Jaarverslag 1993 Instituut Wiskundige Dienstverlening Eindhoven

Transcriptie

1 Jaarverslag 1993 Instituut Wiskundige Dienstverlening Eindhoven Citation for published version (APA): Molenaar, J. (1994). Jaarverslag 1993 Instituut Wiskundige Dienstverlening Eindhoven. (IWDE report; Vol. 9401), (Jaarverslag Instituut Wiskundige Dienstverlening Eindhoven; Vol. 1993). Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven. Document status and date: Gepubliceerd: 01/01/1994 Document Version: Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record Please check the document version of this publication: A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website. The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review. The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers. Link to publication General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal. If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the Taverne license above, please follow below link for the End User Agreement: Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us at: openaccess@tue.nl providing details and we will investigate your claim. Download date: 01. May. 2019

2 t(j) Technische Universiteit Eindhoven lnstituut Wiskundige Dienstverlening Eindhoven RAPPORT IWDE JAARVERSLAG 1993 J. Molenaar \\\\\yta februari 1994 Den Dolech2 Postbus MB Eindhoven

3 Rapport IWDE JAARVERSLAG 1993 J. Molenaar februari 1994 lnstituut Wiskundige Dienstverlening Eindhoven Faculteit Wiskunde en Informatica Technische Universiteit Eindhoven Postbus MB EINDHOVEN tel

4 INSTITUllT WISKUNDIGE DIENSTVERLENING EINDHOVEN IN 1993 In 1993 vierde het Instituut Wiskundige Dienstverlening Eindhoven (IWDE) zijn eerste lustrum. Ter gelegenheid hiervan werd er in november een druk bezocht symposium gehouden onder bet motto "Wiskunde Werkt!". In de voordrachten werd er allereerst ingegaan op de specifieke aspecten van wiskundetransfer tussen universiteit en bedrijfsleven. Daarna waren er voordrachten met voorbeelden uit de IWDE-praktijk. Aan de presentatie van het IWDE binnen en buiten de TUE is dit jaar veel aandacht besteed. Naar aanleiding van bet lustrum hecft het Instituut aandacht gekregen in de pers en voor de radio. Vee) moeite is gedaan om het midden- en kleinbedrijf (MKB) te bereiken. De waarde van het "produkt" wiskunde wordt in hct MKB in het algcmeen totaal niet onderkend. Om hierin verandering te brengen is er voor gekozen de InnovatieCentra als tussenschakels te Iaten fungeren. Een vijftal InnovatieCcntra zijn bczocht om, aan de hand van IWDE-projecten, de medewerkers een indruk te gevcn van de tocpassingsmogelijkhcdcn van wiskundc. Verdcr is het IWDE met een stand vertegenwoordigd gewecst bij diverse, daartoe geeigende gelegenheden en zijn in het Mededelingenblad van de faculteit Wiskunde en Informatica uitvoerige besprekingen van IWDE-projectcn verschenen. De omvang van het contractonderwijs is in 1993 teruggelopen vcrgeleken met het jaar daarvoor. Een van de oorzaken daarvan is dat een goed lopende serie cursussen op het gebied van statistiek en proefopzetten bij OAF Trucks B. V. plotseling werd afgebroken door het faillissement van dit bedrijf. Opgemerkt zij dat de belangstelling voor aile PAO-cursussen danig achteruit is gegaan in het afgelopen jaar. Dit houdt waarschijnlijk direct verband met de economische recessie. De omvang van de contractresearch stabiliseen.jc zich. Een grove indeling van de projecten waaraan in 1993 is gewerkt geeft hct volgende bceld te zien: statistiek 3x, optimaliseren 2x, mathematische fysica 2x, geometric 2x, operations research l x en coderingstheorie 1 x. 2

