Gezond in het groen! Marjolein Kloek, Staatsbosbeheer Rutger de Graaf, IVN Rob Meijers, LandschappenNL

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gezond in het groen! Marjolein Kloek, Staatsbosbeheer Rutger de Graaf, IVN Rob Meijers, LandschappenNL"

Transcriptie

1 Gezond in het groen! Marjolein Kloek, Staatsbosbeheer Rutger de Graaf, IVN Rob Meijers, LandschappenNL

2 De waarde van een groene leefomgeving Vestigingsklimaat en woningwaarde Klimaatadaptatie Hittestress Wateropvang Biodiversiteit Gezondheid

3 De waarde van ons groene landschap Vestigingsklimaat Klimaatadaptatie Biodiversiteit Sociale cohesie Gezondheid

4 Stress Sociale cohesie Beweging Ontwikkeling kinderen Microklimaat Gezonde voeding

5 Een aantal onderzoeksresultaten: De ligduur na een operatie neemt af tot 20% wanneer de patiënt vrij uitzicht heeft op groen. (Ulrich, 1984) Meer groen in de woonomgeving gaat samen met een lagere kans op stressgerelateerde aandoeningen als hart- en vaatziekten, depressies en angststoornissen (Maas et al., 2009) Een grote groene buitenruimte bij de school stimuleert de lichamelijke activiteit bij jongens en meisjes in de basisschoolleeftijd (Pagels et al., 2014) Sociaaleconomische verschillen in mentale gezondheid zijn 40% kleiner bij goede toegang tot groene/recreatieve voorzieningen (Mitchell et al. 2017) In armere wijken gebruiken kinderen tot 10% minder ADHDmiddelen als Ritalin wanneer hun woonomgeving groener is. (de Vries et al., 2015)

6 Bron: RIVM, 2014

7 Bron: RIVM, 2014

8 Tussenstand uit de wetenschap Groen is gezond! Sterker effect bij groen dichtbij huis Sterker effect bij lage inkomensgroepen, kinderen, ouderen Belang van kwantiteit én kwaliteit

9 Trends Verandering van natuurlijk gedrag Verstedelijking Verandering in bevolkingssamenstelling

10 Trends Verandering van natuurlijk gedrag Verstedelijking Verandering in bevolkingssamenstelling

11 Verandering in gedrag Verandering in recreatiebehoefte

12 G r o e n e M e t r o p o o l T r e n d s G e z o n d e v o o r b e e l d e n N u v e r d e r Bron: Kloek, 2016

13 Ommetjesmaker Tochtenmakers Attractiezoekers

14 Trends Verandering van natuurlijk gedrag Verstedelijking Verandering in bevolkingssamenstelling

15

16 Trends Verandering van natuurlijk gedrag Verstedelijking Verandering in bevolkingssamenstelling

17

18

19 Percentage deelnemers per etnische groep Autochtone Nederlanders Turkse Nederlanders Chinese Nederlanders Bron: Kloek et al., 2015

20 Groene, gezonde leefomgeving faciliteert en stimuleert beweging biedt een plek voor ontmoeting voor iedereen geeft ontspanning en vermindert stress biedt ruimte voor ontdekken en leren

21 Grijs, groen en gelukkig 1 en 2 Gezond Natuur Wandelen

22 Mensen naar de natuur

23 Natuur naar de mensen Chemotuin Vergooi

24 Kansen voor verbinden natuur en gezondheid Omgevingswetgeving Kosten in de zorg groeiende aandacht voor preventie Verbinden met klimaat en milieu Participatiesamenleving Alliantie Natuur en gezondheid i.o. Onze droom : Een groene omgeving voor gezonde mensen en gezonde mensen in een groene omgeving Verbinden natuur en gezondheid op de maatschappelijke agenda Verankering van verbinding natuur en gezondheid in beleid, dagelijkse praktijk en financiering Een robuuste groene leefomgeving Divers aanbod van activiteiten en erkende interventies

25 Gezond in het groen! Marjolein Kloek, Staatsbosbeheer Rutger de Graaf, IVN Rob Meijers, LandschappenNL

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid. Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid. Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam 1 Galblaasoperatie (Ulrich, 1984) Beenmergtransplantatie (Lechzin, 2010)

Nadere informatie

Landschapssymposium Natuur en gezondheid. 10 oktober 2017

Landschapssymposium Natuur en gezondheid. 10 oktober 2017 Landschapssymposium Natuur en gezondheid 10 oktober 2017 Programma 9.30 uur Welkom Hank Bartelink 9.45 uur Pitches 10.05 uur Fons van der Lucht, RIVM 10.30 uur Harry Boeschoten, Staatsbosbeheer 10.55 uur

Nadere informatie

Bodem in de stad en volksgezondheid

Bodem in de stad en volksgezondheid Bodem in de stad en volksgezondheid De verkenning van een relatie Tia Hermans en Sjerp de Vries Enkele begrippen Bodem in de stad OECD: stedelijk gebied als >150 inwoners/km 2 bijna heel Nederland stedelijk

Nadere informatie

Samenvatting. Adviesvragen

Samenvatting. Adviesvragen Samenvatting Adviesvragen Veel mensen kennen de natuur als een plek om tot rust te komen en te herstellen van dagelijkse stress. In de huidige hectische samenleving neemt de behoefte aan natuur voor ontspanning

