4.1 Het begrip collectieve sector.
|
|
- Pieter van der Wolf
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting door een scholier 3298 woorden 8 december ,1 111 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 4 : De collectieve sector 4.1 Het begrip collectieve sector. Overheidsorganen hebben het hoogste gezag. Alleen overheidsorganen hebben het recht geweld uit te oefenen, alleen zij mogen de politie of defensie inschakelen. Ook hebben de overheden de bevoegdheid om dwingende tegels voor te schrijven, regels dus waaraan iedereen zich moet houden. Dit recht om regels op te leggen aan publiek noemen we publiekrechtelijke lichamen of publiekrechtelijke organen genoemd. De overheid maakt van deze bevoegdheid veel gebruik. Bijvoorbeeld bij het instellen van de leerplicht, of om dichter bij de economie te blijven. Ook een vereniging kan haar leden contributie stellen. Een vereniging heeft echter uitsluitend privaatrechtelijke bevoegdheden; het lidmaatschap van een vereniging is vrijwillig. Ben je geen lid dan hoef je geen contributie te betalen. De belastingplicht en de leerplicht zijn regelingen van de nationale overheid, ook welk rijksoverheid of de staat genoemd. Naast de nationale overheid kennen we een aantal lagere overheden, dat zijn ook publiekrechtelijke organen. Niet alleen de provincies en de gemeenten vallen hieronder, ook de waterschappen behoren tot de lagere overheid. Om hun werk te kunnen financieren mogen ze heffingen opleggen aan de bewoners van hun gebied. Overheidsorganen zijn publiekrechtelijke organen; in feite is de overheid een verzameling van publiekrechtelijke organen, in leven geroepen door de gemeenschap. Er zijn ook organen die niet helemaal publiekgerechtelijk zijn maar wel enkele publiekgerechtelijke bevoegdheden hebben. In de uitvoering van de sociale zekerheid bestaan deze organen. De sociale zekerheidwetten worden gedeeltelijk uitgevoerd door Centra voor Werk en Inkomen (CWI), instellingen die door werkgevers en werknemers werden opgericht. Het zijn private instellingen die van de politiek enkele publiekrechtelijke bevoegdheden hebben gekregen, bijvoorbeeld de bevoegdheid om sociale premies te innen bij de bedrijven. Horen ze tot de overheid, of niet? In de begroting van de Rijksoverheid worden ze niet als overheid gezien, terwijl het Centraal Planbureau (CPB) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) ze er wel toe rekenen. In elk geval behoren tot de collectieve sector. De collectieve sector bestaat dus uit alle overheidsorganen, inclusief de instellingen voor de sociale zekerheid. De totale uitgaven van de collectieve sector noemen we de collectieve uitgaven. De totale inkomsten noemen we de collectieve ontvangsten of collectieve middelen. Van de collectieve ontvangsten in Pagina 1 van 8
2 Nederland komt verreweg het meeste terecht bij de Rijksoverheid. Deze overheid bekostigt ook de meeste voorzieningen en betaalt volop mee aan voorzieningen die gemeenten, provincies en de Europese overheid tot stand brengen. 4.2 De collectieve voorzieningen Collectieve en individuele goederen. Een dijk is een voorbeeld van een zuiver collectief goed. Omdat het niet val te splitsen in individueel leverbare prestaties; er kan geen prijs worden toegerekend aan degenen die van de dijk profijt hebben; er is geen markt voor deze veiligheid.is splitsing in individueel leverbare prestaties wel mogelijk dan is het product een individueel goed. Het produceren van zuiver collectieve goederen is een belangrijke bestaansreden van de overheid. Een dergelijke samenleving waarin de overheid zich beperkt tot de levering van deze goederen noemt men een nachtwakerstaat. De overheid levert meer dan alleen zuivere goederen, ze bemoeit zich ook met de levering van individuele goederen. Ze bemoeit zich o.a met onderwijs, infrastructuur en het openbaar vervoer; allemaal goederen die in beginsel individueel zijn. Wanneer de overheid de levering van individuele goederen geheel of gedeeltelijk op zich neemt, noemen we deze goederen quasi-collectief. De productie van de zuiver collectieve goederen is in het algemeen geheel in handen van de overheid. Om collectieve voorzieningen tot stand te brengen trekt de overheid personeel aan, de ambtenaren. De overheidsinstellingen produceren de diensten die worden geleverd aan de gemeenschap. De gemeenschap consumeert de diensten die de overheid produceert. De gemeenschap betaalt geen marktprijs voor de geleverde diensten, dat is niet mogelijk bij een zuiver collectief goed. Ze zijn niet gratis, de gemeenschap betaald vooral n de vorm van belastingen en sociale premies. Een deel van het overheidsgeld is bestemd voor de overheidsconsumptie; daaronder vallen bijvoorbeeld de salaris van de ambtenaren en de kosten die de ambtenaren verbruiken. Daarnaast zijn er de overheidsinvesteringen, bijv. de infrastructuur. We noemen het een investering omdat een weg lange tijd, ook door toekomstige generaties, kan worden gebruikt. Overheidsconsumptie en overheidsinvesteringen vormen samen de bestedingen van de overheid. Ook overdrachten vormen een belangrijke vormen een belangrijke uitgavencategorie. De overheid draagt zowel inkomen als vermogen over. Bij inkomensoverdrachten draagt de overheid geld over van de belasting- en premiebetalers naar bijvoorbeeld de uitkeringsgerechtigden. Kenmerk van inkomensoverdrachten is dat de overheid geen tegenprestatie verwacht. Voorbeelden van vermogensoverdrachten zijn schenkingen en aflossingen van schulden. Als de overheid de eigendom en zeggenschap van particuliere bedrijven overneemt, noemen we dat nationaliseren. In de jaren zeventig ontstond een samenleving met een omvangrijke collectieve sector die ook wel een verzorgingsstaat word genoemd. Op een gegeven moment zette de politici het mes in de naar hun mening, te ver uitgedijde overheid. Privatisering werd de trend : overheidsbedrijven werden afgestoten naar de particuliere sector. De post- en telefoonbedrijven bijvoorbeeld werden in veel landen geprivatiseerd. Pagina 2 van 8
