Werkstuk Maatschappijleer Greenpeace

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkstuk Maatschappijleer Greenpeace"

Transcriptie

1 Werkstuk Maatschappijleer Greenpeace Werkstuk door een scholier 4188 woorden 17 juni ,8 141 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inleiding Ze proberen op een geweldloze manier dingen te voorkomen die schadelijke gevolgen hebben voor het milieu. Aanwezig zijn op de plaats waar de natuur geweld wordt aangedaan. Op een opvallende manier laten zien wat er mis is én hoe het anders kan. Het doel: een gezond en duurzaam evenwicht tussen mens en milieu. Dat is al zo n 30 jaar sinds de allereerste actie, de filosofie van Greenpeace. De meeste zullen deze actiegroep kennen van de spectaculaire acties op zee. Greenpeace is een onafhankelijke, internationale milieuorganisatie met kantoren in al inmiddels 40 landen. De vragen die mij bezig hielden bij dit onderwerp zijn: Zijn de acties van Greepeace wel geoorloofd? Wie geeft hen toestemming om tot hun acties over te gaan? Op deze vraag heb ik geprobeerd een antwoordt te vinden. Hoe is Greenpeace ontstaan? Atoomproeven Het was een mooie dag in 1970, aan de westkust van Canada. Schipper John Cormack voer uit met zijn oude vissersboot. Op zich was dat niet zo vreemd. Wel merkwaardig waren de mensen die hij aan boord had. Het waren geen matrozen, maar een paar studenten, een timmerman, een ingenieur en enkele journalisten. Deze mensen vormden een kleine actiegroep onder de naam Don t make a wave. Dat betekent: Maak een golf. De groep maakte zich namelijk ongerust. Dat kwam door wat de Verenigde Staten deden. Op het eiland Amchitka bij Alaska deden de Verenigde Staten al jaren atoomproeven. Daarbij kwamen enorme krachten vrij, in de vorm van zware ontploffingen. De actiegroep was bang dat door zo n ontploffing een vloedgolf zou ontstaan. Daardoor konden andere eilanden en kustplaatsen op het vasteland overstromen. De actiegroep wilde dat de proeven zouden stoppen. Vandaar de naam: Don t make a wave. Wat kon je als groepje doen tegen de regering van de Verenigde Staten? Hoe kon je ze duidelijk maken dat je bang was voor de gevolgen van de atoomproeven? Of nog belangrijker: hoe kon je ervoor zorgen dat die proeven ophielden? Opeens kreeg iemand een idee. Hij zei: We varen er met z n allen naar toe. Misschien nemen ze geen proeven als er mensen in de buurt zijn. Samen huurden ze de vissersboot van John Cormack. Voordat ze vertrokken, gaven ze de boot een nieuwe naam: Greenpeace. Dat betekent: Groene vrede. Met die naam wilden ze zeggen, dat hun actiegroep eigenlijk uit twee groepen bestond: Pagina 1 van 11

2 een milieugroep (groen) en een vredesgroep. Publiciteit Op zijn tocht naar Amchitka werd de Greenpeace aangehouden. De Amerikaanse marine arresteerde de mensen die aan boord waren. En de atoomproeven op het eiland gingen gewoon door. Eigenlijk was de reis dus mislukt. Maar de gebeurtenis kreeg wel veel publiciteit. Een jaar later, in 1971, was er weer een tocht naar het eiland Amchitka. Weer zorgden de journalisten dat het publiek werd ingelicht. Nu werden heel veel mensen ongerust. Zó veel zelfs, dat de Amerikaanse regering de proeven moest stoppen. Ditmaal was de tocht dus geslaagd. Amchitka is later een vogelreservaat geworden. Op bezoek bij de indianen Walvisvangst Op hun tweede reis (in 1971) ontmoette de actiegroep een indianenstam. De indianen woonden op een eiland in de buurt van Amchitka. Ze vertelde over de walvisvangst. Al honderden jaren leefden de indianen van walvissen. Ze vingen niet meer dan ze nodig hadden om van te leven. Ook de Russen maakten jacht op de walvissen. Maar zij deden het voor het geld. Hoe meer walvissen ze vingen, hoe meer geld ze verdienden. Dit had tot gevolg dat het aantal walvissen steeds kleiner werd. De dieren werden zelfs met uitsterven bedreigd. Daarom besloot de actiegroep te gaan demonstreren tegen de walvisvangst. Ook veranderde de groep haar naam. Ze noemden zich naar de boot. Zo ontstond de organisatie Greenpeace. Een totemring Als herinnering aan het bezoek aan de indianenstam kreeg Greenpeace een totemring mee: een symbool, een teken. Een teken dat in de natuur mensen, dieren en planten bij elkaar horen, en elkaar niet kunnen missen. Als dat zo is, is er groene vrede, zeggen de indianen. Maar als planten en dieren worden uitgeroeid, is er geen sprake van groene vrede. Dan wordt de wereld onleefbaar. Vrijwilligers In de loop van de jaren is Greenpeace uitgegroeid tot een grote organisatie, die over de hele wereld actief is. Veel mensen die voor Greenpeace werken, doen dat vrijwillig. Zij verdienen er niets mee. Anderen hebben bij Greenpeace een betaalde baan. Zij voeren actie of onderzoeken waar milieuproblemen zijn. Of ze werken op een van de Greenpeace-kantoren. Het hoofdkantoor van de vereniging staat in Amsterdam. Bijkantoren zijn er in Australië, Nieuw-Zeeland, de Verenigde Staten, Canada en verscheidene Europese landen. Milieubescherming Het doel Waarom ga je naar school? Om van alles te leren, zul je zeggen. Dat is het doel van school. Greenpeace heeft ook een doel. Dat is: de bescherming van natuur en milieu. De mensen van Greenpeace zoeken Pagina 2 van 11

3 plaatsen op waar mensen de natuur vervuilen. Of waar ze onnodig op dieren jagen. Greenpeace wil de dieren beschermen tegen uitsterven. Denk maar aan de walvissen. Afvalstoffen Greenpeace wil duidelijk maken dat we verstandig moeten omgaan met de natuur en met ons milieu. Als je elke dag een teil afwaswater in een sloot gooit, wordt die sloot vies. Op den duur kan er geen plant meer groeien. Ook zullen de dieren daar sterven. Een ander voorbeeld. Fabriekspijpen blazen afvalstoffen naar buiten. Die stoffen gaan de lucht in. Hoog in de lucht zie je ze niet meer. Maar ze zijn er nog wel. Daar hoog in de lucht kunnen ze nare gevolgen hebben. Vroeg of laat komen veel van die afvalstoffen trouwens weer op de aarde terecht. Daar brengen ze schade toe aan de planten- en dierenwereld. Ozonlaag Nog een voorbeeld. Er zijn stoffen die de ozonlaag aantasten. Niet alleen voor de mens, maar ook voor de dieren en planten is de ozonlaag onmisbaar. Maar die laag wordt intussen steeds dunner. Er vallen zelfs gaten in. Dat komt bijvoorbeeld door gassen die in spuitbussen worden gebruikt. Maar ook door koelmiddelen in koelkasten en nog een serie andere stoffen. Eerst praten Tegen allerlei soorten vervuiling en vernieling van de natuur komt Greenpeace in verzet. Misschien denk je dat ze dan meteen actie gaan voeren. Maar dat is niet zo. Eerst wordt er over gepraat met belangrijke mensen, bijvoorbeeld ministers. Samen met hen probeert Greenpeace een oplossing voor allerlei problemen te vinden. Wat gebeurt er als olietankers in een storm vergaan en hun vracht verliezen? Wat gebeurt er met het gif wat fabrieken in zee lozen? Wat gebeurt er als jagers doorgaan met het doden van walvissen, zeehonden en olifanten? Wat gebeurt er met de tropische regenwouden, waarin steeds meer bomen worden gekapt? Over deze en nog veel meer problemen praat Greenpeace dus met ministers en andere belangrijke mensen. Pas als dat praten niet helpt, gaat de vereniging actie voeren. De acties zijn altijd zonder geweld. Greenpeace betekent immers: groene vrede. Acties Jonge zeehonden Enkele jaren geleden werden er jaarlijks zo n jonge zeehonden door Canadese en Noorse jagers doodgeknuppeld. Het ging de jagers om de vacht van de jonge dieren. Er werden vooral bontjassen van gemaakt. Medewerkers van Greenpeace spuiten verf op de pels van jonge zeehonden. Daardoor is die pels niet meer te gebruiken. Maar voor de dieren is het spul onschadelijk. Als de zeehonden verharen, verdwijnt de verf vanzelf. Walvissen Tussen een boot met walvisjagers en een walvis schiet met grote snelheid een bootje van Greenpeace. Zo kan de jager niet op de walvis schieten. Vooral in Japan is walvisvlees erg in trek. Het is daar een bijzonder Pagina 3 van 11

