Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie"

Transcriptie

1 Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie 5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma In het onderwijsprogramma van de specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie (KLOP) ligt de nadruk op een gedegen inzicht in de klinische ontwikkelingspsychologie. Hierbij gaat het om een contextrijke ontwikkeling van kinderen, in gezin en school. Het programma bestrijkt de kinder- en jeugdjaren, de vroege jeugd en latere veroudering. Het onderwijs omvat theorie en onderzoek naar zowel normale als afwijkende, cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling. Ook opvoeding, psycho-educatie, didactiek en therapeutische technieken maken deel uit van het programma. In de klinische ontwikkelingspsychologie probeert men te begrijpen op welke wijze normaal en afwijkend gedrag ontstaat en beklijft, hoe men professioneel vaststelt in hoeverre er sprake is van een afwijkende ontwikkeling (diagnostiek) en hoe men een optimale ontwikkeling kan faciliteren (interventie). Uitgangspunt is steeds dat kinderen hun eigenschappen en gedragsrepertoire, normaal en afwijkend, uit de ene context meenemen naar de andere. De specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie richt zich op de individuele jeugd(gezondheids)zorg, op leerlingenzorg en schoolbegeleiding. Het onderwijsprogramma biedt de (toekomstige) klinisch ontwikkelingspsycholoog het gereedschap om kinderen, ouders en leraren te steunen en hun vaardigheden te versterken. In deze specialisatie volgt men inhoudelijke cursussen en practica op het gebied van diagnostiek en interventie; in de masterfase doet men naast twee verplichte vakken een praktijkstage en een afstudeeronderzoek. Alle cursussen, practica, thesen en stage samen vormen de toelatingsvoorwaarden voor een aantal verschillende postacademische opleidingen. 5.2 Beroepsmogelijkheden Afgestudeerde Klinisch Ontwikkelingspsychologen (MSc.) zijn in de praktijk op junior niveau werkzaam als diagnosticus, behandelaar, coach, adviseur of beleidsmedewerker bijvoorbeeld bij instellingen op het gebied van ontwikkelingsproblematiek, jeugdzorg, leerlingenzorg, schoolbegeleiding, kinderbescherming, opvoeding, ouderbegeleiding, adoptie, criminaliteit of gerontologie. Voor dergelijke functies op junior niveau wordt een afgeronde academische opleiding (Klinische) Ontwikkelingspsychologie gevraagd. Voor meer zelfstandige functies en op coördinerend niveau is tevens een postacademische registratie nodig. Studenten Klinische Ontwikkelingspsychologie die behoefte hebben aan meer verdieping en die belangstelling in een loopbaan als onderzoeker wordt aanbevolen de tweejarige onderzoeksmaster te volgen. Hierbij is het mogelijk een combinatie te maken tussen de Gezondheidszorgmaster en de Research master. Bekijk voor meer informatie over de Research Master Psychology de betreffende studiegids of neem contact op met de studieadviseur van de Research Master. Voor meer informatie zie ook Hoofdstuk 1. Postacademische opleidingen In de structuur van de Europsycholoog bestaat de opleiding van psychologen in het algemeen uit een 4-jarige universitaire vooropleiding gevolgd door een 2-jarige postacademische beroepsopleiding ( Voor Nederlandse ontwikkelingspsychologen biedt de postacademische GZ-opleiding toegang tot een BIG-registratie (zie verderop in dit hoofdstuk). De postacademische opleiding Kinder-en Jeugdpsycholoog NIP biedt toegang tot een Beroepsregistratie van hetzelfde niveau (zie De verrichtingen van ontwikkelingspsychologen in beide registers, BIG en K&J NIP register, worden in de regel door de zorgverzekeraar vergoed. 169

2 Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie Een aantal GZ-opleidingen legt het accent op (zorg voor individuele) kinderen en jeugdigen ( Binnen de opleidingen tot Kinder-en Jeugdpsycholoog NIP worden de opleiding tot Schoolpsycholoog (vaste route) ( en een individueel traject ( sprokkelroute ) onderscheiden, bijvoorbeeld in de individuele jeugdgezondheidszorg ( nl/aanbod/totaaloverzicht). Onderstaande figuur licht de opbouw van de opleiding van ontwikkelingspsychologie toe, inclusief postmaster opleidingen: Propedeuse Bachelor jaar 2 Bachelor jaar 3 Master Gezondheidszorgpsychologie Bachelor Psychologie UvA Bachelor UvA; Specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie Bachelor Psychologie UvA Master GezondheidsZorgPsychologie (UvA) Specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie 170 Postacademische opleiding BIG-Registratie - Gezondheidszorgpsycholoog (Kind & Jeugd) - Psychotherapeut Beroepsregistratie Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP - Schoolpsycholoog -Eigen Route (bv Jeugd GZ) Opleiding bij specialistische Vereniging VGCT VCGP NVRG NVGP e.a. De internationale erkenning van de opleiding Klinische Ontwikkelingspsychologie als universitaire ( graduate ) opleiding Schoolpsychologie door de International School Psychology Association (ISPA) illustreert de onlosmakelijke verbondenheid tussen de kennisgebieden van de individuele gezondheidszorg, de leerlingenzorg en schoolbegeleiding (bij het ter perse gaan van de gids in voorbereiding). Het is voor afgestudeerden in de Klinische Ontwikkelingspsychologie dan ook mogelijk zich op postacademisch niveau in verschillende richtingen professioneel verder te bekwamen. Praktisch De postacademische opleidingen voor de registraties Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP en GZ-psycholoog zijn tweejarige opleidingen voor 1 dag per week, naast een werkweek van minimaal 24 uur (aangesteld en betaald als juniorpsycholoog ). Urenverdeling van cursussen over diagnostiek, interventie en indicatiestelling zijn identiek in beide postacademische opleidingen. Voornamelijk inhoud en doelgroep variëren, hoewel er ook overlap is. In Nederland zijn zes opleidingsinstituten, verdeeld over het hele land en alle gekoppeld aan de Universiteit. De meest bekende zijn het RINO en het SPON. Opleidingskosten worden in principe door de cursist betaald, en bedragen circa 8500,- per jaar. Een beperkt aantal van alle postacademische GZ-opleidingen richt zich op kinderen en jeugdigen. Bij deze opleidingen is 60% van de inhoud toegespitst op die leeftijdscategorie. De postacademische opleiding Schoolpsycholoog aan de RINO (Amsterdam; zie ook en het SPON (Nijmegen) richt zich op kinderen als (zorg)leerling en het raakvlak van school en jeugd(gg)zorg. Het aantal opleidingsplaatsen voor de opleiding tot GZ-psycholoog variant Kind & Jeugd bedraagt voor heel Nederland momenteel ongeveer 200 per jaar. De gemiddelde wachttijd voor toelating bedraagt doorgaans enkele jaren. De capaciteit van de postacademische opleiding (tot registratie als) Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP (waaronder tot Schoolpsycholoog) varieert met het aanbod cursisten. Daar is geen wachttijd voor. Bij de selectie van kandidaten voor alle genoemde postacademische opleidingen wordt in eerste instantie gekeken of men aan de gestelde vooropleidingseisen voldoet (zie ook hoofdstuk 1 van deze studiegids). De belangrijkste zijn de Basis Aantekening Psychodiagnostiek (BAPD) en de GZ-verklaring. Beide te behalen bij de opleiding Klinische Ontwikkelingspsychologie.

3 Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie GZ-verklaring en BAPD Voorwaarden voor het volgen van genoemde postacademische opleidingen zijn: voldoende voorbereiding op het terrein van de psychodiagnostiek, zoals blijkt uit de Basis Aantekening Psychodiagnostiek (BAPD) en voldoende voorbereiding op het gebied van interventie en indicatiestelling, zoals blijkt uit de GZ-verklaring. De BAPD en de GZverklaring kennen veel vereisten (zie ook hoofdstuk 4). Daarom is de keuzevrijheid binnen het programma Klinische Ontwikkelingspsychologie beperkt. Om voor alle vakken in het vereiste tempo te kunnen slagen, zijn een strakke studieplanning en studiediscipline dan ook onontbeerlijk. 5.3 Onderwijsprogramma derde bachelorjaar KLOP In het derde bachelorjaar worden vakken aangeboden die een uitgebreide basis vormen voor de klinische ontwikkelingspsychologie. Daarnaast is er een methodologisch vak (Evidence-based werken in de klinische praktijk) en wordt ter afsluiting van de bachelor een empirisch onderzoek gedaan (bachelortheseproject). Om een bachelor Klinische Ontwikkelingspsychologie te behalen moeten de volgende verplichte cursussen met succes worden afgerond: - Basisprogramma Ontwikkelingspsychologie: - Normale ontwikkeling: cognitieve ontwikkeling - Normale ontwikkeling: social & emotional development - Klinische ontwikkeling: perspectief vanuit de jeugdzorg - Klinische ontwikkeling: perspectief vanuit de school - Bovenstaande cursussen worden ondersteund door verplichte werkgroepen - Diagnostiek 1: ontwikkelingspsychologie - Evidence-based werken in de klinische praktijk - Psychologische interventies bij kinderen en jongeren: theorie, onderzoek en praktijk - Scientist practitioner in de ontwikkelingspsychologie - Klinische gespreksvaardigheden - Bachelortheseproject klinische ontwikkelingspsychologie Schematisch ziet e.e.a. er als volgt uit: Semester 1 Blok 1 (12 ec, 8 weken) Blok 2 (12 ec, 8 weken) Blok 3 (6 ec, 4 weken) Normale Ontwikkeling: Cognitieve ontwikkeling (6) Normale Ontwikkeling: Social & Emotional Development (6) Klinische ontwikkeling: Perspectief vanuit de Jeugdzorg (6) Klinische ontwikkeling: Perspectief vanuit de School (6) Bachelortheseproject (12) vervolg in sem. 2 Diagnostiek 1: ontwikkelingspsychologie (3) Semester 2 Blok 1 (12 ec, 8 weken) Blok 2 (12 ec, 8 weken) Blok 3 (6 ec, 4 weken) Bachelortheseproject (12) vervolg van sem. 1 Psychologische interventies bij kinderen en jongeren: theorie, onderzoek en praktijk (6) Noot: Alle onderdelen zijn verplicht. Scientist practitioner in de ontwikkelingspsychologie (6) Evidence-based werken i.d. klin. praktijk (6) Klinische gespreksvaardigheden (3) 171