Nadere informatie

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Dr. Jolanda Maas Senior Onderzoeker VU / VUMC @Jolanda_Maas Wat is groen? Wat is gezondheid? Een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal

Nadere informatie

Meetbaar maken van de invloed van de leefomgeving op gezondheid

Meetbaar maken van de invloed van de leefomgeving op gezondheid Meetbaar maken van de invloed van de leefomgeving op gezondheid dr.ir. Hanneke Kruize Refereerbijeenkomst Academische Werkplaats Maastricht, 16 november 2017 Inhoud presentatie Werken aan de gezonde leefomgeving:

Nadere informatie

Kernwaarden voor een Gezonde Leefomgeving

Kernwaarden voor een Gezonde Leefomgeving Kernwaarden voor een Gezonde Leefomgeving De Kernwaarden geven handvatten om met gemeenten en anderen in gesprek te gaan over een Gezonde Leefomgeving. Het is een set van waarden die idealiter in elk ruimtelijk

Nadere informatie

BETER IN HET GROEN. Beter in het Groen bundelt en promoot aanbod in de groene leefomgeving. Landschap op recept RISICO

BETER IN HET GROEN. Beter in het Groen bundelt en promoot aanbod in de groene leefomgeving. Landschap op recept RISICO BETER IN HET GROEN Beter in het Groen bundelt en promoot aanbod in de groene leefomgeving Samen optrekken groene sector en zorgsector Landschap op recept Zorgsector kent groen aanbod 1 okt: Beleefdag op

Nadere informatie

Gezondheidsaspecten bij (geluidsbelast) bouwen

Gezondheidsaspecten bij (geluidsbelast) bouwen Gezondheidsaspecten bij (geluidsbelast) bouwen NSG Geluidshinderdag Geluid en transformatie Inhoud Waarom? Effect van geluid op welbevinden en gezondheid Wat? Gezondheid: preventie en bevordering Hoe?

Nadere informatie

NAAR DE VERZILVERING VAN MAATSCHAPPELIJKE WAARDEN MKBA Multifunctionele daken Roofs Rotterdam

NAAR DE VERZILVERING VAN MAATSCHAPPELIJKE WAARDEN MKBA Multifunctionele daken Roofs Rotterdam NAAR DE VERZILVERING VAN MAATSCHAPPELIJKE WAARDEN MKBA Multifunctionele daken Life@Urban Roofs Rotterdam Robert de Kort, Arcadis Partnerbijeenkomst Green Deal Groene Daken 14 nov 2018 LIFE@Urban Roofs

Nadere informatie

Voor een duurzame leefomgeving. Hittestress congres 25 juni 2018

Voor een duurzame leefomgeving. Hittestress congres 25 juni 2018 Voor een duurzame leefomgeving Hittestress congres 25 juni 2018 Introductie NL Greenlabel Ambassadeurs Nico & Lodewijk Kansen voor groene en duurzame leefomgeving Duurzaamheid meetbaar door 3 paspoorten:

Nadere informatie

Workshop 3: Ouderenzorg

Workshop 3: Ouderenzorg Workshop 3: Ouderenzorg Inhoud Vergrijzing Trends Kwetsbaarheid Ouderengezondheidsbeleid Oplossingsrichtingen en stellingen Vergrijzing Vergrijzing Bron: CBS en PBL/CBS regionale bevolkings- en huishoudensprognose

Nadere informatie

oinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd

oinleiding 1 c oovergewicht en ernstig overgewicht (obesitas) in Nederlandd oinleiding 1 c Gewichtsstijging ontstaat wanneer de energie-inneming (via de voeding) hoger is dan het energieverbruik (door lichamelijke activiteit). De laatste decennia zijn er veranderingen opgetreden

Nadere informatie

NL Greenlabel. Hessenpoort, Natuurlijk!

NL Greenlabel. Hessenpoort, Natuurlijk! NL Greenlabel Hessenpoort, Natuurlijk! Inhoud Initiatief groep; Hessenpoort Natuurlijk! (Initiatiefgroep Hessenpoort Natuurlijk!) Meerwaarde van Groen voor Bedrijventerrein (NL Greenlabel) Huidige ontwikkelingen

Nadere informatie

De relatie tussen groen in de woonomgeving en welzijn: hoe werkt het en wat betekent dit voor de toepassing? Sjerp de Vries

De relatie tussen groen in de woonomgeving en welzijn: hoe werkt het en wat betekent dit voor de toepassing? Sjerp de Vries De relatie tussen groen in de woonomgeving en welzijn: hoe werkt het en wat betekent dit voor de toepassing? Sjerp de Vries Mogelijke mechanismen (ecosysteemdiensten) Regulerende ecosysteemdiensten Vermindering

Nadere informatie

Samenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie

Samenvatting. Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Opvoeding en thuis omgeving als aangrijpingspunten in de preventie van overgewicht bij kinderen: resultaten van de ChecKid studie Overgewicht is een snel groeiend wereldwijd probleem en is geassocieerd

Nadere informatie

GEZOND LEVEN, GOED LEVEN GEZONDHEIDSBELEID BERNHEZE & OSS 1. POSITIEVE GEZONDHEID 2. HET PROCES 3. THEMA S GEZONDHEIDSBELEID 4.