4 gerecht. Daarom is het duur en verdienen de jagers veel geld met het vangen van deze dieren. Ze jagen dan ook zo veel als ze kunnen. Zo komt het dat het aantal walvissen steeds kleiner wordt. Met haar actie probeert Greenpeace te bereiken dat er een eind komt aan de jacht. Tegen kernenergie Al vanaf het begin protesteert Greenpeace tegen alles wat met kernenergie te maken heeft. Kernenergie is het opwekken van elektriciteit met atoomkracht. Daarbij ontstaat radio-actief-afval. Radio-actief wil zeggen, dat er uit het afval gevaarlijke straling komt. Gevaarlijk voor mensen, dieren en planten. Er zijn ook schepen die kernwapens aan boord hebben. Greenpeace wil dat regeringen verbieden, dat die boten ergens in een haven aanleggen. Antarctica Antarctica is een andere naam voor het Zuidpoolgebied. Er wonen geen mensen. Veel landen doen er al jaren wetenschappelijk onderzoek. Maar ook daarbij wordt schade toegebracht aan de natuur. Het afval blijft liggen. Greenpeace heeft jaren actie gevoerd om de Zuidpool te beschermen. En dat is gelukt. Sinds 1991 is het gebied een natuurreservaat. De schepen van Greenpeace Acties op zee Het zal je opgevallen zijn dat Greenpeace veel acties voert op zee. Voor al die acties heeft de organisatie schepen nodig. Misschien heb je wel eens gehoord van de Rainbow Warrior, de Sirius of de Solo. De Rainbow Warrior Het bekendste schip van Greenpeace is de Rainbow Warrior. Dat betekent: de Regenboog Strijder. Het was oorspronkelijk een vissersboot, die in 1978 door vrijwilligers werd omgebouwd tot actieschip. Eerst protesteerde men met dit schip tegen de walvisvangst. In 1985 voer de Rainbow Warrior naar Nieuw- Zeeland. Het plan was om van daar naar Moruroa te gaan. Dat is een eiland in de Stille Oceaan. Frankrijk deed al jaren atoomproeven op dat eiland. Maar de Rainbow Warrior kreeg geen kans om uit te varen. Het schip werd verwoest door een bomaanslag. Hierbij kwam een fotograaf van Greenpeace om het leven. Na onderzoek bleek dat de geheime dienst van de Franse regering schuldig was aan de aanslag. Greenpeace kreeg geld als schadevergoeding. Daarvan werd een nieuw schip gekocht. Dat kreeg ook weer de naam Rainbow Warrior. Want, zei Greenpeace: You can t sink a rainbow! Met andere woorden: ook al wordt onze boot verwoest, niemand kan onze acties stoppen! De Sirius De Sirius was eerst een loodsboot. Tien weken lang werd er door vrijwilligers aan gewerkt. Toen was het een actieschip van Greenpeace. Met allerlei voorzieningen. Zo zit er op de Sirius een kraan die rubberboten aan boord kan hijsen. Ook kan de bemanning in gesprek komen met alles Greenpeacekantoren over de hele wereld. De Sirius voert overal actie. In Scandinavië, op de Atlantische Oceaan, of dichter bij huis- op de Pagina 4 van 11

5 Westerschelde. Maar het is niet alleen een actieschip. Op de Sirius is een aparte zaal ingericht waar medewerkers van Greenpeace voorlichting geven aan het publiek. Ze vertellen over het werk van de organisatie. Als het schip in een haven ligt, zijn bezoekers welkom om het schip van binnen te zien en met medewerkers te praten. De Solo De Solo is het grootste schip van Greenpeace. Het is een zeesleper, die in 1990 werd gekocht. Het schip vaart vooral op de Noordzee. Een bijnaam van de Solo is: waakhond op zee. En dat is niet teveel gezegd. Bij ongelukken, branden of lozingen van afval probeert de Solo meteen op de bewuste plek te zijn. Rubberboten Ieder groot Greenpeace-schip heeft een paar rubberboten aan boord. De bootjes zijn snel en wendbaar. Ze kunnen heel dicht bij grote schepen komen. Bijvoorbeeld bij een walvisjager. Het nadeel van rubberboten is dat ze niet altijd even veilig zijn. Ze bieden de mensen die er in zitten weinig bescherming. Daarom is er vaak een grote Greenpeace-boot in de buurt. Vanuit de rubberboten worden ook films en foto s van acties gemaakt. Nog meer schepen De bekendste schepen heb ik nu genoemd. Maar er zijn er nog meer. Bijvoorbeeld de Beluga. Dat is een actieschip en tegelijk laboratoriumschip. Dat wil zeggen dat er apparatuur aan boord is om vervuild water te onderzoeken. Zo kan men er achter komen of een fabriek stiekem schadelijke stoffen heeft geloosd. Dan noem ik verder nog de Vega (een zeiljacht), de Greenpeace (een ijsbreker) en de Moby Dick (een actieboot). Tot 1992 had men ook nog de Gwondana in de vaart: een speciaal schip voor de poolstreken. Daarmee werd actie gevoerd bij Antarctica. Maar omdat daar de eerste jaren geen acties meer nodig zijn, is de Gwondana Verkocht. De organisatie van Greenpeace Geld Voor al het werk en al die acties heeft Greenpeace natuurlijk geld nodig. Dat geld krijgt ze van donateurs. Dat zijn mensen die per jaar 5 euro of meer betalen. Soms krijgt de organisatie giften. Ook d.m.v. kleding, kaarten, boeken en brochures krijgt Greenpeace geld binnen. Die kun je bij de stichting kopen. Onderzoek Voordat de mensen van Greenpeace iets tegen milieuvervuiling kunnen doen, moeten ze weten wat er precies aan de hand is. Hoe komen ze aan die gegevens? Ze nemen bijvoorbeeld een kleine hoeveelheid water uit een lozingspijp mee. Dat gaan ze onderzoeken. Zo controleren ze of fabrieken zich aan de afspraken houden. Verder luisteren ze goed naar de radio. Vooral de scheepsradio is belangrijk. Door de gesprekken te volgen, komen ze er achter of een schip gevaarlijk afval aan boord heeft. En of ze ook van plan zijn dat afval in zee te storten. Of dat ze het naar een ander land willen brengen. Ook krijgt Greenpeace informatie van mensen die niet bij de organisatie werken, Pagina 5 van 11

