JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Mei Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Mei 2015. 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips"

Transcriptie

1 JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Mei Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips

2 Voorwoord Beste Lezers, Voor jullie ligt al weer het Mei-nummer. Mei was een bijzondere maand met korte weken, veel en diverse bezigheden, activiteiten, toetsweken, examenperiodes, vrije dagen: kortom veel te doen in en rond het gezinsleven. Maar we stevenen ook snel op het einde van het schooljaar af met de vakantieperiode in zicht. De komende weken zijn nog druk en spannend: uitslagen toetsen/examens, duidelijkheid over wel/niet overgaan of andere dilemma's en keuze waar we mee geconfronteerd worden. Zaken waarbij we soms moeten stilstaan en over moeten praten. Hier is taal voor nodig. In deze Nieuwsbrief is er aandacht voor de taalontwikkeling en stelt collega-logopediste Nicole Savelkoul zich nader voor. Lees verder, Jos Nieuwsberichten Weetjes en watjes: * Weet u dat een aantal (kindgerichte) disciplines van het Gezondheidscentrum Munstergeleen actief bezig zijn met het organiseren van een themabijeenkomst "Signaleren binnen de kindontwikkelingen"? Deze bijeenkomst staat gepland op woensdag 30 september 2015 ( uur) en zal plaatsvinden op de basisschool Munstergeleen. Naast een inleiding van het thema, vinden er een 5-tal workshops plaats. Volgende maand meer informatie maar hou nu alvast deze datum en tijd vrij in uw agenda. Voor vragen of anders bel/mail gerust; * Weet u dat Opvoedpraktijk JONG in de maand juni een weekje vrij is? Ieder jaar (dit jaar al weer voor de 17e keer) neem ik deel aan de Nacht van Gulpen, een wandeltocht van 70 kilometer door ons heuvelland. Na deze activiteit is het heerlijk om even extra bij te tanken, temeer er grotendeels in de grote vakantie doorgewerkt wordt; Dus: vanaf vrijdag 19 juni t/m zondag 28 juni en vanaf donderdag 13 augustus t/m zondag 30 augustus is Opvoedpraktijk JONG op vakantie; * Weet u dat Opvoedpraktijk JONG op vrijdag 12 juni gaat deelnemen aan de 3e landelijke dag voor Orthopedagoog-generalist? Over het verloop van het programma volgende keer meer; * Weet u dat Opvoedpraktijk JONG bezig is met het opzetten van een thema-avond voor ouders van een aantal groepen van de basisschool de Lemborgh in Limbricht op woensdagavond avond 8 juli? Ouders krijgen hierover een persoonlijke uitnodiging: Vragen of informatie, laat het weten en/of deel het. Thema Het thema van deze maand: Taalontwikkeling Wat is taal? Met Taal brengt u uw gedachten, wensen en informatie over aan anderen. Zo kunt u met behulp van taal kenbaar maken wat u wilt. Met taal leert u ook vakken op school. Door communicatie kunnen we onze lichamelijke behoeften aangeven, maar de belangrijkste reden om te communiceren is het bevredigen van onze sociale behoeften. Mensen hebben nu eenmaal een sterke behoefte aan contact met anderen om gevoelens, ideeën en ervaringen uit te wisselen. Of we nu blij, verdrietig, opgewonden of gefrustreerd zijn, we hebben iemand nodig tegen wie we dat kunnen zeggen. Taal is één van de middelen die we gebruiken om te communiceren. Taal heeft nog een andere belangrijke functie. Het is een instrument voor denken en leren. Met behulp van taal kunnen we plannen maken, problemen signaleren, redeneren, alternatieven bedenken, problemen oplossen, fantaseren en voorspellen. Het leren van taal is belangrijk voor een goede sociale, emotionele en intellectuele ontwikkeling.