4 Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie Honoursprogramma Voor informatie over de mogelijkheden voor een honoursbachelorprogramma wordt verwezen naar hoofdstuk 4. Voor een specifieke invulling van het honoursprogramma bij de specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie kan men contact opnemen met de coördinator van de programmagroep Ontwikkelingspsychologie, Tjitske Sijbrandij, MSc. Belangrijke data voor bachelor studenten ontwikkelingspsychologie: September week 36 Welkomstborrel nieuwe bachelorstudenten Aanmelding vereist: November week 45 Plenair spreekuur studieadvies Algemene vragen kunnen worden besproken Inschrijving via fractie: November week Studieadvies gesprekken December week 48 StageCafé Toegankelijk voor alle studenten ontwikkelingspsycholgie Datum en locatie worden bekend gemaakt via Blackboard December week 49 Oriënterende gesprekken stages september 2015 Verplicht voor stagezoekenden. Inschrijving vereist: December week 50 Deadline motivatiebrieven stages september. Datum wordt later bekend gemaakt December week 51-2 Inschrijving tweede semester (15/12/14-09/01/15) Maart week 31 Plenair spreekuur studieadvies Algemene vragen kunnen worden besproken Inschrijving via fractie: Mei week 16 & 17 Studieadvies gesprekken Juni week 23 Plenair spreekuur studieadvies Algemene vragen kunnen worden besproken Inschrijving via fractie: Juni week 25 StageCafé Datum en locatie worden later bekend gemaakt Juli week 27 Oriënterende gesprekken stages februari 2016 Verplicht voor stagezoekenden Inschrijving vereist: Juli week 28 Deadline motivatiebrieven stages februari 2016 Datum wordt later bekend gemaakt 172

5 Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.5 Nadere inlichtingen en mentoraat Klinische Ontwikkelingspsychologie Studieadvies Voor studieadvies en vragen rondom het onderwijs- en studieprogramma van de specialisatie Ontwikkelingspsychologie kan men terecht bij de studieadviseur. Mentoraat Klinische Ontwikkelingspsychologie Studenten kunnen gebruik maken van het mentoraat Ontwikkelingspsychologie. Studenten kunnen indien gewenst contact opnemen met de studieadviseur. In overleg wordt er dan een mentor aangewezen. Studentenfractie KLOP Ontwikkelingspsychologie kent een actieve en toegewijde fractie. Zowel bachelor- als masterstudenten kunnen plaatsnemen in deze fractie. De fractie richt zich op onderwijs (ondewijsevaluaties), verdieping (e.g. lezingen) en sociale activiteiten (borrels en uitjes). Voor meer informatie kan je contact opnemen met de fractie gmail.com). 5.6 Contactgegevens secretariaat en coördinatoren Secretariaat: E. Buijn E. Koopmans Studieadvies en onderwijscoördinatie: T.C. Sijbrandij, MSc Spreekuur op afspraak. Masterthesecoördinatie: Dr. A. Ploeger Stagecoördinatie: Dr. A.L. Collot d Escury klop-stage-fmg@uva.nl Websites Onderzoek: Onderwijs: Voorzitter van de programmagroep Prof. dr. K.R. Ridderinkhof Docenten In hoofdstuk 10 vindt u een overzicht van alle docenten, hun contactgegevens plus hun interessegebieden. Op de volgende pagina s staat een overzicht van de bacheloronderdelen die gevolgd kunnen worden binnen de specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie. 173

6

7 Basisprogramma OP Normale ontwikkeling: Cognitieve ontwikkeling Punten 6 ec SIS-code 7203BO01XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Verplichte vakken tweede jaar Docent Prof. dr. M. Raijmakers Inhoud In deze cursus krijgen studenten een overzicht van de belangrijkste onderzoeksvragen en de huidige kennis op het gebied van de cognitieve ontwikkeling, waaronder de perceptuele ontwikkeling (bijv. hoe classificeren baby s visuele stimuli?), de taalontwikkeling (bijv. wanneer en hoe maakt een kind zich de grammaticale regels van de moedertaal eigen?), de ontwikkeling van het geheugen (is een 3-jarige een betrouwbare ooggetuige?). Deze onderwerpen vormen een belangrijke basis voor de klinische ontwikkelingspsychologie zowel in het perspectief van de jeugdzorg als de school. Om onderzoeksresultaten in een groter geheel te plaatsen besteden we aandacht aan de diverse theorieën van de cognitieve ontwikkeling. Om het onderzoek kritisch te kunnen beoordelen worden ook de methoden van ontwikkelingspsychologisch onderzoek besproken. De volgende vragen staan daarbij centraal: Wat zijn methoden en empirische paradigma s in onderzoek naar de cognitieve ontwikkeling? Wat kunnen we wel en niet concluderen uit empirisch onderzoek met verschillende paradigma s? Welke vragen zijn wel en niet te onderzoeken (bv. m.b.t. de ethiek)? Leerdoelen Na de cursus kunnen de studenten (a) ieder besproken onderwerp (zoals bijv. ontwikkeling van het geheugen) beschrijven, uitleggen en illustreren, zowel wat betreft de belangrijkste empirische bevindingen als de theorievorming (parafraseren); (b) bij ieder besproken onderwerp in de cognitieve ontwikkeling voorbeelden geven van de belangrijkste methoden van onderzoek binnen het betreffende onderzoeksgebied (parafraseren); (c) de kwaliteit van onderzoek naar de cognitieve ontwikkeling beoordelen en de resultaten in een groter, theoretisch kader plaatsen (evalueren en wetenschappelijk/zelfstandig denken; (d) theorie en paradigma s toepassen op nieuwe onderzoeksvragen en praktijksituaties (wetenschappelijk/zelfstandig denken). Voor overige leerdoelen zie Basisprogramma KLOP: werkgroepen. Onderwijsvorm Hoorcolleges en opdrachten. Voor studenten die het basisprogramma voltijds volgen zijn er verplichte werkgroepen waarin de praktische opdrachten over de stof begeleid worden (zie Blackboard: Werkgroepen Ontwikkelingspsychologie). Andere studenten krijgen extra opdrachten binnen deze cursus die zij zelfstandig maken (neem hiervoor contact op met de werkgroepdocenten; zie Blackboard van de basisprogramma: werkgroepen ontwikkelingspsychologie, WOP). Studiemateriaal Goswami, U. (Ed.) (2010). Blackwell Handbook of Childhood Cognitive Development. 2nd. Revised edition. Wiley-Blackwell. (selectie uit 816 blz.). Gratis beschikbaar op internet via UvA-netwerk. Artikelen die tijdens de colleges en via Blackboard bekend worden gemaakt. Beoordelingsvorm Tentamen (60%), wekelijkse multiple-choice vragen op Blackboard (10%), opdrachten (30%), aanwezigheid bij de werkgroepen (voldaan*). Het tentamen bestaat uit repro- 175

8 ductievragen, toepassingsvragen en inzichtvragen. Voor het tentamen en de opdrachten moeten afzonderlijk minimaal een voldoende gehaald worden. * Aanwezigheidsplicht geldt alleen voor de studenten die het BP voltijds volgen. Onderwijstijden NB: na de eerste bijeenkomst zal er een introductie van de programmagroep Ontwikkelingspsychologie zijn, in de Diamantbeurs. Bijzonderheden Cijfers voor de vakken van het Basisprogramma OP worden pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Beschrijving van de werkgroepen staat op een aparte pagina in de studiegids. Studenten die niet het volledige basisprogramma volgen (en dus geen werkgroepen volgen) moeten contact opnemen met de werkgroepdocenten (zie Blackboard: Werkgroepen Ontwikkelingspsychologie). 176

9 Basisprogramma OP Normal Development: Social (Part A) and Emotional (Part B) Development Credits 6 ec SIS-code 7203BO40XY Semester Semester 1, period 1 (Part A) and period 2 (Part B) Prerequisites Obligatory courses second year Language English Lectures Dr. H. Larsen (Part A) & Prof. dr. M.W. van der Molen (Part B) Summary Part A, Social Development: Main theoretical models in social development are addressed as well as the current state of affairs with regard to a number of themes such as family, education, the Self (self-concept, self-esteem, gender identity) and social relationships (friendships, social status). This course focuses on the interaction between the child/youth and the social environment. Central themes include interaction patterns within the family and peer group, as well as pro-social and anti-social development. In particular, the reciprocity of interaction processes and the resulting positive and negative consequences play an important role in social development. Also, methods to study aspects of this development will be discussed. By emphasizing normal development and individual differences, abnormal development is put in a normative framework. Part B, Emotion Development: The focus of this part of the course is on the co-development of emotional and cognitive processes. The core literature consists of an edited volume from the APA Human Brain Development Series, entitled Child Development at the intersection of Emotion and Cognition. Topics that will be addressed include the co-dependence of emotional and cognitive processes vis-à-vis the (self-) regulation of thought and behavior; the neural and genetic mechanisms involved in the emotion-cognition link; and clinical and educational implications. Objectives After the course the student is able to (a) paraphrase, analyze and evaluate the most important theoretical perspectives related to social and emotional development; (b) paraphrase and analyze scientific articles on important aspects of social development (e.g., family, peers, school, and individual differences) and emotional development; (c) evaluate and discuss the main-points of the scientific articles. Additional objectives are discussed in Basisprogramma KLOP: werkgroepen. Teaching format Lectures (all in English), multiple-choice questions on Blackboard and workgroup. Literature Part A: Shaffer, D. R. (2008). Social and Personality Development. UK: Cengage Learning Inc. ISBN (ca. 60,-) (608 pages). Part B: Calkins, S. D., & Bell, M. A. (Eds.). (2010). Child development at the intersection of emotion and cognition. Washington: APA. ISBN (ca. 80,-) (261 pages). Both part A and B will have supplementary readings of scientific articles provided prior to the course. 177