6 maar die wel weten dat ergens het water of de bodem wordt vervuild. Boete Mag je een lozingspijp van een fabriek afsluiten? Greenpeace vindt van wel, omdat het bedrijf zijn afvalstoffen niet zuivert. Mag je boten die kernafval aan boord hebben, hinderen bij het binnenvaren van een haven? Mag je verhinderen dat landen kernproeven nemen op zee? Een antwoord op die vragen is niet altijd even makkelijk. Maar Greenpeace vindt dat ze moet optreden, ook al moet ze voor een actie boete betalen. Actief als vrijwilliger Het succes van Greenpeace berust voor een groot deel op de inzet van vrijwilligers. De strijd voor een schoner milieu doet een beroep op de inzet van velen. Zonder de betrokkenheid van duizenden vrijwilligers over de hele wereld zou Greenpeace vandaag niet de organisatie kunnen zijn die ze is. En zouden vele succesvolle stappen naar een schonere wereld (nog) niet genomen zijn. Ook jij kunt een actieve bijdrage leveren aan de strijd voor een schoon milieu. Kun je bijvoorbeeld goed organiseren of heb je twee rechterhanden? Talenten in alle soorten en maten zijn van harte welkom. Of je nu veel of weinig tijd hebt, er zijn vele mogelijkheden. Je moet wel 18 jaar of ouder zijn. Ben je jonger dan 18 jaar? Dan kun je een Greenteam oprichten. Actief worden kan op allerlei manieren: 1. Ondersteun landelijke campagnes Op lokaal niveau helpen vrijwilligers mee met vele activiteiten. Bijvoorbeeld door het promoten van zonnepanelen, door het organiseren van een tentoonstelling, door druk uit te oefenen op supermarkten om meer EKO-producten te verkopen of door te rijden met de klimaatbus om de klimaatvergadering op te luisteren. 2. Geef voorlichting Als voorlichter ben je het gezicht van Greenpeace. Momenteel zijn er meer dan 60 vrijwilligers in het land die voorlichting geven over actuele Greenpeace-thema's aan uiteenlopende groepen als schoolklassen, Rotary clubs, universiteiten en scoutinggroepen. Als voorlichter probeer je de inhoud van de voorlichting zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij de wens en het profiel van de aanvrager. Zo kan je als voorlichter vertellen over de actie-achtergronden van Greenpeace, over waar de organisatie voor staat, of specifiek over een actuele campagne van Greenpeace. Net als de Greenpeace-acties proberen we onze voorlichtingen op een pakkende en interactieve wijze vorm te geven. Zo gebruik je als voorlichter naast dia's, video of het schoolbord ook vele spel- en discussievormen. Eén keer per jaar kun je, na een selectie, een intensieve training volgen van twee weekenden waarna je voorlichtingen kunt gaan geven. 3. Ondersteun educatieve projecten Help mee met activiteiten voor kinderen, o.a. door Sirius vrijwilliger te worden op dit voormalige Pagina 6 van 11

7 Greenpeace-actieschip. 4. Begeleid een Greenteam Ben je vader, moeder of onderwijzer? Wil(len) jouw kind(eren) een Greenteam oprichten? Of ken je een groepje kinderen uit de buurt dat iets voor het milieu wil doen? Word dan Greenteam-begeleider. 5. Help bij evenementen Greenpeace is aanwezig op allerlei evenementen om actuele thema's onder de aandacht van het publiek te brengen. Dit gebeurt onder meer door het rondleiden van bezoekers op een Greenpeace-schip tijdens de Wereldhavendagen, door aanwezig te zijn bij popconcerten als Pinkpop of door het verzorgen van informatiestands op markten waar ook artikelen worden verkocht. Greenpeace organiseert ook zelf evenementen waarbij jouw hulp altijd welkom is. 6. Zet je talenten in achter de schermen Zo nu en dan zijn er specifieke klussen te doen. Zoals het timmeren van actiemateriaal, het vertalen van een tekst, het rijden van een busje of het organiseren van een evenement. Geef zelf aan waar je goed in bent en wat je leuk vindt om voor Greenpeace te doen. 7. Vervul een vaste functie binnen een lokale groep Begeleid een lokale groep in haar activiteiten, draag zorg voor het standmateriaal of beheer de financiën van een lokale groep. Je kunt individueel actief zijn of in een lokale groep. Individueel Als je individueel actief wilt zijn, houden wij je door middel van de nieuwsbrief op de hoogte van activiteiten waarvoor je je kunt aanmelden. Af en toe word je persoonlijk benaderd om een lokale groep te ondersteunen bij activiteiten of als er een specifieke klus voor je is. Lokale groep Samen met anderen kun je actief zijn in een lokale Greenpeace-groep. In Nederland zijn er zo'n 15 lokale groepen die bestaan uit 5 tot 25 vrijwilligers. Deze vrijwilligers komen regelmatig bij elkaar om samen Greenpeace-activiteiten te ontwikkelen en uit te voeren en om ideeën uit te wisselen. Elke groep heeft een coördinator die de groep begeleidt, een merchandise-coördinator die de voorraad en bestellingen van artikelen bijhoudt en een boekhouder die de financiën regelt. Wat biedt Greenpeace haar vrijwilligers? Als vrijwilliger heb je de mogelijkheid om je talenten verder te ontwikkelen, unieke ervaringen op te doen en natuurlijk daadwerkelijk iets te doen voor een beter milieu. Vanuit het kantoor in Amsterdam worden vrijwilligers ondersteund. De medewerkers zorgen dat je regelmatig op de hoogte wordt gehouden van campagnes en activiteiten door middel van informatiebijeenkomsten en een nieuwsbrief. Pagina 7 van 11

