Natuur een leer ruimte voor kinderen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Natuur een leer ruimte voor kinderen"

Transcriptie

1 Natuur een leer ruimte voor kinderen Dieuwke Hovinga Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

2 Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

3 Onderzoek Onderzoeksgroep Huidig onderzoek De leer kracht van groene schoolpleinen Leren omgaan met aanvaarbaar risico bij het gebruik van de buitenruimte in de kinderdagopvang De leerwaarde van natuur voor de taalvaardigheid van jonge kinderen Natuur als speelleeromgeving in de dagopvang Samen Opleiden 2.0 ter versterking van de samenwerking tussen de lerarenopleiding en schoolbesturen Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

4 Groen School Plein Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

5 Waarom eigenlijk? Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

6 Waarom onderwijs? Maatschappelijk belang Kind belang Biesta (2012) KwalificaOefuncOe Wereld van werk & arbeid, burgerschap SocialisaOefuncOe In standhouden van cultuur & tradioe SubjectwordingsfuncOe (persoonsvorming) Autonoom; onauankelijk in denken en handelen Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

7 Tijdsgeest

8 Onderwijs anno 2014 Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

9 Onderwijs anno 2014 De effecoeve school studiesucces/ out put denken/meten is weten ExcellenOe Onderwijs op maat adapoef/passend /gedifferenoeerd/gepersonaliseerd ICT en sociale media Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

10

11

12 Leeshond Beeld:

13 Maar ook onderwijs anno 2014 Vrije scholen groeien Onderwijsraad (Smalle kijk op onderwijskwaliteit) en WRR (Naar een lerende economie) pleiten voor meer aandacht voor de brede ontwikkeling van kinderen en minder op alleen cognioeve prestaoes. Aandacht voor groen onderwijs Groen versus Grijs (V)MBO Boerderijschool/Bosklas/Buitenklas/Lekker Buiten Groene zorgarrangementen (passend onderwijs) Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

14 Hoe komt dat? Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

15 Waarom? deze aandacht voor natuur RelaOe met gezondheid RelaOe met een gezonde ontwikkeling van kinderen RelaOe met het doel van onderwijs Meer fundamenteel van aard Het heeft te maken met - onze omgang met tijd - onze omgang met ruimte Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

16 RelaOe met gezondheid Eerder onderzoek Vitamine G Het belang van natuur voor de gezondheid Dr. Jolanda Maas VU Medisch Centrum

17 Een natuurrijke woonomgeving is gezond!

18

19 Heea dit gevolgen voor onze gezondheid? Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

20 Ja Ja!

21 Mensen met meer groen in hun woonomgeving voelen zich gezonder!

22 Bezoek aan huisarts Hart en vaten: Coronaire hartziekten (niet: beroerte, hartstoornissen hoge bloeddruk) Bewegingsapparaat Rugklachten Nek/ schouder klachten Nek / rugklachten Aandoening aan arm (niet: gewrichtsslijtage, gewrichtsontsteking) Psychische aandoeningen Depressie Angststoornissen Aandoeningen aan luchtwegen Verkoudheid Astma, COPD Neurologische aandoeningen Migraine Duizeligheid Aandoeningen van de spijsvertering InfecQeziekten van maagdarmkanaal (niet: Darmstoornissen) Diversen Diabetes UrineweginfecQes MUPS

23 Bezoek aan huisarts Bezoek aan huisarts (per 1000 patiënten)

24 Waarom is een natuurrijke omgeving goed voor de gezondheid? Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

25 + + Herstel van Stress Bewegen + + Natuur + Social contacten + Gezondheid + + Ontwikkeling van Kinderen + + Klimaat

26 Waarom is natuur goed voor kinderen? Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

27 Steeds meer dikke kinderen

28 Natuur en beweeggedrag kinderen 20 minuten doorbrengen in natuur leidt tot 5x zoveel bewegen Met name meisjes bewegen meer op natuurlijke speelplekken

29 Natuur en overgewicht Natuur en overgewicht Kinderen die binnen een straal van 500 meter van een park wonen hebben minder kans op over gewicht.

30 Kinderen die werken in een moestuin eten meer groenten en fruit

31 Natuur en de motorische ontwikkeling Betere motorische ontwikkeling na 1 jaar elke schooldag spelen in het bos

32 Natuur en welzijn kinderen Kinderen zijn de afgelopen 50 jaar steeds minder buiten gaan spelen. In dezelfde periode is de psychopathologie bij kinderen gestegen. Kinderen in een natuurarme woonomgeving hebben 6 x zo vaak last van een depressie.

33 SOjging uitgiae ADHD recepten Aantal uitgeschreven recepten voor ADHD (bron sd)

34 Natuur, schoolprestaties en concentratie Aandacht herstel door natuurrijke omgeving Kinderen met ADD/ADHD kunnen zich beter concentreren na verblijf in natuur.

