Landmacht. Terugblik op Leren solliciteren Vernieuwd Gereedstellingsproces Kroon geeft visie op leiderschap

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Landmacht. Terugblik op 2012. Leren solliciteren Vernieuwd Gereedstellingsproces Kroon geeft visie op leiderschap"

Transcriptie

1 Landmacht Personeelsblad van de Koninklijke Landmacht nummer 10 december 2012 Terugblik op 2012 Leren solliciteren Vernieuwd Gereedstellingsproces Kroon geeft visie op leiderschap Landmacht 1

2 facebook.com/landmacht twitter.com/landmacht Landmacht nummer 10 december 2012 Inhoud Adreswijzigingen: Als in de code op uw adresstrook onder meer uw militaire registratie nummer is afgedrukt (voorafgegaan door de letter T ) dan heeft het geen zin om een adreswijziging aan de redactie van het blad Landmacht te sturen. U dient in dat geval zelf via PeopleSoft je persoonsgegevens te wijzigen. Klik hiervoor op Startpagina P&O-selfservice op het Defensie Intranetportaal. De redactie is niet geautoriseerd om adressen te wijzigen. Reservisten die niet in staat zijn via selfservice hun adreswijziging door te geven, kunnen het formulier wijzigen adres en/of gegevens contactpersonen bij noodgevallen downloaden op de nl/personeel/reservisten. Het formulier vervolgens opsturen naar: DCHR, Postbus 295, 7500 AG Enschede. Postactieven en veteranen kunnen een wijziging sturen naar PLC/ Sie LPD/Postactieven, PB 90004, 3509 AA, Utrecht, of info.postactieven@rnla.mindef.nl. Sinds 1 december 2011 is de nieuwe Abonnementenwet van kracht. Deze is van invloed voor abonnementen van betalende abonnees. Kijk voor meer informatie op de website en de specifieke pagina voor dit blad. Betalende abonnees dienen contact op te nemen met Abonnementenland: (10 eurocent per minuut) of via de website voor abonneren, adreswijzigingen en overige vragen. Voorpagina: Een minimischutter van de B-compagnie van 17 Painfbat in actie, tijdens de niveau IV-test van zijn eenheid in het besneeuwde oefenterrein van het Duitse Gefechtsübungszentrum Altmark. Foto: Kpl1 Joshua Laisina. 12 Jaaroverzicht 2012 Mooie beelden, harde cijfers 16 Gereedstellingsproces: Gerichter trainen voor operationele inzet 20 Boek Marco Kroon: Een leider moet het heilige vuur hebben 22 ATLANTA: Het verschil maken met je sollicitatie 24 ATLANTA: Kennis is kracht - nog steeds 27 Defensie en industrie zoeken synergie 30 AMOL-nieuwe-stijl is een succesformule Colofon Landmacht is een uitgave van de Koninklijke Landmacht, geproduceerd door het Dienstencentrum Defensiemedia. Hoofdredactie: Kolonel Joland Dubbeldam Eindredactie: Kapitein Roel van de Wiel Vormgeving: Grafisch Bedrijf Audiovisuele Dienst Defensie Den Haag Druk: OBT bv Den Haag, ISSN: Oplage: stuks Redactieadres: Kromhoutkazerne MPC 55A Postbus AA Utrecht MDTN * KPN redactielandmacht@mindef.nl Adreswijzigingen: Zie linkerkolom 10 Afscheid generaal Oostendorp Generaal zonder druk 4 Gezien 6 Van Commandant Landstrijdkrachten 7 Berichten 32 Personeelsberichten 33 Photoshoot 34 Berichten 36 Waargenomen Editoriaal-Peter Majoor, dat voelde zo oud. Hardleers noemde ik hem toch vaak bij zijn rang. Een vilein vingertje wees dan mijn kant op, gelukkig wel altijd met een grijns onder z n grijze snor: De naam is Peter. Ik meldde me graag aan zijn bureau. Peter, stafofficier materieelprojecten, had meestal wel een goed verhaal voor de Landmacht. Omgebouwde Colts, testje met de Mossberg. En als-ie geen nieuws had, zocht hij wel wat, ter plekke. Wacht eens even, zei hij dan met zijn zilveren grijns. Hij scrollde dan even driftig door zijn mail en 18 Rampenoefening met ziekenhuizen Grip op de chaos dan vond-ie wat. Met een goedkeurend knikje concludeerde hij: Dit is leuk. Ik ben eerlijk gezegd vergeten wat majoor Peter als jonge militair en volwassen officier allemaal heeft gedaan, maar in dat napluizen van zijn mailbox meende ik altijd de can-do-mentaliteit te herkennen die wij goede militairen graag toedichten. Hulpvaardigheid, enthousiasme en trots voor zijn werk toonde hij in elk geval. Tussen alle PSV-posters op zijn kantoormuur prijkte jarenlang een Landmacht-pagina. Mijn artikel, zijn verhaal. De Knoop werd de Kromhout, de PSV-muur een open werkvlek. In het nieuwe landmachthoofdkwartier schudde ik hem eind november de hand 28 CBRN-capaciteit gegarandeerd Binnen twee uur overal in Nederland Landmacht + Quest In deze Landmacht is een extra magazine bijgevoegd: Quest. Deze speciale editie van de Quest is een samenwerking tussen Defensie en het populair wetenschappelijk tijdschrift. Deze samenwerking is tot stand gekomen om de werving een impuls te geven. Als grootste werkgever van Nederland zijn we jaarlijks op zoek naar duizenden nieuwe militairen. Een kijkje achter de schermen biedt de lezer de mogelijkheid om de wereld van Defensie te leren kennen. We wilden u deze Quest niet onthouden. Veel leesplezier! bij de receptie voor zijn Functioneel Leeftijdsontslag. Hij grijnsde wel, maar had helemaal geen zin afscheid te nemen. Je zag m denken: wat voelt dit oud. Ik haalde het niet in m n hoofd hem nu majoor te noemen. Wandelend van de receptie terug naar het legeringgebouw realiseerde ik me dat 2012 het jaar was van de harde boodschap, maar dat veel te vaak niet vanwege FLO - het jaar wordt van het daadwerkelijke afscheid. Aan de mensen die we vaarwel zeggen heeft het niet gelegen. Kapitein Roel van de Wiel Eindredacteur Landmacht

3 Landmacht Gezien Indruk Ze had genoten, stelde ze. En ze was onder de indruk; van de professionals met expertise op hun vakgebied, die vorm geven aan de Koninklijke Landmacht. De nieuwe minister van Defensie, Jeanine Hennis-Plasschaert, liet zich woensdag 28 november uitvoerig rondleiden en bijpraten over de kracht van de landmacht, tijdens een werkbezoek aan Schaarsbergen. Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif trad op als haar gastheer en toonde haar de kracht van zijn mensen. Hij trok met haar het oefenterrein in, om haar een indruk te geven van onze taken en aan zijn mensen voor te stellen. Foto: kap (r) Evert-Jan Daniëls 4 Landmacht Landmacht 5