8 Ook kun je cursussen en trainingen volgen, bijvoorbeeld voor het geven van voorlichting, voor het te woord staan van de pers of voor het coördineren van een lokale groep. Als je op pad bent voor Greenpeace, ontvang je een onkostenvergoeding (zoals reis- en verblijfkosten), ben je WA-verzekerd en word je opgenomen in een collectieve ongevallenverzekering. Greenpeace Nederland Greenpeace Nederland bestaat sinds maart Aanvankelijk vormden de Nederlandse sympathisanten alleen een steuncomité voor de internationale organisatie. Het comité wilde ook voorlichting gaan geven. Op 3 januari 1979 was Stichting Greenpeace Nederland een feit. Het magazine - tot dan toe een aantal gestencilde velletjes met de naam Groene Aarde - werd omgedoopt tot Greenpeace. De organisatie huurde een kantoor in het hart van Amsterdam en het donateurbestand was inmiddels gegroeid tot 5000 mensen. Sinds 1996 bestaat er binnen Greenpeace Nederland een bijzonder project voor kinderen: de greenteams. Een Greenteam bestaat uit kinderen vanaf tien jaar die in actie komen voor een schoner milieu. Greenteams bepalen zelf waarmee ze aan de slag gaan, daarbij begeleid door een volwassene. Greenpeace ondersteunt ze met materiaal en informatie. In een paar jaar tijd is het aantal Greenteams gestegen tot 340, met in totaal zo n 2500 kinderen. Ze hebben al heel veel milieuacties gevoerd. Voorbeelden van acties: Meer afvalbakken in hun wijk Chloorvrij papier op school Speelgoed zonder gif. Successen Greenpeace heeft in de loop der jaren gelukkig veel goede resultaten geboekt. Hier volgt een kort overzicht De Internationale Walvisvaart Commissie besluit de commerciële jacht op walvissen met ingang van 1986 voor vijf jaar te stoppen. Dit 'moratorium' bestaat nog steeds! En de meeste landen houden zich eraan De Europese Gemeenschap besluit dat er geen huiden van jonge zeehonden meer mogen worden geïmporteerd. In 1989 verlengt de EG het importverbod definitief. Door deze beslissing neemt de jacht op zeehondenpups drastisch af De Londen Conventie stelt een wereldwijd verbod in op de verbranding van afval op zee met ingang van Van 1987 tot 1992 heeft Greenpeace een eigen basiskamp op Antarctica. Er worden acties gevoerd en Greenpeace is aanwezig bij de grote internationale vergaderingen van de landen die menen een graantje te kunnen meepikken van Antarctica's ongelooflijke rijkdom. In 1991 boekt Greenpeace een daverend succes: op Antarctica mag de eerste vijftig jaar niet naar kostbare delfstoffen als olie worden Pagina 8 van 11

9 gezocht! En daarmee is de industrialisatie van het nu nog ongerepte Antarctica voor lange tijd van de baan De Verenigde Naties verbieden de grootschalige visserij met drijfnetten op volle zee. De Europese Unie neemt dit verbod in 1998 over en stelt dat vanaf 2002 ook in Europese wateren niet meer met drijfnetten mag worden gevist Sinds 1975 is er een wereldwijd verbod op het storten van hoogradioactief afval in zee. In 1983 stellen de lidstaten van de Londen Conventie voor tien jaar een moratorium in op het dumpen van middelen laagradioactief afval. In 1993 besluit de Londen Conventie eindelijk tot een permanent verbod op dumping van radioactieve stoffen in zee De landen van het Verdrag van Basel, dat de handel in afval regelt, besluiten de export van gevaarlijk afval van OESO-landen naar de rest van de wereld met ingang van 1998 te verbieden. Dat geldt ook voor afval dat wordt aangeboden voor 'recycling' De Internationale Walvisvaart Commissie stemt voor de instelling van een walvisreservaat bij Antarctica De Esbjerg-verklaring: de landen rond de Noordzee verklaren het lozen van schadelijke stoffen terug te brengen. Doel is in een generatie (voor 2020) de concentraties door de mens geproduceerde gevaarlijke stoffen in het milieu tot nul te reduceren Olieconcern Shell besluit het olieplatform Brent Spar niet te laten afzinken in de Noordzee landen, waaronder China, Rusland en de Verenigde Staten, ondertekenen als eerste stap tegen kernproeven het Algemeen Kernstop Verdrag (CTBT) Het Kyoto Protocol wordt aangenomen, dat de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen moet beperken De landen rond het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan ondertekenen het OSPAR-verbod op onder meer de dumping van olie-en gasinstallaties (zoals de Brent Spar) en het lozen van giftige en radioactieve stoffen in zee Op Nederlandse huizen worden betaalbare zonnepanelen geïnstalleerd dankzij het Solaris-project van Greenpeace De Europese milieuministers besluiten voorlopig geen nieuwe genetisch gemanipuleerde gewassen op de markt toe te laten De Europese Unie besluit unaniem tot een verbod op giftige weekmakers in sabbelspeelgoed van Pagina 9 van 11

10 zacht PVC bedrijven in Nederland weren genetisch gemanipuleerde ingrediënten uit hun levensmiddelen dankzij publicatie van een productlijst van Greenpeace Ongeveer 130 landen worden het eens over een belangrijk verdrag: het Biosafety Protocol van de Verenigde Naties. Dit milieuprotocol is het allereerste milieuverdrag waarin is vastgelegd dat landen hun biodiversiteit (soortenrijkdom) moeten beschermen tegen de nadelige effecten van genetische manipulatie De Internationale Maritieme Organisatie (IMO) verbiedt het gebruik van het giftige TBT, een middel dat wordt gebruikt tegen de aangroei van algen op zeeschepen De Verenigde Naties verbieden in Stockholm twaalf zeer giftige stoffen, waaronder DDT, dioxine en PCB's De Braziliaanse overheid erkent de grondrechten van de Deni-indianen in het Amazonegebied, nadat Greenpeace ze hielp met het demarqueren (afbakenen) van hun leefgebied Na jaren actievoeren bereikt Greenpeace een akkoord met houtkapbedrijven en overheid over de bescherming van Canada's gematigde regenwouden in British Columbia Zes jaar na de ondertekening treedt het VN-verdrag voor migrerende vissoorten in werking. Kabeljauw, tonijn, Alaska pollak en Patagonische zeebaars zijn nu formeel ook beschermd in internationale wateren In het Noorse Bergen besluiten de Noordzee-landen tot een snelle ontwikkeling van windenergie op zee. Conclusie Greenpeace is een actiegroep met een goede doelstelling. Hun acties zijn geweldloos en er wordt van tevoren goed overlegd en erover nagedacht. Ondanks hun af en toe wat rigoureuze aanpak (aan boten klimmen, spandoeken enz.), vind ik dat hun acties wel geoorloofd zijn, omdat ze het beste met de wereld en de samenleving voorhebben. Ze doen het vrijwillig en dat maakt de medewerkers van deze organisatie zo bijzonder. Ik kan me goed voorstellen dat er bepaalde mensen het hier niet mee eens zijn, maar ik vind dat ze het goed aanpakken en van mij mogen ze zo door blijven gaan. Want als er niemand was geweest die bijvoorbeeld het doden van zeehonden, olifanten enz. had tegengehouden dan waren zij nu meer met uitsterven bedreigd. Dan had iedereen nog gewoon zijn gang gegaan. En dat was niet goed geweest voor de huidige samenleving! Ook het milieu was er waarschijnlijk minder aan toe. Er wordt hun geen toestemming gegeven om de acties te laten doorgaan. Ze doen het gewoon en hebben schijt aan een boete. Als ze hun doel maar bereiken: Een gezond en duurzaam evenwicht tussen mens en milieu. Pagina 10 van 11

11 Krantenartikel: Op Internet had ik nog een leuk krantenartikel gevonden: Greenpeace stuurt eigen 'milieuminister' 22 juli 2002 DEN HAAG - Bij de installatie van het nieuwe kabinet Balkenende maandag op Paleis Huis ten Bosch is een actievoerder van Greenpeace de paleistuin ingekomen door zich voor te doen als de nieuwe minister van Milieu. De man stond tien minuten op de oprijlaan met een spandoek. Daarna werd hij gearresteerd. De 'milieuminister' van Greenpeace kwam zonder problemen langs de bewaking door zich voor te doen als een van de nieuwe ministers. Met de actie en het spandoek met de tekst 'De milieuminister meldt zich' wil Greenpeace het ontbreken van een minister voor Milieuzaken in het kabinet onder de aandacht brengen Dagblad De Telegraaf. Alle rechten voorbehouden. Pagina 11 van 11

Praktische opdracht Maatschappijleer Greenpeace

Praktische opdracht Maatschappijleer Greenpeace Praktische opdracht Maatschappijleer Greenpeace Praktische-opdracht door een scholier 2224 woorden 25 november 2004 6,7 23 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave 1. Greenpeace, wat is dat eigenlijk?

