Boekverslag Nederlands De ijzeren maagd door Bobje Goudsmit

Transcriptie

1 Boekverslag Nederlands De ijzeren maagd door Boekverslag door een scholier 2414 woorden 10 juni ,6 13 keer beoordeeld Auteur Genre Oorlogsroman, Jeugdboek Eerste uitgave 2002 Vak Nederlands Het heden Tim zwaaide naar zijn zusje voor hij naar school ging, Sarah was twee jaar. Hij was eerst boos geweest op zijn ouders toen ze hem hadden verteld dat zijn moeder zwanger was, ze was immers al veel te oud. Maar toen Sarah was geboren en hij haar zag was hij meteen verkocht. Nu verwende hij haar zoveel hij kon, ze kon hem echt om haar vingers winden. Op school sprak Joris, één van zijn beste vrienden, de hele tijd over het meisje waar hij verliefd op was, Anouk. Alle meisjes uit hun klas vonden haar maar een slet, mochten haar niet, maar Joris kon over niks anders praten. Toen Joris vertelde dat hij een cd voor Anouk wilde kopen, kwam Jaouad met het idee om bloemen te kopen bij zijn oom in de kas en de bloemen voor het driedubbele te verkopen, zo zouden ze aan geld komen voor de cd. Nadat het niet goed was gegaan met de cd - Anouk was op dat moment met haar vriend- was Joris chagrijnig en zocht ruzie met Jaouad. Joris had Jaouad zo beledigt, dat Jaouad voortaan geen bloemen meer wilde verkopen met Joris, bovendien zouden ze zo meer verdienen, had Joris gezegd. Ondertussen was Ruth, de oudtante van Anouk verhuist naar een verzorgingstehuis. In het park kwam Tim haar tegen, terwijl hij eendjes aan het voeren was met zijn zusje Sarah. Toen Tim vertelde dat zijn zusje Sarah heette, reageerde de vrouw heel raar en zei: Sarah betekent.. vorstin, het is een oude Hebreeuwse naam. Je zusje mag er trots op zijn dat ze zo genoemd is. Slechts weinig mensen is het voorbehouden deze naam te dragen. En liep weg. Bij wiskunde kwam Anouk naast Tim zitten, Joris was toen al kwaad, Maar toen Joris s avonds Anouk ging helpen en Joris toevallig Anouks boeken op school had gevonden en kwam brengen, was Joris pas echt kwaad toen hij Tim daar aantrof. Op vrijdag ging Tim met Anouk mee, naar haar huis om te vieren dat ze een goed cijfer voor wiskunde had, dankzij hem. Jaouad was alleen bloemen aan het verkopen in het verzorgingtehuis, toen Ruth aan hem vroeg om bloemen bij Anouks moeder te bezorgen, als dank en met de vraag of ze iemand zou kunnen sturen met een schroevendraaier en een paar schroeven. Tim ging met Anouk mee naar haar oudtante, met een schroevendraaier en een paar schroeven. Anouk Pagina 1 van 5

2 mopperde onderweg dat haar oudtante half dement was en dat alles voor haar gedaan moest worden. Bij Ruth binnen herkende Tim haar als de oude vrouw in het park en de vrouw vroeg hoe het met zijn zusje ging. Tim was verbaasd dat Ruth hem nog herkende, Anouk had gezegd dat ze half dement was. Ruth haalde het lokje haar van haar moeder uit het zilveren kokertje, dat ze wilde bevestigen aan de deuropening en hield het even tegen haar eigen haar. Toen bevestigde ze het, met behulp van Tim en Anouk met de bovenste punt naar beneden, precies zoals het hoorde. Toen Anouk al naar buiten was gaf Ruth hem 10 euro, voor het ophangen en vroeg of hij voortaan op vrijdag wat klusjes voor hem wilde doen, 10 euro per uur, voegde ze toe. Tim stemde toe en ging met Anouk naar huis. s Avonds laat belde Anouk hem, met de vraag of hij haar kon komen halen, ze was alleen achtergelaten door Pieter. Toen Tim bij haar was vertelde ze dat Pieter