5 JAAROVERZICHT IWDE 1993 Personele bezetting prof.dr. P.L. Cijsouw (directeur, part-time) (PLC) mevr. M.J.P.L. Dankers~Heruer (secretaresse, part-time} dr. J. Molenaar (JM} dr. S.W. Rienstra (SWR) Van september 1992 tot en met februari 1993 is dr. J. Spoelstra van de Universiteit van Potchefstroom, Zuid-Afrika, te gast geweest bij het IWDE. Aan genoemde universiteit is men zeer gc interesseerd in wat hct instituut doct en wil men soortgelijke activiteiten starten. Dr. Spoelstra heeft enkcle projecten uitgevoerd en bijgedragen aan het tweede-fase onderwijs. Contractresearch ~ Shell, Moerdijk, I Optimalisatie van de glycolproduktie. De implcmentering van de optimaliseringsalgoritmen is afgerond. De resultaten voorspeld door het gebruikte model blijken zeer goed overeen te komen met meetgegevens. Uitvoering: J.L. de Jong, SWR. Afgerond: december. - Shell, Moerdijk, II Datavereffening in de etheenoxidcfabriek. Er zijn algoritmen ontwikkeld en in software ge"implemcnteerd om tcgelijkertijd toevalligc en systcmatischc fouten in de meetgegevens te schatten. Uitvoering: D.J. Maxwell, JM. Afgerond: december. - Philips Lighting, Eindhoven, I Optimalisering van de verlichting van sportvelden. Er zijn verbeteringen aangebracht m de methode van optimaliseren. Uitvoering: J. Spoelstra. Afgerond: februari. - Eldim, Arcen Electrochemisch boren van koelgatcn in turbinebladen. Er werden twee inleidende, kortetermijn onderzoeken verricht. Uitvocring: M.J. Noot, J.K.M. Jansen. Afgerond: september. Dit contact heeft gelcid tot een door Eldim bekostigde promotieplaats. 3

6 - Van Geel, Boxtel Ontwikkeling en implementatie van algoritmen voor de produktieplanning van plafondelementen. Uitvoering: B. Veltman, C.P.M. van Hoesel, J.K. Lenstra, S. Tiourine. Afgerond: december. - KEMA, Arnhem Advisering bij de statistischc analyse van meteorologische tijdreeksen in het kader van onderzoek naar het broeikaseffect. Uitvoering: JM. Afgerond: december. - Philips Lighting, Eindhoven, II Literatuuronderzoek naar efficicnte berekeningswijzen voor vormfactoren. Deze vormen een essentieel onderdeel van verlichtingsberekeningen. Uitvoering: R.R. van Hassel, JM. Afgerond: november. - DOW Benelux, Terneuzen Een reeds eerdcr ontwikkeld model voor de beschrijving van stromingsinstabiliteiten in polymeren is numeriek gelmplementccrd. Uitvocring: JM. Afgerond: september. Robert Bosch Verpakkingsmachines, Weert De programma's voor het bcrckcnen van rcchthoekige schouders zijn cnigszins aangepast. Tevens is er programmatuur gcschrevcn en gelcvcrd voor het berekcncn van ronde schouders. Uitvoering: JM. Afgerond: juli. - Pneuffec B.V., Hoofddorp Ontwerp en numerieke implementatic van ccn foutencorrigcrende code voor de positionering van een as. Uitvoering: H.C.A. van Tilborg, SWR. - Rock woo\ Lapinus B.V., Roermond Berekening van de marktpcnctratic van Rockwool uit de resultaten van steekproeven. Uitvoering: J.T.M. Wijnen. 4

7 Contractondcrwijs In samenwerking met PAO-N zijn er twee cursussen met open inschrijving georganiseerd: Chaos en Voorspelbaarheid, 3-5 maart. Docenten: F. Takens (RUG), H.W. Broer (RUG), J. Molenaar (TUE). - Environmental Modelling, december. Docent: C. Coles (Glasgow). Een derde cursus over de Eindige Elementen Methode was georganiseerd voor maar is niet doorgegaan vanwege gcbrek aan bclangstelling. april, Uit een enquete onder 750 pcrsoncn blcck cr niet voldoende belangstelling te zijn voor cursussen over "Asymptotische Methoden en Industriele Toepassingen" en "Mathematical Modelling of Mechanical Problems". Door SWR is geparticipeerd in de voorbercidingcn van en de wcrvmg voor een serie cursussen "Industriele Wiskunde met de PC". Medegefinancierd door COMETT zijn er vijf cursussen tot stand gekomen: "Toegepaste Statistiek en Data-analyse", "Kwaliteitscontrole: Toepassing van Statistische Methodcn", "Voorraadheheersing in de Praktijk", "Optimaliseringsmethoden in de Logistiek" en "Digitale Signaalbewerking: een Wiskundige Aanpak". Hiervan zijn de volgende twee cursussen gehouden: - Tocgepaste Statistiek en Data-analyse, 4, 12, 18 mei. Docent: JJ.M. Rijpkema. - Digitale Signaalbewerking: een Wiskundige Aanpak, 9, 16, 23 JUm. Docent: H.G. ter Morsche. Voor de overige drie cursussen zijn uitvoeringen voorbcreid; wegens gebrek aan belangstelling konden zij echter niet doorgaan. 5

