Praktische opdracht Geschiedenis 1e Golf Oorlog 'Operatie Desertstorm'

Transcriptie

1 Praktische opdracht Geschiedenis 1e Golf Oorlog 'Operatie Desertstorm' Praktische-opdracht door K woorden 8 maart ,6 51 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding Hoofdstuk 1 Waarom een aanval op Irak? Hoofdstuk 2 Waarom kozen de VS de kant van Koeweit? Hoofdstuk 3 Wat was de tactiek van de geallieerden? Hoofdstuk 4 Nederland en de Golfcrises Hoofdstuk 5 Gevolgen van operatie Desert Storm Conclusie Nawoord Bronvermelding Verklarende woordenlijst Patriot Scuds AWACS Tomahawks F15, F15, F16 Voorwoord Wij hebben voor dit onderwerp gekozen uit nieuwsgierigheid, wij (met name Tjeerd) wisten er nog niet zo veel van. Daarnaast leek het ons leuk omdat het erg recent is (in vergelijking tot de WOI) en dat maakt het iets dichterbij. Stiekem hoopten we ook dat dankzij het kiezen van een recent onderwerp er ook meer bronnen over zouden zijn, maar dat viel eigenlijk (relatief) tegen, aangezien de mediatheek alleen (historische) boeken heeft van voor 1980 en er in de encyclopedie daar Kuweit/Koeweit niet eens bestond. In dit werkstuk willen we de vraag: Hoe kwam de golfoorlog tot stand en wat voor impact had deze? gaan behandelen. Deze hoofdvraag is niet al te diepgaand, dat hebben we gedaan omdat we (zoals al Pagina 1 van 13

2 eerder aangegeven) nog niet zo gek veel van het onderwerp wisten (en voor een diepgaande vraag heb je vooraf al kennis nodig), omdat het ons niet nuttig leek om uit te zoeken hoeveel soldaten uit Monnikedam- Oost kwamen en wat hun achtergronden waren en de bijzin hebben we erbij gedaan omdat we ook geïnteresseerd waren in de invloed die de oorlog eventueel op dit moment nog heeft. We hopen op deze manier dus basis informatie te geven en te leren ( Triviant zullen we er dus niet mee winnen). In dit werkstuk worden soms namen van wapens gebruikt, achterin dit werkstuk is een verklarende woordenlijst voor deze wapens. Inleiding Hoe kwam de golfoorlog tot stand en wat voor impact had deze? is onze deelvraag. In dit verslag zal dus basiskennis staan, zoals in het voorwoord al gezegd. Om de aanloop naar de oorlog te onderzoeken leek het ons in elk geval verstandig te kijken naar de aanloop ( Waarom een oorlog tegen Irak ). Wat ook interessant is en eigenlijk meer een ethische of filosofische vraag is Waarom de VS voor Koeweit kozen immers ze hadden ook kunnen zeggen dat Irak gelijk had en de VS had een redelijke relatie met Irak. Het is altijd leuk om te kijken hoe een oorlog verloopt en waarom deze verloopt zoals hij verloopt, daarom de vraag: Wat was de tactiek van de VS? en om het ook nog wat dichter bij huis te halen hebben we ook een vraag over de Nederlandse deelname gesteld en daar een hoofdstukje aan geweid. De nasleep van oorlogen zijn altijd groot en dus ook erg interessant, in ons laatste hoofdstuk De gevolgen van Operation Desert Storm meer daar over. Waarom een aanval op Irak? In de jaren verkocht Amerika voor miljarden dollars aan chemische stoffen aan Irak waarmee chemische wapens worden gemaakt. Daaronder chemische wapens die ziektes als miltvuur, tetanus, botulisme en de pest tot gevolg kunnen hebben! Op 26 augustus 1987 tekenden Irak en de VS nog een commercieel, economisch en technisch samenwerkingsakkoord. Maar in 1988, toen de oorlog met de Amerikaanse vijand Iran voorbij was, nam het partijcongres van de VS een onverwachte beslissing tot economische boycot van Irak. Omdat ze bang waren dat Irak hen misschien zou verraden. Een wet hiertoe werd eind september 1988 goedgekeurd in het parlement, maar nooit geratificeerd door de toenmalige president van de VS Ronald Reagan, onder druk van het Amerikaanse bedrijfsleven dat in die tijd grote contracten had lopen in Irak. Op 2 augustus 1990 viel het Irakese leger buurland Koeweit binnen. Koeweit had zijn olieproductie opgedreven ver boven de quota waarop het volgens de regels van de OPEC recht op had. Daardoor trok Koeweit de olieprijs naar beneden, met een verlies van $ voor de Irakese economie. Daarbovenop