Vernieuwing. door samenwerking in Smart Industry VERNIEUWING DOOR SA- MENWERKING IN SMART INDUSTRY JAAROVERZICHT

Transcriptie

1 DUTCH INDUSTRY FIT FOR THE FUTURE Vernieuwing VERNIEUWING DOOR SA- MENWERKING IN SMART INDUSTRY door samenwerking in Smart Industry

2 VOORWOORD VEEL WERK VERZET INEKE DEZENTJÉ HAMMING-BLUEMINK VOORZITTER TEAM SMART INDUSTRY Nog maar een jaar geleden overhandigde ik aan minister Kamp van Economische Zaken de Actieagenda Smart Industry. Inmiddels is Smart Industry een begrip, het onderwerp is onvermijdelijk als we spreken over de toekomst van de industrie en de groei van de economie in het algemeen. In het land staan vele bijeenkomsten en trainingen in het teken van Smart Industry. En ook in vele rapporten staat de digitalisering van de economie en Smart Industry centraal. Van vakbonden tot werkgevers en van agro- tot proces industrie, overal zijn mensen bezig met de toekomst die onlosmakelijk verbonden is met digitalisering. Ik kan geen vakblad meer openslaan of er staat minimaal één artikel in over Smart Industry. En ook politiek blazen we onze partij mee. Kamerleden begrijpen dat Smart Industry een onderwerp is waar ze het over moeten hebben. Onder andere tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen werd het opgebracht. Er gebeurt veel en er worden bakken met werk verzet. Dit werk wordt na drukkelijk niet alleen verzet door de mensen van het programmabureau, stuurgroep of forum, nee Smart Industry doen we samen. Samenwerken is de kern van deze Smart Industry, ik zeg ook niet voor niets delen is het nieuwe hebben. Samenwerken tussen bedrijven, over heden en onderwijs staat bijvoorbeeld ook centraal in de Fieldlabs. De afgelopen maanden is hard gewerkt aan de oprichting en uitrol van diverse Fieldlabs. Ik denk aan de lancering van het Fieldlab Campione dit najaar of begin deze maand de opening van het de Digital Factory Composites als onderdeel van het Fieldlab Flexible Manufactering. Smart Industry maakt vaart, maar we moeten ook goed opletten. We hebben nog vele uitdagingen voor de boeg. Andere landen zitten niet stil en willen ook de kansen die digitalisering brengen verzilveren. Concurrentie is overal, het is niet de vraag of we in Nederland de kansen kunnen verzilveren, maar wel of we ze zullen verzilveren. Het is daarom van groot belang dat we met elkaar in volle vaart de Actieagenda verder uitrollen. We moeten voorop blijven lopen. Maatschappelijk wachten ons ook de nodige uitdagingen. Smart Industry verandert werk en banen. De komende jaren zullen er veel banen verdwijnen of veranderen. Straks willen kinderen data-architect, tele-chirurg of robot Intermediair worden. Dat vraagt om andere skills en dus opleidingen. Maar ook de huidige werknemers mogen niet buiten de boot vallen. Smart Industry gaat over meer dan technologische ontwikkelingen, ICT en andere business modellen. Het is juist de medewerker die straks het verschil moet gaan maken en het is van belang dat die medewerker beschikt over de juiste vaardigheden en kennis. Ik ben persoonlijk dan ook heel trots dat werkgevers samen met de vakbonden en het minister van Sociale Zaken het Fieldlab Sociale Innovatie hebben opgericht. Dit Fieldlab is een proeftuin waarin werkgevers, werknemers, kennisinstellingen en overheden gaan werken aan de arbeidsorganisatie die nodig is om Smart Industry tot een succes te maken. 2