haar had geslagen en alleen achtergelaten, ze had het uitgemaakt. Tims ouders waren heel aardig tegen haar, ze vonden een leuk meisje. Het hele weekend leefde Tim in een wolk van verliefdheid, het kon hem zelfs niks schelen dat zijn vader hem constant pestte met haar. s Middags ging hij naar Anouk, daar waren ze de hele tijd op haar kamer. Toen ze ven naar beneden gingen om wat t te drinken, zei haar zusje Judith dat ze alles had gehoord omdat ze een glas tegen de muur had gehouden, ze had allemaal gesmak en gezoen gehoord. Tim verschoot van kleur en vroeg zich af hoe je het moest uithouden met zo n Sherlock Holmes in je huis. Toen Tim de vrijdag daarop weer naar Ruth gaat vraagt ze hem over liefde, wat hij voor Anouk voelt enz. Als ze zegt wat weet jij nou van echt liefde, zegt Tim verbaasd dat zijn oma dat ook altijd zei. Als Ruth meer vraagt over zijn oma, begint Tim over haar jeugd te vertellen. Tim vertelde dat zijn oma was opgegroeid in een pleeggezin en later een weeshuis, ze kon niet worden geadopteerd door haar pleegouders omdat zijn oma Sarah waarschijnlijk joods was. Dat dachten ze omdat haar naam, Sarah, op een briefje stond met Hebreeuwse letters op de achtergrond. Ruth was helemaal wit geworden, betaalde hem en zei hem weg te gaan. De volgende dag vroeg Ruth aan Lisa, haar hulp, om het kokertje van de deurpost te halen, ze had het nodig als bewijsmateriaal. Er moet ook zo spoedig mogelijk een notaris komen, ik wil mijn testament veranderen, zei ze gehaast. Ze bedacht zich dat er ook nog een DNA onderzoek moest komen, ze moest het wel zeker weten. Als Lisa vraagt wat er in het kokertje zit zegt Ruth er zit een afgescheurd stukje perkament in met Hebreeuwse letters. En een plukje haar van mijn moeder, Het verleden Ruth had geschiedenis, van haar favoriete leraar. Ze kon uren naar zijn verhalen luisteren, vandaag had hij het over martelen. Hij vertelde waar het van afgeleid was, dat het eigenlijk het bewust ondergaan van alle pijn omdat je iets wilt duidelijk maken. Ruth legt haar pen neer, ze begrijpt niet wat hij bedoelt, nog niet. Vanaf de volgende dag had ze geen geschiedenis meer van hem, ze hoorde een week later dat hij naar kamp Westerborck was afgevoerd. Zijzelf kreeg de volgende dag dezelfde brief, Ruth zal moeten onderduiken. Op de dag van het afscheid krijgt ze van haar moeder een zilveren kokertje, een mezoeza, met een plukje haar van haar moeder erin. De mezoeza was tot grote ergernis van haar grootmoeder nooit opgehangen met de bovenste punt naar binnen wijzend, het had altijd in een kast gelegen. Haar moeder zei tegen het meisje om het kokertje goed te bewaren, het was al generaties lang in de familie. Ruth moest haar naam veranderen, anders zou het niet veilig zijn. Ze wordt naar een boerderij gebracht, waar ze de rest van de oorlog zal doorbrengen, als de dienstmeid van de familie. Pagina 2 van 5

3 Ze noemde zichzelf Rosa, naar de witte roos, de bloem van de liefde, van de zuivere maagdelijkheid, maar ook de kleur van de rouw. In het huis is ook een jongen, die zich stuntelig en onbeholpen gedraagt bij haar in de buurt. Ze noemt hem in gedachte Willem de Zwijger, hij is ook de enige die aardig tegen haar is. Op een dag staat er onverwachts een man aan de achterdeur. Het is een vlezige man, met dichtgeknepen varkensogen. De man vertrouwt het niet, denkt dat zij een onderduiker is, maar Willem neemt het voor haar op en zegt dat ze de jongste