Doelgroep: 3 de graad basisonderwijs
|
|
- Fenna de Valk
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Lesfiche ICO PRONTO Doelgroep: 3 de graad basisonderwijs Thema: kleur 1 De leerlingen maken tijdens deze les kennis met het begrip huidskleur, de enorme verscheidenheid aan huidskleuren en de oorzaken hiervan. Daarbij wordt telkens vertrokken vanuit de eigen klasrealiteit waarbij de leerlingen stap voor stap en op eigen kracht tot bepaalde conclusies over huidskleur komen. Doelstellingen De leerlingen: - kunnen enerzijds huidskleur geografisch situeren maar beseffen tegelijk dat huidskleur ook volledig losgekoppeld kan worden van geografische gegevens; - kunnen verwoorden op welke manier huidskleur en de enorme variëteit aan huidskleuren ontstaan en hebben aandacht voor uitzonderlijke gevallen; - kunnen hun eigen huidskleur, die van hun familie en hun medeleerlingen benoemen en tonen daarbij het nodige respect; - kunnen verwoorden wat het belang van huidskleur is; - kunnen op bewuste wijze zelf tot een aantal conclusies komen over huidskleur; - beseffen dat huidskleur zowel in het verleden maar ook in het heden kan leiden tot vooroordelen en racisme Materiaal In bijlage: - infoblad 1: foto s, 1x in kleur afdrukken en uitknippen - infoblad 2: foto s met tekstjes, 1x in kleur of zwart-wit afdrukken en uitknippen - infoblad 3: grote foto s, 1x in kleur of zwart-wit afdrukken en uitknippen (infoblad 3bis is louter ter informatie voor de leerkracht) - infoblad 4: de lagen van onze huid: 1x in kleur of zwart-wit afdrukken - infoblad 5: foto s albinisme, 1x in kleur afdrukken - infoblad 6: krantenkoppen, 1x in kleur afdrukken - infoblad 7: huidskleur en racisme, 1x in kleur afdrukken en uitknippen - werkblad 1: wereldkaart, 2x in zwart-wit afdrukken - werkblad 2: kleurplaat hand, evenveel exemplaren als het aantal leerlingen in zwart-wit afdrukken - werkblad 3: invuloefening opbouw huid en kleurenpaspoort, evenveel exemplaren als het aantal leerlingen in zwart-wit afdrukken Door de leerkracht te voorzien: - 1 grote wereldkaart voor op het bord - 4 atlassen - 16 magneten - verf (geel, wit, bruin, zwart, rood) of potloden (zwart, wit, rood, bruin, geel, roze) en slijpers Eindtermen - WO 1.5, 4.12, 5.6, Ned 1.9, 2.9, 2.10, 7 - MV 1.2, SV 1.5, 3
2 2 Lesstructuur 1. Opwarmer: wie woont waar? Groepswerk. De leerkracht verdeelt de klas in vier verschillende groepjes: - groep 1 krijgt wereldkaart 1 (werkblad 1, pg 1) en de foto s 1 tot en met 8 (infoblad 1) - groep 2 krijgt wereldkaart 2 (werkblad 1, pg 2) en de foto s 9 tot en met 16 (infoblad 1) - groep 3 krijgt twee atlassen, wereldkaart 3 (werkblad 1, pg 3) en de foto s met tekstjes 1 tot en met 8 (infoblad 2) - groep 4 krijgt twee atlassen, wereldkaart 4 (werkblad 1, pg 4) en de foto s met tekstjes 9 tot en met 16 (infoblad 2) De leerkracht legt de opdracht uit: - Groep 1 en 2: kijk goed naar de foto s en probeer af te leiden uit welk werelddeel de afgebeelde persoon woont. Schrijf bij het nummer van elke foto de naam van het werelddeel waar de persoon volgens jou nu woont. - Groep 3 en 4: lees de tekstjes bij elke foto en zoek in de atlas op in welk werelddeel de persoon nu woont. Schrijf bij het nummer van elke foto de naam van het land waar de persoon nu woont. De leerlingen overleggen een paar minuten in groep en noteren de werelddelen waarvan ze denken dat de afgebeelde persoon afkomstig is. Ondertussen hangt de leerkracht de grote wereldkaart en de uitvergrote foto s (infoblad 3) aan het bord. Klasgesprek. De leerkracht neemt foto 1 en vraagt aan groep 1 welk werelddeel ze bij deze foto genoteerd hebben. De leerkracht toont het antwoord op de kaart en vraagt daarna aan groep 3 in welk land en welk werelddeel de persoon in kwestie geboren is. De leerkracht toont het antwoord op de kaart en vraagt daarna aan groep 4 in welk land en werelddeel de persoon nu woont. De leerkracht hangt de foto op die plek op de wereldkaart. Idem voor de andere foto s totdat alle foto s op de wereldkaart geplaatst zijn. De leerkracht neemt beurtelings een foto van groep 1 en groep 2 zodat groep 2 voldoende snel aan de beurt komt. Wanneer alle foto s op de wereldkaart geplaatst zijn, stelt de leerkracht gerichte vragen om de leerlingen te doen nadenken over waarom en op basis waarvan ze de foto s aan bepaalde landen of werelddelen koppelen: - Op basis van welke kenmerken hebben groep 1 en 2 de foto s aan de werelddelen gekoppeld? Op basis van uiterlijke kenmerken: de kleren, de huidskleur, de ogen, - Hadden groep 1 en 2 veel juiste antwoorden? Is het moeilijk om te bepalen wie uit welk land komt op basis van alleen maar een foto? Ja, want uiterlijke kenmerken vertellen eigenlijk heel weinig over de woonplaats van een persoon. - Kijk eens rond in de klas: van wie denk je dat hij/zij uit Marokko komt? Of uit Turkije? Of uit Peru? Of uit Waarom denk je dat? Omwille van de taal, omwille van het uiterlijk (haarkleur, huidskleur, kleren,.), - Wat bedoelen we precies met huidskleur? Is het moeilijk om te raden wie uit welk land komt op basis van de huidskleur? Huidskleur is de kleur van de menselijke huid. Die verschilt bij iedereen. Er zijn zoveel verschillende huidskleuren, ook binnen hetzelfde land. Zelfs in onze eigen klas heeft niemand dezelfde kleur. Het is met andere woorden erg moeilijk om puur op basis van de huidskleur te zeggen in welk land iemand woont. Alle antwoorden die jullie geven, kunnen dus eigenlijk