3 INLEIDING EGBERT-JAN SOL DIRECTEUR PROGRAMMABUREAU SMART INDUSTRY Internet of Things, Big Data, Cyber Security, Blockchain, robotisering of sensortechnologie. Is opslag in de cloud wel betrouwbaar, wat zijn de juridische gevolgen van het feit dat er op sensordata geen copyright zit? Het lijkt erop dat je als ondernemer overspoeld wordt door vragen en van ene hype naar de andere vliegt, terwijl de consequenties van de vorige nog niet doorgrond zijn. praktische tools, events, workshops en toegang tot informatie, ervaringen van koplopers, kennisexperts, netwerken en regionale proef tuinen om te experimenteren en te leren. In dit jaaroverzicht staan de resultaten die in het afgelopen jaar bereikt zijn. Alleen, zijn het wel hypes? Zijn het modieuze trends die na een tijdje vanzelf weer verdwijnen? Nee, dat zijn het niet. Het zijn onderdelen van de razendsnelle veranderingen op het gebied van ict, die invloed hebben op de hele Nederlandse industrie. Veranderingen die zo snel gaan, dat je met recht kunt spreken van een vierde industriële revolutie. BIJBLIJVEN IS NOODZAAK Of je nu, zoals in Nederland, spreekt over Smart Industry of, zoals de Duitsers doen, van Industrie 4.0, het duidelijk is dat je als onder nemer mee moet in die ontwikkeling. Doe je dat niet, dan zul je binnen afzienbare termijn hopeloos achterop raken. De vraag is dus hoe je van een revolutie een evolutie maakt, waarin je op tijd mee gaat. In Nederland hebben FME, KvK, Min EZ, Nederland-ICT en TNO daarom het Programma bureau Smart Industry opgericht. Het team Smart Industry inspireert en stimuleert bedrijven van groot tot klein om de explosieve groei van technologie en digitalisering toe te passen voor nieuwe business proposities. Met advies, Seminar Smart Industry tijdens de Hannover Messe in aanwezigheid van Minister Kamp 3

4 ACTIELIJN 1 VERZILVEREN VAN BESTAANDE KENNIS Een combinatie van inspiratie en urgentie In 2015 verzorgde het Programmabureau Smart Industry meer dan honderd presentaties voor ruim achtduizend ondernemers. Tijdens die presentaties merkten we, dat veel onder nemers nieuwsgierig zijn naar de laatste ontwikkelingen op het gebied van Smart Industry. Ze willen onderzoeken wat die betekenen voor hun bedrijf, de keten en hun klanten. 4 Bovendien zagen we dat er bij veel bestaande ondernemingen een gevoel van urgentie is ontstaan. Het verdienmodel van die bedrijven werkt nog, maar dat kan gaan veranderen door de komst van nieuwe, Google-achtige concurrenten. De bedrijven onderkennen dat snel reageren noodzakelijk is en dat ze moeten investeren in hun processen, producten en diensten op basis van Smart Industry. Toch aarzelen veel ondernemers nog met het nemen van initiatieven, vooral omdat de vereiste aanpassingen vaak veelomvattend en complex zijn. Ze weten niet goed waar te beginnen: bij het verdienmodel, de productportfolio, de productieprocessen of bij de competenties van de medewerkers? AAN DE SLAG MET SMART INDUSTRY Het Programmabureau steekt daarom veel energie in het informeren en adviseren van ondernemers. Om hen op weg te helpen, hebben we samen met onze partners overal in het land verdiepingsbijeenkomsten georganiseerd. Bovendien ontwikkelden organisaties waarmee we samenwerken digitale publicaties, webinars en kansenscans, die snel inzicht geven in wat Smart Industry voor een bedrijf betekent. Ondernemers die daadwerkelijk aan de slag willen met Smart Industry, kunnen samen met elkaar en met onze specialisten op zoek gaan naar toepassingen van slimme technologieën in hun bedrijf. Wij bieden hen een kennismaking met de mogelijkheden van Smart Industry die bestaat uit drie fasen: 1 Inzicht: wat is Smart Industry eigenlijk? 2 Inspiratie: waar liggen de kansen voor mijn bedrijf? 3 Actie: hoe kom ik van idee tot business? Op basis van de behoeften van bedrijven gaat het Programmabureau samen met technologische brancheorganisaties zoals de KMU, FME en NRK ook gericht informatie en advies aanbieden, onder andere in de vorm van digitale uitwisselingen en fysieke ontmoetingen van kleine groepen ondernemers. Tijdens die ontmoetingen informeren en inspireren zij elkaar en ontwikkelen zij een visie op de rol van Smart Industry in hun bedrijf. Vervolgens kunnen zij de werkvloer stimuleren om deze ambitie in haalbare stappen te realiseren. In 2015 en 2016 concentreren we ons op de aanbieders van innovatieve technologieën. In een later stadium volgen de gebruikers, bijvoorbeeld in de agrosector of de gezondheidszorg. Zo kunnen zowel MKB-bedrijven als grote onder nemingen de kansen van Smart Industry verzilveren. Het Programmabureau steunt hen bij het doordenken van de gevolgen die dat heeft voor het bedrijf en bij het in kaart brengen van de kansen om nieuwe business te genereren. Om het met een Cruyffiaanse wijsheid te zeggen: Je gaat het pas zien, als je het door hebt.