dochter is van tante Sjaan. Een week later komt de man terug, de rest van de familie is naar de kerk. De man verkracht haar en zegt daarna dat ze het zelf heeft uitgelokt, dat als ze hem verraadt hij haar aan zal geven. Ze weten beide wat er dan zal gebeuren, ze zal naar een concentratiekamp worden gestuurd. Als de man weg is besluit ze om een ijzeren maagd te worden, te vechten tegen verliefde gevoelens. Zo zal nooit meer iemand haar kunnen kwetsen. Elke keer dat ze oogcontact heeft met Willem de Zwijger probeert ze hem af te wijzen, ze wil niet van hem kunnen houden. Als ze zich elke dag beroerder begint te voelen en haar buik begint te groeien, vraagt de vrouw aan haar of ze zwanger is. Willem de Zwijger biedt aan om met haar te trouwen, om een fatsoenlijke vrouw van haar te maken. Op een zondag, als iedereen naar de kerk is, bevalt ze van een dochter. Aan de ene kant hoopt ze dat het kind van haar blijft, aan de andere kant wil ze het kwijt. Op het moment dat ze afscheid moet nemen van de baby, ze kan haar niet houden, schrijft ze de naam Sarah op de helft van het blaadje uit ze mezoeza. Het is een traditie om de eerstgeboren dochter Sarah te noemen, alleen haar eigen moeder was zo eigenwijs om haar anders te noemen. Ze scheurde het stuk met naam van het blaadje en bevestigde het met een veiligheidsspeld aan de binnenkant van het babytruitje. Als Willem naar boven komt, om de baby mee te nemen, zegt ze iets dat ze al heel lang niet meer heeft gezegd: mazzal-tov. Betekenis titel De ijzeren maagd Een ijzeren maagd was een apparaat dat de Inquisitie vroeger gebruikte om heksen en ketters mee te martelen.(.) een levensgroot lichaamsmodel van hot, met aan de bovenkant de beeltenis van een vrouwenhoofd en aan weerszijden 2 scharnieren deuren. Aan de binnenkant van de deuren zijn lange, ijzeren punten bevestigd. Zodra je rechtop staande in het inwendige van de inwendige van het lichaamsmodel vastgebonden bent, met leren riemen om je nek, polsen en enkels, gaan de deuren voor je neus dicht en sterf je een langzame en pijnlijke dood.( ) de ijzeren maagd is er eigenlijk wel een toepasselijke naam voor, je maagdelijkheid was vroeger namelijk een kostbaar goed. Je moest er als meisje zuinig op zijn. Zodra je echtgenoot in bed merkte dat je geen maagd meer was, had hij het recht je te verstoten, uit angst opgezadeld te worden met bastaard jong. Zo staat het in het boek. Ik denk dat het boek zo genoemd is omdat Ruth verkracht was en door de verkrachting ontmaagd en zwanger geworden was. Toen ze was verkracht wilde ze zichzelf het liefst inmetselen, net zoals vroeger met de ontmaagde meisjes gebeurde, ze wilde onkwetsbaar worden, zodat ze nooit meer op dezelfde manier zou kunnen worden gemarteld. Bespreking tijd Het boek speelt zich gedeeltelijk in de 21e eeuw af, gedeeltelijk begin 20e eeuw (de 2e wereld oorlog). Op het moment dat Ruth oud is en in een bejaardenflat woont, blikt ze vaak terug op vroeger, haar joodse geschiedenis leraar en de oorlog, toen ze moest onderduiken bij een gezin op een boerderij. Bespreking ruimte Pagina 3 van 5