35 Hoe komt dit? Dieuwke Hovinga, Lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

36 Met heel je hebben en houden fysiek, zintuiglijk, gevoelsmajg, denkmajg

37 Natuur geea leer Ojd on going play

38 AcJe reacje acje een voort durende acoviteit directe feedback zonder oordeel steeds opnieuw word je uitgedaagd Alle ontwikkelingsgebieden doen mee en elk kind kan vertrekken vanuit een ervaring of competenoe waarmee hij zich vertrouwd voelt.

39 De ontwikkeling van het zelf natuur en de ontwikkeling van kinderen De ervaring dat je onauankelijk kan denken en handelen. Ontdekken van je mogelijkheden en beperkingen: fysiek, wilskracht, moed, kracht, slimheid, vindingrijkheid. Je hebt jezelf van top tot teen ervaren

40 Groen School Plein ondersteunt de taakstelling van de school * Welzijn & welbevinden concentraje, gerichte aandacht, stressreducje Motor voor ontwikkeling interacje ik met de omgeving * Je roots thuis raken in de wereld, verbondenheid, idenjteit * Zelf onaoankelijkheid & gebondenheid

41 Bedankt voor jullie aandacht Dieuwke Hovinga Zie ook de website van het lectoraat Natuur & Ontwikkeling Kind

Vitamine G Het belang van natuur voor de gezondheid van kinderen. Dr. Jolanda Maas VU Medisch Centrum

Vitamine G Het belang van natuur voor de gezondheid van kinderen. Dr. Jolanda Maas VU Medisch Centrum Vitamine G Het belang van natuur voor de gezondheid van kinderen Dr. Jolanda Maas VU Medisch Centrum Eerder onderzoek Een groene woonomgeving is gezond! Heeft dit gevolgen voor onze gezondheid? Ja! Mensen

Nadere informatie

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid. Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid. Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Dr. Jolanda Maas Afdeling Sociale Geneeskunde VU Medisch Centrum, Amsterdam 1 Galblaasoperatie (Ulrich, 1984) Beenmergtransplantatie (Lechzin, 2010)

Nadere informatie

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid

Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Vitamine G Het belang van groen voor onze gezondheid Dr. Jolanda Maas Senior Onderzoeker VU / VUMC @Jolanda_Maas Wat is groen? Wat is gezondheid? Een toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal

Nadere informatie

Vitamine G Het effect van groene ruimte op ons welzijn Dr. Jolanda Maas

Vitamine G Het effect van groene ruimte op ons welzijn Dr. Jolanda Maas Vitamine G Het effect van groene ruimte op ons welzijn Dr. Jolanda Maas Senior Onderzoeker VU @Jolanda_Maas Inhoud Deel I: Groen en gezondheid Definities groen en gezondheid Belang van groen voor onze

Nadere informatie

Natuur en jonge mensen met dementie door Ben Janssen en Jasperina Venema

Natuur en jonge mensen met dementie door Ben Janssen en Jasperina Venema Natuur en jonge mensen met dementie door Ben Janssen en Jasperina Venema Wat heb je op dit moment met groen? wat raakt je in de natuur? wat doet het met je? welke ervaring zoek je bewust op? Relatie

Nadere informatie

Bewegen en gezondheid in de groene wijk

Bewegen en gezondheid in de groene wijk Bewegen en gezondheid in de groene wijk 10 december 2013 Bewegen en gezondheid in de groene wijk 1 Programma 08.30 uur Opening en welkomstwoord 08.40 uur Effecten van een groene leefomgeving op de gezondheid

Nadere informatie

Regionale VTV 2011. Levensverwachting en sterftecijfers. Referent: Drs. M.J.J.C. Poos, R.I.V.M.

Regionale VTV 2011. Levensverwachting en sterftecijfers. Referent: Drs. M.J.J.C. Poos, R.I.V.M. Regionale VTV 2011 Levensverwachting en sterftecijfers Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2011 Hart voor Brabant Deelrapport Levensverwachting en sterftecijfers Auteurs: Dr. M.A.M. Jacobs-van

Nadere informatie

Trends verwachte zorgvraag. Regio KAM, samen Voor Betere Zorg

Trends verwachte zorgvraag. Regio KAM, samen Voor Betere Zorg Trends verwachte zorgvraag Regio KAM, 2018-2040 samen Voor Betere Zorg Uitgangspunten (toelichting gemaakte keuzes) Inhoud presentatie Demografische ontwikkeling KAM regio en grootste gemeenten daarbinnen

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen

Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen Kernboodschappen Gezondheid Haaksbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Haaksbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Haaksbergen en de factoren die hierop

Nadere informatie

De leer kracht van groene schoolpleinen

De leer kracht van groene schoolpleinen De leer kracht van groene schoolpleinen Het gebruik van de groene buitenruimte in het onderwijsleerproces Informatie over het onderzoek Leiden, september 2013 1. INFORMATIE OVER HET ONDERZOEK Achtergrond

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal

Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal Kernboodschappen Gezondheid Oldenzaal De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Oldenzaal epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Oldenzaal en de factoren die hierop

Nadere informatie

Subregio Nederland t.o.v Sociaal economische status (SES) % / aantal subregio / regio