3 Kind en taal: De taalvaardigheid van kinderen groeit enorm tijdens de normale ontwikkeling. En dat in maar vijf jaar. Het begint met de nonverbale communicatie, een boodschap overbrengen door middel van klanken, bewegingen, blikrichting, mimiek en gebaren. Nonverbale communicatie ontwikkelt zich tot verbale communicatie of gesproken taal. Taal is de meest complexe vaardigheid die mensen bezitten. Hoe leert het kind praten? Het praten ontwikkelt zich stap voor stap. Elk kind doet dat op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Hoewel de meeste baby's hun eerste woordje rond één jaar zeggen, beginnen ze direct na de geboorte al te leren wat communicatie is. In het begin kunt u aan de bewegingen, gezichtsuitdrukkingen en het stemgebruik van het kind merken wat het wil. Later leert het kind vaardigheden om een gesprekje aan te gaan. De grondbeginselen van zowel communicatie als beurt-wisselen ontwikkelen zich in dat cruciale eerste jaar. Een kind leert de taal door het verkennen van de wereld om hem heen waarbij het allemaal nieuwe ervaringen opdoet. Als ouder kunt u uw kind hierbij steeds een stapje verder helpen door in te gaan op initiatieven, ((nieuwe) woorden/zinnen erbij te noemen, leuke geluiden te maken en zo gesprekjes/spelletjes op zijn niveau aan te bieden. In de eerste periode leert het kind op die manier vooral de woorden. De woorden zijn nog heel concreet en gebonden aan het "hier en nu". Later leert het kind om steeds meer verbanden te leggen tussen verschillende situaties. Als kinderen beginnen te praten moeten ze nog veel leren over taal en het gebruik. Het begrijpen van taal, gespreksvaardigheden, grammatica, woordenschat en het vermogen om taal als denkinstrument te gebruiken, hebben jaren nodig om al doende te ontwikkelen en te verbeteren. Geen enkel kind kan opdrachtjes en aanwijzingen onmiddellijk in de praktijk brengen. Aanvankelijk zal het kind vooral impulsief te werk gaan. Door veel op het eigen niveau te praten en telkens weer te vertellen en uit te leggen wat wel en niet mag, leert het kind wat de bedoeling is. Het is een kwestie van leren en herhalen. Stimuleren: Als ouder stimuleert u de taalontwikkeling als u het kind rustig laat praten en zelf de tijd neemt om te luisteren en te antwoorden. Luister naar en reageer op wat het kind zegt, niet zo zeer op hoe het kind het zegt. Kromme zinnen hoeft u niet te verbeteren. Het is beter om de uiting van het kind op de goede manier te herhalen. Ook voorlezen, samen spelletjes doen, liedjes zingen en vragen stellen is een goede ondersteuning. Dat gaat bijna vanzelf in alledaagse situaties. Testen: Kinderen leren praten op hun eigen manier en in hun eigen tempo. Voor ouders kan het lastig zijn om te beoordelen of de spraakontwikkeling van het kind wel op niveau is. Heeft u behoefte aan informatie, dan kunt u contact opnemen met een logopedist. Door het uitvoeren van observatie en/of onderzoek kan de logopedist u vertellen of het kind goed begrijpt wat er tegen hem/haar gezegd wordt (taalbegrip) of de klanken op een juiste manier gemaakt en uitgesproken worden (mondmotoriek en articulatie) en of het spontaan vertellen bij de leeftijd van het kind past (zinsformulering en spontane spraak). De culturele achtergrond van thuis heeft invloed op het verloop van de taalontwikkeling van het kind, in welke taal dan ook. Of er binnen het gezin veel of juist weinig gesproken wordt maakt uit voor het aanleren van de taal. Voorwaarde voor het ontwikkelen van een goede moedertaal is dat het jonge kind veel goede en gevarieerde taal in zijn directe omgeving krijgt aangeboden. Dus goed gevormde zinnen en woorden die duidelijk worden uitgesproken. Meer over taal: Over taal is veel te weten en te lezen.ieder jaar verschijnen weer nieuwe boeken en komen er websites bij.en als u nog meer wilt weten, dan kunt u een vraag stellen aan de Nederlandse Vereniging van Logopedie en Foniatrie (NVLF). Meer informatie: info@opvoedpraktijkjong.nl

4 Aan het woord Deze maand is Nicole Savelkoul aan het woord Halle allemaal, Jos heeft mij gevraagd iets over mezelf te vertellen, dus hierbij stel ik mij en mijn werkveld graag voor. Jos bedankt voor deze mogelijkheid. Mijn naam is Nicole Savelkoul, 28 jaar en sinds enige tijd samenwonend met Jules. Ik werk sinds 4 jaar als logopedist bij Logopediepraktijk Logovision. In de praktijk werken we met 5 logopedisten,, met elk hun eigen specialisaties. De praktijk is onder meer gevestigd binnen het Gezondheidscentrum Munstergeleen. Als logopedist houd ik me bezig met de preventie, het onderzoek en de behandeling van problemen en beperkingen op het gebied van spraak (bijvoorbeeld slissen), taal (bijvoorbeeld moeite met woordenschat, zinsbouw e.d.), stem (zoals heesheid), gehoor en eet- en drinkproblemen. Logopedie richt zich op de gehele communicatie bij alle leeftijden. In de afgelopen jaren heb ik bijscholingen gevolgd, om mijn eigen vaardigheden uit te breiden. Een voorbeeld van bijscholing is Oro Myofunctionele Therapie (OMFT). Deze therapie wordt toegepast bij kinderen, jong volwassenen of volwassenen waarbij sprake is van afwijkende mondgewoonten, afwijkende sliktechnieken of slissen. Wanneer kinderen een beugel dragen en de tongplaatsing niet goed is, is de kans groot op een terugval. In samenwerking met de orthodontist draag ik zorg om de tongplaatsing te verbeteren, zodat de kans op een terugval verkleint. Sinds enkele jaren werk ik ook als pre-verbaal logopedist. Dit houdt in dat ik ouders/verzorgers van baby's en jonge kinderen begeleid en adviseer wanneer er problemen zijn bij het eten en drinken van hun baby of jong kind. Daarnaast heb ik onlangs de cursus voor SI therapeut positief afgerond. SI staat voor "sensorische informatieverwerking" en houdt zich bezig met de prikkels die via de zintuigen binnen komen. Het kan zijn dat prikkels te sterk of juist verminderd binnen komen., waardoor een kind op een bepaalde manier reageert op de omgeving. Het is mogelijk dat bij spraak- en taalproblemen een onderliggend SI probleem aanwezig is. Samenwerking met de kinder-ergotherapeut, kinderfysiotherapeut en orthopedagoog zijn van belang bij het verminderen of zelfs wegnemen van de problemen. Binnen het Gezondheidscentrum Munstergeleen is een prettige samenwerking met bovenstaande disciplines, maar ook met de fysiotherapeut, dramatherapeut en overige disciplines. Tevens hecht ik veel waarde aan contacten met ouders, school, artsen en andere betrokkenen om de beste zorg te kunnen bieden die het kind nodig heeft. Bekijk de website als u meer wilt weten over het werkveld van de logopedist of de specialisaties van mijn collega's en mij. Nicole Savelkoul.