GEZOND LEVEN, GOED LEVEN GEZONDHEIDSBELEID BERNHEZE & OSS 1. POSITIEVE GEZONDHEID 2. HET PROCES 3. THEMA S GEZONDHEIDSBELEID 4. GEZOND LEVEN, GOED LEVEN GEZONDHEIDSBELEID 2018-2021 BERNHEZE & OSS 1. POSITIEVE GEZONDHEID 2. HET PROCES 3. THEMA S GEZONDHEIDSBELEID 4. BORGING 1. POSITIEVE GEZONDHEID Positieve gezondheid is je eigen

Nadere informatie

Gezonde leefomgeving, gezonde mensen?

Gezonde leefomgeving, gezonde mensen? Gezonde leefomgeving, gezonde mensen? Doet de leefomgeving ertoe? Frank den Hertog Kansen voor gezondheid in de leefomgeving 16 november 2017 Inhoud 1. Gezonde mensen Wat bedoelen we dan? 2. Gezonde leefomgeving

Nadere informatie

het thema kind en natuur waarmee een basis gelegd wordt voor betrokkenheid op latere leeftijd.

het thema kind en natuur waarmee een basis gelegd wordt voor betrokkenheid op latere leeftijd. Plan van Aanpak Vermaatschappelijking van groen, natuur en landschap 2016-2017 23 november 2015 Aanleiding De provincie geeft aan dat draagvlak en betrokkenheid van burgers en maatschappelijke organisaties

Nadere informatie

Voor een meetbare duurzame leefomgeving. Voor het verduurzamen en vergroenen van onze leefomgeving

Voor een meetbare duurzame leefomgeving. Voor het verduurzamen en vergroenen van onze leefomgeving Voor een meetbare duurzame leefomgeving Voor het verduurzamen en vergroenen van onze leefomgeving De mens in balans met de natuur! En een duurzame gebiedsontwikkeling helpt daarbij 2 Visie: Door bij de

Nadere informatie

Zorg Vast Goed NEPROM 15 mei 2014. Ad de Bont TU/e Urhahn Urban Design

Zorg Vast Goed NEPROM 15 mei 2014. Ad de Bont TU/e Urhahn Urban Design Zorg Vast Goed NEPROM 15 mei 2014 Ad de Bont TU/e Urhahn Urban Design Platform Gezond Ontwerp Gezonde steden Gezond leven in de stad Gezond ouder worden en leven in de stad Gezondheidsrisico s minimaliseren

Nadere informatie

Groen in de stad. Onderzoek naar handelingsperspectief voor provincies. Marijke Dijkshoorn, Stijn Reinhard en Rob Messelink

Groen in de stad. Onderzoek naar handelingsperspectief voor provincies. Marijke Dijkshoorn, Stijn Reinhard en Rob Messelink Groen in de stad Onderzoek naar handelingsperspectief voor provincies IPO werkgroep Natuurbeleid, 5 april 2016 Marijke Dijkshoorn, Stijn Reinhard en Rob Messelink Op zoek naar nieuw handelingsperspectief

Nadere informatie

ABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving

ABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving ABiodiversiteit en natuur & landschap in de samenleving Voorzichtig herstel bedreigde soorten Verdere achteruitgang functioneren van ecosystemen en biodiversiteit Meer aandacht voor natuur als basisvoorwaarde

Nadere informatie

NATUURBELEVING EN GEZONDHEID

NATUURBELEVING EN GEZONDHEID NATUURBELEVING EN GEZONDHEID Agnes van den Berg, Nijverdal, 2016 @agnes_vdberg Doel presentatie 2 Enquête TNS-Nipo (2015) Natuur en landschap in Overijssel belangrijk voor welzijn Onderzoek Groen dichtbij

Nadere informatie

Kinderen in Centrum gezond en wel?

Kinderen in Centrum gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Centrum gezond en wel? 1 Wat valt op in Centrum? Voor Centrum zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van

Nadere informatie

Kinderen in West gezond en wel?

Kinderen in West gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in West gezond en wel? 1 Wat valt op in West? Voor West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Kinderen in Zuid gezond en wel?

Kinderen in Zuid gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Zuid gezond en wel? 1 Wat valt op in Zuid? Voor Zuid zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Stadsdeelprofielen Den Haag 2017

Stadsdeelprofielen Den Haag 2017 Stadsdeelprofielen 17 April 18 Stadsdeelprofielen 17 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Loosduinen 5 Escamp 13 Segbroek Scheveningen 28 Centrum 36 Laak 44 Haagse Hout 51 Leidscheveen-Ypenburg 58 Tabel 1: Gezondheidsindicatoren

Nadere informatie

Marjolein Kloek. Staatsbosbeheer programma Groene Metropool

Marjolein Kloek. Staatsbosbeheer programma Groene Metropool Marjolein Kloek Staatsbosbeheer programma Groene Metropool Natuurgebieden Recreatiegebieden rond de stad Groen netwerk voor een excellent woonklimaat: denkend vanuit gebruiker begint bij de voordeur en

Nadere informatie

Herinrichting Baarskampstraat

Herinrichting Baarskampstraat Herinrichting Baarskampstraat Opening/ mededeling Gemeente Peel en Maas: Jo Claassen projectleider uitvoering Steven Duerink adviseur verkeer en vervoer Wolfgang Holz adviseur wijk, natuur en landschap

Nadere informatie

ZIJN NEDERLANDERS BUITENMENSEN?