5 ACTIELIJN 2 VERSNELLEN IN FIELDLABS Tien nieuwe Fieldlabs in een jaar, een tweede tranche op stapel In een Fieldlab komen ondernemers, werknemers, onderzoekers en trainers samen om innovaties uit te proberen en klaar te maken voor toepassing. Ze liggen in de regio, zo dicht mogelijk bij concentraties van ondernemingen uit branches die direct belang hebben bij de innovatie. Dit jaar zijn we gestart met tien Fieldlabs. Op het gebied van robots zijn dat Fieldlabs voor assemblage zonder fouten (Regions of Smart Factory), composietenproductie (Flexible Manufacturing) en tuinbouw (Smart Food). Bij het Internet-of-Things en Big Data gaat het om een lab voor het monitoren en analyseren van melkvee (Smart Diary Farming) en om een lab voor onderhoud in de chemische industrie (Campione). In Zuid- en Oost-Nederland startten we drie Fieldlabs op het gebied van digitale data uitwisseling en veiligheid (De digitale Fabriek, Secure Connected Garden en Smart Bending Factory). Voor personalized producten zijn er Fieldlabs voor creatief ontwerp (Ultra Perso na lized Products en Services) en 3D Multimaterial printing. VOLOP ACTIVITEIT Alle Fieldlabs zijn actief en hebben een programma met diverse projecten. Voor de eerste projecten is de financiering rond en de labs zijn gestart met hun activiteiten. Sommige labs verwachten in 2016 op grotere schaal verder te kunnen gaan. Een viertal Fieldlabs is nog afhankelijk van toezeggingen voor financiering om volwaardig op te schalen. De meeste projecten en projectplannen richten zich op technische innovaties en de nieuwe businessmogelijkheden daarvan. Ook hebben we de eerste projecten voor sociale innovatie opgezet. In 2016 verwachten we meer van dergelijke projecten, waarbij een levenlang leren en omgaan met nieuwe technologieën voorop staan. Een flink deel van het werk van de Fieldlabs gaat over het maken van - vaak juridische - afspraken. Zo bleek dat er bij het verkrijgen van sensordata van het Internet-of- Things geen sprake is van creatieve arbeid en daarmee ook niet van copyright. Omdat de labs hieraan wel behoefte hebben, werken we vanuit de actielijn Condities/ICT aan oplossingen. DIGITALISERING VAN DE INDUSTRIE Het Programmabureau verzorgde in 2015 de landelijke coördinatie van de Fieldlabs, gaf hulp bij de financiering en verzorgde workshops over onderwerpen als opzet, data delen, opleiding van mensen en Europese programma s. Net als in 2015 blijven we ons volgend jaar richten op de dagelijkse praktijk in de regio s en focussen op de snelle digitalisering van de industrie. We werken aan de opening van een tweede tranche van Fieldlabs. In de regio s leven daarvoor genoeg interessante initiatieven. Via de infolijn en info@smartindustry.nl krijgen we zeer regelmatig verzoeken binnen van partijen die graag willen aansluiten of zelf een Fieldlab vorm willen geven. Lancering van het Fieldlab Digital Factory Composities 5

