SNN reactie Topsectorenbeleid

Transcriptie

1 rjj; X provincie groningen ' bezoekadres: Martinikerkhof 12 Aan Provinciale Staten postadres: Postbus AP Groningen algemeen telefoonnr: II algemeen faxnr.: Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op,,,. :. : ;,. b-^ Bijlage nfo@provinciegroningen.nl PI^^^ g^p^^^s^» ^MK /^ _i.-v,^ '^^ «;^\_T^^^^l Onderwerp /28/A.25, EZP Meijerink G. (050) g.meijerink@provinciegroningen.nl 1 SNN reactie Topsectorenbeleid Geachte dames en heren. 1/) o cc UJ Zoals u bekend zal zijn heeft het kabinet Rutte-Verhagen tot een decentralisatie van het Regionaal Economisch beleid besloten vanaf Concreet betekent dit onder meer dat er vanaf volgend jaar geen rijksgeld meer beschikbaar komt voor Pieken in de Delta. Het kabinet wil met name een stimulerend beleid voeren voor de huidige en toekomstige topsectoren, het zgn. Topsectorenbeleid. Hierbij moet gedacht worden aan sectoren zoals water, life sciences, hightech chemie, tuinbouw, energie, logistiek en creatieve industrie. De afgelopen maanden zijn er rondom deze thema 's landelijke Topteams ingesteld met de opdracht adviezen uit te brengen aan het ministerie van Economie, Landbouw & Innovatie (EL&I). In Noordelijk verband zijn wij reeds enige tijd in gesprek met het departement om te bekijken in hoeverre onze Noordelijke pieken in het nationale Topsectorenbeleid passen. De adviezen van de Topteams bieden ons inziens voldoende aanknopingspunten voor onze speerpuntsectoren om op in te spelen. Onze Noordelijke inzet is gericht op de speerpunten Sensortechnologie, Energie/Energy Port, Watertechnologie, Agribusiness en Healthy Ageing. Om te voorkomen dat het Topsectorenbeleid niet meer wordt dan een losse verzameling projecten, hebben wij er in SNN verband bij EL&I voor gepleit om te werken met een regionaal programmatisch kader waartsij EU-middelen, rijksmiddelen en regionale middelen geïntegreerd kunnen worden ingezet. 06-HB-SG-001 o Inmiddels heeft het ministerie van EL&I met alle provincies oriënterende gesprekken gevoerd in het kader van het Topsectorenbeleid. Deze gesprekken alsmede de schriftelijke reacties van de provincies vormen een opmaat voor de inzet van het kabinet met betrekking tot het Topsectorenbeleid. De insteek is dat er hieromtrent met Prinsjesdag een eerste indicatie wordt gegeven. Naar vèj-wachting zullen wij in het najaar bestuurlijk overieg hebben met het departement over het Topsectorenbeleid. Wij zullen u over de voortgang van het geheel nader op de hoogte houden. De provincie Groningen werkt volgens normen die zijn vastgelegd in een handvest voor dienstveriening. Dit handvest vindt u op onze website ot kunt u opvragen bij de afdeling Communicatie en Kabinet, Publieksvoorlichting:

2 Ter kennisneming doen wij u hierbij toekomen de SNN-reactie inzake de regionale inzet betreffende het Topsectorenbeleid. Wij verwijzen u hiervoor naar de bijlage die u bijgevoegd aantreft. Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen: oretaris. Bijlagen: Nr. Titel Bijgevoegd Ter inzage in de Statenkast 1 regionale inzet SNN Topsectorenbeleid bijgevoegd