Nadere informatie

6.1. Boekverslag door K woorden 1 november keer beoordeeld

6.1. Boekverslag door K woorden 1 november keer beoordeeld Boekverslag door K. 1941 woorden 1 november 2001 6.1 298 keer beoordeeld Vak ANW Greenpeace is een internationale, onafhankelijke milieuorganisatie die mondiale milieuproblemen aan de kaak stelt en oplossingen

Nadere informatie

6,7. Praktische-opdracht door een scholier 2899 woorden 24 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer

6,7. Praktische-opdracht door een scholier 2899 woorden 24 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer Praktische-opdracht door een scholier 2899 woorden 24 mei 2001 6,7 136 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer HET VOORWOORD Voor de praktische opdracht moesten we in groepjes een werkstuk maken over een

Nadere informatie

Schenk een betere wereld. Schenken en nalaten aan Greenpeace

Schenk een betere wereld. Schenken en nalaten aan Greenpeace Schenk een betere wereld Schenken en nalaten aan Greenpeace Rouvillois/GP Wat doet Greenpeace? Greenpeace is een internationale milieuorganisatie die door onderzoek, overleg en acties werkt aan een duurzaam

Nadere informatie

Voordat je de toets maakt Je gaat een toets maken. Je krijgt drie teksten met opdrachten. Je krijgt eerst een voorbeeld.

Voordat je de toets maakt Je gaat een toets maken. Je krijgt drie teksten met opdrachten. Je krijgt eerst een voorbeeld. Voordat je de toets maakt Je gaat een toets maken. Je krijgt drie teksten met opdrachten. Je krijgt eerst een voorbeeld. pagina 1 van 9 Voorbeeldtekst William James Sidis William James Sidis is geboren

Nadere informatie

Overwinning! 1974: Frankrijk maakt een einde aan kernproeven in het zuiden van de Stille Oceaan

Overwinning! 1974: Frankrijk maakt een einde aan kernproeven in het zuiden van de Stille Oceaan Van 1971 tot nu Acties en resultaten In de loop der jaren behaalde Greenpeace talrijke overwinningen voor het milieu. Onmogelijk om ze allemaal op te noemen. Daarom halen we er vier aan, eentje per decennium.

Nadere informatie

5,5 INHOUDSOPGAVE. Werkstuk door een scholier 3429 woorden 15 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer

5,5 INHOUDSOPGAVE. Werkstuk door een scholier 3429 woorden 15 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer Werkstuk door een scholier 3429 woorden 15 juni 2006 5,5 61 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer INHOUDSOPGAVE INLEIDING 1. WAT IS GREENPEACE 2. HOE IS GREENPEACE ONTSTAAN 3. EEN STUKJE GESCHIEDENIS VAN

Nadere informatie

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia DE ZEE IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS GP/Amendolia Wilkins/GP Deze toolkit is voor alle Greenpeace-vrijwilligers. Hij bevat tips en ideeën om met het onderwerp levende oceanen aan de

Nadere informatie

Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat ik veel van dieren houd en ik meer wou weten over het WNF.

Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat ik veel van dieren houd en ik meer wou weten over het WNF. Werkstuk door M. 1467 woorden 15 februari 2013 6 150 keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat ik veel van dieren houd en ik meer wou weten over het WNF. Wat is het

Nadere informatie

Van 1971 tot nu Schepen om aanwezig te zijn en actie te voeren

Van 1971 tot nu Schepen om aanwezig te zijn en actie te voeren Van 1971 tot nu Schepen om aanwezig te zijn en actie te voeren Van bij het begin is de geschiedenis van Greenpeace nauw verbonden met de zee. Ook vandaag helpen onze schepen om getuige te zijn van milieumisdrijven,

Nadere informatie

6,1. Werkstuk door een scholier 1741 woorden 4 januari keer beoordeeld. Natuurkunde

6,1. Werkstuk door een scholier 1741 woorden 4 januari keer beoordeeld. Natuurkunde Werkstuk door een scholier 1741 woorden 4 januari 2010 6,1 174 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Wereld Natuur Fonds Gemaakt door: Manon 11-11-2009 Inhoud 1. Inleiding 2. Wat is het WNF? 3. Hoe is het WNF

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Greenpeace

Werkstuk Biologie Greenpeace Werkstuk Biologie Greenpeace Werkstuk door een scholier 3639 woorden 30 juni 2003 7 144 keer beoordeeld Vak Biologie Wat is Greenpeace? Greenpeace is een onafhankelijke milieu organisatie die ernstige

Nadere informatie

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur?

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur? Opdracht 1a. In de tabel hieronder staan een aantal materialen. Bedenk per type materiaal 3 soorten afval die je tegenkomt onderweg naar school of op het schoolplein. Zoek per categorie van 1 soort afval

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

TSUNAMI S EEN KRACHTIGE NATUURRAMP NATUURRAMPEN. Hallo! WERKBOEK VOOR LEERLINGEN INHOUD. Vul hier je naam in. Vul hier je groep in.

TSUNAMI S EEN KRACHTIGE NATUURRAMP NATUURRAMPEN. Hallo! WERKBOEK VOOR LEERLINGEN INHOUD. Vul hier je naam in. Vul hier je groep in. EEN KRACHTIGE NATUURRAMP ERKBOEK VOOR LEERLINGEN Vul hier je naam in. INHOUD at is een tsunami? 2 Vul hier je groep in. Hoe ontstaat een tsunami? 3 aar komen tsunami s voor? 4 De gevolgen van een tsunami

Nadere informatie

LAAT DE WIND WAAIEN

LAAT DE WIND WAAIEN LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd

Nadere informatie

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)

Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van

Nadere informatie

Potvis op de dool. Wat is een potvis? De potvis in Heist. Waar leeft de potvis? Stijn Dekelver. baleinwalvissen. De potvis is een

Potvis op de dool. Wat is een potvis? De potvis in Heist. Waar leeft de potvis? Stijn Dekelver. baleinwalvissen. De potvis is een Stijn Dekelver Op woensdag 8 februari 2012 spoelde aan de Belgische kust een potvis aan. Dat gebeurde in Heist, een deelgemeente van Knokke-Heist. Zoiets komt maar een paar keer in een eeuw voor. Het is

Nadere informatie

Verhalen uit het. Midden-Oosten. naverteld door Sandra van der Stege

Verhalen uit het. Midden-Oosten. naverteld door Sandra van der Stege Verhalen uit het Midden-Oosten naverteld door Sandra van der Stege Moeilijke woorden staan schuin. Ze worden uitgelegd in de woordenlijst op pagina 63. Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Inhoud

Nadere informatie

WWW.HOPE-XXL.COM. Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb

WWW.HOPE-XXL.COM. Mede mogelijk gemaakt door de Iona Stichting en Vos/Abb De meeste mensen in Nederland hebben het goed voor elkaar. We hebben genoeg eten, we hoeven niet bang te zijn voor oorlog en we zijn dan ook tevreden met ons leven. Maar dat is niet overal op de wereld

Nadere informatie

5,4. a) Gegevens over de organisatie. Werkstuk door een scholier 934 woorden 5 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer

5,4. a) Gegevens over de organisatie. Werkstuk door een scholier 934 woorden 5 mei keer beoordeeld. Maatschappijleer Werkstuk door een scholier 934 woorden 5 mei 2006 5,4 46 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Midden: bespreking van de organisaties 1) WWF of world wide foundation for nature Inhoud: 1) Wat -Gegevens

Nadere informatie

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel

Nadere informatie

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2016/2017

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2016/2017 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2016/2017 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel

Nadere informatie

Lessenplan C2C, dé duurzame oplossing?