4 Landmacht Column Landmacht Berichten Nederlands munitieonderhoudsgebouw in Bergen geopend Van Commandant Landstrijdkrachten De landmacht heeft eindelijk een eigen permanent munitiecomplex in het Duitse Bergen, waar vier keer per jaar drie wekenlang door haar eenheden wordt geschoten. Op het munitiecomplex Feberskamp werd 26 november het munitieonderhoudsgebouw officieel geopend. Nawoord Als krijgsmacht omarmen we onze tradities. Niet altijd, want soms zijn ze hinderlijk en staan ze vernieuwing in de weg. Maar meestal zijn ze voor ons een bindend element, iets wat ons versterkt in onze kameraadschap. En ik vind het een goede traditie om aan het einde van het jaar even pas op de plaats te maken en terug te kijken. Dus een beetje een nawoord als voorwoord. Op Feberkamp wordt tijdens de schietserties dagelijks munitie verstrekt en ingenomen. Dag- en nachtwerk, onder alle denkbare weersomstandigheden. Tot 2008 gebeurde dit in de open lucht of in boogtenten, sindsdien in civiel gehuurde tenten. Vanwege de grote bijkomende kosten is besloten tot een permanente oplossing; een permanent gebouw dat voldoet aan alle eisen van deze tijd was het jaar waarin de reductie een gezicht kreeg. Van de plantafel wordt overtolligheid ineens iets van vlees en bloed. Met een gezicht en met een peoplesoftnummer. En dat doet pijn. Heel veel pijn. Het was ook het jaar van de verkiezingen. Gelukkig hebben we Defensie en het CLAS op de politieke agenda kunnen zetten. En het was het jaar van te weinig inzetbaar materieel en te laag gevulde eenheden. Majoor Rene Schoenmaker ontvangt de sleutel van het nieuwe complex. Landmachtbaas zet onderwijs aan het denken De regels lopen soms achter op de werkelijkheid en hoge Cito-score geeft school geen meerwaarde. Met deze prikkelende stellingen hield luitenant-generaal Mart de Kruif zich donderdag 22 november niet in tijdens de jaarlijkse lezing van het Nederlands Instituut voor onderwijs en opvoedingszaken (NIVOZ). Tijdens een feestelijke plechtigheid werd de sleutel van het nieuwe pand door de Dienst Vastgoed Defensie via het Defensie Munitie Bedrijf (eigenaar van het complex) overhandigd aan majoor Rene Schoenmaker, commandant van 230 Clustercompagnie. Die eenheid levert de mensen die in het nieuwe gebouw aan het werk gaan. Het was dus een moeilijk jaar, maar geen rampjaar. Het land was niet reddeloos, de landmacht niet radeloos en onze mensen zeker niet redeloos. Met enorm veel trots en doorzettingsvermogen is de winkel nooit gesloten. Integendeel, de klanten staan in rijen voor onze deur. We opereren in Afghanistan, Afrika en Europa, bereiden ons voor op een mogelijke inzet in Turkije en zijn steeds meer ingezet om ons land ook intern veilig te houden. staat als dat nodig is. Daarom wens ik alle mannen en vrouwen die dienen bij de Koninklijke Landmacht en hun thuisfront, waar ook ter wereld, heel fijne kerstdagen en een fantastisch nieuw jaar. De landmachtcommandant trok in Driebergen parallellen tussen leiderschap en verantwoordelijkheid bij Defensie en het onderwijs. De Kruif: Als leider moet je binnen de regels het doel bereiken. Toch spoorde De Kruif het onderwijspersoneel aan de randen op te zoeken, want doelstelling staat boven regelgeving. Soms moet je jezelf overwinnen, bijvoorbeeld in het aanspreken van ouders op het gedrag van hun kind. Je mentale grenzen opzoeken en zelfs overschrijden, dat maakt onze beroepen identiek. Leer denken De landmachtbaas stelde dat de democratie kwetsbaar is bij onderwijs dat zich voorstaat op meetbare resultaten, zoals de Cito-toets. De combinatie van veel informatie en gebrek aan vaste overtuiging noemt De Kruif potentieel gevaarlijk in een staatsvorm waar de stem van het volk regeert. Ik vind het daarom een borging van de democratie als wij onze kinderen ook leren te denken. Want denken is diepgang, waarmee oppervlakkigheid per definitie minder kans krijgt. En daar zijn wij allen bij gebaat. Dat alles was niet mogelijk geweest zonder datgene waar het bij de Koninklijke Landmacht om draait: de mens. Niet het schip, noch het vliegtuig, maar de mens is ons platform. Die mens is super high-tech, want hij leert iedere dag, kan zich overal aanpassen en heeft geen stroom nodig om onder alles omstandigheden te kunnen doorgaan. Maar die mens ontleent zijn kracht vooral uit het thuisfront, wat ons onder alles omstandigheden steunt, onze kinderen opvoedt en altijd voor ons klaar Luitenant-generaal Mart de Kruif Commandant Landstrijdkrachten Prins bezoekt Landmachtraad Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje heeft woensdag 14 november een werkbezoek gebracht aan de Koninklijke Landmacht. Op de Kromhoutkazerne te Utrecht woonde hij de Landmachtraad bij; het maandelijks overleg van de Commandant Landstrijdkrachten en zijn ondercommandanten. Tijdens de Landmachtraad werd onder meer gesproken over het belang van samenwerking tussen Defensie, defensie-industrie en onderzoeksinstituten voor de ontwikkeling van innovatief defensiematerieel. Ook de maatschappelijke meerwaarde van de Koninklijke Landmacht kwam aan bod. 6 Landmacht Landmacht 7