ZIJN NEDERLANDERS BUITENMENSEN? ONDERZOEKSSAMENVATTING ZIJN NEDERLANDERS BUITENMENSEN? LANDELIJK ONDERZOEK NAAR GEWENSTE EN BESTEDE TIJD BUITEN EN BINNEN MARJOLEIN KLOEK ONDERZOEKSRAPPORT APRIL 2016 INLEIDING an buiten zijn wordt door

Nadere informatie

Katwijk kleurt Groen. De Groene Agenda: Acht aanbevelingen voor het Groen Beleid in Katwijk. Maart 2019

Katwijk kleurt Groen. De Groene Agenda: Acht aanbevelingen voor het Groen Beleid in Katwijk. Maart 2019 Katwijk kleurt Groen De Groene Agenda: Acht aanbevelingen voor het Groen Beleid in Katwijk Maart 2019 Wat is er aan de hand? Minste groen Meeste groen https://www.rtlnieuws.nl/buurtfacts/wonen/artikel/1536/dit

Nadere informatie

Hoe zetten we sport in voor kwetsbare doelgroepen passend bij de WMO? Evelien Wijdeveld en Simon Ott Sportontmoeting, 9 oktober 2013

Hoe zetten we sport in voor kwetsbare doelgroepen passend bij de WMO? Evelien Wijdeveld en Simon Ott Sportontmoeting, 9 oktober 2013 Hoe zetten we sport in voor kwetsbare doelgroepen passend bij de WMO? Evelien Wijdeveld en Simon Ott Sportontmoeting, 9 oktober 2013 Zorg en sport Zorg benadrukt het ziek zijn De patiënt wordt behandeld

Nadere informatie

Inleiding. The Good Life is daarom opgebouwd uit een aantal pijlers: 1. Gezonde Omgeving 2. Gezonde Services 3. Gezond Gedrag 4.

Inleiding. The Good Life is daarom opgebouwd uit een aantal pijlers: 1. Gezonde Omgeving 2. Gezonde Services 3. Gezond Gedrag 4. 1 Inleiding Wat bepaald woongeluk? Dat is een vraag die niet eenvoudig of snel te beantwoorden is. Er zijn namelijk verschillende aspecten van invloed en daarbij is het voor iedereen persoonlijk. Desondanks

Nadere informatie

Actieplan Groene Vrijwilligers

Actieplan Groene Vrijwilligers Actieplan Groene Vrijwilligers 2019-2021 Waarom een actieplan? Tellers, vertellers en herstellers. Allemaal mensen die zich vrijwillig inzetten voor natuur en landschap, in de stad of in het landelijk

Nadere informatie

Voor een meetbare duurzame leefomgeving Biodiversiteit en natuur als vertrekpunt bij gebiedsinrichting

Voor een meetbare duurzame leefomgeving Biodiversiteit en natuur als vertrekpunt bij gebiedsinrichting Voor een meetbare duurzame leefomgeving Biodiversiteit en natuur als vertrekpunt bij gebiedsinrichting 17 mei 2018: Mini-symposium 'De klimaatbestendige leefomgeving' Voorstellen Prisca van der Wal Directeur

Nadere informatie

Agenda Groen voor de Stad

Agenda Groen voor de Stad Agenda Groen voor de Stad Een nieuw Haags groenbeleid Derde stadsgesprek, 19 april 2016 Programma 1. Opening 2. Presentatie: resultaten gesprek met de stad 3. Deelsessies 4. Vervolg 5. Afronding en borrel

Nadere informatie

RealFit. Wat is het Doelstelling Voor wie Historie Waarom RealFit

RealFit. Wat is het Doelstelling Voor wie Historie Waarom RealFit RealFit Wat is het Doelstelling Voor wie Historie Waarom RealFit Wat is RealFit? Effectieve multidisciplinaire aanpak van overgewicht bij jongeren van 13 tot 18 jaar. De 13 weken durende cursus bevat:

Nadere informatie

0 - fase Initiatieffase Uitwerking Uitvoering Evaluatie Bijstelling

0 - fase Initiatieffase Uitwerking Uitvoering Evaluatie Bijstelling Verslag: Intervisiebijeenkomst provinciale programma s groene en gezonde schoolpleinen Locatie: Koningin Emma School Apeldoorn Datum: 2 oktober 2018 Aantal deelnemers: 18 1 Organisatoren: Jantje Beton

Nadere informatie

Herinrichting Jan Truijenstraat

Herinrichting Jan Truijenstraat Herinrichting Jan Truijenstraat Opening/ mededeling Gemeente Peel en Maas: Jo Claassen projectleider Steven Duerink Wolfgang Holz adviseur verkeer en vervoer adviseur wijk, natuur en landschap Extern Adviesbureau:

Nadere informatie

Kinderen in Zuidoost gezond en wel?

Kinderen in Zuidoost gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Zuidoost gezond en wel? 1 Wat valt op in Zuidoost? Voor Zuidoost zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor

Nadere informatie

Kansen voor gezondheid!