3 Samenwerkingsverband Noord-Nederland Postbus779, 9700 AT Croningen SNN VOOR DE NOORDELIJKE ECONOMIE Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie Directeur-generaal Natuur en Regio t.a.v. mevrouw ir. A.M. Burger Postbus EC DEN HAAG Assen, Fryslan, Groningen, 14 juli 2011 Behandeld door Telefoonnummer Ons kenmerk Onderwerp T.S. Hazenberg UP regionale inzet SNN Topsectorenbeleid Geachte mevrouw Burger, Inleiding Het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) doet u hierbij de Noordelijke reactie toekomen ten aanzien van het Topsectorenbeleid. In het SNN zijn vertegenwoordigd de provincies Drenthe, Fryslan en Groningen en de steden Assen, Emmen, Leeuwarden en Groningen. Op 1 juli jl. hebben wij in de SNN bestuurscommissie Economische Zaken reeds verkennend gesproken over het Topsectorenbeleid met uw waarnemend directeur de heer Kortleve, mevrouw Van Eek en de heer Eijgendaal van uw ministerie. Wij hebben dit gesprek als prettig ervaren en waarderen het dat u ons betrekt bij de vormgeving van het Topsectorenbeleid en we zien uit naar de vervolggesprekken hierover. Zoals met uw departement is afgesproken, treft u hierbij onze reactie aan in hoofdlijnen wat onze regionale inzet is met betrekking tot het Topsectorenbeleid en wat hierbij de focus is van Noord-Nederland. Samen met de stakeholders in Noord-Nederland hebben wij vastgesteld dat er in den brede voldoende aanknopingspunten voor ons zijn om van het Topsectorenbeleid gezamenlijk een succes te maken. Op diverse gebieden zien wij mogelijkheden om samenwerkingsrelaties, nationaal en internationaal, te versterken en uit te breiden. Wij gaan er van uit dat deze reactie een eerste aanzet zal zijn voor verder overieg met uw departement en een opmaat is om tot een nadere concretisering te komen van onze gezamenlijke inzet ten aanzien van de Topsectoren. Algemeen De afgelopen jaren hebben wij in Noord-Nederland samen met het ministerie van Economische Zaken een succesvol regionaal economisch beleid gevoerd. Uitvoeringsprogramma 's zoals 'Kompas voor het Noorden' en 'Koers Noord op weg naar pieken' (Piekenprogramma) hebben voor een belangrijke impuls gezorgd ter versterking van de Noordelijke economische structuur. Mede hierdoor hebben wij ook versterkt de economische crisis kunnen doorstaan. Door middel van het Piekenprogramma anticipeerden wij met het Rijk reeds op het Topsectorenbeleid. Wij staan met betrekking tot de komende periode voor een belangrijke opgave om door te groeien naar een duurzame en vitale kenniseconomie die internationaal concurrerend is. Om dit te bereiken is de stap va'n^iëkeribeleid naar het Topsectorenbeleid voor ons een logische vervolgstap. We hebben dan ook met instemming kennisgenomen van de adviezen van de Topteams die voldoende aanknopingspunten geven voor de speerpuntclusters in Noord-Nederiand. Onze inzet is - zoals bekend - gericht op de speerpunten sensortechnologie (DOME/SKA ), Energie/Energy Port, Watertechnologie (cluster rondom Wetsus), Agri business en Healthy Ageing. Zie ook het onderdeel 'Welke directe aanknopingspunten bieden adviezen per topsector voor de f 'Gemeente CJ^^Rj*^. Gemeente Assen

