrumenten worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Waarderingsverschillen worden ten gunste of ten laste van de winst- en verliesrekening gebracht. Immateriële activa Betreft betaalde goodwill en software aangekocht van derden. De goodwill wordt in vijf jaar en de software in vier jaar afgeschreven. Deelnemingen Waardering van de deelnemingen geschiedt op de netto vermogenswaarde die wordt vastgesteld volgens de grondslagen van de groep. Beleggingen Terreinen en gebouwen De waardering van terreinen en gebouwen vindt plaats tegen een door in- of externe deskundigen vastgestelde onderhandse verkoopwaarde in verhuurde staat, bepaald op basis van periodieke taxaties. Er vinden geen afschrijvingen plaats. Het gerealiseerde resultaat bij verkoop van onroerende zaken wordt als opbrengsten uit beleggingen verantwoord. Ongerealiseerde resultaten worden rechtstreeks in de herwaarderingsreserve verwerkt, rekening houdend met belasting. Overige financiële beleggingen Aandelen De aandelen en de converteerbare obligaties die hieronder zijn inbegrepen worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Voor genoteerde fondsen is dit de beurswaarde ultimo boekjaar en voor niet genoteerde fondsen is dit een veilig geschatte opbrengstwaarde. Als bij keuzedividend wordt geopteerd voor dividend in aandelen, wordt het gemist contant dividend als opbrengsten uit beleggingen verantwoord. Gerealiseerde resultaten bij verkoop van aandelen worden eveneens als opbrengsten uit beleggingen verantwoord. Ongerealiseerde resultaten worden rechtstreeks in de herwaarderingsreserve verwerkt, rekening houdend met belasting. Vastrentende waarden Obligaties en leningen op schuldbekentenis worden gewaardeerd op de amortisatiewaarde. Voor de op amortisatiewaarde gewaardeerde beleggingen wordt het (dis)agio naar rato van de resterende looptijd verantwoord als opbrengsten uit beleggingen. Hypotheken worden gewaardeerd op de aflossingswaarde. De gerealiseerde resultaten bij verkoop en uitloting van beleggingen in nominale waarden worden verantwoord als opbrengsten uit beleggingen. Beleggingen voor risico van polishouders De beleggingen voor risico van polishouders worden gewaardeerd op de marktwaarde per balansdatum. De op de beleggingen voor risico van polishouders betrekking hebbende gerealiseerde en niet gerealiseerde resultaten worden verantwoord in de winst- en verliesrekening. De ten laste van het resultaat gevormde technische voorziening voor verzekeringen waarbij polishouders het beleggingsrisico dragen, wordt mede bepaald door de waardering van de beleggingen die aan deze verzekeringen ten grondslag liggen. Opbrengsten uit deze beleggingen hebben per saldo geen invloed op het resultaat. Overige activa In de hieronder begrepen materiële vaste activa zijn begrepen informatieverwerkende systemen, inventarissen, auto's en overige bedrijfsmiddelen. Deze materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschaffingswaarde, verminderd met afschrijvingen die gebaseerd zijn op de geschatte bedrijfsduur van vier jaar. De afschrijvingen geschieden nagenoeg geheel op basis van een vast percentage van 25 per jaar. Afschrijving vindt plaats vanaf het moment van ingebruikneming. Bij de afschrijving wordt de restwaarde op nihil gesteld.