3 kloppen. Het is wel zo dat er in sommige landen meer mensen met een donkerdere huid wonen, in andere landen zijn er dan weer meer mensen met een lichtere huid Soorten huidskleur Duowerk. De leerkracht deelt de afbeelding van de hand (werkblad 2) en het nodige verfmateriaal uit. Elke leerling moet proberen om de huidskleur van zijn buur zo goed mogelijk na te verven. De ingekleurde tekeningen kunnen daarna in de klas worden opgehangen. Klasgesprek. De leerkracht vraagt: - Heeft iedereen dezelfde huidskleur? Nee, de huidskleur verschilt bij iedereen en gaat van bijna zwart tot bijna wit. - Welke kleuren heb je gebruikt om de arm van je buur te schilderen? Is het moeilijk om de huidskleur na te schilderen? Hoe benoem je die kleuren? Tip: Een leuk alternatief voor het verven, is het inkleuren met potloodslijpsel. Benodigdheden: - slijper - potloden (zwart, wit, rood, bruin, geel, roze) Werkwijze: - slijp de gekleurde punt (en dus niet het hout) van je potlood - met je vingers of een watje wrijf je het gekleurde slijpsel over de kleurplaat - je kan verschillende kleuren mengen om het gewenste resultaat te verkrijgen Ja, iemand die we blank noemen, is niet zomaar wit en al helemaal niet roze. Of iemand die zwart is, is natuurlijk niet altijd pikzwart. Ook bruin bestaat in alle mogelijke variaties of tinten. Je hebt dus witte of blanke mensen, mensen met een lichtbruine of een donkerbruine huid en mensen met een erg donkere, haast zwarte huid. - Hoeveel huidskleuren bestaan er volgens jullie? Oneindig veel. Kijk maar rond in de klas: niemand heeft exact dezelfde kleur. - Wie heeft er allemaal een lichte, blanke huidskleur? En wie een lichtbruine? En wie een donkerbruine of zwarte huid? De leerlingen steken naargelang hun vinger op en merken zo hoeveel variaties er binnen de groep zijn. Er kunnen ook verschillende interpretaties of percepties optreden: het ene kind kan zichzelf als blanker of bruiner omschrijven dan het andere. - Hoe krijgt onze huid eigenlijk zijn kleur? Hoe wordt de kleur van je huid gemaakt? De leerkracht toont de afbeelding van de huid (infoblad 4) en geeft uitleg. Je huid bestaat uit verschillende lagen. In de bovenste laag, de opperhuid, worden kleurstofmoleculen gemaakt. Deze kleurstofmoleculen noemen we ook pigment of melanine 1. De kleur van je huid wordt bepaald door de hoeveelheid melanine in je huidcellen. 2 Hoe meer melanine, hoe donkerder je huid. Hoe minder melanine, hoe lichter je huid. - De leerkracht toont de foto van de zwarte moeder met het blanke kindje (infoblad 5). Wat zie je op de foto? Het kind is van de vrouw die je op de foto ziet en heeft ook een zwarte vader. Hoe zou het komen dat het kindje zo wit is? Het kindje heeft albinisme. Dat betekent dat het kind geboren is zonder het pigment melanine in haar huid. Melanine zorgt net voor een gekleurde huid. Normaal wordt iedereen met een bepaalde hoeveelheid melanine in zijn huid geboren. Mensen met albinisme dus niet. 1 Bron: 2 Bron:
4 Daardoor hebben ze een volledig witte huid en ook rode ogen. Niet alleen bij mensen maar ook bij dieren komt albinisme voor. Iemand met albinisme heeft een heel gevoelige huid en verbrandt dan ook heel snel 3. Ook op de andere foto zie je twee mensen met albinisme. - Neem nu jullie werkblad (werkblad 3) en vul oefening a in. De oplossingen worden daarna klassikaal nog eens doorgenomen Waarom heeft niet iedereen dezelfde huidskleur? Individueel werk. De leerkracht zegt: - Neem jullie werkblad (werkblad 3) en vul oefening b in. Elke leerling vult zijn eigen kleurenpaspoort in. Ondertussen tekent de leerkracht drie kolommen op het bord met daarboven de woorden donkere huid (zwart of donkerbruin) lichte huid (blank of wit) bruine huid (lichtbruin). Klasgesprek. De leerkracht vraagt bij een aantal leerlingen om hun kleurenpaspoort voor te lezen en noteert de antwoorden op het bord. Bijvoorbeeld: José is geboren in België en heeft een bruine huid, zijn mama is een Belgische en heeft een lichte huid, zijn papa is van Venezuela en heeft een donkerbruine huid. Op deze manier komt een bepaald systeem naar boven. De leerkracht vraagt: - Hoe komt het dat we niet allemaal dezelfde huidskleur hebben? Je huidskleur is genetisch bepaald en is dus erfelijk. Dat wil zeggen dat jouw huidskleur wordt beïnvloed door de huidskleur van je ouders, grootouders en zelfs verdere voorouders. Bovendien migreren mensen al eeuwen van het ene land naar het andere en van het ene werelddeel naar het andere. Mensen vertrekken dus uit hun geboorteland en gaan in een ander land wonen waardoor je in dat land verschillende huidskleuren krijgt. Er zijn ook mensen met een verschillende huidskleur die samen kinderen krijgen. Aangezien je als kind altijd kenmerken van je beide ouders doorkrijgt, ontstaat op deze wijze een mix aan huidskleuren. Zo kunnen een zwarte man en een blanke vrouw een baby krijgen met een lichtbruine kleur. Of een donkerbruine kleur. Kortom, door de menging van mensen met een uiteenlopende huidskleur heb je overal ter wereld een grote variatie aan huidskleuren. 4 De leerkracht toont de twee krantenkoppen (infoblad 6) en vraagt: - Krantenkop 1: Wat zie je op de foto? Wat lees je? Wat betekent de titel? Dit koppel uit Engeland heeft een tweeling waarvan het ene meisje blank is en het andere meisje zwart. Hoe zou dat komen denken jullie? De kans dat zoiets gebeurt, is volgens wetenschappers één op een miljoen en dus heel erg klein. De vader en de moeder zijn allebei gekleurd maar ze hebben ook allebei een blanke moeder en een zwarte vader. 5 - Krantenkop 2: Wat zie je op de foto? Wat lees je? Wat betekent de titel? Hoe zou het komen dat twee zwarte ouders een blank kindje krijgen? Het meisje kreeg de naam Nmachi, wat schoonheid van God" betekent in Nigeria, het thuisland van mama Angela en papa Ben die nu in Engeland wonen. Wetenschappers waren heel verbaasd want de kans op een blanke baby bij twee zwarte ouders is heel erg klein. Toch 3 Bron: 4 Bron: 5 Bron:
5 kan het: waarschijnlijk was één van de voorouders van Angela of Ben blank. Angela en Ben hebben trouwens nog een dochtertje en een zoontje, die alletwee zwart zijn. 6 De leerkracht vraagt: - Waar wonen volgens jullie mensen met een donkere huidskleur? En waar met een lichtere huidskleur? De leerkracht duidt de verschillende antwoorden van de leerlingen aan op de wereldkaart op het bord. We hebben al gezegd dat het erg moeilijk is om op basis van de huidskleur te bepalen in welk land iemand woont. Wel is het zo dat in de ene landen meer mensen met een lichtere huid wonen dan in andere landen. In Noord- en Centraal-Europa hebben de mensen een lichtere huid dan in Zuid-Europa. In het noorden van Afrika (Marokko, Tunesië, ) zijn mensen meestal nog een tint bruiner terwijl in Zwart-Afrika de huid van de mensen nog donkerder is. In Azië heb je landen waar mensen met een erg lichte huid wonen zoals bijvoorbeeld in Japan terwijl in Indië de meeste mensen een bruinere huid hebben. - Wat zou de functie van je huidskleur kunnen zijn? Waarom hebben mensen in bijvoorbeeld Afrika meestal een donkerdere huid dan mensen in Europa? In het algemeen hebben mensen (met voorouders) uit zonnige landen een donkerdere huid dan mensen (met voorouders) uit landstreken met minder zon. 7 Melanine of pigment beschermt je huid tegen de schadelijke stralen van de zon. Zonder melanine in je huid kunnen de cellen in je huid beschadigd raken waardoor je huidkanker kan krijgen. 8 Hoe meer melanine hoe donkerder je huid en hoe beter je beschermd bent. 9 Een persoon met een donkere huid kan beter tegen de zon, dan iemand met een lichte huid. Vandaar ook dat mensen in Afrika vaak een donkerder gekleurde huid hebben dan Europeanen. In Afrika schijnt de zon immers veel meer. Dankzij huidskleuren kan de mens in verschillende klimaten overleven Tip: Het Nederlandse kinderprogramma Het Klokhuis wijdt een volledige uitzending aan hoe we bruin worden en het gevaar van verbranden: Iemand met een lichte huid die in de zomer veel in de zon is, wordt trouwens bruiner omdat de zon ervoor zorgt dat je huid meer melanine maakt. Op deze manier wordt je huid ook beschermd. 11 Tegelijk verbrandt iemand met een lichte huid veel sneller, net omdat hij nooit genoeg beschermend pigment in zijn huid heeft. Daarom is het dan ook erg belangrijk om je altijd heel goed tegen de zon te beschermen en je in te smeren met zonnecrème. Zo kan de zon je huid niet beschadigen. 4. Afsluiter: huidskleur en racisme 6 Bron: 7 Bron: 8 Bron: 9 Bron: 10 Bron: 11 Bron: De Sterck, Marita (1993). Een vijf met negen nullen, over gelijkenissen en verschillen tussen mensen. Tielt: Lannoo.
6 6 Groepswerk. De leerkracht verdeelt de klas in 10 verschillende groepjes - 5 groepjes krijgen een fotoblad (infoblad 7, fotobladen 1 tot en met 5) - 5 groepjes krijgen een tekstje (infoblad 7, tekstjes A tot en met E) Elk groepje bekijkt / leest en bespreekt eerst kort zijn blad, daarna gaan de groepjes met de foto s op zoek naar het juiste bijhorende tekstje. De groepjes die denken dat hun fotoblad en tekstje bij elkaar passen, gaan bijeen gaan zitten. Klasgesprek. De groepjes stellen elk voor de klas hun fotoblad en het bijhorende tekstje voor en formuleren hun mening. De leerkracht geeft na elke voorstelling nog wat extra informatie. - Fotoblad 1 / tekst C Bijna een halve eeuw, van 1948 tot 1994, bestond in Zuid-Afrika de apartheid. De apartheid was een systeem waarbij blanke en gekleurde mensen zoveel mogelijk van elkaar werden gescheiden. Zo mochten zwarten niet op de parkbankjes zitten of op bepaalde plekken wonen of werken en kregen de blanken altijd meer voordelen dan zwarten. 12 Dergelijke scheiding van mensen op basis van huidskleur wordt ook rassenscheiding genoemd. Gedurende bijna een halve eeuw hield de blanke regering in Zuid-Afrika met allerhande wetten dit systeem in stand. Gelukkig is de apartheid nu officieel afgeschaft, ook al bestaat er bij een aantal mensen nog altijd een gevoel van minachting ten opzichte van mensen met een andere herkomst of andere uiterlijke kenmerken Fotoblad 2 / tekst A Deze postkaart dateert van rond het jaar Het toont een zwart kindje in een badkuip en heeft als onderschrift How ink is made wat Hoe inkt wordt gemaakt betekent. De postkaart laat uitschijnen dat zwarte inkt wordt gemaakt door mensen met een donkere huidskleur te laten weken in water. Dat klopt uiteraard helemaal niet. Huidskleur is niet zomaar een verflaagje op je huid. Deze postkaart kan je als een grapje zien maar is eigenlijk niet zo grappig