4 regio'. Daarnaast bieden de adviezen van de Topteams kansen voor bijvoorbeeld de chemiesector in Noord-Nederland (o.a. Emmen en Delfzijl). De afgelopen periode ( ) hebben wij op Noordelijk niveau al fors geïnvesteerd in onze vijf speerpuntsectoren. Een indicatie hiervan treft u aan in onderstaand schema. Afgerond % Pieken % EFRO % Provincie en gemeente % Kennisinstellingen % Bedrijven % Totaal % Welke directe aanknopingspunten bieden adviezen per topsector voor de regio? In de adviezen zien wij zoals reeds geschetst, voldoende aanknopingspunten voor onze regio. Een bevestiging dat we, met dank aan het vigerende beleid, met onze clusters een prima bijdrage kunnen leveren aan een succesvolle uitvoering van het Topsectorenbeleid. We constateren dat onze clusters meer dan eens genoemd worden in de adviezen. Dat is positief en wij pakken dan ook graag de handschoen met het Rijk op om de uitwerking verder gestalte te geven. Aan het belang van Technologisch Top Instituut Wetsus hechten wij als Noord-Nederiand zeer. Wij zien goede kansen om samen met het Rijk onze positie op het gebied van watertechnologie verder uit te bouwen tot Europese Watertechnologiehub. Energy Port is zoals bekend gepositioneerd in de landelijke ruimtelijke structuurvisie. Wij verwachten dan ook dat in dit licht bezien het een logische stap is dat de verbinding hierbij gelegd wordt met het Topsectorenbeleid. Gezien het nationale belang is het vanzelfsprekend dat Dome/SKA wordt verankerd in het Topsectorenbeleid. Ook wij zien de kracht van sensortechnologie en de kansen die dit biedt voor een verdere ontwikkeling naar de toekomst toe. Healthy Ageing, het gezond ouder worden als belangrijk thema voor de toekomst, wordt eveneens genoemd in de adviezen van de Topteams. Wij zijn inmiddels voortvarend bezig om met deze Noordelijke piek dwarsverbanden te leggen met o.a. Wageningen en Twente. Met onze piek Agri Business lopen wij als Noordelijke provincies vanouds voorop als het gaat om het benutten van kansen en ontwikkelingen op nationaal en internationaal niveau. Ook hier zijn wij volop bezig om de nodige koppelingen te leggen met andere interessante Nationale initiatieven. De aansluiting van de noordelijke clusters op de Europese agenda, alsmede de cross-overs tussen onze clusters bieden daarbij goede kansen. In de afgelopen periode zijn er op projectniveau al interessante cross-overs tot stand gekomen, bijvoorbeeld het project Blue Energy tussen energie en watertechnologie of de mogelijkheden voor een daadwerkelijke transitie naar een Biobased Economy. Onze clusters kennen daarbij een goede samenwerking met andere clusters in Nederiand en Europa zoals natuuriijk Wetsus als Topinstituut en onze Energiecorridor met Niedersachsen. De ontwikkelingen in onze regio sluiten tevens nauw aan bij prominente EU-beleidsprioriteiten, waarbij op basis van structurele allianties met andere Europese clusters concreet invulling wordt gegeven aan de verdere uitbouw van de internationale innovatie- en concurrentiekracht (bijv. met de ScanBalt regio voor Healthy Ageing en Niedersachsen / Bremen voor energie). Wat willen decentrale overheden hiervan oppakken cq. welke bijdrage willen zij leveren (dit betreft niet alleen middelen, ook bijvoorbeeld acties en sectorale randvoorwaarden op gebied van vestigingsklimaat/ruimtelijke ontwikkeling)? Als samenwerkende, regionale overheden zullen wij dit breed oppakken. Wij vervullen hierbij verschillende rollen: naast het aanbod om als regio op allerlei gebieden als proeftuin te willen dienen, vervult de regio een belangrijke rol t.a.v. projecten genereren, (mee)financieren, partijen bij elkaar brengen, businessplannen opzetten. Hier zullen wij de aanwezige expertise voor inzetten. Tevens zullen wij, voortbouwend op de structuren en faciliteiten die de afgelopen jaren zijn opgebouwd en de successen die met kennisvalorisatie en ondernemerschapstimulering binnen het MKB tot op heden zijn geboekt, met de kennisinstellingen en private partners de valorisatie- en

5 ondernemerschapsimpulsen verder uitbouwen. Wij stellen hiervoor substantiële regionale (incl. Europese) middelen beschikbaar. Ten slotte zullen wij via gerichte maatregelen ons vestigingsklimaat verbeteren, mede op basis van de aanbevelingen van de Topteams. Met betrekking tot de positie van de NOM en het mogelijkerwijs ook in de toekomst actief blijven op het terrein van risicodragende financiering voeren wij zoals bekend separaat overleg met u. Missies en acquisities: welke bereidheid hebben decentrale overheden een gezamenlijke strategie t.a.v. acquisitie en nationale reisagenda t.a.v. missies met het Rijk uit te werken? Deze bereidheid hebben we. Hier zien wij een belangrijke rol voor de NOM, de Kamer van Koophandel als ook de Noordelijke clusterorganisaties. Wij gaan er van uit dat het Rijk ook in de toekomst de NOM en de KvK in staat stelt om deze rol te vervullen. Wij leveren met andere woorden een concrete bijdrage aan de invulling van de nationale agenda. Hierbij hanteren wij het uitgangspunt dat het moet gaan om acties met een hoge effectiviteit. PPS/TTI's: op welke manier willen decentrale overheden bijdragen aan de ondersteuning van TTI's/PPS? Als decentrale overheden zullen wij Publiek-Private projecten en TTI"s beoordelen op hun relevantie voor de regio. Ook hier staat voorop dat dit soort projecten een substantiële bijdrage leveren aan een duurzame versterking van de Noordelijke kenniseconomie. De NOM kan hier in voorkomende gevallen risicodragend participeren. Specifiek ten aanzien van TTI's wordt opgemerkt dat wij de structurele basisfinanciering hiervan zien als een primaire taak van het Rijk. Dit laat onverlet dat wij vanuit de regionale verantwoordelijkheid initiatieven vanuit Wetsus, de in het noorden gevestigde TTI, zullen blijven ondersteunen. Het businessplan van Wetsus voor het TTI Watertechnologie biedt hiervoor concrete mogelijkheden, die door het Topteam Water worden onderschreven. Horizontale onderwerpen bedrijfslevenbeleid (w.o. ondernemerschap, onderwijsarbeidsmarkt)? De aansluiting onderwijsarbeidsmarkt is een van de kernpunten van ons regionaal economisch beleid. Op dit moment hebben wij al tal van initiatieven lopen op het gebied van onze clusters die een bijdrage leveren aan deze aansluiting. Het gaat hier om het zgn. marktgericht opleiden waarbij onderwijs en bedrijfsleven nauw samenwerken. Mede geïnspireerd door de aanbevelingen van de Topteams zullen wij op dit punt blijven inzetten en doen wat in ons vermogen ligt om te bevorderen dat er voldoende op niveau geschoolde arbeid beschikbaar is in de komende jaren. Ook hier zullen we met het Rijk concrete en bindende afspraken over maken. Gerelateerd aan onze noordelijke clusters bieden wij aan om expertisecentra te ontwikkelen, waarbij de volledige keten van WO tot en met MBO een plaats zullen krijgen conform het landelijk beleid m.b.t innovatieve vakcentra en centres of excellence. Ondermeer op het gebied van watertechnologie hebben we al een fraai voorbeeldproject lopen waarbij deze hele keten bediend wordt. Daarnaast wordt energieonderzoek & -onderwijs over de hele keten gebundeld in de Energy Academy en Colleges om te kunnen voldoen aan de vraag naar energiepersoneel en -experts. Wij vragen het Rijk om ondersteuning hiervoor en de ontwikkeling van specifieke opleidingen (op bachelorniveau) mogelijk te maken. Wij denken dat Noord-Nederiand bij uitstek geschikt is om te dienen als proeftuin. In Noord- Nederiand hebben we al prima voorbeelden op het gebied van proeftuinen/experimenteerruimten, zoals het project Sensor City (sensortechnologie), Nieuw Stroomland waarin wordt samengewerkt door Rijk, provincie en gemeenten, diverse pilots op energiegebied (w.o. smart grids, groen gas) en meerdere demo-sites op het gebied van watertechnologie. Ook treden wij graag met u in overleg.om te bekijken of Noord=Nederiand aangemerkt kan worden als een pilotregio met een fiscale/regelluwe zone, alsmede nieuwe planprocedures voor ruimtelijke ordening.