20 38 Toelichting op waarderingsgrondslagen Allianz Nederland Groep 39 Overlopende activa Onder de overlopende activa worden opgenomen geactiveerde afsluitprovisie en bonuscommissie. De geactiveerde acquisitiekosten ter zake van premiebetalende levensverzekeringen worden gewaardeerd op de nominale waarde verminderd met afschrijvingen die gebaseerd zijn op een periode van gemiddeld vier jaar voor verzekeringen in beleggingseenheden en gemiddeld tien jaar voor spaarhypotheekverzekeringen. De ultimo boekjaar overlopende acquisitiekosten ter zake van schadeverzekeringen zijn berekend naar evenredigheid van de risicotermijnen. Technische voorzieningen Voor niet verdiende premies en lopende risico's De voorziening voor niet verdiende premies en lopende risico's is berekend naar evenredigheid van de risicotermijnen. Tevens is hierin een catastrofevoorziening opgenomen. Het doteren aan deze voorziening staat in relatie tot de omvang van het risico, rekening houdend met het eigen behoud. Onttrekking geschiedt bij het zich voordoen van een catastrofe. Voor levensverzekering De voorziening voor traditionele levensverzekeringen is actuarieel bepaald volgens een prospectieve nettomethode. Wanneer de kostendekking niet toereikend is, wordt er een voorziening voor administratiekosten gevormd. Voor levensverzekeringen, waarbij een vrijstelling voor premie en/of lasten bij arbeidsongeschiktheid is meeverzekerd, is een voorziening gevormd ter grootte van drie maal de jaarlijkse premie voor dit risico. In voorkomende gevallen zijn negatieve voorzieningen op nihil gesteld. De voorziening is tenminste gelijk aan de gegarandeerde afkoopwaarde. Voor te betalen schaden/uitkeringen Het geschatte bedrag voor nog niet afgewikkelde schaden wordt post voor post bepaald, dan wel berekend op grond van ervaringscijfers. Tevens is een voorziening opgenomen voor aan het einde van het boekjaar nog niet gemelde schaden. De omvang van de voorziening voor interne schadebehandelingskosten is bepaald op basis van ervaringscijfers. Technische voorzieningen voor verzekeringen waarbij polishouders het beleggingsrisico dragen De voorziening voor unit linked levensverzekeringen is bepaald op basis van de aan deze verzekeringen toegerekende units in de beleggingsfondsen tegen de per einde boekjaar geldende unitwaarde. Wanneer de kostendekking niet toereikend is, wordt er een voorziening voor administratiekosten gevormd. Voorzieningen De voorziening pensioenen betreft grotendeels de contante waarde van de in de toekomst verschuldigde premies voor de verzekering van pensioenrechten bij een van de groepsmaatschappijen. De contante waarde is berekend tegen een rentevoet van 4%. De voorziening latente belastingverplichtingen omvat de fiscale claims die rusten op de daarvoor in aanmerking komende verschillen tussen de commerciële en de fiscale waardering van activa en passiva. De latente belastingverplichting wordt bepaald tegen het nominale tarief. De voorziening uitkeringsverplichtingen voor vervroegde uittreding is berekend op basis van de op balansdatum ingegane uitkeringen voor personeelsleden die vallen onder de CAO voor het verzekeringsbedrijf. De bij de berekening gehanteerde rekenrente bedraagt 4%. Conform de veranderingen in de pensioenregeling zijn de VUT verplichtingen, voor zover deze betrekking hebben op niet reeds ingegane uitkeringen, ondergebracht onder de schulden inzake pensioenverplichtingen. Overlopende passiva De hierin begrepen post niet verdiende provisie wordt opgenomen ter dekking van kosten van nog te verrichten werkzaamheden in het kader van de uitoefening van het assurantiebemiddelingsbedrijf. De omvang wordt bepaald op grond van de jaarlijks geboekte netto provisie. Daarnaast wordt hier de vooruitontvangen beheersvergoeding van de met het levenbedrijf samenwerkende banken verantwoord. Resultaatbepaling In de winst- en verliesrekening worden baten en lasten verantwoord die gedurende het boekjaar voortvloeien uit de bedrijfsactiviteiten. Het operationeel resultaat is het resultaat volgens de technische rekening vermeerderd met de aan het eigen vermogen toegerekende beleggingsopbrengsten, exclusief de gerealiseerde beleggingsresultaten. Opbrengsten uit beleggingen Onder de opbrengsten uit beleggingen worden onder meer verantwoord: dividenden met inbegrip van dividenden verkregen in de vorm van aandelen. De dividenden verkregen in de vorm van aandelen zijn opgenomen voor het bedrag van het gemist contant dividend; intrest op obligaties, hypothecaire leningen en leningen op schuldbekentenis; amortisatie van het (dis)agio op obligaties en leningen op schuldbekentenis; intrest op deposito's, callgelden en bankrekeningen; gerealiseerd verkoopresultaat op beleggingen in zakelijke en nominale waarden; gerealiseerde valutakoersresultaten; beheersvergoeding voor beleggingsfondsen, waarvan polishouders het risico dragen. De toerekening van de opbrengsten uit beleggingen naar de technische en niet technische rekeningen geschiedt naar rato van de standen van de technische voorzieningen tegen het gemiddeld rendement op de daarvoor aan te merken beleggingen.