6

7 ACTIELIJN 3 VERSTERKEN VAN HET FUNDAMENT Kennis: Een brug naar de praktijk Wetenschappers werken en denken op de lange termijn, maar ondernemers willen kennis zo snel mogelijk ter beschikking hebben. Het Programmabureau legt de link tussen beide werelden. We werkten mee aan het opstellen van de onderzoeksagenda Scientific agenda Smart Industry van NWO/STW. Voor het Commit2Data programma schreven wij het hoofdstuk over Smart Industry. Op basis van publieksvragen werd Smart Industry ook een van de zestien hoofdroutes van de recent gepubliceerde nationale wetenschaps agenda. Zoals een bestuurder uit de wetenschap trots meldde: Dit is voor het eerst in decennia dat de wetenschap ook in haar teksten problemen van de industrie centraal stelt. Positief was ook, dat de Fieldlabs in 2015 een onderdeel zijn geworden van het Top Sectorenbeleid. Ze vallen onder de Topsector HTSM (High Tech Systemen en Materialen), waar de roadmap Smart Industry topsectoren-breed zal werken. RESEARCH CALL Het resultaat van al die inspanningen is de research call voor 2016, een oproep voor onderzoeksprojecten die vragen vanuit de Fieldlabs voor Smart Industry gaan beantwoorden. In die projecten analyseren wetenschappers problemen uit de industrie en kunnen zij tegelijkertijd hun kennis toepassen. 7

8 ACTIELIJN 3 VERSTERKEN VAN HET FUNDAMENT Skills: Ook innoveren in leren Met de komst van Smart Industry veranderen de taken en functies van werkenden steeds vaker en steeds sneller. In een loopbaan van 45 jaar zullen zij minstens vijftien keer van rol, functie, product of werkomgeving wisselen. Dat vraagt om een hoge mate van flexibiliteit bij de werkenden zelf en ook bij werkgevers en onderwijsinstellingen. Het programmabureau Smart Industry ontwik kelde samen met FNV, AWVN en TNO een stramien voor de discussie tussen werkgevers en werknemers uit de verschillende branches. Het bleek eens te meer dat het ontwikkelen van nieuwe kennis en vaardigheden onontbeerlijk is om bij te blijven. Vroeger maakten werknemers alleen tijdens functionerings- of beoordelingsgesprekken hun wensen kenbaar. Werkgevers deden hetzelfde. Tegenwoordig moeten werknemers zelf de regie nemen en zich voortdurend afvragen wat zij nodig hebben om hun werk goed te blijven doen. Reageren maakt daarmee plaats voor anticiperen. Tijdens de presentatie over Smart Industry bij kennis regio Zwolle ben ik er nog meer van overtuigd geraakt dat het vooral draait om mensen. Hun creativiteit, vermogen om te leren en te innoveren en de wil om ervaringen te delen. Dit doen wij bij de hogeschool Windesheim door bedrijven, studenten en docenten de gelegenheid te bieden deel te nemen aan de Community of Practice Smart Industry die in februari a.s. start. Daar zetten wij vol op in! Jan Stegeman Manager Kenniscentrum en Hogeschool Windesheim Zwolle LECTOREN ALS SPIL De Nederlandse arbeidsmarkt werkt niet lan de lijk, maar is eerder een mozaïek van regionale arbeidsmarkten. Zo kent Twente een bloeiende maakindustrie die aanwas nodig heeft van goed opgeleide medewerkers, maar ook een vergrijzende beroepsbevolking en sectoren waar de werkgelegenheid afneemt. Dat maakt het nodig om daar over de grenzen van sectoren heen te kijken. Het zijn vooral lectoren van hogescholen die dat kunnen. Wij werkten mee aan de opbouw van een platform voor lectoren die zich richten op thema s die te maken hebben met Smart Industry. Zij ontwikkelen samen een toekomstvisie, zorgen dat hun onderzoeksprogramma s elkaar versterken en leggen een virtuele verbinding tussen de regionale arbeidsmarkten. Het platform zal in januari 2016 voor het eerst bij elkaar komen. Ondertussen namen twee lectoren van hbo - -instellingen op initiatief van het Programmabureau al deel aan een expertmeeting over Leren zonder onderbreking. Hun verslag is te vinden site van het Programmabureau: Twee andere lectoren namen deel aan een meeting over ICT, cybersecurity en competenties. Hun verslag verschijnt binnenkort op dezelfde site. 8