6 Verkenning governance: vormgeving afstemming/overleg rijk-regio (integraal per gebied danwei sectorgewijs of andere opties)? Inzake energie zijn hierover in het verleden al afspraken gemaakt met het Rijk via het Energieakkoord. Op dit moment zijn wij als regio al met uw ministerie in gesprek over de vormgeving van een nieuw akkoord (in kader van de Green Deal) om structurele en strategische afspraken te maken over de samenwerking tussen Rijk en regio teneinde de (inter)nationale koploperspositie van energie (Energy Port) in het noorden verder uit te bouwen. Op het gebied van ICT en het cluster Healthy Ageing zullen wij u het aanbod doen om mede vorm te geven aan regiegroepen die handen en voeten kunnen geven aan het topsectorenbeleid. Zo kan Sensor Universe met al haar expertise mede vorm en inhoud geven aan ICT als key driver voor de topsectoren. In de tweede plaats willen we voorstellen een Regiegroep Active and Healthy Ageing Nederland in te stellen. Deze laatste kan als pilot functioneren om het Nederlandse veld binnen de topsectoren Life Sciences, Agro/Food, High Tech sector en Creatieve Industrie (en dan met name serious gaming) te organiseren. Wij gaan er van uit dat we als Noordelijke overheid regulier (bijvoorbeeld twee keer per jaar) met het Rijk overieg hebben over onze gezamenlijke inzet op het Topsectorenbeleid. Om te voorkomen dat het Topsectorenbeleid niet meer wordt dan een losse verzameling projecten, zullen we in Noord-Nederiand bij de uitvoering hiervan werken met een regionaal programmatisch kader voor Noord-Nederiand, waarin wij EU-middelen, rijksmiddelen en regionale middelen geïntegreerd willen inzetten. Volgens een dergelijke programmatische aanpak zien wij kansen om met inzet van onze eigen regionale topsectoren op een effectieve manier tevens de Europese uitdagingen van Europa 2020 te beantwoorden. Ten slotte treden wij gaarne ook op bestuurlijk niveau met u in overleg om verdere concrete stappen te maken ter uitvoering van onze gezamenlijke ambities in het kader van het Topsectorenbeleid. Wij maken daarbij gaarne nadere afspraken met het Rijk over de nog vorm te geven regievoering. Hoogachtend, het Dagelijks Bestuur van het Samenwerkingsverband Noord-Nederiand, M.J. van den Berg plv. voorzitter J.M. Imhof secretaris