Subregio Nederland t.o.v Sociaal economische status (SES) % / aantal subregio / regio Tabel 1: Sociaal economische status Indicator Ridderkerk Afwijkend Subregio Nederland t.o.v Sociaal economische status (SES) % / aantal subregio / regio NL % / aantal % / aantal Percentage hoogopgeleiden

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Borne

Kernboodschappen Gezondheid Borne Kernboodschappen Gezondheid Borne De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Borne epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Borne en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

V O LW A S S E N E N

V O LW A S S E N E N LICHAMELIJKE GEZONDHEID V O LW A S S E N E N Volwassenen 2009 2 Volwassenenonderzoek 2009 Om inzicht te krijgen in de van de inwoners in haar werkgebied, heeft de GGD Zuid-Holland West in 2009 een schriftelijke

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Gemeente Nijmegen

Volwassenen (19-65 jaar) Gemeente Nijmegen Volwassenen (19-65 jaar) Gemeente Nijmegen Opleidingsniveau man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Totaal 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten,

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) West Maas en Waal

Volwassenen (19-65 jaar) West Maas en Waal Volwassenen (19-65 jaar) West Maas en Waal Opleidingsniveau man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar

Nadere informatie

Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen

Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen Samenvatting Noaberkracht Dinkelland Tubbergen Versie 1, oktober 2013 Bevolkingskrimp en vergrijzing punt van aandacht in Noaberkracht Dinkelland Tubbergen In Noaberkracht Dinkelland Tubbergen wonen 47.279

Nadere informatie

NATUURBELEVING EN GEZONDHEID

NATUURBELEVING EN GEZONDHEID NATUURBELEVING EN GEZONDHEID Agnes van den Berg, Nijverdal, 2016 @agnes_vdberg Doel presentatie 2 Enquête TNS-Nipo (2015) Natuur en landschap in Overijssel belangrijk voor welzijn Onderzoek Groen dichtbij

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Almelo

Kernboodschappen Gezondheid Almelo Kernboodschappen Gezondheid Almelo De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Almelo epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Almelo en de factoren die hierop van invloed

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Regio Nijmegen Opleidingsniveau jaar

Volwassenen (19-65 jaar) Regio Nijmegen Opleidingsniveau jaar Volwassenen (19-65 jaar) Regio Nijmegen Opleidingsniveau man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar laag midden hoog Totaal 2012 Oost NL 2012 Totaal 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar

Nadere informatie

Monitor Volwassenen 2012

Monitor Volwassenen 2012 Monitor Volwassenen 2012 Enschede Man Vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar Aantal 149 217 114 113 139 131 116 115 366 6439 Geslacht Man 100 0 48 49 50 34 55 58 49 50 Vrouw 0 100 52 51 50 66 45 42 51

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Groesbeek

Volwassenen (19-65 jaar) Groesbeek Volwassenen (19-65 jaar) Groesbeek man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Totaal 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Twenterand

Kernboodschappen Gezondheid Twenterand Kernboodschappen Gezondheid Twenterand De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Twenterand epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Twenterand en de factoren die hierop

Nadere informatie

Kinderen in West gezond en wel?

Kinderen in West gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in West gezond en wel? 1 Wat valt op in West? Voor West zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Beuningen

Volwassenen (19-65 jaar) Beuningen Volwassenen (19-65 jaar) Beuningen man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Totaal 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Heumen

Volwassenen (19-65 jaar) Heumen Volwassenen (19-65 jaar) Heumen Opleidingsniveau man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Totaal 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Druten

Volwassenen (19-65 jaar) Druten Volwassenen (19-65 jaar) Druten Opleidingsniveau man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Totaal 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Millingen aan de Rijn

Volwassenen (19-65 jaar) Millingen aan de Rijn Volwassenen (19-65 jaar) Millingen aan de Rijn Opleidingsniveau man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Totaal 2008 Aantal correct ingevulde vragenlijsten,

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Wierden

Kernboodschappen Gezondheid Wierden Wierden Twente Nederland Kernboodschappen Gezondheid Wierden De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Wierden epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Wierden en de factoren

Nadere informatie

Kinderen in Centrum gezond en wel?

Kinderen in Centrum gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Centrum gezond en wel? 1 Wat valt op in Centrum? Voor Centrum zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van

Nadere informatie

Kinderen in Zuid gezond en wel?