9 INNOVATIEF ONDERWIJS Onderwijsinstellingen zullen anders moeten gaan denken en werken. Wij organiseerden een expertmeeting met wetenschappers, lectoren en opleidingsadviseurs. Daar bleek dat onderwijs instellingen niet meer kunnen volstaan met het aanbieden van cursussen. Individuele medewerkers zijn goed in staat om eigen leerdoelen te formuleren en onderwijsinstellingen kunnen daarop inspelen, onder andere door met een geïndividualiseerd lesaanbod en begeleiding op de werkplek. Ook reguliere beroepsopleidingen en commerciële aanbieders moeten innoveren. Het programmabureau leverde een bijdrage aan de totstandkoming van een doorlopende leerlijn Smart Industry. Hogeschool Windesheim start in 2016 met een minor en Saxion Hogeschool met een masteropleiding. Elders in het land zijn vergelijkbare initiatieven genomen. De voorbeelden die het Programmabureau naar voren bracht tijdens ons seminar over Smart Industry zijn heel herkenbaar. Ik heb wel het idee gekregen dat we hier als systemintegrator in voorop lopen, maar dat er in de procesindustrie nog veel zendelingswerk te verrichten is Robert van de Sande Salesmanager Croon Elektrotechniek B.V. Om bij te blijven in al die ontwikkelingen moeten alle betrokkenen, werkgevers en werk nemers voorop, elkaar ondersteunen. Het Programmabureau Smart Industry werkt hard aan de oprichting van een Field Lab Sociale Inno vatie, waar kan worden geëxperimenteerd met innovatieve ideeën. Minister Asscher en vertegenwoordigers van FME, FNV en CNV hebben daar voor op 24 augustus 2015 de handen ineen gesla gen. Samen met een robot. FIELDLAB Innovatie is een term die vaak geassocieerd wordt met technologie. Niet ten onrechte, maar uiteindelijk zijn het de creativiteit en de kennis van mensen de motor achter nieuwe producten, diensten, businessmodellen en bedrijfsproces sen. Ook dat vereist weer leren zonder onderbreking. Sociale Innovatie is in ons bedrijf vanzelfsprekend. Tijdens de workshop die hierover werd georgani seerd viel mij op dat dat lang niet overal het geval is. Goed om hiermee door te gaan Dirk-Jan Verheijden Manager Vanderlande Acacemy Vanderlande Industries Veghel

10

11 ACTIELIJN 3 VERSTERKEN VAN HET FUNDAMENT ICT: Van innovatie naar toepassing De technologische ontwikkelingen op het gebied van ICT gaan razendsnel. Cloud opslag en computing, Internet of Things, Big Data, embedded systems, security en de nieuwste hype blockchain zijn allemaal ICT onderwerpen die over elkaar heen struikelen. Met de implementatie van al die innovaties wil het minder vlotten. In diverse fieldlabs wordt nu gewerkt aan het koppelen van systemen over de bedrijfsgrenzen heen, aan veilige data uitwisseling en aan big data analyses. Vanuit de randvoorwaarden hebben wij dit jaar drie projecten opgezet, die het efficiënt gebruik van ICT in het bedrijfsleven, in het bijzonder bij toepassingen van Smart Industry, zullen bevorderen. STANDAARDISATIE Een gebrek aan standaardisatie van ICT-systemen is een belangrijk knelpunt bij het koppelen van activiteiten van bedrijven, machines en computersystemen. FME, TNO, NEN en het Ministerie van Economische Zaken hebben de handen ineen geslagen om samen met het bedrijfsleven de kansen voor het bedrijfsleven inzichtelijk te maken en een actie agenda op te stellen. Het Programmabureau coördineert de activiteiten. Daarmee bereiden we ons ook voor op ontwikkelin gen in Europees verband, waar standaardisatie een belangrijk onderdeel is van de vorming van een Europese digitale interne markt. CYBER SECURITY Hoe meer en hoe vaker bedrijven data gaan delen en productieprocessen gaan koppelen, hoe groter hun behoefte aan cyber security. Het programmabureau werkt aan oplossingen, die bedrijven het vertrouwen zullen bieden dat ze nodig hebben om Smart Industry toe te passen. Cyber Security rondom kritische infastructuur en industriele systemen wordt in 2016 een nationaal aandachtspunt. DATA DELEN Het delen van data tussen bedrijven leidt tot verbetering van de productiviteit, nieuwe verdienmodellen en een grote efficiency in ketens. In dit project richten we ons op de economische, juridische en technische vraagstukken die zich daarbij voordoen. Wat is bijvoorbeeld de waarde van dergelijke data en wie kan erover beschikken? In 2015 zijn we gestart, met hulp van gebruikers en juristen, met het samenstellen van een juridische instrumentenkoffer. Het doel is om afspraken te maken waarin grote en kleine ondernemingen gezamenlijk en gelijkwaardig kunnen samenwerken. 11

