Waarden, normen en moraal: Een moreel kompas voor herstel en verdere ontwikkeling van Suriname.

Transcriptie

1 Waarden, normen en moraal: Een moreel kompas voor herstel en verdere ontwikkeling van Suriname. Toespraak van voorzitter Chan Santokhi bij de opening van de nationale conferentie rond het 70 jarig bestaan van de VHP 9 februari 2019 Lalla Rookh Centrum, Paramaribo Dames en heren, 1. Sinds 2012 organiseert de VHP rondom haar jaardag een nationale conferentie over een thema dat voor een ieder van belang is. Dit keer, op onze 70 ste jaardag is het thema: Waarden, normen en moraal: Een moreel kompas voor herstel en verdere ontwikkeling van Suriname. 2. Dit thema is bewust gekozen. We leven in een tijd waarin iedereen beseft dat het beter moeten als het gaat om eerlijkheid en beleefdheid, empathie voor de medemens en zorg voor het milieu. 3. Waarden, normen en moraal zijn belangrijk. Ze vormen het fundament voor ons denken en handelen. Als gewone burger én ook als politicus. In de huidige tijd, waarin het vertrouwen in politiek en instituties afneemt, blijkt dat er vertrouwen blijft bestaan in organisaties die werken vanuit normen en waarden: religieuze organisaties.

2 4. We kennen allemaal ons volkslied. God zij met ons Suriname, Hij verheft ons heerlijk land, Hoe wij hier ook samen kwamen, Aan zijn grond zijn wij verpand Opo kondreman un opo, Sranan gron e kari un, Wans ope tata kumopo, wi mu seti kondre bun, Strei de f strei wi no sa frede, gado de wi fesi man Heri libi te na dede wi sa feti gi Sranan God zij met ons Suriname, Gado de wi fesi man. Ook ons volkslied is geworteld in het vertrouwen in de schepper. De kracht die ons leid in het maken van keuzen voor dit heerlijk land. In de keuzen tussen recht en onrecht, de keuzen tussen goed en kwaad. De plicht om onze krachten te geven dit land op te bouwen. 4. Dat vertrouwen in de religie bleek ook twee decennia geleden toen ons land zich, net als nu, in een politieke, economische en sociale crisis doormaakte. De ervaring van vertrouwen in de religie sluit aan bij wat uit onderzoek overal in de wereld ook blijkt. 5. In onze hedendaagse wereld, met steeds meer informatie en mondige mensen, worden misstanden in religieuze organisaties hard aan de kaak gesteld. Die kritiek is vaak terecht, en religieuze organisaties moeten in het reine komen met de slachtoffers en met hun religie. Daardoor lijkt het er soms op alsof er niets goeds gedaan is door religieuze denominaties. Dat is verre van waar. 6. Uit de volkstelling van 2012 blijkt dat circa 90% van onze bevolking zich identificeert met ee religie. Dat is een positieve zaak. Suriname is het thuis van alle grote wereldgodsdiensten, Ze worden er actief beleden. Maar ook actieve belijders van niet traditionele- en kleine religiën hebben een plek in onze samenleving. Er is onderling contact en er is wederzijds respect tussen alle religieuze organisaties in ons land.