Kinderen in Zuid gezond en wel? GGD Amsterdam Uitkomsten Amsterdamse gezondheidsmonitor basisonderwijs 13-14 Kinderen in Zuid gezond en wel? 1 Wat valt op in Zuid? Voor Zuid zijn de cijfers van de Jeugdgezondheidsmonitor van schooljaar

Nadere informatie

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013 Samenvatting Twente Versie 2, oktober 2013 Twente varieert naar stad en platteland In Twente wonen 626.500 mensen waarvan de helft woont in één van de drie grote steden. Tot 2030 zal de Twentse bevolking

Nadere informatie

GROENE GEZONDE STUDENTEN

GROENE GEZONDE STUDENTEN GROENE GEZONDE STUDENTEN Samenvatting van een onderzoek naar een groene gezonde studieomgeving Nicole van den Bogerd, Coosje Dijkstra, Jaap Seidell & Jolanda Maas ACHTERGROND De laatste jaren komt er steeds

Nadere informatie

SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST

SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST Naam : Adres : Postcode / woonplaats : Geboortedatum : Telefoonnummer : privé... E-mail : Huisarts : plaats Ziektekostenverzekeraar : Pakket SPORTMEDISCH ONDERZOEK d.d. Reden

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Wijchen

Volwassenen (19-65 jaar) Wijchen man vrouw 19-35 jaar Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse Achtergrond en algemene kenmerken Volwassenen (19-65 jaar) Wijchen 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden

Nadere informatie

Etniciteit volgens CBS-classificatie (uit GBA) Oldenzaal Twente hoog (HBO,

Etniciteit volgens CBS-classificatie (uit GBA) Oldenzaal Twente hoog (HBO, Monitor Volwassenen 2012 Etniciteit volgens CBS-classificatie (uit GBA) Nederlands 84 88 79 88 89 83 84 91 86 83 Marokkaans 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 Turks 9 2 12 6 2 6 9 1 6 4 Surinaams 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Nadere informatie

Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum

Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Hoe blijf ik (psychisch) gezond?! Simone Traa Klinisch psycholoog psychotherapeut Medische Psychologie, Máxima Medisch Centrum Inhoud Definitie gezond Biopsychosociaal model Psychische gezondheid Stress

Nadere informatie

BIJLAGEN BIJ HOOFDSTUK 3

BIJLAGEN BIJ HOOFDSTUK 3 Moeilijk werken Gezondheid en de arbeidsdeelname van migrantenvrouwen Myra Keizer Saskia Keuzenkamp BIJLAGEN BIJ HOOFDSTUK 3 Bijlage B 3.1 Overzicht respondenten focusgroepsgesprekken... 2 Bijlage B 3.2

Nadere informatie

Ouderen (65+) West Maas en Waal

Ouderen (65+) West Maas en Waal Opleidingsniveau 65-74 jaar 75+ jaar laag midden hoog Totaal 65+ Regio Nijmegen man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 258 262 299 221 392 68 47 520 6233 17015 502 Achtergrond

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Lingewaal

Volwassenen (19-65 jaar) Lingewaal man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland Oost NL 183 236 82 149 188 159 141

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen

Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen Kernboodschappen Gezondheid Dinkelland & Tubbergen De GGD Twente verzamelt in opdracht van Noaberkracht Dinkelland Tubbergen epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Noaberkracht

Nadere informatie

Mevrouw Wentink (91), klant Sensire Gendringen

Mevrouw Wentink (91), klant Sensire Gendringen Mevrouw Wentink (91), klant Sensire Gendringen Informatie en advies over voeding en dieet Eten is meestal iets heel vanzelfsprekends. Maar soms gebeurt er iets waardoor u opeens op uw voeding moet letten.

Nadere informatie

Groene schoolpleinen

Groene schoolpleinen 2013 Groene schoolpleinen Een wetenschappelijk onderzoek naar de effecten voor basisschoolleerlingen Dr. Jolanda Maas Rebekah L. Tauritz, MSc Arianne van der Wal, MSc Dr. Dieuwke Hovinga Colofon Titel:

Nadere informatie

Omgevingsanalyse Urk 19-11-2013

Omgevingsanalyse Urk 19-11-2013 Omgevingsanalyse Urk 19-11-2013 Programma Onderdeel Tijd Presentatie omgevingsanalyse 18.00-18.45 Interactief deel in twee groepen 18.45-19.30 Plenaire terugkoppeling 19.30-19.45 Afsluiting 19.45-20.00

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Culemborg

Volwassenen (19-65 jaar) Culemborg Volwassenen (19-65 jaar) Culemborg man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Geldermalsen

Volwassenen (19-65 jaar) Geldermalsen man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse Volwassenen (19-65 jaar) Geldermalsen 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland

Nadere informatie

Volwassenen (19-65 jaar) Maasdriel

Volwassenen (19-65 jaar) Maasdriel Volwassenen (19-65 jaar) Maasdriel man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 19-35 jaar 35-50 jaar Opleidingsniveau 50-65 jaar laag midden hoog Totaal Regio Rivierenland

Nadere informatie

SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST VeVa

SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST VeVa SPORTMEDISCHE VRAGENLIJST VeVa Naam Geboortedatum Telefoonnummer E-mail Datum onderzoek Reden van onderzoek O Verplichte keuring voor O Advieskeuring omdat Bij vragen die onduidelijk zijn kunt u een vraagteken

Nadere informatie

Ademtherapie. Voor emotionele stabiliteit, ontspanning, sneller herstel en meer vitaliteit.