5 Agenda Volgende maand juni staan de volgende activiteiten en afspraken op het programma! Juni een maand met de nodige variaties op de planningslijst met naast de vaste wekelijkse zaken als: individuele gesprekken, behandelingen, intakes, schoolgesprekken, ouder/gezinsgesprekken, ook de volgende activteiten: * kindteambespreking Gezondheidscentrum Munstergeleen met kinderergotherapeute, kinderfysiotherapeute, logopediste en begeleidster slimme kinderen, op de agenda staat de voorbereiding van de themabijeenkomst: Signaleren, op woensdag 30 september; * overleg Zorgprogramma kinderen met overgewicht tesamen met de kinderarts en medewerkers van Orbis - Sittard (kinderfysio en dietiste); * de 3e landelijke orthopedagoog-generalist dag; * en tot slot de 17e Nacht van Gulpen(20-21 juni); Weekje vrij: vrijdag 19 juni t/m zondag 28 juni - bij vragen of anders stuur een mail! Interessant / Tips Haal hier je voordeel uit en laat mij weten of het is gelukt! Heeft u vragen, zorgen of twijfels met betrekking tot de taal- en spraakontwikkeling van uw kind, wacht dan niet te lang met het inwinnen van deskundig advies. U kunt hiervoor contact opnemen met een logopedist die werkzaam is op de kinderopvang, school of als vrijgevestigde in de buurt. Hij of zij kunnen beoordelen hoe het met de taal- en spraakontwikkeling gaat en biedt waar nodig ondersteuning. Dit kan al op jonge leeftijd. Laat u niet afwimpelen met"het komt wel goed"of "hij is te jong voor logopedie". Tips en adviezen voor uw specifieke situatie kunnen heel nuttig zijn en preventief goed werken om mogelijke problemen te voorkomen. "De grenzen van mijn taal zijn de grenzen van mijn wereld"- Ludwig Wittgenstein "De taal weerspiegelt de ziel "- Seneca Succes en plezier.

Voorwoord. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Juni 2015. 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips

Voorwoord. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Juni 2015. 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Juni 2015 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips Voorwoord Beste Lezers, Bij deze het Juni - nummer van JONG-Magazine.

Nadere informatie

Voorwoord. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - November 2015. 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda.

Voorwoord. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - November 2015. 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - November 2015 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda Voorwoord Beste Lezers, We naderen al weer de laatste maand van het jaar, de maand

Nadere informatie

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd vanaf 4 jaar

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd vanaf 4 jaar ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd vanaf 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met

Nadere informatie

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd 0 tot 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met

Nadere informatie

Praten leer je niet vanzelf

Praten leer je niet vanzelf jeugdgezondheidszorg Praten leer je niet vanzelf... hier ben ik www.icare.nl Over de spraak-taalontwikkeling van kinderen van 0-4 jaar Praten gaat niet vanzelf, praten moet je leren. Een kind leert praten

Nadere informatie

Vragenlijst voor ouders / verzorgers

Vragenlijst voor ouders / verzorgers Vragenlijst voor ouders / verzorgers Betreft: naam: Geb. datum: Vroege spraak- en taalontwikkeling - Start: Is de spraak- en taalontwikkeling op tijd begonnen:. gebrabbeld:. tijdstip eerste woorden:. tijdstip

Nadere informatie

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND vanaf 4 jaar ZEG HET MAAR Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Soms gaat het niet zo vlot met leren praten. Eén op de vijf kinderen op de basisschool

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Voorwoord. Nieuwsberichten. Weetjes en watjes: JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Juli 2015

Voorwoord. Nieuwsberichten. Weetjes en watjes: JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Juli 2015 JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Juli 2015 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het Woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips Voorwoord Beste Lezers, Voor jullie ligt een korte uitgave. Dit

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Leren praten Turks. Colofon. Hart voor Brabant

Leren praten Turks. Colofon. Hart voor Brabant Colofon Uitgave : GGD Hart voor Brabant Oplage : 500 Datum : februari 2007 Illustraties : Hendriks van den Hout Druk : Graphiset bv, Uden Hart voor Brabant Leren praten Turks GGD Hart voor Brabant Postbus

Nadere informatie

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND

ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND 0 tot 4 jaar ZEG HET MAAR Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Soms gaat het leren praten niet zo vlot. Eén op de vijf kinderen op de basisschool start

Nadere informatie

PEUTERS MET TOS. Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht. Marthe Wijs - van Lonkhuijzen