4 Het speelt zich op een heleboel plekken af. Op school, bij Tim in de buurt, bij Anouk, bij Ruth thuis. In het verleden op een boerderij, het klaslokaal waar ze geschiedenis had van haar lievelingsleraar. Bespreking personen Ruth- Oudtante van Anouk, Ruth dook onder tijdens de 2e wereldoorlog, ze werd verkracht en was de moeder van de oma van Tim. Nu woont ze in een bejaardenflat. Anouk- Tim, Joris en Jaouad zijn alle drie verliefd op haar. Zijzelf is een slettebak en wordt verliefd op Tim. Tim- hij gaat werken voor de oudtante van Anouk, heeft eerst een poosje bloemen verkocht met jaouad. Jaouad- Vriend van Timen Joris, is een Marokkaan en heeft een oom die in de kassen werkt, bloembollen. Jaouad en Joris hebben een groot deel van het boek ruzie, doordat Joris neerbuigen over Jaouad s moeder had gesproken. Joris- Is stapel verliefd op Anouk, heeft haar een cd gegeven en denkt alleen maar aan Anouk. Het zusje Sarah- Het meer dan 10 jaar jongere zusje van Tim, is verwend en is vernoemd naar hun oma Sarah. De oma Sarah- Is al jaren geleden gestorven, is de dochter van Ruth, maar heeft dat nooit geweten. Sarah is in talloze pleeggezinnen opgegroeid. schrijft vooral boeken voor lezers vanaf ongeveer twaalf jaar. Ze weet goed onderwerpen te kiezen die veel jongeren aanspreken. Dat blijkt wel uit de reacties: van de Jonge Jury 2001 en 2002 kreeg ze voor Afscheidsbrief een eervolle vermelding! Loservirus behoorde tot de kerntitels van de Jonge Jury Ze werd geboren op 27 oktober 1951 te Leiden. Ze studeerde Nederlands in Leiden en Nijmegen.Bobje Goudsmit gaf van 1976 tot september 2006 les op een middelbare school. Ze groeide op in een gezin van zes kinderen en heeft nu zelf vier kinderen en een hondje. Haar eerste boek was Robbie Robot en de zorgenstam (1991). Haar naam is zo bijzonder omdat ze vroeger altijd Bobbeltje werd genoemd door haar vader, daar is Bobje van afgeleid. Citaat van : Ik houd van helder en toegankelijk taalgebruik. Expres mooie lange zinnen schrijven met veel metaforen en vergelijkingen erin verwerkt vind ik aanstellerig. Het gaat me om het verhaal, dat voor jongeren duidelijk herkenbaar moet zijn. Over het werk van is in Leiden geboren, maar groeide op in Zwolle, waar ze naar het gymnasium ging. Ze keerde terug naar Leiden toen ze daar Nederlands ging studeren. Inmiddels staat ze al heel lang voor de klas. Dat ze veel met jongeren omgaat blijkt wel uit haar boeken. Ze kan zich goed verplaatsen in de dingen die hen bezighouden, zoals blijkt in bijvoorbeeld Gabbers, waarin ze beschrijft hoe gemakkelijk je je kunt laten verleiden om je bij een verkeerde groep aan te sluiten. Skeelers gaat over een jongen die denkt dat hij een dodelijk ongeluk veroorzaakt heeft. Dat overkwam een van Bobjes eigen kinderen, hoewel het er in werkelijk natuurlijk net iets anders aan toe ging. debuteerde in 1991 met een boek voor jonge kinderen. Ze beschrijft daarin hoe een jongen s nachts allerlei avonturen beleeft, samen met zijn zorgenpoppetjes (poppetjes die s nachts je zorgen wegnemen) en zijn knuffel. Haar tweede boek (Het computervirus) is bedoeld voor lezers van ongeveer tien jaar. Het gaat over een jongen die in een soort menselijke computer verandert. Haar laatste boeken zijn Pagina 4 van 5

5 bedoeld voor lezers vanaf ongeveer twaalf jaar. Haar boeken zijn spannend en ze weet het allemaal zo te beschrijven dat je haar boeken wel in een keer moét uitlezen! Bibliografie 1999 Afscheidsbrief (Holland) 2001 Waanzinnig verliefd (Holland) 2002 De ijzeren maagd (Holland) 2004 Loservirus (Holland) 2005 De koffer (Holland) 2006 De stalker (Holland) Bekroningen 2001 Tip van de Jonge Jury voor Afscheidsbrief 2002 Tip van de Jonge Jury voor Afscheidsbrief 2003 Tip van de Jonge Jury voor Waanzinnig verliefd Bron: Pagina 5 van 5