kwam een vervroegde terugvordering van Irakese schulden aan Koeweit: die bedroegen van $ van de totale $ geleend van Koeweit om de oorlog tegen Iran te kunnen betalen. Irak ervoer dit als economische oorlogsvoering op aangeven van de Verenigde Staten, en besloot Koeweit dat voor heen nog een Brits protectoraat was. binnen te vallen en mee te tellen als de 19e provincie. Bijna meteen legde de VN Irak en handelsembargo op. Onder andere Nederlandse fregatten handhaafden dit embargo (Zie Nederland en de Golfcrisis ), maar Irak bleef ondanks het embargo toch belegeren. Een onvermijdelijke oorlog zat er aan te komen! Pagina 2 van 13

3 Waarom kozen de VS (en de VN) de kant van Koeweit? Tijdens de Eerste Golfoorlog (de oorlog tussen Irak en Iran die duurde van 22 september 1980 tot 20 augustus 1988) hielpen de Verenigde Staten (samen met Duitsland en Frankrijk) Irak door chemicaliën te leveren voor chemische wapens (ondanks een verbod). Irak was een geliefd land, zowel bij Arabische landen, als Westerse. Opvallend is het dan om te zien dat de Verenigde Naties (onderleiding van de Verenigde Staten, daarom zal ik in dit hoofdstuk voornamelijk de Verenigde Staten gebruiken) bij de Tweede Golfoorlog (waar dit hele PO om draait) Koeweit steunden en zelfs bevrijdden. Terwijl Irak beweert dat Koeweit de afspraken over de hoeveelheid olieproductie per land die binnen de OPEC gemaakt zijn, overschrijdt en zo de olieprijs in gevaar kan brengen, dat Koeweit militaire basissen aan de verkeerde kant (namelijk de Irakese kant) van de grens heeft staan en tot slot dat het olie steelt uit Irakese olievelden. En dat Irak een schuld heeft bij Koeweit, dat kan toch makkelijk door de VN vergeten worden? Immers: de Verenigde Staten hebben het in het recente verleden ook niet zo nauw genomen met de internationale regels. Toch veroordeelt de VS de situatie direct als Irak Koeweit binnenvalt. En is Operation Dessert Storm onder leiding van Schwarzkopf (in tegenstelling tot wat zijn naam doet vermoedden, een Amerikaan is), waarom staat de VS zo te trappelen? Wanneer is voor de VS iets goed of kwaad? De Tweede Wereld Oorlog Zoals iedereen weet hebben de Verenigde Staten kernwapens. En velen weten ook dat, zoals in de inleiding hierboven te lezen is, zij in elk geval chemicaliën hebben geleverd aan Irak. Wellicht kon George W. Bush (Senior) daar toch niet zo lekker bij slapen. Want: als je weet dat je samen met andere landen stoffen hebt geleverd, die niet toegestaan zijn, waarvan je weet dat ze mensen in grote getallen kunnen doden en je weet dat het Midden-Oosten (en met name Irak) maar weinig periodes heeft gekend zonder oorlog, dan weet je dat die nog steeds gebruikt kunnen worden. Het is goed mogelijk dat de Verenigde Staten en de Verenigde Naties hebben geleerd van de Tweede Wereldoorlog en hoewel het hun misschien niks kan schelen wat er allemaal in Azië gebeurt, qua geografische wijzigingen, waren ze misschien toch bang dat Irak niet bij Koeweit zou stoppen, het had ook al Iran binnengevallen en met extra olie (lees extra inkomen) is het niet moeilijk om een goed leger op de been te brengen, met kernwapens en andere chemische wapens. Daar had niemand zin in. MonopOlie De Verenigde Staten consumeren veel olie en zonder olie kan hun economie makkelijk instorten. Wie veel, of bijna alle, olie heeft, kan er veel voor vragen. De Verenigde Staten zal het absoluut op prijs stellen dat er nog een beetje concurrentie is op de oliemarkt, zodat het niet teveel hoeft te betalen. Eigenlijk gaat de VS daar natuurlijk niet over, maar de OPEC, echter net zoals de consument er niet over gaat of de prijzen bij de Albert Heijn laag blijven, zal deze (en zeker de Nederlandse consument) alles doen om lage prijzen te houden. De VS heeft zelf wel olie, maar verhandeld het merendeel (net als dat Nederland een groot deel van zijn eigen gas exporteert), omdat praktisch elk Westers land olie importeert uit Azië en het Midden- Oosten is het dus aannemelijk dat dit ook op de achtergrond heeft meegespeeld. Nationalisme Volgens Professor Doctor Maarten van Rossem, hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht en expert op het gebied van de Verenigde Staten, hebben de Verenigde Staten altijd een vijand nodig om het Pagina 3 van 13