8 Public Relations Om het IWDE bekendheid te gevcn zijn er diverse acties ondernomen: - Voordrachten voor de staf van lnnovatiecentra aan de hand van voorbcelden van IWDEprojecten. Bezocht zijn de InnovatieCentm in Den Haag ( 15/3), Utrecht ( 18/3), Heerlen (22/3), Venlo (23/4) en Arnhem (\0/5). - Interviews met de IWDE-staf in het IVO Magazine, september-nummer, en de Leeuwarder Courant, 4 december. - Het IWDE is aanwezig gewcest met ecn stand bij de Bedrijven Contact Dagen in het Beursgebouw ( 14 en 15 september), de projectendag van het IVO (22 september), bet symposium Operations Research en Europese Logistiek van de faculteit Wiskunde en Informatica (11 juni) en het IWDE-symposium (23 november). - Bespreking met de directie van het CWI, Amsterdam, over de organisatie van wiskundige contractresearch in Nederland, I december. - Kort interview met Omroep Brabant, 8 december. - Bijdragen over het IWDE in het Mededelingenblad van de faculteit Wiskunde en Informatica: Rondom het IWDE, 7/9/92, JM Acoustic Ranging, 2511, SWR Proefopzetten, 17/5, E.E.M. van Bcrkum Passage Stafcttendiise Jangs weefgarcn, 27/9, A.A.F. van de Yen Het boren van pijpen, 22/10, JM. IWDE-lustrumsym posium Het eerste lustrum van het IWDE is gevicrd op 23 november met een symposium getiteld "Wiskunde Werkt!". Er waren meer dan hondcrd belangstellenden. De sprekers en voordrachten waren: 6

9 - prof.dr. M. Rem, Algemene inleiding - prof.dr. J.H. van Lint, Transfer van wiskundckennis - ir. W.A. Koumans, Ook met computers kun je niks zonder wiskunde - ing. A. van Hoek, prof.dr. J.K. Lenstra, dr.ir. C.P.M. van Hoesel, Planningsoptimalisering van bet produktieproces bij Van Geel Metal B.V. - dr. R.J. Koopmans, dr. J. Molenaar, Wiskunde en de polymeerfabricage bij DOW Benelux. Een verslag van dit symposium verschcen in de Cursor van 2 december. Intern Onderwijs Bijdragen aan eerste-fase onderwijs: -Lid examencommissies van Jan Aarts {W, 24/6) en Didier Lemmens (W, 15/9), JM. - Lid promotiecommissie J.B.H.M. Schulten, UT, 18/2, SWR. - Gastcolleges Akoestiek bij N, SWR. - Medebegeleider afstudeeronderzoek F.R.A.M. Standaert, SWR. Bijdragen aan tweede-fase onderwijs: - Begeleiding van een project over chaostheorie door cursisten van de ontwerpersopleiding "Wiskunde voor de Industrie" door JM. - Begeleiding van cen project over aero-akoestiek door cursisten van de ontwerpersopleiding "Wiskunde voor de lndustrie" door SWR. - Begeleiding door JM van buitenlandse studenten die in Nederland in ECMI-verband stage liepen: S. Smith uit Linz (Oostenrijk), bij DOW Benelux, Terneuzen. Onderwerp: Bersted theory: numerical prediction of the linear visco-elastic parameters of molten polymers. D.J. Maxwell uit Strathclyde (Schotland), bij Shell Moerdijk. Onderwerp: Data reconciliation with systematic errors and non-linear constraints. - Organiseren van cindprojecten van cursisten van de ontwerpersopleiding "Wiskunde voor de lndustrie": 7