PEUTERS MET TOS. Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht. Marthe Wijs - van Lonkhuijzen PEUTERS MET TOS Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht Marthe Wijs - van Lonkhuijzen 1 KENNISMAKEN 2 INTRODUCTIE - TEKENING Pen en papier, teken wat ik beschrijf Wat ervaart de tekenaar? Hoe probeerde de spreker

Nadere informatie

Beste ouders/verzorgers,

Beste ouders/verzorgers, INTAKEFORMULIER Parel 9 t/m 12 School Alex Beste ouders/verzorgers, Dit intakeformulier is bedoeld om die informatie te verkrijgen die wij nodig hebben om nieuwe kleuters zo goed mogelijk op te vangen

Nadere informatie

Afasie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Afasie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Afasie Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel. Iemand met afasie heeft moeite met het uiten en het begrijpen van de taal. In deze brochure leest u wat afasie inhoudt en vindt u een aantal

Nadere informatie

Notitieboekje. Allemaal Taal

Notitieboekje. Allemaal Taal Notitieboekje Allemaal Taal 1 Wie stimuleerde jouw taal? Hoe stimuleer je de taal van de kinderen? 2 Wat hebben de kinderen nodig? Het is soms moeilijk om aan taalstimulering te doen omdat mijn groep zo

Nadere informatie

Workshop Communiceren en beslissingen nemen bij dementie, een kunst apart. Gastheer Paul-Jeroen Verkade Hoofd DOC-team NKN

Workshop Communiceren en beslissingen nemen bij dementie, een kunst apart. Gastheer Paul-Jeroen Verkade Hoofd DOC-team NKN Workshop Communiceren en beslissingen nemen bij dementie, een kunst apart Gastheer Paul-Jeroen Verkade Hoofd DOC-team NKN Stelt u eens voor U gaat met uw partner/uw gezin op vakantie en u gaat naar? Hoe

Nadere informatie

Inhoud van de avond. Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar 3-4 jaar

Inhoud van de avond. Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar 3-4 jaar LOGOPEDIEPRAKTIJK BRUNINK LOGOPEDISCH SPECTRUM REGIO OOST LOGOPEDIEPRAKTIJK NOUWELS LOGOPEDIEPRAKTIJK OOSTERLAAR Inhoud van de avond Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3

Nadere informatie

Deze bijzondere Nieuwsbrief sluit een bijzondere periode af maar opent ook weer nieuwe/andere deuren.

Deze bijzondere Nieuwsbrief sluit een bijzondere periode af maar opent ook weer nieuwe/andere deuren. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong September 2016 1. Voorwoord 2. Nieuwsbericht 3. Dankwoord 4. Hoe verder? 5. Agenda Voorwoord Beste Lezers, Soms gebeuren er zaken in ons leven, krijgen zaken een onverwachte

Nadere informatie

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind zeer moeilijk lerend

Nadere informatie

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW

Behandeling. Leven zoals jij dat wilt. Rian leerde voor zichzelf opkomen. Ondersteund door SDW Behandeling Leven zoals jij dat wilt Rian leerde voor zichzelf opkomen Ondersteund door SDW Welke informatie vind je in deze brochure? SDW helpt je verder pagina 3 Therapie pagina 9 Onderzoek en behandelplan

Nadere informatie

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren

TAAL IS LEUK. Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren TAAL IS LEUK Adviezen om de taalontwikkeling te stimuleren 1 Inhoudsopgave Pagina Besteed extra aandacht aan de taal van uw kind 4 Adviezen die u kunt toepassen tijdens een gesprekje met uw kind 5 Maak

Nadere informatie

Nieuws. Flits 2 oktober 2013 Jaargang 05 NieuwsFlits 3

Nieuws. Flits 2 oktober 2013 Jaargang 05 NieuwsFlits 3 2 oktober 2013 Jaargang 05 Nieuws 3 Infobrief Bij deze Nieuws treft u een infobrief van de groep(en) van w kind(eren) aan. In deze infobrief staan de belangrijkste zaken die het komende schooljaar spelen

Nadere informatie

In gesprek met ouders. Spel en ontwikkeling! (module 1 en 2) (module 3 en 4) Doel Verkrijgen van inzicht in het belang van spel en

In gesprek met ouders. Spel en ontwikkeling! (module 1 en 2) (module 3 en 4) Doel Verkrijgen van inzicht in het belang van spel en Peuters spelender wijs! Een praktische verdiepingscursus voor pedagogisch medewerkers in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven De ontwikkeling van jonge kinderen gaat snel. Ze zijn altijd op ontdekkingstocht

Nadere informatie

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum REINAERDE Diagnostisch Centrum Onderzoek, advies en behandeling Iedereen wordt in het dagelijks leven wel eens geconfronteerd met zijn eigen mogelijkheden én onmogelijkheden. Als die onmogelijkheden uw

Nadere informatie

VoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips

VoorleesExpress. Samen met ouders aan de slag. Praktische tips VoorleesExpress Samen met ouders aan de slag Praktische tips Samen met ouders aan de slag Ouders betrekken bij het voorlezen Je gaat straks via de VoorleesExpress twintig weken voorlezen bij een of meerdere

Nadere informatie

Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios

Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios Onderdeel van: Pagina 1 van 5 Inleiding In het pedagogisch kader staan onze uitgangspunten en basisdoelen die ten grondslag liggen aan ons pedagogisch handelen.