3 7. Met recht kunnen ze beschouwd worden als belangrijke bouwers van ons land. Behalve het bieden van religie, met waarden en normen voor het leven, bouwden zij actief aan scholen in stad, district en binnenland. Circa 45% van de scholen in ons land zijn bijzondere scholen, door religieuze organisaties gebouwd en onderhouden. 8. Zij hebben gebouwd aan de gezondheidszorg en de opvang van armen en zieken. Denk aan het St. Vincentius- en het Diakonessenziekenhuis, en de vele tehuizen voor opvang van kinderen en senioren burgers. De Medische Zending bouwde de gezondheidszorg op in het binnenland. 9. Maar er is meer. Bekijk het historische en cultureel erfgoed in de binnenstad van Paramaribo. Tal van historische gebouwen, de diversiteit aan gebedshuizen in vrede in elkaars nabijheid of zelfs naast elkaar, zijn door religieuze organisaties gebouwd en in stand gehouden. 10. Het unieke karakter van Paramaribo wordt mede bepaald door de diversiteit aan bouwkundige werken van de verschillende religiën. De religieuze organisaties in Suriname bouwden dit niet op met politieke macht en geld. Ze deden het met het gezag van idealisme en medemensenlijkheid als leidraad. Gedreven door normen en waarden. 11. De religieuze organisaties zijn belangrijk voor behoud van moraal en fatsoen. Veel ouders plaatsen hun kinderen vooral op bijzondere scholen. Niet alleen om de kwaliteit van het onderwijs, maar ook vanwege de vorming die hun kinderen daar krijgen. 12. Religieuze organisaties in ons land hebben enkele bijzondere kenmerken. Ten eerste hebben alle grote religiën samen een dialoogplatform in de Interreligieuze Raad in Suriname, de IRIS. Er is overleg, in belangrijke zaken probeert men elkaar te vinden en samen op te trekken. Jaarlijks op Wereldreligie dag in januari, komen ze allemaal samen en bespreken een

4 thema. Ten derde tonen religieuze organisaties zich betrokken bij maatschappelijke ontwikkelingen. 13. Toen de crisis van eind jaren negentig in ons land schrijnend was, namen het Comité Christelijke Kerken CCK en de IRIS het initiatief om een herstelplan te formuleren voor Suriname. Toen tijdens die crisis de Ramayana uit het Hindoeïsme op de televisie werd vertoond, werd de serie door meer niet-hindoestanen bekeken en zeer gewaardeerd. Elke aflevering werd vooraf ingeleid en erna besproken door Nico Waagmeester, een christen. 14. Suriname is in religieus opzicht een land van grote tolerantie en acceptatie. De religieuze organisaties waren een bindende factor bij de opbouw van onze gemeenschap. 15. Helaas gaat de publieke aandacht vrijwel altijd naar de politiek. De indruk wordt gewekt dat zij de enige beslissende factor is voor de richting van de ontwikkeling. De grote en respectabele kracht en kennis van religie over gemeenschap en gemeenschapsontwikkeling, wordt onderschat. Die kracht en dat gezag zijn hard nodig om Suriname te redden. 16. Met deze conferentie wil de VHP geen debat over religie-inhoudelijke overeenkomsten en verschillen inzetten. Wij willen ook geen partijpolitieke discussies hebben. Wij willen vandaag met elkaar om de tafel zitten en praten over de toekomst. Hoe maken we ons land weer goed, en wat zouden religieuze organisaties en geestelijke leiders daarin kunnen bijdragen. Deze gedachtewisseling is actueel en hard nodig. 17. Er is een discussie over de scheiding van staat en kerk. Meningen gaan soms zo ver dat men het geloof gevangen willen zetten tussen de muren van gebedshuizen. Religieuze organisaties mogen dan wel sociaal en maatschappelijk werk verrichten, maar meepraten over recht en

5 rechtvaardigheid wordt niet wenselijk geacht. Alsof religie buiten de maatschappij staat. 18. Onderwerpen die besproken zouden kunnen worden zijn: religie en gezin, religie en jongeren, religie en politiek, morele herbewapening, gezin en maatschappij, waarden en normen in onderwijs en media. Mag religie zich bemoeien met maatschappelijke en politieke vraagstukken? Religie en partijpolitiek, kan dat? Zijn waarden, normen en moraal slechts de verantwoordelijkheid van religie of worden die gedeeld met onderwijs, media, bedrijfsleven, vakbeweging en politiek, en zo ja, hoe moet dat dan? 19. Een reeks van onderwerpen waar u zich over kan en zal buigen. Wij danken de inleiders van gezag, die bereid zijn gevonden om ons vandaag te leiden met hun visies en inzichten. Maar wij komen ook zelf aan het woord in de werkgroepen. 20. Ik hoop dat wij met de uitkomsten van vandaag nieuwe hoop en elan vinden. Dat we dat delen met elkaar, dat wij vertrouwen hebben in de toekomst van ons land. Dat we samen Suriname er weer bovenop helpen. Dat we Suriname samen redden. 21. Ik dank u voor uw aandacht en verklaar de conferentie voor geopend.