4 nationalisme in stand te houden.* Zonder oorlog, gemeenschappelijke vijand, of doel gaan de Amerikanen zich richten op het onwel binnen het eigen land, dat groot is. De rest van de wereld wordt ook steeds minder afhankelijk van Amerika (op veel gebieden wint China het tegenwoordig), als Amerika toch nog een beetje de touwtjes in handen wil houden moet het dus, in hun ogen, op militairgebied. Als je een vijand nodig hebt, heb je meer aan een dictator die een oorlog begint, dan aan een klein staatje dat amper een leger heeft. *Van Rossem zegt dit in een hoorcollege, een liveopname gemaakt door Home Acadamy onder de titel Amerika, een hoorcollege moderne geschiedenis van de V.S. ISBN Conclusie: Allereerst: het is moeilijk te verklaren waarom de VS en de VN voor Koeweit kozen, het is wel duidelijk dat Amerika graag de moraalridder uithangt, vooral voor het eigen volk. Daarnaast wil Amerika natuurlijk niet een supermacht die alle olie in handen heeft en wist Amerika nog goed wat voor wapens hij had gegeven aan Irak. De tactiek Op 16 januari 1991 (één dag na het gestelde ultimatum van de VN) vielen de Verenigde Naties onder leiding van Norman Schwarzkopf Koeweit binnen om het te bevrijdden. Norman Schwarzkopf speelde het klaar om met man, 3500 tankers, 1700 vliegtuigen en 149 schepen Irak terug te dringen. Wat was zijn tactiek? Norman Schwarzkopf had aangedrongen op een groot luchtoffensief (het grootste sinds de tweede wereldoorlog), hij hoopte op deze manier de Irakese radarstations te kunne vernietigen, zodat veel van het Irakese materiaal onbruikbaar zou worden. Afbeelding 1 bron: http: //nl.wikipedia.org/wiki/afbeelding: Operation_Desert_Storm.jpg Op afbeelding 1 is te zien hoe de geallieerden Koeweit binnenvielen. Op deze afbeelding is goed het probleem te zien waar de VN mee zaten: ze moesten eerst door of over Irak voordat ze Koeweit konden bevrijdden. Dat was ook een argument voor het grote luchtoffensief. Maar Irak was nog niet uitgestreden, Saddam presenteerde het volgende wapen: scud-raketten. In plaats van deze op de geallieerden af te sturen, werden deze naar Tel Aviv en Haifa geschoten (geen van de raketten bereikte het doel). Een strategische zet, want als Israël zich in het conflict zou mengen zou het, in dit geval, tegen Irak strijden en dus met de geallieerden. Dan zou Irak steun kunnen krijgen van andere Arabische landen die aangesloten zijn bij de Arabische Liga, die als doelstelling heeft de staat Israël te vernietigen. En zou het nog kunnen winnen. Want ook al had Irak soldaten, het leger bestond grotendeels uit boeren met een pistool. Maar de VN wist Israël van een wraakactie te weerhouden, waardoor een tweede aanvalsplan kon worden ingezet: Desert Sabre. Desert Sabre was bedoelt als finale trap: Koeweit stad binnen vallen en zo Saddam Hussein op zijn knieën dwingen. Nederland en de golf crisis Het is alweer 17 jaren geleden dat Saddam Hoessein, op 2 augustus 1990, Koeweit binnenviel. De Pagina 4 van 13

5 aanleiding voor de inval was de Irakese beschuldiging dat Koeweit olie stal uit een olieveld op de grens van beide landen en dit niet langer pikte, het ging om bakken met geld. Irak was erg geïnteresseerd in het rijke oliestaatje en vooral in de goede toegang die dit land had tot de Perzische Golf. De wereld reageerde geschokt. In de eerste reactie riepen de Verenigde Staten op Irak langs diplomatieke weg tot de orde te roepen. Maarja Saddam Hoessein was een nogal eigenwijze dictator Op het moment van de inval was er in Nederland slechts één minister van het gehele kabinet aanwezig (in Nederland), Koos Andriessen de toenmalige minister van Economische Zaken. Hij regeerde het land in zijn eentje vanuit een hotel op de Hoge Veluwe. De rest van de ministers waren lekker op vakantie in het buitenland. Nederland en de andere landen van de