Nadere informatie

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren

Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Direct aan de slag met Baby- en kindergebaren Inhoudsopgave Welkom Blz. 3 Wat zijn baby- en kindergebaren? Blz. 4 Voordat je begint Blz. 5 De eerste gebaren Blz. 6 & 7 Gebaren- tips Blz. 8 Veel gestelde

Nadere informatie

Wegwijzertje. Website: www.wegwijzer.pcboapeldoorn.nl Mail: wegwijzer@pcboapeldoorn.nl 15 januari 2016 Nieuwsbrief nummer 9.

Wegwijzertje. Website: www.wegwijzer.pcboapeldoorn.nl Mail: wegwijzer@pcboapeldoorn.nl 15 januari 2016 Nieuwsbrief nummer 9. Website: www.wegwijzer.pcboapeldoorn.nl Mail: wegwijzer@pcboapeldoorn.nl 15 januari 2016 Nieuwsbrief nummer 9 Geachte ouders, Wegwijzertje De eerste nieuwsbrief van het nieuwe jaar. Het was goed elkaar

Nadere informatie

Logopedie Sophie Gortzak maart 2010

Logopedie Sophie Gortzak maart 2010 Logopedie Sophie Gortzak maart 2010 Inleiding Ik doe mijn werkstuk over logopedie omdat ik het een interessant onderwerp vond en mijn moeder is logopedist. Mijn hoofdstukken zijn: 1Wat is logopedie? 2Wie

Nadere informatie

voor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten

voor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten voor Maatschappelijk Werkers en Ouderconsulenten Maatschappelijk werkers en ouderconsulenten kunnen aan de hand van TOLK praten met je kind!: Ouders bewust maken van het belang van veel praten. Ouders

Nadere informatie

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5

Nadere informatie

1. Wat is taalontwikkeling?

1. Wat is taalontwikkeling? 1. Wat is taalontwikkeling? Mensen willen graag hun wensen, gevoelens en ervaringen delen met anderen. Dit doen ze zowel met woorden als met hun lichaam (lachen, huilen, wijzen,...). Een kind leert daarvoor

Nadere informatie

Stellingen en normering leerlingvragenlijst

Stellingen en normering leerlingvragenlijst Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 2.0 juli 2012 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 2.0 Stellingen

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen

Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen

Nadere informatie

Adviezen stimulatie taalontwikkeling

Adviezen stimulatie taalontwikkeling Adviezen stimulatie taalontwikkeling 2 Inhoud 1 Inleiding 4 2 Taalontwikkelingsniveau van uw kind 5 2.1 Uw kind zegt nog geen woordjes 5 2.2 Uw kind zegt een paar woordjes en de woordenschat 6 breidt zich

Nadere informatie

Voorwoord. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Januari 2015

Voorwoord. JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Januari 2015 JONG Nieuwsbrief Opvoedpraktijk Jong - Januari 2015 1. Voorwoord 2. Nieuwsberichten 3. Thema 4. Aan het woord 5. Agenda 6. Interessant / Tips Voorwoord Beste lezers, Hier dan de eerste Nieuwsbrief van

Nadere informatie

Sociale/pedagogische vragenlijst

Sociale/pedagogische vragenlijst Bijlage 1 Sociale/pedagogische vragenlijst voor ouders en begeleiders van mensen met een matige tot (zeer) ernstige verstandelijke beperking, al dan niet in combinatie met een lichamelijke beperking 1

Nadere informatie

Na de carnavalsvakantie starten wij op dinsdag 16 februari!

Na de carnavalsvakantie starten wij op dinsdag 16 februari! Nieuwsbrief 9 29-01-2016 Na de carnavalsvakantie starten wij op dinsdag 16 februari! Nieuw lid van de medezeggenschapsraad! Afgelopen weken zijn de verkiezingen geweest voor de medezeggenschapsraad en

Nadere informatie

Afasie Informatie voor familieleden. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Afasie Informatie voor familieleden. Ziekenhuis Gelderse Vallei Afasie Informatie voor familieleden Ziekenhuis Gelderse Vallei Een van uw naasten is in de afgelopen periode opgenomen in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Er is door de logopedist een afasie geconstateerd.

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

29 januari studiemiddag Team 7 april Studiedag Team, hele dag 4 maart TOF studiedag

29 januari studiemiddag Team 7 april Studiedag Team, hele dag 4 maart TOF studiedag 29 januari studiemiddag Team 7 april Studiedag Team, hele dag 4 maart TOF studiedag Beste abonnees, Afgelopen weekend was er toch even sneeuwpret voor de kinderen. Prach ge plaksneeuw en daardoor grote

Nadere informatie

Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind?

Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Ga op ooghoogte met je kind zitten Door op ooghoogte te gaan zitten tijdens

Nadere informatie

De Globe. Een interessante Globe met leuke verhaaltjes en belangrijke weetjes!