5 Landmacht Berichten De Kodiak komt eraan De eerste twee Kodiak genie-doorbraaksystemen zijn begin november op de Lunettenkazerne in Vught overgedragen aan de Defensie Materieel Organisatie. Met deze multifunctionele ondersteuningsvoertuigen krijgt de genie een beresterke vervanger voor de Leopard I genietank. Zeven kerninstructeurs hebben intussen hun fabrieksopleiding op het voertuig afgerond (zie foto). Zij ontwikkelen nu de leermodules voor de uiteindelijke gebruikers van de Kodiak. Naar verwachting wordt de Kodiak midden 2013 overgedragen aan de landmacht. Daarna kunnen de eerste voertuigcommandanten, chauffeurs en mineurs worden opgeleid. Namens de DMO nam brigadegeneraal Peter Engelhart, sous-chef Projecten, begin november de sleutel voor de Kodiak in ontvangst van Harold Westermann van fabrikant Rheinmetall Landsysteme. Deze eerste van in totaal tien ondersteuningsvoertuigen zijn bestemd voor opleiding en training. Genietaken De Kodiak is toegerust voor genietaken onder zware weer- en terreinomstandigheden, zowel bij militaire inzet als bij humanitaire noodhulp. Zo kan het systeem na een natuurramp de weg vrij maken voor civiele hulpdiensten. En met zijn negen meter lange graafarm kan graafwerk worden verricht, maar kan hiermee ook zwaar gereedschap als een betonhamer, grondboor of betonschaar worden gehanteerd. Daarnaast kan het voertuig dienst doen als zogeheten mijndoorbraaksysteem. Landmacht tweetbox De landmacht is goed vertegenwoordigd in de Social Media. Een blik in de 26 november Download hier tekst van geweldige #nivoz #onderwijs #leiderschap Must read! Koninklijke Landmacht shared a link. 26 november Missie Kunduz Mark, Richard en Roelof, van de Luchtmobiele Brigade uit Assen gaan op missie naar Kunduz. De militairen gaan Afghaanse burgers opleiden tot politieagent 9 people like 24 november Missie Max: fantastische sfeer in voormalig Vliegkamp Valkenburg. En Fanfarekorps Natres steelt de 23 november M'n afstudeerfilm die ik in mei VIDEO: Bekijk em nu! De film over dagen november Nederlandse luchtverdediging mogelijk naar Turkije ter bescherming bevolking en grond-gebied. #patriot #landmacht 21 hebben elkaar gisteren gevonden in een real life oefening op De Dommel. 19 november Rood erekoord uitgereikt ; uitmuntende stafadjudant en geweldige collega. 13 november US gen Hamm ontvangen. Leidt alle VS mil inspanningen in Afrika. Start voor nog meer samenwerking,ook daar de mens het beslissende platform. Genisten oefenen autowrak boven water Genisten van 105 Brugcompagnie hebben eind november een autowrak uit de rivier de Dommel gehaald bij Den Bosch. Voor waterschap De Dommel een bevrijding, voor de landmachteenheid een mooie praktijkoefening. De brandweer stuitte eind 2011 tijdens een duikoefening op vier meter diepte op het wrak. De auto was al vanaf 1991 vermist. Bergen was geen eenvoudige klus, daarom vroeg het waterschap de landmacht om hulp. Via het Bureau Nationale Operaties van 13 Gemechaniseerde Brigade, dat de samenwerking tussen Defensie en civiele instanties coördineert, belandde het verzoek bij de genisten van 105 Brugcompagnie (Operationeel Ondersteuningscommando Land). De commandant van het duikpeloton, luitenant Ton de Jong: Dit soort klussen is in zoverre moeilijk dat het altijd op improviseren aankomt. Onze duikers hebben hefballonnen aan de bovenkant van het voertuig vastgemaakt en die opgeblazen. Eenmaal aan de oppervlakte heeft de berger, de YBZ-takelauto, hem naar de kant gesleept en uit het water getrokken. Luchtmobiele bevo s verleggen grenzen bij Waterlinie De bevoorradingscompagnie van 11 Luchtmobiele Brigade is half november tot het uiterste gegaan tijdens een zogenoemde adventure run op een bijzonder, historische locatie. De driedaagse training vond plaats langs de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het verleggen van fysieke en mentale grenzen was onder meer het doel van de oefening. De militairen deden tegelijkertijd kennis op over de rijke geschiedenis van de Waterlinie. Op verschillende plekken langs het parcours overwonnen de rode baretten hindernissen. Zij verplaatsten zich per kano, fiets, step of gewoon te voet. Een van de uitdagingen was het geblinddoekt handgranaat werpen, waarbij ze volledig moesten vertrouwen op een buddy. Leeslijst voor leiders 43 Mechbrig Om leiders binnen 43 Gemechaniseerde Brigade extra te trainen en prikkelen heeft brigadegeneraal Hans van der Louw de Commander's Reading List on Leadership opgesteld. Het is een lijst met essentiële boeken die je helpen je leidinggevende skills nog beter te ontwikkelen. De brigadecommandant reikte de lijst officieel uit aan overste Ernst Dobbenberg, de langst dienende ondercommandant bij de brigade. Op de lijst staan boeken die elk op hun eigen manier een interessant licht werpen op leiderschap. De Commander's Reading List van 43 Mechbrig wordt geregeld geüpdate, onder andere op basis van tips aan de chef staf of via facebook. Nederlandse gewonden in Amerikaanse Blackhawks Word vrienden en check de landmacht op: Facebook (facebook.com/landmacht) Twitter Ruim vierhonderd militairen van 11 Luchtmobiele Brigade hebben half november met Nederlandse en Amerikaanse helikopterbemanningen deelgenomen aan de oefening Wolf King. De rode baretten oefenden in Zuid-Nederland met twee Apache-gevechtshelikopters, twee Chinook- en twee Amerikaanse Blackhawktransporthelikopters het geïntegreerd optreden van land- en luchtmachteenheden. De Blackhawks werden ingezet als medische transporthelikopters. De belangrijkste reden voor de samenwerking met de Amerikaanse helikopterbemanningen was het oefenen van de internationale procedures voor de afvoer van gewonden. Deze konden nu onder verschillende omstandigheden en tot in detail worden doorgenomen. Zo zijn er regels rond de overdracht van gewonden aan de zogenoemde flight nurse. Om patiënten tijdens de vlucht zo goed mogelijk te behandelen, moeten de militair verpleegkundigen zoveel mogelijk informatie hebben over medische status. De medische evacuatievluchten vonden ook plaats tijdens andere oefendisciplines. Zo werd ook het Air assault-optreden getraind. 8 Landmacht Landmacht 9

6 Afscheid luitenant-generaal Oostendorp Generaal zonder druk 10 Landmacht Luitenant-generaal der cavalerie Lex Oostendorp, de tiende Inspecteurgeneraal der Krijgsmacht (IGK), trad eind november terug vanwege zijn Functioneel Leeftijdsontslag. TEKST: KAP Roel van de Wiel Een Inspecteur-generaal der Krijgsmacht komt te laat noch te vroeg. In de drie jaar dat hij IGK was, leefde luitenant-generaal Lex Oostendorp zijn eigen grondregel zo goed als het ging na. Oostendorp, de negende IGK na pionier prins Bernhard, liet zijn chauffeur Jimmy regelmatig de dienstauto langs de kant van de weg parkeren. Te vroeg voor een bezoek, dus maar netjes om de hoek wachten tot de afgesproken aankomsttijd. Niet zozeer vanwege zijn reputatie, maar vooral uit respect voor het instituut IGK en de mensen die hem graag op gepaste wijze willen ontvangen. Oostendorp liet Jimmy het gaspedaal ook weleens juist een extra duwtje geven, om toch op tijd te komen. Of het generaalsvoertuig de McDrive in draaien, omdat een vol schema geen ruimte bood voor een gezonde maaltijd. Chez Jimmy noemde de opperofficier der cavalerie een achterbankdiner uit de hamburgerstraat op den duur maar quasi-chic. De IGK is nou eenmaal veel op pad. Als Inspecteur der Veteranen, bemiddelaar voor de individuele defensiemedewerker en onafhankelijk adviseur van de minister (zie kader) is hij altijd op zoek naar het persoonlijke verhaal. De mens in de (ex-)defensiemedewerker, daar is het m om te doen. En die vind je tijdens werkbezoeken. Bij bataljons op de kazerne, directies en secties op de gang en uitgezonden eenheden in de eetzaal. In oefenterreinen achter het pantser en aan de stamtafel van veteranencafés. Generaal Oostendorp kwam overal, drie jaar lang, en luisterde naar iedereen die hij sprak. Met hun meningen peilde hij de tendens en bouwde hij visies en adviezen. Mensen-mens? Zo wil hij zichzelf niet noemen. Luis in de ministeriële pels? Te negatief. Deze functie stond niet op mijn lijstje, geeft hij eerlijk toe. "Achteraf kijk ik er met enorm veel plezier op terug, maar vooraf vroeg ik me af of de IGK er wel toe doet." Op de Koninklijke Militaire Academie, waar hij zich in 1978 pas als 22-jarige huzaar meldde, voorspelden ze expliciet dat hij nooit generaal zou worden. Te oud, was de boodschap. Sindsdien miste ik de druk generaal te moeten worden. Misschien heeft dat geholpen: ik ben nooit bezig geweest met mijn volgende baan. Een waslijst aan commando s en chef-functies volgde - steeds op het juiste moment, op de juiste plaats, in de juiste rol. Hij was Battlegroupcommandant in Bosnië, plaatsvervangend landmachtcommandant in Utrecht en Directeur Operaties in Den Haag. In het Operatiecentrum hebben ze m na zijn vertrek niet meer terug gezien. Nog een basisregel: ga nooit op bezoek bij je vorige functie. Je opvolger zal zich op z n vingers gekeken voelen. Dat wil ik niet. Uiteindelijk werd Oostendorp driesterrengeneraal op de Zwaluwenberg. Tot 29 november, zijn militaire pensioendatum. Nu zal hij ook daar voorlopig niet meer komen. Uit principe, maar ook om afstand te nemen. Even geen Defensie meer voor mij. De organisatie is bij de volgende generatie in goede handen. IGK nummer elf, luitenant-generaal der mariniers Ton van Ede, zal dus niet door de tiende inspecteur worden geïnspecteerd. Generaal Oostendorp heeft zijn tijd gehad, en die verbruikt met goed luisteren, zuivere hulp bieden en zinnig advies geven. En hij wilde op tijd zijn, elk werkbezoek weer. Uit respect voor de gastheer en diens respect voor het instituut. Niet te vroeg, niet te laat. En desnoods met een maag vol Chez Jimmy. Luitenant-generaal A.C. (Lex) Oostendorp Rotterdam, 1956 Opleidingen (o.a.): Dienstplichtig huzaar, School Reserveofficieren Cavalerie (1977) Koninklijke Militaire Academie (1982) Stafdienst, Hogere Krijgsschool (1991) Hogere Militaire Vorming (1993) Hogere Vorming, Collège Interarmées de Défense (1996) Functies (o.a.): Commandant Tankpeloton Commandant Verkenningspeloton 13 Pantserbrigade Commandant Tankeskadron Commandant 11 Tankbataljon Stafofficier Algemeen Beleid KL Chef kabinet Bevelhebber Landstrijdkrachten Hoofd afdeling Doctrine, Opleiding en Training KL Chef kabinet Chef Defensie Staf Commandant 13 Gemechaniseerde Brigade Plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten Directeur Operaties, Defensiestaf Inspecteur-generaal der Krijgsmacht Uitzendingen (o.a.): Battle group SFOR 3, Bosnië-Herzegovina (1997) Assistant Chief of Staff Joint Military Affairs, hoofdkwartier SFOR Bosnië-Herzegovina (2003) Inspecteur-generaal der Krijgsmacht De IGK is adviseur van de minister, hij is bemiddelaar en treedt op als Inspecteur der Veteranen (IDV). In alle gevallen staat de (ex) defensiemedewerker ongeacht of hij of zij militair of burger is centraal. Sinds 1945 kent de krijgsmacht een IGK. Hij staat naast de formele organisatiestructuur van het ministerie en legt rechtstreeks verantwoording af aan de minister van defensie. Deze positie garandeert de onafhankelijkheid van de IGK. De IGK heeft toegang tot alle delen van de defensieorganisatie en is bevoegd om alle documenten in te zien en iedere vergadering bij te wonen. Op deze wijze kan hij inhoud geven aan zijn drie hoofdtaken. De IGK en zijn staf is gehuisvest op landgoed De Zwaluwenberg bij Hilversum. IGK op intranet: Portaal > Snel naar...> Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht Landmacht 11