omdat mensen met een donkere huidskleur ermee uitgelachen worden. - Fotoblad 3 / tekst B In stripverhalen wordt er heel vaak met clichés of stereotypen gewerkt. Daarmee bedoelen we dat een bepaald kenmerk van een groep mensen heel erg wordt uitvergroot en overdreven. Ook huidskleur wordt vaak gebruikt bij een stereotype. Clichés of stereotypes kunnen soms grappig zijn maar tegelijk kunnen ze ook mensen storen of kwetsen, net omdat ze te hard overdrijven en daardoor racistisch overkomen. Mensen uit Afrika zijn uiteraard helemaal niet zo pikzwart als op de tekening en Chinezen zijn helemaal niet geel. - Fotoblad 4 / tekst E Een zwarte vrouw zit in een volle bus als er een blanke man naar haar toekomt en zegt dat ze voor hem moet opstaan en haar zitplaats moet afstaan. Ze weigert dit en wordt daarom gearresteerd. Dit waargebeurde verhaal van Rosa Parks speelde zich in 1955 af in de Amerikaanse stad Montgomery. Het was toen nog verplicht dat zwarte mensen achterin de bus gingen zitten en de blanke mensen voorin. Als de bus vol was, moesten de zwarte mensen 12 Bron: 13 Bron:
7 plaatsmaken voor de blanken. Omdat Rosa niet opstond voor de blanke man, kreeg ze een boete. Die weigerde ze te betalen en dus werd ze gearresteerd. 14 De blanke mensen in Amerika hadden toen veel meer rechten dan de gekleurde mensen. Er waren zelfs wetten die de scheiding van mensen op basis van hun huidskleur mogelijk maakten. Gelukkig zijn die wetten nu afgeschaft en mag er geen onderscheid meer tussen mensen gemaakt worden op basis van hun uiterlijke Fotoblad 5 / tekst D Vroeger gebruikten geleerden huidskleur en andere uiterlijke lichaamskenmerken zoals de vorm van het gezicht, de kleur van de ogen, haar om de mensen in verschillende rassen onder te verdelen. Sommigen dachten dat er 4 rassen waren: het blanke, zwarte, gele en rode ras, anderen probeerden dan weer een andere onderverdeling uit. Die onderverdeling in rassen werd een hopeloze knoeiboel. Je kan niet zomaar mensen in verschillende rassen indelen op basis van uiterlijke kenmerken. Er is geen ras te vinden waarvan de mensen allemaal tegelijk een pikzwarte huid, een kleine gestalte, dikke lippen en kroeshaar hebben. Kenmerken gaan altijd heel geleidelijk van de ene groep in de andere over. Binnen één en hetzelfde groep mensen heb je altijd een pak verschillen, net zoals je tussen verschillende groepen mensen ook gelijkenissen hebt Bron: 15 Bron: 16 Bron: De Sterck, Marita (1993). Een vijf met negen nullen, over gelijkenissen en verschillen tussen mensen. Tielt: Lannoo.
Doelgroep: 3 de graad basisonderwijs
1 Lesfiche ICO PRONTO Doelgroep: 3 de graad basisonderwijs Thema: Volwassen worden Volwassen worden in verschillende culturen Deze lesfiche bevat twee lessen. De lessen kunnen afzonderlijk gebruikt worden.
Nadere informatieSpreekbeurt over albinisme
www.afrikaansealbinos.nl Albinisme heeft alles te maken met de huid. Als je goed om je heen kijkt naar de kinderen in je klas, dan zie je dat eigenlijk iedereen een andere huid heeft. De één heeft een
Nadere informatieSoorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6
Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:
Nadere informatieLes 1: Kennismaking met fysieke beperkingen
Lessenreeks Kinderen met een fysieke handicap 1 Les 1: Kennismaking met fysieke beperkingen Lesdoelstellingen: Doelstelling 1: De leerlingen kunnen verwoorden wat ze met hun lichaamsdelen kunnen. Doelstelling
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieBIJLAGEN LESPAKKET 1.2
BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD
Nadere informatieSta in je recht. Lessen over (kinder)rechten voor PO
Sta in je recht Lessen over (kinder)rechten voor Speed-date Wij hebben een rechtsysteem waar iedereen zich aan moet houden. Maar welke rechten zijn dat dan? Welke ken je en welke rechten lijken jou vanzelfsprekend?
Nadere informatieA. Jouw rechten! Kinderrechten
Dit werkblaadje is van... A. Jouw rechten! Kinderrechten Je hebt ongetwijfeld al gehoord van de Rechten van het Kind. De koningen, presidenten en andere leiders van over de hele wereld hebben gezegd dat
Nadere informatieDoelgroep: 1 ste graad basisonderwijs
1 Lesfiche ICO PRONTO Doelgroep: 1 ste graad basisonderwijs Thema: kleur Deze lessenreeks gaat dieper in op kleur en gevoel. Hiervoor wordt vertrokken vanuit interculturele sprookjes. Hoort paars bij een
Nadere informatieDoelgroep: 2 de graad basisonderwijs
1 Lesfiche ICO PRONTO Doelgroep: 2 de graad basisonderwijs Thema: kleur Deze reeks van drie lessen neemt onze huidskleur onder de loep, legt de nadruk op het feit dat onze huid van kleur kan veranderen
Nadere informatieDag tegen Racisme. Kijk eens naar jezelf! Kijk eens naar de anderen! Gudrun Peperstraete. hoe je eruitziet? Of is er meer? Is
Gudrun Peperstraete Kijk eens naar jezelf! hoe je eruitziet? Of is er meer? Is er nog iemand die er net zoals jij uitziet? Kijk eens naar de anderen! Kijk eens goed in de spiegel. Welke kleur hebben je
Nadere informatieDOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH
VOOR RG 2.3 en 2.4 DOOR NELE VANHEX EN ADRIANE LEILICH INHOUD Woordje van het Huis van het Nederlands en het Red Star Line Museum Doelgroep Doelstelling Lespakket DEEL 1 DEEL 2 INTRODUCTIE: DE GROTE MEERPAAL
Nadere informatieTITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.
TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende
Nadere informatieYou ve got mail. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied
3.2 You ve got mail Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 3.2 Taal & Cultuur 6 12 j. Klasgesprek Groepswerk 50 Computers Internetverbinding Nederlands Wereldoriëntatie ICT Leren leren Sociale
Nadere informatieDe leerkracht voorziet papier, enveloppes en eventueel materiaal om de enveloppes te versieren.
LESFICHE - Brief van de getuige Lesonderwerp De leerlingen schrijven een brief aan zichzelf om te openen op het moment dat ze hun rijbewijs behalen. Ze houden de brief zelf bij of geven hem aan hun ouders
Nadere informatieWie ben jij? HANDLEIDING
HANDLEIDING Wie ben jij? Korte omschrijving lesactiviteit Iedereen legt vijf vingers op tafel. Om de beurt vertel je iets over jezelf, waarvan je denkt dat het uniek is. Als het inderdaad uniek is, dan
Nadere informatieSamenwerkingsopdracht
Samenwerkingsopdracht Omschrijving opdracht Bij deze opdracht gaan de kinderen aan de slag met een kleurplaat. Dit is geen gewone kleurplaat, maar een héle grote kleurplaat die in stukjes is geknipt! Elk
Nadere informatieVerdeel de leerlingen in groepjes. Laat elk groepje 3 stellingen bekijken.
Activiteit Vreemd of gewoon 1 In deze activiteit gaan we op zoek naar dingen die we vreemd of gewoon vinden. We ontdekken dat niet iedereen hetzelfde vreemd of hetzelfde gewoon vindt. We vertrekken bij
Nadere informatieEen zusje uit een vliegtuig
Een zusje uit een vliegtuig Bibliografie: Bottinga, G. (2006). Een zusje uit een vliegtuig. Rotterdam: Lemniscaat. Thema: adoptie, zusje Korte inhoud: Tjebbe krijgt een zusje. Als mama hem tijdens een
Nadere informatieJe wereld kleurt taal
3.4 Je wereld kleurt taal Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 3.4 Taal & Cultuur 8 12 j. Groepswerk 50 Computers Nederlands Wereldoriëntatie ICT Leren leren Sociale vaardigheden Niet
Nadere informatieWerkloos, hoezo? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les:
Werk graad 3 Lesvoorbereiding Werkloos, hoezo? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Zet het luisterverhaal klaar op het smartboard. Print de memory
Nadere informatieMijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO
Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Hieronder vind je een lesvoorbereiding voor twee lesuren rond lichaamsbeeld bij kinderen van 10 tot 12 jaar. Het bevat verschillende
Nadere informatieThema 4: Mijn sport is top!
Thema 4: Mijn sport is top! 3 Onze wereld is een wereld van verschil. Geen twee mensen zijn gelijk. Samenleven in diversiteit is de uitdagende maar verrijkende opdracht. Zo groeit, voorbij de kleuren,
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieSpreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info. Racisme
Racisme Ik heb een onderwerp gekozen dat jullie misschien een beetje vreemd zullen vinden, namelijk het thema 'racisme'. Als je dat woord opzoekt dan staat er: Racisme: racisme is het discrimineren van
Nadere informatieDialogen voor conceptcartoons. Verband genotype/fenotype, dominant/recessief
Dialogen voor conceptcartoons Verband genotype/fenotype, dominant/recessief 1 Is dit ons kind? (Zie conceptcartoon Horst Wolter op deze site.) Leermoeilijkheid (misconcept): Uiterlijke eigenschappen weerspiegelen
Nadere informatieLES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1
12/11/14 1 LES 3 Ik leer Nederlands. TESTEN TEST 1 1. (lezen) Ik.... een lange tekst. 2 Hij.... een moeilijk boek. 3. Zij.... een gemakkelijk tekstje. 4..... jullie veel? Ja, wij.... graag kinderboeken.
Nadere informatieVerhaal: Jozef en Maria
Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele
Nadere informatielesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs
lesprogramma PO activerende lessen over respect voor het primair onderwijs Wordle van respect Duur Materialen een computer met internetverbinding Introductie Op 8 november is het de Dag van Respect. Deze
Nadere informatieLesbrief Slakkenevolutiespel 1
Slakkenevolutiespel 1 Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: Werkvorm: Leerstofgebied: ± 15 minuten Klassikaal Wereldoriëntatie Doel van de opdracht: Het begrijpen waarom slakken verschillende kleuren hebben
Nadere informatie4 manieren om Samsam te gebruiken
sam samsam Lesbrief wereldburgerschap Samsam gaat over alle thema's van wereldburgerschap. Door met de onderstaande opdrachten een les samen te stellen, sluit u altijd aan bij één van de kerndoelen van
Nadere informatieJe eigen nieuwjaarsbrief
Je eigen nieuwjaarsbrief Doelgroep Eerste, tweede, derde graad Aard van de activiteit De leerlingen schrijven zelf een nieuwjaarsbrief voor hun ouders. Vooraf Verzamel allerhande nieuwjaarsbrieven: tekstjes
Nadere informatiePrezi les 1: Website:
Les 1 Bouw van het hart Inhoud 1. De leerkracht vertelt dat de leerlingen tijdens deze les het gaan hebben over de bouw van het hart. 2. De leerkracht laat het skelet van een mens zien en vraagt de leerlingen
Nadere informatieBevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.
DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt
Nadere informatieEenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les
8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil
Nadere informatieDOOR KIRSTEN DE MAESSCHALK MAITHÉ DILLE KATIA WOLFF
VOOR RG 1.2 DOOR KIRSTEN DE MAESSCHALK MAITHÉ DILLE KATIA WOLFF INHOUD Woordje van het Huis van het Nederlands en het Red Star Line Museum Doelgroep Algemene doelstelling Lespakket LESBLOK 1 IN DE KLAS
Nadere informatieStudielessen voor kinderen van 4-7 jaar
NAAM Studielessen voor kinderen van 4-7 jaar voorjaar 2005 Geschreven door Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen Geschreven voor kleine studiegroepen in de levend Evangelie Gemeente Gebruikte
Nadere informatieSPOT EEN JOB! Op bezoek bij een interimkantoor. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS
SPOT EEN JOB! Wie zoekt die vindt! Er zijn veel manieren om vacatures te vinden. In dit lespakket worden de jongeren aan het werk gezet om via verschillende kanalen vacatures te vinden: kranten, internet,
Nadere informatieSteekkaart: nummer 1W
Steekkaart: nummer 1W Onderwerp Kennis maken met de eigen emoties en die van anderen Leeftijd/Doelgroep 1 e leerjaar Leergebied Wereldoriëntatie Tijdsduur 50 minuten Beschrijving In deze les leren de jonge
Nadere informatieOver taaie taboes en lastige liefdes
Seksuele diversiteit graad 3 Lesvoorbereiding Over taaie taboes en lastige liefdes Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print het artikel Huwelijken
Nadere informatieKlaar, ik ben bruin en ik ben wit
Bruin &Wit Klaar, ik ben bruin en ik ben wit Mireille de Vries - Numbi A mani zit nog even bij haar papa. Ze hebben net twee geweldige vakantieweken met elkaar doorgebracht. Ze zijn tien dagen naar Afrika
Nadere informatieTalenposters. Doel. Tijd. Hoe. Stap 1 MAAK JE SILHOUET
Talenposters Leerlingen staan doorgaans niet zo bewust stil bij de talige bagage waarover ze beschikken of dat ze betekenissen geven aan diverse talen. Met deze activiteit zetten we hen aan het denken
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieJe bent je bewust van je eigen referentiekader en houdt er rekening mee dat anderen handelen vanuit hun referentiekader.
3. Samen eten Een Afrikaanse vrouw nodigt de Vlaamse buurkinderen uit voor het eten. De buurvrouw komt thuis en vindt haar kinderen niet. Ze is ongerust en maakt zich kwaad. Je gaat toch niet zomaar bij
Nadere informatieKinderrechten. Doelstellingen. Materiaal
Dag van de Rechten van het Kind Kinderrechten Doelstellingen De kinderen leiden uit concrete ervaringen af wat een kinderrecht is. De kinderen zien in hoe belangrijk het is dat kinderrechten gerespecteerd
Nadere informatieDia 1 Introductie max. 2 minuten!
1 Dia 1 Introductie max. 2 minuten! Vertel: Deze les gaat vooral over het gebruik van sociale media. Maar: wat weten jullie eigenlijk zelf al over sociale media? Laat de leerlingen in maximaal een minuut
Nadere informatieLiefde, voor iedereen gelijk?
Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'
Nadere informatieSofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad
TITEL ACTIVITEIT beschrijving: Wat geloof jij? 2 de graad Beginsituatie: De leerlingen hebben in eerdere lessen gewerkt rond geloven vroeger en nu. Daarin zijn hoogstwaarschijnlijk al verschillende godsdiensten
Nadere informatieDenken over taal: ontleden #2.0
DOMINICUS COLLEGE tweede klassen VWO NIJMEGEN december 2011 Denken over taal: ontleden #2.0 Je krijgt in tweetallen een aantal losse kaartjes, waarop taaluitingen staan van een tweejarige kleuter. Je ziet
Nadere informatieTheater Speelman DO (8+)
Theater Speelman DO (8+) Met dank aan Hanne Moors Beste leerkracht, Deze lesmap is bedoeld voor kinderen van de tweede en derde graad lager onderwijs. Er zijn een aantal aspecten die je kunt bespreken
Nadere informatieKinderrechten. Doelstellingen. Materiaal
Dag van de Rechten van het Kind Kinderrechten Doelstellingen De kinderen verwoorden wat een kinderrecht is. De kinderen zien in hoe belangrijk het is dat kinderrechten gerespecteerd worden. De kinderen
Nadere informatieUw kind is drager van sikkelcel Wat moet u weten?
Uw kind is van sikkelcel Wat moet u weten? Uw kind is van sikkelcel. Wat moet u hierover weten? Dat leest u in deze folder. Heeft u daarna nog vragen? Ga dan naar uw huisarts. Uw kind is van sikkelcel.
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatieVoor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005
Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen uitgave 2005 Steeds meer kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkels over echtscheiding. Scheiden kan niet zomaar, je moet heel veel regels
Nadere informatieVollenhove Wonen op een havezate
D S T R K C N T Opdracht 1 Nodig: foto van jezelf als klein kind, fotoblad opdracht 1 In Vollenhove staat de havezate Oldruitenborgh. De havezate is al heel oud. Bijna 250 jaar geleden, rond 1770, woonden
Nadere informatieLes 11. Meetkundige begrippen. Lijnen. een gebogen lijn een gebroken lijn een rechte. Een rechte benoemen we met een kleine letter.
WERKBOEK 3 Meetkundige begrippen Les 11 Dit kan ik al! Ik ken verschillende soorten lijnen. Ik weet wat een punt en een lijn is en kan die tekenen en noteren. Ik kan van een figuur zeggen of het een driehoek,
Nadere informatieThema kinderportretten
Thema kinderportretten Les 3: In dialoog met een kinderportret Lestitel: In dialoog met een kinderportret Leerdomein: spreken, drama, wereldoriëntatie Lesduur: 50 minuten Leerplandoelen Leerplan wereldoriëntatie
Nadere informatieEerste week vd advent
Advent vieren en beleven derde graad Eerste week vd advent De adventskrans staat centraal. Er speelt zachte muziek. De kinderen nemen bij het binnenkomen een sparrentakje uit de mand en leggen dit rond
Nadere informatieDoelstelling(en) Algemene doelen en de link met de vakoverschrijdende eindtermen vind je in de handleiding bij dit lespakket.