De Globe. Een interessante Globe met leuke verhaaltjes en belangrijke weetjes! Om de vrijdag krijgen onze leerlingen de Globe (nieuwsbrief) mee. Hierin leest u informatie over de activiteiten die plaatsvinden of al hebben plaatsgevonden. De Globe wordt in kleur aan uw kind meegegeven.

Nadere informatie

Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging

Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging Logopedie Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG007 / Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging

Nadere informatie

Achtergrondinformatie opdracht 1, module 1, les 1

Achtergrondinformatie opdracht 1, module 1, les 1 Achtergrondinformatie opdracht 1, module 1, les 1 Er zijn leuke en fijne momenten in de opvoeding, maar ook moeilijke en zware momenten. Deze moeilijke momenten hebben soms te maken met een bepaalde fase

Nadere informatie

dit ben ik Mijn naam is: Ik ga op (datum) naar de basisschool.

dit ben ik Mijn naam is: Ik ga op (datum) naar de basisschool. (logo peuterspeelzaal) OVERDRACHT PEUTER - KLEUTER Mijn naam is: dit ben ik Ik ga op (datum) naar de basisschool. Ik speel het liefst met..(speelgoed, binnen / buiten) en ik heb veel belangstelling voor..

Nadere informatie

Interessen: Wat vind ik leuk?

Interessen: Wat vind ik leuk? Interessen: Wat vind ik leuk? Opdracht 1: Zet een kruisje bij de punten die je leuk vindt om te doen. Omcirkel vervolgens drie punten die je het allerleukst vindt om te doen. Ik vind het leuk om iets van

Nadere informatie

Een leuke avond beleven èn bijdragen aan activiteiten op school?

Een leuke avond beleven èn bijdragen aan activiteiten op school? Geachte ouders In deze laatste nieuwsbrief voor de herfstvakantie treft u vooral informatie aan van buiten de school. De informatie is echter leuk, belangrijk en interessant genoeg om te plaatsen. Alvast

Nadere informatie

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!-

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- -! BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- Lezen? ja graag! Kinderen lezen tegenwoordig veel minder, vinden lezen lastig of beginnen er niet eens aan. Misschien lijkt het lezen van een boek teveel op een schoolopdracht,

Nadere informatie

Handleiding Kind in Beeld Kinderopvang

Handleiding Kind in Beeld Kinderopvang Handleiding Kind in Beeld Kinderopvang Waarom is kinderopvang goed voor mijn kindje. Foto Je bent zwanger. Het is goed om dan al na te denken over kinderopvang van je kindje.. Foto In de kinderopvang zorgt

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:

1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek: Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:

Nadere informatie

Intakevragenlijst voor ouders/verzorgers

Intakevragenlijst voor ouders/verzorgers Praktijk Dekker & Dooyeweerd Intakevragenlijst voor ouders/verzorgers (Met dank voor het invullen) 1. Informatie over uw kind en gezin Graag aankruisen wat van toepassing is 0. Indien een vraag niet van

Nadere informatie

Ouderbeleid van BSO De Bosuil

Ouderbeleid van BSO De Bosuil Ouderbeleid van BSO De Bosuil BSO De Bosuil vindt het belangrijk dat de ouders van de kinderen die in onze opvang zitten actief worden betrokken. Het is belangrijk dat ouders zich op hun gemak voelen,

Nadere informatie

Als praten niet vanzelf gaat

Als praten niet vanzelf gaat Libra R&A locatie AC Eindhoven Als praten niet vanzelf gaat Niet alle kinderen leren vanzelf goed praten. Daar kunnen verschillende oorzaken voor zijn. In deze folder leest u waar u op moet letten en wat

Nadere informatie

I n l e i d i n g. Deze brochure bestaat uit twee delen: 1. Een verhaal waarin Kids in Action wordt uitgelegd voor kinderen (pagina 4 t/m 10).

I n l e i d i n g. Deze brochure bestaat uit twee delen: 1. Een verhaal waarin Kids in Action wordt uitgelegd voor kinderen (pagina 4 t/m 10). Leefstijlprogramma voor kinderen en jongeren met overgewicht (begeleiding door kinderarts, beweeg- & leefstijladviseur, fysiotherapeut en diëtist) Wat beweegt jou? Kids in Action 2 I n l e i d i n g Kids

Nadere informatie

TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN

TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN INFORMATIE VOOR OUDERS/VERZORGERS TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN Meertaligheid en fonologische stoornis TAALSTOORNIS KINDEREN: PROBLEMEN MET DE PRODUCTIE VAN SPRAAKKLANKEN

Nadere informatie

BESTE OUDER, HET GLAZEN HUIS OP SCHEPELWEYEN

BESTE OUDER, HET GLAZEN HUIS OP SCHEPELWEYEN 07-01-2016 Nr. 9 BESTE OUDER, Inmiddels ligt de Kerstvakantie achter ons, een vakantie vol feestdagen, waarin saamhorigheid en er voor elkaar zijn, belangrijke begrippen zijn. Nu zijn wij, vol goede moed

Nadere informatie

WAAROM VOORLEZEN? VOORWOORD WANNEER VOORLEZEN?