Lessenplan C2C, dé duurzame oplossing? Lessenplan C2C, dé duurzame oplossing? (gebaseerd op lessen van 50 minuten) Les 1 en 2: Bekijken van de DVD Afval is Voedsel (Vpro Tegenlicht 6 oktober 2006) Maken van de verwerkingsopdrachten. De DVD

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 5503 woorden 7 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Greenpeace Eindwerkstuk Channa H.

Werkstuk door een scholier 5503 woorden 7 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Greenpeace Eindwerkstuk Channa H. Werkstuk door een scholier 5503 woorden 7 juni 2011 6 28 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Greenpeace Eindwerkstuk Channa H. groep 8 Juni 2011 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Waar je welke hoofdstukken

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

DUURZAME LANDBOUW IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEËN VOOR VRIJWILLIGERS

DUURZAME LANDBOUW IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEËN VOOR VRIJWILLIGERS DUURZAME LANDBOUW IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEËN VOOR VRIJWILLIGERS GP/Beentjes GP/Baleia Deze toolkit is voor alle Greenpeace-vrijwilligers. Hij bevat tips en ideeën om met het onderwerp duurzame landbouw

Nadere informatie

Strategietoets strategie 3 en 4 Begrijpend lezen. Niveau B

Strategietoets strategie 3 en 4 Begrijpend lezen. Niveau B Strategietoets strategie 3 en 4 Begrijpend lezen Niveau B 2 Je gaat zo een tekst lezen met als onderwerp tornado s. Beantwoord voor het lezen van de tekst eerst vraag 1. 1 Wat weet jij al over het onderwerp

Nadere informatie

Klik op een stip... En krijg een wat als...?

Klik op een stip... En krijg een wat als...? Klik op een stip... En krijg een wat als...? Wat als er geen wetenschappers waren? Wat als je onzichtbaar was voor een dag? Wat als mensen staarten hadden? Wat als er iemand precies het zelfde was als

Nadere informatie

Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal

Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Verkiezingen in de provincie Op 18 maart 2015 zijn er verkiezingen in de provincie Utrecht. Iedereen die in Utrecht

Nadere informatie

Europa. De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie. Tekst: D66 en Merel van Beeren

Europa. De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie. Tekst: D66 en Merel van Beeren Voor Europa De plannen van D66 voor Europa Begrijpelijke versie Tekst: D66 en Merel van Beeren 1 De plannen van D66 voor Europa D66 vindt Europa heel belangrijk. Wij denken dat Nederland sterker is als

Nadere informatie

Wie is de God van het koninkrijk? les 1 FOLLOW

Wie is de God van het koninkrijk? les 1 FOLLOW Wie is de God van het koninkrijk? les 1 DEEL 2A FOLLOW DRIE IN ÉÉN Veel mensen hebben geprobeerd om een voorstelling van God te maken. God zegt in de Bijbel dat je dit beter niet kan doen. Ex 20:4,5 De

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?

Nadere informatie

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde

VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde naam: Oliebol groep: 7 Inhoud inleiding Illegale houtkap sojateeld Palmolie Wat is ontbossing? Ontbossing in tropische regenwouden Wetten en regels hebben geen zin

Nadere informatie

ZOEK HET UIT! KinderBijbelKeet-week Grote Kerk Hilversum. 28 tot en met 31 augustus. dit boekje is van:.

ZOEK HET UIT! KinderBijbelKeet-week Grote Kerk Hilversum. 28 tot en met 31 augustus. dit boekje is van:. ZOEK HET UIT! KinderBijbelKeet-week 2018 28 tot en met 31 augustus Grote Kerk Hilversum dit boekje is van:. Themalied Couplet 1: Ik heb gehoord, van een man, Die een storm stoppen kan. Die een storm stoppen

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

Jouw idealen in de provincie Basisverkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal

Jouw idealen in de provincie Basisverkiezingsprogramma. Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Jouw idealen in de provincie Basisverkiezingsprogramma Provinciale Staten 2015 in eenvoudige taal Verkiezingen in de provincie Op 18 maart 2015 zijn er verkiezingen in de provincies van Nederland. Iedereen

Nadere informatie

Het begin. Verhuisd naar Friesland; wonen in de natuur. Erg veel zwerfvuil ook in natuurgebieden. Geen actieve afdeling van Milieudefensie

Het begin. Verhuisd naar Friesland; wonen in de natuur. Erg veel zwerfvuil ook in natuurgebieden. Geen actieve afdeling van Milieudefensie Het begin Verhuisd naar Friesland; wonen in de natuur Erg veel zwerfvuil ook in natuurgebieden Geen actieve afdeling van Milieudefensie Vergadering uitgeschreven voor leden Milieudefensie Opsterland Keuze

Nadere informatie

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 5 6 GROEP

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 5 6 GROEP Het MILIEU Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Hé

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENHANDLEIDING VMBO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING Mensen maken op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen ontstaan uit resten

Nadere informatie

SLACHTOFFERSCHAP, TRAUMA EN GEWELD - EEN ONONTWARBARE KLUWEN? 25 mei 2016, Antropia, Driebergen - 25 mei 2016, gedichten Ingmar Heytze

SLACHTOFFERSCHAP, TRAUMA EN GEWELD - EEN ONONTWARBARE KLUWEN? 25 mei 2016, Antropia, Driebergen - 25 mei 2016, gedichten Ingmar Heytze SLACHTOFFERSCHAP, TRAUMA EN GEWELD - EEN ONONTWARBARE KLUWEN? 25 mei 2016, Antropia, Driebergen - 25 mei 2016, gedichten Ingmar Heytze MONITOR Dit wordt geen nieuw verhaal. We doen wat met ons werd gedaan,

Nadere informatie

Heeft de walvis nog toekomst?

Heeft de walvis nog toekomst? Walvisvarende landen zoeken uitweg moratorium Heeft de walvis nog toekomst? Lies Wedder In Buenos Aires, Argentinië, werd dit jaar de 36e jaarvergadering van de Internationale Walvisvaart Commissie (IWC)

Nadere informatie

UNICEF algemene informatie

UNICEF algemene informatie UNICEF algemene informatie Informatie voor een spreekbeurt of werkstuk UNICEF helpt kinderen in de hele wereld UNICEF is de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties. De opdracht van UNICEF is:

Nadere informatie

Men gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland.