7 De Koninklijke Landmacht in 2012 De landmacht is wereldwijd inzetbaar. De B-compagnie en verkenners van 11 Infanteriebataljon (11 Luchtmobiele Brigade) trainden in juni met 1 Parabataljon van de South African Army in de Noord Kaap het grondoptreden. Ook militairen van 240 Dienstencompagnie en 421 Hospitaalcompagnie (OOCL) trainden mee. Tijdens de oefening Peregrine Sword in het Duitse Wildflecken wordt 11 Air Manoeuvre Brigade gecertificeerd en worden vele andere landmachteenheden ingezet De twee tankbataljons van de landmacht zijn opgeheven, de bijbehorende regimenten, Regiment Huzaren van Sytzama en Regiment Huzaren Prins van Oranje, ontbonden De planningsfase van het masterplan ATLANTA, waarin de reorganisatie van de landmacht is uitgewerkt, is afgerond; de landmacht is daarmee on track en al bezig met de uitvoering De samenwerking met het ministerie van Veiligheid en Justitie is sterk geïntensiveerd Met de levering van de laatste CV90 s aan 42 Pantserinfanteriebataljon Limburgse Jagers is de gehele pantserinfanterie over op het nieuwe infanteriegevechtsvoertuig De landmacht staat voor innovatie. In maart schoot het pantserrupsvoertuig YPR na dertig jaar trouwe dienst voor het laatst... Keiharde cijfers Het jaar 2012 was onmiskenbaar het jaar van de reorganisatie. Maar ook daarin is gepresteerd: van de grootste reorganisatieprojecten zijn dit jaar de Definitieve Reorganisatieplannen (DRP) afgeleverd, waarmee de uitvoering kon beginnen. Dat levert keiharde cijfers op. Projecten DRP vastgesteld Reductie in VTE Opheffen Tankbataljons 22 december Reorganisatie Natresbataljons 23 juli Oprichting DGLC 15 februari Reorganisatie 107 ASBt 27 februari Herinrichting Genie 3 augustus Reorganisatie Manoeuvre 17 september Reorganisatie Infanteriebataljons LMB 23 augustus Reorganisatie StafStafcompagnie OOCL 30 augustus Herinrichting Controlveld 13 november Reorganisatie Staf CLAS 23 november Herinrichting OTCMan 23 november Oprichten Vuursteuncommando 17 september Reorganisatie Matlog-eenheden 13 november Reorganisatie OG CLAS 23 november Reorganisatie Staf OTCo 23 november Landmacht Landmacht 13

8 Landmachters bleken dit jaar niet alleen inzetbaar op de grond. Voor de antipiraterijmissie Ocean Shield gingen onder andere groene medici en de ScanEagle-specialisten van JISTARC mee op de Hr. Mr. Rotterdam naar de Golf van Aden. De wereld verandert, en de landmacht verandert mee. Met een Landmacht 2.0-dag en een eerste Social Media-cafe haar medewerkers bewust te maken van de nieuwe communicatiemiddelen en digitaal aansluiting te vinden met de achterban. In 2012 werd de laatste exemplaar van zijn vervanger, het infanteriegevechtsvoertuig CV90, geleverd en de eerste bataljons gecertificeerd met het optreden met de Zweedse pantserwagen Afghanistan bleef een belangrijk thema voor de landmacht. Aan het begin van het jaar stond 44 Pantserinfanteriebataljon er nog garant voor de veiligheid van de politietrainers, sinds november biedt 13 Infanterie Bataljon er de force protection was nog niet begonnen of de landmacht werd ingezet; in de provincie Groningen tegen hoogwater. Landmachters brachten, samen met de lokale burgers, dijkverstevigingen aan en hielpen bij de evacuatie van Groningers. De landmacht zwaaide in 2012 een groot leider uit en leverde een volgende aan als Commandant der Strijdkrachten. Generaal Peter van Uhm kreeg in juni zijn Functioneel Leeftijdsontslag, generaal Tom Middendorp nam zijn plaats over. 14 Landmacht Landmacht 15