Ademtherapie. Voor emotionele stabiliteit, ontspanning, sneller herstel en meer vitaliteit. Ademtherapie Voor emotionele stabiliteit, ontspanning, sneller herstel en meer vitaliteit. Voor wie? Voor iedereen! Onze snel veranderende moderne samenleving met alle uitdagingen, stress, afleiding en

Nadere informatie

Ouderen (65+) Beuningen Opleidingsniveau

Ouderen (65+) Beuningen Opleidingsniveau man vrouw 65-74 jaar 75+ jaar laag midden hoog Totaal 65+ Regio Nijmegen Oost NL 2012 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 332 337 361 308 430 108 110 669 6233 17015 528 Achtergrond

Nadere informatie

Tabellenboek Volwassenenmonitor 2013 - Hattem. Algemene gegevens

Tabellenboek Volwassenenmonitor 2013 - Hattem. Algemene gegevens Tabellenboek Volwassenenmonitor 2013 - Algemene gegevens Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse Burgerlijke staat 196 221 82 144 198 424 5459 N=196 N=221 N=80 N=141 N=196 N=417

Nadere informatie

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure?

De oudere patiënt. De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? De kwetsbare oudere: Is de verpleegkundige het verband tussen Care & Cure? Roel Mulder verpleegkundig specialist Stichting Coloriet Lelystad Roel Mulder verpleegkundig Inleiding De oudere patiënt Wat is

Nadere informatie

Ouderen (65+) Gemeente Nijmegen Opleidingsniveau

Ouderen (65+) Gemeente Nijmegen Opleidingsniveau man vrouw 65-74 jaar 75+ jaar laag midden hoog Totaal 65+ Regio Nijmegen Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 485 587 564 508 654 171 218 1072 6233 17015 547 Achtergrond en algemene

Nadere informatie

Volwassenen (19+) Regio Nijmegen

Volwassenen (19+) Regio Nijmegen man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar 65-74 jaar 75-84 jaar Opleidingsniveau 85+ jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse

Nadere informatie

Ouderen (65+) Heumen Opleidingsniveau

Ouderen (65+) Heumen Opleidingsniveau man vrouw 65-74 jaar 75+ jaar laag midden hoog Totaal 65+ Regio Nijmegen Oost NL 2012 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 320 312 336 296 310 122 189 632 6233 17015 619 Achtergrond

Nadere informatie

Volwassenen (19+) Heumen

Volwassenen (19+) Heumen Opleidingsniveau man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar 65-74 jaar 75+ jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 568 598

Nadere informatie

Volwassenen (19+) Millingen aan de Rijn

Volwassenen (19+) Millingen aan de Rijn man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar 65-74 jaar Opleidingsniveau 75+ jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 418 501

Nadere informatie

Ouderen (65+) Regio Nijmegen

Ouderen (65+) Regio Nijmegen 65-74 jaar 75-84 jaar Opleidingsniveau 85+ jaar laag midden hoog Totaal 65+ Oost NL 2012 man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 2977 3256 3517 2264 452 4027 942 1113 6233

Nadere informatie

Ouderen (65+) Wijchen

Ouderen (65+) Wijchen Opleidingsniveau 65-74 jaar 75+ laag midden hoog Totaal 65+ Regio Nijmegen Oost NL 2012 man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 267 338 330 275 382 92 112 605 6233 17015

Nadere informatie

Ouderen (65+) Ubbergen

Ouderen (65+) Ubbergen 65-74 jaar 75+ jaar laag midden hoog Totaal 65+ Regio Nijmegen Oost NL 2012 man vrouw Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 514 527 623 418 647 160 217 1041 6233 17015 527 Achtergrond

Nadere informatie

Ouderen (65+) Druten

Ouderen (65+) Druten man vrouw 65-74 jaar Opleidingsniveau 75+ jaar laag midden hoog Totaal 65+ Regio Nijmegen Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 266 282 308 240 383 89 59 548 6233 17015 Oost NL

Nadere informatie

Volwassenen (19+) Druten

Volwassenen (19+) Druten man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar 65-74 jaar Opleidingsniveau 75+ jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse 468 543 75

Nadere informatie

Volwassenen (19+) Nijmegen

Volwassenen (19+) Nijmegen Volwassenen (19+) Nijmegen man vrouw 19-35 jaar 35-50 jaar 50-65 jaar 65-74 jaar Opleidingsniveau 75+ jaar laag midden hoog Totaal Regio Nijmegen Oost NL 2012 Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar

Nadere informatie

Is onze zorg over De Zorg een terechte zorg?

Is onze zorg over De Zorg een terechte zorg? Is onze zorg over De Zorg een terechte zorg? 09-04-2013 Peter Spaans Achmea, partner van de Unie KBO 1 De zorg is feitelijk zeer succesvol.. 2 2 3 3 3 Nederlanders leven langer gezond Mede dankzij betere

Nadere informatie

Natuur als uitdaging voor kinderen

Natuur als uitdaging voor kinderen Natuur als uitdaging voor kinderen Wat is de betekenis van natuurervaringen voor de ontwikkeling van kinderen? Ontdekken van nieuwe literatuur Accentverschuiving van Kinderen voor natuur naar Natuur

Nadere informatie

FACTSHEET. Gezondheid en natuur

FACTSHEET. Gezondheid en natuur FACTSHEET Gezondheid en natuur M. van Santvoort Oktober 2014 Inleiding Waarom deze factsheet over gezondheid en natuur? Veel mensen geven aan dat zij zich ontspannen voelen in de natuur. Dit is een beleving

Nadere informatie

Sensire CVA-nazorg. Beroerte, hoe nu verder?