Men gebruikt steeds meer windenergie in Nederland. Er wordt steeds meer windenergie gebruikt in Nederland. Herhalingsoefeningen De sprong, thema 8 Vocabulaire Oefening 1 Vul het goede woord in. Verander de vorm als dat nodig is. Kies uit: bewegen, bijdragen aan, biologisch, duurzaam, energiebronnen, energierekening,

Nadere informatie

Workshop Fondsenwerving

Workshop Fondsenwerving Cursus Goed besturen voor Studentbestuurders Workshop Fondsenwerving 6 oktober 2009 Wat gaan we doen? Introductie Uitgangspunten fondsenwerving Oefening 1 Koffie Aan de slag met fondsenwerving (1) Oefening

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk

Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 3 / LEEFTIJD 10-12 NAAM: DATUM: Het verminderen van plasticvervuiling in de oceaan - Onze plastic voetafdruk Hoeveel wegwerpplastic gebruik je denk je per jaar? Vul het

Nadere informatie

Greenpeace / Robert Keziere. 40 jaar 2011.4. Oliver Tjaden / Greenpeace

Greenpeace / Robert Keziere. 40 jaar 2011.4. Oliver Tjaden / Greenpeace Greenpeace / Robert Keziere 40 jaar 1971 2011 2011.4 Winter 2011 Oliver Tjaden / Greenpeace De gezichten van Greenpeace Greenpeace staat voor mensen van alle leeftijden en beroepen die werken aan hetzelfde

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Les Kernenergie. Werkblad

Les Kernenergie. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Kernenergie Werkblad Les Kernenergie Werkblad Wat is kernenergie? Het Griekse woord atomos betekent ondeelbaar. Het woord atoom is hiervan afgeleid. Ooit dachten wetenschappers

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland

Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk Aardrijkskunde Nieuw-Zeeland Werkstuk door een scholier 1094 woorden 13 februari 2006 4,9 106 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Nieuw Zeeland Inhoudsopgave Inleiding Nieuw Zeeland Algemene dingen

Nadere informatie

Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken)

Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken) Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken) Ik vertel jullie in mijn spreekbeurt meer over water en drinkwater. Eerst vertel ik wat water is, waarom water het allerbelangrijkste is voor leven, en

Nadere informatie

UNICEF algemene informatie

UNICEF algemene informatie UNICEF algemene informatie Informatie voor een spreekbeurt of werkstuk UNICEF helpt kinderen in de hele wereld UNICEF is de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties. De opdracht van UNICEF is:

Nadere informatie

Programma. De Noordzee. 17 maart Eelco Leemans Stichting De. Ø Inleiding Ø Stichting De Noordzee Ø De Noordzee: ecosysteem en natuurgebieden

Programma. De Noordzee. 17 maart Eelco Leemans Stichting De. Ø Inleiding Ø Stichting De Noordzee Ø De Noordzee: ecosysteem en natuurgebieden De Noordzee: natuurgebied of wingewest? 17 maart 2008 Eelco Leemans Stichting De De Noordzee Programma Ø Inleiding Ø Stichting De Noordzee Ø De Noordzee: ecosysteem en natuurgebieden Ø Effecten van menselijk

Nadere informatie

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden.

Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Gebeurteniskaarten positieve gebeurteniskaarten Jullie hebben met jullie groep één dag geen vlees gegeten. Hierdoor moet er minder vlees geproduceerd worden. Jullie hebben samen betoogd tegen het kappen

Nadere informatie

VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag

VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag WAT DOET DE EUROPESE UNIE? Nederland is lid van de Europese Unie (EU). In de EU

Nadere informatie

VERKIEZINGS PROGRAMMA KAMPEN

VERKIEZINGS PROGRAMMA KAMPEN VERKIEZINGS PROGRAMMA 2018-2022 KAMPEN Mijn naam is Nieke Jansen. Ik zit in de gemeenteraad voor GroenLinks. Dat is een politieke partij. In deze folder leg ik uit wat de gemeenteraad is. Ik vertel ook

Nadere informatie

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee Scheeps wrakken Introductie De Noordzee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. In het Nederlandse deel alleen al varen 340 schepen per dag (dus 124100 per jaar!). En dat is nog afgezien van de

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENHANDLEIDING HAVO/VWO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen

Nadere informatie

6.7. Boekverslag door I woorden 19 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. 1. Inleiding

6.7. Boekverslag door I woorden 19 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. 1. Inleiding Boekverslag door I. 2339 woorden 19 mei 2003 6.7 997 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Inleiding We hebben een aardbol waarop we met z n allen leven en die kan niet zomaar vervangen worden. Wanneer

Nadere informatie

Oefenteksten: Probleem-oplossing

Oefenteksten: Probleem-oplossing efenteksten: Probleem-oplossing ndersteboven van lezen Tekststructuren , dat lawaai! In ons kleine, volle land klagen veel mensen over hinderlijk lawaai. Denk maar aan het verkeerslawaai in steden en langs

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Ons milieu, een kostbaar goed

Ons milieu, een kostbaar goed 1 Ons milieu, een kostbaar goed Datum Blz. 1. Inleiding 4 2. Soorten vervuiling 5 2.1. Luchtverontreiniging 5 2.2. Bodemvervuiling 6 2.3. Lichtvervuiling 7 2.4. Geluidsoverlast 7 2.5. Watervervuiling 8

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren in eenvoudige taal Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Utrecht

Verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren in eenvoudige taal Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Utrecht Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren in eenvoudige taal Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Utrecht 1 Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma van de Partij voor de

Nadere informatie

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in

Nadere informatie

PROGRAMMA VERKIEZINGEN PROVINCIALE STATEN EN WETTERSKIP

PROGRAMMA VERKIEZINGEN PROVINCIALE STATEN EN WETTERSKIP PROGRAMMA VERKIEZINGEN PROVINCIALE STATEN EN WETTERSKIP Wat voor provincie wordt Fryslân? Jij mag het zeggen op 20 maart. Willen we verschillen tussen arm en rijk? Willen we dat mensen zonder werk zitten?

Nadere informatie

VERHALEN RONDLEIDINGEN WORKSHOPS ARCHEOLOGIE ONDER WATER FORT DE SCHANS KAAP SKIL MUSEUM VAN JUTTERS & ZEELUI

VERHALEN RONDLEIDINGEN WORKSHOPS ARCHEOLOGIE ONDER WATER FORT DE SCHANS KAAP SKIL MUSEUM VAN JUTTERS & ZEELUI VERHALEN RONDLEIDINGEN FORT DE SCHANS WORKSHOPS 2015 ARCHEOLOGIE ONDER WATER KAAP SKIL MUSEUM VAN JUTTERS & ZEELUI Kaap Skil, de Vuurtoren, de Oudheidkamer en Ecomare zijn onderdeel van Stichting Texels

Nadere informatie

Multiple choice quiz Vraag 1 Vraag 2

Multiple choice quiz Vraag 1 Vraag 2 Multiple choice quiz Op www.kidsrights.nl vindt u quizvragen met multiple choice antwoorden, die uitnodigen tot doorpraten en discussiëren. De vragen worden kort ingeleid. Onderwerpen zijn onder meer de

Nadere informatie

Elk kind heeft het recht om...

Elk kind heeft het recht om... Elk kind heeft het recht om... Rechten is hetgeen je mag doen en mag hebben. Je hoeft er niet eerst iets anders voor te doen. Rechten heb je gewoon. Ook jij hebt rechten. Iedereen heeft ze. Kinderrechten

Nadere informatie

ONTMOETEN KENNY KOKEN

ONTMOETEN KENNY KOKEN Gratis Excemplaar ONTMOETEN KENNY KOKEN ONTMOETEN KENNY KOKEN Boven de wolken en maken we ons gereed voor vertrek. Namens de bemanning wens ik u een prettige vlucht aan boord van ons toestel. Timo controleerde

Nadere informatie

Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL

Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Greenpeace is een organisatie die ereldijd opkomt voor het milieu. We illen de natuur en de dieren daarin beschermen.