Kansen voor gezondheid! Gaaf Gaaf Gezond Gelderland Gelderland Kansen voor gezondheid! Kern Omgevingsvisie & Gezondheid Bereikbaarheid Mobiliteit Wonen E-transitie Klimaat Ronde tafel Omgevingswet 10-10-2018 Grootste gezondheidswinst

Nadere informatie

Beste bestuurder, Wederom ga ik ervan uit dat u in groten getale aanwezig zult zijn. Als bestuurder kunt u zich aanmelden voor.

Beste bestuurder, Wederom ga ik ervan uit dat u in groten getale aanwezig zult zijn. Als bestuurder kunt u zich aanmelden voor. GRAAG NODIG IK U UIT VOOR DE TWEEDE BIJEENKOMST VAN HET BESTUURLIJK NETWERK NATUUR OP 23-9-2015 IN BERGEN OP ZOOM. SAMEN MET DIRECTEUREN NATUURORGANISATIES MAKEN WE INZICHTELIJK HOE NATUUR KAN WORDEN INGEZET

Nadere informatie

Welkom! Hoe kunnen wetenschap en politiek elkaar helpen?

Welkom! Hoe kunnen wetenschap en politiek elkaar helpen? Welkom! Hoe kunnen wetenschap en politiek elkaar helpen? Organisatie Wim Sonnemans (PvdA-Netwerk Ruimte) Ruud Steenbeek (Pyrus - Bodem, Water en Atmosfeer) Overige Wageningse studieverenigingen Environmental

Nadere informatie

Programma Lekker Fit! ( ), resultaten en effecten

Programma Lekker Fit! ( ), resultaten en effecten Adriaan Visser Wethouder Financiën, Organisatie, Haven, Binnenstad, en Sport Bezoekadres: Stadhuis Coolsingel 40 3011 AD Rotterdam Postadres: Postbus 70012 3000 KP Rotterdam Gemeente Rotterdam t.a.v. Commissie

Nadere informatie

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009

Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009 Op weg naar speerpuntennotitie? Wat doen/deden we al? Welke gezondheidsproblemen

Nadere informatie

De waarde van groen en beleggen met een meetbaar duurzaam en meervoudig rendement. Lodewijk Hoekstra founder NL Greenlabel 30 oktober 2018

De waarde van groen en beleggen met een meetbaar duurzaam en meervoudig rendement. Lodewijk Hoekstra founder NL Greenlabel 30 oktober 2018 De waarde van groen en beleggen met een meetbaar duurzaam en meervoudig rendement Lodewijk Hoekstra founder NL Greenlabel 30 oktober 2018 Beleggen meer natuurinclusief maken Naar 2 Afstand tot de natuur

Nadere informatie

Wie zorgt er voor de oudere migrant?

Wie zorgt er voor de oudere migrant? 22 november 2017 Wie zorgt er voor de oudere migrant? Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen & gezondheid mr Chandra Verstappen Programmamanager Ouderen & gezondheid

Nadere informatie

STRUCTUURVISIE GROEN

STRUCTUURVISIE GROEN STRUCTUURVISIE GROEN Beleidsregels behoud, aanleg en compensatie van (openbaar) groen Voorwaarden bij planontwikkeling Gouda, april 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 1.1 Aanleiding Structuurvisie groen

Nadere informatie

Depressie in Zeeland

Depressie in Zeeland Depressie in Zeeland Kernpunten 15.000 119.000 19 jr en ouder ernstige depressieve klachten milde depressieve klachten ernstig depressieve klachten 19-24 jarigen 10 % 2012-2016 34% 57% 19-24 jarigen milde

Nadere informatie

Gezond Stedelijk Leven

Gezond Stedelijk Leven Gezond Stedelijk Leven Bestuurstafel Gezond Utrecht 22 juni 2017 Hier komt tekst Toke Tom Themadirecteur Sociaal Hier komt ook tekst Gemeente Utrecht Sociaal domein Utrecht 1. Profiel van de stad Gezond

Nadere informatie

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit

Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Diversiteit en Gezondheid: Geslacht, SES, Etniciteit Prof. Dr. Walter Devillé Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg UvA Vluchtelingen en Gezondheid OMGEVING POPULATIE KENMERKEN GEZONDHEIDS-

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817).

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Wolbert (PvdA) over kinderen van allochtone afkomst die overgewicht hebben (2014Z07817). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 2008 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 255 XP Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)

Nadere informatie

Het stellen van doelen

Het stellen van doelen Het stellen van doelen Het stellen van doelen is een belangrijk middel om meer buiten te gaan bewegen. Deze handleiding: Helpt je daarbij door: Te leren hoe actief je nu bent. Het stellen van SMART doelen.