West-Europese Unie (WEU) namen een aantal politieke en economische stappen tegen de Irakese bezetting van Koeweit. Ze kondigden een embargo af op de invoer van olie uit Irak en dus ook Koeweit. Ook werd de wapenuitvoer naar Irak en de militaire samenwerking met het land opgeschort. Andriessen tekende de boycot namens Nederland. Eigenlijk waren er hiervoor drie handtekeningen van drie verschillende ministers nodig. Anders zou hij natuurlijk zomaar van alles kunnen doen! Maar omdat er haast bij was zette hij de drie handtekeningen zelf. De Muur was in augustus 1990 nog maar een paar maanden gevallen en dit was de eerste grote ramp na de Koude Oorlog. Het in rustige kikkerlandje Nederland was de vraag wat men met deze crisis zou den erg groot. Het was de vraag of het zou komen tot een militaire actie in de Golf. Maar toen de Veiligheidsraad (van de VN) instemde met een alleen embargo tegen Irak, dat desnoods met geweld mocht worden afgedwongen (maar dat was niet echt ter sprake). Pas toen de VS de druk op de bondgenoten opvoerden, werd duidelijk dat ook Nederland waarschijnlijk militair betrokken zou raken bij het Golfconflict. Naar de Golf? In de Kamer was men het erover eens dat er iets moest gebeuren. Nederland zou zijn deel bij moeten dragen in het in bedwang houden van de Golfcrisis. De toenmalige minister van defensie, meneer ter Beek, gaf door dat Nederland alvast rekening moest houden met een eventuele deelname aan de Golfcrisis. Het was wel belangrijk dat er zo weinig mogelijk risico s aan de deelname verbonden werden. Want dode Nederlandse soldaten kunnen we natuurlijk nooit gebruiken. In de kabinetsvergadering van 13 augustus werd besloten twee fregatten van de marine naar de Golf te sturen. Het was wel de bedoeling dat de Nederlandse bijdrage in de Golf puur van defensieve aard zou zijn. Dus niet zelf gaan schieten en zo in de spotlights komen te staan De fregatten zouden moeten toezien of het embargo wel werd uitgevoerd. Maar een echte taak was er nog niet bekend. Op zee zouden er pas concrete besluiten worden genomen. Ook een probleem was onder welke vlag de schepen zouden gaan opereren. Die van de West Europese Unie, die van de Verenigde Naties of die van de Verenigde Staten van Amerika. Die van de NAVO leek het meest logisch maar die opereerde toen nog niet buiten zijn eigen gebied. De marine zelf wilde zich graag bij de Amerikanen en de Britten aansluiten en had hierover contact met Pagina 5 van 13

6 hen. De VS leek dan nog het best want die hadden bijna alles qua wapens. Uiteindelijk werd het toch de WEU en daarmee kwamen we onder Frans commando. Maar het bleef een groot gedoe: de Fransen waren weer pissig op ons omdat we Amerikaansachtig waren. Op 20 augustus vertrokken de twee fregatten Hr. Ms.Pieter Florisz en de Hr. Ms. Witte de With onder de vlag van de WEU naar de Golf. De Marine was trots dat ze iets konden bijdragen. Maar al snel deed zich een probleem voor. Een handelsembargo afdwingen was iets wat de Marine nog nooit gedaan had. De fregatten bleven vier maanden in de Golf en werkten daar samen met twee belgische mijnenvegers. Eind december werden ze afgelost door de Hr. Ms. Philips van Almonde, de Hr. Ms. Jacob van Heemskerck en het bevoorradingsschip Hr. Ms. Zuiderkruis. Problemen met de stationering Begin september 1990 kreeg de Golfcrisis een totaal ander imago. Ondanks de afkondiging van vergaande sancties (economisch) zag het er niet naar uit dat Irak ook maar een duimbreed zou toegeven en daarom verhoogden de VS de druk op de bondgenoten. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, James Baker, vroeg de bondgenoten van de NAVO (de noord Atlantische verdrag organisatie) grondtroepen naar het Golfgebied te sturen. Alleen die van de VS waren namelijk in het golfgebied. Nederland was het er over eens dàt er op de oproep moest worden gereageerd. De vraag was echter: hoe? Buitenlandse Zaken wilde graag grondtroepen sturen. Voor de toenmalige minister van Defensie was juist dit een moeilijk punt: Het grootste gedeelte van de Nederlandse strijdmacht waren dienstplichtigen en juist zij konden niet tegen hun wil worden uitgezonden naar een gebied dat buiten de NAVO regio viel. Buitenlandse Zaken had voor het probleem wel begrip, maar bleef toch aandringen, we wilden natuurlijk wel laten zien dat we echt aan de kant van de VS en de geallieerden stonden. Showing the flag noemt men dit: het maakt niet uit wat je bijdraagt, àls je maar bijdraagt. Het kwam er op neer dat er naar andere mogelijkheden dan het sturen van grondtroepen moest worden gezocht. Het volgende plan was om Orions (verkenningsvliegtuigen van de marine) en F-16 s (jachtvliegtuigen van de Luchtmacht) naar de Golf te sturen. De mogelijkheden hiervoor werden onderzocht. Chef defensiestaf Peter Graaff pleitte voor het sturen van F-16 s. Die zouden eventuele schendingen van het embargo door de lucht tegen kunnen gaan. Het plan om Orions te sturen werd afgewezen. Deze waren namelijk van de marine en die had al een bijdrage geleverd. De luchtmacht was nu aan de beurt. Buitenlandse Zaken was erg enthousiast over het plan F-16 s in te zetten. Nederland zou hiermee laten zien dat ze bereid waren wat meer te doen. Het enige probleem was dat we ze nergens kwijt konden, dit probleem werd ook niet opgelost en zo gingen er geen F-16 s naar het golfgebied. Toch werden er nieuwe stappen ondernomen. Op 12 januari besloot het kabinet, na het mislukte F-16- verhaal, Patriots (anti-raket-raketten die vanaf de grond worden gelanceerd) naar Turkije te zenden. Dit besluit werd genomen na een verzoek van de NAVO. De luchtmacht kwam eindelijk toch nog aan haar trekken. Half januari werden de jongens van het Patriotsquadron uitgezwaaid en vertrokken ze naar de Golf. De fregatten zouden in de Golf blijven, hoe dan ook, dus ook als het oorlog zou worden. Pagina 6 van 13

7 Toen op 15 januari 1991 het ultimatum verstreek voor het terugtrekken van Irak uit Koeweit had Saddam Hoessein nog steeds geen aanstalten gemaakt om zich terug te trekken. De dag erna brak de oorlog uit en zouden er wekenlang bombardementen plaatsvinden op Irakese stellingen in Koeweit en Irak zelf. Deze operatie zou bekend worden onder de naam Desert Storm. Later volgde er ook nog een grondoffensief. Saddam Hoessein probeerde wraak te nemen door scudraketten op Israël en Saoedi-Arabië af te schieten. Aan het grond offensief en de bombardementen namen de Nederlandse strijdkrachten geen deel. De eerste scudraket op Israël werd afgevuurd op 18 januari Aan de Israëlische regering werd gevraagd of ze behoefte hadden aan de luchtafweerraketten van Nederland. Israël was wel geïnteresseerd in de Patriots maar wilde geen gebruik maken van het aanbod, omdat ze geen buitenlandse soldaten wilde toelaten. Nederland wilde echter niet leveren zonder soldaten. Omdat Nederland geen Patriots wilde sturen zonder soldaten, ging Israël uiteindelijk overstag. Omdat ze toch wel erg omhoog zaten met al die scud raketten. Na overleg met de Amerikanen kwam er een officieel verzoek. De Patriots zouden naar Israel gaan. Als Nederland echt Patriots naar Israël wilde sturen moest er echter nog wel een probleem opgelost worden. De Patriots van Nederland waren van een verouderde soort en niet geschikt om Irakese scud raketten mee neer te schieten. In 1988 was er al gepraat over een nieuwe Patriotversie, maar in 1991 had Nederland die nog steeds niet. Nederland had Israël iets aangeboden wat het eigenlijk niet had en dat was natuurlijk een best wel dom. Uiteindelijk werd er afgesproken dat Nederland de beschikking kon krijgen over nieuwe Patriots uit de VS, deze gingen dan half februari naar Israël. Wapenstilstand In februari bleek Irak aan de verliezende hand. Het Irakese leger had zware verliezen geleden en er brak paniek uit. Saddam Hoessein liet uit wraak de oliebronnen van Koeweit in brand steken. Maar Irak kon geen kant meer op. Saddam Hoessein had waarschijnlijk nooit verwacht dat de VS met zoveel succes de wereld achter zich zouden krijgen en een heel leger op de been zouden brengen om Koeweit te bevrijden. Uiteindelijk gaf het land zich over en werd eind februari de wapenstilstand getekend. De militaire bijdrage van Nederland aan de oorlog tegen Irak kan niet echt indrukwekkend genoemd worden. Een paar fregatten, her en der een soldaatje, een F-16-squadron dat te laat werd aangeboden en waar geen plaats meer voor was en Patriots die geen scud raketten uit de lucht bleken te kunnen schieten. Showing the flag, dat was het zo ongeveer wel. Even je gezicht laten zien. Maar we hadden wel meegedaan en dat is het belangrijkst. Alles op een rijtje Marine 9/9/90 HrMs Witte de With en de HrMs Pieter Florisz. 