9 Hoe een commandant zijn accenten legt, mag hij zelf beslissen Gereedstellingsproces Gerichter trainen voor operationele Het Gereedstellingsproces (GP) van de landmacht bepaalt het ritme waarin eenheden opleiden en trainen en vervolgens operationeel gereed (OG) en inzetgereed (IG) zijn. De Directie Training en Operaties (DT&O) van Staf CLAS is, samen met de diverse Kenniscentra, lang aan het werk geweest om dat proces eenvoudiger te maken en de duur van het OG-traject te verkorten. Er was in de loop van de tijd een te groot verschil ontstaan tussen OG en IG, wat schuilde in de inhoud van het opwerktraject, legt majoor Chris van Benten, stafofficier bij DT&O, uit. Hij is een van de schrijvers van het GP. We moesten bewuste keuzes maken: waarvoor trainen wij eenheden, wat moeten ze kunnen? Als je daar antwoord op kunt geven, kun je ook gerichter trainen. Dat is, in tijden van reorganisatie en bezuinigingen, ook noodzakelijk. We gaan nu gerichter om met ons geld en de beschikbare middelen. Wat de eenheden van het vernieuwde GP merken? Van Benten: Er is een andere, kortere ritmiek in de gereedstelling van CLAS-eenheden. De gemechaniseerde eenheden gaan van een ritmiek 36 naar 24 maanden, de luchtmobiele eenheden naar 18 maanden. Eerder in het opwerktraject wordt geïntegreerd opgetreden en er is een vaste koppeling aan schaarse middelen. Ze krijgen geld en middelen, waar ze zelf invulling aan mogen geven, maar het volstaat voor het opwerktraject, verwoord in het Generiek Jaar Plan (GJP). Bouwplaat Gereedstellingsproces Concreet bestaat het GP uit tien deelprojecten (zie bouwplaat) waarbij de kern wordt gevormd door het Trainingscompendium CLAS, het GJP en de Training Support Packages (TSP s). In het Trainingscompendium CLAS zijn alle te trainen taken voor eenheden opgenomen. Tevens zijn voor iedere taak de normen, eisen en de omgeving waarin deze taak moet worden uitgevoerd beschreven (deels nog in ontwikkeling). Het GJP beschrijft het opwerktraject dat eenheden idealiter moeten doorlopen om OG te worden. De TSP s tenslotte zijn pakketten waarin wordt aangegeven hoe een taak getraind kan worden. Commandanten hoeven zich geen zorgen te maken dat hun eigen invulling ze wordt afgenomen en bij deze is vervangen voor een standaard draaiboek of vinkjeslijst. Van Benten: Er is een generiek jaarplan, maar een commandant beslist zelf hoe hij zijn accenten legt, op basis van aanvangs- en trainingsniveau van zijn eenheid. Hij heeft met name invloed op de opzet, het scenario en de inhoud van de training. 44 Pantserinfanteriebataljon en 12 Infanteriebataljon (inclusief ondersteunende eenheden) zijn de eerste eenheden die conform de nieuwe ritmiek opwerken naar hun OG-status. De andere eenheden volgen de komende anderhalf tot twee jaar. Het GP is nog niet tot in detail af, dus elke input van eenheden is van harte welkom. Aanspreekpunt daarvoor is het betreffende Kenniscentrum, dat nauwe contacten onderhoudt met de Directie Training & Operaties. Meer over het Gereedstellingsproces op intranet: Portaal > Koninklijke Landmacht > Publicaties > Operationeel > Leidraad Gereedstelling inzet Het Commando Landstrijdkrachten heeft als hoofdtaak eenheden gereed te stellen voor inzet. Hoe? Dat is vastgelegd in het vernieuwde Gereedstellingsproces, dat nu door de eerste eenheden wordt gevolgd. trainings compendium clas generiek scenario clas O&T Ontwikkelproces O&T producten (TSP/LSP) Module A/B/C Schiet Module Module A/B/C Funct. Module Module D/E/F TSP TSP TSP Module afgestemde processen: go/pg/mg Module G/H TSP Informatievoorziening beschrijving o&t concept 16 Landmacht Landmacht 17

10 Rampenoefening met Nijmeegse ziekenhuizen Grip op de chaos Gekreun en gegil galmt over evenemententerrein Heumensoord. Een terroristische aanval heeft een vredig evenement bruut verstoord, in het scenario van de grootschalige rampenoefening Bison GNK. De geneeskundige kracht van 43 Gemechaniseerde Brigade bundelde zich zaterdag 10 november voor die exercitie met die van de drie Nijmeegse ziekenhuizen. TEKST: TLNT Rosalien van Damme FOTO s: KPL1 Frank Meester 18 Landmacht Een manifestatie waar tweeduizend mensen op af komen, wordt getroffen door een terroristische aanslag, vertelt het script van de oefening Bison GNK, waar de genezeriken van de landmacht en drie Nijmeegse ziekenhuizen samenwerken om protocollen te testen en in de toekomst beter voorbereid te zijn. Onder de omstanders vallen 106 gewonden. Met vertrokken gezichten van de pijn en de schrik in de ogen doen de LOTUS-vrijwilligers hun uiterste best de rampenoefening zo realistisch mogelijk te laten verlopen. De complexiteit vormt de grootste uitdaging Aan de landmachters de taak orde in de chaos te scheppen en gewonden zo snel mogelijk af te voeren naar het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis, de Sint Maartenskliniek en het Sint Radboud. Naast de behandeling en verplaatsing van gewonden, hielden de landmachters uit Havelte zich ook bezig met de registratie en het terugvinden van de slachtoffers voor familieleden. Ruim tweehonderd vrijwilligers en circa 650 medewerkers van Defensie, de ziekenhuizen, de gemeente Nijmegen en de Veiligheidsregio namen deel aan de oefening. Triage Er heerst chaos op het oefenterrein en van een afstand is het niet duidelijk wie van de 106 slachtoffers het eerst medische zorg nodig heeft. Triage van de gewonden wordt bliksemssnel uitgevoerd door Algemeen Militair Verpleegkundigen (AMV'ers). De eerste leermomenten dienen zich gelijk aan. Ga niet met je hulpposten in het rampterrein staan, dan word je zelf onderdeel van het gebeuren, maar maak een duidelijke scheiding, vertelt luitenant-kolonel Eef-Jan Hertenberg, medical commander namens de compagnie uit Havelte. Dit is het rampgebied en een paar meter verder gaan wij aan de slag met een sweep. Het terrein wordt dan veiliggesteld en schoongemaakt. Er wordt hard gewerkt en we hebben een snelle leercurve. Een voorbeeld zijn de behandeltenten. Het duurt twintig minuten om die gereed te maken voor gebruik. We kwamen er dus al heel snel achter dat de mensen ter plekken buiten behandeld moesten worden. Dat wordt dan gelijk doorgevoerd. Door middel van een roodwit lint worden drie vakken in het behandelgebied getekend, waar de slachtoffers over verdeeld worden. Prio-1- slachtoffers hebben acute medische zorg nodig en worden ter plaatse door landmachtmedewerkers gestabiliseerd. Ze hebben ernstige bloedingen, kunnen moeilijk ademhalen of hebben hartproblemen. Prio s-2 komen daarna aan de beurt en verkeren niet direct in levensgevaar, legt overste Dirk Mintjes uit, die de oefening coördineert vanaf het brigadeniveau. Zelfs over de stroom van patiënten is nagedacht. Om dit efficiënt te laten verlopen zijn beide vakken waar de slachtoffers in terecht komen zo afgezet dat ze een fuik vormen richting de hulpposten. Zo loopt niemand elkaar voor de voeten. De prio s-3 (de minst ernstig gewonden, red.) worden door de huisarts behandeld. Deze groep staat in een apart vak, waarna ze zo snel mogelijk afgevoerd worden, omdat ze anders in de weg lopen. Noodzakelijk De samenwerking met Defensie is voor een rampenoefening van deze omvang noodzakelijk, omdat de veiligheidsregio van Nijmegen hun ambulances niet kunnen missen, vertelt kapitein Age-Jan Schrijer, plaatsvervangend commandant van 43 Geneeskundige Compagnie. In totaal worden zestig landmachtvoertuigen ingezet, waarvan twaalf ziekenauto s. Onze grootste kracht is het leveren van off road geneeskundige capaciteit, waar civiele autoriteiten geen beschikking over hebben. Civiele ambulances kunnen het terrein niet aan, die lopen dan vast in de modder. De ziekenauto s van Defensie zijn daar wel op gebouwd. Alleen ontoegankelijk gebied zoals de Biesbosch is voor ons een uitdaging. De commandopost coördineert en stuurt vier pelotons aan van 43 Geneeskundige Compagnie. De commandant, overste Jean-Paul Lankhorst, is op dit moment in het veld om contact te houden met zijn mensen. Zo houdt hij de grip op de situatie. Hij is de dirigent van het orkest, legt Schrijer uit. We houden alles bij, namelijk in welke toestand de slachtoffers verkeren, naar welke ziekenhuizen ze worden gebracht en welke capaciteiten nog beschikbaar zijn. Daarnaast zijn onze mensen bezig met grip krijgen op de chaos, triage en de behandeling van gewonden in extreme situaties. Elke oefening is weer anders en wij anticiperen op de omstandigheden. Niet de omvang van de oefening, maar de complexiteit van het scenario vormt de grootste uitdaging. De regen en kou dragen daaraan bij, omdat veel slachtoffers buiten worden behandeld. Onze grootste kracht is capaciteit Na afloop van de oefening kijken alle partijen terug op een succesvolle dag. Binnen 25 minuten na aankomst had de compagnie controle op de situatie en binnen 40 minuten werden de eerste slachtoffers naar het ziekenhuis gebracht. Dat is een prima score, vertelt kapitein Schrijer tevreden. Ook het Sint Radboud meldt dat de oefening zeer succesvol is verlopen. Landmacht 19