Nadere informatie

Monitor Landschap: naar een landsdekkend systeem. Advies bij de verkenning monitor landschap. Advies Monitor Landschap: naar een landsdekkend systeem

Monitor Landschap: naar een landsdekkend systeem. Advies bij de verkenning monitor landschap. Advies Monitor Landschap: naar een landsdekkend systeem Monitor Landschap: naar een landsdekkend systeem Advies bij de verkenning monitor landschap Advies Monitor Landschap: naar een landsdekkend systeem 2 1. Inleiding 2. Relatie met het huidige rijksbeleid

Nadere informatie

Eerste bijeenkomst Community of Practice: natuurinclusief bouwen Een beweging genaamd Gideon

Eerste bijeenkomst Community of Practice: natuurinclusief bouwen Een beweging genaamd Gideon Eerste bijeenkomst Community of Practice: natuurinclusief bouwen Een beweging genaamd Gideon Op 18 december kwamen ruim 30 deelnemers uit verschillende disciplines (gemeenten, provincies, bouwbedrijven,

Nadere informatie

Informatorium voor Voeding en Diëtetiek

Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Majorie Former Gerdie van Asseldonk Jacqueline Drenth Jolanda van Duinen (Redactie) Informatorium voor Voeding en Diëtetiek Dieetleer en Voedingsleer Supplement

Nadere informatie

Natuur een leer ruimte voor kinderen

Natuur een leer ruimte voor kinderen Natuur een leer ruimte voor kinderen Dieuwke Hovinga Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind Onderzoek Onderzoeksgroep

Nadere informatie

Meer groen in steden en dorpen! Waarde van Groen en Blauw in Amsterdam. Ton de Nijs

Meer groen in steden en dorpen! Waarde van Groen en Blauw in Amsterdam. Ton de Nijs Meer groen in steden en dorpen! Waarde van Groen en Blauw in Amsterdam Ton de Nijs CityDeal: Waarde van Groen & Blauw in de Stad Gezondheid: luchtkwaliteit, geluid & recreatie Klimaat: wateroverlast &

Nadere informatie

Aanleiding en vraagstelling advies

Aanleiding en vraagstelling advies www.rli.nl Aanleiding en vraagstelling advies Aanleiding Gezonde leefomgeving als doel in Omgevingswet: hoe operationaliseren? Vraagstelling advies Hoe kan het omgevingsbeleid voor het stedelijk gebied

Nadere informatie

Beleidsplan Luisteren naar de basis

Beleidsplan Luisteren naar de basis Beleidsplan 2017 2022 Luisteren naar de basis Het IVN Roermond e.o. is één van de 36 lokale afdelingen in de Provincie Limburg. De afdeling Roermond e.o. heeft momenteel 250 leden. 1 Doelstellingen De

Nadere informatie

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense Werkinstructie benaderen intermediairs Sense BIJLAGE 7 Voorbeeld van de opzet van de presentatie in PowerPoint BIJLAGE 7 VOORBEELD VAN DE OPZET VAN DE PRESENTATIE IN POWERPOINT] 1 WERKINSTRUCTIE BENADEREN

Nadere informatie

Groenbeheer Westeinde. Presentatie: Nico Kelderhuis 12 november 2015

Groenbeheer Westeinde. Presentatie: Nico Kelderhuis 12 november 2015 Groenbeheer Westeinde Presentatie: Nico Kelderhuis 12 november 2015 Programma De waarde van Groen Nieuwe groenbeleidsplan Ontwikkelingen Leeuwarden Beheer Leeuwarden Het groen in Westeinde Tips voor de

Nadere informatie

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In de tabellen

Nadere informatie

Klimaatbestendige stad

Klimaatbestendige stad Klimaatbestendige stad Joke van Wensem Samenwerken aan water en klimaat Programmaplan en kennisagenda Algemeen en programmering: Deltaprogramma RA/IenM, STOWA, RWS, CAS, Deltares Projectentournee: Deltaprogramma

Nadere informatie

Ruimte voor bewegen in Nederland

Ruimte voor bewegen in Nederland Ruimte voor bewegen in Nederland Jeroen Hoyng Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen 19-maart 2014 Jabbeke NISB brengt kennis in beweging Verzamelen verrijken valideren verspreiden Bekijk het filmpje

Nadere informatie

Bewegen in Nederland

Bewegen in Nederland Onderzoeksresultaten Resultaten Monitor Bewegen en Gezondheid Bewegen in Nederland 2000-2008 Sinds 2000 meet de Monitor Bewegen en Gezondheid trends in het beweeggedrag van de Nederlandse bevolking om

Nadere informatie

degezondewijk degezondewijk

degezondewijk degezondewijk Deelnemende partijen Frank den Hertog Mireille van Poppel Willem van Mechelen Marianne Bronkhorst Menno Moerman Pieter van Wesemael Rosan van Wilgenburg Obesity Trends* among U.S. adults BRFSS, 1985 (*BMI

Nadere informatie

Samenvatting Jong; dus gezond!?

Samenvatting Jong; dus gezond!? Samenvatting Jong; dus gezond!? Deel III Gezondheidsprofiel regio Nieuwe Waterweg Noord, 2005-2008 Samenvatting rapport Jong; dus gezond!? Gezondheidssituatie van de Jeugd (2004-2006) Regio Nieuwe Waterweg

Nadere informatie

Kinderen in Nieuw-West gezond en wel?