12 REGIONAAL Regio s volop actief met Smart Industry Veel partijen werken samen op regionale schaal op het gebied van Smart Industry. Dat biedt ruimte aan regionale initiatieven op het gebied van Smart Industry en diverse regio s hebben zich in een vroeg stadium actief opgesteld. Die regio s zijn Zuid-Holland, Oost-Nederland, Noordvleugel (Noord-Holland, Flevoland en Utrecht) en Noord-Brabant. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met het programmabureau Smart Industry. In Zuid-Holland is al in 2014 de agenda Slim Gemaakt uitgebracht. Oost-Nederland volgde in 2015 met Boost: Actieagenda Smart Industry Oost-Nederland. Maar liefst 204 bedrijven en kennisorganisaties werkten mee aan het opstellen van deze agenda. De regio Oost-Nederland is nu actief bezig met Smart Industry. Lectoraten, nieuwe opleidingen en een Masterclass Business Modelling zijn het resultaat. Noordvleugel kwam in 2015 met een regionale agenda, die op 16 oktober van dit jaar in de Telefooncentrale in Alkmaar werd aangeboden aan Ineke Dezentjé Hamming, voorzitter van Team Smart Industry. De agenda is opgesteld door het regionale bedrijfsleven, kennis instellingen en regionale over heden en bevat zeven actie lijnen. De regio gaat onder meer twee nieuwe Fieldlabs opzetten. Ook in Noord-Brabant werken de regionale partijen nauw samen. Belangstelling is er genoeg: aan de activiteiten die in 2015 zijn georganiseerd namen enige honderden bedrijven en andere organisaties deel. Noord-Brabant heeft bovendien niet minder dan vier Fieldlabs. Campione was het eerste Fieldlab dat in Nederland van start ging en is in oktober 2015 door minister Kamp geopend. Lancering actieagenda Slim gemaakt in Zuid-Holland 12