3 4.2.2 Het stelstel van sociale zekerheid. Het stelsel van sociale zekerheid is grotendeels gebaseerd op het solidariteitsbeginsel, op het gevoel van samenhorigheid Het risico van het verlies van inkomen en het risico van hoge kosten als gevolg van bijvoorbeeld ziekte, ontlag of ouderdom is voor individuen vaak niet te dragen; uit solidariteit worden deze risico s daarom gezamenlijk gedragen. Mensen die door verschillende omstandigheden in financiële moeilijkheden raken kunnen een uitkering aanvragen op grond van een van de sociale wetten. Een aantal sociale uitkeringen is bedoeld om inkomensverlies op te vangen, we noemen ze inkomensvervangende uitkeringen of ook wel uitkeringen voor inkomensverderving. De overige uitkeringen zijn bedoeld als bijdrage in hoge kosten. Over de hoogte van inkomensvervangende uitkeringen bestaat een voortdurende discussie. De discussie spitst zich toe op de hoogte van het sociaal minimum, het bedrag dat iemand minimaal nodig heeft om zich te kunnen redden in de Nederlandse samenleving. In de discussie spelen de begrippen waardevast en welvaartsvast een rol. Een uitkering is waardevast als de koopkracht van de uitkering gelijk blijft. Dit kan worden bereikt door de uitkering even hard te laten stijgen als de prijzen. Een waardevaste uitkering stijgt mee met het gemiddelde prijsniveau; waardevaste uitkeringen zijn in Nederland gekoppeld aan de consumentenprijsindex (CPI). Veel Nederlanders vinden dat de handhaving van de koopkracht niet voldoende is. Ze vinden dat uitkeringsgerechtigden ook mogen meedelen in de gemiddelde stijging van de welvaart; ze vinden dat uitkeringen welvaartsvast moeten zijn, een veel gebruikte maatstaaf voor de stijging van de welvaart is de gemiddelde loonstijging bij de bedrijven (gemiddelde stijging van de CAO-lonen). Het sociaal minimum is in Nederland een vastgesteld percentage (70%) van het wettelijk minimumloon, het loon dat werknemers minimaal verdienen. Welvaartsvastheid van de uitkeringen kan worden bereikt door het minimunloon even hard te laten stijgen als de lonen. Wanneer het minimum loon wordt gekoppeld aan de lonen in de bedrijven zijn automatisch ook de uitkeringen daaraan gekoppeld, want die zijn immers een vast percentage van het minimumloon. A.De sociale voorzieningen. De sociale uitkeringen bestaan uit voorzieningen en verzekeringen. De voorzieningen worden betaald uit de algemene middelen (de belastingpot), de verzekeringen worden betaald uit premies. De voorzieningen zijn bedoeld voor mensen die niet op een andere manier kunnen voorzien in hun levensonderhoud en vormen het vangnet van de sociale zekerheid. Jongeren van 18 tot en met 20 jaar komen vrijwel niet in aanmerking voor een bijstandsuitkering. Als je na het verlaten van school niet verder studeert en binnen een half jaar geen baan vindt, krijg je en garantiebaan aangeboden of een training als voorbereiding op een garantiebaan. Alleen tijdens de zoektijd naar en baan heb je dan recht op een uitkering. Voor een bijstandsuitkering kom je alleen in aanmerking als je niet in staat bent op een andere manier een Pagina 3 van 8
4 inkomen te verwerven. De Sociale Dienst onderwerpt daarom elke aanvrager aan een inkomenstoets. Daarnaast kent de bijstand een vermogenstoets. Hierbij wordt nagegaan of je misschien nog voldoende vermogen hebt om vooruit te kunnen. Dat kan ertoe leiden dat je eerst een deel van je spaargeld moet opmaken voordat je een uitkering krijg, of dat je eerst je huis moet verkopen en van de opbrengst moet leven. De Sociale Dienst beperkt zich niet tot het verstrekken van uitkeringen. Ook stimuleert ze de uitkeringsgerechtigden bij het zoeken naar een betaalde baan. B. De volksverzekeringen Voor een verzekering betaal je premie. Het belangrijkste verschil tussen voorzieningen en verzekeringen zit hem dan ook in de wijze van financiering. De sociale voorzieningen worden gefinancierd uit de algemene middelen terwijl de sociale verzekeringen worden betaald uit premies. De sociale verzekeringen zijn grofweg te verdelen in volksverzekeringen en werknemersverzekeringen. Volksverzekeringen zijn er voor het volk, voor iedere Nederlander, ongeacht je premie hebt betaald en ongeacht de hoogte van je inkomen. Je kunt de volksverzekeringen herkennen aan de beginletter: de A van algemeen (dit geldt niet voor de ABW). De hoogte van de uitkeringen voor inkomensderving is bij de volksverzekeringen ook gelijk aan het sociaal minimum. De overige uitkeringen zijn vergoedingen voor hoge kosten. 4.3 De inkomsten van de collectieve sector Inleiding. Belastingen en sociale premies vormen de belangrijkste bronnen van inkomsten voor de collectieve sector. Belastingen zijn verplichte afdrachten aan de overheid, zonder dat daar een directe prestatie tegenover staat. De belastingen die de overheid int verdwijnen in de schatkist en vormen de zogenaamde algemene middelen. Je weet als belastingbetaler niet wat er met dat geld gebeurd. De overheid legt belastingen op aan personen en ze heft belastingen over (ver)kooptransacties. De belastingen opgelegd aan personen noemen we directe belastingen; het zijn heffingen op het inkomen of op het vermogen van personen. Bij de directe belastingen is degene die de belasting afdraagt tevens degene op wie de belasting drukt. Bij de indirecte belastingen is dat niet het geval: degene die deze belasting afdraagt kan hem doorberekenen aan iemand anders. De belasting toegevoegde waarde (BTW) is een bekende indirecte belasting : de verkoper van een product berekent de BTW door in de verkoopprijs. Vervolgend draagt hij de BTW die hij ontvangt af aan de belastingdienst. De uiteindelijke koper van een product is daarom de drager van deze indirecte belasting. Alle verplichte afdrachten aan de collectieve sector samen noemen we collectieve lasten. Druk je de collectieve lasten uit in procenten van het binnenlands product dan vind je de collectieve lastendruk of collectieve lastenquote. De ontvangsten van de overheid bestaan voor een groot gedeelte uit de collectieve lasten. Daarnaast heeft de collectieve sector ook nog enkele andere bronnen van inkomsten, die men een verzamelnaam de overige inkomsten of niet-belastingontvangsten worden genoemd. Zo levert de collectieve sector ook diensten waarvoor een prijs wordt gerekend, bijvoorbeeld paspoorten en diverse andere vergunningen. Tenslotte zijn er ook nog de inkomsten uit bedrijven waarvan de overheid geheel of gedeeltelijk eigenaar is. Pagina 4 van 8
