afdeling en risem Verzonden vanaf mijn BlackBerry 10 smartphone.

Transcriptie

1 From: Ineke Alferink Sent: donderdag 14 april :20:35 To: Postregistrator Cc: Subject: FW: Jaarekening 2015 MARN Begroting 2017 MARN Attachments:Aanbiedingsbrief Raad Begroting 2017.pdf; Aanbiedingsbrief Rekening 2015.pdf; Begroting 2017 meerjarenraming AB.pdf; Jaarrekening 2015 AB incl verklaring.pdf; Accountantsverslag 2015 MARN dd 31 maart 2016.pdf afdeling en risem Verzonden vanaf mijn BlackBerry 10 smartphone. Van: Schulkes-MARN Verzonden: woensdag 6 april :50 Aan: Griffie Berg en Dal; Griffie Beuningen; Griffie Druten; Griffie Heumen; Griffie Mook en Middelaar; Griffie; Griffie West Maas en Waal; Griffie Wijchen Onderwerp: Jaarekening 2015 MARN Begroting 2017 MARN Geachte griffies, Bij deze doe ik u de Jaarrekening 2015 MARN (inclusief goedkeurende schone verklaring), het accountantsverslag van de onafhankelijk accountant, de begroting 2017 MARN als ook de aanbiedingsbrieven gericht aan uw raden toekomen. De stukken zijn eveneens verzonden aan de Regionale Adviesfunctie en de Colleges van Burgemeester en Wethouders van uw gemeenten. Met vriendelijke groet, Mr. G.J.M. (Geert Jan) Schulkes Bestuurssecretaris MARN Postbus BA NIJMEGEN

2 "MARN Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen Aan de Raden van de in de MARN deelnemende gemeenten Datum 31 maart 2016 Datum uw brie' Ons kenmerk Ult Uw kenmerk Geachte Raad, Onderwerp Begroting 2016, Meerjarenraming Aantal bijlagen 1 Bij deze doen wij u toekomen de concept-begroting 2017, Meerjarenraming van de gemeenschappelijke regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen. Bij de opstelling van de begroting is rekening gehouden met de Begrotingsrichtlijnen, het deel betreffende de MARN. Voorstel Het Dagelijks Bestuur van de MARN stelt het Algemeen Bestuur voor in te stemmen met de Begroting 2017, Meerjarenraming Verzoek Conform de bepalingen van de tekst van de gemeenschappelijke regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen (artikel 24 lid 3) wordt uw Raad verzocht indien u dat wenst - uw zienswijze in te brengen bij het Algemeen Bestuur op de concept-begroting 2017, Meerjarenraming Conform de Begrotingsrichtlijnen wordt u verzocht dat uiterlijk 17 juni 2016 te doen, maar liefst eerder zoals ook vermeld inde regionale begrotingsrichtlijnen.. Overig De concept-begroting 2017, Meerjarenraming is eveneens verzonden aan de Regionale Adviesfunctie gemeenschappelijke regelingen regio Nijmegen, die heeft toegezegd uw gemeenten zo spoedig mogelijk het rapport inzake deze begroting te doen toekomen. Een afschrift van deze brief wordt gezonden aan de Colleges van Burgemeester en Wethouders van de in de MARN deelnemende gemeenten. Met vriendelijke groet, het Dagelijks Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen. De Voorzitter, Secretaris, Mr. J.G.M. Thijssen.M. Schulkes 1)\

3 'MARN Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen Aan de Raden van de in de MARN deelnemende gemeenten Datum 31 maart 2016 Datum uw briel Ons kenmerk Uit Uw kenmerk Onderwerp Jaarrekening MARN 2015 Aantal bijlagen 2 Geachte Raad, Bij deze doen wij u toekomen de concept-jaarrekening 2015 van de gemeenschappelijke regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen (inclusief "schone" goedkeurende controleverklaring) alsmede een afschrift van het verslag van bevindingen van de door het Algemeen Bestuur aangewezen accountant, Deloitte. Te bestemmen rekeningresultaat 2015 De concept-rekening 2015 kent een positief rekeningresultaat voor bestemming van Voorstel Het Dagelijks Bestuur van de MARN stelt het Algemeen Bestuur voor in te stemmen met de jaarrekening 2015 en het nog te bestemmen rekeningresultaat,groot , te bestemmen tot uitkering aan de deelnemende gemeenten op basis van inwonertallen. Daarnaast stelt ons bestuur voor een restant van de bestemmingsreserve ten behoeve van de aflossing van de lening groot eveneens te bestemmen tot uitkering aan de deelnemers. Daarbij wenst het Dagelijks Bestuur wel op te merken dat gelet op de liquiditeiten van de MARN bij een positief besluit van het Algemeen Bestuur omtrent het positief saldo de uitkering van de gelden in twee delen zal plaatshebben. Eén na de definitieve vaststelling van de rekening in juli en een tweede deel in het najaar (oktober). Verzoek Conform de bepalingen van de tekst van de gemeenschappelijke regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen (artikel 29 lid 2) wordt uw Raad verzocht indien u dat wenst uw zienswijze in te brengen bij het Algemeen Bestuur over het concept-jaarverslag In verband met de door de wet bepaalde procedure verzoeken wij u dat zo spoedig mogelijk te doen doch uiterlijk 17 juni 2016 (liefst eerder zoals ook vermeld in de begrotingsrichtlijnen van de regio). De tekst van de gemeenschappelijke regeling gaat uit van een reactietermijn van twee maanden. Het concept-jaarverslag is ook al verzonden aan de Regionale Adviesfunctie gemeenschappelijke regelingen regio Nijmegen, die heeft toegezegd uw gemeenten zo spoedig mogelijk het rapport inzake dit verslag te doen toekomen.

4 Een afschrift van deze brief zenden wij ter kennis name aan de Colleges van Burgemeester en Wethouders van de in de MARN deelnemende gemeenten. Met vriendelijke groet, Het Dagelijks Bestuur van de gemeenschappelijke regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen De Voorzitter, Mr. J.G.M. Thijssen

5 Deloïtte Gemeenschappelijke regeling Milieusamenwerking Afvalverwerking Regio Nijmegen te Nijmegen «74 { /Jt je4mrih jo maart2016

6 Deloïtte. Deloitte Accountants B.V. Meander MD Arnhem Postbus AG Arnhem Nederland Tel: Fax: Aan het algemeen bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen Postbus BA NIJMEGEN Datum 31 maart2016 Onderwerp Behandeld door M.G. van de Visch MSc Rapport van bevindingen accountantscontrole 2015 Ons kenmerk / /TO Geachte leden van het algemeen bestuur, Hierbij ontvangt u ons accountantsverslag over het boekjaar Daarin zijn onze belangrijkste controlebevindingen samengevat. Wij hebben de jaarrekening 2015 van de Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen (hierna: MARN), opgesteld onder verantwoordelijkheid van het dagelijks bestuur, gecontroleerd. Bij deze jaarrekening 2015 hebben wij op 31 maart 2016 een goedkeurende controleverklaring verstrekt. Indien dit accountantsverslag nog vragen overlaat, zijn wij graag bereid dit rapport nader toe te lichten. Hoogachtend, Deloitte Op alle opdrachten verricht door Deloitte zijnde Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, Januari2014 gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer van toepassing. Deloitte Accountants BV. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited

7 Deloïtte maart / /TO Inhoudsopgave 1. Managementsamenvatting De opdracht die u ons hebt verstrekt Verloop van onze controle Samenvatting van onze controle van de jaarrekening De jaarstukken voldoen aan de vigerende voorschriften Een goedkeurende controleverklaring voor nformatiewaarde programmaverantwoording (mcl. paragrafen) Naleving Wet Normering Topinkomens (WNT) 6 3. Analyse jaarrekening Overzicht van baten en lasten Balans 7 4. Ter afsluiting 8 Bijlage 1: Verplichte onderwerpen van onze rapportage 9 Bijlage 2: Overzicht controleverschillen 11

8 Deloïtte maart Managementsamenvatting 1.1 De opdracht die 11 ons hebt verstrekt Wij hebben van u de opdracht gekregen om de jaarrekening 2015 van de GR MARN te controleren. De accenten en reikwijdte van de accountantscontrole zijn door u vastgelegd in de controleverordening. De doelstelling van de controle is het afgeven van een controle verklaring bij de jaarrekening 2015 van uw gemeenschappelijke De accenten en regeling. In dit rapport geven wij een toelichting op de bevindingen reikwijdte van onze naar aanleiding van onze controle. De accenten en reikwijdte van de controle zijn accountantscontrole zijn door ons vastgelegd in de opdracht- - vastgelegd in onze bevestiging opdrachtbevestiging, De belangrijkste bevindingen vanuit onze controle en de daaraan gekoppelde adviezen hebben wij in dit rapport opgenomen. De, vanuit onze beroepsorganisatie, verplichte rapportageonderdelen hebben wij opgenomen in bijlage 1 van dit rapport. In dat kader melden wij dat onze onafhankelijkheid ten opzichte van uw gemeenschappelijke regeling voldoende is geborgd. Daarnaast vragen wij uw aandacht voor het uitvoeren van een periodieke frauderisicoanalyse als vast onderdeel van uw interne controlesysteem. 1.2 Verloop van onze controle Wij zijn eind januari 2016 gestart met de controle van de jaarrekening Bij aanvang van de balanscontrole was de kwaliteit van de ter controle aangeboden conceptjaarrekening voldoende om onze controle te starten en af te ronden. De dossiervorming was voldoende en tevens hebben wij volledige medewerking van uw medewerkers gehad bij het uitvoeren van onze controlewerkzaamheden. Onze controle heeft niet geleid tot cijfermatige correcties in de jaarrekening. 1.3 Samenvatting van onze controle van de jaarrekening 2015 Een goedkeurende controleverklaring voor getrouwheid en rechtmatigheid. Geen resterende fouten en/of onzekerheden Bij de door het dagelijks bestuur opgestelde jaarrekening 2015 hebben wij een goedkeurende controleverklaring d.d. 31 maart 2016 voor zowel de getrouwheid als de financiële rechtmatigheid verstrekt. De jaarstukken 2015, bestaande uit het jaarverslag en de jaarrekening, voldoen aan de vereisten van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV). Er zijn, rekening houdend met de door u vastgestelde goedkeuringstoleranties en rapportagetolerantie, geen fouten en/of onzekerheden waarover wij u moeten rapporteren.

9 Deloïtte maart / /TO In 2015 is een totaal aan baten en lasten gerealiseerd van voordelig (2014: voordelig ). In 2015 is onttrokken aan de bestemmingsreserve in verband met het klimaat programma. Derhalve resteert een nog te bestemmen resultaat 2015 van voordelig (2014: voordelig ). Dit bedrag is afzonderlijk op de balans opgenomen als nog te bestemmen resultaat 2015.