Kinderen in Nieuw-West gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Nieuw-West gezond en wel? 1 Wat valt op in Nieuw-West? Voor Nieuw-West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor

Nadere informatie

Spijkerkwartier. Kerncijfers Wijk Stad, 2013 Spijkerkwartier Gemeente Arnhem

Spijkerkwartier. Kerncijfers Wijk Stad, 2013 Spijkerkwartier Gemeente Arnhem Kerncijfers Wijk Stad, 2013 Gemeente Inhoud : Oppervlakte en Bodemgebruik Bevolking naar geslacht Bevolking naar leeftijd Bevolking naar etnische groepen Huishoudens Bevolkingsontwikkeling Woningvoorraad

Nadere informatie

Vergroenen van het groenonderwijs. Opleidingen helpen bij groei stadsnatuur. Drs. Yvon D. Schuler

Vergroenen van het groenonderwijs. Opleidingen helpen bij groei stadsnatuur. Drs. Yvon D. Schuler Vergroenen van het groenonderwijs Opleidingen helpen bij groei stadsnatuur Drs. Yvon D. Schuler Stadsnatuur? Natuur in de stad is op te splitsen in vier hoofdtypen: bebouwing, parken, water en verbindingen.

Nadere informatie

de GezondOntwerpWijzer

de GezondOntwerpWijzer Naar een gezonde (groene) leefomgeving: de GezondOntwerpWijzer Hanneke Kruize (RIVM) Marjo Knops (Ministerie van I&M) 1 Opbouw presentatie Belang van groen in de leefomgeving Gezonde leefomgeving als beleidsthema

Nadere informatie

GELDERSE BEDRIJVENTERREINEN KLAAR VOOR DE TOEKOMST? Joost Hagens Bureau BUITEN

GELDERSE BEDRIJVENTERREINEN KLAAR VOOR DE TOEKOMST? Joost Hagens Bureau BUITEN GELDERSE BEDRIJVENTERREINEN KLAAR VOOR DE TOEKOMST? Joost Hagens Bureau BUITEN 1 Inhoudsopgave Voorstellen: Bureau BUITEN Doel onderzoek en achtergrond Definitie toekomstbestendig bedrijventerrein Methode

Nadere informatie

Bijlage 1: Windshield Survey invulformulier

Bijlage 1: Windshield Survey invulformulier Bijlage 1: Windshield Survey invulformulier Met dit formulier breng je eenvoudig alle omgevingsfactoren in kaart die invloed hebben op de gezondheid van de bewoners in jouw wijk. Windshield Survey invulformulier

Nadere informatie

Bewegen en overgewicht in Purmerend

Bewegen en overgewicht in Purmerend Bewegen en overgewicht in Purmerend In opdracht van: Spurd, Marianne Hagenbeuk Uitgevoerd door: Monique van Diest Team Beleidsonderzoek en Informatiemanagement Gemeente Purmerend mei 2009 Verkrijgbaar

Nadere informatie

Psychische Gezondheid Statushouders

Psychische Gezondheid Statushouders Psychische Gezondheid Statushouders Wat weten we en wat kunnen we doen? Symposium Gezondheid Statushouders 14 juni 2018 Evert Bloemen, arts, Pharos e.bloemen@pharos.nl 14 juni 2018 Wat weten we? Nieuwe

Nadere informatie

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018

Strategische Agenda Helmond. Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Strategische Agenda Helmond Coalitie-onderhandelingen 4 april 2018 Staat van Helmond: Hoofddoelen strategische agenda Centrale ambitie: Meer banen Meer inwoners Meer banen Verwachte groei naar 101.000

Nadere informatie

Samen op weg naar een gezonder zorglandschap Een unieke mix in Bergen en Afferden

Samen op weg naar een gezonder zorglandschap Een unieke mix in Bergen en Afferden Samen op weg naar een gezonder zorglandschap Een unieke mix in Bergen en Afferden Dr. Hans Peter Jung, huisarts Afferden (L) Dr. Miranda Laurant, lector Organisatie van Zorg en Dienstverlening, Hogeschool

Nadere informatie

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen Leeswijzer Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In de tabellen staan telkens

Nadere informatie

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In de tabellen

Nadere informatie

GROEN GROENER GROENST

GROEN GROENER GROENST GROEN GROENER GROENST DE BETEKENIS VAN GROEN VOOR ONZE LEEFOMGEVING 10 november 2011 Arda van Helsdingen Copijn Tuin- en Landschapsarchitecten DE BETEKENIS VAN GROEN VOOR ONZE LEEFOMGEVING Wat is groen?

Nadere informatie

Verslag beleidssessie GROEN NH, 14 februari 2018

Verslag beleidssessie GROEN NH, 14 februari 2018 Verslag beleidssessie GROEN NH, 14 februari 2018 Gelijktijdig met de Groendag, vond er ook een beleidssessie plaats voor de beleidsmakers en hoofden groenbeheer van de gemeenten in Noord-Holland. Deze

Nadere informatie

Kind en Natuur. Groen Pedagogisch Adviescentrum. Natuurrijk spelen, leren en leven. mail@kind-en-natuur.nl www.kind-en-natuur.nl

Kind en Natuur. Groen Pedagogisch Adviescentrum. Natuurrijk spelen, leren en leven. mail@kind-en-natuur.nl www.kind-en-natuur.nl Drs. Laura Minderhoud- van der Heijden Groen Pedagogisch Adviescentrum Kind en Natuur Natuurrijk spelen, leren en leven Ortho- en Klinisch pedagoog Ontwikkelaar groene pedagogiek Coach, trainer Begeleiding

Nadere informatie

Duurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid

Duurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid Duurzaamheid in : kansen en inspiratie Het s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid Leefomgeving Dit project draagt bij aan een gezond woon- en werkklimaat