Sensire CVA-nazorg. Beroerte, hoe nu verder? Sensire CVA-nazorg. Beroerte, hoe nu verder? is onderdeel van Sensire. CVA-nazorg. Beroerte, hoe nu verder? Als u getroffen bent door een cerebro vasculair accident (CVA), beter bekend als een beroerte,

Nadere informatie

Questionnaire (in Dutch): LASAC602 / LASAD602 / LASAE602 / LASAF602 / LASAG602 / LASAH602

Questionnaire (in Dutch): LASAC602 / LASAD602 / LASAE602 / LASAF602 / LASAG602 / LASAH602 In the LASA 600-series Health and chronic diseases is determined in waves C, D, E, F, G, and H in which case the proxy was interviewed. (In wave C the same questionnaire was also administered to the respondent.)

Nadere informatie

Zorg voor geest kost nog steeds het meest

Zorg voor geest kost nog steeds het meest Zorg voor geest kost nog steeds het meest Publicatiedatum: 28-11-2013 In is 19,6 miljard euro uitgegeven voor de behandeling van psychische stoornissen, 22% van de totale uitgaven voor zorg en welzijn

Nadere informatie

Kernboodschappen Gezondheid Enschede

Kernboodschappen Gezondheid Enschede Kernboodschappen Gezondheid Enschede De GGD Twente verzamelt in opdracht van de gemeente Enschede epidemiologische gegevens over de gezondheid van de bevolking in Enschede en de factoren die hierop van

Nadere informatie

DEMENTIA MIGRANS. Onderweg naar een sociaal medische aanpak van dementie & diversiteit. Ali Lahdidioui - Internist ouderengeneeskunde - HagaZiekenhuis

DEMENTIA MIGRANS. Onderweg naar een sociaal medische aanpak van dementie & diversiteit. Ali Lahdidioui - Internist ouderengeneeskunde - HagaZiekenhuis DEMENTIA MIGRANS Onderweg naar een sociaal medische aanpak van dementie & diversiteit Ali Lahdidioui - Internist ouderengeneeskunde - HagaZiekenhuis IN HET KORT De cijfers - waar staan we nu? Wat gebeurt

Nadere informatie

MEDISCHE VRAGENLIJST

MEDISCHE VRAGENLIJST MEDISCHE VRAGENLIJST Naam : Adres : Postcode / woonplaats : Geboortedatum : Telefoonnummer : privé... E-mail : Huisarts : plaats Ziektekostenverzekeraar : Pakket Reden van onderzoek : Vragen die onduidelijk

Nadere informatie

50-64 jaar jaar jaar

50-64 jaar jaar jaar Gezondheidsmonitor 2016 in cijfers: tabellenboek 19+ voor gemeente. Onderzoek 2016/2017, GGD Gelderland Zuid Toelichting: de n (aantal respondenten per vraag) kan verschillen. Een! betekent minder dan

Nadere informatie

Bijlagen bij hoofdstuk 6 Met zorg gezond leven

Bijlagen bij hoofdstuk 6 Met zorg gezond leven Bijlagen bij hoofdstuk 6 Met zorg gezond leven 1 Bijlage 6.1 Gezondheid en zorg Tabel B6.1 Niet-roken en verantwoord alcoholgebruik onder 12-plussers, naar achtergrondkenmerken, 2004 (in procenten) niet-roken

Nadere informatie

19-35 jaar jaar jaar jaar

19-35 jaar jaar jaar jaar Gezondheidsmonitor 2016 in cijfers: tabellenboek 19+ voor gemeente CULEMBORG. Onderzoek 2016/2017, GGD Gelderland Zuid Toelichting: de n (aantal respondenten per vraag) kan verschillen. Een! betekent minder

Nadere informatie

Sensire Astma en COPD

Sensire Astma en COPD Sensire Astma en COPD is onderdeel van Sensire. Astma en COPD Omgaan met veranderingen Astma en COPD. In veel opzichten lijken deze ziekten op elkaar. In beide gevallen kan er sprake zijn van benauwdheid

Nadere informatie

Nijmegen jaar jaar. 75+ jaar laag midden hoog

Nijmegen jaar jaar. 75+ jaar laag midden hoog Gezondheidsmonitor 2016 in cijfers: tabellenboek 19+ voor gemeente NIJMEGEN. Onderzoek 2016/2017, GGD Gelderland Zuid Toelichting: de n (aantal respondenten per vraag) kan verschillen. Een! betekent minder

Nadere informatie

NEDER-BETUWE /2017, GGD

NEDER-BETUWE /2017, GGD Gezondheidsmonitor 2016 in cijfers: tabellenboek 19+ voor gemeente NEDER-BETUWE. Onderzoek 2016/2017, GGD Gelderland Zuid Toelichting: de n (aantal respondenten per vraag) kan verschillen. Een! betekent

Nadere informatie

Verhalen van binnen en buiten Spel verhalen die in- en uitlopen.