WAAROM VOORLEZEN? VOORWOORD WANNEER VOORLEZEN? VOORLEESTIPS VOORWOORD Kinderen vinden voorlezen meestal fijn. Ook grote kinderen die zelf al kunnen lezen houden van voorlezen. Volwassenen hebben er mooie herinneringen aan: de mooie voorleesboeken,

Nadere informatie

Evaluatie vormingsprogramma 'Agressie in de Ouderenzorg'

Evaluatie vormingsprogramma 'Agressie in de Ouderenzorg' Evaluatie vormingsprogramma 'Agressie in de Ouderenzorg' Organisatie Preventief Omgaan met Agressie Datum 20/04/2012 Plaats t Roodhof Oostkamp Globaal gemiddelde 4.8 / 5 Aantal deelnemers 21 personen 1.

Nadere informatie

Bijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen

Bijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen Bijlage 4.2.2 Vragenlijst voor stotterende kinderen bussum 2011 Wij wijzen erop dat het gebruik van de bijlagen bedoeld is voor de praktijk van de therapeut die de in het boek Stotteren: van theorie naar

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

1 Ik lees graag in mijn leesboek/leeskaart.

1 Ik lees graag in mijn leesboek/leeskaart. naam: oktober 2009 1 Ik lees graag in mijn leesboek/leeskaart. 2 3 Ik zie overal de letters die we al kennen: op verpakkingen, op folders, in de straat, Ik werk graag met mijn tekstenboek: verhaal bedenken,

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

Verbindingsactietraining

Verbindingsactietraining Verbindingsactietraining Vaardigheden Open vragen stellen Luisteren Samenvatten Doorvragen Herformuleren Lichaamstaal laten zien Afkoelen Stappen Werkafspraken Vertellen Voelen Willen Samen Oplossen Afspraken

Nadere informatie

Taalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters

Taalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters Taalontwikkeling bij baby s, peuters en kleuters Voor ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Deze folder geeft u als ouder informatie over de normale taalontwikkeling van kinderen en biedt

Nadere informatie

Aanmeldingsformulier ouder(s)/verzorger(s) dyslexieonderzoek. Datum invullen. Ingevuld door. Gegevens ouder/verzorger/voogd* Achternaam.

Aanmeldingsformulier ouder(s)/verzorger(s) dyslexieonderzoek. Datum invullen. Ingevuld door. Gegevens ouder/verzorger/voogd* Achternaam. Aanmeldingsformulier ouder(s)/verzorger(s) dyslexieonderzoek Datum invullen Ingevuld door Gegevens ouder/verzorger/voogd* Achternaam Voorletters Telefoonnummer Mobiele nummer E-mail adres Gegevens kind

Nadere informatie

De Lichtboei, baken voor een goede koers Schooljaar 2015/2016 nummer 10 01 februari 2016

De Lichtboei, baken voor een goede koers Schooljaar 2015/2016 nummer 10 01 februari 2016 Nieuwsbrief De Lichtboei, baken voor een goede koers Schooljaar 2015/2016 nummer 10 01 februari 2016 Kalender 02-02: Facultatieve oudergesprekken Open middag 08-02: Mr vergadering Koffiemiddag 14.15 15.00u

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

Iedereen kan last krijgen van stemproblemen en het komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor.

Iedereen kan last krijgen van stemproblemen en het komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor. Stem Adem-/ en stemproblematiek Heesheid Adembeheersing als voorbereiding op zingen Hyperventilatie Spreken in het openbaar Stemproblemen en stemverandering bijv. bij transseksualiteit, pubertijd Symptomen:

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST

OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST VRAGENLIJST VOOR DE LEERKRACHT LOGOPEDISCHE SCREENING 5-JARIGEN NAAM SCHOOL: NAAM KIND: GROEP: NAAM LEERKRACHT: DATUM VAN INVULLEN: OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST 1. Er zijn kinderen

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Mensen met afasie hebben moeite met taal, maar zij zijn niet gek!

Mensen met afasie hebben moeite met taal, maar zij zijn niet gek! Afasie Logopedie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door schade aan de hersenen, bijvoorbeeld na een beroerte of CVA (hersenbloeding, herseninfarct). In deze folder leest u hoe afasie ontstaat en

Nadere informatie

INFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5

INFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5 INFORMATIE DECEMBER 2015 NUMMER 5 schooljaar 2015 2016 Geachte ouders, beste leerlingen, Dit is de laatste Van Hasseltschool nieuwsbrief van 2015. Het is ook de allerlaatste van mijn hand. Na ruim 40 jaar

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Weekprogramma: 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen

Weekprogramma: 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen Dit ben ik! Weekprogramma: Week 1; 0 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken. 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen 2 jaar Aanwijzen en benoemen delen van het gezicht. 3 jaar

Nadere informatie

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

Nadere informatie

Basis O. Basis Observatieformulier

Basis O. Basis Observatieformulier Basis O Basis Observatieformulier Gegevens kind Voornaam: Achternaam: Geboortedatum: Geslacht jongen / meisje Geboorteland kind: Kind woont bij vader en moeder / vader / moeder / anders Aantal kinderen:

Nadere informatie

Maart 2015. Nieuwsbrief Veilig leren lezen, kern 8. Beste ouders, verzorgers

Maart 2015. Nieuwsbrief Veilig leren lezen, kern 8. Beste ouders, verzorgers Maart 2015 Nieuwsbrief Veilig leren lezen, kern 8 Beste ouders, verzorgers In deze kern leerde uw kind: Woorden: bank en licht Woorden met 2 medeklinkers vooraan (zoals 'zwaan') en achteraan (bijvoorbeeld

Nadere informatie

Behandeling en begeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking. elk verhaal telt

Behandeling en begeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking. elk verhaal telt Behandeling en begeleiding voor mensen met een verstandelijke beperking elk verhaal telt Alle specialisten onder één dak Een verstandelijke beperking kan samengaan met problemen op het gebied van gezondheid

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Connect logopedie. Logopedie? Heeft mijn kind niet nodig. Hij/zij praat heel goed.

Connect logopedie. Logopedie? Heeft mijn kind niet nodig. Hij/zij praat heel goed. Connect logopedie Hartelijk welkom bij Connect logopedie! Connect betekent verbinden. De verbinding tussen u en anderen bestaat in de basis door goede communicatie. Als u en/of uw naasten behoefte hebben

Nadere informatie

Introductie logopediepraktijk. Van brabbelen tot babbelen. Doelstellingen informatieavond. Team Nouwels Logopedie. Inhoud informatieavond 29-5-2014

Introductie logopediepraktijk. Van brabbelen tot babbelen. Doelstellingen informatieavond. Team Nouwels Logopedie. Inhoud informatieavond 29-5-2014 Van brabbelen tot babbelen Introductie logopediepraktijk heeft vestigingen in Staphorst, Nieuwleusen, Oudleusen en Balkbrug. We werken in een team van 5 logopedisten. 26 mei 2014 Doomijn Nieuwleusen Team

Nadere informatie

Stellingen leerlingvragenlijst

Stellingen leerlingvragenlijst Stellingen leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 1.0 sept 2011 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst Stellingen en toelichtingen

Nadere informatie

Naam: Locatie: Groep: Groeibericht

Naam: Locatie: Groep: Groeibericht Naam: Locatie: Groep: Groeibericht pagina 2 Inleiding Opgroeien, opvoeden en ontwikkelen gaat bij ieder kind met vallen en opstaan. In de moderne kinderopvang nemen we een deel van de opvoeding van uw

Nadere informatie

Spraak-taal 0-1½ jaar

Spraak-taal 0-1½ jaar Spraak-taal 0-1½ jaar HOE LEERT EEN KIND PRATEN? Leren praten gaat vaak natuurlijk en vanzelf. De meeste ouders staan er niet bij stil. Het gaat stap voor stap, net als leren lopen. Het ene kind leert

Nadere informatie

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin

Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Kinderen, lief maar. Wegwijzer Steenwijk Woensdag 12 november Carolien Boschma en Sjoukje Huisman Centrum voor Jeugd en Gezin Opzet van de lezing Welkom Inleiding Theorie, tips en adviezen over opvoeden

Nadere informatie

THERAPIE. Samen werken aan jouw toekomst. Introductiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers

THERAPIE. Samen werken aan jouw toekomst. Introductiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers THERAPIE Samen werken aan jouw toekomst Introductiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers Soms gebeurt er iets naars. Je wilt er wel over praten, maar je weet niet met wie. Of misschien kun je er niet

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling

(potentiële) belangenverstrengeling Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Aanmeldingsformulier ouder(s)/verzorger(s) in het kader van de vergoede dyslexiezorg M V

Aanmeldingsformulier ouder(s)/verzorger(s) in het kader van de vergoede dyslexiezorg M V Aanmeldingsformulier ouder(s)/verzorger(s) in het kader van de vergoede dyslexiezorg Datum invullen Ingevuld door Gegevens ouder/verzorger/voogd* bij wie het kind verzekerd is Achternaam Voorletters Telefoonnummer

Nadere informatie

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014

Taalstimulering voor kinderen en volwassenen. Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Taalstimulering voor kinderen en volwassenen Taal en taalbeleid 3 februari 2014 Enkele stellingen Taalontwikkeling 1. Voortalige fase: van 0 tot 1 jaar 2. Vroegtalige fase: van 1 tot 2,5 jaar Eentalige

Nadere informatie

Cliënten aan het woord

Cliënten aan het woord Cliënten aan het woord Instrument om ervaringen van cliënten in kaart te brengen Versie Wonen Naam cliënt : Woning cliënt : Datum : Je ontvangt deze vragenlijst omdat we graag willen weten hoe je het wonen

Nadere informatie

SKW Special. Beter ziek zijn. Mira Vis locatiehoofd SKW t Hummeltje

SKW Special. Beter ziek zijn. Mira Vis locatiehoofd SKW t Hummeltje SKW Special Beter ziek zijn Mira Vis locatiehoofd SKW t Hummeltje SKW Van Polanenpark 243 2241 SL Wassenaar tel. 070-511 31 47 info@kinderdagverblijven-wassenaar.nl www.kinderdagverblijven-wassenaar.nl

Nadere informatie