10 Assessment Exam, weekly multiple-choice questions on Blackboard (10%), assignments (30%), workgroup participation (sufficient*). The exam consists of questions based on information reproduction, application and insight. The exam and assignments each need to be successfully completed (minimum grade of 5.5). *Compulsory attendance only applies to students following the basic programme fulltime. Lectures Additionally Grades will be granted after attendance of the corresponding workinggroups is met. Workgroup course descriptions are separately described within this study guide. Students who do not participate in the fulltime programme of Clinical Developmental Psychology, and therefore do not take part in the workgroups, are asked to contact the workgroup coordinator (contact the teacher on Blackboard of the course Basisprogramma: werkgroepen). 178

11 Basisprogramma OP Klinische Ontwikkeling: perspectief vanuit de jeugdzorg Punten 6 ec SIS-code 7203BO42XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Verplichte vakken tweede jaar Docent Dr. M. Maric Inhoud In deze cursus krijgen studenten een overzicht van van theoretische modellen, recente onderzoeken en assessment van afwijkende ontwikkeling bij kinderen en jongeren. De belangrijkste modellen van normale ontwikkeling komen aan de orde en in het bijzonder wordt aandacht besteed aan het ontwikkelingspsychopathologische perspectief op afwijkende ontwikkeling. De cursus is opgebouwd rond veel voorkomende problemen bij kinderen en jongeren: (pervasieve) ontwikkelingsproblemen (o.a. autisme en aan autisme verwante problemen), emotionele stoornissen (angst- en stemmingsproblemen), en gedragsstoornissen (ADHD, agressief en antisociaal gedrag). Ook komen in deze cursus zaken als verslaving, eetstoornissen en kindermishandeling aan bod. Aandacht zal hierbij vooral worden besteed aan etiologische kwesties (welke risicofactoren bij kind en omgeving dragen bij aan de ontwikkeling van problematisch functioneren) en aan kwesties rond het classificeren van stoornissen (de DSM-IV en DSM-V). Leerdoelen Na afloop van de cursus kunnen de studenten (a) veel voorkomende psychologische problemen bij kinderen en jongeren beschrijven, illustreren, herkennen (parafraseren); (b) verschillende methoden om afwijkend gedrag te beschrijven binnen de ontwikkelingspsychopathologie noemen, beschrijven, illustreren, herkennen (parafraseren); (c) de verschillende methoden om afwijkend gedrag te beschrijven toepassen bij cliënt casussen (wetenschappelijk/zelfstandig denken). Voor overige leerdoelen zie Basisprogramma KLOP: werkgroepen. Onderwijsvorm Hoorcolleges en opdrachten. Voor studenten die het basisprogramma voltijds volgen zijn er verplichte werkgroepen waarin de praktische opdrachten over de stof begeleid worden (zie beschrijving Basisprogramma OP: werkgroepen). Andere studenten krijgen extra opdrachten binnen deze cursus die zij zelfstandig maken (neem hiervoor contact op met de werkgroepdocenten; zie Blackboard van de basisprogramma: werkgroepen). Beoordelingsvorm Tentamen (60%), wekelijkse multiple-choice vragen op Blackboard (10%), opdrachten (30%), aanwezigheid bij de werkgroepen (voldaan*). Het tentamen bestaat uit reproductievragen, toepassingsvragen en inzichtvragen. Voor het tentamen en de opdrachten moet afzonderlijk minimaal een voldoende gehaald worden. *Aanwezigheidsplicht geldt alleen voor de studenten die het BP voltijds volgen. Studiematerialen Prins, P. J. M., & Braet, C. (2014). Handboek klinische ontwikkelingspsychologie. (2e geheel herziene editie). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Artikelen in totaal ca. 50 blz. Onderwijstijden 179

12 Bijzonderheden Cijfers voor de vakken van het Basisprogramma OP worden pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Beschrijving van de werkgroepen staat op een aparte pagina in de studiegids. Studenten die niet het volledige basisprogramma volgen (en dus geen werkgroepen volgen) moeten contact opnemen met de werkgroepdocenten (zie Blackboard: Werkgroepen Ontwikkelingspsychologie). 180

13 Basisprogramma OP Klinische Ontwikkeling: perspectief vanuit de school Punten 6 ec SIS-code 7203BO43XY Plaats in het rooster semester 1, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Verplichte vakken tweede jaar Docent Dr. P.J.F. Snellings Inhoud Er wordt aandacht besteed aan de werkzaamheden van de schoolpsycholoog en het schoolsysteem. Theorie en empirisch onderzoek naar de cognitieve en sociaal-emotionele aspecten van leermoeilijkheden (bijv. dyslexie, dyscalculie, taalachtergrond, hoogbegaafdheid en cognitieve beperkingen) komen aan bod. Daarbij worden verbanden gelegd met schoolgebonden interventies gericht op leerlingen, docenten en ouders. Ook wordt er aandacht besteed aan didactische methodes en de invloed van individuele verschillen op cognitief en sociaal-emotioneel gebied (bijvoorbeeld ADHD, zelfbeeld, pestgedrag en culturele verschillen). Om een goed beeld te krijgen van de schoolcontext voeren studenten binnen de werkgroepen een opdracht uit op scholen. Leerdoelen Na afloop van de cursus kunnen studenten (a) de inrichting van het onderwijssysteem en de rol van de schoolpsycholoog beschrijven (parafraseren); (b) het verband tussen leerprocessen, leerproblemen en -stoornissen en het sociaal-emotionele functioneren van leerlingen beschrijven (parafraseren), bijvoorbeeld in de omgang met medeleerlingen en met de leerkracht; (c) cultuurverschillen relateren aan gedrag in de schoolse context (analyseren); didactische werkvormen noemen en beoordelen (evalueren); het gebruik van diagnostische testen beoordelen en onderzoeksresultaten interpreteren (evalueren). Voor overige leerdoelen zie Basisprogramma KLOP: werkgroepen. Onderwijsvorm Hoorcolleges. Voor studenten die het basisprogramma voltijds volgen zijn er parallel lopende werkgroepen (zie beschrijving Basisprogramma OP: werkgroepen). Andere studenten krijgen extra opdrachten binnen deze cursus. Studiematerialen en kosten Taal, M., & Snellings, P. (2009). Interventies in het onderwijs: Leerproblemen. Boom. ISBN (ca. 23,50) (ca. 164 blz.). Artikelen. (ca. 340 blz.). Collegestof. Beoordelingsvorm Tentamen (60%), wekelijkse multiple-choice vragen op Blackboard (10%), opdrachten (30%), aanwezigheid bij de werkgroepen (voldaan*). Het tentamen bestaat uit reproductievragen, toepassingsvragen en inzichtvragen. Voor het tentamen en de opdrachten moeten afzonderlijk minimaal een voldoende gehaald worden. * Aanwezigheidsplicht geldt alleen voor de studenten die het BP voltijds volgen. Onderwijstijden 181

14 Bijzonderheden: Cijfers voor de vakken van het Basisprogramma OP worden pas toegekend op het moment dat aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen in het bijbehorende blok is voldaan. Beschrijving van de werkgroepen staat op een aparte pagina in de studiegids. Studenten die niet het volledige basisprogramma volgen (en dus geen werkgroepen volgen) moeten contact opnemen met de werkgroepdocenten (zie Blackboard: Werkgroepen Ontwikkelingspsychologie). 182

15 Basisprogramma KLOP Werkgroepen Punten Punten worden toegekend in de bijbehorende cursussen in het basisprogramma SIS-code 7203BO44XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 1&2 Toelatingsvoorwaarden Deelname Basisprogramma Ontwikkelingspsychologie Inlichtingen T. Sijbrandij, MSc Inhoud De vier inhoudelijke cursussen in het basisprogramma Ontwikkelingspsychologie (Cognitieve ontwikkeling, Sociale-Emotionele ontwikkeling, Perspectief vanuit de Jeugdzorg en Perspectief vanuit de School) hebben intensief onderwijs in werkgroepen. Belangrijkste doel van de werkgroepen is het verdiepen van de thema s uit de colleges. Daarbij komt zowel een theoretische benadering (bijvoorbeeld, controverses in de ontwikkelingspsychologie) als een praktijkbenadering aan bod (bijvoorbeeld, hoe wordt de theoretische kennis toegepast in een concrete casus). De studenten zullen actief met de stof bezig zijn en daarvoor de benodigde academische vaardigheden verder ontwikkelen. Leerdoelen Na afloop van de werkgroepen kunnen de studenten (a) ontwikkelingspsychologische onderzoeksliteratuur en tests beoordelen (evalueren); (b) ontwikkelingspsychologische theorie toepassen in de praktijk van onderzoek en klinische ontwikkelingspsychologie (school en jeugdzorg); (c) academische vaardigheden toepassen die van belang zijn voor het zelfstandig nadenken over ontwikkelingspsychologische onderwerpen (wetenschappelijk/zelfstandig denken); (d) een ontwikkelingspsychologisch onderwerp op een correcte wijze mondeling en schriftelijk presenteren (communiceren); (e) reflecteren op hun eigen rol in studiesucces en in de toepassing van de geleerde vaardigheden. Onderwijsvorm Twee bijeenkomsten per week, in kleine groepen gedurende de gehele periode. Studiemateriaal Zie theoretische cursussen basisprogramma ontwikkelingspsychologie. Artikelen en studiestof op Blackboard. Beoordelingsvorm Aanwezigheidsplicht en opdrachten. Cijfer van de werkgroepen bestaat voor 30% uit presentaties en 70% uit schriftelijke opdrachten. Het totale cijfer van de werkgroepen maakt 30% uit van het eindcijfer van de bijbehorende cursus uit het basisprogramma. Om het bijbehorende vak af te ronden dienen de werkgroepen met een voldoende (5,5) te zijn afgerond. Onderwijstijden Iedere student volgt op woensdag én donderdag een twee uur durende werkgroep, ofwel om uur ofwel om uur. Plaatsing wordt bekend gemaakt aan het begin van het studiejaar. Zie verder Toetsdata Wekelijkse opdrachten in de werkgroepen. 183