10 S.R. Tiourine, bijdrage aan contractresearch van het IWDE voor Van Geel Metal B.V., Boxtel, april januari N. Lous, Hollandse Signaalapparaten, Hengelo, september maart (Mede)begeleiden van eindprojecten van cursisten van de ontwerpersop1eiding "Wiskunde voor de Industrie": J.W. Knobbe, Gasunie, Groningen, februari maart 1993 (JM). N. Lous, Hollandse Signaalapparaten, Hengelo, september maart 1994 (SWR). Voordrachten - 23 november: Voordracht door JM in kader IWDE-symposium. Zie a1daar oktober: Industriele Wiskunde, P-colloquium, faculteit Wiskunde en Informatica, JM december: The shoulder in packing machines, ECMI-meeting "Europaische Experten fur Osterreichische Betriebe", Steyr, Oostenrijk, JM. Bezoek symposia e.d. - Wiskunde bij het modelleren van waterstromingen, WITW -mini-symposium, Rijkswaterstaat, Den Haag, 12 januari, JM. - Werkbespreking over Continuing Education van ECMI, Lambrecht (Duitsland), januari 1993, J.J.M. Rijpkema, SWR. - 7-de ECMI Congres, Montecatini (ltalie), 1-5 maart, PLC, SWR. - 29ste Nederlands Mathematisch Congres, Amsterdam, 16 april, SWR, JM, PLC. - Studiedag MKBffUE, Eindhoven, II mei, PLC, JM. - FOM-symposium Stromingsleer, Veldhoven, II mei, SWR. - Predictability and non-linear modelling in natural sciences and economics, Wageningen, 5-7 april, JM. - Wiskunde in bedrijf, CWI, Amsterdam, 8 oktobcr, SWR, JM. - Stevin symposium, Kerkrade, november, SWR, JM. - ECMI Industry Meeting, Steyr (Oostenrijk), december, JM. 8

11 Journal of Engineering Mathematics (JEM) Door SWR is bet assistent editorschap van de JEM gecontinueerd. In 1993 zijn er 73 artikelen aangeboden, waarvan er 32 zijn geaccepteerd voor publikatie. Werkgroep lndustricie en Toegepaste Wiskunde (WITW) Door JM is, als secretaris van deze door het Wiskundig Genootschap (WG) ingestelde werkgroep, een eindrapport geschreven. Hierin zijn vervat een aantal aanbevelingen betreffende de dienstverlening van het WG aan de industrieel en toegepast wiskundigen in Nederland. Het rapport is besproken op de ledenvergadering van het WG in april te Amsterdam. Enkele hoofdlijnen van het rapport zijn overgenomen. De werkgroep wordt voortgezet in afgeslankte vorm. Rapporten IWDE IWDE IWDE IWDE IWDE IWDE IWDE IWDE IWDE IWDE IWDE Een Interaktief Programma voor Proefopzetten, Verslag en Handleiding, E.E.M. van Berkum, A.G. de Waal Optimizing the Illumination of Sports Grounds, J. Spoelstra Jaarverslag 1992, JM Comments on an Optimization Method for the Illumination of Sports Grounds, J. Spoelstra Recurrence Times in Series of Bernoulli Trials, JM Voorspelbaarheid van Klimaatreeksen. De Bijdrage van de Chaostheorie, JM A Note on the Excess Heat Generated by a Right-Angled Thermode, SWR Het Bepalen van het Krommingsprofiel van een Ketel, H.G. ter Morsche Modelbeschrijving van de Produktieplanning bij Van Gee] Systems, C.P.M. van Hoesel, J.K. Lcnstra, S. Tiourine, B. Veltman Computer Graphics. Het Berekenen van Vormfactoren, R.R. van Hassel Data Reconciliation at the EO Plant of Shell Nederland Chemie Moerdijk, JM KEMA Report MOF , Trends and extreme values m climatological time series: What do they tell about climate change? H. Visser, JM. 9

12 Voorbereide Publicaties - Negative dimensions of the turbulent dissipation.field, W. v.d. Water, J. Herweyer, J. Molenaar, submitted to Phys. Rev. E. - Trend estimation and regression analysis in climatological time series: an application of structural time series models and the Kalman filter, H. Visser, J. Molenaar, submitted to J. of Climate. - Modelling polymer melt flow instabilities, J. Molenaar, R. Koopmans, accepted for publication in the jan./feb. issue, 1994, of J. of Rheology. - Geometry of the shoulder of a packaging machine, J. Boersma, J. Molenaar. 10