11 Leiderschap onder vuur Een leider moet het heilige vuur hebben Kapitein Marco Kroon, Ridder Militaire Willemsorde, heeft een boek uitgebracht: Leiderschap onder vuur. De infanterist maakt graag gebruik van de kans zijn visie te geven op leidinggeven. Hij wilde even uit de aandacht. Kapitein Marco Kroon had in de jaren nadat hij de Militaire Willemsorde had ontvangen genoeg in de media gestaan, goed en kwaadschiks. Hij was naar zijn zin meer Bekende Nederlander dan infanterist geweest en trok zich graag terug in zijn natuurlijke omgeving: de kazerne, het oefenterrein, tussen zijn mensen. Hij verliet het Korps Commandotroepen (KCT), keerde terug bij 17 Pantserinfanteriebataljon, werd daar compagniescommandant en vond dat even helemaal prima. De steun van zulke mensen doet me beseffen dat ik het bij het juiste eind heb Maar toen hij werd benaderd voor de publicatie van een boek, hapte hij. Maar ik wilde dat het over leiderschap zou gaan, stelde hij als voorwaarde. Over mijn ervaringen in Uruzgan hoefde ik even niets meer te vertellen. Later misschien eens. Ik zag het als een kans mijn naamsbekendheid te gebruiken om jonge kaderleden wat bij te brengen en mijn visie op leiderschap te geven. Generatie Er is, zo merkte Kroon in zijn eerste maanden bij de pantserinfanterie, wel het een en ander veranderd bij de parate eenheden van de landmacht. Kroon: Ik zie een andere generatie, met een andere mentaliteit. Ik snap ook wel dat de wereld is veranderd, maar ik word daar niet altijd vrolijk van. Ik zie te vaak om halfvijf s middags Operatie Stofwolk plaats hebben, in plaats van mensen die hun werk goed willen afmaken. En ik zie individualisten in plaats van team players. Ook bij sommige kaderleden mis ik de passie voor het werk en het heilige vuur dat over te willen brengen op jonge infanteristen. En ik weet hoe belangrijk vorming en discipline zijn als het er echt om gaat. Daar vind ik dus wat van en dan zeg ik er ook wat van. Zo zit ik in elkaar. Als mensen mij dat kwalijk nemen, zullen ze zich de boodschap wel aantrekken. Kroon is niet de eerste de beste landmachtofficier die zich uitspreekt over leiderschap, motivatie en discipline. Zijn vertoon van moed, beleid en trouw als pelotonscommandant van een KCT-eenheid in Uruzgan leverde hem de Militaire Willemsorde op, de hoogste militaire onderscheiding binnen de krijgsmacht. Dat juist zijn visie nu een boek is dat in de boekenwinkel staat, maakt de officiele auteur (een ghost writer hielp hem met het daadwerkelijke schrijfwerk) trots. Het is het eerste grote persoonlijke voordeel van het ridderschap, constateert Kroon eerlijk. Ik ben er erg druk mee geweest en zou nog steeds vijf dagen in de week kunnen vullen met officiële plichtplegingen. Ik heb het ridderschap daarom bewust even in de ijskast gezet. Ik wil weer gewoon infanterist zijn. Maar het grote voordeel is wel dat mijn boodschap nu eerder als waarheid wordt aangenomen. Je moet dat ook relativeren, maar over dit onderwerp heb ik wel wat te zeggen. Dat zijn eerste boek is voorzien van ondersteunende voorwoorden van de luitenantgeneraal Mart de Kruif (Commandant Landstrijdkrachten) en generaal b.d. Peter van Uhm (voormalig Commandant der Strijdkrachten), sterkt hem in zijn overtuiging dat het boek de juiste toon zet. Kroon: En dat brigadegeneraal Van Wiggen, commandant Opleidings- en Trainingscommando, me zei dat hij zich op dezelfde manier van vorming richt als ik in mijn boek, doet me ook goed. Van Wiggen gaf mij ooit mijn groene baret. De steun van zulke mensen doet me beseffen dat ik het bij het juiste eind heb. Lessen Met de cirkel van Kroon en diverse uitgewerkte motto s probeert Kroon jonge kaderleden, onderofficieren en officieren van de krijgsmacht, in Leiderschap onder vuur te motiveren en voorzien van nuttige tips en tools. Ook buiten de krijgsmacht zijn de leiderschapslessen van Kroon mogelijk bruikbaar. Ik heb nooit in het bedrijfsleven gewerkt, zegt Kroon, om vervolgens een van zijn tips te geven. Vast een aantal managers zal vanuit een ivoren toren regeren. Ook voor hun is het niet verkeerd eens tussen hun mensen te gaan staan, te kijken hoe het aan de lopende band er aan toe gaat. Sympathie en transparantie vergroten de productiviteit. Zulke lessen lijken soms eenvoudige oneliners, maar Kroon gebruikt ze bewust. Keep it simple stupid. Houd je plan en boodschap zo simpel mogelijk, dan blijft-ie het best hangen. Zijn belangrijkste kernboodschap voor leiders staat wellicht al op de allereerste pagina: Leiders worden geboren. Goede leiders worden gemaakt. Kroon: Een leider moet het heilige vuur hebben en altijd de beste willen zijn. Dat leer je iemand niet aan. De instrumenten om anderen te sturen en motiveren kun je je eigen maken. Daar wil ik graag bij helpen. Actie Per boekbestelling via stelt UHB uitgevers 2 euro beschikbaar aan activiteiten ten behoeve van gewonde veteranen. Vermeld op het bestelformulier bij opmerkingen de actiecode DEFLOV. Deze actie is geldig tot 1 januari Leiderschap onder vuur, Marco Kroon. UHB Uitgevers ISBN Landmacht Landmacht 21