16 Bijzonderheden: De werkgroepen zijn verplicht voor en kunnen alleen worden gevolgd door studenten die het basisprogramma voltijds volgen. Andere studenten krijgen opdrachten die zij zelfstandig dienen te maken. Het cijfer van de bijbehorende vakken uit het Basisprogramma OP wordt pas toegekend wanneer aan de aanwezigheidsplicht van de werkgroepen is voldaan en de opdrachten met een voldoende zijn afgerond. Dit wordt per blok bekeken. 184

17 Diagnostiek 1: ontwikkelingspsychologie Punten 3 ec SIS-code 7203BO45XY Plaats in het rooster Semester 1, blok 3 Toelatingsvoorwaarden Psychodiagnostiek, inschrijving KLOP Docenten Dr. W.P.M. van den Wildenberg e.a. Inhoud De cursus biedt een brede introductie tot de (klinische) psychodiagnostiek vanuit een ontwikkelingspsychologisch perspectief in zowel de schoolse als GGZ setting. Aan de hand van hoorcolleges en werkgroepen worden onderwerpen behandeld zoals het selecteren van testmateriaal, het toepassen van testprotocollen, veelgebruikte psychodiagnostische instrumenten, observatie, het uitwerken van testresultaten en schriftelijke rapportage. Leerdoelen Na afloop van de cursus kan de student (a) zelfstandig een intelligentietest (WISCIII-NL of SON-R 6-40) gestandaardiseerd afnemen tijdens een rollenspel (zelfstandig denken), (b) testuitslagen berekenen en rapporteren (analyseren), interpreteren (evalueren) en relateren aan de oorspronkelijke hulpvraag (zelfstandig denken). De student heeft (c) brede kennis van het instrumentarium en de psychometrische kwaliteit van psychologische tests voor kinderen en adolescenten (evalueren). Tenslotte is de student (d) in staat tot systematisch observeren van gedrag in relatie tot de omgeving met als doel de antecedenten en consequenties van dat gedrag te begrijpen (evalueren, wetenschappelijk/zelfstandig denken). Onderwijsvorm De cursus bestaat uit vier hoorcolleges (dinsdagen) en drie werkgroepen (groep A: donderdagochtend / groep B: donderdagmiddag) met individuele en groepsopdrachten. Aanwezigheid bij alle bijeenkomsten is verplicht. Studiemateriaal Pameijer, N., & Draaisma, N. (2011). Handelingsgerichte diagnostiek in de jeugdzorg: Een kader voor besluitvorming (1e druk). Leuven: Acco. ISBN (ca. 28,-) (ca. 100 blz.). Kievit, Th., Tak, J. A., & Bosch, J. D. (2014). Psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen (8e druk). Utrecht: De Tijdstroom. (ca. 68,- ) (ca. 200 blz.) verschijnt najaar NB. Deze boeken worden ook gebruikt in de cursus Diagnostiek 2: Ontwikkelingspsy chologie. Beoordelingsvorm Het eindcijfer wordt gebaseerd op een schriftelijk tentamen over collegestof en literatuur (80%), een individueel uitgewerkte testrapportage (20%) en groepsopdrachten (AVV). Voor alle onderdelen dient minstens een 5.5 te worden behaald. Onderwijstijden Bijzonderheden Actuele cursusinformatie is beschikbaar op Blackboard. 185

18 Psychologische interventies bij kinderen en jongeren: theorie, onderzoek, en praktijk Punten 6 ec SIS-code 7203BO41XY Plaats in het rooster semester 2, blok 1 Toelatingsvoorwaarden Basisprogramma Ontwikkelingspsychologie Docent Dr. M. Maric Inhoud Deze cursus is gericht op psychologische preventie- en interventiemethoden bij kinderen en jongeren in de jeugdzorg en in de school. Aandacht zal worden besteed aan de theoretische modellen die ten grondslag liggen aan de belangrijkste preventie- en interventiemethoden, de empirische onderbouwing ervan, het evidence-based werken, en recente innovatieve interventies. Leerdoelen Na afloop van de cursus kunnen studenten (a) verschillende psychotherapeutische stromingen voor kind en adolescent problematiek noemen, beschrijven, illustreren en herkennen (parafraseren); (b) de meest evidence-based interventies voor kind en adolescent problematiek noemen, beschrijven, illustreren en herkennen (parafraseren); (c) de verschillende toepassingen van preventie- en interventiemethoden in de jeugdzorg en op school noemen, beschrijven, illustreren en herkennen (parafraseren); (d) interventies op effectiviteit beoordelen (evalueren); (e) beargumenteren waarom cliënten met een bepaalde problematiek specifieke interventies moeten krijgen (wetenschappelijk/zelfstandig denken); (f) een theoretisch en empirisch interventieplan ontwerpen toegespitst op de individuele cliënt (wetenschappelijk/zelfstandig denken). Onderwijsvorm Er zijn 8 hoorcolleges en 4 werkgroepen. Hoorcolleges en werkgroepen zijn verplicht. Tijdens de werkgroepen zullen verschillende thema s in meer detail besproken worden aan de hand van discussies rondom wetenschappelijke artikelen, casussen, het maken van opdrachten, bekijken en analyseren van videomateriaal, en het geven van korte presentaties. Studiematerialen Graham, P. J., & Reynolds, A. (2013). Cognitive behaviour therapy for children and families (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN (ca. 65,-) (ca. 411 blz.). Artikelen (ca. 50 blz.). Beoordelingsvorm Tentamen (60%), werkgroepopdrachten (40%), aanwezigheid bij de werkgroepen (voldaan). Het tentamen bestaat uit reproductievragen, toepassingsvragen en inzichtvragen. Voor het tentamen en de opdrachten moeten afzonderlijk minimaal een voldoende gehaald worden. Onderwijstijden 186

19 Scientist practioner in de ontwikkelingspsychologie Punten 6 ec SIS-code 7203BO46XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Minimaal 24 ec van de specialistische vakken van het eerste semester KLOP Docenten H.M.J. de Haas, MSc. (coördinator), dr. P. Snellings, dr. A.M. Collot-d Escury en gastdocenten Inhoud Deze cursus geeft een overzicht van de werkvelden van de ontwikkelingspsycholoog, onderwijs, jeugdzorg en de jeugd GGZ. De wetenschappelijke kennis op verschillende domeinen wordt toegepast op de praktijk, onder andere door samenwerking met gastdocenten uit de praktijk, casuïstiek en oefening met praktijkvoorbeelden. In de werkgroepen past de student de theoretische kennis en praktische vaardigheden toe op voorbeelden uit de praktijk door de situatie te analyseren en te beoordelen, een behandelplan te schrijven, een adviesgesprek op te zetten en informatie voor psychoeducatie samen te stellen. Leerdoelen Na afloop van de cursus kan een student (a) een verscheidenheid aan theoretische kennis over het werkveld van de ontwikkelingspsycholoog beschrijven (parafraseren); (b) de in de cursus aangeboden kennis en vaardigheden toepassen op casussen uit een specifiek werkveld door wetenschappelijke literatuur te selecteren en te analyseren, een onderzoeksvraag te identificeren, een plan van aanpak te ontwerpen (analyseren en wetenschappelijk denken) en hiervan schriftelijk verslag te doen in een onderzoeksverslag in APA-stijl (schriftelijk communiceren); (c) verband leggen tussen de wetenschappelijke literatuur en de praktische beroepsuitoefening van de ontwikkelingspsycholoog, dit toetsen (analyseren en evalueren) en hier schriftelijk verslag van doen (schriftelijk communiceren en wetenschappelijk/zelfstandig denken); (d) de meest relevante ethische aspecten die een rol spelen bij de beroepsuitoefening van de ontwikkelingspsycholoog herkennen en signaleren (parafraseren en analyseren). Onderwijsvorm Hoorcolleges (woensdagen) en werkgroepen (donderdagen, Groep A van uur, Groep B van uur) (onder voorbehoud). Aanwezigheid bij beide is verplicht. Studiemateriaal Wetenschappelijke artikelen en hoofdstukken uit boeken te downloaden via Blackboard (ca. 350 blz.). Beoordelingsvorm Multiple choice vragen op Blackboard (20%), groepsopdrachten in de werkgroepen (30%), en tentamen bestaande uit vijf meerkeuze en vijf open vragen (50%). De opdrachten en het tentamen moeten met tenminste een 5,5 zijn beoordeeld. Onderwijstijden 187

20 Evidence-based werken in de klinische praktijk 188 Punten 6 ec SIS-code 7203BO37XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 en 3 Toelatingsvoorwaarden Verplichte vakken 2e jaar Docent Dr. H.M. Huizenga Inhoud In deze cursus worden statistische methoden behandeld die van belang zijn voor het werken in de klinische praktijk. De cursus is bedoeld voor zowel klinisch psychologen als voor klinisch ontwikkelingspsychologen en klinisch neuropsychologen. Onderwerpen die aan de orde komen zijn: 1) maten voor klinische relevantie (effect groottes); 2) methoden om een betrouwbaar overzicht te krijgen van de literatuur (meta-regressie); 3) methoden om te bepalen hoeveel proefpersonen nodig zijn in een studie (power-analyse); 4) methoden om te bepalen welke mechanismen ten grondslag liggen aan behandel succes (moderatie, mediatie); 5) methoden om te bepalen wat goede voorspellers zijn van genezing (logistische regressie); 6) methoden om grootschalig interventie onderzoek te analyseren (multilevel analyse); 7) methoden om een onderscheid te maken tussen categorische en dimensionele diagnostiek (latente groep analyse); methoden voor betrouwbare diagnostiek (normatieve vergelijkingen) en methoden voor het volgen van individuele cliënten (N=1 analyse). Bij iedere methode komen de volgende zaken aan de orde: voor welk type data en voor welk type vraagstelling is de methode geschikt; hoe werkt de methode (uitleg op conceptueel niveau met weinig formules); wat zijn de assumpties van de methode en wat is het effect van schending van deze assumpties; hoe voer je de techniek uit in SPSS, hoe interpreteer je de uitkomsten en hoe rapporteer je de resultaten? In wekelijkse opdrachten worden de behandelde methoden geoefend. Leerdoel Na afloop van de cursus kan een student (a) aangeven hoe methoden de relatie tussen onderzoek en praktijk versterken (parafraseren); (b) gepubliceerde analyses evalueren; (c) de essentie van methoden verwoorden (parafraseren); (d) een methode kiezen bij een dataset (analyseren); (e) data analyses uitvoeren in SPSS en de resultaten interpreteren (analyseren en wetenschappelijk/zelfstandig denken) en rapporteren (schriftelijk communiceren). Onderwijsvorm Colleges (1e keer op maandag, verder op dinsdagen), practicum (woensdag van 9-11 Groep A, woensdag Groep B) & verplichte wekelijkse opdrachten. Het is een intensieve cursus: reserveer 20 uur per week! Studiemateriaal Artikelen te downloaden via Blackboard. Beoordelingsvorm Wekelijkse opdrachten (30%) openboek-tentamen (70%). Voor zowel de wekelijkse opdrachten als het tentamen moet minimaal een voldoende behaald worden. Onderwijstijden Bijzonderheden Practicum: tijdens de practicumtijden zijn er computers gereserveerd voor het maken van de opdrachten, bovendien is er dan ook assistentie. De opdrachten kunnen ook op andere tijden gemaakt worden, er zijn dan echter geen computers gereserveerd en er is dan geen assistentie.