Nadere informatie

2 2 wm m. Beh. Arnht: Streefdat:

2 2 wm m. Beh. Arnht: Streefdat: Noordereinde 60 Postbus 9955 1243 ZS 's-graveland T (035) 655 99 33 F (035)656 31 74 www.natuurmonumenten.nl Gemeente Oudewater Postbus 100 3420 DC Oudewater Beh. Arnht: Streefdat: 2 2 wm m 18.005498 IBAN

Nadere informatie

GS brief aan Provinciale Staten

GS brief aan Provinciale Staten GS brief aan Provinciale Staten Postadres Provinciehuis Postbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-holland.nl Datum Zie verzenddatum linksonder Aan Provinciale Staten Bijlagen 1 Onderwerp

Nadere informatie

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen

Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen Leeswijzer Jeugdmonitor Utrecht tabellen In de volgende werkblad(en) staan tabellen behorend bij een bepaald thema. De tabellen zijn toegespitst op de door u opgevraagde leeftijdscategorie. In de tabellen

Nadere informatie

Merkkompas Natuurmonumenten

Merkkompas Natuurmonumenten Merkkompas Natuurmonumenten Inleiding Om relevant en aansprekend te blijven, zoeken we voort - durend naar nieuwe manieren, passend bij deze tijd, om mensen aan ons te verbinden. We zien dat bijvoorbeeld

Nadere informatie

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen Gezondheidsachterstanden Gelijke kansen voor iedereen Goede gezondheid: niet voor iedereen Een goede gezondheid is een groot goed, voor de individuele burger én voor de samenleving als geheel. We worden

Nadere informatie

geïntegreerde benadering

geïntegreerde benadering Groener leren groener leren Zorgeloos en samen actief; zo zien we kinderen het liefst. Hun ontwikkeling is onlosmakelijk verbonden met spelen en ontdekken. Daarom is een groene buitenruimte onmisbaar bij

Nadere informatie

Huurderbetrokkenheid. Vera Beuzenberg Platform31. 7 november 2018

Huurderbetrokkenheid. Vera Beuzenberg Platform31. 7 november 2018 Huurderbetrokkenheid Vera Beuzenberg Platform31 7 november 2018 Even voorstellen Vera Beuzenberg Projectleider Wonen bij Platform31 Vera.beuzenberg@platform31.nl Onderwerpen: huurderbetrokkenheid, Woningwet,

Nadere informatie

DUURZAAM WIJKCONTRACT MAALBEEK

DUURZAAM WIJKCONTRACT MAALBEEK Gemeente Elsene Brussels Hoofdstedelijk Gewest DUURZAAM WIJKCONTRACT MAALBEEK Projectoproep voor bewoners «Mijn Plant-aardige Wijk» 0% asfalt 100% groen vergroening van de wijk groen- blauw netwerk duurzame

Nadere informatie

Jouw persoonlijk plan om meer buiten te bewegen

Jouw persoonlijk plan om meer buiten te bewegen Jouw persoonlijk plan om meer buiten te bewegen Soms kan het moeilijk zijn om meer buiten te gaan bewegen. Als je dat ook vindt dan ben je niet alleen! Een manier om het makkelijker te maken om te beginnen

Nadere informatie

Samenwerken aan welzijn

Samenwerken aan welzijn Samenwerken aan welzijn Richting en houvast 17 november 2017 Het organiseren van welzijn Het afgelopen jaar hebben we met veel inwoners en maatschappelijke partners gesproken. Hiermee hebben we informatie

Nadere informatie

Handreiking Gezonde Gemeente. Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente

Handreiking Gezonde Gemeente. Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente Handreiking Gezonde Gemeente Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente Handreiking Gezonde Gemeente Voor beleid en uitvoering in wijk en gemeente In de digitale Handreiking Gezonde Gemeente op Loketgezondleven.nl

Nadere informatie

Duurzaam tuinieren. door Lodewijk Hoekstra

Duurzaam tuinieren. door Lodewijk Hoekstra Duurzaam tuinieren door Lodewijk Hoekstra Lodewijk Hoekstra Groen in de genen Eigen Huis & Tuin Het roer moet om Behoefte aan kennis Green-Kids NL Greenlabel Groene Handen Trends Mens staat ver van de

Nadere informatie

Draagvlak voor natuur: van verdelen naar verbinden

Draagvlak voor natuur: van verdelen naar verbinden Draagvlak voor natuur: van verdelen naar verbinden CSA (Kris) van Koppen, Universitair hoofddocent Milieubeleid, Wageningen Universiteit 1.Karakterisering 2.Diagnose 3.Hoe verder Karakterisering: trends

Nadere informatie

Kinderen in Noord gezond en wel?

Kinderen in Noord gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Noord gezond en wel? 1 Wat valt op in Noord? Voor Noord zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Volatiele markt: relatief korte investeringstermijnen en veel verschillende domeinen die impact hebben op de sector: politiek, economie, techniek,.

Volatiele markt: relatief korte investeringstermijnen en veel verschillende domeinen die impact hebben op de sector: politiek, economie, techniek,. VTE Overijssel Toerisme en recreatie jonge en groeiende sector Snelle veranderingen - De opkomst van het begrip overtoerisme - De macht van internetplatforms en de reacties daarop - Politieke spanningen

Nadere informatie