Verhalen van binnen en buiten Spel verhalen die in- en uitlopen. Verhalen van binnen en buiten Spel verhalen die in- en uitlopen. Jolanda Snoek, Elly Hitters, Janneke Hagenaar copyright www.de-actviteit.nl We maken ruimte voor grote verhalen! In beelden zie je hoe spelverhalen

Nadere informatie

Zaltbommel man vrouw jaar jaar jaar jaar jaar laag midden hoog jaar 65+ jaar ZB 16 ZB 12 GZ '16 GZ '12 NL '16

Zaltbommel man vrouw jaar jaar jaar jaar jaar laag midden hoog jaar 65+ jaar ZB 16 ZB 12 GZ '16 GZ '12 NL '16 Gezondheidsmonitor 2016 in cijfers: tabellenboek 19+ voor gemeente ZALTBOMMEL. Onderzoek 2016/2017, GGD Gelderland Zuid Toelichting: de n (aantal respondenten per vraag) kan verschillen. Een! betekent

Nadere informatie

Sensire Hartfalen. is onderdeel van Sensire.

Sensire Hartfalen. is onderdeel van Sensire. Sensire Hartfalen is onderdeel van Sensire. Hartfalen Bij hartfalen is er sprake van een tekort schietende pompfunctie van het hart. Het hart pompt minder bloed door het lichaam. Dit kan allerlei oorzaken

Nadere informatie

Partners Dr. Dieuwke Hovinga (Hogeschool Leiden, Lector Natuur en Ontwikkeling Kind)

Partners Dr. Dieuwke Hovinga (Hogeschool Leiden, Lector Natuur en Ontwikkeling Kind) Projecttitel: Groene schoolpleinen fase 2 Inventariseren van concrete aanbevelingen voor de manier waarop groene schoolpleinen duurzaam en gezond ingericht kunnen worden. Aanvrager Dr. Jolanda Maas (CAH

Nadere informatie

Sensire diëtisten Uw leven. Uw voeding. Uw diëtist.

Sensire diëtisten Uw leven. Uw voeding. Uw diëtist. Sensire diëtisten Uw leven. Uw voeding. Uw diëtist. is onderdeel van Sensire. De diëtist. Specialist op het gebied van voeding en dieet. Iedere dag is er eten. Eten is onderdeel van ons leven en onze cultuur.

Nadere informatie

Voor 0-18 jaar. Sensire kinderdiëtist. Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56

Voor 0-18 jaar. Sensire kinderdiëtist. Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56 Sensire kinderdiëtist Voor 0-18 jaar Wat eet jij? www.sensirediëtisten.nl 0900 88 56 De kinderdiëtist Iedere dag is er eten. Eten is onderdeel van ons leven en onze cultuur. Het is verbonden aan gezelligheid

Nadere informatie

HE E Z E GEZONDHEID & WELZIJN. De gezondheid van het kind is volgens ouder (heel) blij. Meest voorkomende problemen: Regio: 8%

HE E Z E GEZONDHEID & WELZIJN. De gezondheid van het kind is volgens ouder (heel) blij. Meest voorkomende problemen: Regio: 8% Jeugdmonitor 0-11 jaar -LEENDE -2014 HE E Z E GEZONDHEID & WELZIJN 85% 87% 97% Het kind voelde zich de afgelopen 3 maanden De gezondheid van het kind is volgens ouder (heel) blij 17% 21% (heel) goed Meest

Nadere informatie

Groen voor kinderen met een ondersteuningsvraag. Koen de Jonge Lerarenopleider Thomas More Hogeschool Rotterdam Lectoraat Natuur & ontwikkeling kind

Groen voor kinderen met een ondersteuningsvraag. Koen de Jonge Lerarenopleider Thomas More Hogeschool Rotterdam Lectoraat Natuur & ontwikkeling kind Groen voor kinderen met een ondersteuningsvraag Koen de Jonge Lerarenopleider Thomas More Hogeschool Rotterdam Lectoraat Natuur & ontwikkeling kind 1) Doelen van het komende uur. Je hebt aan het einde

Nadere informatie

Tabellenboek Ouderenmonitor Deventer

Tabellenboek Ouderenmonitor Deventer Tabellenboek Ouderenmonitor 2013 Aantal correct ingevulde 230 244 441 51 492 Burgerlijke staat N=228 N=241 N=424 N=48 N=472 Gehuwd, samenwonend 75 49 65 26 61 Ongehuwd, nooit gehuwd geweest 3 6 5 3 5 Gescheiden

Nadere informatie

Inventarisatie behoeften van

Inventarisatie behoeften van Inventarisatie behoeften van werkenden met een chronisch ziekte overzicht behoeften In dit deel van het onderzoek brengen we de behoefte aan praktische ondersteuning in kaart van werkenden met een chronische