10 Deloïtte maart / /TO 2. De jaarstukken voldoen aan de vigerende voorschriften 2.1 Een goedkeurende controleverklaring voor 2015 Bij de door het dagelijks bestuur opgestelde jaarrekening 2015 zijn wij voornemens een goedkeurende controleverklaring te verstrekken voor de getrouwheid en de financiële rechtmatigheid. Onze controle verklaring doen wij u separaat doen toekomen. Volledigheidshalve merken wij op dat indien tot de vergadering van het algemeen bestuur omstandigheden blijken die aanpassing van de jaarrekening noodzakelijk maken, een dergelijke aanpassing nog voor de vergadering van het algemeen bestuur moet worden gemaakt. Uiteraard vervalt in die situatie onze toestemming voor het opnemen van onze controleverklaring in de jaarstukken De door u vastgestelde goedkeuringstolerantie voor fouten bedraagt (1% van de totale lasten) en voor onzekerheden (3% van de totale lasten). Door u is eveneens vastgesteld dat de rapporteringstolerantie > bedraagt. In dit hoofdstuk rapporteren wij u de belangrijkste bevindingen ten aanzien van de jaarrekening Een overzicht van alle gecorrigeerde en geconstateerde niet-gecorrigeerde controleverschillen hebben wij in bijlage 2 opgenomen. 2.2 Informatiewaarde programmaverantwoording (mci. paragrafen) Het jaarverslag 2015 bestaat uit de programmaverantwoording en de jaarrekening. Dejaarverslaggeving voldoet aan de vereisten van het BBV. In het jaarverslag dient informatie opgenomen te worden over: wat hebben we gedaan, wat hebben we bereikt en wat heeft het gekost? Het jaarverslag vormt samen met de verplicht voorgeschreven paragrafen (zoals weerstands vermogen, bedrijfsvoering, etc.) het jaarverslag. Beide onderdelen vallen niet (expliciet) onder de controle van de jaarrekening. Primair object van de accountantscontrole (op grond van artikel 213 van de Gemeentewet) is de jaarrekening (overzicht van baten en lasten met toelichting en de balans met toelichting). De inhoud van de programmaverantwoording De jaarrekening hebben wij marginaal getoetst. Deze toetsing blijft beperkt tot het voldoet aan vereisten signaleren van mogelijke tegenstrijdigheden tussen de van het BBV. programmaverantwoording en de jaarrekening. Jaarverslag en De accountantscontrole omvat daarom geen oordeel over de jaarrekening zijn niet inhoudelijke juistheid en volledigheid van de informatieverstrekking tegenstrijdig opgenomen in de programmaverantwoording.

11 Deloitte maart / /TO In het BBV zijn voorschriften opgenomen ten aanzien van de inhoud van de programmaverant woording (voornamelijk) de verplicht voorgeschreven paragrafen. Uit onze toetsing van de programmaverantwoording concluderen wij dat de informatiewaarde van zowel het verslag als de verplichte paragrafen van een toereikend en kwalitatief goed niveau is. 23 N&eving Wet Normering Topinkomens (WNT) De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) is met ingang van 2013 van toepassing en vervangt tegelijkertijd de Wopt (Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens). Doelstelling van de wet is te verhinderen dat instellingen in de publieke en semipublieke sectoren rechtens in staat zijn bovenmatige bezoldigingen toe te kennen. Voor gemeenschappelijke regelingen geldt dat de directeur alsook de leden van het dagelijks bestuur en het algemeen bestuur als topfunctionaris worden aangemerkt. De algemene maximale bezoldiging voor een topfunctionaris bedraagt voor per jaar. De externe accountant is belast met de controle op de naleving van de WNT door de instelling. Overschrijding van de bezoldigingsnorm wordt aangemerkt als een onverschuldigde betaling, die door de topfunctionaris terugbetaald moet worden aan de instelling. Gebeurt dit niet, dan is Deloitte als accountant wettelijk verplicht om bij het ministerie melding te doen van deze onverschuldigde betaling. Wij hebben tevens een meldingsplicht indien u geen of onjuiste gegevens heeft gepubliceerd in de jaarrekening. Wij hebben vastgesteld dat de bezoldigingen over 2015 van MARN niet strijdig zijn met de WNT en dat de jaarrekening 2015 van de MARN voldoet aan de publicatieverplichtingen van de WNT.

12 Deloïtte maart / /TO 3. Analyse jaarrekening Overzicht van baten en tasten In 2015 is een totaal saldo van baten en lasten (voorheen resultaat voor bestemming) gerealiseerd van voordelig (2014: voordelig ). Ten opzichte van het begrote saldo van baten en lasten van is een negatieve afwijking te constateren van afgerond Dit komt door diverse geringe afwijkingen. Voor een gedetailleerd inzicht in de afwijkingen die aan de daling van het rekeningresultaat ten grondslag liggen, verwijzen wij u naar de toelichting op het overzicht baten en lasten van de jaarrekening Door de onttrekking van per saldo aan de bestemmingsreserve resteert een gerealiseerd resultaat over 2015 van voordelig (2014: voordelig). Overigens is in overeen stemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV), het gerealiseerde resultaat afzonderlijk opgenomen in de balans als nog te bestemmen resultaat. Hierover neemt u in 2016 een besluit. 3.2 Balans De stand van het eigen vermogen bedraagt per 31 december 2015, inclusief het nog te bestemmen rekeningresultaat 2015, (ultimo 2014: ). Het verloop en de samenstelling van het eigen vermogen is in de jaarrekening duidelijk toegelicht. Mede als gevolg van de afnemende activiteiten van de MARN, is door het bestuur besloten de algemene reserve in 2014 uitte keren aan de deelnemende gemeenten. Het resultaat 2015 ad moet nog door het algemeen bestuur worden bestemd.

13 Deloitte maart / /TO 4. Ter afsluiting Wij vertrouwen erop u met de uitvoering van onze werkzaamheden, uitmondend in ons oordeel bij de jaarrekening en dit rapport, van dienst te zijn geweest. Indien gewenst zijn wij graag bereid tot het geven van een nadere toijchting. U kunt hiervoor contact opnemen met ondergetekende of de heer M.G. van de Visch MS,,. Hoogachtend,

14 Deloïtte maart / T0 Bijlage 1: Verplichte onderwerpen van onze rapportage Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd De voorschriften in het kader van onafhankelijkheid zijn binnen de beroepsorganisatie van accountants (NBA) opgenomen in de Verordening inzake Onafhankelijkheid (hierna ViO) en vormen een belangrijk onderdeel van het normenkader waaraan een accountant moet voldoen. De naleving van de ViO is binnen de organisatie van Deloitte ingebed. Op basis van onze toetsing aan het normenkader en waar nodig aanvullend getroffen maatregelen concluderen wij dat onze onafhankelijkheid als certificerend accountant bij uw gemeenschappelijke regeling in 2015 is gewaarborgd. Frauderisico Van de accountant wordt op grond van de regels van de beroepsorganisatie (NBA) een professioneelkritische houding verwacht ten aanzien van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude in de jaarrekening. Ter invulling van deze professioneel-kritische houding zal de accountant een inschatting moeten maken van de frauderisico s, zich een beeld moeten vormen van de maatregelen van interne beheersing die de organisatie heeft getroffen om mogelijke fraudes van materieel belang te voorkomen en moeten bezien of deze maatregelen effectief zijn. Wanneer sprake is van een aanwijzing voor fraude, dan zal de accountant dit moeten communiceren met, afhankelijk van de aard van de fraude, de direct leidinggevende, en in sommige gevallen (fraude in de top van de Organisatie) en wanneer onvoldoende herstelwerkzaamheden worden ondernomen, het algemeen bestuur. Als onderdeel van onze controle hebben wij, bij zowel ons pre-audit gesprek als de bespreking van de jaarstukken 2015, de secretaris verzocht inzicht te geven in de eigen inschatting van het risico dat de jaarrekening een materiële afwijking zou kunnen bevatten als gevolg van fraude, in de aard, omvang en frequentie van deze inschattingen, het proces dat de directie daarbij hanteert, alsook de communicatie daarover met het personeel en met het toezichthoudend orgaan (i.c. de het algemeen bestuur). Tijdens deze gesprekken heeft de secretaris aangegeven zich bewust te zijn van frauderisico s en voorbeelden gegeven van de manier waarop hij deze beheerst.

15 Deloïtte maart / /TO De huidige economische ontwikkelingen kunnen voor bedrijven, instellingen en hun werknemers leiden tot verhoogde prikkels of gelegenheden tot het doen van of meewerken aan fraude. Gelet op het belang van een risicoanalyse die is toegespitst op de huidige economische ontwikkelingen en actuele interne beheersing attenderen wij u graag op onze folder Frauderisicoanalyse door directie en toezichthoudend orgaan (beschikbaar via: htt://actueel.deioitte. ni/diensten/accountancy/frauderisicoanalyse-door-directie-en-toezichthoudend orgaan) en adviseren het proces van periodieke frauderisicoanalyses een vast onderdeel te laten uitmaken van het interne controlesysteem dat erop is gericht bedrjfsrisico s te onderkennen, het belang en de waarschijnlijkheid daarvan in te schatten en het daarop toespitsen van de interne beheersing. Om invulling te geven aan de eerdergenoemde verplichting hebben wij een fraudediscussie gevoerd binnen het controleteam en met de secretaris van uw gemeenschappelijke regeling, waarbij wij de nadruk hebben gelegd op de eventuele mogelijkheden van materiële onjuistheden als gevolg van fraude in de jaarstukken en op preventieve maatregelen daarbij. Van de secretaris hebben wij de bevestiging ontvangen dat er geen onregelmatigheden zijn geconstateerd. Daarnaast hebben wij conform onze beroepsregels zelfstandig werkzaamheden uitgevoerd die erop waren gericht om het risico van het omzeilen van de interne beheersingsmaatregelen door het management te detecteren. Tevens hebben wij specifieke controles uitgevoerd op memoriaal boekingen, controles van schattingen en zijn wij alert geweest op significante en ongebruikelijke transacties. Geen aanwijzïngen dat er sprake is geweest van materiële fraude Hoewel wij, zoals hiervoor beschreven, een kritische houding hebben ten opzichte van risico s van fraude in de jaarrekening, merken wij op dat onze controle niet specifiek gericht is op het ontdekken van fraude. Tijdens de uitvoering van onze controle van de jaarrekening 2015 hebben wij geen aanwijzingen verkregen dat er sprake is geweest van fraude. Betrouwbaarheid en continuïteit geautomatiseerde gegevensverwerking Onze jaarrekeningcontrole is gericht op het geven van een oordeel omtrent de jaarrekening zelf en is niet primair gericht op het doen van uitspraken omtrent de betrouwbaarheid en de continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking als geheel of van onderdelen daarvan. Onze bevindingen daaromtrent raken dan ook slechts die onderdelen die wij onderzocht hebben, wat wil zeggen dat wij ter zake geen volledigheid pretenderen. Hiervoor is een specifiek daarop gericht onderzoek noodzakelijk. Bij onze controle zijn geen zodanige zaken betreffende de betrouwbaarheid en continuïteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking gebleken, waarvan wij aan u zouden moeten rapporteren.

16 Deloïtte maart / rr0 Bijlage 2: Overzicht controleverschillen Evaluatie van fouten en onzekerheden Er zijn géén geconstateerde fouten en onzekerheden voor zowel de getrouwheid als de rechtmatig heid en daardoor komen wij op grond van onze controle tot een goedkeurende controleverklaring voor de getrouwheid en de financiële rechtmatigheid.

17 BEGROTING 2017 MEERJARENRAMING

18 2 Begroting 2017 & Meerjarenraming

19 INHOUD Pagina 1 INLEIDING PROGRAMMA MARN Inleiding Bestuur Afvalverwerking Netwerkondersteuning PARAGRAFEN Financiële paragraaf Uitgangspunten Treasury Risicoparagraaf Aangegane en verstrekte leningen Resumé Omzetbelasting Verbonden partijen Aandeelhouderschap Stemrecht Raad van commissarissen Weerstandsvermogen Bedrijfsvoering Bestuursorganen Ambtelijke ondersteuning Informatievoorziening Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen Stortlocatie Opstalrecht installaties PROGRAMMABEGROTING Begrote lasten Begrote baten Kostenverdeelstaat Lasten Baten MEERJARENRAMING Lasten Meerjarenraming Baten Meerjarenraming

20 4 Begroting 2017 & Meerjarenraming

21 1 INLEIDING De MARN is een gemeenschappelijke regeling met acht deelnemende gemeenten in de regio Nijmegen. De gemeenschappelijke regeling behartigt de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van milieu, waaronder in ieder geval begrepen een doelmatige en milieuhygiënisch verantwoorde verwijdering van afvalstoffen. Voorliggend document betreft de begroting van de MARN voor 2017 inclusief een Meerjarenraming voor de periode PROGRAMMA MARN 2.1 Inleiding Doelstelling, taken en bevoegdheden Tot 1 januari 2014 hield de gemeenschappelijke regeling MARN zich bezig met projecten op het brede terrein van Milieu waaronder afval en in het bijzonder het aandeelhouderschap in ARN B.V.. Het Algemeen Bestuur heeft de notitie Toekomstvisie MARN einde 2013 vastgesteld. Op basis van die notitie heeft de MARN met ingang van het jaar 2014 een andere opzet gekregen. De MARN als zelfstandige rechtspersoon blijft in stand maar van een projectorganisatie met een klein secretariaat is zij omgebouwd naar een netwerkorganisatie van de deelnemers met coördinerende ondersteuning door een gedetacheerde secretaris. Rechtskarakter en producten De gemeenschappelijke regeling is een rechtspersoonlijkheid bezittend samenwerkingsverband, dat is opgericht op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen. Ter uitvoering van de doelstelling van de MARN worden de volgende producten onderscheiden: 1. Bestuur; 2. Afvalverwerking, in het bijzonder de relatie met ARN B.V.; 3. Netwerkondersteuning. 2.2 Bestuur Wat willen we bereiken? Een openbaar lichaam als de MARN heeft wettelijk een aantal organen met een doelstelling zoals omschreven in de tekst van de gemeenschappelijke regeling. Om de doelstelling te kunnen realiseren en als ondersteuning voor de taken en bevoegdheden kent de MARN een bestuur en een (gedetacheerde) ambtelijke coördinatie. Met deze ondersteuning willen we bereiken dat de doelstelling, de taken en bevoegdheden zoals omschreven in de tekst van de regeling in goed overleg gerealiseerd kunnen worden. Wat doen we ervoor? Voor een omschrijving van de organisatie wordt verwezen naar paragraaf 3.6 Bedrijfsvoering. Gedurende het gehele jaar wordt een beperkt aantal vergaderingen van het Algemeen en Dagelijks Bestuur gepland. Begroting 2017 & Meerjarenraming

22 Na besluitvorming in het Dagelijks en, indien van toepassing, het Algemeen Bestuur worden de besluiten waar nodig uitgewerkt en uitgevoerd door de secretaris. Indien gewenst of noodzakelijk vindt de uitwerking plaats door een externe partij, waarbij de secretaris een coördinerende rol heeft. Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de begrote kosten van 2017 als ook 2016 opgenomen alsook de werkelijke kosten van Product Bestuur Begroting 2017 Begroting 2016 Rekening 2015 Lasten Baten Saldo Afvalverwerking Wat willen we bereiken? Gezien dit product het geheel aan (financiële) relaties met ARN B.V. betreft betekent dat een goede en constructieve relatie met de ARN B.V. wordt onderhouden, waarbij de (financiële) risico s zoveel mogelijk worden beheerst dan wel waar mogelijk verlaagd, een zo laag mogelijk tarief wordt nagestreefd, er een maximale uitoefening van bevoegdheden plaatsvindt in de aandeelhoudersvergadering en waarbij ARN B.V. een bijdrage levert aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de deelnemers in de MARN. Wat doen we daarvoor? Het product Afvalverwerking betreft het geheel aan (financiële) relaties die de MARN heeft met de besloten vennootschap naar Nederlands recht, ARN B.V. De MARN is op een aantal wijzen verbonden met ARN B.V., zoals: 1. Contractpartner voor aanlevering van afval en indirect leverancier van afvalstoffen (via de gemeenten); 2. Aandeelhouder in het aandelenkapitaal van ARN B.V.; 3. Eigenaar/verhuurder van gronden waarop de installaties en stortlocatie van ARN B.V. zijn gelegen. Daarnaast is in het kader van de aanlevering van het afval aan de ARN B.V. een vereveningsbijdrage transportkosten opgesteld voor de acht MARN-gemeenten. Wat mag het kosten? In onderstaande tabel zijn de begrote kosten van 2017 en 2016 inzake het product Afvalverwerking opgenomen alsook de werkelijke kosten van Begroting 2017 & Meerjarenraming

23 Product Afvalverwerking Begroting 2017 Begroting 2016 Rekening 2015 Lasten Baten Saldo Uit het voordelige saldo op afvalverwerking dekt de MARN de organisatie-, bestuurskosten en de overige kosten die ten laste komen van de MARN. 2.4 Netwerkondersteuning Wat willen we bereiken? De MARN is omgebouwd van een projectorganisatie tot een netwerkorganisatie. We willen bereiken dat de deelnemende gemeenten via dit netwerk taken op het beleidsterrein Milieu verwezenlijken. Wat doen we daarvoor? De MARN verschaft ondersteuning in de zin van coördinatie en een projectbudget ten behoeve van de gemeenten. Wat mag het kosten? Het product Netwerkondersteuning is een met de begroting 2014 ingevoerd product. Het betreft voor het jaar 2017 alleen nog het Projectenbudget. Product Netwerkondersteuning Begroting 2017 Begroting 2016 Rekening 2015 Lasten Baten Saldo Begroting 2017 & Meerjarenraming

24 3 PARAGRAFEN 3.1 Financiële paragraaf Uitgangspunten De gemeenschappelijke regeling houdt zich aan de Begrotingsrichtlijnen Regio Nijmegen voor wat haar financieel beleid betreft. De begroting van de MARN kent geen bijdragen van gemeenten maar heeft een eigen financieringsstructuur. De nieuwe wijze van opzet van de MARN heeft geleid tot een andere begroting en begrotingsposten en bedragen. Daarbij dient bedacht te worden dat de begrotingen van de MARN altijd meer dan sluitend zijn en ook voor het jaar 2017 is dat het geval. Tenslotte worden positieve exploitatiesaldo s, op basis van een vastgestelde jaarrekening, conform besluit van het Algemeen Bestuur uitgekeerd aan de deelnemende gemeenten conform de bepalingen van de tekst van de gemeenschappelijke regeling MARN tenzij het Bestuur een andere bestemming daar aan geeft. Met ingang van december 2013 is het zogenaamde schatkistbankieren ingevoerd. Ook de MARN valt hieronder. De MARN heeft daarvoor een speciale rekening bij haar huisbankier geopend en een rekening bij het Rijk. Bedragen boven het drempelbedrag dienen door de MARN op de speciale rekening te worden overgemaakt Treasury In de vergadering van het Algemeen Bestuur d.d. 20 juni 2011 is het geactualiseerde Treasurystatuut van de gemeenschappelijke regeling vastgesteld. 3.2 Risicoparagraaf In deze paragraaf worden alle risico s opgenomen en toegelicht Aangegane leningen De MARN is in het verleden tevens een aantal leningen aangegaan in het kader van de aanschaf van de gronden waarop de installaties van ARN B.V. zijn gebouwd en de stortplaats wordt geëxploiteerd evenals de financiering van de aandelen in ARN B.V.. Van deze resteert alleen nog een lening bij BNG van met een rentepercentage van 0,2% voor de periode zes maanden te beginnen vanaf 1 januari Hierop wordt niet afgelost Resumé In de begroting van de MARN is geen voorziening voor bovengenoemd risico getroffen. In artikel 27 lid 1 van de tekst van de gemeenschappelijke regeling MARN wordt vermeld dat de gemeenten gezamenlijk garant staan voor de juiste betaling van rente, aflossing, boeten en kosten van de door het openbaar lichaam gesloten en af te sluiten langlopende en kasgeldleningen en in rekening opgenomen en op te nemen gelden, en voor de door het openbaar lichaam verstrekte garanties. In lid 2 van dat artikel wordt verder vermeld dat elke deelnemende gemeente hierbij is verbonden naar verhouding van haar inwonertal. Daarbij zijn de inwonertallen bepalend zoals deze door het Centraal Bureau voor de Statistiek worden bekend gemaakt. Tevens zijn er geen claims van derden, noch zijn er bijzondere risico s in de deelnemingen en zijn er geen rechtsgedingen. 8 Begroting 2017 & Meerjarenraming

25 3.3 Omzetbelasting Ten aanzien van de BTW geldt dat de MARN: 1. volledig in de BTW-heffing is betrokken; 2. voor 99% vooraftrek geniet. 3.4 Verbonden partijen Voor de financiële consequenties van deze relatie wordt verwezen naar het Treasuryverslag als ook de Risicoparagraaf Aandeelhouderschap MARN heeft een groot aandelenpakket in de vennootschap ARN B.V. Het betreffen aandelen. Daarmee heeft de MARN een belang van 37,5%. Deze aandelen zijn door de MARN voor 100% volgestort. De aandelen hebben een nominale waarde van Stemrecht Gedurende het jaar 2017 zal MARN een stemrecht hebben overeenstemmend met 37,5% van de aandelen resulterende in een stemrecht van 39,4% aangezien een klein aantal aandelen door ARN B.V. zelf worden gehouden waarop voor haar geen stemrecht rust. Aantal aandelen Stempercentage REMONDIS ,00% MARN ,40% De Vallei ,40% Rivierenland 588 6,20% ARN B.V ,00% ,00% Raad van commissarissen De ARN B.V. kent naast de directie tevens een Raad van commissarissen. Namens de regioaandeelhouders, waaronder de MARN, zullen een drietal leden in het jaar 2017 in de Raad van commissarissen zitting hebben. Bij het opstellen van de begroting had de MARN twee vertegenwoordigingen in de Raad van Commissarissen, t.w. de heren Lepoutre, wethouder te Druten, en dhr. Van Eert, burgemeester van Beuningen. 3.5 Weerstandsvermogen In het kader van de behandeling van de Jaarrekening 2012 is besloten dat gezien de nieuwe situatie bij de MARN de notitie weerstandsvermogen wordt aangepast aan de inmiddels gewijzigde omstandigheden met de daarbij behorende risico s. Deze notitie is door het Algemeen Bestuur in juni 2014 vastgesteld. De conclusie is dat de MARN geen behoefte heeft aan een weerstandsvermogen anders dan de begrote voor de begrotingspost Onvoorzien. Indien de Algemene reserve onvoldoende is om in een bepaald jaar tekorten, die voortvloeien uit de rekening, op te vangen en er geen andere dekking kan worden gevonden, wordt het bepaalde in de tekst van de gemeenschappelijke regeling MARN artikel 28 van toepassing. Daarin is Begroting 2017 & Meerjarenraming

26 bepaald dat de gemeenten naar rato van het inwonerstal dienen bij te dragen in tekorten van de MARN. Daarbij dienen cijfers van het CBS over het inwonertal te worden gebruikt. 3.6 Bedrijfsvoering Nieuwe opzet Het Algemeen Bestuur heeft in zijn vergadering van 28 november 2013 ingestemd met de notitie inzake de toekomst van de MARN. Uitgangspunt De gemeenschappelijke regeling MARN blijft in deze opzet juridisch in stand. De juridische entiteit MARN heeft een aantal verplichtingen waaraan zij gebonden is. De MARN heeft namelijk verplichtingen in het kader van het aandeelhouderschap in en contractpartij voor ARN.B.V., zoals de aanlevering van afval tot en met in ieder geval Dit alles maakt het dat de MARN niet kan worden opgeheven. Opzet De opzet van de organisatie is veranderd. Van een projectorganisatie is de MARN omgezet naar een netwerkorganisatie met daarin een grotere rol voor de deelnemende gemeenten. Omdat de MARN als juridische entiteit een openbaar lichaam blijft, heeft zij daarbij ook de door de wet en de tekst van de regeling behorende organen: het Algemeen Bestuur, het Dagelijks Bestuur en de Voorzitter Bestuursorganen Het Algemeen Bestuur Het Algemeen Bestuur bestaat uit acht leden, te weten de leden van de Colleges van Burgemeesters en Wethouders van de deelnemende gemeenten. Tevens zijn er evenzoveel plaatsvervangende leden aangewezen. Door de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen zijn een aantal bevoegdheden die tot 1 januari 2016 toekwamen aan het Algemeen Bestuur overgedragen aan het Dagelijks Bestuur. Het Dagelijks Bestuur Het Dagelijks Bestuur telt vier leden inclusief de Voorzitter. De Voorzitter De Voorzitter wordt door en uit het Algemeen Bestuur benoemd. De Voorzitter is belast met de leiding van de vergaderingen van het Dagelijks als ook het Algemeen Bestuur en is lid van beide organen. Hij vertegenwoordigt de regeling in en buiten rechte Ambtelijke ondersteuning Secretariaat en personeel Met ingang van 1 januari 2014 heeft de MARN geen personeel meer in eigen dienst. De secretaris wordt gedetacheerd bij de MARN. Vanwege de andere opzet heeft de secretaris niet meer die rol die hij voorheen had. Het betreft nu een meer coördinerende rol tussen de besturen, regiegroep en de vakberaden. 10 Begroting 2017 & Meerjarenraming

27 Regiegroep In de nieuwe opzet is een Regiegroep in het leven geroepen bestaande uit hoofden van dienst van de deelnemers. De Regiegroep komt bij elkaar en doet een voorstel aan het Dagelijks Bestuur over de verdeling van het projectenbudget. Tevens worden de begroting en de jaarrekening aldaar besproken. Administratie In 2017 zal de administratie door het bureau BGH Accountants & Adviseurs worden verzorgd Informatievoorziening De verschillende onderwerpen en projecten worden geregeld besproken in de vergaderingen van het Algemeen Bestuur. Voor specifieke onderwerpen worden Colleges van Burgemeester en Wethouders als ook Raden tussentijds geïnformeerd en naar hun opvattingen gevraagd naar gelang het onderwerp. Voor een aantal voorstellen is dat zelfs verplicht, zoals voor de begroting en de rekening. 3.7 Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen De MARN is eigenaar van gronden waarop de installaties van ARN B.V. zijn gevestigd alsmede de stortplaats is gesitueerd. Voor het overige is de MARN geen eigenaar van enige andere kapitaalgoederen Stortlocatie De stortlocatie is verhuurd aan de ARN B.V.. ARN B.V. is gerechtigd op deze locatie een stortplaats te exploiteren. Op dit deel van de gronden in eigendom van de MARN is door de MARN de afgelopen jaren afgeschreven. De stortlocatie zal bij beëindiging conform de daarvoor geldende regels worden afgewerkt waarbij de zorg voor de stortlocatie op de Provincie Gelderland overgaat Opstalrecht installaties Ten behoeve van de installaties die gebouwd zijn op een deel van de gronden is ten behoeve van ARN B.V. een opstalrecht gevestigd. Dit opstalrecht is bij notariële acte vastgelegd. Bij beëindiging van het opstalrecht dient ARN B.V. dat deel van de gronden op te leveren vrij van alle opstallen en verontreinigingen, voor rekening van ARN B.V.. Op dit deel van de gronden in eigendom van de MARN wordt niet afgeschreven. Begroting 2017 & Meerjarenraming

28 4 PROGRAMMABEGROTING Begrote lasten 2017 In onderstaande tabel zijn de begrote lasten voor 2017 als ook nog die van 2016 opgenomen. Daarnaast zijn de werkelijke lasten over 2015 (op basis concept-rekening) opgenomen. Begrote lasten Omschrijving geraamde lasten geraamde lasten w erkelijke lasten Bestuur dienstjaar dienstjaar dienstjaar euro's euro's euro's Personeel Overige goederen en diensten Afschrijving inventaris Totaal Bestuur Afvalverwerking Rente Vereveningsbijdrage transportkosten Totaal Afvalverwerking Netwerkondersteuning Regionale projecten Klimaatprojecten Milieu-educatie Taakoverdracht handhaving Totaal Netwerkondersteuning Onvoorzien Toevoeging reserves - Onttrekking reserves Te realiseren totaalsaldo van baten en lasten Totalen Begroting 2017 & Meerjarenraming

29 4.2 Begrote baten 2017 In onderstaande tabel zijn de begrote lasten voor 2017 als ook die nog van 2016 opgenomen. Daarnaast zijn de werkelijke lasten over 2015 (op basis concept-rekening) opgenomen. Begrote baten Omschrijving geraamde baten geraamde baten w erkelijke baten Bestuur dienstjaar dienstjaar dienstjaar euro's euro's euro's Rente ING bank / Schatkistbankieren Totaal Bestuur Afvalverwerking Huren en pachten Vereveningsbijdrage transportkosten Totaal Afvalverwerking Netwerkondersteuning Regionale projecten Totaal Netwerkondersteuning Totalen Begroting 2017 & Meerjarenraming

30 4.3 Kostenverdeelstaat In onderstaande tabel is de kostenverdeelstaat opgenomen gevolgd door een nadere toelichting. Kostenverdeelstaat 2017 Hierna volgt voor alle kosten en baten een toelichting per categorie. Totaal Bestuur Afval Netwerkondersteuning Onvoorzien LASTEN 1. Personeel Overige goederen en diensten Netwerkondersteuning Rente Onvoorzien Vereveningsbijdrage Totaal Lasten BATEN 1. Huren en pachten Rente Vereveningsbijdrage Totaal Baten Exploitatiesaldo Lasten 1. Personeel Met ingang van 1 januari 2014 is er geen personeel meer in vaste dienst. De resterende formatie bestaande uit de secretaris (0,3 fte) is gedetacheerd bij de MARN. Om die reden wordt de lasten die gemoeid zijn met de detachering vermeld onder het product Bestuur. 2. Overige goederen en diensten De posten zijn wat aangepast aan de daadwerkelijke kosten. Dit heeft geleid tot een aanpassing van de onderlinge posten van de Overige goederen en diensten aan de daadwerkelijke situatie. Met name is de post (juridische) adviezen aangepast. Vanwege de netwerkorganisatie en de beperkte omvang van het secretariaat zal vaker een beroep moeten worden gedaan voor expertise van derden. Deze post is daarmee in overeenstemming gebracht. Overzicht begrote kosten Overige goederen en diensten Overige goederen en diensten Begroting 2017 Begroting 2016 Rekening 2015 Kostenpost Bedrag Bedrag Bedrag (Juridische) adviezen Controle jaarrekening Bureaukosten Vergader- representatiekosten Diverse kosten Administratie Telefoon/internet en postverzorging Verzekeringen Archiefbeheer/-inspectie Bankkosten Onverrekenbare BTW Totaal Begroting 2017 & Meerjarenraming

31 3. Rente Overzicht begrote Rente Rente lening ter financiering van de aanschaf van aandelen en gronden Totaal Vereveningsbijdrage: uit te keren bedragen Overzicht begrote Vereveningsfonds Transportkosten Vereveningsfonds transportkosten uit te keren Totaal Projectenbudget Voor regionale projecten is maximaal euro beschikbaar. Dit budget is verdeeld naar bedragen per gemeente. Elke gemeente heeft een basisbedrag van ter beschikking gekregen. Het restant wordt verdeeld naar rato van inwonertal. Vanuit de vakberaden kunnen projectvoorstellen worden ingediend. In een vergadering van de Regiegroep worden de projecten besproken en geven gemeenten aan aan welke projecten zij zullen deelnemen. Uiteindelijk kent het Dagelijks Bestuur de budgeten toe. Overzicht begroot projectenbudget Regionale projecten Totaal Onvoorzien Overzicht begrote Onvoorzien Onvoorzien Totaal Baten 1. Huren en pachten Voor 2017 wordt een vergoeding voor het opstalrecht en een huursom geraamd van in totaal Overzicht begrote Huren en pachten Huur/retributierecht Totaal Begroting 2017 & Meerjarenraming

32 2. Rente Het betreft hier ontvangen rente op de rekening bij de ING en de vergoeding voor het Schatkistbankieren. Overzicht begrote Rente Rente-inkomsten ING bank/rijk 5 Totaal 5 3. Vereveningsbijdrage transportkosten: te ontvangen bedragen De totaal te ontvangen gelden zijn exact gelijk aan de door de MARN uit te keren bedragen. Overzicht begrote Vereveningsfonds Transportkosten Vereveningsfonds transportkosten te ontvangen Totaal Voordelig exploitatiesaldo Hieronder wordt het voordelige exploitatiesaldo voor 2017 geraamd. Overzicht opbouw exploitatiesaldo MARN Product Bedrag Saldo Bestuur Saldo Afvalverwerking Saldo Netwerkondersteuning Onvoorzien Voordelig exploitatiesaldo Begroting 2017 & Meerjarenraming

33 5 MEERJARENRAMING Begroting 2017 & Meerjarenraming

34 5.1 Lasten Meerjarenraming Lasten meerjarenbegroting geraamde geraamde geraamde lasten lasten lasten dienstjaar dienstjaar dienstjaar Bestuur Personeel Overige goederen en diensten Totaal Bestuur Afvalverw erking Rente Vereveningsbijdrage transportkosten Totaal Afvalverwerking Netw erkondersteuning Regionale projecten Totaal Netwerkondersteuning Onvoorzien Voordelig exploitatiesaldo Totalen Begroting 2017 & Meerjarenraming

35 5.2 Baten Meerjarenraming Baten meerjarenbegroting Omschrijving geraamde geraamde geraamde baten baten baten dienstjaar dienstjaar dienstjaar Bestuur Rente ING bank / Schatkistbankieren Totaal Bestuur Afvalverw erking Huren en pachten Vereveningsbijdrage transportkosten Totaal Afvalverwerking Netw erkondersteuning Totaal Netwerkondersteuning Totalen Begroting 2017 & Meerjarenraming

36 JAARVERSLAG 2015

37

38 INHOUD Pagina 1. PROGRAMMA & PRODUCTEN Programma Bestuur Afvalverwerking Netwerkondersteuning PARAGRAFEN Financiële paragraaf Verbonden partijen Weerstandsvermogen Bedrijfsvoering Onderhoud kapitaalgoederen JAARREKENING Algemeen Balans Toelichting balans Overzicht van baten en lasten Toelichting overzicht van baten en lasten Bestuur Product Afvalverwerking Netwerkondersteuning Analyse begrotingsrechtmatigheid Analyse onvoorzien Analyse overzicht van baten en lasten Wet normering topinkomens Bijlage 1 Bijlage 2 Lijst van bestuursleden Controleverklaring van de onafhankelijk accountant

39

40 PROGRAMMA & PRODUCTEN 1.1 Programma Doelstelling, taken en bevoegdheden en producten De gemeenschappelijke regeling MARN houdt zich bezig met projecten op het brede terrein van milieu waaronder afval en in het bijzonder het aandeelhouderschap in ARN B.V.. Dat maakt ook haar programma uit. De wijze waarop de MARN uitvoering hieraan geeft is middels een netwerkorganisatie waarbij de uitvoering van onderdelen voor en namens de deelnemende gemeenten voorop staat. In dat kader laat de MARN jaarlijks een aantal activiteiten uitvoeren die tot doel hebben de belangen van de acht deelnemende gemeenten op milieugebied te behartigen dan wel de gemeenten op milieugebied te ondersteunen. Rechtskarakter De gemeenschappelijke regeling is een rechtspersoonlijkheid bezittend samenwerkingsverband, dat is opgericht op grond van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. Ter uitvoering van de doelstelling van de MARN worden de volgende producten onderscheiden: 1. Bestuur; 2. Afvalverwerking, in het bijzonder de relatie met ARN B.V.; 3. Netwerkondersteuning. 1.2 Bestuur Wat hebben we bereikt? In de begroting 2015 is aangegeven dat we middels de realisatie van het product Bestuur willen bereiken dat de doelstelling, de taken en bevoegdheden zoals omschreven in de tekst van de regeling in goed overleg gerealiseerd kunnen worden. Wat hebben we er voor gedaan? Het Dagelijks en Algemeen Bestuur Voor een overzicht van de bestuursleden wordt verwezen naar de bijlage 1. Gedurende het jaar 2015 is het gehele jaar gewerkt volgens de nieuwe wijze van werken. Vanwege de herindeling van de gemeenten Groesbeek, Millingen aan de Rijn en Ubbergen in een nieuwe gemeente (tot ) Groesbeek geheten is namens de nieuwe gemeente de heer Thijssen tot het Algemeen Bestuur toegetreden en is door dit bestuur tot voorzitter benoemd. Belangrijke onderwerpen waren onder meer de wijziging van de tekst van de gemeenschappelijke regeling vanwege de herindeling maar ook vanwege de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen, de algemene vergaderingen van ARN B.V., de invoering van het gescheiden inzamelen van blik en drankkartons tegelijkertijd met de inzameling van de gescheiden ingezamelde kunststof verpakkingen als ook de discussie over aanleverovereenkomst die de MARN heeft met ARN B.V.. Op 18 december is de gewijzigde tekst van de gemeenschappelijke regeling MARN in werking getreden, een dag na publicatie in de Staatscourant. Wat heeft het gekost? Product Bestuur Rekening 2014 Begroting 2014 Lasten Baten Saldo Voor een verdere onderbouwing en toelichting word verwezen naar de jaarrekening. Jaarverslag MARN maart

41 1.3 Afvalverwerking Wat hebben we bereikt? Het product betreft het geheel aan (financiële) relaties die de MARN heeft met de besloten vennootschap ARN B.V. De MARN is op een aantal wijzen verbonden met deze vennootschap: 1. Contractpartner voor aanlevering van afval en indirect l ABCD E 2. FADCACAFE 3. Eigenaar/verhuurder van de gronden waarop de installaties en stortlocatie van ARN AE 4. Garantiestelling. MARN heeft sedert jaren een langdurige doorlopende overeenkomst voor het aanleveren van verschillende afvalstromen waaronder GFT, met ARN B.V.. Voor wat de huur van de gronden betreft is een bedrag groot van ARN B.V. ontvangen, waarmee de onkosten van de MARN worden gedekt. Wat hebben we er voor gedaan? MARN heeft zijn rol als aandeelhouder gespeeld in de Algemene Vergadering van Aandeelhouder waarbij de stukken van ARN B.V. zijn besproken. Wat heeft het gekost? Product Afvalverwerking Rekening 2014 Begroting 2014 Lasten Baten Saldo Uit het voordelig saldo op afvalverwerking dekt de MARN de organisatie- en bestuurskosten en de overige kosten die ten laste komen van de MARN. 1.4 Netwerkondersteuning Wat hebben we bereikt? De MARN is omgebouwd van een projectorganisatie tot een netwerkorganisatie. De MARN en haar gemeenten zien een meerwaarde in het gezamenlijk oppakken van projecten om zodoende haar activiteiten op milieugebied kwalitatief hoogwaardiger, effectiever en/of efficiënter te kunnen uitvoeren. Wat is er voor gedaan? Het afgelopen jaar zijn op basis van het projectenbudget verschillende projecten uitgevoerd op het terrein afval, klimaat en bodem. AFVAL Communicatiecampagne drankenkartons en blik In 2015 is een communicatiecampagne gevoerd om inwoners van de regio te informeren dat ook drankkartons en blik bij het kunststofverpakkingsafval mag worden aangeboden waardoor de mate van afvalscheiding wordt verbeterd. De campagne is door Dar uitgevoerd, MARN heeft een bijdrage van geleverd in de kosten. Het doel was dat de hoeveelheid restafval per inwoner per jaar met 5 kg zou dalen. Op het moment van opstellen van de jaarrekening 2015 waren nog geen resultaten bekend. Aanlevering afval aan ARN B.V. (Vuilverwerkingsovereenkomst) Het Algemeen Bestuur heeft besloten de discussie over de aanleverovereenkomst extern te laten begeleiden. Op basis van een drietal offertes is aan het bureau IPR-NORMAG de opdracht 2 Jaarverslag MARN maart 2016

42 gegund. Zij hebben het proces begeleid. Tevens is voor de raadsleden van de deelnemende gemeenten een informerende bijeenkomst georganiseerd. KLIMAAT Aanbestedingstraject elektriciteit en gas 2016 afgerond en volgende aanbesteding inclusief marktconsultatie gestart De voorbereidingen voor de aanbesteding voor elektriciteit en gas voor Groesbeek, Ubbergen, Millingen aan de Rijn, Beuningen, Druten, Heumen, Nijmegen en Wijchen zijn gestart. Omwille van de huidige contractduur is gekozen voor een traditionele aanbesteding voor 2016 (en eventueel 2017) met separate vergroening; de aanbesteding is in 2015 uitgevoerd en afgerond. Tevens zijn de werkzaamheden voor de volgende aanbesteding voor 2017 opgestart. Expliciet onderdeel van dat inkooptraject is de wens om zoveel mogelijk additioneel regionaal opgewekte duurzame energie te betrekken. Om dit vooraf realistisch te peilen is er een marktconsultatie gehouden. Centrale vraag hierbij is in hoeverre een aanbesteding van elektriciteit en gas kan leiden tot additionele opwekking van hernieuwbare energie, bij voorkeur ook regionaal. Uitvoering provinciale subsidie isolatie bestaande woningbouw De provincie Gelderland kent een subsidieregeling waarbij woningeigenaren onder bepaalde voorwaarden 500 subsidie krijgen indien zij hun woning isoleren. De MARN heeft de back-office voor deze regeling via Avalon uitgevoerd. Door dit gezamenlijk op te pakken kan de uitvoering efficiënter en effectiever worden gedaan dan door de individuele gemeenten afzonderlijk. Buurten Over Energie (voorheen Meters maken in verduurzamen bestaande bouw) Dit project richt zich op energiebesparing in de bestaande particuliere woningvoorraad. Binnen het project zijn gemeenten geholpen met het stimuleren en faciliteren van lokale initiatieven voor en door eigenaar-bewoners die erop zijn gericht de bestaande woningvoorraad te verduurzamen. Er is een eigen blok-voor-blok aanpak op maat ontwikkeld die gericht is op het verleiden van huizenbezitters in één bepaalde wijk/kern om samen met hun buren en andere wijkbewoners in beeld te krijgen welke energie(besparings)maatregelen zij moeten treffen aan hun woning. Met als concrete vervolgstap dat de maatregelen door dit collectief ook worden uitgevoerd, bij voorkeur met regionale c.q. lokale bedrijven/aannemers. De daadwerkelijke uitrol vond plaats in 2014 en Concessie laadpalen Door de sterke groei van het aantal elektrische voertuigen neemt ook de behoefte aan (openbare) laadpunten toe. De gemeente is als eigenaar en beheerder van de openbare ruimte nauw betrokken bij het plaatsen van laadpalen. In 2014 is in de regio een gezamenlijke concessie verleend aan Cofely voor laadpalen, waarna in 2015 ook in de MARN-regio laadpalen geplaatst zijn met subsidiegelden van de Stadsregio. VNG-Ondersteuningsstructuur Sinds medio 2014 werken 30 gemeenten in de milieusamenwerkingsverbanden MARN, MRA en Rivierenland op het verduurzamen van de woningvoorraad. Dit gebeurt via de VNG, waarbij het de bedoeling is dat op termijn alle 30 gemeenten eigenaar-bewoners informeren middels een (digitaal) energieloket en begeleiden in hun zoektocht naar bedrijven die energiebesparende en/of opwekkende maatregelen kunnen uitvoeren. Verduurzamen schoolgebouwen Om de kansen voor duurzaamheid onder de aandacht te brengen bij schoolbesturen is door MARN en MRA een wervende folder opgesteld met aansprekende voorbeelden voor en door regionale scholen. Hier is nog een vervolg aan gegeven door in september een inspiratiesessie te organiseren voor schoolbesturen. Verduurzamen bedrijventerreinen In de samenwerking tussen MARN en MRA wordt voor de doelgroep bedrijventerreinen een boostcamp voor studenten georganiseerd. Dit vindt plaats in 2016, alhoewel de voorbereidende werkzaamheden in 2015 zijn gestart. Voor de boostcamp zijn studenten van HAN, RU, ArtEZ, Van Hall Larenstein, ROC's en Helicon geworven die met bedrijventerreinen uit de regio als concrete case aan de slag gaan. De insteek is om tijdens een intensieve dag te komen tot inspirerende suggesties om bedrijventerreinen te verduurzamen. Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

43 BODEM Basisregistratie ondergrond (BRO) Voor het project Basisregistratie ondergrond is in 2014 een quick-scan gestart onder de MARNgemeenten om inzicht te krijgen in de gevolgen van de BRO voor de organisatie en de processen. De resultaten daarvan zijn vastgelegd in een rapportage. Een eerste versie van het onderzoek dateert van 21 januari De definitieve versie van het rapport is op 11 mei 2015 geleverd. Als gevolg van de wettelijke verplichte BRO moeten de gemeenten gegevens over de ondergrond verplicht aanleveren aan een landelijke voorziening. Het gaat om diverse gegevens. De invoering vindt stapsgewijs plaats en zal naar verwachting 10 jaar in beslag nemen, waarbij de verwachting is dat de BRO per in werking zal treden. Daarom is alleen gekeken naar gegevens waarmee binnen de BRO wordt gestart. Voor de te registreren gegevens is informatie bij de gemeenten informatie verzameld om inzicht te krijgen wat de gevolgen van die aanleverplicht zijn voor de gemeentelijke organisatie. Geconcludeerd wordt dat vooral afstemming in processen van belang is. Omdat meerdere gemeentelijke afdelingen betrokken zijn bij de BRO moeten goede procesafspraken worden gemaakt. Ook is een inschatting gemaakt van de benodigde capaciteit om de BRO te implementeren binnen de gemeenten. Asbestprotocol Daarnaast is opdracht gegeven voor het opstellen van een asbestprotocol: hoe om te gaan met asbest dat op of in de bodem wordt aangetroffen. Aan dit project wordt door alle MARN gemeenten m.u.v. de gemeente Mook en Middelaar deelgenomen. De werkzaamheden zijn in 2015 gestart. Naar verwachting wordt het rapport in februari 2016 in concept opgeleverd. Hiermee ontstaat helderheid over gemeentelijke verantwoordelijkheden. Het biedt de individuele ambtenaar een handvat om de juiste stappen te zetten. Wat heeft het gekost? Product Netwerkondersteuning Rekening 2014 Begroting 2014 Lasten Baten Saldo Voor een verdere onderbouwing en toelichting word verwezen naar de jaarrekening. 4 Jaarverslag MARN maart 2016

44 PARAGRAFEN 2.1 Financiële paragraaf Uitgangspunten De gemeenschappelijke regeling houdt zich aan de Begrotingsrichtlijnen Regio Nijmegen voor wat haar financieel beleid betreft. Positieve resultaten op basis van een vastgesteld jaarverslag worden conform besluiten van het Algemeen Bestuur uitgekeerd aan de deelnemende gemeenten conform de bepalingen van de tekst van de gemeenschappelijke regeling MARN (zie ook weerstandsvermogen). Treasury Verslag over het jaar 2015 Het Treasurystatuut bepaalt dat elk jaar bij de rekening verslag wordt gedaan van de ontwikkelingen daarin gedurende het afgelopen jaar. Refererend aan de Wet fido wordt in het statuut de treasuryfunctie omschreven als: het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico s. De gelden die de gemeenschappelijke regeling niet direct nodig heeft gehad voor haar eigen exploitatie zijn gedurende het jaar 2015 ondergebracht bij de ING-bank. Overigens is einde 2013 de MARN komen te vallen onder het zogenaamde Schatkistbankieren. Bedragen boven de (gemiddeld over een maand) worden op een speciaal daartoe geopende rekening gezet bij het Rijk. Gedurende het jaar 2015 heeft de MARN rente betaald over de door haar aangegane lening. De lening van de MARN groot is met ingang van 5 december 2014 verlengd voor de periode van een half jaar, daarna is deze verlengd tot 31 december De leningen zijn aangegaan tegen een rentepercentage van 0,35% resp. 0,2%. Risicoparagraaf In deze paragraaf worden alle risico s opgenomen en toegelicht. Aangegane en verstrekte leningen De MARN is in het verleden tevens een aantal leningen aangegaan in het kader van de aanschaf van de gronden waarop de installaties van ARN B.V. zijn gebouwd en de stortplaats wordt geëxploiteerd evenals de financiering van de aandelen in ARN B.V. Van deze resteert alleen nog een kasgeldlening bij BNG van met een rentepercentage van 0,35% voor de periode 6 maanden en vervolgens wederom verlengd tot 31 december 2015 tegen een rentepercentage van 0,2%. In december 2015 is deze lening wederom verlengd met een half jaar tegen een rentepercentage van 0,2%. Op de lening rust geen aflossingsverplichting. REMONDIS heeft bij haar toetreding tot ARN B.V. een concerngarantie afgegeven aan de andere aandeelhouders naar rato van haar aandelenkapitaal. Dat houdt in dat de MARN het risico voor een deel van haar uitstaande verplichtingen ten behoeve van ARN B.V. in geval er een beroep op wordt gedaan kan doorschuiven naar REMONDIS. Het percentage aan aandelen van REMONDIS in ARN B.V. bedraagt 39,96%. Vereveningsovereenkomst borgen De MARN heeft te samen met de drie andere overheidsaandeelhouders in ARN B.V. besloten tot het aangaan van een vereveningsovereenkomst borgen. Deze aandeelhouders hebben in de negentiger jaren van de vorige eeuw gezorgd voor de benodigde gelden voor de aanpassing en uitbreiding van de installaties door deze zelf te lenen dan wel daarvoor garant te staan. De leningen die door ARN B.V. onder de garanties zijn aangetrokken dan wel aan ARN B.V. zijn geleend (zoals in het geval van de MARN) hebben alle verschillende voorwaarden en looptijden. Hierdoor kan het zijn dat over een aantal jaren de leningen van één of meerdere regio s zijn afgelost en daarmee voor die regio het risico teniet is gedaan, terwijl het risico voor de andere partij(en) nog deels bestaat. Het simpele feit dat bepaalde leningen reeds eerder worden afgelost, Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

45 bepaalt of men in meer of mindere mate risico blijft lopen. Vanuit de gedachte van de gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle aandeelhouders voor de risico s inzake ARN B.V. is dit ongewenst geacht. De oplossing daarvoor is gevonden in de vereveningsovereenkomst borgen: elke aandeelhouder blijft gedurende de gehele tijd van aflossingen naar rato van de garantstellingen/leningen overeengekomen percentage draagplicht behouden, ook al zijn de leningen, waarvoor men garant staat dan wel heeft verstrekt, al afgelost. In dat kader heeft de MARN een draagplicht van 34,7804% van het totale bedrag, overeenstemmend met het deel van de MARN in de leningen die zijn aangegaan ten behoeve van de aanpassing en uitbreiding van de installaties ARN B.V.. De afgelopen jaren zijn door ARN B.V. de hieronder vallende leningen afgelost. Bij het begin van 2015 resteerde nog een klein deel. Ultimo 2015 zijn er geen leningen meer die onder de borgtochtovereenkomst vallen. Daarmee zijn er op die grond geen verplichtingen meer voor de MARN. Voor het overige zijn naar onze kennis reikt geen investeringen gepland waarvoor door ARN B.V. een beroep op de aandeelhouders zou worden gedaan. Resumé In de rekening van de MARN zijn geen voorzieningen voor bovengenoemde risico s getroffen. In artikel 27 lid 1 van de tekst van de gemeenschappelijke regeling MARN wordt vermeld dat de gemeenten gezamenlijk garant staan voor de juiste betaling van rente, aflossing, boeten en kosten van de door het openbaar lichaam gesloten en af te sluiten langlopende en kasgeldleningen en in rekening opgenomen en op te nemen gelden, en voor de door het openbaar lichaam verstrekte garanties. In lid 2 van dat artikel wordt verder vermeld dat elke deelnemende gemeente hierbij is verbonden naar verhouding van haar inwonertal. Daarbij zijn de inwonertallen bepalend zoals deze door het Centraal Bureau voor de Statistiek worden bekend gemaakt. Tevens zijn er geen claims van derden, noch zijn er bijzondere risico s in de deelnemingen (ARN B.V.) en zijn er geen rechtsgedingen. Omzetbelasting Ten aanzien van de BTW geldt dat de MARN: 1. Volledig in de BTW-heffing is betrokken 2. DDDD CCE 2.2 Verbonden partijen Voor de financiële consequenties van deze relatie wordt verwezen naar het Treasury-verslag als ook de Risicoparagraaf. Aandeelhouderschap MARN heeft een aandelenpakket in de vennootschap ARN B.V. Het betreffen aandelen. Daarmee heeft de MARN een belang van 37,5%. Deze aandelen zijn door de MARN voor 100% volgestort. Elk aandeel vertegenwoordigt een nominale waarde van 453. Stemrecht Gedurende het jaar 2015 heeft MARN in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders ARN B.V. een stemrecht gehad in overeenstemming met de 37,5% van de aandelen resulterende in een stemrecht van 39,4% aangezien een klein aantal aandelen door ARN B.V. zelf worden gehouden waarop voor haar geen stemrecht rust zoals blijkt uit onderstaande tabel. REMONDIS ,00% MARN ,40% WestVeluwe ,40% Rivierenland 588 6,20% ARN B.V ,00% ,00% 6 Jaarverslag MARN maart 2016

46 Raad van commissarissen De ARN B.V. kent naast de directie tevens een Raad van commissarissen. Namens de regioaandeelhouders, waaronder de MARN, hebben een aantal leden in het jaar 2015 zitting gehad in de Raad van commissarissen. De heren Kersten (tot juli 2015), Lepoutre (geheel 2015) en dhr. Van Eert (vanaf juli 2015) zijn hierbij afkomstig uit de MARN-regio. 2.3 Weerstandsvermogen Door het Algemeen Bestuur is in juni 2014 besloten dat de MARN geen weerstandsvermogen dient aan te houden anders dan de Post onvoorzien uit de begroting. Het eigen vermogen van de MARN, bestaande uit de algemene reserve, de bestemmingsreserve en het gerealiseerd resultaat over het jaar 2015, bedraagt per Indien de Algemene reserve onvoldoende is om in een bepaald jaar tekorten, die voortvloeien uit de rekening, op te vangen en er geen andere dekking kan worden gevonden, wordt het bepaalde in de tekst van de gemeenschappelijke regeling MARN artikel 28 van toepassing. Daarin is bepaald dat de gemeenten naar rato van het inwonerstal dienen bij te dragen in tekorten van de MARN. Daarbij dienen cijfers van het CBS over het inwonertal te worden gebruikt. 2.4 Bedrijfsvoering De gemeenschappelijke regeling kent op basis van de tekst van de regeling de volgende te onderscheiden organen: het Algemeen Bestuur, het Dagelijks Bestuur en de Voorzitter. Daarnaast bestaat er een ambtelijke ondersteuning bestaande uit een secretaris en diverse vakberaden. Bestuursorganen Het Algemeen Bestuur Het Algemeen Bestuur bestaat sinds 1 januari 2015 uit acht leden, t.w. de leden van de Colleges van Burgemeester en Wethouders van de deelnemende gemeenten. Tevens zijn er evenzoveel plaatsvervangende leden aangewezen. De leden die namens de gemeenten deel hebben uitgemaakt van het Algemeen Bestuur zijn in bijlage 1 van dit verslag vermeld. Het Dagelijks Bestuur Het Dagelijks Bestuur telt vier leden inclusief de Voorzitter. Conform de wet en de regeling komt het Dagelijks Bestuur de bevoegdheid toe die in de gemeente toekomt aan het College van Burgemeester en Wethouders. Het Dagelijks Bestuur stuurt vanuit zijn bestuurlijke verantwoordelijkheid de secretaris aan. De Voorzitter De Voorzitter wordt door en uit het Algemeen Bestuur benoemd. De Voorzitter is belast met de leiding van de vergaderingen van het Dagelijks als ook het Algemeen Bestuur. Hij vertegenwoordigt de regeling in en buiten rechte. In de eerste vergadering van het jaar 2015 is de heer Thijssen verkozen tot Voorzitter van het Algemeen en Dagelijks Bestuur van de MARN. Ambtelijke organisatie Secretariaat en personeel Met ingang van 1 januari 2014 heeft de MARN geen eigen personeel meer in dienst. Overleg met de gemeente Nijmegen heeft erin geresulteerd dat de twee resterende personeelsleden in dienst zijn getreden van de gemeente Nijmegen. De secretaris met ingang van 1 mei 2013 en de secretarieel medewerker per 1 januari Vervolgens is de secretaris gedetacheerd voor 0,3 fte bij de MARN. De kosten voor de secretarieel medewerker worden bij de MARN in rekening gebracht voor in ieder geval twee jaar tenzij tussentijds voor haar binnen de gemeente Nijmegen een functie is gevonden. Aan het einde van 2015 is een functie voor haar gevonden bij de gemeente Nijmegen. Met ingang van 1 januari 2016 zal dan ook geen vergoeding meer in rekening worden gebracht. In de nieuwe opzet van de MARN is de rol van de gemeenten belangrijker in de netwerkorganisatie. Medio 2014 is de eigen kantoorruimte van de MARN opgeheven en wordt door de secretaris vanuit het kantoorpand van de ODRN zijn functie vervuld. Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

47 Administratie De administratie is gedurende het jaar 2015 verzorgd door het bureau BGH Accountants & Adviseurs. Informatievoorziening De verschillende onderwerpen en projecten worden geregeld besproken in de vergaderingen van het Algemeen Bestuur. Voor specifieke onderwerpen worden Colleges van Burgemeester en Wethouders als ook Raden tussentijds geïnformeerd en naar hun opvattingen gevraagd naar gelang het onderwerp. Voor een aantal voorstellen is dat zelfs verplicht, zoals voor de begroting en de rekening. Klachten en bezwaarschriften Gedurende het jaar 2015 zijn er geen klachten geweest noch zijn er bezwaren ingediend. 2.5 Onderhoud kapitaalgoederen Algemeen De MARN is eigenaar van gronden waarop de installaties van ARN B.V. zijn gevestigd alsmede de stortplaats is gelokaliseerd. Doordat de MARN geen eigen kantoorruimte meer heeft, heeft zij sinds medio 2014 verder geen eigen kapitaalgoederen meer. Stortlocatie De stortlocatie is verhuurd aan de ARN B.V.. ARN B.V. is gerechtigd op deze locatie een stortplaats te exploiteren. Op dit deel van de gronden in eigendom van de MARN is door de MARN afgeschreven. De stortlocatie zal bij beëindiging conform de daarvoor geldende regels worden afgewerkt waarbij de zorg voor de stortlocatie op de Provincie Gelderland overgaat. Opstalrecht installaties Ten behoeve van de installaties die gebouwd zijn op een deel van de gronden is ten behoeve van ARN B.V. een opstalrecht gevestigd. Dit opstalrecht is bij notariële acte vastgelegd. Bij beëindiging van het opstalrecht dient ARN B.V. dat deel van de gronden op te leveren vrij van alle opstallen en verontreinigingen, voor rekening van ARN B.V.. Op dit deel van de gronden in eigendommen van de MARN wordt niet afgeschreven. 8 Jaarverslag MARN maart 2016

48 JAARREKENING Algemeen Rekening 2014 begroting 2016 De jaarrekening 2014 MARN is in de vergadering van 22 juni 2015 door het Algemeen Bestuur vastgesteld. De jaarrekening 2014 van de MARN is ter kennisname aan het College van Gedeputeerde Staten van Gelderland verzonden. De begroting 2016 is in dezelfde vergadering van het Algemeen Bestuur vastgesteld en ter kennisname verzonden aan het College van Gedeputeerde Staten van Gelderland. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling De volgende grondslagen, waarop de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd, zijn bedoeld als leidraad voor een juiste interpretatie van de financiële overzichten. De jaarrekening is opgesteld volgens de voorschriften van het BBV. De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende balanspost anders vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Voor zover het BBV niet anders voorschrijft, zijn de baten en lasten toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Materiële vaste activa De vaste activa worden geactiveerd tegen verkrijgingprijs. Er wordt lineair afgeschreven met een vast percentage (20%) van de verkrijgingprijs over de verwachte economische levensduur. Financiële vaste activa De financiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs (nominale waarde). Leningen tegen de nominale waarde opgenomen, verminderd met de reeds gedane aflossingen. Uitzettingen en overlopende activa Vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Liquide middelen De liquide middelen zijn tegen de nominale waarde opgenomen en omvat het banksaldo. Bestemmingsreserve Onder een bestemmingsreserve wordt verstaan een reserve, waaraan door het bestuur een bepaalde bestemming is gegeven. Gerealiseerd resultaat Het gerealiseerd resultaat is het resterende resultaat na reeds bestemde mutaties in de reserves. Het gerealiseerd resultaat wordt ter bestemming voorgelegd aan het algemeen bestuur. Vaste schulden De leningen met een looptijd langer dan een jaar worden hieronder tegen de nominale waarde opgenomen, verminderd met de reeds gedane aflossingen. Vlottende passiva De vlottende passiva hebben een looptijd korter dan een jaar. De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Borg- en garantstellingen Buiten de balanstelling wordt voor zover van toepassing het bedrag genoemd waarvoor er borg- of garantstellingen zijn afgegeven. Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

49 Verordeningen De diverse verordeningen op basis van het Besluit Begroting en Verantwoording zijn door het Algemeen Bestuur van de MARN vastgesteld. Het Algemeen Bestuur heeft Deloitte de opdracht tot controle verstrekt en heeft daarbij ingestemd met het accountantsprotocol Rechtmatigheid: normenkader Voor wat de toetsing aan de rechtmatigheid betreft is door het Algemeen Bestuur bij het vaststellen het accountantsprotocol het normenkader vastgesteld waaraan de rekening dient te worden getoetst. Grondwet; Gemeentewet; Wet Gemeenschappelijke Regelingen; Burgerlijk Wetboek; Besluit Begroting en Verantwoording (BBV); Besluit Accountantscontrole decentrale overheden (BADO); Wet Financiering decentrale overheden (Fido) en aanverwante regelingen; Fiscale en sociale wetgeving; BTW compensatiefonds; Regels omtrent Europese Aanbesteding; Wet Milieubeheer; Ambtenarenwet; Algemene Wet Bestuursrecht; Sociale verzekeringswetgeving; Wet normering topinkomens (WNT) Daarnaast is nadere (interne) regelgeving vastgesteld door het Algemeen Bestuur. De interne verordeningen c.q. regelgeving vallen voor het jaar 2015 onder het normenkader van de Financiële Rechtmatigheid: Tekst Gemeenschappelijke Regeling Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen; Financiële verordening MARN (ex artikel 212 Gemeentewet); Controleverordening MARN (ex artikel 213 Gemeentewet); Treasury-statuut; Notitie Misbruik en Oneigenlijk gebruik; Notitie inzake het weerstandsvermogen; AB- en DB besluiten. Controletoleranties Hierbij wordt aangesloten bij de maximale goedkeuring- en rapportagetoleranties, zoals die wettelijk in het BADO zijn vastgesteld, te weten 1% van de lasten voor fouten en voor onzekerheden in de controle 3%. Deze toleranties gelden zowel voor de getrouwheid als voor de rechtmatigheid. Elke fout of onzekerheid op niveau van programma in de begroting wordt gerapporteerd. 10 Jaarverslag MARN maart 2016

50 Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

51 3.2 Balans ACTIVA MARN MARN VASTE ACTIVA Materiële vaste activa balans ultimo balans ultimo euro's euro's Investeringen met een economisch nut Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen TOTAAL VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Uitzettingen Rijk's schatkist Overige vorderingen Liquide middelen Overlopende activa TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL Jaarverslag MARN maart 2016

52 PASSIVA MARN MARN VASTE PASSIVA Eigen vermogen Reserves balans ultimo balans ultimo euro's euro's Algemene reserve - - Bestemmingsreserve Gerealiseerd resultaat Vaste schulden met rentetypische looptijd 1 jaar Onderhandse leningen Binnenlandse banken en overige financiële instellingen TOTAAL VASTE PASSIVA VLOTTENDE PASSIVA Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar Overige schulden Overlopende passiva Rente leningen O/G TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA TOTAAL Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

53 3.3 Toelichting balans Vaste activa Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut De boekwaarde vertoont het navolgende verloop: Boekwaarde per 31 december 2015 Ondergrond afvalverwerkinginrichting Balans per 31 december Financiële vaste activa Kapitaalverstrekking aan deelnemingen De deelneming in de ARN B.V., gevestigd te Beuningen bedraagt per balansdatum 37,5% van het geplaatste aandelenkapitaal. De deelneming wordt gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs. Het zichtbaar eigen vermogen per 31 december 2014 bedroeg Het cijfer voor 2015 is nog niet bekend en zal bij de behandeling van de rekening van ARN B.V. tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders ARN B.V. eind juni 2016 bekend zijn. Vlottende activa Uitzettingen met een rentetypische looptijd van < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Deze post bestaat uit het debiteurensaldo per 31 december Uitzettingen in Rijk s schatkist Met ingang van december 2013 is de MARN verplicht te schatkistbankieren. Op basis van de ministeriële begrotingsrichtlijn dient men uit te gaan van een drempelbedrag dat gelijk staat aan 0,75% van het begrotingstotaal (2015: , 0,75% = 5492) met een minimum van De MARN heeft een drempelbedrag aangevraagd van welk bedrag is geaccordeerd. Dat alles leidt ertoe dat MARN over een bepaalde periode (maand) niet meer dan op de reguliere rekening mag hebben staan. Dit bedrag is op gesteld gelet op het voorkomen van uitkeringen van de gerealiseerde exploitatiesaldi. De bedragen boven het drempelbedrag worden overgemaakt op een daartoe speciaal geopende rekening bij het ministerie van Financiën. Uitzettingen in Rijk's schatkist Balans per 31 december Overzicht schatkistbankieren kwartaal kwartaal kwartaal kwartaal omschrijving Drempelbedrag Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen Ruimte onder het drempel bedrag Overschrijding Overige vorderingen De vorderingen hieronder vermeld worden in 2016 verrekend. 14 Jaarverslag MARN maart 2016

54 Vorderingen 93 Transitorische activa: nog te fatcureren bijdrage vergroening Balans per 31 december Liquide middelen Bank Het betreft hier het saldo van de enige rekening-courant van de MARN bij de ING. Dit saldo stemt overeen met het desbetreffende bankafschrift. Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

55 Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserve per 1 januari Toevoegen/onttrekkingen - Algemene reserve per 31 december Bij de behandeling van de jaarrekening 2013 is besloten geen weerstandsvermogen te hanteren anders dan de post Onvoorzien van Bestemmingsreserve per 1 januari Af: besteed Bij: toegevoegd Balans per 31 december Van de bestemmingsreserve is besteed aan het Klimaatprogramma. Resteert van de bestemmingsreserve per 31 december 2015: - Restant deelaflossing BNG lening Restant Klimaatprogramma Bodemprogramma Gerealiseerd resultaat per 1 januari Bestemd en uitgekeerd aan gemeenten Gerealiseerd resultaat Nog te bestemmen Het gerealiseerd resultaat over 2014 is door het Algemeen Bestuur bestemd tot uitkering bij de vaststelling van de jaarrekening Dit bedrag is in twee delen uitgekeerd aan de deelnemende gemeenten. Het gerealiseerd resultaat over 2015 dient nog door het Algemeen Bestuur te worden bestemd. 16 Jaarverslag MARN maart 2016

56 Vlottende passiva Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd van < 1 jaar Overige schulden Crediteuren Omzetbelasting Transitorische passiva Balans per 31 december Deze posten worden begin 2016 verrekend. Kasgeldlening Balans per 31 december Af: aflossingen Balans per 31 december Garantstellingen De MARN heeft met de andere aandeelhouders een vereveningsovereenkomst borgen gesloten. De aandeelhouders staan op basis van deze overeenkomst gezamenlijk garant voor een bedrag van oorspronkelijk groot Op basis van de overeenkomst heeft zij een draagplicht gebaseerd op de restantschuld voor een percentage van 34,7804%. Per ultimo 2015 resteert van het oorspronkelijke bedrag aan leningen en garantstellingen niets meer. Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

57 3.4 Overzicht van baten en lasten LASTEN Omschrijving w erkelijke lasten geraamde lasten w erkelijke lasten dienstjaar dienstjaar dienstjaar Bestuur Personeel Overige goederen en diensten Afschrijving inventaris Totaal product Bestuur Afvalverwerking Rente Uitkering aan deelnemende gemeenten Vereveningsbijdrage transportkosten Totaal product Afvalverwerking Netwerkondersteuning Regionale projecten Klimaatprogramma Milieu-educatie Taakoverdracht handhaving Taakoverdracht EV Totaal product Netwerkondersteuning Onvoorzien Gerealiseerd totaalsaldo van baten en lasten Toevoegingen reserves Onttrekking bestemmingsreserve Gerealiseerd resultaat Totalen Jaarverslag MARN maart 2016

58 BATEN Omschrijving w erkelijke baten geraamde baten w erkelijke baten dienstjaar dienstjaar dienstjaar Bestuur Rente Totaal Bestuur Afvalverwerking Huren en pachten Vereveningsbijdrage transportkosten Dividend uitkering ARN B.V Totaal Afvalverwerking Netwerkondersteuning Regionale projecten (klimaat) Externe Veiligheid Totaal Netwerkondersteuning Totalen Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

59 3.5 Toelichting overzicht van baten en lasten De lasten en baten worden verantwoord conform het Baten- en lastenstelsel dat inhoudt dat de baten en lasten worden verantwoord in het jaar waarop deze betrekking hebben. Voor een toelichting wordt verwezen naar de diverse onderstaande posten, met name waar het verschillen betreft tussen het begrote en het feitelijk gerealiseerde bedrag. REKENING 2015 Totaal Bestuur Afvalverwerking Netwerkondersteuning Onvoorzien LASTEN 1. Personeel Overige goederen en diensten Projectkosten Afschrijvingen Rente Taakoverdracht Handhaving Klimaatprogramma Vereveningsbijdrage Milieueducatie Onvoorzien Totaal Lasten BATEN 1. Huren en pachten Rente Vereveningsbijdrage Projecten Totaal Baten Gerealiseerd totaalsaldo van baten en lasten BEGROTING 2015 Totaal Bestuur Afvalverwerking Netwerkondersteuning Onvoorzien LASTEN 1. Personeel Overige goederen en diensten Regionale projecten Klimaatprogramma Afschrijving Rente Taakoverdracht handhaving Onvoorzien Vereveningsbijdrage Taakoverdracht EV/projecten EV 0 0 Totaal Lasten BATEN 1. Huren en pachten Rente Vereveningsbijdrage Externe Veiligheid 0 0 Totaal Baten Gerealiseerd totaalsaldo van baten en lasten Jaarverslag MARN maart 2016

60 Overige goederen en diensten Deze post kan voor een aantal onderdelen nader worden uitgesplitst. Overige goederen en diensten Rekening 2015 Begroting 2015 Kostenpost Bedrag Bedrag Juridische adviezen Accountantskosten Bureaukosten Vergader- representatiekosten Diverse kosten Administratie Telefoon/internet en postverzorging Verzekeringen Archiefbeheer 75 Bankkosten Onverrekenbare BTW Totaal De kosten worden geheel toebedeeld aan het product Bestuur Bestuur 1. Kosten personeel Het betreft salariskosten van gedetacheerd personeel toegedeeld aan het product Bestuur. In onderstaande tabel zijn de bedragen van de begroting en de rekening weergegeven: Rekening 2015 Begroting 2015 Kosten personeel secretariaat Overige goederen en diensten Het betreft hier het deel van de kosten gemoeid met Overige goederen en diensten dat toebedeeld is aan het product Bestuur. Rekening 2015 Begroting 2015 Kosten overige goederen en diensten Afschrijving inventaris Rekening 2015 Begroting 2015 Afschrijving Rente ING-bank Het bedrag bestaat uit ontvangen rente op de rekening courant bij de ING en het schatkistbankieren. Rekening 2015 Begroting 2015 Rente Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

61 3.5.2 Product Afvalverwerking 1. Rente leningen O/G De rentelasten met betrekking tot de leningen O/G. Rekening 2015 Begroting 2015 Rente leningen BNG Vereveningsbijdrage transportkosten Ingevolge artikel 26 de leden 2 en 3 van de MARN dient het Algemeen Bestuur de bedragen vast te stellen, die worden uitgekeerd of dienen te worden betaald door of aan het vereveningsfonds. Het Algemeen Bestuur heeft in de vergadering van 16 april 2015 de bedragen die uitbetaald zijn over 2014 vastgesteld zoals onder weergegeven. Voor de ontvangen bijdragen zie onder 5. De uitbetaalde bedragen zijn als volgt samengesteld: Druten Heumen 476 Groesbeek West Maas en Waal Mook en Middelaar Totaal Huren en Pachten Betreft aan de ARN B.V. ten behoeve van de stortplaats en de afvalverwerkinginrichting ter beschikking gestelde grond. Rekening 2015 Begroting 2015 Huren en pachten Vereveningsbijdrage transportkosten De ontvangen bedragen zijn als volgt samengesteld: Beuningen Nijmegen Wijchen Totaal Netwerkondersteuning Projecten Met ingang van het jaar 2015 kent de MARN een vast bedrag voor projecten. De verdeling van deze post is gebaseerd op een vast bedrag per deelnemer ( 7.000) met daarboven een bedrag per inwoner. Het budget is voor 2015 als volgt verdeeld: Inwonertal Basis Bedrag o.b.v. Inw.tal Totaal Beuningen Druten Groesbeek Heumen Mook Nijmegen West Maas en W Wijchen Totaal Van dit budget wordt door de deelnemers aangegeven aan welke projecten men wenst deel te nemen. Resteert een budget voor een deelnemer dan wordt deze aan deze deelnemer uitgekeerd. 22 Jaarverslag MARN maart 2016

62 1. Projectenbudget De kosten voor de diverse projecten bedragen: Asbest-in-bodem protocol Uitvoering prov. Reg. Woningisolatie Externe advisering vuilverwerkingsovk Verpakkingsdossier Uit te keren saldo projectbudget Totaal Klimaatprogramma Duurzame scholen Aanbesteding energie Vergroening energie inkoop Totaal Milieueducatie Rekening 2015 Begroting 2015 Milieueducatie Zie voor toelichting paragraaf nr Taakoverdracht handhaving Rekening 2015 Begroting 2015 Taakoverdracht HH Onvoorzien De post onvoorzien is voor het jaar 2015 deels gebruikt. Het betreft een tweetal adviezen die bij het opstellen van de begroting niet waren voorzien. Onvoorzien Rekening 2015 Begroting 2015 Advies Vennootschapspbelasting Advies Afvalaanleverovereenkomst Totaal Klimaat projecten Hieronder is verantwoord de bijdrage die is ontvangen voor het project Vergroening energie inkoop: Rekening 2015 Begroting 2015 Bijdragen gemeenten vergroening energie inkoop Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

63 3.5.4 Analyse begrotingsrechtmatigheid Uit het overzicht van baten en lasten wordt duidelijk dat de totale lasten in bedroegen tegen een begroot bedrag van Rekening 2015 Begroting 2015 Verschil LASTEN 1. Personeel Overige goederen en diensten Projectkosten Afschrijvingen Rente Taakoverdracht HH Klimaatprogramma Onvoorzien Milieueducatie Vereveningsbijdrage Totaal Lasten BATEN 1. Huren en pachten Rente Vereveningsbijdrage Projecten Totaal Baten Exploitatiesaldo Lasten Ad 2 Hier is een overschrijding te constateren. Onder het juridisch advies is een post verantwoord voor advisering over de waarde van de gronden in eigendom bij de MARN. De post accountantskosten bestaat volledig uit de kosten gemoeid met de controle van de rekening. Op basis van de aanbesteding is het bedrag nodig voor de controle aanzienlijk hoger uitgevallen. Ad 4 Vorig jaar is versneld afgeschreven vanwege het opheffen van de kantoorlocatie van de MARN. Om die reden zijn er dit jaar geen afschrijvingen meer. Ad 5 De post rente is aanzienlijk lager. Dit heeft te maken met het zeer lage rente percentage dat nu verschuldigd is op leningen. Ad 7 De projecten uit het Klimaatprogramma worden volledig gedekt uit baten en het gebruik van de bestemmingsreserve. Ad 8 Enige jaren geleden heeft het Algemeen Bestuur besloten dat de MARN gedurende een aantal jaren een bijdrage verstrekt aan het regionale project Klasseboeren waarbij basisschoolkinderen bij agrariërs in de regio op bezoek gaan in het kader van Natuur- en milieueducatie. Het schooljaar zal het laatste jaar van dit project zijn. Door de gewijzigde opzet van het projectenbudget met ingang van 2015 is het niet meer te vatten onder de projecten van het projectenbudget en wordt separaat verantwoord. 24 Jaarverslag MARN maart 2016

64 Baten Ad 2 De renteopbrengsten zijn aanzienlijk lager. Dit heeft te maken met het feit dat door de uitkering van het bestemde resultaat het saldo van de MARN flink is verlaagd en door het schatkistbankieren de MARN rente-inkomsten op de rekening courant mist Analyse onvoorzien Hiervan is gebruik gemaakt gedurende 2015 waarbij verwezen wordt naar paragraaf sub Analyse overzicht van baten en lasten Algemeen Uit het overzicht van baten en lasten wordt duidelijk dat een aantal posten lager resp. hoger hebben uitgepakt dan aanvankelijk begroot. Lasten Rekening 2015 Begroting 2015 Verschil Product Bestuur Product Afvalverwerking Product Netwerkondersteuning Onvoorzien Product Afvalverwerking Het verschil is verklaren uit de lagere rente uitgaven. Product Netwerkondersteuning Dit bedrag ligt hoger door de uitgaven van het Klimaatprogramma die gedekt zijn uit de bestemmingsreserve en de baten. Onvoorzien Hiervan is in 2015 gebruik gemaakt voor adviezen die niet waren voorzien. Baten Rekening 2015 Begroting 2015 Verschil Product Bestuur Product Afvalverwerking Product Netwerkondersteuning Onvoorzien Product Bestuur Het bedrag is lager omdat door de uitkering van het bestemde rekeningresultaat het saldo van de rekening aanzienlijk verlaagd is en door het schatkistbankieren de MARN rente-inkomsten op de rekening courant mist. Product Netwerkondersteuning Het bedrag zijn inkomsten uit de bijdragen van gemeenten voor de vergroening van de energie inkoop die bij het opstellen van de begroting niet waren voorzien Wet normering topinkomens De Wet normering topinkomens (WNT) is van toepassing op de MARN. Op grond van de WNT moet de MARN een aantal zaken publiceren bij de jaarrekening. Dit betreft onder meer wie topfunctionarissen zijn in de zin van de WNT. Op basis van de WNT kwalificeren het Algemeen Bestuur (inclusief Dagelijks Bestuur en voorzitter) zich als topfunctionaris van MARN, naast de secretaris van de MARN. Bij de MARN ontvangen de bestuurders geen bezoldiging. De secretaris wel maar dat salaris valt binnen de bezoldigingsstructuur, die gebaseerd is op de CAR UWO en de ambtelijke schalen gebezigd bij de gemeente Nijmegen. Deze bezoldiging komt niet boven het maximumbedrag uit Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

65 noch zijn er door de MARN beëindigingsuitkeringen gedaan aan topfunctionarissen. De GR MARN kent geen toezichthouders (RvC/RvT) zoals in de WNT omschreven. De secretaris is per 1 mei 2013 uit dienst getreden bij de MARN en in dienst getreden van de gemeente Nijmegen waarbij hij als gedetacheerd wederom is benoemd als secretaris. Bij de MARN heeft in 2015 geen doorbetaling van salaris plaatsgehad noch zijn in 2015 afspraken gemaakt met betrekking tot non-activiteitsregelingen. Op basis van het voorgaande, en rekening houdend met de bepalingen in de WNT, gelden geen overgangsregelingen en termijnen voor topfunctionarissen bij MARN. De MARN kent geen bonussen en andere variabele beloningen en heeft die in 2015 dan ook niet gedaan aan topfunctionarissen. Aangezien er geen betalingen zijn gedaan aan bonussen zijn er ook geen onverschuldigde betalingen ingevolgde de WNT gedaan bij de MARN en zijn er geen acties door de MARN hoeven te worden ondernomen om de bedragen aan onverschuldigde betalingen terug te vorderen van de topfunctionaris. Op basis van de WNT dient de MARN van de topfunctionaris ook al worden de normen niet overschreden toch enkele gegevens te publiceren. Voor wat de MARN betreft kwalificeert alleen de secretaris zich als zodanig. Onderstaand zijn de door de WNT vereiste gegevens weergegeven: a b c d e f g h i Dhr. J.G.M. Thijssen Bestuurslid/voorzitter n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Dhr. G. C.M. Van Elk Bestuurslid n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Dhr. H.A.M. Van den Berg Bestuurslid n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Dhr. P. de Klein Bestuurslid n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Dhr. P. Baneke Bestuurslid n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Mw. A.J.M. Schaap Bestuurslid n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Mw. R. Helmer Bestuurslid n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Dhr. T. de Vree Bestuurslid n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. Dhr. G. Schulkes Secretaris 12 maanden 0,3 fte n.v.t. Secretaris n.v.t. Verklaring van de letters: a. de naam b. de beloning c. de belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen d. de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn (pensioenpremies) e. de functie f. de duur en omvang van het dienstverband in het boekjaar g. de in het boekjaar verrichte uitkeringen wegens beëindiging van het dienstverband h. de naam en functie die tijdens het dienstverband zijn bekleed i. het jaar waarin het dienstverband is beëindigd 26 Jaarverslag MARN maart 2016

66 BIJLAGE 1 LEDENLIJST ALGEMEEN EN DAGELIJKS BESTUUR 2015 Dhr. P. Baneke Dhr. H.A.M. van den Berg Dhr. G.C.M. van Elk (DB-lid) Mw. R. Helmer (DB-lid, vice voorzitter) Dhr. P. de Klein Mw. A.J.M. Schaap (DB-lid) Dhr. J.G.M. Thijssen (DB lid, voorzitter) Dhr. T. de Vree Gemeente Mook en Middelaar Gemeente Heumen Gemeente Druten Gemeente Nijmegen Gemeente Beuningen Gemeente Wijchen Gemeente Groesbeek Gemeente West Maas en Waal Alle bestuursleden hebben gedurende geheel 2015 zitting gehad in het bestuur van de MARN Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

67 Bijlage 2 CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT 28 Jaarverslag MARN maart 2016

68 Jaarverslag 2015 MARN 31 maart

69 30 Jaarverslag MARN maart 2016