12 Landmacht ATLANTA Leren solliciteren Het verschil maken Reorganisatiejaar 2013 wordt het jaar van de uitvoering. Na de organisatorische herschikking zal er niet voor iedereen meer een plek in de herberg zijn. In de naderende stoelendans wordt het voor iedereen cruciaal dat je een geschikt curriculum vitae hebt en dat je weet hoe je moet solliciteren. Een P&O er verklaart. Kapitein Claire Soulages is P&O-adviseur bij het Peroneelslogistiek Commando (Ondersteuningsgroep CLAS). Het valt haar op dat veel medewerkers niet weten hoe de vacaturebank op het intranet werkt en hoe sollicitatieprocedures binnen de organisatie geregeld zijn. Weten hoe de vacaturebank werkt en hoe een curriculum vitae (cv, red.) er hoort uit te zien, zijn in deze tijd heel erg belangrijk, stelt Soulages. Op dit moment zijn er soms zestig tot zeventig belangstellende voor één functie. In 2013 zullen er nog minder stoelen beschikbaar zijn. Wij spitten alle belangstellingen op een vacature door in Peoplesoft, maar soms staat hierin niet alle informatie van een medewerker. E-portfolio s worden door medewerkers niet goed bijgehouden of ingevuld. Wanneer een medewerker niks doet aan zijn e-portfolio, maar deze wel vrijgeeft voor een P&O-adviseur, dan staat hier exact hetzelfde in als in Peoplesoft. Dat is een gemiste kans je unieke eigenschappen en kwaliteiten bekend te maken. Sommige mensen binnen Defensie hebben nog nooit een cv gemaakt of een sollicitatiegesprek gevoerd, terwijl dat nu heel belangrijk wordt. Werkzoekenden moeten zichzelf gaan verkopen. Een goede motivatiebrief en een compleet en duidelijk cv kunnen het verschil maken in de massa. Dat wordt echt onderschat. Achter het net vissen Ik kwam erachter dat te veel mensen niet begrijpen hoe sollicitatieprocedures en de vacaturebank werken. Als je niet goed weet hoe de vacaturebank werkt, heb je een achterstand in het vinden van een baan in de nieuwe organisatie., legt Soulages uit. Nadat er een functie is gepubliceerd in de vacaturebank - de functie krijgt dan in de vacaturebank een rode arcering- krijgt de kandidaat een automatisch bericht waarin kenbaar wordt gemaakt dat de werving voor de betreffende functie van start is gegaan. Veel mensen lezen deze automatische berichten niet altijd. Hierin staat namelijk dat de medewerker voor de aanvullende informatie de vacature weer moet lezen. Pas als de functie is gepubliceerd, wordt zichtbaar hoe je moet solliciteren, bijvoorbeeld dat er een cv voor de sluitingsdatum moet worden opgestuurd. Ook is dan zichtbaar of er eventuele aanvullende opleiding- en Werkzoekenden moeten zichzelf gaan verkopen ervaringeisen zijn voor de functie. Veel mensen bekijken deze aanvullende eisen niet, terwijl hun e-portfolio onvolledig is en ze geen cv hebben opgestuurd. De P&Oadviseur doet dan een selectie op basis van de gegevens uit Peoplesoft en eventueel het digitale P-dossier van de medewerker. Mocht hierdoor relevante informatie in de voorselectie ontbreken, dan word je dan al afgewezen. In de gaten Landmachtmedewerkers die op zoek zijn naar een nieuwe baan, moeten volgens Soulages twee zaken goed in de gaten houden: de datum waarop ze beschikbaar zijn voor het solliciteren naar een volgende functie (de datum beschikbaarheid) en de gewenste begindatum van de vacature. Het is bovendien handig te weten wat de 'belangstelling vanaf datum inhoudt. Elke militair draait drie jaar een functie. De Datum Eind Functie (DEF) is de datum aan het einde van de drie jaar. Op dit moment is drie maanden voor de DEF de datum beschikbaarheid. Vanaf dan kan de militair in aanmerking komen voor een andere functie (vanwege de huidige reorganisatie is het mogelijk dat sommigen medewerkers een datum beschikbaarheidsdatum hebben die verder dan drie maanden voor hun DEF ligt). Bij het tonen van belangstelling voor vacatures is het goed te realiseren dat je alleen in aanmerking komt voor vacatures waarvoor je beschikbaar bent. Door Peoplesoft regelmatig te controleren en bij te houden kun je teleurstellingen voorkomen, zegt Soulages. Zoekopdrachten Voor het gebruik van de vacaturebank heeft Soulages nog een gouden tip: Let bij een zoekopdracht op de details. Vaak is een zoekopdracht veel te groot. Er staat dan dat er driehonderd functies beschikbaar zijn. Dit is de maximale hoeveelheid vacatures die de site kan laten zien. Soulages: Als je het getal 300 ziet, moet er gelijk een lampje gaan branden. Er zijn in dat geval bijna altijd veel meer functies beschikbaar, die het systeem niet laat zien. Door een zoekopdracht verder te verfijnen, bijvoorbeeld gespecificeerd op onderdeel of locatie, komen er meer en specifiekere vacatures aan het licht. 22 Landmacht Landmacht 23