5 4.3.2 De heffingen op inkomen. Als ingezetene van Nederland ben je verplicht de belastingdienst het inkomen te melden dat je in de loop van het jaar hebt ontvangen. De fiscus deelt het inkomen in, in zogenaamde boxen. Er zijn drie boxen. In box 1 wordt het inkomen belast dat werd verdient met arbeid : het loon voor de werknemers en de winst voor zelfstandigen.. Box 2 is voor degenen die een flink pakket van de aandelen van een bedrijf hebben.in box 3 word het inkomen belast dat werd verdient met vermogen, dus de rent, de huur, de pacht en de winst. A. De heffing op inkomen uit arbeid : box 1 De loonheffing Op een loonstrookje kun je zien dat de premies volksverzekeringen en de loonbelastingen zijn samengevoegd tot een bedrag : de loonheffing. Wanneer een werknemer en een werkgever een arbeidsovereenkomst aangaan spreken ze een brutoloon af. De totale kosten die een werkgever betaald wanneer hij iemand in loondienst neem, de loonkosten of arbeidskosten, zijn hoger dan het brutoloon. Dat komt door het werkgeversdeel in de premies van de werknemersverzekeringen. Als gevolg van de belastingen en sociale premies gaapt er een gat tussen het bedrag dat de werkgever betaald en het bedrag dat de werknemer ontvangt. Dit gat, dat geheel bestaat uit afdrachten aan de collectieve sector, noemt men wel de wig op de arbeidsmarkt, De loonheffing die wordt ingehouden op het brutoloon si een voorheffing, een voorschot op de inkomensheffing. De inkomensheffing hangt af van het jaarinkomen en kan pas definitief worden vastgesteld nadat het jaar voorbij is. De belastingdienst wil niet zo lang wachten, en houdt daarom dus al een maandelijkse loonheffing in. Ze baseert de loonheffing op het te verwachten jaarinkomen, ze gaat er dus van uit dat je het hele jaar in loondienst blijft. Ben je het hele jaar in loondienst, dan klopt de berekening van de belastingdienst : het totaalbedrag aan geïnde loonheffingen is gelijk aan de te betalen inkomensheffing. Heb je slechts een gedeelte van het jaar gewerkt, dan hebt je te veel afgedragen en dat kun je dan weer terugvorderen van de belastingdienst. Het schijvensysteem Voor werknemers bestaat het arbeidsinkomen uit het loon en voor zelfstandigen is dit de winst. De belastingplichtige geeft zijn totale inkomen uit arbeid door aan de belastingdienst. Deze berekent de belastingen nadat het bedrag gecorrigeerd is met eventuele aftrekposten. De heffing wordt berekend over het belastbaar arbeidsinkomen: het bruto arbeidsinkomen vermindert met aftrekposten. B. De vermogensrendementsheffing : box 3. Naast het inkomen uit arbeid kenen we het inkomen uit vermogen. Het gaat hierbij om opbrengsten uit het vermogen zoals de rente op spaarrekeningen, de winstuitkeringen op aandelen, de huur en de pacht. De belasting op deze inkomsten is de vermogensrendementsheffing. Zie verder pagina Pagina 5 van 8
6 4.3.3 De overige directe belastingen Successierechten Als iemand overlijdt staat ook de fiscus klaar. Dit om eventueel successierechten te innen over de nalatenschap. Het tarief loopt op naarmate de erfenis groter is. Verder zijn bij een erfenis van naaste verwanten de successierechten lager dan bij erfenissen van verre verwanten of niet verwanten. Kansspelbelasting Als je een prijs wint bij een loterij of een ander kansspel wil de fiscus meedelen in de vreugde. Je moet erover namelijk kansspelbelasting betalen De vennootschapsbelasting Het Nederlandse rechtssysteem kent verschillende ondernemingsvormen.een daarvan is de eenmanszaak. Bij de eenmanszaak zijn de leiding en de eigendom verenigd als een en dezelfde persoon. De winst van de eenmanszaak wordt daarom gezien als inkomen voor de eigenaar. Men moet belasting betalen over de winst; de zogenaamde vennootschapsbelasting De indirecte belastingen. De indirecte belastingen betaal je als je iets koopt. In tegenstelling tot directe belastingen betaal je deze belastingen niet zelf aan de fiscus. De verkoper draagt ze voor je af nadat hij of zij ze eerst heeft doorberekend in de verkoopprijs. De uiteindelijke koper, de consument, kan de belasting niet doorberekenen en is de uiteindelijke drager van deze belasting. Belasting toegevoegde waarde. Bedrijven dienen bij hun verkopen BTW in rekening te brengen aan de klant. Deze BTW verminderd met de BTW die dat bedrijf bij haar inkopen heeft moeten betalen, moet aan de fiscus worden afgedragen. In Nederland bestaan drie tarieven : - het gangbare tarief is 19% en geldt voor de meeste (niet-alledaagse) goederen en diensten; - het verlaagde tarief van 6% is er voor noodzakelijke levensbehoeften - het nultarief (0%) geldt bijvoorbeeld voor medische diensten, onderwijs en huur. Accijnzen Dit zijn bijzondere verbruiksbelastingen die worden geheven over bepaalde consumptiegoederen zoals alcohol, suiker, tabak en benzine. Accijnsheffing is een middel van de overheid om de aanschaf van bepaalde producten te ontmoedigen. Milieuheffingen De heffing is bedoeld om verbruikers aan te zetten tot een zuiniger energieverbruik, waardoor vooral de CO2 uitstoot wordt beperkt. De energieheffing wordt ook wel ecotaks genoemd. De opbrengst van de heffing wil de overheid aan de belastingbetalers teruggeven door een verlaging van de heffingen op inkomen. Invoerrechten Pagina 6 van 8
7 Als goederen worden geïmporteerd kunnen ze aan de grens duurder worden gemaakt door het heffen van invoerrechten Motorrijtuigenbelasting Dit is een belasting voor het gebruik van een overheidsvoorziening (autoweg). De overheid kan vaststellen dat je gebruikt maakt van de voorziening, maar niet in welke mate je er gebruik van maakt. De hoogte van de heffing hangt af van de zwaarte van het voertuig. Het wordt gebruikt voor onderhoud van de wegen De overige ontvangsten De ontvangsten van de Rijksoverheid die niet tot de belastingen worden gerekend, worden ook wel de niet-belasting ontvangsten genoemd. Je kunt het in enkele groepen verdelen : - Retributies : individueel toegerekende prijzen voor het gebruik van een overheidsvoorziening. Als de overheid in staat is een individuele prijs toe te rekenen aan degene die gebruik maakt van een voorziening vraagt ze een retributie. Bv parkeergeld, havengeld, marktgeld leges bij paspoorten en kentekenbewijzen. - Inkomsten uit overheidsbezit. De overheid ontvangt winst (dividend) van overheidsbedrijven. De belangrijkste inkomstenbron zijn de aardgasopbrengsten De sociale premies. De financiering van de sociale voorzieningen in Nederland is gebaseerd op het omslagstelsel. Dit houdt in dat jaarlijks voor elke verzekering wordt geschat welk bedrag nodig zal zijn voor uitkeringen; dit benodigde bedrag wordt vervolgens omgeslagen over de verwachte inkomens en zo komt een premiepercentage tot