Nadere informatie

Gezondheidsverklaring

Gezondheidsverklaring Gezondheidsverklaring 1. Algemene gegevens Achternaam: Voornaam: Geboortedatum: Geslacht: man / vrouw Adres: Postcode+plaats: Land: Wat is uw beroep: Hoeveel uren werkt u gemiddeld per week? uur Wie is

Nadere informatie

VOLWASSENEN EN OUDERENPEILING 2012

VOLWASSENEN EN OUDERENPEILING 2012 VOLWASSENEN EN OUDERENPEILING De volwassenen en ouderenpeiling heeft als doel om op systematische wijze ontwikkelingen in gezondheid en leefstijl van inwoners in kaart te brengen. Ongeveer.00 inwoners

Nadere informatie

Tabellenboek Volwassenenmonitor Steenwijkerland

Tabellenboek Volwassenenmonitor Steenwijkerland Tabellenboek Volwassenenmonitor 2012 - Algemene gegevens Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse Burgerlijke staat 190 215 85 142 198 425 5459 N=190 N=214 N=79 N=135 N=190 N=404

Nadere informatie

INFOKAART OUDEREN EN CHRONISCHE ZIEKTEN

INFOKAART OUDEREN EN CHRONISCHE ZIEKTEN INFOKAART OUDEREN EN CHRONISCHE ZIEKTEN Inleiding Ouderdom komt met gebreken. Deze uitspraak gaat zeker niet bij alle ouderen op. Een meerderheid heeft immers geen ernstige chronische aandoening of heeft

Nadere informatie

32% 51% schoolverzuim laatste 4 weken 52% migraine of regelmatig ernstige hoofdpijn. 22% 15/16 jr

32% 51% schoolverzuim laatste 4 weken 52% migraine of regelmatig ernstige hoofdpijn. 22% 15/16 jr Kinderen in beeld In deze infographic is een aantal belangrijke resultaten over de gezondheid en het welzijn van kinderen tot 12 jaar in Gelderland-Midden weergegeven. De resultaten zijn afkomstig uit

Nadere informatie

De juiste voeding, advies op maat

De juiste voeding, advies op maat De juiste voeding, advies op maat Veelzijdig in zorg Voedingsvoorlichting & Dieetadvies Vérian, veelzijdig in zorg Vérian biedt u een breed aanbod aan zorgdiensten, 24 uur per dag, 7 dagen in de week.

Nadere informatie

Voor de door u aangevraagde keuring zijn de hieronder aangekruiste blokken van bijzonder belang. U dient deze in ieder geval te beantwoorden.

Voor de door u aangevraagde keuring zijn de hieronder aangekruiste blokken van bijzonder belang. U dient deze in ieder geval te beantwoorden. VRAGENLIJST In deze vragenlijst worden een aantal vragen over uw gezondheid gesteld. Beantwoord alle vragen zo spontaan mogelijk. Het is niet de bedoeling dat u uitvoerig of lang gaat nadenken. De vragenlijst

Nadere informatie

Tabellenboek Volwassenenmonitor Hardenberg. Algemene gegevens

Tabellenboek Volwassenenmonitor Hardenberg. Algemene gegevens Tabellenboek Volwassenenmonitor 2012 - Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse Burgerlijke staat 173 223 95 153 182 430 5459 N=173 N=222 N=84 N=144 N=167 N=395 N=5162 Gehuwd, samenwonend

Nadere informatie

Hersentumoren en rijbewijs. Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum

Hersentumoren en rijbewijs. Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum Hersentumoren en rijbewijs Naam: prof. dr. Jan J.Heimans Functie: Neuroloog VU medisch centrum Gezondheidsproblemen kunnen de rijvaardigheid beïnvloeden. Hiervoor zijn twee redenen: 1. Het vermogen om

Nadere informatie

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar

Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Alcoholgebruik Psychosociale gezondheid Genotmiddelen Voeding, bewegen en gewicht Seksueel gedrag Samenvatting en aanbevelingen Monitor jongeren 12 tot 24 jaar Jongerenmonitor In 2011 is in de regio IJsselland

Nadere informatie

Tabellenboek Volwassenenmonitor Olst-Wijhe

Tabellenboek Volwassenenmonitor Olst-Wijhe Tabellenboek Volwassenenmonitor 2012 - Algemene gegevens Aantal correct ingevulde vragenlijsten, bruikbaar voor analyse Burgerlijke staat 206 248 91 151 225 467 5459 N=205 N=248 N=88 N=146 N=220 N=454

Nadere informatie

Inzet van games in de praktijk van het verpleeghuis. Hogeschool Zuyd, juni 2012

Inzet van games in de praktijk van het verpleeghuis. Hogeschool Zuyd, juni 2012 Inzet van games in de praktijk van het verpleeghuis Hogeschool Zuyd, juni 2012 1 SilverFit maakt systemen voor virtuele revalidatie SilverFit maakt een systemen voor virtuele fysiotherapie en ouderenfitness

Nadere informatie