Doelstelling(en) Algemene doelen en de link met de vakoverschrijdende eindtermen vind je in de handleiding bij dit lespakket. Werkwijze De leerlingen noteren per twee enkele plaatsen op school waar zwerfvuil
Nadere informatieOPA EN OMA DE OMA VAN OMA
Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en
Nadere informatieLeerlingen maakten reeds kennis met het toepassingsgebied biochemie. De leerlingen hebben al analyserend en onderzoekend gewerkt.
Doelgroep Leerlingen maakten reeds kennis met het toepassingsgebied biochemie. De leerlingen hebben al analyserend en onderzoekend gewerkt. Lesdoelen De leerlingen kunnen omschrijven wat een schimmel is
Nadere informatieActiviteiten introductiefase
Activiteiten introductiefase Activiteit 1: Iedereen is uniek Doel: De eerste activiteit is een inleidende opdracht waarmee de uniekheid van ieder mens geïllustreerd wordt. Wat heb je nodig? - Ruimte waarin
Nadere informatieHandleiding/verbetersleutel voor de leerkracht bij themafiche 25 jaar IVRK
Eindtermen: Wereldoriëntatie 3.1* ; 4.13 ; 4.15 ; 5.8 ; 5.9* Sociale vaardigheden 1.6 ; 3 Nederlands 2.9* ; 2.10* ; 3.4 ; 4.6 ; 4.7 Muzische vorming Handleiding/verbetersleutel voor de leerkracht bij themafiche
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieRECHT OP ANDERS ZIJN DOELSTELLING
RECHT OP ANDERS ZIJN DOELSTELLING Kinderen leren wat discriminatie inhoudt Discrimineren gebeurt overal ter wereld Iedereen heeft het recht om gelijk behandeld te worden MATERIAAL Spelregels Pionnen (zie
Nadere informatieLesbrief Evolutiespel slakken. Doelgroep: Groep 5 t/m 8. Leerstofgebied: Wereldoriëntatie. Werkvorm: Klassikaal. Duur: ± 15 minuten
Lesbrief Evolutiespel slakken Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Leerstofgebied: Wereldoriëntatie Werkvorm: Klassikaal Duur: ± 15 minuten Doel van de opdracht: Kinderen leren hoe dieren zich aanpassen aan hun omgeving.
Nadere informatieDe wereld op zijn kop
Wonen graad 3 Lesvoorbereiding De wereld op zijn kop Print de boodschap van algemeen nut één maal en steek hem in een envelop. Print de boomkaarten en de huiskaarten zoveel keer als nodig (zie verder)
Nadere informatieVan nodig of leuk? tot kinderrechten in de krant
Van nodig of leuk? tot kinderrechten in de krant (Uit: Recht in de roos) (Uit: het land van Kwien: educatief pakket 2 de en 3 de graad) Doel Kennismaken met kinderrechten. Het onderscheid begrijpen tussen
Nadere informatieHet onze Vader. Naam:
Het onze Vader Naam: Onze Vader Onze Vader, Die in de hemelen zijt. Uw Naam worde geheiligd. Uw Koninkrijk kome. Uw wil geschiede, zoals in de hemel zo ook op de aarde. Geef ons heden ons dagelijks brood.
Nadere informatieDOELSTELLINGEN LESPAKKET OVERAL DNA
DOELSTELLINGEN LESPAKKET OVERAL DNA HOE TE GEBRUIKEN Als leerkracht kun je kiezen hoe je dit lespakket gebruikt in de klas. Je kunt de verschillende delen los van elkaar gebruiken, afhankelijk van de beschikbare
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieTaalfamilies. Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied
5.2 Taalfamilies Nr. Thema Leeftijd Werkvorm Duur Materiaal Leergebied 5.2 Taal & Evolutie 11 12 j. Groepswerk Klasgesprek 50 Atlas Nederlands Wereldoriëntatie Leren leren Sociale vaardigheden Kinderen
Nadere informatieKinderen uit familiehuwelijken
Een gezonde baby Kinderen uit familiehuwelijken De geboorte van je baby is een van de mooiste momenten in je leven. Negen maanden lang kijk je er naar uit. Natuurlijk hoop je dat je kind gezond is. Gelukkig
Nadere informatieDe leerlingen leren dat gedachten invloed hebben op gevoelens
Gebied 4 Beseffen hoe gedachten emoties beïnvloeden Activiteit 4.1 Ik denk en voel Individueel Tweetallen Groepje Hele groep Doel van de activiteit De leerlingen leren dat gedachten invloed hebben op gevoelens
Nadere informatieONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van:
ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS Van: Ieder groepje gaat op ontdekkingsreis, deze gebieden worden verdeeld: heelal, de zee, een onderaards gebied, een vulkanisch gebied, een bergachtig gebied, een woestijn
Nadere informatiePersoonlijk opleidingsplan. Hulpmiddelen voor de werknemer
Persoonlijk opleidingsplan Hulpmiddelen voor de werknemer Elk bedrijf heeft bepaalde doelstellingen. Maar ook de werknemers van een bedrijf, jij en je collega s, hebben eigen doelen. Zoals: beter worden
Nadere informatieNaar: Raad van Europa, Compasito: Manual on Human Rights Education for Children
Wereldkamp Naar: Raad van Europa, Compasito: Manual on Human Rights Education for Children Leeftijd: 9-12 jaar Duur: 45 tot 60 min. Doelen Kinderrechten Kinderrechtenwaarden Kinderrechtenvaardigheden Materialen
Nadere informatie2.5!"FAMILIETREKJES. # basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP
2.5!"FAMILIETREKJES # basistaak DOEL MATERIAAL ORGANISATIE VERLOOP - luisteren: begrijpen van instructies voor een zoekopdracht, in dit geval een stamboom samenstellen van een denkbeeldige familie - begrijpen
Nadere informatieZONNESLIMME SCHOLENPROGRAMMA FACTSHEET
Factsheet ZONNESLIMME SCHOLENPROGRAMMA FACTSHEET WAT IS HUIDKANKER? Kanker is een ongeremde deling van lichaamscellen, die in het omliggende weefsel kunnen ingroeien en via de bloed-of lymfbanen kunnen
Nadere informatieLESFICHE ZICHTBAARHEID EN HELMDRACHT
Veilig Zichtbaar LESFICHE ZICHTBAARHEID EN HELMDRACHT 1e GRAAD LAGER ONDERWIJS Doelgroep Eerste graad lager onderwijs Eindtermen Mens en maatschappij ruimte verkeer en mobiliteit: 4.14 De leerlingen kunnen
Nadere informatieGebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag
Instructieblad Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Onderzoeken is leuk omdat je wat over jezelf leert: wat je kunt en hoe creatief je bent. Ook leer je over je omgeving en de wereld.