stand. Het omslagstelsel heeft tot gevolg dat de personen die op dit moment een inkomen verdienen de AOW-uitkeringen van de huidige bejaarden betalen, dat de werkenden in loondienst de uitkering betalen voor de huidige werklozen enzovoorts. Naast het omslagstelsel bestaat er nog een manier om uitkeringen te financieren : het kapitaaldekkingstelsel. Bij dit systeem betaalt iedere persoon in zijn actieve loopbaan premie voor zijn toekomstige uitkering. Een vorm van sparen voor de toekomst dus. Het kapitaaldekkingsysteem wordt toegepast bij de (aanvullende) bedrijfspensioenen. Wanneer blijkt dat de premies te laag zijn vastgesteld ontstaan er tekorten bij de sociale fondsen. Deze tekorten worden aangevuld uit de schatkist. Wat opvalt is dat voor de AKW geen premie is vermeld. Dat komt doordat de overheid enkele jaren geleden heeft besloten deze premiebetaling voor haar rekening te nemen. De AKW wordt dus gefinancierd uit de schatkist. Toch wordt de AKW nog steeds beschouwd als een sociale verzekering en niet als en sociale voorziening. De premie bestaat uit twee delen. De basis-premie geldt voor alle bedrijven. De premie-opbrengst is bestemd voor alle WAO-gevallen. De rekenpremie is bestemd voor nieuwe gevallen. De hoogte van de rekenpremie verschilt per bedrijf en hangt af van het aantal werknemers van een bedrijf dat in het verleden in de WAO terechtkwam (het WAO-risico)Net als het ziekterisico kunnen werkgevers het risico op arbeidsongeschiktheid onderbrengen bij particuliere verzekeraars. Pagina 7 van 8
8 4.3.6 Heffingsbeginselen. Het draagkrachtbeginsel. Volgens dit beginsel dienen degenen met de meeste draagkracht het zwaarst te worden belast. Toepassing van het draagkrachtbeginsel vind je vooral bij de heffing op het arbeidsinkomen : de verschillende schijventarieven zijn bedoeld om inkomens te nivelleren. We spreken van nivellering als de verhouding tussen de hoge en de lage inkomens verandert ten gunsten van de lage inkomens. Dit wordt bereikt door hoge inkomens tegen een hoger tarief te belasten dan de lage inkomens. Het gaat er bij nivellering niet om dat de hogere inkomenstrekkers meer euro s afdragen, maar dat ze in procenten van hun inkomen meer afdragen. In Nederland wordt de nivellering van inkomens bereikt door de aangebrachte progressie bij de tarieven van de heffing op arbeidsinkomen. Progressie houdt in dat de tarieven oplopen naarmate het inkomen hoger is. In sommige landen betaald iedereen hetzelfde tarief; die landen hebben een proportioneel belastingstelsel. In theorie is het ook denkbaar dat de sterkste schouders de minste lasten dragen; het systeem heet in dat geval degressief en heeft tot gevolg dat de inkomens worden gedenivelleerd. Het doelmatigheidsbeginsel. Veel mensen doen er zo veel mogelijk aan om zo min mogelijk belasting te hoeven betalen. De bereidheid om belasting te betalen noemen we de belastingmoraal. De overheid dient bij de inrichting van het belastingstelsel rekening te houden met de belastingmoraal. De overheid hanteert het doelmatigheidsbeginsel ; de inningskosten moeten opwegen tegen het te ontvangen belastingbedrag. Belastingadviseurs proberen de belastingafdracht te verkleinen, zonder daarbij de wet te overtreden. Behalve me ontwijkgedrag kampt de fiscus ook met belastingontduiking. Terwijl je bij ontwijken nog binnen de wettelijke mogelijkheden blijft, treed je bij ontduiken buiten de wet. Hier is sprake van fraude. Als gevolg van belastingontduiking ontstaat zwart verdiend inkomen; inkomen waarover geen belasting is betaald. De FIOD houdt zich bezig met het opsporen en bestraffen van belastingfraudeurs. Naast ontwijking en ontduiking van belasting is er nog een derde probleem bij de belastingheffing : de afwenteling. Bij afwenteling laat degen voor wie belastingen zijn bedoeld, ze dragen door iemand anders. Pagina 8 van 8
3,2. Samenvatting door een scholier 4463 woorden 16 januari keer beoordeeld. Hoofdstuk 4 : De collectieve sector
Samenvatting door een scholier 4463 woorden 16 januari 2011 3,2 5 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 4 : De collectieve sector 4.1 Het begrip collectieve sector: Overheidsorganen hebben het hoogste
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 1202 woorden 10 januari keer beoordeeld. Hoofdstuk 4.3 t/m & 4.4 begrippen;
Samenvatting door een scholier 1202 woorden 10 januari 2002 6 104 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 4.3 t/m 5 4.3 & 4.4 begrippen; arbeidsinkomen voor werknemers is dit het loon en voor zelfstandigen
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4, De collectieve sector
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4, De collectieve sector Samenvatting door een scholier 1511 woorden 10 juni 2004 7 78 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting SO Economie Hoofdstuk 4, De collectieve
Nadere informatieSamenvatting Economie Leesbrief welvaart
Samenvatting Economie Leesbrief welvaart Samenvatting door een scholier 1625 woorden 12 mei 2003 6,7 18 keer beoordeeld Vak Economie Bruto arbeidsinkomen Aftrekposten - = belastbaar arbeidsinkomen Bruto
Nadere informatieSamenvatting Economie Welvaart
Samenvatting Economie Welvaart Samenvatting door een scholier 5843 woorden 5 februari 2004 4,2 27 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 4 Collectieve sector (publieke sector) -> de staat, het rijk of
Nadere informatie6,9. Samenvatting door een scholier 1342 woorden 12 augustus keer beoordeeld. Hoofdstuk 4
Samenvatting door een scholier 1342 woorden 12 augustus 2006 6,9 52 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 4 De collectieve sector = overheid - mogen geweld uitoefenen - mogen regels maken -> publiek rechtelijke
Nadere informatieBegrippen: - Overheid: Onder overheid verstaan we het Rijk en de overige publiekrechtelijke lichamen, zoals provincies en gemeenten.
Samenvatting door een scholier 919 woorden 20 juni 2007 6,8 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie Hoofdstuk 4 Productie door de overheid 4.1 De sector overheid - Overheid: Onder overheid
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door M. 1189 woorden 16 november 2016 0 keer beoordeeld Vak Economie Economie, hoofdstuk 4 Loon/winst: zijn vormen van inkomen. Hierover betaal je belastingen
Nadere informatieBegrippenlijst door een scholier 3417 woorden 27 oktober keer beoordeeld. Ec, begrippen hoofdstuk 4 lesbrief Welvaart.