21 Klinische gespreksvaardigheden Punten 3 ec SIS-code 7203BO32XY Plaats in het rooster Semester 2, blok 2 Toelatingsvoorwaarden Gesprekspracticum, Basisprogramma Ontwikkelingspsychologie Aantal deelnemers Max. 60 Docenten Inhoud In deze cursus ontwikkelen studenten inzicht en vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn voor het voeren van professionele gesprekken in de klinische setting. De cursus bestaat uit een theoretisch en een praktijkgericht deel. Na het opfrissen van de eerder geleerde vaardigheden (Gesprekspracticum), zal aandacht worden besteed aan meer gevorderde gespreksvoeringstechnieken. Hiertoe behoren vaardigheden die nodig zijn om intakes af te nemen, om cliënten te motiveren en om veranderingsprocessen te faciliteren. Daarnaast wordt aandacht besteed aan culturele, ethische en professionele aspecten van het werk van psychologen. Middels rollenspelen, oefeningen en opdrachten, worden kennis, vaardigheden en attitude geïntegreerd. Studenten doorlopen een persoonlijk leerproces en maken op basis van feedback en analyses van eigen beeldmateriaal procesverslagen. Observeren, feedback geven en reflecteren zijn vaardigheden die hierbij specifiek aandacht zullen krijgen. Hoewel de cursus een voorbereiding is op de beroepsuitoefening van de psycholoog in brede zin, is deze ook een voorbereiding voor de ontwikkeling van therapeutische en diagnostische vaardigheden (Psychologische Interventies, Diagnostiek II, mastervakken met een klinisch praktijkdeel en de stage). Leerdoelen Na het volgen van de cursus kunnen studenten (a) een gesprek voeren met een kind, ouders en/of leerkracht en kunnen discrepanties tussen gesprekspartners begeleiden (mondeling communiceren); (b) een lastige gesprekssituatie begeleiden (mondeling communiceren); (c) de hulpvraag van een client formuleren (parafraseren); (d) een kennismakingsgesprek afnemen (mondeling communiceren); (e) een advies- of slecht nieuwsgesprek voeren (mondeling communiceren); (g) hun eigen eigen sterke kanten en beperkingen t.a.v. gespreksvoering benoemen (zelfreflectie); (h) ethische aspecten van gesprekken met kinderen, ouders en school herkennen en beargumenteren (parafraseren en zelfstandig denken); (i) hun eigen normen en waarden benoemen (parafraseren); (j) de invloed van (culturele) achtergrond signaleren (analyseren). Onderwijsvorm Literatuurstudie, hoorcollege, gemeenschappelijke werkcolleges in groepen van 15 studenten, vaardigheidstrainingen in groepen van 3-4 studenten. Studiemateriaal Delfos, M. F. (2011). Luister je wel naar mij: Gespreksvoering met kinderen tussen 4 en 12 jaar. Amsterdam: SWP. ISBN (ca. 24,-) (ca. 250 blz.). Lang, G., & Van der Molen, H. T. (meest recente editie). Psychologische gespreksvoering: Een basis voor hulpverlening. Baarn: Nelissen. ISBN (ca. 34,50) (ca.237 blz.). Beoordelingsvorm Deeltoetsen (50%) en reflectieverslag (50%). Voor zowel het reflectieverslag als het gemiddelde van de deeltoetsen moet minimaal een 5,5 gehaald worden. 189

22 Onderwijstijden (onder voorbehoud, zie Elke student volgt per week 1 werkgroep van 4 uur en 1 practicum van 2 uur. Hoorcollege Ma uur Werkgroepen (Indeling zie Blackboard) Ma t/m uur (groep A) Di t/m uur (groep B) Practica (Indeling zie Blackboard) Do t/m uur (groep A) Vr t/m uur en Wo uur (groep B) 190

23 Bachelorproject KLOP Punten 12 ec SIS-code 7203BPROXY Plaats in het rooster Semester 1, blok 3 en semester 2, blok 1 en 2 halftijds Toelatingsvoorwaarden Verplichte vakken 2e jaar en minimaal 30 ec verplichte specialisatievakken Inlichtingen T.C. Sijbrandij, MSc, op-bachelorthese-fmg@uva.nl Inhoud Studenten voeren groepsgewijs een empirisch onderzoek uit en schrijven daarover individueel een verslag in de vorm van een onderzoeksartikel. Het onderzoeksonderwerp wordt door een supervisor aangereikt en valt binnen het ondezoeksprogramma van Klinische Ontwikkelingspsychologie. Activiteiten die individueel worden uitgevoerd zijn: het uitvoeren van een literatuurstudie, het maken een analyseplan, het analyseren, interpreteren en evalueren van de verkregen data, het schrijven van een onderzoeksverslag, het mondeling presenteren van het verrichte onderzoek, het geven van feedback op presentaties van medestudenten. Activiteiten die in groepsverband worden uitgevoerd zijn: het onder supervisie ontwerpen, implementeren en uitvoeren van een empirische studie. Leerdoelen Na het bachelortheseproject kan een student (a) de onderzoeksliteratuur over een psychologisch onderwerp in kaart brengen en daaruit de belangrijkste publicaties selecteren (analyseren en evalueren); (b) de inhoud van de geselecteerde publicaties parafraseren; (c) de gehanteerde wetenschappelijke redenering in de geselecteerde publicaties analyseren en op hoofdlijnen evalueren; (d) op basis daarvan de huidige stand van zaken weergeven binnen een onderzoeksgebied (wetenschappelijk denken); (e) aangeven waarom de onderzoeksvraag belangrijk is (evalueren); (f) in groepsverband en onder supervisie een empirische studie opzetten en uitvoeren (wetenschappelijk denken), (g) de data zelfstandig analyseren (wetenschappelijk denken); (h) reflecteren op de ethische aspecten van de studie; (i) de resultaten interpreteren (analyseren) en op hoofdlijnen evalueren binnen het onderzoeksveld; (j) verslag doen van het hele proces in de vorm van een wetenschappelijk artikel in APA-stijl (schriftelijk communiceren en reflecteren); (k) het verrichte onderzoek mondeling presenteren (mondeling communiceren). Onderwerpkeuze Studenten maken hun voorkeur voor bepaald onderzoek kenbaar via het programma Vanessa en worden vervolgens toegewezen aan een thesebegeleider, waar mogelijk overeenkomend met de aangegeven voorkeur. In overleg met de begeleider wordt een vraagstelling geformuleerd welke binnen het onderzoeksgebied van de begeleider valt. Onderwijsvorm Inleidend college; groeps- en individuele bijeenkomsten met de supervisor; uitvoeren van (schrijf) opdrachten ter voorbereiding op de bijeenkomsten; uitvoeren van een empirische studie; presentaties aan medestudenten; verwerken van feedback. Studiemateriaal Starreveld, P.A. (Ed.). (2012) Verslaglegging van psychologisch onderzoek. 3e druk. Amsterdam: Boom. ISBN: (ca. 25,-) (ca. 150 blz.). Studenthandleiding Bachelortheseproject (Blackboard). 191

24 Beoordelingsvorm De supervisor beoordeelt zowel de eindproducten (een individueel geschreven onderzoeksverslag en de mondelinge presentatie van het verrichte onderzoek) als de manier waarop die tot stand zijn gekomen (het proces). Voor de kwaliteit van het proces zijn de beoordelingscriteria: de wijze waarop de student individueel en in groepsverband de diverse stadia van het project heeft doorlopen; of deadlines zijn gehaald en afspraken zijn nagekomen; de kwaliteit van de deelproducten; de manier waarop met instructies en feedback van de docent is omgegaan; in hoeverre de student in staat is te reflecteren op het eigen werk en op ethische aspecten van psychologisch onderzoek. De eindproducten (een individueel geschreven onderzoeksverslag en de individuele mondelinge presentatie van het verrichte onderzoek) worden beoordeeld op de criteria parafraseren, analyseren, evalueren, wetenschappelijk denken, communiceren en zelfreflectie. Het onderzoeksverslag wordt ook door een tweede beoordelaar beoordeeld. Zie de Studenthandleiding voor de exacte uitwerking. Alle criteria dienen als voldoende te zijn beoordeeld om tot een voldoende eindbeoordeling te komen. N.B. Wanneer het proces niet goed verloopt kan de student al tijdens het project een onvoldoende beoordeling ontvangen voor dit criterium waardoor voortijdig gestopt moet worden. Onderwijstijden Plenair introductiecollege en een eerste groepsbijeenkomst met de supervisor aan het begin van de onderwijsperiode; daarna individuele en groepsbijeenkomsten op afspraak. 192

5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma

5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie 5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma In het onderwijsprogramma van de specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie

Nadere informatie

5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma

5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie 5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma In het onderwijsprogramma van de specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie

Nadere informatie

Mastertrack, Klinische Forensische Psychologie

Mastertrack, Klinische Forensische Psychologie Mastertrack, Klinische Forensische Psychologie 5. Klinisch Forensische Psychologie 5.1 Doelgroep, toelatingseisen, selectie De track Klinisch Forensische Psychologie is in principe toegankelijk voor studenten

Nadere informatie

3.2 Doelstelling van het onderwijsprogramma KLOP

3.2 Doelstelling van het onderwijsprogramma KLOP Masterspecialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie 3. Klinische Ontwikkelingspsychologie (KLOP) 3.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie, binnen de master

Nadere informatie

5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma

5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma Derde Bachelorjaar, Klinische Ontwikkelingspsychologie 5. Klinische Ontwikkelingspsychologie 5.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma In het onderwijsprogramma van de specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie

Nadere informatie

3.2 Doelstelling van het onderwijsprogramma KLOP

3.2 Doelstelling van het onderwijsprogramma KLOP Masterspecialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie 3. Klinische Ontwikkelingspsychologie (KLOP) 3.1 Doelgroep en toelatingseisen De specialisatie Klinische Ontwikkelingspsychologie, binnen de master

Nadere informatie

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development

8.4 Inrichting mastertrack Training & Development Master Psychologie 8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie De track Training & Development is in principe toegankelijk voor studenten die een bachelor Psychologie hebben

Nadere informatie

Master Psychologie en Geestelijke Gezondheid. Voorlichting 19 Maart 2014

Master Psychologie en Geestelijke Gezondheid. Voorlichting 19 Maart 2014 Master Psychologie en Geestelijke Gezondheid Voorlichting 19 Maart 2014 WELKOM Dr. Maaike Cima (Onderwijs Directeur/ Forensische Psychologie) Drs. Liselotte den Boer (Kinderen & Jeugd en Stage Coördinator)

Nadere informatie

8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie

8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie Master Psychologie 8 Track Training & Development 8.1 Doelgroep, toelaatbaarheid, selectie De track Training & Development is toegankelijk voor studenten die een bachelor Psychologie hebben afgerond. De

Nadere informatie

Voorlichting Psychologie. Bachelorprogramma 2e en 3e jaar. Jan van Rooij / Jacintha Soeharsono (Sinem Akgün)

Voorlichting Psychologie. Bachelorprogramma 2e en 3e jaar. Jan van Rooij / Jacintha Soeharsono (Sinem Akgün) Voorlichting Psychologie Bachelorprogramma 2e en 3e jaar Jan van Rooij / Jacintha Soeharsono (Sinem Akgün) Studeren is (ook) kiezen en plannen koers bepalen: oriëntatie/keuzeproces/ masterspecialisatie

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie

Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Onderwijs- en examenregeling 2010/2011 Master Gezondheidszorgpsychologie Voor de Onderwijs- en examenregeling van de Master Gezondheidszorgpsychologie wordt verwezen naar de Onderwijs- en examenregeling

Nadere informatie

Klinisch Psycholoog. specialistische opleiding 2015-2019. Leidseplein 5 1017 PR Amsterdam T (020) 625 08 03 F (020) 625 59 79

Klinisch Psycholoog. specialistische opleiding 2015-2019. Leidseplein 5 1017 PR Amsterdam T (020) 625 08 03 F (020) 625 59 79 Klinisch Psycholoog specialistische opleiding 2015-2019 Leidseplein 5 1017 PR Amsterdam T (020) 625 08 03 F (020) 625 59 79 E info@rino.nl W www.rino.nl Inhoudsopgave 1. INLEIDING... 2 2. DOELSTELLING...

Nadere informatie

(Forensische) Orthopedagogiek

(Forensische) Orthopedagogiek Schakelstudenten (Forensische) Orthopedagogiek 2014-2015 Samantha Limburg M.Sc. Studieadviseur & Onderwijsbeleidsmedewerker POW Drs. Marian Haringsma Studieadviseur & Onderwijsbeleidsmedewerker POW 2 Informatie

Nadere informatie

Toekomstwijzer Sectie Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) SPS-NIP

Toekomstwijzer Sectie Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) SPS-NIP Toekomstwijzer Sectie Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) 2019-2020 SPS-NIP 1 Toekomstwijzer: de weg naar GZ-psycholoog Waarom een GZ-psycholoog worden? De titel van psycholoog is niet wettelijk beschermd,

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

Premasterstudenten & Academische Route studenten. (Forensische) Orthopedagogiek

Premasterstudenten & Academische Route studenten. (Forensische) Orthopedagogiek Premasterstudenten & Academische Route studenten (Forensische) Orthopedagogiek 2015-2016 Monique Jongerius & Geke Meessen Studieadviseur & Onderwijsbeleidsmedewerker POWL 2 Informatie per traject Onderwijsprogramma

Nadere informatie

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management -

Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Culture Organization and Management - Culture, Organization and Management Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Culture Organization and Management - 2013-2014

Nadere informatie

Samenvatting aanvraag. Bijlage 8

Samenvatting aanvraag. Bijlage 8 Samenvatting aanvraag Bijlage 8 Samenvatting aanvraag Algemeen Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe opleiding Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe joint degree 1 Verplaatsing

Nadere informatie

Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie

Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie 9-mrt-15 1 Master your Talent lezing over de pre-master Psychologie 9 maart 2015 9-mrt-15 2 Inhoud De studie: algemeen Pre-master modules De toelating: wanneer en hoe Opbouw Masteropleiding Studielast

Nadere informatie

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6

: Afstudeerproject BSc KI : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 2, periode 5 en 6 Studiewijzer BACHELOR OPLEIDING KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Afstudeerproject BSc KI Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 2, periode 5 en

Nadere informatie

08-10-15. M ast eravond. is geïndiceerd bij: Wat is neuropsychologie. Klinische neuropsychologie. Kerngegevens

08-10-15. M ast eravond. is geïndiceerd bij: Wat is neuropsychologie. Klinische neuropsychologie. Kerngegevens 2 Wat is neuropsychologie Neuropsychologie kijkt naar de relatie tussen het (dysfunctionele) brein en het (verstoorde) gedrag avond Welkom bij de master Neuropsychologie Chris Dijkerman Perceptie Taal

Nadere informatie

6.3 Onderwijsprogramma derde bachelorjaar KP

6.3 Onderwijsprogramma derde bachelorjaar KP Derde Bachelorjaar, Klinische Psychologie 6. Klinische Psychologie (KP) 6.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma van KP De onderwijsdoelstellingen van de programmagroep behelzen: a. inzicht verschaffen

Nadere informatie

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE)

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) Aanmelding vakken eerste semester Vanaf dinsdag 6 juli (24.00 uur) tot maandag 30 augustus (24.00 uur) 2010 kunt u zich

Nadere informatie

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2

BSc Kunstmatige Intelligentie. : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : semester 1, periode 2 Studiewijzer BACHELOR KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE Vak : Opleiding : Bachelor Kunstmatige Intelligentie Studiejaar, Semester, Periode : 2015-2016 semester 1, periode 2 Coördinator(en) : dr. Maarten van Someren

Nadere informatie

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal

Bachelorproject (15 EC), BSK. Docent: MSc, Drs. C. Nagtegaal Vakbeschrijvingen derde jaar EBM: In het derde jaar volg je enkele verdiepende vakken, schrijf je de bachelorscriptie en heb je een vrije keuzeruimte. Je kunt deze ruimte invullen met keuzevakken (o.a.

Nadere informatie

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control

Premaster Accounting and Control Vrije Universiteit Amsterdam - Fac. der Economische Wet. en Bedrijfsk. - P Accounting and Control Premaster Accounting and Control I The pre-master programme consists of 30 ECTS (5 courses of 6ECTS each) and runs for half a year (February till July). The pre-master programme is only to be taken by

Nadere informatie

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2013-2014 Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2013-2014 I In het premasterprogramma Bestuurskunde staat het aanleren van

Nadere informatie

MASTER ORTHOPEDAGOGIEK DR. AGNES WILLEMEN OPLEIDINGSDIRECTEUR MASTER PW

MASTER ORTHOPEDAGOGIEK DR. AGNES WILLEMEN OPLEIDINGSDIRECTEUR MASTER PW MASTER ORTHOPEDAGOGIEK DR. AGNES WILLEMEN OPLEIDINGSDIRECTEUR MASTER PW 2 EVEN VOORSTELLEN Wie zijn wij? Agnes Willemen docent Joyce Bleeker master student Sebastiaan Klooster alumnus Claire van Slagmaat

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE

PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE Mastervoorlichting masterweek februari 2016 PSYCHOLOGIE: BREIN EN COGNITIE The search to understand the most complex, sophisticated and powerful information processing device known; The Human Brain - Brain

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 6 Het Pre-masterprogramma 7 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Het derde jaar van de Bachelor Psychologie

Het derde jaar van de Bachelor Psychologie Het derde jaar van de Bachelor Psychologie studieadviseurs Psychologie 21 april 2015 Discover the world at Leiden University onderwerpen structuur van de bachelor/3e jaar veranderingen in 2015 2016 (verdiepings

Nadere informatie

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013

Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Bestuurskunde - 2012-2013 Bestuurskunde Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - - P Bestuurskunde - 2012-2013 I Inhoudsopgave Premasterprogramma Bestuurskunde 1 Vak: Beleid en

Nadere informatie

Voorlichting voor aanstaande 2e jaars

Voorlichting voor aanstaande 2e jaars Voorlichting voor aanstaande 2e jaars Bachelorprogramma 2 e en 3 e jaar Jan van Rooij onderwerpen vooruitkijken: 2 e jaar, 3 e jaar en master ingangseisen voor vakken en master studeren in het buitenland

Nadere informatie

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden

Voorlichting specialisaties. Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Voorlichting specialisaties Specialisaties Inhoud Bachelor Tracks / Aantekeningen Inhoud Master Kiezen van specialisatie Aanmelden Opleiding Psychologie Jaar Inhoud Afsluitend diploma 1e 2e Propedeuse;

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma PARAGRAAF 1 - ALGEMENE

Nadere informatie

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Informatie voor afgestudeerden in de psychologie en pedagogiek, voor GZ-psychologen en psychotherapeuten

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 5 Het Pre-masterprogramma 6 Studeren in deeltijd 8 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Waar leiden wij toe op?