Nadere informatiePresentaties: presenteer jezelf met PowerPoint
Werkblad 13C Presentaties: presenteer jezelf met PowerPoint Leerjaar 1 Presentaties maken Presentaties algemeen Stappenplan: wat gaan we deze week doen? Praten over presentaties en presenteren Een PowerPoint-presentatie
Nadere informatieHet meisje De volgende dag is de soldaat er niet. De negers zijn weer naar het front vertrokken, hoort ze de opgeluchte zuchten in het dorp. De sfeer verandert als blanke soldaten hen aflossen. De mensen
Nadere informatie1. Kringgesprek lama De leerkracht heeft enkele prenten (infoblad 1) mee van een lama. Deze prenten liggen in de kring.
1 Lesfiche ICO PRONTO Thema: dieren Doelgroep: kleuters Deze lessen kunnen gebruikt worden vanaf de onthaalklas tot de derde kleuterklas. Wanneer er in deze lesfiches gedifferentieerd wordt, wordt telkens
Nadere informatieLesideeën groep 3 en 4
Lesideeën groep 3 en 4 Doelstellingen Na het project kunnen de kinderen vertellen hoe een tandheelkundige praktijk eruitziet en wie er werken. Ook kunnen de kinderen vertellen hoe hun gebit eruitziet,
Nadere informatiet Vuil Reclametruukske
t Vuil Reclametruukske Reclame graad 2 Lesvoorbereiding Toon de oproep van José op het smartboard. Voorzie twee dozen (schoendoos, andere kartonnen doos met deksel,...) Print informatieflarden opdracht
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieGeld is een bril, geluk is dat ook
Geld graad 3 Lesvoorbereiding Geld is een bril, geluk is dat ook Voeg je eigen e-mailadres in de e-mail van Jada in en pas de datum aan. Toon de mail op het smartboard. Leuk maar niet noodzakelijk: 2 verschillende
Nadere informatieS C I E N C E C E N T E R
LEKKER BAKKEN IN DE ZON! Nee niet zonnebaden, maar barbecuen zonder hout of kolen! Dat kan ook met zonlicht. Het lijkt een beetje op een oude truc met een sterk vergrootglas. Als de zon goed schijnt, en
Nadere informatieWelke meningen over reclame staan tegenover elkaar? Teken een verbindingslijn tussen de 2 zinnen die bij elkaar horen:
Welke meningen over reclame staan tegenover elkaar? Teken een verbindingslijn tussen de 2 zinnen die bij elkaar horen: Reclame is cool en gaaf! Reclame geeft nuttige informatie Reclame laat zien hoe het
Nadere informatieWebboek. Taalontwikkeling spelletjes
Taalontwikkeling Binnen het thema Grootte hebben we gekozen voor het boek de gele ballon. Dit is een groot boek met illustraties zonder tekst. De bedoeling is om op elke pagina een gele ballon te vinden.
Nadere informatieWerkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht
Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt
Nadere informatieOp de vlucht. Lesprogramma. Voor kinderen van 8-12 jaar. Logo Share tech mono. Pay off Exo 2.0 Regular
Lesprogramma Voor kinderen van 8-12 jaar Op de vlucht Stichting Gave Marie Curiestraat 35, 3846 BW Harderwijk 0341 460328 servicedesk@gave.nl www.gave.nl Beste kinderwerker, Het dode jongetje op het strand.
Nadere informatieEen deel van het onderzoek doe je met z n tweeën, het andere deel doe je zelfstandig. Dit onderzoek telt als repetitie A en B.
In jouw stad of dorp zijn er vast wel wijken waar mensen met wat hogere inkomens wonen en wijken waar mensen met wat lagere inkomens wonen. Er wordt beweerd dat mensen met een hoger inkomen meer en verder
Nadere informatieWerkboek leerlingen Sociale media & Digitaal pesten
Werkboek leerlingen Sociale media & Digitaal pesten Preventieproject voor leerlingen Brede School Tilburg Colofon Datum: 10 april 2014 Hanneke Duijkers, medewerker gezondheidsvoorlichting en opvoeding,
Nadere informatie1.Inleiding De beheerder van een productiebos wil voordat de bomen gekapt worden
BO 6 Tijdsinvestering: Bomen meten Tijdstip: lente, zomer of herfst 1.Inleiding De beheerder van een productiebos wil voordat de bomen gekapt worden Nodig: Materiaal hoogtemeter Meetlint werkbladen potloden
Nadere informatieThema in de kijker : Filosoferen met kinderen
Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen Wat is filosoferen met kinderen? Samen op een gestructureerde wijze nadenken en praten over filosofische vragen. Zoeken naar antwoorden op vragen die kinderen
Nadere informatieUITDAGING 4: Benigne wordt uitgesloten
Dit werkblaadje is van... UITDAGING 4: Benigne wordt uitgesloten Individuele oefening Bekijk het fragment Benigne wordt uitgesloten. Wat is er gebeurd? Waarom wordt zij uitgesloten? Waarom is een schooluniform
Nadere informatieWielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting
Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor
Nadere informatieNetje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!
Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring
Nadere informatie