Begrippenlijst door een scholier 3417 woorden 27 oktober 2005 7 64 keer beoordeeld Vak Economie Ec, begrippen hoofdstuk 4 lesbrief Welvaart. Collectieve sector = overheidssector en sociale verzekeringssector
Nadere informatieMeso-economie De totale productie van een bedrijfskolom kun je vinden door de toegevoegde waarde van afzonderlijke
Samenvatting door een scholier 1938 woorden 28 januari 2006 6,4 14 keer beoordeeld Vak Economie Lesbrief 1 Welvaart Hoofdstuk 1 vakantie en werken Mensen voorzien in hun behoefte door goederen en diensten
Nadere informatieRelatieve schaartste (met productie factoren bereikt(prijs)) Vrij goed (zonder de mens bereikt (gratis))
Samenvatting door een scholier 421 woorden 11 maart 2002 6 51 keer beoordeeld Vak Economie Economie Lesbrief Welvaart Hoofstuk 1 Goederen Diensten Materieel Immaterieel Stoffelijk
Nadere informatieDe overheid. Uitgaven: uitkeringen en subsidies. De overheid. Ontvangsten: belasting en premies. De grote herverdeler van inkomens
Overheid H2 De overheid De grote herverdeler van inkomens Ontvangsten: belasting en premies De overheid Uitgaven: uitkeringen en subsidies De grote herverdeler van inkomens 2 De Nederlandse overheid Belangrijke
Nadere informatieEconomie Pincode klas 4 VMBO-GT 5 e editie Samenvatting Hoofdstuk 7 De overheid en ons inkomen Exameneenheid: Overheid en bestuur
Paragraaf 7.1 Groeit de economie? BBP = Bruto Binnenlands Product, de totale productie in een land in één jaar Nationaal inkomen = het totaal van alle inkomens in een land in één jaar Inkomen = loon, rente,
Nadere informatie6,1. Samenvatting door een scholier 2162 woorden 3 juni keer beoordeeld. De collectieve sector blauwe boekje H1 + H2
Samenvatting door een scholier 2162 woorden 3 juni 2010 6,1 13 keer beoordeeld Vak Economie De collectieve sector blauwe boekje H1 + H2 De rijksoverheid is onderdeel van de collectieve sector. Om de uitgaven
Nadere informatieDe winkelier ontvangt dus meer btw dan dat hij betaald. Het verschil van 29,40 21,- = 8,40 draagt de winkelier af aan de belastingdienst.
Hoofdstuk 3 Paragraaf 1 Belastingen op aankopen Geld voor de overheid Berekening btw Btw = belasting toegevoegde waarde. De consument betaalt aan de winkelier het verkoopbedrag + de btw. Dit noemt men
Nadere informatie8.2. Boekverslag door D woorden 10 januari keer beoordeeld
Boekverslag door D. 2492 woorden 10 januari 2005 8.2 39 keer beoordeeld Vak Economie Aanvullend pensioen: Op de loon van werknemers wordt maandelijks een pensioenpremie ingehouden. Dit bedrag wordt gestort
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur
Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting door een scholier 1286 woorden 9 januari 2013 6,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 Personele inkomensverdeling
Nadere informatieGrootverdiener zwaarder belast
4 september 2009 Grootverdiener zwaarder belast AMSTERDAM - De PvdA zint op de terugkeer van een toptarief van 60 procent in de inkomstenbelasting. Het toptarief is nu 52 procent. Acht jaar geleden was
Nadere informatie7.7. Samenvatting door een scholier 2041 woorden 26 juni keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2041 woorden 26 juni 2012 7.7 6 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 Brutoloon Het brutoloon is het loon dat de werknemer ontvangt van zijn werkgever. Van dit loon worden
Nadere informatieSamenvatting Economie Lesbrief Welvaart H1-H5
Samenvatting Economie Lesbrief Welvaart H1-H5 Samenvatting door een scholier 1321 woorden 23 januari 2011 6 2 keer beoordeeld Vak Economie ECO H1 Schaarste = Als er middelen bv geld geoffert moeten worden
Nadere informatie4.1 Klaar met de opleiding
4.1 Klaar met de opleiding 1. Werken in loondienst - Bij een bedrijf of bij de overheid (gemeente, provincie, ministerie); - Je krijgt loon/salaris; - Je hebt een bepaalde zekerheid, dat je werk hebt,
Nadere informatieHet primaire inkomen is de beloning voor het ter beschikking stellen van productiefactoren.
Samenvatting door R. 1396 woorden 17 februari 2014 5,4 5 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 personele inkomensverdeling Het besteedbaar uitkomen per huishouding. De besteedbarde inkomens
Nadere informatieA. Collectieve lastendruk (overheidsinkomsten) = Belastingen en soc. Premies/Nationaal inkomen X 100%
Samenvatting door een scholier 475 woorden 11 juni 2001 3,3 107 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Hoofdstuk 4 Productie door de overheid Paragraaf 1 Collectieve sector: 1. Overheid (Rijk, provincies,
Nadere informatieDé arbeidsmarkt bestaat niet. Het bestaat uit een groot aantal deelmarkten die min of meer met elkaar in verbinding staan.
Samenvatting door Marit 1960 woorden 24 januari 2016 7,2 16 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO economie H.4 1 klaar met de opleiding Als je klaar bent met je opleiding ga je op zoek naar een werkkring.
Nadere informatieECONOMIE. Begrippenlijst H6 VMBO-T2. PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw. Bewerkt door D.R. Hendriks. Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn
ECONOMIE VMBO-T2 Begrippenlijst H6 PINCODE 5 e editie vmbo-kgt onderbouw Bewerkt door D.R. Hendriks Sint Ursula Scholengemeenschap, Horn Versie 1 2013-2014 Hoofdstuk 6 Overheid overbodig? Paragraaf 6.1
Nadere informatieCollectieve sector = Publieke sector Collectieve sector = Overheid + de instellingen voor de sociale zekerheid.
Hoofdstuk 4 De collectieve sector Collectieve sector = Publieke sector Collectieve sector = Overheid + de instellingen voor de sociale zekerheid. Centrale Overheid Rijksoverheid Collectieve sector Overheid
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 1972 woorden 21 april 2005 7,1 35 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Hoofdstuk 4 onder de collectieve sector wordt de overheid
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 7
Samenvatting Economie Hoofdstuk 7 Samenvatting door een scholier 1637 woorden 13 juni 2004 6,5 14 keer beoordeeld Vak Economie Economie hoofdstuk 7 7.1 * Collectieve lasten bestaan uit: - belastingen die
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 4: Lesbrief Welvaart
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 4: Lesbrief Welvaart Samenvatting door L. 1524 woorden 11 december 2012 0 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Economie H1 t/m H5: Welvaart Hoofdstuk 1: Vakantie
Nadere informatieEconomie Elementaire economie 3 VWO
Economie Elementaire economie 3 VWO Les 13 Introductie overheid Ontwerp power point: Henk Douna docent: Jeannette de Beus De komende weken: de overheid Consumenten De markt Producenten Bijvoorbeeld Goederenmarkt
Nadere informatiesituatie febr 2010 Volksverzekeringen Algemene Ouderdomswet 2 Algemene Nabestaandenwet 2 ANW Algemene kinderbijslagwet 2 AKW
situatie febr 2010 Sociale zekerheid te verdelen in twee stukken: Sociale verzekeringen Sociale voorzieningen Sociale verzekeringen worden beheerd/ uitgevoerd door de sociale verzekeringsfondsen (o.a.
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 7
Samenvatting Economie Hoofdstuk 7 Samenvatting door Wil 902 woorden 6 juli 2014 6,6 29 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Overheid: Alle gemeentes, provincies en het rijk in Nederland. Collectieve
Nadere informatie7.5. Boekverslag door Een scholier 2475 woorden 19 januari keer beoordeeld
Boekverslag door Een scholier 2475 woorden 19 januari 2008 7.5 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Hoofdstuk 1 Schaarse goederen zijn goederen waarvoor productiefactoren moeten worden opgeofferd.