376 opvarenden Pagina 7 van 13

8 12/90 worden zij beiden afgelost door: HrMs Philips Almonde, HrMs Zuiderkruis en de HrMs Jacob van Heemskerck. 4/91 werden er nog 3 mijnenvegers gestuurd om de kust van koeweit vrij te maken van Irakese Mijnen dit waren de HrMs Harlingen, HrMs Zierikzee en de HrMs Haarlem Ook werd er bij Jebel Ali (bij Dubai, VAE) een militair hospitaal gebouwd, hier zaten 53 man en er waren ook chirurgische mogelijk heden Landmacht De Nederlandse landmacht stuurde een team met medische capaciteiten van 31 man. Dit team werd ingedeeld bij een Zweeds team. Het kamp lag bij Riaad, en was ter ondersteuning van het grondoffensief. Waar Nederland verder geen deel aan nam. Luchtmacht 1/91 tien Patriot luchtafweerinstallaties met 177 militairen, en twee ondersteunende stingerteams. 1/91 twee Hawk-squadrons, dat betrof 300 militairen en 12 lanceerinstallaties. 2/91 8 patriotinstallaties en 81 militairen Tijdens de gehele oorlog bewaakte NAVO AWACS vanuit de lucht het oorlogsgebied. Aan boord zijn in totaal 50 Nederlandse luchtmacht- en 3 marinemilitairen werkzaam geweest Gevolgen van operatie Desert Storm Nadat op 24/2/91 het grondoffensief was begonnen gaven de Irakezen zich met duizenden tegelijk over. Alleen de Nationale Garde bleef over, maar zij hadden hun handen al vol met het onderdrukken van de toenemende opstanden Op 27/2/91 trokken de geallieerden Koeweit-stad binnen, ruim 50% van het Irakese leger was toen al uitgeschakeld. De toenmalige president, Bush senior, besloot tot een staakt-het-vuren. Omdat het doel was bereikt > Koeweit was bevrijd Nadat het staakt-het-vuren was ingeluid werden de gevolgen pas goed zichtbaar. De geallieerden hadden 131 doden en 100 gewonden en Irak had duizend doden ( bij luchtaanvallen en doden bij het grondoffensief. Maar westerse tellers schatten het aantal tussen de en de Nu nog kun je in Koeweit de snelweg des doods zien. Dit zijn Koeweitse twee snelwegen waarover de Irakese troepen zich op 26 en 27/2/91 terugtrokken. De Amerikaanse luchtmacht viel dit konvooi aan > ze schoten de eerste en de laatste voertuigen kapot en vernietigden daarna de rest, die klemzittende voertuigen waren natuurlijk waren natuurlijk geen partij voor de Amerikaanse F-14 F-15 en F-16 Pagina 8 van 13

9 jachtbommenwerpers. De ruim 2000 voertuigen werden compleet vernietigd en bleven verkoold achter, samen met de duizenden inzittenden. Het vreemde hieraan is dat de VS had beloofd terugtrekkende militairen niets te doen. Buiten al deze materiele schade was er ook langzamerhand een humanitaire ramp, de etnische minderheden in het land waren in opstand gekomen. Ook het meeste voedsel was naar het leger gegaan. Er brak zo dus een kleine hongersnood uit. Ook de infrastructuur was niet veel meer: de langdurige bombardementen van de geallieerde (met name de VS) hadden bijna alle belangrijke wegen vernietigd. Ook de energie werd een probleem, dit zijn strategische doelen: zonder energie kun je geen goede oorlog voeren daarom hadden de geallieerden deze samen met andere doelen al snel vernietigd. Verder lag Irak economisch helemaal op z n gat. Er was geen handel meer. Dit was door alle embargo s die de VN Irak had opgelegd. Hierdoor was de olie export bijna niets meer. Later werd het oil for food in werking gebracht, hierdoor werd de humanitaire ramp nog enigszins beperkt. Conclusie: De Golfoorlog kwam tot stand door een economische ruzie tussen Irak en Koeweit waar de Verenigde Staten zich mee gingen bemoeien. Dat deed Irak beslissen Koeweit binnen te vallen. De VS was hier niet gerust op om economische (olie) en militaire (wapens) redenen en de VS had na Rusland weer een nieuwe staatsvijand nodig, daarom viel de VN (onder leiding van de VS) Koeweit binnen om Irak terug te drijven. Een oorlog die had kunnen uitmonden in een wereldoorlog, omdat Irak scud-raketten op Israël schoot, dankzij de diplomaten van de VN is dit niet gebeurd. De Nederlandse deelname aan dit geheel was relatief klein en onze mannen hadden een vrij passieve rol (eerder handhaven dan veroveren). De gevolgen van deze oorlog waren en zijn groot: naast de velen gewonden en doden die er aan beide kanten vielen kan men nog steeds de snelweg des doods zien er brak na de oorlog een hongersnood, een economische crisis en een energie te kort uit. Nawoord Doordit PO zijn Tjeerd en ik het roerend eens dat er nogal wat dingen vreemd zijn gelopen in de oorlog met name aan het eind op de snelweg des doods. We vonden het dan ook leuk om met zijn tweeen aan deze opdracht te werken. Met name omdat er een rijke keuze was uit onderwerpen en er dus voor ieder wel wat wils was. De samenwerking verliep goed omdat we het allebei een interessant onderwerp vonden. We hebben ons nu ook goed in de materie verdiept in het begin onder lichte dwang, maar later, toen we het verhaal door kregen, ging het eigenlijk vanzelf. Bronnen: Pagina 9 van 13

10 pg&imgrefurl= 43&hl=nl&sig2=0EQeki58Yy6dWCUVFhLhw&start=2&tbnid=aLAXCN0QuLAZGM:&tbnh=86&tbnw=130&ei=t 7TvRcj1OYKa0wSBybnCA&prev=/images%3Fq%3Ddesert%2Bstorm%26svnum%3D10%26hl%3Dnl%26rls% 3DGGLG,GGLG: ,GGLG:nl%26sa%3DN Literatuur Tom Clancy Koeweit crisis Tom Clancy Woestijn Storm Amerika, een hoorcollege moderne geschiedenis van de V.S. ISBN Spectrum encyclopedie uit 1978 over de Verenigde Staten Verklaring van de wapens Pagina 10 van 13

11 MIM-104 Patriot De MIM-104 Patriot tactische luchtafweer systeem heeft een radar om te zien wanneer er raketten binnenkomen en kan dan 4 raketten afvuren. De raketten exploderen dichtbij hun doel en vernietigen het met een granaat. MIM-104 Patriot beschrijving De MIM-104 Patriot is aan het einde van 1970 ontworpen als een wapen tegen de vliegtuigen, maar dient nu ook als een wapen tegen raketten. De raketten die hij afvuurt zijn 1100 kg en kunnen een afstand van bijna 70 km afleggen. De kop van de raket is 100 kg en is zeer explosief, de granaat wordt dan aan het exploderen gebracht door middel van een ontsteker en die vernietigt dan weer de aanvallende raket. MIM-104 Patriot in de golfoorlog In de golfoorlog heeft deze MIM-104 Patriot gewerkt om Irakese Scud raketten te vernietigen. Aanvankelijk zei het leger dat de Patriot raketten de Scud raketten voor 80% vernietigden in Saudi Arabië en voor 50% vernietigden in Israël, maar later is dit bericht veranderd en heeft het leger gezegd dat ze respectievelijk 70% en 40% vernietigden. Na de oorlog heeft men een onderzoek gedaan of de Patriot raketten wel zoveel Scud's hadden vernietigd, omdat men na een felle ontploffing in de lucht vaak vlak na die tijd nog een ontploffing zagen op de grond. Dit onderzoek heeft toen uitgewezen dat de Patriot raketten het heetste gedeelte van de Scud raketten op zocht en daarom altijd het achterste van die raketten deed ontploffen, maar dit hielp echter niet zoveel, omdat de springlading voor in de raket zat en die ontplofte niet. Daarom zag je na die felle ontploffing in de lucht vaak nog een ontploffing op de grond. SS-1 Scud Deze al verouderde raketten met een matige kop was een belangrijk wapen tijdens de oorlog. Vooral wanneer de Irakezen deze gebruiken tegen de Israëliërs. SS-1 Scud beschrijving De Scud raketten zijn voor het eerst ontworpen in het midden van 1960 door de Sovjets. Deze raketten waren ontworpen dat ze met een nucleaire kop en met een niet-nucleaire kop konden afgevuurd worden en dat ze een afstand van 160 tot 290 km konden afleggen. De raketten waren niet nauwkeurig en daarom was het ook moeilijk om deze raketten af te snijden. Er waren 4 verschillende van deze raketten, die allemaal iets verder konden komen. Je kon dan alleen niet die raket een te zware kop geven, want dan kwam hij minder ver. SS-1 Scud in de golfoorlog Deze raketten zijn gebruikt door de Irakezen tegen Israël, Saudi Arabië en andere landen uit de golfoorlog tijdens Operation Desert Storm. Tijdens de Desert Storm zijn er dan ook zeer veel van deze raketten de lucht in gegaan (14,7 lanceringen per week) en de meesten daarvan gingen 's nachts de lucht in. E-3 Awacs SentryHet is een Boeing 707 die is volgepakt met electronica. Deze US vliegtuig heeft een Pagina 11 van 13

12 waarschuwings- en controle systeem en radar.e-3 Awacs Sentry beschrijvingdeze E-3 is het meest verontwikkelde en verfijnde legeronderdeel in de lucht die ooit gemaakt is. Het vliegtuig heeft de naam AWACS en dat staat voor Airborne Warning and Control System. Top snelheid is 848 km per uur. De eerste 24 toestellen zijn in 1977 geleverd en ze zijn allemaal de lucht in gegaan op 1 januari 1979.E-3 Awacs Sentry in de golfoorlogde E-3 Awacs Sentry heeft in de golfoorlog bommenwerpers naar hun doel geleid. Tomahawk Missile Deze computer gestuurde raket van het US leger kon afgevuurd worden met een kop met explosieven van 500 kg óf een groepje van 166 kleine bommen (zo groot als een blikje) die onderweg 3 keer op doelwitten konden worden gedropt terwijl hij naar zijn vierde bestemming vloog. Tomahawk Missile beschrijving De Tomahawk Missile (BGM-109) is 6 meter lang en kost $1.3 miljoen. Een startraket schiet de Tomahawk de lucht in vanaf een schip of een onderzeeër. Daarna gaat de motor aan en vliegt hij naar zijn bestemming. Onderweg kan hij zijn snelheid nog aanpassen en kan hij nog uitwijken naar een andere richting. Wanneer de raket over de waterlijn komt wordt de raket door een nog nauwkeurigere systeem overgenomen, TERCOM. TERCOM scant het landschap en zet controleposten neer en zet dat dan in zijn computer. Hierdoor kan de raket net zoals een vliegtuig alle kanten uit bewegen en dat zelfs met een snelheid van 880 km per uur. Later wordt de raket weer overgenomen door een ander systeem, dat een foto maakt van de omgeving van het doelwit en vergelijkt dat dan met zijn geheugen. De computer geeft de vleugels en de staart van de raket dan de nodige correctie en dan vliegt hij op zijn doelwit af. Tomahawk Missile in de golfoorlog De eerste keer dat de Tomahawk de lucht in gaat is tijdens de Desert Storm. Hij wordt dan vaak gebruikt om leiding en controleposten en elektrische krachtvoorzieningen te vernietigen. Tijdens de oorlog zijn er 297 Tomahawk Missiles de lucht in gegaan en 282 van die raketten waren succesvol, 9 konden niet gelanceerd worden en 6 zijn na de lancering direct in het water gevallen. F14 F15 F16 De F-14 Tomcat is een Amerikaans jachtvliegtuig van de vliegtuigfabrikant Germaan Aircraft Engineering Corporation. Het is voortgekomen uit een mislukte onderneming om een jachtvliegtuig te ontwerpen voor de US NAVY, namelijk de F-111B. Dit vliegtuig bleek veel te zwaar te zijn en had een te lange neus zodat landing op een vliegdekschip zeer moeilijk of onmogelijk bleek. Dus kwamen zijn ontwerpers met een geheel nieuw ontwerp dat uiteindelijk de F-14 Tomcat zou worden. De F-15 Eagle van McDonnell Douglas (MDD) is een straaljager die voor alle weersomstandigheden geschikt is. Er bestaan verschillende uitvoeringen van. Afhankelijk van het type bestaat de bemanning uit 1 of 2 personen. De F-15A maakte in juli 1972 zijn eerste vlucht, en de eerste vlucht van de tweezitter F-15B (aanvankelijk TF-15A) vond plaats in juli De eerste Eagle (F-15B) werd in november 1974 afgeleverd. In januari 1976 volgde de eerste Eagle voor een gevechtssquadron. De F-16 Fighting Falcon is een eenmotorige multifunctionele straaljager die sinds de jaren '80 veel gebruikt Pagina 12 van 13

13 wordt. In onder andere Nederland en België was het de opvolger van de F-104 Starfighter. Het toestel is ontworpen door General Dynamics en wordt tegenwoordig gebouwd door Lockheed Martin. Pagina 13 van 13