Praktische opdracht Geschiedenis Operation Market Garden

Transcriptie

1 Praktische opdracht Geschiedenis Operation Market Garden Praktische-opdracht door een scholier 2446 woorden 17 februari ,3 50 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Toen de Geallieerden legers langzaam optrokken naar het Reich werd de Duitse tegenstand steeds groter. Om in een keer over de Nederlandse rivieren te komen en vervolgens direct naar het Rurhgebied, waar alle Duitse wapenindustrie stond, door te kunnen stoten bedacht generaal Montgomery een plan dat hij Operation Market Garden noemde. Met Market bedoelde hij de activiteiten van de luchtlandingstroepen die hij zou gebruiken om de bruggen te veroveren, en met Garden bedoelde hij de activiteiten van de Britse grondtroepen die dan over de veroverde bruggen zou gaan. Deelvraag I: Hoe zat het met de wapens van de Geallieerde en de Duitsers? Tijdens Operation Market Garden werden voor de dropping van soldaten voornamelijk Horsa Mk-II. vliegtuigen gebruikt. Deze zweefvliegtuigen konden in het midden van de romp in twee delen geopend worden. Deze vliegtuigen konden 29 manschappen of een 75-mm houwitser vervoeren. Voor het vervoer van voertuigen als een jeep, artillerie, lichte tank of een Bofors-luchtafweerkannon met bijbehorende trekker gebruikten de Britten ongeveer 38 Hamilcar zweefvliegtuigen. In totaal gebruikten de Geallieerde 1545 vliegtuigen en 478 zweefvliegtuigen. Van Duits luchtafweer hadden de Geallieerde weinig last en de Duitse Wulffs en Messerschmitts, Duitse vliegtuigen, waren ook geen gevaar voor de Geallieerde vliegtuigen. Een veel gebruikte Geallieerde tank was de M5A1 Stuart. Deze in 1942 geïntroduceerde tank had een 37 mm kanon en kon een snelheid halen van 60 km per uur. Ook gebruikten de Geallieerden de M4A2 Sherman tank en zijn verbeterde brooertje de M4A2 Sherman 17pdr Firefly tank. Voor het transport van manschappen en matteriaal gebruikten de Geallieerden tijdens Operation Market Garden voornamelijk de M3A1 Halftrack. Deze wagen werd veel gebruikt omdat hij op ruig terrein kon rijden, wat gewone vrachtauto s niet konden. Hij kon of 13 soldaten vervoeren of een mortier, antitank rakket of een gewoon machine geweer. Vanwege zijn 160 AX motor kon deze wagen een snelheid van 74 km per uur halen. De meeste Geallieerde soldaten waren voorzien van een Lee Enfield No.4. Een goed getrainde soldaat kon er 15 schoten per minuut mee halen. Een ander geweer dat gebruikt werd door de Geallieerden was de Sten Gun. Dit geweer werd gebruikt vanwege het makkelijke gebruik en het Pagina 1 van 6

2 makkelijk produceren van dit wapen. Ook waren er geen hoge produktiekosten bij dit wapen. En de Geallieerden hadden een aantal soldaten uitgerust met een vlammenwerper. Tegen Tanks gebruikten ze de Bazooka Antitank Rocket Launcher De Duitsers hadden op dit moment in de buurt van Arnhem het Negende en Tiende SS-Pantserdivisie. Deze twee divisies hadden bij elkaar 8500 manschappen, een aantal uitstekende mortierpelotons en een flink aantal tanks en kanonnen. Ook hadden de Duisters in de buurt van Arnhem drie behoorlijk sterke infanteriebataljons en verscheidene verspreide Fliegerhorst -bataljons (Luftwaffe-grondpersoneel), Schiffstammabteilungen (marinepersoneel van ontruimde kustverdedigingsstellingen), Nederlandse SSafdelingen en diverse luchtafweerbatterijen. Voor het vervoer van soldaten en wapens gebruikten de Duitsers voornamelijk de SdKfz 250 Deze wagen was uitgerust met een MG 34 machine geweer en kon een snelheid van 74 km per uur halen. Een goed voorbeeld van een tank die de Duitsers gebruikten tijdens Operation Market Garden was de Mark IV. Deze tank had een behoorlijk kanon, namelijk een van 7,5 cm diameter. Maar deze tank had ook nadelen: hij kon niet harder dan 38 km per uur. Andere Duitse tanks die gebruikt werden tijdens Operation Market Garden zijn de Tiger II Konigstiger en Jagdtiger. Ook maakten de Duitsers gebruik van vlammenwerpers. De wapens van de Duitsers in het gebied rond Arnhem en Nijmegen tijdens Operation Market Garden waren niet sterker dan die van de Engelsen. Maar de Duitsers waren in de meerderheid en hadden nog een aantal zware tanks in het gebied, wat de Engelsen niet hadden verwacht. De boeken die ik had gehaald bij de bibliotheek waren niet bruikbaar bij dit onderwerp. Daarom heb ik naar informatie op internet gezocht. Daar kwam ik een site tegen waarop informatie en een plaatje stond van ieder wapen dat gebruikt is tijdens Operation Market Garden. Eigenlijk heb ik geen echte problemen gehad. Deelvraag II: Hoe was de dropping van de Geallieerde soldaten gepland? De dropping van de parachutisten was het grootste probleem van de Geallieerden tijdens Operation Market Garden. Er deden zich allerlei moeilijkheden voor. Bijvoorbeeld de divisie van generaal-majoor Urquhart die in de buurt van Arnhem moest landen en de brug bij Arnhem moest veroveren had het proboleem dat er in de buurt van de grote verkeersbrug bij Arnhem teveel luchtafweer stond, waardoor het niet mogelijk was om de parachutisten daar te laten droppen. Maar er was nog een probleem bij Arnhem en dat was de terugreis: al zouden de sleepvliegtuigen na de dropping de bocht terug naar Engeland via het noorden nemen zouden ze ook nog last krijgen van het luchtafweergeschut van de Nederlandse vliegvelden. Al zouden de Britse sleepvliegtuigen de bocht naar het zuiden nemen zouden ze tussen de Amerikaanse sleepvliegtuigen komen te vliegen waardoor ze last van elkaar zouden krijgen. Urquhart was dus genoodzaakt om zijn landingszones een eindje buiten Arnhem te kiezen. Het was Pagina 2 van 6

3 belangrijk dat hij goede plaatsen zou kiezen omdat een tijdje geleden bij de dropping op Sicilië de landingsplaats niet goed was gekozen en de verliezen groot waren. De open heide zo n 7 km ten noorden van Arnhem vielen af omdat er teveel heuveltjes en struikgewas was. Ook was dat terrein een beetje aan de kleine kant voor zoveel vliegtuigen. En het open terrein ten zuiden van de brug bij Arnhem was ook niet goed omdat het drassige grond zou zijn en omdat er een aantal sloten liepen waardoor het niet mogelijk was om daar te landen. Hij koos tenslotte voor de Ginkelse heide en de Renkumse heide en flink stuk ten westen van Arnhem. Een ander probleem waarmee Urquhart meetemaken had was het tekort aan vliegtuigen. Daarom zou zijn divisie in drie vluchten moeten, want je hoeft de brug over de Rijn niet te veroveren als je de brug over de Maas en de Waal niet verovert hebt, dus kregen de Amerikaanse divisies voorang. Eerst werd er gedacht aan twee vluchten op één dag; dit plan werd afgeworpen door de commandanten die verantwoordelijk waren voor het troepenvervoer omdat er tussen de missies niet voldoende tijd zou zijn voor onderhoud van de vliegtuigen, eventuele reparaties die door opgelopen gevechtsschade noodzakelijk waren en rust voor de bemanning. Een ander voorstel was dat de eerste vlucht in het donker gemaakt zou worden en de tweede bij het aanbreken van de dag. Maar dat plan werd verworpen omdat de Amerikaanse bemanning, die een groot deel van de parachutisten naar hun bestemming moest vervoeren, nog niet genoeg ervaring hadden met nachtvliegen en de vorige gelegenheden toen ze s nachts gevlogen hadden op Sicilië en het schiereiland Cotentin de resultaten ontstellend geweest waren. Daarom werd gekozen voor vluchten op verschillende dagen. Het Amerikaanse 101ste Divisie moest ten noorden van Eindhoven neerkomen om die stad te veroveren en de bruggen over de Aa, Zuid-Willemsvaart, Dommel en Wilhelminakanaal. De Amerikaanse 82ste Divisie moest de brug over de Maas bij Grave veroveren en de brug over de Waal bij Nijmegen. Doordat de landingszones verkeerd waren gekozen is de aanval mislukt. De soldaten moesten 4 uur lopen naar de brug en daarom was het verrasingseffect van de aanval verloren. Al waren de landingsplaatsen beter gekozen, dan hadden ze de Duitsers waarschijnlijk wel kunnen verslaan. Ik heb geen problemen ondervonden en kon mijn boek prima gebruiken bij dit onderwerp. Deelvraag III Hoe verliep het gevecht voor de Geallieerde parachutisten? Vanaf 8 Britse en 14 Amerikaanse vliegvelden tussen Dorset en Lincolnshire vertrokken vliegtuigen. Ondertussen werden als afleiding Duitse vliegvelden en Duitse steden gebombardeerd. Ook werden er kazernes in de buurt van Arnhem, Nijmegen en Eindhoven gebombardeerd. De Amerikaanse 82ste Luchtlandingsdivisie kwam zonder moeite bij Grave en Nijmegen aan de grond. Ook de 101ste Luchtlandingsdivisie kwam bij Eindhoven gemakkelijk aan de grond en konden zonder moeite alle bruggen over de Zuid-Willemsvaart bij Veghel verover. Alleen de brug over het Wilhelminakanaal bij Son werd opgeblazen door de Duitsers. Maar s nachts lukte het een parachutistenregiment om daar aan de overkant te komen. Bij Nijmegen bleek het een moeilijke en gevaarlijke taak te zijn om de Waalbrug te veroveren. Gavin, die Pagina 3 van 6

4 daar de leiding had bij de Geallieerde, wilde maandagmorgen de brug aanvallen. Maar voordat het maandagmorgen was hadden de Duitsers al een tegenaanval vanuit het Reichswald gedaan en Gavin en zijn mannen terug gedrongen totaan de landingsplek, waar ieder moment zweefvliegtuigen met artillerie konden landen. Door de mist hadden die vliegtuigen twee uur vertraging en konden later toch zonder ernstige verliezen landen. Maar de volgende dag konden door de mist in Engeland helemaal geen vliegtuigen opstijgen waardoor Gavin geen versterking kon krijgen terwijl hij nog steeds zwaar onder vuur lag. Ondertussen viel de Grenadier Guards Group samen met een parachutistenregiment van Gavin de brug over de Waal aan. Omdat deze brug een heel goede verdediging had, hadden de Duitsers hem nog niet opgeblazen. Na een hele dag vechten hadden de Duitsers nog steeds de brug in handen. De volgende dag lukte het de Geallieerden toch om de brug te veroveren. Ook uit Nijmegen waren de Duitsers verjaagd en de weg naar Arnhem lag open, dachten de Amerikanen. Maar de Duitsers verdedigden deze weg zogoed dat de Geallieerden de weg niet verovert kregen. Maar bij Arnhem lukte het maar niet. De eerste pech voor de Geallieerde was dat onderweg precies de zweefvliegtuigen met de jeeps van het 1ste luchtlandings verkenningsbataljon waren neergestort. Dit bataljon had na de landing als eerst snel naar de brug gemoeten. maar dat kon nu niet meer omdat hun jeeps kapot waren. Ook de kaarten die de Britse luchtlandingstroepen bij zich hadden klopten niet of waren niet volledig. Eenmaal in Arnhem aangekomen bleek de tegenstand veel groter dan verwacht. Voornamelijk kwam dat doordat er niet werd verwacht dat het Negende en Tiende SS-Pantserdivisies in Arnhem waren. Na enkele dagen vechten trokken de Geallieerde terug naar de luchtlandingsdivisies. Vanwege het slechte weer in Engeland kwam er nog steeds geen versterking. Toen vonden de Duitsers ook nog de plannen van Operation Market Garden bij het lijk van een dode officier. De Duitsers zette meteen de aanval in op de landingszone. Ondertussen was ten zuiden van de brug van Arnhem de Poolse Brigade gedropt. Die probeerde de overkant te halen. Na een nacht hadden nog geen 50 Polen de overkant gehaald. Ook het 4de Bataljon had de Rijn gehaald en probeerde net als de Poolse Brigade de overkant te halen. Maar ook bij hun lukte het niet. Na nog twee dagen begon de evacuatie van de Geallieerde soldaten. Dat dit deel van de operatie is mislukt heeft verschillende redenen. Bijvoorbeeld door het weer in Engeland bijvoorbeeld want daardoor konden geen versterkingen komen. Ook waren op het laatst de Geallieerde soldaten uitgeput omdat de medicijnen, het voedsel en het water op waren. De enkele droppingen van dit soort spullen vielen steeds in Duitse handen. Het was natuurlijk ook pech dat de Duitsers de plannen van Operation Market Garden hadden gevonden. Maar er waren ook domme fouten: de soldaten waren gedropt zonder dat de Geallieerden wisten hoe sterk de Duitsers in dit gebied waren. Ook was het dom dat de radio s voor contact tussen de divisies bijna allemaal niet in orde waren waardoor de meeste berichten onduidelijk waren. Ik had niet echt problemen met dit onderwerp en ik had een goed boek voor deze deelvraag. Deelvraag IV Hoe verliep het gevecht voor het 2e leger? Pagina 4 van 6

5 Nadat Eindhoven was verovert ging het 2e leger rijden richting Arnhem. De artillerie van het 30ste Legerkorps begon te schieten. Vervolgens vertrokken de tanks van de Irish Guards en als alles voorspoedig zou verlopen konden de Britten van het 2e leger nog voor donker de hand schudden met de Amerikaanse luchtlandingstroepen in Eindhoven. Na Eindhhoven moesten de tanks van het 2e leger verder naar Nijmegen. Omdat het de soldaten van het Amerikaanse 82ste Luchtlandingsdivisie nog niet gelukt was om de brug bij Nijmegen te veroveren hielpen de voorste troepen van het 2e leger de Amerikaanse parachutisten met het veroveren van de Waalbrug. Gezamenlijk lukte het wel om de brug te veroveren. Maar de weg naar Arnhem verdedigden de Duitsers zo goed dat de Geallieerden niet naar Arnhem konden. Omdat de weg aan weerzijden een sloot had, konden de Geallieerde tanks niet van de weg af. Maar de Duitsers aan de andere kant van de sloot konden dat wel, terwijl het juist heel belangrijk was dat het 2e leger Arnhem zou halen want daar hadden de Britse en Poolse Luchtlandingsdivisies hard versterking nodig. De Duitsers hebben geluk gehad dat ze de 15 km lange weg tussen Nijmegen en Arnhem in handen hebben kunnen houden, want als het 2e leger Arnhem had kunnen bereiken was het ook daar met de Duitsers gedaan. Al was het ook in Arnhem gedaan met de Duitsers dan hadden de Geallieerden in een klap kunnen doorstoten naar het Rurhgebied waar alle wapenfabrieken waren van de Duitsers. Ik had niet echt een goed boek voor deze deelvraag, maar ik heb toch wel wat gevonden over de opmars van het Britse 2e leger. Voor de rest heb ik geen problemen ondervonden tijdens het maken van deze deelvraag. Eindconclusie Hoe komt het dat de Geallieerden deze slag hebben verloren? Voor het verlies van de Geallieerden zijn een heleboel redenen. Als eerst is het slechte weer een reden geweest waardoor de luchtlandingsdivisies geen versterkingen krijgen. Maar als er genoeg vliegtuigen geweest waren waardoor alle parachutisten in één keer gedropt konden worden, had het slechte weer helemaal geen factor geweest. Ook komt het doordat de Geallieerden niet precies wisten hoe sterk in dit gebied de Duitse tegenstand was. De Geallieerden wisten bijvoorbeeld niet dat in dit gebied de Duitsers hun Negende en Tiende SS- Pantserdivisie hadden staan. Nog een fout was het dat de kaarten die de luchtlandingsdivisies bij zich hadden niet klopten of onvolledig waren. En de radiotoestellen van de luchtlandingsdivisies waren niet in orde waardoor contact niet of bijna niet mogelijk was. Pagina 5 van 6

6 Ook was het pech dat bij de landing bij Arnhem precies de zweefvliegtuigen met de jeeps neergestort waren waardoor het niet mogelijk was om snel naar de brug bij Arnhem te rijden. Door een aantal pechjes en domme fouten hebben de Geallieerden deze belangrijke slag niet helemaal kunnen winnen. Ik spreek van helemaal omdat ze met deze aanval toch de sprong over de Maas en de Waal hebben kunnen maken, zonder dat die bruggen verwoest waren. Maar omdat het de bedoeling was om ook over de Rijn te gaan is Operation Market Garden niet helemaal geslaagd. Het is jammer dat de Geallieerden deze slag niet hebben kunnen winnen want het had de oorlog heel wat eerder kunnen laten eindigen en het had de hongerwinter in Nederland kunnen voorkomen. Bronvermelding Boeken: Liddell Hart, Basil en Barrie Pit, Standaard Geillustreerde Geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, Antwerpen 1990, pagina 2087 t/m 2101 Star Busmann, C.W., De slag om Arnhem, Rotterdam 1978, pagina 9 t/m 42 Internet: Pagina 6 van 6