Nadere informatieSamenvatting Economie Levensloop Hst. 2/3/4
Samenvatting Economie Levensloop Hst. 2/3/4 Samenvatting door A. 969 woorden 18 november 2012 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Kinderen krijgen is voor ouders liefde en vreugde en de ouders
Nadere informatieSamenvatting Economie Jong & Oud
Samenvatting Economie Jong & Oud Samenvatting door S. 1109 woorden 25 april 2017 7,3 3 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Hoofdstuk 1: School of baantje Budgetlijn - Geeft verschillende combinaties
Nadere informatie7.6. Inkomen HOOFDSTUK 5 SOCIALE ZEKERHEID 5.1 GESCHIEDENIS VAN DE SOCIALE ZEKERHEID 5.2 COLLECTIEF OF PARTICULIER?
Boekverslag door I. 1977 woorden 22 april 2007 7.6 10 keer beoordeeld Vak Economie Inkomen HOOFDSTUK 5 SOCIALE ZEKERHEID 5.1 GESCHIEDENIS VAN DE SOCIALE ZEKERHEID o Sociale zekerheid is eigenlijk het stelsel
Nadere informatieScriptie Economie Welvaart
Scriptie Economie Welvaart Scriptie door een scholier 3913 woorden 11 juni 2003 7,5 63 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Welvaart hfst 1 Vakantie en werken Het CBS is het Centraal Bureau voor Statistiek
Nadere informatieBoek 4 Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen
Boek 4 Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen Valt het mee of tegen? a Als Yara een appartement koopt moet ze een hypotheek afsluiten. Hiervoor betaalt ze iedere maand een bepaald bedrag. Dit zijn haar
Nadere informatie6,7. Samenvatting door een scholier 1150 woorden 10 oktober keer beoordeeld. De productiefactoren noemen en hun beloningen onderscheiden.
Samenvatting door een scholier 1150 woorden 10 oktober 2015 6,7 9 keer beoordeeld Vak Economie De productiefactoren noemen en hun beloningen onderscheiden. Productiefactoren: arbeid, ondernemerschap, kapitaal
Nadere informatieType belastingen in het systeem van nationale rekeningen Curaçao, 2013
Type belastingen in het systeem van nationale rekeningen Curaçao, 2013 Lorette Ford Inleiding Belastingen worden gezien als de belangrijkste inkomstenbron voor de overheid, mede ter financiering van de
Nadere informatieEconomie Collectieve sector hoofdstuk 1,2,3 Hoofdstuk 1
Samenvatting door een scholier 1763 woorden 29 november 2009 9,4 16 keer beoordeeld Vak Economie Economie Collectieve sector hoofdstuk 1,2,3 Hoofdstuk 1 Directe belastingen: zijn belastingen die je betaalt
Nadere informatieDeelvraag van hoofdstuk 1 = Hoe komen de verschillende inkomens tot stand?
Samenvatting door een scholier 2055 woorden 10 oktober 2001 7,3 256 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 Inkomen Deelvraag van hoofdstuk 1 = Hoe komen de verschillende inkomens tot stand? Looninkomen,
Nadere informatieDe CPI geeft aan hoeveel de kosten van levensonderhoud in een jaar stijgen en is daarmee een maatstaaf voor de inflatie.
Samenvatting door een scholier 1662 woorden 22 maart 2004 6,7 30 keer beoordeeld Vak Economie Economie Inkomen H2 t/m H7 (havo-4) H2 Inkomen en Inflatie 1 Nominaal inkomen: inkomen gemeten in geld Reëel
Nadere informatieTe weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.
Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar
Nadere informatieSamenvatting Economie Module 7 De Overheid
Samenvatting Economie Module 7 De Overheid Samenvatting door een scholier 946 woorden 15 november 2007 5 8 keer beoordeeld Vak Economie Economie module 7: de overheid Samenvatting voor GR ECONOMISCHE ORDE
Nadere informatie1) Wat krijgt een werknemer, een ambtenaar, huisarts, boekenschrijvers, makelaars en soldaten?
Samenvatting door een scholier 1896 woorden 6 februari 2007 5,7 20 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie samenvatting : 1) Wat krijgt een werknemer, een ambtenaar, huisarts, boekenschrijvers,
Nadere informatieBegrippenlijst Economie Levensloop H1,H2,H3
Begrippenlijst Economie Levensloop H1,H2,H3 Begrippenlijst door een scholier 1235 woorden 6 november 2011 6,7 68 keer beoordeeld Vak Economie BEGRIPPEN H1 KIEZEN Consumptie De uitgaven van een consument/overheid
Nadere informatieLesbrief Jong en Oud 3 e druk
Hoofdstuk 1. 1.16 C. School of baantje 1.17 a. 200/ 10 = 20 keer. b. Zie figuur. c. Zie figuur. d. 15 keer naar de bioscoop kost hem 150. Er blijft dan nog 50 over voor tijdschriften. Hij kan nog 50/5
Nadere informatie6,6. Samenvatting door een scholier 768 woorden 3 maart keer beoordeeld. Economie in context. Hoofdstuk Bruto- en nettoloon
Samenvatting door een scholier 768 woorden 3 maart 2015 6,6 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Economie in context Hoofdstuk 1 1.1 Bruto- en nettoloon Loonstrook/Salarisspecificatie -> krijg je elke
Nadere informatieSamenvatting Economie Collectieve sector
Samenvatting Economie Collectieve sector Samenvatting door een scholier 187 woorden 10 maart 2009 8,3 6 keer beoordeeld Vak Economie Belastinginkomsten. Je hebt twee soorten belastingen namelijk de directe
Nadere informatieParticuliere sector: Bedrijven en gezinnen. Deze sector streeft naar winst, bijvoorbeeld supermarkten, bakkers en kledingwinkels.
Samenvatting door A. 952 woorden 14 juni 2013 6,3 11 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie 1 De collectieve sector: Particuliere sector: Bedrijven en gezinnen. Deze sector streeft naar
Nadere informatie6,9. Samenvatting door Larissa 659 woorden 18 januari keer beoordeeld. Samenvatting Economie Werk & Inkomen H1. Actieven en inactieven:
Samenvatting door Larissa 659 woorden 18 januari 2016 6,9 10 keer beoordeeld Vak Methode Economie Index Samenvatting Economie Werk & Inkomen H1 Actieven en inactieven: Actieven; mensen die betaald werk
Nadere informatieBegrippenlijst Economie Jong en Oud
Begrippenlijst Economie Jong en Oud Begrippenlijst door Anna 1086 woorden 21 december 2016 8,7 10 keer beoordeeld Vak Economie Aandeel: Bewijs van mede-eigendom van een onderneming. Permanent beschikbaar.
Nadere informatieOverheid in ruime zin - centrale overheid + lagere overheden (provincies en gemeenten)
Begrippenlijst door V. 1548 woorden 7 juni 2013 4 3 keer beoordeeld Vak Methode Economie Kern van de economie Economie begrippen hoofdstuk 12 12.1 de collectieve sector Collectieve sector - (overheid in
Nadere informatie*nederland = verzorgingsstaat > veel geld naar sociale zekerheid (uitkeringen e.d)
Samenvatting door een scholier 1561 woorden 9 oktober 2003 7,7 57 keer beoordeeld Vak Methode Economie In balans Economie H7 7.1 *Collectieve sector bestaat uit: overheidssector instellingen die de sociale
Nadere informatieIedereen betaalt btw. Daarnaast betaalt iedereen die werkt ook loon- of inkomstenbelasting.
Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen Valt het mee of tegen? a b c Als Yara een appartement koopt moet ze een hypotheek afsluiten. Hiervoor betaalt ze iedere maand een bepaald bedrag. Dit zijn haar vaste
Nadere informatieDomein E: Concept Ruilen over de tijd
1. Het bruto binnenlands product is gestegen met 0,9%. Het inflatiepercentage bedraagt 2,1%. Bereken de reële groei van het BBP. 2. Waarmee wordt het inflatiepercentage gemeten? 3. Lees de onderstaande
Nadere informatieBelastingen en de boekhouding
BAD1.1 les 7 programma Belastingen en de boekhouding Drie groepen belastingen Ondernemer als onbezoldigd ontvanger Loonbelasting Omzetbelasting Belastingen Drie groepen zakelijke belastingen waterschapslasten,
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /04
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M 3 benaderingen van het begrip inkomen : F economisch: - nominaal inkomen (in geld uitgedrukt) - reëel
Nadere informatieWerkstuk Economie Lesbrief inkomen
Werkstuk Economie Lesbrief inkomen Werkstuk door een scholier 2411 woorden 19 februari 2000 6,2 173 keer beoordeeld Vak Economie HOOFDSTUK 1 INKOMEN 1.1 SOORTEN INKOMEN Als we het in de economie over inkomen
Nadere informatieRendement = investeringsopbrengst/ investering *100% Reëel rendement = Nominaal rendement / CPI * 100-100 Als %
Inflatie Stijging algemene prijspeil Consumenten Prijs Indexcijfer Gewogen gemiddelde Voordeel: Mensen met schulden Nadeel: Mensen met loon, spaargeld Reële winst bedrijven daalt Rentekosten bedrijven
Nadere informatieInkomsten en uitgaven van de landsoverheid Curaçao in 2014
Inkomsten en uitgaven van de landsoverheid Curaçao in 2014 Inleiding Joyce Mahabali De inkomsten van de overheid zijn de gelden die de overheid binnenkrijgt, overheidsuitgaven zijn de gelden die de overheid
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 11
Samenvatting Economie Hoofdstuk 11 Samenvatting door een scholier 1967 woorden 25 juni 2012 6,9 31 keer beoordeeld Vak Methode Economie Economie in context Paragraaf 11.1: Collectieve en particuliere sector
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 2, Werken
Samenvatting Economie Hoofdstuk 2, Werken Samenvatting door een scholier 1198 woorden 9 juni 2007 6,4 30 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Economie Hst 2 Werken Paragraaf 2.1 taakverlening Elk
Nadere informatie7,1. Begrippenlijst door een scholier 2631 woorden 7 april keer beoordeeld
Begrippenlijst door een scholier 2631 woorden 7 april 2009 7,1 12 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Accijns: een prijsverhogende heffing die de overheid legt op bepaalde goederen, bijvoorbeeld
Nadere informatieUIT inkomstenbelasting
De inkomstenbelasting, box 1. De inkomstenbelasting box 1, is het systeem van belasten van inkomen uit arbeid. Ook het huis waar men woont wordt in dit systeem belast. Box 1 bestaat uit drie onderdelen:
Nadere informatieSamenvatting Economie Lesbrief Welvaart
Samenvatting Economie Lesbrief Welvaart Samenvatting door een scholier 4419 woorden 3 juli 27 8,1 35 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting economie lesbrief Welvaart Samenvatting economie Hoofdstuk
Nadere informatieSamenvatting Economie Voor in GR: examen
Samenvatting Eco Voor in GR: examen eco Samenvatting door een scholier 653 woorden 20 mei 2007 6,5 9 keer beoordeeld Vak Methode Eco Centraal examen Examen eco Zet dit in je rekenmachine voor je (havo)
Nadere informatieH1: Economie gaat over..
H1: Economie gaat over.. 1: Belangen Geld is voor de economie een smeermiddel, door het gebruik van geld kunnen we handelen, sparen en goederen prijzen. Belangengroep Belang = Ze komen op voor belangen
Nadere informatieGroep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115
Samenvatting door M. 1480 woorden 6 januari 2014 7,2 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Tijd is geld De ECB leent geld uit aan de banken. Ze rekenen daar reporente voor. Banken
Nadere informatie2.2 Kinderjaren. De bedragen en percentages uit dit hoofdstuk hoef je niet uit je hoofd te leren. Indien nodig krijg je deze op een proefwerk erbij.
2.2 Kinderjaren Het krijgen van kinderen heeft voor ouders economische gevolgen: 1. Ouders krijgen minder tijd voor andere zaken en gaan bv. minder werken; 2. Kinderen kosten geld. De overheid komt ouders
Nadere informatieRente de prijs van tijd. Als rente hoger is dan de opofferingskosten individuele prijs van tijd niet lenen maar sparen
Rente de prijs van tijd. Als rente hoger is dan de opofferingskosten individuele prijs van tijd niet lenen maar sparen Ruilen over de tijd Intertemporele substitutie Bedrijven lenen geld om te investeren
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 8
Samenvatting Economie Hoofdstuk 8 Samenvatting door een scholier 1279 woorden 6 december 2005 5,7 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Kern van de economie Economie Hoofdstuk 8 Paragraaf 1 Functies van
Nadere informatie6.1 De AOW. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Gehuwden of samenwonenden krijgen 100% van het minimumloon.
6.1 De AOW In 1957 is in Nederland de AOW ingevoerd door premiers Willem Drees (PVDA). Iedereen die 65 jaar of ouder is, krijgt een uitkering van de staat. Deze uitkering hangt af van het aantal jaren
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 7 Belasting en Sociale premies: Lust of Last?