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES VMBO

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE ACTIES VMBO DE ACTIES VMBO ACTIES RONDE 1 NEDERLANDSE OVERHEID De overheid besluit 30.000 woningeigenaren die hun woning isoleren te belonen. Zij krijgen een subsidie van vijfhonderd euro. Dit levert in totaal een

Nadere informatie

Dat had ik nooit gedacht en nog steeds kan ik het niet zo goed bevatten.

Dat had ik nooit gedacht en nog steeds kan ik het niet zo goed bevatten. Wow! 17.597,14 euro in drie dagen... Dat had ik nooit gedacht en nog steeds kan ik het niet zo goed bevatten. 17.597,14 euro in drie dagen tijd... de meeste mensen zouden hier een heel jaar voor moeten

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - MIDDENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per

Nadere informatie

stap in de Waterwereld stap op m.s. Watervlo

stap in de Waterwereld stap op m.s. Watervlo stap in de Waterwereld stap op m.s. Watervlo Een bezoek aan MS Watervlo is onderdeel van het project Waterwereld. Dit is al 25 jaar een succesvol project onder de naam De Varende Klas. Door de jaren heen

Nadere informatie

Werkblad 3. Klimaatconferentie Parijs december 2015

Werkblad 3. Klimaatconferentie Parijs december 2015 Werkblad 3 Wetenschap versus politiek De tijd loopt! Jean-Pascal van Ypersele, klimatoloog aan de UCL en ondervoorzitter van het Klimaatpanel IPCC van de Verenigde Naties zegt: We moeten volledig stoppen

Nadere informatie

Een varende stad. Celien maakt overal foto s van. Binnen en buiten. Ze is zo druk aan het fotograferen, dat ze haar verdriet vergeet.

Een varende stad. Celien maakt overal foto s van. Binnen en buiten. Ze is zo druk aan het fotograferen, dat ze haar verdriet vergeet. Naar Engeland Celien staart naar de horizon, die nauwelijks te zien is. De lucht en de zee hebben dezelfde grauwe kleur. Ze trekt haar jas dichter om zich heen. De boot is net vertrokken en vaart nog niet

Nadere informatie

Sindbad. De Vier Windstreken

Sindbad. De Vier Windstreken Nieuwsgierig naar de wereld achter de horizon, vertrekt Sindbad op een schip naar Oost-Indië. Hij bevaart alle zeeën en oceanen waar de zon op schijnt en beleeft de meest fantastische avonturen. Hongerige

Nadere informatie

HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL. Bernd Roemmelt / Greenpeace

HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL. Bernd Roemmelt / Greenpeace HET KLIMAAT EN DE NOORDPOOL Bernd Roemmelt / Greenpeace 2. NOORDPOOL OPDRACHT 1 Bekijk het filmpje: 1. Welke landen liggen rondom de Noordpool? 2. In welke zee ligt de Noordpool? Bernd Roemmelt / Greenpeace

Nadere informatie

Goed onderwijs Goed klimaat Goed wonen

Goed onderwijs Goed klimaat Goed wonen Kansen voor Zaanstad in Klare Taal Verkiezingsprogramma 2018 D66 Zaanstad Goed onderwijs Goed klimaat Goed wonen D66 krijgt het voor elkaar Inhoud 2 Voorwoord 3 Inleiding 4 Een goed klimaat 5 Goede scholen

Nadere informatie

Kinderrechtenverdrag. Voor kinderen en jongeren

Kinderrechtenverdrag. Voor kinderen en jongeren Kinderrechtenverdrag Voor kinderen en jongeren 2 Waarom? Alle kinderen in de hele wereld hebben rechten. Jij dus ook. Omdat jij het recht hebt om je eigen rechten te kennen, hebben wij dit boekje speciaal

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VWO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Werkstuk Maatschappijleer Kinderrechten

Werkstuk Maatschappijleer Kinderrechten Werkstuk Maatschappijleer Kinderrechten Werkstuk door een scholier 1811 woorden 2 februari 2010 5,5 48 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Wat is een recht? Een recht is een geheel van regels die bepalen

Nadere informatie

Antwoorden door een scholier 722 woorden 23 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Hoofdstuk 4 Mens en milieu.

Antwoorden door een scholier 722 woorden 23 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Hoofdstuk 4 Mens en milieu. Antwoorden door een scholier 722 woorden 23 november 2002 4 69 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Mens en milieu Paragraaf 1 Vraag 1: a) Dat zijn de levende onderdelen van de natuur. b) Water,

Nadere informatie

Haag - Rohrbeck. Luister naar de zee!

Haag - Rohrbeck. Luister naar de zee! Belangrijke informatie Dit product gebruikt drie batterijen van 1,5V (knoopcel batterijen van het type AG10/LR1130). Gebruik geen oude en nieuwe batterijen door elkaar. Plaats de nieuwe batterijen met

Nadere informatie

Kijken! Kijken! Niet kopen!

Kijken! Kijken! Niet kopen! Kijken! Kijken! Niet kopen! 1. Aanzetten 1.a Kijken! Kijken! Niet kopen! Jij gaat aan de slag met het dossier Kijken! Kijken! Niet kopen!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je

Nadere informatie

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer KLEM Katja en Udo in de schulden Anne-Rose Hermer Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Katja ontmoet Udo Katja is bijna negentien jaar. Ze woont nog bij haar ouders. Katja werkt in een warenhuis.

Nadere informatie

Marietje Witteveen. bron Marietje Witteveen, Karel en Mienet 2. Luctor, z.p. ca dbnl / erven Marietje Witteveen

Marietje Witteveen. bron Marietje Witteveen, Karel en Mienet 2. Luctor, z.p. ca dbnl / erven Marietje Witteveen Karel en Mienet 2 Marietje Witteveen bron. Luctor, z.p. ca. 1950 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/witt133kare01_01/colofon.php 2010 dbnl / erven Marietje Witteveen 2 [Karel en Mienet

Nadere informatie

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE

DE ENERGIE[R]EVOLUTIE DE LEERLINGENWERKBOEK DE EINDOPDRACHT Team: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Kijk uit! Pas OP! LEERlingenblad van:... speurles. basisonderwijs groep 4, 5 & 6

Kijk uit! Pas OP! LEERlingenblad van:... speurles. basisonderwijs groep 4, 5 & 6 LEERlingenblad van:... Kijk uit! Pas OP! speurles basisonderwijs groep 4, 5 & 6 weetje Professoren hebben uitgerekend dat er op de aarde 1.386.000.000.000.000.000.000 liter water is. 2 Kijk uit! Loop jij

Nadere informatie

Angela is. gelukkig. hier. Wij dus ook. Hannie, moeder. groeien geluk

Angela is. gelukkig. hier. Wij dus ook. Hannie, moeder. groeien geluk Angela is hier gelukkig. Wij dus ook. Hannie, moeder groeien geluk van 1 GROEIEN VAN GELUK Vakantiefoto s kijken met Rob, met Alex een boekje lezen op de bank, samen met Jeroen naar de sportschool. Al

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie