Samenvatting Nederlands Beeldspraak & stijlfiguren

Transcriptie

1 Samvatting Nederlands Beeldspraak & stijlfigur Samvatting door e scholier 1364 woord 6 september ,8 230 keer beoordeeld Vak Nederlands Beeldspraak Beeldspraak is e vorm van figuurlijk taalgebruik. De e soort beeldspraak berust op het mak van vergelijking de andere soort noemt e opvalld kmerk of eigschap van iets, terwijl er iets anders bedoeld wordt. Beeldspraak die berust op vergelijking Wie e vergelijking gebruikt, zet in zijn formulering iets uit de werkelijkheid dat hij wil beschrijv naast het beeld dat hij daarvoor bedacht heeft. Vergelijking Beeld (b) werkelijkheid (w) word in de formulering beide goemd. Tuss beeld werkelijkheid bestaat e bepaalde overekomst (o). Ze kunn naast elkaar word gezet met verbindingswoord (v): als, zoals, net als, gelijk, van, lijk. - De jong (w) zag zo wit (o) als (v) e doek (b). - Daar loopt e reus (b) van (v) e kerel (w). - De roeiboot (w), e vergiet (b), zonk onmiddellijk. Ook koppelwerkwoord kunn word gebruikt als verbindingswoord. Beeld werkelijkheid word dan aan elkaar gesteld. - Mijn jongste zusje is de laatste jar steeds het zonnetje in huis. - Wiskunde blijft e doolhof voor mij. Personificatie E levloze zaak wordt als levs (mselijk) voorgesteld. - Het bankstel zuchtte steunde to mijn tante ging zitt. - De kleine huisjes hurkt in het landschap. Zuivere metafoor Gaat ook uit van e vergelijking maar hier wordt alle het beeld gegev, terwijl de werkelijkheid waarnaar verwez wordt, buit de formulering blijft. - Na de wedstrijd moest de scheidsrechter de kemphan uit elkaar trekk. (de werkelijkheid, ruziënde spelers, wordt hier dus niet vermeld alle het beeld) Pagina 1 van 5

2 - Hoe heb je ooit met die ezel kunn samwerk? Veel spreekwoord uitdrukking zijn ook metafor. Bijvoorbeeld: Hoge bom vang veel wind. Beeldspraak zonder vergelijking: metonymia Hier is ge sprake van overekomst tuss beeld werkelijkheid. Deze beeldspraak berust niet op vergelijking, maar er is sprake van e ander verband. In de meeste gevall boemt het beeld e opvallde eigschap of opvalld kmerk van de te beschrijv werkelijkheid. Je noemt e deel i.p.v. het geheel - Voor we vertrekk, moet we ev de neuz (b) tell. - Hé, krullbol (b), is je moeder thuis Je noemt het geheel i.p.v. het deel - Onze school (b) werd volleybalkampio. Je noemt het materiaal i.p.v. het product dat daarvan gemaakt is. - Het hout (b) in dit orkest speelt beter dan het koper (b). - Met rubber (b) vrij je veilig. Je noemt de maker van het product i.p.v. het product zelf. - Dit museum heeft drie Picasso s (b) aangekocht. Je noemt e stuk serviesgoed i.p.v. wat erin zit of erop ligt. - Mijn opa lust wel n glaasje (b). Je noemt e merknaam i.p.v. het product. - Mijn Parker (b) schrijft niet goed meer. Stijlfigur E stijlfiguur is e vaste vorm van zegg met het gebruik van zo n stijlfiguur badruk je de inhoud van je medeling. Welke nadruk je je medeling geeft, hangt af van de gekoz vorm. Middel om je lichter uit te drukk dan je bedoelt Eufemisme Is e verzachtde uitdrukking. Je gebruikt het om term die te hard klink te vermijd. Ze word dan ook vaak toegepast bij zak waar je niet zo gemakkelijk over praat zoals: ziekte, dood, seks, toiletgang dikte. Ze word meestal gebruikt om te zorg dat de lezer zich niet gekwetst voelt. - Bij hem is tb geconstateerd. - Deze winkel is gespecialiseerd in kleding voor volslanke dames. - En, heb je hét nu al met hem gedaan? vroeg Marije aan haar vridin. Understatemt Wordt gebruikt om ernstige (of grote) zak als minder ernstig (of minder groot) voor te stell. Soms zit er iets van (zelf)spot in. - Slordigheidje meer, zei de politieagt teg de inbreker, to hij de schurk op heterdaad betrapte. - In e oorlog moet m niet op e paar slachtoffers kijk, mede de geraal, maar de verslaggever dacht aan de duizd dod gewond op het slagveld. Litotes Pagina 2 van 5

3 Hier beweer je iets door het tegdeel daarvan te ontkn. Het lijkt dan al gauw of je aan de grootheid van die zaak afbreuk doet. - Door zijn trainerssuccess is Johan Cruijff er geszins armer op geword. (=veel rijker) - Ge onaardig meisje, vind je niet, pap? vroeg Karl to hij zijn vader zijn nieuwe vridin, het fotomodel Claudia Shiffer, voorstelde. (= e knap meisje) Nou, wat mij betreft is ze mooi van ver, maar ver van mooi, antwoordde zijn pa. Ironie Is e milde vorm van spot. Het is nooit kwetsd vaak bedoelt de spreker het teggestelde van wat hij zegt. - Ach, wat onfatsolijk van mij. Dames gaan voor natuurlijk, zei de oude man goedmoedig to twee brutale meid voor hem de bus in drong. - We zijn maar vast begonn, zei de doct teg de laatkomer. Sarcasme Is bijtde spot, die juist bedoeld is om iemand naar bed te hal, te kwets. - Nou ja, we kunn niet allemaal e atheumdiploma hal, zei de leraar teg Philip to die weer es e drie had gehaald. Cynisme Is wrede, gevoelloze spot. Je maakt ze vaak uit frustratie, als je er eiglijk niet meer op rekt dat e situatie zich nog t goede keert. - Het zou misschi wel goed zijn als er es e jumbo op het parlemtsgebouw stortte. Dan wet de dames her politici tminste wat e rotzooi zulke vliegmachines mak. Middel om iets extra nadruk te gev Prolepsis anticipatie Wanneer je e andere volgorde van de zinsdel kiest dan gebruikelijk (ow-pv-rest) is, het zinsdeel of woord dat de nadruk moet hebb voorop zet = prolepsis - Citroën Berlingo, wie hem kt, wil hem nooit meer miss! Als je dit omkeert = anticipatie. Je duidt dan de zaak die je wilt besprek eerst alle met verwijswoord aan om hem pas later daadwerkelijk te noem. Zo bouw je e zekere spanning op. Lezer wordt nieuwsgierig. - We zijn allemaal met hem opgegroeid, iedere heeft er als kind wel één gehad, maar slechts weinig wet waar hij oorspronkelijk vandaan komt: de teddybeer. Repetitio Je herhaalt letterlijk hetzelfde woord om er aandacht op te vestig. - Nee, nee nog es nee! siste moeder boos. Pagina 3 van 5

4 Tautologie Er wordt ook e begrip herhaald, alle nu door het gebruik van e synoniem. - Kasparov is heer meester in de schaakwereld. - De boerderij lag ezaam verlat tuss de korveld. Enumeratie Is e opsomming. - En je kunt er van alles: fiets, surf, zwemm, kanoën, fijn kamper heerlijk pannkoek et. - De schoolleiders, de doct de leerling hebb sam deze viering tot e succes gemaakt. Climax Is e bijzonder soort opsomming, de elemt van de opsomming nem in sterkte toe. - Iedere vluchtte voor het naderde onheil. In rammelde kruiwags, op ratelde fiets, op knetterde brommers, in ronkde auto s, in dderde vrachtwags daverde vliegtuig trachtte de bevolking e goed hekom te zoek. Antithese Is e tegstelling. Je kan hier de aandacht op iets vestig door twee zak met teggestelde eigschapp te combiner met elkaar. - Grote lijsters: topliteratuur voor bodemprijs. - Hyundai: groot in klein transport. Middel om de lezer aan het dk te zett Paradox Is e schijnbare tegstelling. In eerste instantie lijkt de bewering niet kloppd of vreemd, maar als je er ev over nadkt, zie je de waarheid ervan in. - De Nederlandse Middstands Bank: groot geword door klein te blijv. - In Bosnië gooi ze bomm voor de vrede. - Alle e moedig ms durft te bekn dat hij bang is. Retorische vraag E vraag die eiglijk e mededeling is. E vraag waar je ge antwoord op verwacht, eiglijk ligt het antwoord al in de vraag opgeslot. - Is niet ieder van ons wel es stiekem ondeugd geweest? Middel om e grappig effect te bereik Woordspeling Is e taalgrapje. De toon van de tekst wordt er minder ernstig door. Pagina 4 van 5

5 - De Philips-spaarlamp werpt e nieuw licht op de techniek. - Schomaker H. Potjes. Voor e deksels goede kwaliteit. Pagina 5 van 5