Samenvatting Economie Hoofdstuk 7 Belasting en Sociale premies: Lust of Last? Samenvatting door een scholier 1592 woorden 30 oktober 2004 8 49 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting Hoofdstuk 7 Belasting
Nadere informatieKleurpagina vraagkaartjes beginner Ruilen over de tijd Quiz. Deze pagina 2 keer printen daarna op de achterkant de vraagkaartjes Ruilen over de tijd
Kleurpagina vraagkaartjes beginner Ruilen over de tijd Quiz. Deze pagina 2 keer printen daarna op de achterkant de vraagkaartjes Ruilen over de tijd quiz beginner printen en uitsnijden of knippen. Bijlage
Nadere informatieDOMEIN E: RUILEN OVER DE TIJD. Module 4 Nu en later
DOMEIN E: RUILEN OVER DE TIJD Module 4 Nu en later Inflatie Definitie: stijging van het algemeen prijspeil Gevolgen van inflatie koopkracht neemt af Verslechtering internationale concurrentiepositie Bij
Nadere informatieWerkstuk Economie Belastingstelsel 2001
Werkstuk Economie Belastingstelsel 2001 Werkstuk door een scholier 1702 woorden 21 maart 2001 6,3 131 keer beoordeeld Vak Economie VOORAF. Deze brochure is geschreven voor een modaal gezin en een gezin
Nadere informatieDomein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl
Domein E: Ruilen over de tijd Rente : prijs van tijd Nu lenen: een lagere rente Nu sparen: een hogere rente Individuele prijs van tijd: het ongemak dat je ervaart Algemene prijs van tijd: de rente die
Nadere informatieSamenvatting Economie Welvaart
Samenvatting Economie Welvaart Samenvatting door een scholier 1616 woorden 16 juni 2005 7,7 76 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 1.3 Schaarste Om je behoeften te bevredigen heb je middelen nodig:
Nadere informatieSamenvatting Economie Indexcijfers
Samenvatting Economie Indexcijfers Samenvatting door een scholier 2568 woorden 27 november 2006 3,9 11 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Samenvatting Hoofdstuk 3, 4 + Indexcijfers: Welvaart: Het
Nadere informatieSamenvatting Economie Levensloop
Samenvatting Economie Levensloop Samenvatting door A. 1095 woorden 7 februari 2017 5,5 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Economie: levensloop Hfst 1 Consumptie: het product wordt aaneschaft door
Nadere informatie2.2 Kinderjaren. De bedragen en percentages uit dit hoofdstuk hoef je niet uit je hoofd te leren. Indien nodig krijg je deze op een proefwerk erbij.
2.2 Kinderjaren Het krijgen van kinderen heeft voor ouders economische gevolgen: 1. Ouders krijgen minder tijd voor andere zaken en gaan bv. minder werken; 2. Kinderen kosten geld. De overheid komt ouders
Nadere informatieHet hoe en waarom van de belastingheffing
Hoofdstuk 1 Het hoe en waarom van de belastingheffing 1.1 Onderscheid in belastingen De sociale, economische maar ook de juridische gevolgen van de belastingheffing verschillen naar gelang het type belasting.
Nadere informatieSamenvatting Hoofdstuk 7 Welvaart, wie vaart er wel bij?
Paragraaf 1: Het nationaal inkomen Samenvatting Hoofdstuk 7 Welvaart, wie vaart er wel bij? Voor iedere productiefactor die gezinnen ter beschikking stellen, krijgen ze een beloning. In het schema kun
Nadere informatieSamenvatting Economie 3.5 & 3.6 & Hoofdstuk 5
Samenvatting Economie 3.5 & 3.6 & Hoofdstuk 5 Samenvatting door een scholier 1511 woorden 9 april 2003 5,7 18 keer beoordeeld Vak Economie 3,5 Stelsel sociale zekerheid: Sociale verzekeringen: Worden allen
Nadere informatieInkomsten overheid vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 05 September 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62183 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatie6,8. Werkstuk door een scholier 2988 woorden 9 april keer beoordeeld. Inleiding:
Werkstuk door een scholier 2988 woorden 9 april 2002 6,8 332 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding: Iedereen heeft in het dagelijks leven te maken met belastingen. Er zijn erg veel belastingen. Zo is
Nadere informatieBelastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden
Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden Het belastingstelsel verandert. We vergroenen, de belasting op consumptie gaat omhoog en belangrijk: het kabinet maakt werk lonender. De belastingtarieven
Nadere informatieWelvaart en groei. 1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte kunnen voorzien. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten?
1) Leg uit wat welvaart inhoudt. 2) Waarmee wordt welvaart gemeten? 3) Wat zijn negatief externe effecten? 4) Waarom is deze maatstaf niet goed genoeg? Licht toe. 1) De mate waarin mensen in hun behoefte
Nadere informatieSamenvatting Economie Inkomen
Samenvatting Economie Inkomen Samenvatting door een scholier 2656 woorden 28 maart 2007 8 42 keer beoordeeld Vak Economie Economie Inkomen: H 1: De vorming van inkomen. 1.1 De vorming van primair inkomen:
Nadere informatieBelastingrecht voor het ho 2014
Belastingrecht voor het ho 2014 Uitwerkingen opgaven Deel 1 Inleiding belastingrecht Bart Kosters Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten Belastingrecht voor het ho 2014 Uitwerkingen Noordhoff Uitgevers Groningen/Houten
Nadere informatieStartkwalificatie Het minimale onderwijsniveau dat volgens de overheid nodig is om en baan te vinden. Het gaat dan om een diploma, havo, vwo of mbo.
Samenvatting door D. 1363 woorden 7 februari 2016 0 keer beoordeeld Vak Economie Paragraaf 1; De werknemer Startkwalificatie Het minimale onderwijsniveau dat volgens de overheid nodig is om en baan te
Nadere informatie3 De overheid geeft veel geld uit. Het geld daarvoor ontvangt de overheid van burgers en bedrijven die aan de overheid belasting moeten betalen.
Hoofdstuk 6: Kan de overheid dat regelen? Weer naar school. a Leerplicht geldt voor kinderen tot en met het leerjaar waarin zij 16 jaar worden. Na het laatste schooljaar van de leerplicht begint de kwalificatieplicht.
Nadere informatieBelasting betalen en Hypotheekrente aftrek. Ontwerp power point; Henk Douna
Belasting betalen en Hypotheekrente aftrek Ontwerp power point; Henk Douna De grootste financiële beslissing in een mensenleven 2 520.000.000.000,- ( 520 mrd) Totale hypotheekschuld van Nederlandse huishoudens
Nadere informatie4,2. Samenvatting door een scholier 1704 woorden 18 juli keer beoordeeld. Hoofdstuk 1
Samenvatting door een scholier 1704 woorden 18 juli 2015 4,2 1 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Hoofdstuk 1 Consumptie: het aanschaffen van producten door de eindgebruiker. Investeren: het kopen
Nadere informatieSamenvatting M&O periode 1. Hoofdstuk 13 8,4. Paragraaf 1. Samenvatting door G woorden 12 maart keer beoordeeld
Samenvatting door G. 1623 woorden 12 maart 2016 8,4 9 keer beoordeeld Vak Methode M&O 200% M&O Samenvatting M&O periode 1 Hoofdstuk 13 Financieel beleid niet-commerciële organisaties (nco) Paragraaf 1
Nadere informatieEconomie Pincode klas 4 vmbo-gt 6 e editie Samenvatting Hoofdstuk 4: Aan het werk! Exameneenheid: Arbeid en productie
4.1 Werk je voor loon of voor winst? Werknemer Werkgever zzp = je werkt in loondienst in opdracht van een werkgever en je ontvangt loon = je werkt als zelfstandige met werknemers in dienst en de nettowinst
Nadere informatieGroei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2
Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Als je moet kiezen welk plaatje je op je cijferlijst zou willen hebben,
Nadere informatieDe drie manieren van pensioen sparen noemen we de 3 pijlers van het pensioensysteem.
De toekomst is onbekend. Er komt een leeftijd dat werken niet meer gaat. Je hebt dan wel geld nodig om van te leven. Geld voor de oude dag wordt deels door de overheid geregeld. De overheid heeft een staatspensioen
Nadere informatie