Waar leiden wij toe op? Waar leiden wij toe op? Presentatie klinische vakken PWO netwerkdag 19 maart 2016 Nicole Krol Edward van Aarle Melou Jansen Nicole van As Wim de Munck Waar leiden wij toe op? In hoeverre sluit onze opleiding

Nadere informatie

Modulaire opleiding cognitieve gedragstherapie

Modulaire opleiding cognitieve gedragstherapie Modulaire opleiding cognitieve gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie is toonaangevend in de ggz van vandaag. Tijdens deze opleiding leer je niet alleen werken volgens de richtlijnen, maar ook op basis

Nadere informatie

Mastertrack Psychologische Gedragsbeïnvloeding. Georganiseerd door Sociale Psychologie. Michael Vliek. Info: sp-studieadviseur-fmg@uva.

Mastertrack Psychologische Gedragsbeïnvloeding. Georganiseerd door Sociale Psychologie. Michael Vliek. Info: sp-studieadviseur-fmg@uva. Mastertrack Psychologische Gedragsbeïnvloeding Georganiseerd door Sociale Psychologie Michael Vliek Info: sp-studieadviseur-fmg@uva.nl Psychologische gedragsbeïnvloeding Focus / boodschap mastertrack Beroepsoriëntatie

Nadere informatie

Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog behandeling en evaluatie (volwassenen en ouderen)

Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog behandeling en evaluatie (volwassenen en ouderen) Vaardighedentoets (Portfolio) gezondheidszorgpsycholoog behandeling en evaluatie (volwassenen en ouderen) Doelstelling De volgende twee Kerncompetenties en vaardigheden in de Regeling periodieke registratie

Nadere informatie

Arbeids- en Organisatiepsychologie. dr. Edwin A.J. van Hooft Onderwijscoördinator

Arbeids- en Organisatiepsychologie. dr. Edwin A.J. van Hooft Onderwijscoördinator Arbeids- en Organisatiepsychologie dr. Edwin A.J. van Hooft Onderwijscoördinator Overzicht Wat houdt A&O-psychologie in? Werkveld van de A&O-psycholoog Doel, thema s en studieroutes A&O master Masterstage

Nadere informatie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie

Toetsvormen. Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie Toetsvormen Onderwijsmiddag 14 februari 2012 Ferdi Engels & Gerrit Heil toetsadviescommissie 1 Waarom wordt er getoetst? Om te beoordelen in hoeverre de student in staat is te handelen zoals op academisch

Nadere informatie

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE)

INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) INSCHRIJFWIJZER VOOR DE POSTPROPEDEUSE (TWEEDE EN DERDEJAARS STUDENTEN PSYCHOLOGIE) Aanmelding vakken tweede semester Vanaf maandag 17 januari (00.00 uur) t/m dinsdag 25 januari (24.00 uur) 2011 kunt u

Nadere informatie

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+

Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ Onderwijsregeling VI Keuzeonderwijs Bacheloropleiding Geneeskunde Curius+ juli 2014 ingangsdatum 1 september 2014 Algemeen Het verplichte keuzeonderwijs beslaat 10 ec in studiejaar 2 (keuzevakken) en 10

Nadere informatie

Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examen Regeling (OER) Master Programma Psychologie Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma Paragraaf 1 Artikel 1.1 Doel van het programma en taal

Nadere informatie

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2015-2016

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2015-2016 1 EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2015-2016 Terminologie NAV = Niet aan voorwaarden voldaan; AVV = Aan voorwaarden voldaan. Uitgangspunten 1. Het tweede studiejaar Psychologie kent de volgende 6

Nadere informatie

Korte omschrijving van de cursussen in het mastertraject Opvoedingsondersteuning

Korte omschrijving van de cursussen in het mastertraject Opvoedingsondersteuning Korte omschrijving van de cursussen in het mastertraject Opvoedingsondersteuning Cursus Opvoedingsinterventies 6 ECTS; Semester 1 (blok 1) bestaande uit wekelijkse hoorcolleges van 2 uren en wekelijkse

Nadere informatie

Universitaire Pabo van Amsterdam Studiehandleiding CE RF Cultuureducatie en Erfgoed

Universitaire Pabo van Amsterdam Studiehandleiding CE RF Cultuureducatie en Erfgoed Universitaire Pabo van Amsterdam Studiehandleiding CE RF Cultuureducatie en Erfgoed Bachelorjaar: 3 Cursusjaar: 01-013 Semester 1, blok 1 nr? Docenten: Mila Ernst en Roosien Verlaan In studiejaar 01-013

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakelprogramma 6 INHOLLAND met doorstroomminor 8 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Master Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2012-2013 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Graduate School of Child Development and Education Welkom bij de mastervoorlichting van Orthopedagogiek

Graduate School of Child Development and Education Welkom bij de mastervoorlichting van Orthopedagogiek Graduate School of Child Development and Education Welkom bij de mastervoorlichting van Orthopedagogiek mastertraject in de Pedagogische wetenschappen Master Orthopedagogiek Op een onbewoond eiland is

Nadere informatie

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility.

De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit. The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility. RELATIE ANGST EN PSYCHOLOGISCHE INFLEXIBILITEIT 1 De Relatie tussen Angst en Psychologische Inflexibiliteit The Relationship between Anxiety and Psychological Inflexibility Jos Kooy Eerste begeleider Tweede

Nadere informatie

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Bijlage Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelor Programma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2016-2017 Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 1.1 Doel

Nadere informatie

Pedagogische Wetenschappen

Pedagogische Wetenschappen Pedagogische Wetenschappen Bachelordag Universiteit van Amsterdam dr. Machteld Hoeve Sabine Nijbroek Geke Meessen, MSc. Zaterdag 18 maart 2017 Programma Welkomstwoord Minicollege door dr. Machteld Hoeve

Nadere informatie

4. Curriculum Vitae bijlage: Curriculum Vitae bijvoegen met nadruk op uw eerdere relevante werkervaring.

4. Curriculum Vitae bijlage: Curriculum Vitae bijvoegen met nadruk op uw eerdere relevante werkervaring. Aanmelding registratietraject Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP T.b.v. registratietraject volgens de Registratieregeling Kinder- en Jeugdpsychologen NIP van 29 Contactgegevens Naam en voorletters Dhr/Mevr.

Nadere informatie

Minor Taal en Gehoor - track voor universitaire studenten

Minor Taal en Gehoor - track voor universitaire studenten Minor Taal en Gehoor - track voor universitaire studenten 2017-2018 I Hier vind je de beschrijvingen van de vakken in de minor. Meer inhoudelijke informatie over de minor vind je op minor.vu.nl. II Inhoudsopgave

Nadere informatie

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE

EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 1 EXAMENREGELING TWEEDE JAAR PSYCHOLOGIE 2016-2017 Terminologie NAV = Niet aan voorwaarden voldaan; AVV = Aan voorwaarden voldaan. Uitgangspunten 1. Het tweede studiejaar Psychologie kent de volgende 6

Nadere informatie

Erratum Studiegids Bachelor Psychologie

Erratum Studiegids Bachelor Psychologie Erratum Studiegids Bachelor Psychologie Datum Locatie Praktische zaken Erratum 29-01-2009 >Organisatie Onderwijs>Inschrijven voor een Studiepad Let op studenten Psychologie! Studenten die gegronde redenen

Nadere informatie

COGNITIEVE REVALIDATIE THERAPIE VOOR KINDEREN, ADOLESCENTEN EN VOLWASSENEN

COGNITIEVE REVALIDATIE THERAPIE VOOR KINDEREN, ADOLESCENTEN EN VOLWASSENEN VOOR KINDEREN, ADOLESCENTEN EN VOLWASSENEN CURSUS VOOR ERGOTHERAPEUTEN OPLEIDING TOT CPCRT-GECERTIFICEERD THERAPEUT De cursus richt zich op de ergotherapeutische diagnostiek, benadering en behandeling

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 6. Het Pre-masterprogramma 7. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 6 Het Pre-masterprogramma 7 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Schakelstudenten Opvoedingsondersteuning en Onderwijskunde

Schakelstudenten Opvoedingsondersteuning en Onderwijskunde Schakelstudenten Opvoedingsondersteuning en Onderwijskunde 2014 drs. Jelka Driehuis & drs. Monique Jongerius Studieadviseurs & Onderwijsbeleidsmedewerkers POW 2 Programma Onderwijsprogramma Colloquiumpunten

Nadere informatie

Voorlichting Psychologie

Voorlichting Psychologie Voorlichting Psychologie Bachelorprogramma 2 e en 3 e jaar Jan van Rooij Nieke Campagne Thema: kiezen typisch Leids: er is veel te kiezen keuzestress opbouw studie; 2 e semester, 3 e jaar en (post)master

Nadere informatie

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Studentnummer: Naam aanmelder: Stap 1. Welkom heten en uitleggen wat het onderzoek inhoudt (Tijd: 5 minuten) Landelijk en bij de FEM is er sprake van een hoge

Nadere informatie

KWALON Conferentie 13 december 2012. Methodenleer aan de universiteit: ontwerpen, uitvoeren en reflecteren. Inge Bleijenbergh

KWALON Conferentie 13 december 2012. Methodenleer aan de universiteit: ontwerpen, uitvoeren en reflecteren. Inge Bleijenbergh KWALON Conferentie 13 december 2012 Methodenleer aan de universiteit: ontwerpen, uitvoeren en reflecteren Inge Bleijenbergh Bijdrage Het bieden van inzicht in en reflecteren op de plaats en organisatie

Nadere informatie

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma van Pedagogische Wetenschappen. Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen Onderwijs- en Examenregeling (OER) Bachelorprogramma van Pedagogische Wetenschappen Faculteit der Gedrags- en Maatschappijwetenschappen 2018-2019 Bijlage: het programma Paragraaf 1 Algemene bepalingen