13 INTERNATIONAAL Smart Industry internationaal: Razendsnelle ontwikkelingen Al in 2014 lanceerden wij als gastland op de Hannover Messe ons Smart Industry initiatief. In het jaar daarvoor had Duitsland op dezelfde plaats datzelfde gedaan met Duitse Industrie 4.0. In 2015 konden wij op de Hannover Messe onze Fieldlabs tonen. Het Fieldlab Regions of Smart Factory werd publiekelijk gepresenteerd als eerste fieldlab. Internationaal gaan de ontwikkelingen op het gebied van Smart Industry razendsnel. Nederland is zeker niet het enige land dat de mogelijkheden verkent en ook al toepassingen implementeert. Uit onderzoek dat TNO dit jaar voor ons uitvoerde, bleek dat alle industrielanden datzelfde doen. Internationaal spreekt men dan ook van de vierde industriële revolutie. De grote industrielanden investeren miljarden euro s in het versterken van de eigen industrie. Duitsland doet dat met een groot programma (Industrie 4.0) onder leiding van twee ministers. De USA en het UK zetten TNO-achtige instituten op en Frankrijk geeft drie miljard euro gericht krediet voor het op peil brengen van het MKB. GOED GEWAARDEERD Tegelijkertijd worden de Nederlandse kennis en ervaring over Smart Industry internationaal goed gewaardeerd. Dat blijkt onder andere uit de deelname van mevrouw Ineke Dezentjé-Hamming, voorzitter van het Team Smart Industry, en Egbert-Jan Sol van het Programmabureau aan discussies van de Europese Commissie. Die discussies zullen gaan leiden tot concrete maatregelen. Zo zal er in Europa een netwerk komen van digitale innovatie-hubs. Vanuit Smart Industry brengen wij de Nederlandse fieldlabs in. Uit reacties op presentatie die we hielden in het UK, Italië, Zwitserland en regio s in Duitsland, blijkt dat vooral de praktische en snelle aanpak in Nederland met een actieagenda aanspreekt. Bovendien kunnen we nog melden, dat vier H2020 projecten met onderwerpen uit onze Smart Industry actieagenda dit jaar zijn goedgekeurd. Minister Henk Kamp van Economische zaken in gesprek met Nederlandse ondernemers tijdens de Hannover Messe 13

14

15 AMBASSADEURS VAN SMART INDUSTRY Smart Industry slaagt alleen als bedrijven, werknemers, scholen, onderzoekers en over heden de handen ineen slaan. Samenwerken en kennisdelen in het netwerk zijn daar voor cruciaal. Daarvoor heeft het team Smart Industry dit jaar een netwerk voor Ambas sadeurs van Smart Industry opgericht. Ambassadeurs zijn organisaties die actief zijn in uiteenlopende sectoren en zich richten op de toekomst met Smart Industry en dragen actief bij aan de realisatie van de Actie agenda Smart Industry. Er zijn dit jaar al ruim 70 bedrij ven aangesloten bij dit netwerk. Tijdens het Ambassa deursevent werd ook de nood zaak van samen werken en kennisdelen onder streept. TEAM SMART INDUSTRY Het team Smart Industry bestaat uit het Forum, de Stuurgroep en het programmabureau. Het forum vertegenwoordigd alle relevante sectoren en de gouden driehoek. De taak van het forum is: draagvlak creëren, stimuleren, verbinden, kennis uitwisseling, gezamenlijkheid realiseren en knelpunten hierin bespreekbaar en oplosbaar te maken. Het forum is sparringpartner van de Stuurgroep die verantwoordelijk is voor het aansturen van de uitvoering van de Actieagenda. Naast de voorzitter is de Stuurgroep aangevuld met zes leden die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de verschillende onderdelen uit de Actieagenda. Het programmabureau coördineert de uitvoering van de Actie agenda en wordt aangestuurd door de Stuurgroep. Het programmabureau bestaat uit medewerkers van de verschillende partners. VOOR AL UW VRAGEN Het team Smart Industry heeft dit jaar de Smart Industry informatie- en advieslijn opgericht. U kunt contact opnemen met al uw vragen over het Smart Industry programma en hoe u met uw eigen bedrijf hiermee aan de slag kan. Voor uiteen lopende onderwerpen kunt u bij de informatielijn terecht. Denk daar bij aan vragen over hoe u uw bedrijf kan transformeren naar een Smart Industry bedrijf, business cases & verdienmodellen, organisatie & samenwerking, skills en leven lang leren, intellectuele eigendom en technologische thema s, zoals Internet of Things, Big Data, 3D printen, robotisering, foutloos produceren. De informatie en advieslijn is op werkdagen bereikbaar via

16 Het team Smart Industry inspireert en stimuleert bedrijven van groot tot klein om de explosieve groei van technologie en digitalisering toe te passen voor nieuwe business kansen. Met advies, praktische tools, events, workshops, ervaringen van koplopers, kennisexperts, netwerken en regionale proeftuinen om te experimenteren en te leren. 16