Nadere informatie

Differentiatie Leerproblemen

Differentiatie Leerproblemen Differentiatie Leerproblemen Hoogleraar: Mw. Prof. dr. A.G. Bus Let op! Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Psychopathologie van de kinderleeftijd (5 ECTS) Onderzoek van onderwijs

Nadere informatie

Postmaster opleiding diagnostiek en behandeling (SG)LVB

Postmaster opleiding diagnostiek en behandeling (SG)LVB mensenkennis Ik vond het een meerwaarde om binnen te kijken in een andere keuken. Het is inhoudelijk een sterke opleiding, mede door de goede organisatie en begeleiding. Postmaster opleiding diagnostiek

Nadere informatie

Voorlichting Master Orthopedagogiek

Voorlichting Master Orthopedagogiek 1 Voorlichting Master Orthopedagogiek Steffie van der Steen Marijke Boersma 29 maart 2019 2 Even voorstellen! Wie zijn wij? Wie zijn jullie? Ga naar Menti.com Code: 80 34 81 Leeftijd Vooropleiding 3 Waarom

Nadere informatie

OPLEIDINGSPRESENTATIE MANON TE VAARWERK STUDIEADVISEUR

OPLEIDINGSPRESENTATIE MANON TE VAARWERK STUDIEADVISEUR OPLEIDINGSPRESENTATIE MANON TE VAARWERK STUDIEADVISEUR TEST JE PSYCHOLOGISCHE KENNIS! Door te (nep)lachen voel je je gelukkiger WAAR NIET WAAR TEST JE PSYCHOLOGISCHE KENNIS! Bij een ongeluk is iemand het

Nadere informatie

Master - Universiteit Utrecht

Master - Universiteit Utrecht 2 Wat is neuropsychologie Neuropsychologie kijkt naar de relatie tussen het (dysfunctionele) brein en het (verstoorde) gedrag Masteravond Welkom bij de master Neuropsychologie Chris Dijkerman Perceptie

Nadere informatie

Mastermogelijkheden. Hoe verder na een bachelor Psychologie? NL Klaas Visser 2014. mastermogelijkheden psychologie

Mastermogelijkheden. Hoe verder na een bachelor Psychologie? NL Klaas Visser 2014. mastermogelijkheden psychologie Mastermogelijkheden Hoe verder na een bachelor Psychologie? 1 Doel vandaag Beeld geven van Bachelor Master in Nederland Toegespitst op Psychologie Verschillen en overeenkomsten tussen opleidingen Psychologie

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Minor Goede doelen, filantropie en non-profits I Inhoudsopgave Vak: Geschiedenis van de filantropie 1 Vak: Inleiding Filantropie 1 Vak: Non-Profit and Charity Marketing 2 Vak: Verklaringen voor prosociaal

Nadere informatie

Coach voor leren en ontwikkeling

Coach voor leren en ontwikkeling Specialisatie Coach voor leren en ontwikkeling MSc Education and Child Studies Faculteit der Sociale Wetenschappen Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken. Coach voor leren en ontwikkeling MSc

Nadere informatie

11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum.

11/8/2016. Academisch Schrijven in het curriculum. Opzet van deze bijeenkomst. Academisch schrijven. Toepassing in curriculum. Academisch Schrijven in het curriculum Dr N. Saab, ICLON, Dr Ph. Dol, Academisch Talencentrum, Dr. J.A. Mol, Faculteit der Archeologie Opzet van deze bijeenkomst Interactief: 1. Wij geven enkele voorbeelden

Nadere informatie

6. Track Psychologie van Gezondheidsgedrag 6.1 Doelgroep, toelatingseisen, selectie. 6.2 Doelstelling mastertrack Psychologie van Gezondheidsgedrag

6. Track Psychologie van Gezondheidsgedrag 6.1 Doelgroep, toelatingseisen, selectie. 6.2 Doelstelling mastertrack Psychologie van Gezondheidsgedrag Master Psychologie 6. Track Psychologie van Gezondheidsgedrag 6.1 Doelgroep, toelatingseisen, selectie De track Psychologie van Gezondheidsgedrag is bedoeld voor studenten die zich willen specialiseren

Nadere informatie

Masterspecialisatie Klinische Psychologie

Masterspecialisatie Klinische Psychologie Masterspecialisatie Klinische Psychologie 4. Klinische Psychologie (KP) 4.1 Doelgroep, toelatingseisen De specialisatie Klinische Psychologie is alleen toegankelijk voor studenten die in hun bachelorprogramma

Nadere informatie

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Goede doelen, filantropie en non-profits Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave

Nadere informatie

Faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen. Academische Route UvA-HvA Onderwijskunde en Pedagogische wetenschappen

Faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen. Academische Route UvA-HvA Onderwijskunde en Pedagogische wetenschappen Faculteit Maatschappij- en Gedragswetenschappen Academische Route UvA-HvA Onderwijskunde en Universitaire Master UvA Orthopedagogiek Forensische Orthopedagogiek (Opvoedingsondersteuning) HBO Bachelor HvA

Nadere informatie

Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie -

Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie - Beleid, Communicatie en Organisatie Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen - P Beleid, communicatie en organisatie - 2014-2015 Vrije Universiteit Amsterdam - der Sociale Wetenschappen

Nadere informatie

Competentie-invullingsmatrix

Competentie-invullingsmatrix Competentie-invullingsmatrix masterprf afstudeerrichtingsopleidingsonderdelen Master of Science in de psychologie onderwijs Academiejaar 2016-2017 Legende: W=didactische werkvormen E=evaluatievormen H000079

Nadere informatie

Premasterprogramma Psychologie 16 maart Jan van Rooij Eva Bezemer Heleen Oostebrink

Premasterprogramma Psychologie 16 maart Jan van Rooij Eva Bezemer Heleen Oostebrink Premasterprogramma Psychologie 16 maart 2018 Jan van Rooij Eva Bezemer Heleen Oostebrink huishoudelijke mededelingen - voorlichting duurt tot 13.00 uur - vragen: 13.00 13.45 uur (centrale hal) - zaal verlaten

Nadere informatie

Master s Open Day 3 oktober 2018

Master s Open Day 3 oktober 2018 Master s Open Day 3 oktober 2018 Welkom bij deze voorlichting over het hbo premasterprogramma Youth, Education and Society (YES) 17:30-18:15 zaal Ruppert 0.02 Introductie hbo premasterprogramma YES Voorbereiding

Nadere informatie

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven

bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form

Nadere informatie

Informatie over de post-master opleiding tot GZpsycholoog

Informatie over de post-master opleiding tot GZpsycholoog Informatie over de post-master opleiding tot GZpsycholoog A. Van psycholoog tot psychotherapeut Als je de masteropleiding Psychologie hebt afgerond, ben je psycholoog (een onbeschermde titel!) en dus gedragsdeskundige/gedragswetenschapper.

Nadere informatie

8. Sociale Psychologie 8.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma

8. Sociale Psychologie 8.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma Derde Bachelorjaar, Sociale Psychologie 8. Sociale Psychologie 8.1 Doelstelling van het onderwijsprogramma Het vakgebied van de sociale psychologie is het gedrag van mensen in hun sociale context. Gedragingen,

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010

Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Onderwijs- en examenregeling geldig vanaf 1 September 2010 Opleidingsspecifiek deel Masteropleiding: Nederlandkunde/ Dutch Studies Deze Onderwijs- en examenregeling is opgesteld overeenkomstig artikel

Nadere informatie

EMOTIEREGULATIE. Jaarbeurs Utrecht. Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline

EMOTIEREGULATIE. Jaarbeurs Utrecht. Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline EMOTIEREGULATIE Boosheid, verdriet en angst bij kinderen en adolescenten met ASS, ODD, ADHD, depressie en borderline Congres Dinsdag 26 november 2013 Jaarbeurs Utrecht prof.dr. Bram Orobio de Castro prof.dr.

Nadere informatie

Verkorte master in de psychologie

Verkorte master in de psychologie LEUVEN t Verkorte master in de psychologie Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten

Nadere informatie

Voorlichting Master Orthopedagogiek

Voorlichting Master Orthopedagogiek 1 Voorlichting Master Orthopedagogiek Steffie van der Steen Fenneke Venema Mandy Hoekstra-de Meij 20 november 2017 2 Waarom een Master? Meer verdieping en abstractie: Theorieën en visies Breder perspectief

Nadere informatie

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014

Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Minor Filosofie en Wetenschap Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 Vrije Universiteit Amsterdam - Onderwijscentrum VU - Minoren - 2013-2014 I Inhoudsopgave Vak: Filosofische

Nadere informatie

Accreditatiereglement

Accreditatiereglement Adverse childhood experiences are the most basic and long lasting determinants of health risks behaviors, mental illness, social malfunction, disease, disability, death and health costs. Prof. dr. Vincent

Nadere informatie

Diagnostiekbrochure Juli 2010

Diagnostiekbrochure Juli 2010 Diagnostiekbrochure Juli 2010 Faculteit psychologie Inleiding Alvorens in te gaan op de diagnostiekstage voor studenten van de faculteit Psychologie, schetsen wij een beeld van de doelstellingen en werkwijze

Nadere informatie

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( )

Testplan Module 12: Bachelor assignment ( ) Testplan Module 12: Bachelor assignment (201500466) BSc Chemical Engineering, academic year: 2017-2018 Module information Module examiners Module parts EC Gardeniers, Bouwmeester, Betlem, Huskens, Brilman,

Nadere informatie

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media

Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Studiehandleiding Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Titel: Ba-scriptie Kunsten, Cultuur en Media Vakcode: LWX999B10 Opleiding: Kunsten, Cultuur en Media Studiefase: Bachelor 3 e jaar/ KCM Major Periode:

Nadere informatie

Opleiding Psychologie. Universiteit Gent. wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck. voorzitter Opleidingscommissie Psychologie

Opleiding Psychologie. Universiteit Gent. wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck. voorzitter Opleidingscommissie Psychologie Opleiding Psychologie Universiteit Gent wat, hoe, later? Prof. dr. Wouter Duyck voorzitter Opleidingscommissie Psychologie wat? finaliteit van de opleiding... + universitaire opleiding Ψ: wetenschappelijke

Nadere informatie