13 Landmacht ATLANTA Richtlijn opleidingen Kennis is kracht - nog steeds Kennis is kracht, ook tijdens en na je militaire loopbaan bij de landmacht. De nieuwe richtlijn opleidingen CLAS geeft de mogelijkheden aan om een opleiding te kunnen volgen. Het kan nog steeds. De richtlijn opleidingen militairen CLAS is in september uitgegeven. De richtlijn geeft inzicht in het proces aanvragen opleidingen en geeft de kaders aan waarbinnen opleidingen kunnen worden aangevraagd. Deze richtlijn is alleen van toepassing op militairen. Opleidingsaanvragen voor uw huidige functie of een toegewezen toekomstige functie worden voor goedkeuring voorgelegd aan uw commandant. Uw commandant ondersteunt u bij uw ontwikkeling op uw huidige of toekomstige toegewezen functie. Opleidingsaanvragen die het resultaat zijn van een loopbaanbegeleidingstraject (ook wel coaching-traject genoemd) en het gevolg van afspraken in een persoonlijk ontwikkelplan (POP) worden voor goedkeuring voorgelegd aan Hoofd Loopbaanbegeleiding. Uw loopbaanbegeleider ondersteunt u namelijk bij uw ontwikkeling op de middellange en lange termijn en zorgt daarbij voor een goede balans tussen de wens(en) van de militair en de behoefte(s) van de organisatie. Uiteindelijk gaat het erom uw kennis op het juiste moment in de juiste richting te vergroten. Niemand is gebaat bij zomaar een opleiding. Functieopleiding t.b.v. huidige / toegewezen functie Opleidingen voor uw huidige functie (opgenomen in uw functiebeschrijving) dient u via PeopleSoft Selfservice aan te vragen. Het uitgangspunt hierbij is dat, indien u een nieuwe functie heeft 24 Landmacht toegewezen gekregen, u wordt opgeleid voordat u daadwerkelijk wordt geplaatst op de nieuwe functie. Nadat u de functie is toegewezen worden in overleg met de commandant en P&O-advies de nog niet gevolgde opleidingen in het Individueel Opleidingsplan (IOP) opgenomen. U kunt zich vervolgens inschrijven op een zogenoemde sessie. Indien er een opleidingsplaats beschikbaar is wordt u, na goedkeuring door uw commandant, ingepland voor de opleiding. Functieopleiding t.b.v. geschikt maken voor andere groepen functies Door de loopbaangeleider wordt bekeken welke behoefte de organisatie kent om een militair om te scholen naar een andere functiegroep, bijvoorbeeld van de infanterie naar de technische dienst. Deze opleiding dient vergezeld van een POP met een advies van een loopbaanbegeleider te worden aangevraagd bij H-LBB. Loopbaanopleidingen Het volgen van loopbaanopleidingen is voor onderofficieren en officieren randvoorwaardelijk voor het vervullen van functies waaraan een hogere rang is verbonden. Denk bijvoorbeeld aan de Primaire Vorming. De loopbaanopleiding wordt centraal, onder regie van de loopbaanbegeleidingsorganisatie, tijdig in het IOP ingepland. De verantwoor- delijkheid voor het inschrijven voor cursussessies ligt bij de militair zelf. Op basis van uw IOP kunt u zich in overleg met uw directe chef inschrijven voor een cursussessie binnen een vastgestelde periode. Tijdig een loopbaanopleiding volgen is een eigen verantwoordelijkheid. Opleidingen voor de persoonlijke ontwikkeling Deze opleidingen zijn gericht op de ontwikkeling en het algemeen functioneren van de militair. Het gaat dan om opleidingen die aansluiten op de wensen en capaciteiten van de militair, maar ook op de behoefte van en de mogelijkheden binnen de organisatie. Indien hier van sprake is, worden deze opleidingen volledig door Defensie vergoed. Deze opleiding dient vergezeld van een POP met een advies van een loopbaanbegeleider te worden aangevraagd bij H-LBB. Opleidingen gericht op een loopbaan buiten Defensie Indien u Defensie gaat verlaten, heeft u, afhankelijk van de reden van uw vertrek, de mogelijkheid om een opleiding te volgen. Het doel van deze opleiding is het geschikt maken van de militair voor een loopbaan buiten Defensie. Deze opleiding dient aan te sluiten op de vooropleiding en het werk- en denkniveau van de militair. Het volgen van deze opleiding moet haalbaar zijn binnen de beschikbare tijd in combinatie met de uitvoering van de functie en de opleiding moet aannemelijk leiden tot een baan buiten Defensie. Daarom is het de intentie om een opleiding in het kader van een loopbaan buiten Defensie zo dicht mogelijk op het daadwerkelijk verlaten van Defensie te volgen. Voor militairen in FPS fase-2 vormt een negatief doorstroombesluit of een in het POP vastgelegde intentie om Defensie te verlaten de basis voor het volgen van een opleiding, gericht op een loopbaan buiten Defensie. Afhankelijk van uw aanstelling, dienstjaren, functiegroep en gewenste opleidingsrichting zal worden bepaald of en voor welke vergoeding van de kosten u in aanmerking komt. De richtlijn opleidingen CLAS staat op intranet: Portaal > Koninklijke Landmacht > OG CLAS > Organisatie > Eenheden / Directies > Personeelslogistiek Commando > Sectie Loopbaanbegeleiding > Processen en werkwijzen > Richtlijn opleidingen Meer informatie over regelgeving voor opleidingen: Portaal > P-portaal > Projecten > FPS > Hoofdstuk 3: Opleidingen Portaal > Koninklijke Landmacht > OG CLAS > Organisatie > Eenheden / Directies > Personeelslogistiek Commando > Sectie Loopbaanbegeleiding MP-net: Herijking P-maatregelen De Directeur Personeel & Organisatie heeft een aantal maatregelen genomen om de opgedragen afbouw van het personeelsbestand van de landmacht mogelijk te maken. Sommige zijn al doorgevoerd, sommige zijn met ingang van 2013 van kracht. Uw P&O-adviseur belegt op korte termijn een bijeenkomst waarin de onderwerpen belicht worden. Bevorderings- en doorstroomruimte Eén van de aan de landmacht opgelegde maatregelen is de numerus fixus, ofwel het maximum aantal medewerkers per rang of schaal waaruit de organisatie op 1 januari 2016 mag bestaan. De numerus fixus maakt sturing op de gewenste personeels-opbouw noodzakelijk. Sturing vindt onder meer plaats door middel van het vaststellen van de bevorderings- en doorstroomruimte, waarmee per rang het maximum aantal te bevorderen respectievelijk door te stromen militairen is gegeven. De gegeven bevorderings- en doorstroomruimte is beperkt. Indien de gestelde kaders dit toelaten, zal de ruimte opgehoogd worden, maar vooralsnog duren de beperkingen op de bevordering en doorstroom van militairen in ieder geval tot 1 januari 2016 voort. Doorlopende functietoewijzingsproces Het doorlopende functietoewijzingsproces wordt vereenvoudigd. In de gewijzigde systematiek kan de militair - zonder dat hij daartoe een verzoek hoeft in te dienen - opteren voor functies die vrijkomen in de periode nadat hij de aan hem toegewezen functie tenminste twee jaar heeft vervuld. Opteren wil evenwel niet zeggen dat de militair de functie ook toegewezen krijgt. In de selectieprocedure vindt een belangenafweging plaats, waarbij PLC het belang van de militair (onder andere zijn Persoonlijk Ontwikkelplan) afzet tegen het belang van de organisatie. De gewijzigde beschikbaarheidsystematiek zal gelden voor vacaturepublicaties met een sluitingsdatum na 31 december Algemeen Militair Verpleegkundige (AMV) Om het AMV-bestand verantwoord mee te laten ontwikkelen met de behoefte van de organisatie en eventuele overtolligheid te beperken, zijn in de nota Sturingsaanwijzing bestandsbeheer AMV ( ) vier sturingsaanwijzingen vastgesteld ten aanzien van de categorie AMV in de rang van sergeant der eerste klasse. Technisch Middenkader (TMK) Om de bedrijfsvoering te kunnen blijven garanderen en de technische kennis en kunde binnenshuis te houden, heeft de HDP ingestemd met het verzoek om luitenanten TMK - met grote terughoudendheid - neergeschut te kunnen laten functioneren op een aantal specifieke technische functies in de bovenbouw onderofficier (MBO-4 opleiding). Een voorwaarde bij de toekenning is dat er geen verdringingseffect optreedt. Tevens worden TMK officieren bij sollicitaties naar een vervolgfunctie vrijgesteld van de functie-eis NLDA opgeleid. DCP, FIT en MBV Het Algemeen militair ambtenarenreglement (AMAR) biedt voldoende grondslag om bij de functietoewijzing rekening te houden met lichamelijke geoefendheid, waaronder de Defensie Conditie Proef (DCP), Fysieke Inzetbaarheids Test (FIT) en Militaire Basis Vaardigheden (MBV). Het CLAS gaat de DCP, de FIT en de MBV betrekken in het functietoewijzingsproces. Indien meerdere militairen bekwaam en geschikt worden geacht voor een functie, kunnen de resultaten van de DCP, de FIT en/of de MBV bij de selectie worden betrokken. Indien de militair om wat voor reden dan ook niet in staat is (geweest) om de DCP, de FIT en/of de MBV af te leggen, dient de militair dit bij zijn sollicitatie in de vacaturebank beargumenteerd mede te delen. Landmacht 25

14 Landmacht ATLANTA nieuws Beurs NIDV Relatieconcerten afgezegd De Militaire Muziek KL heeft alle relatieconcerten die in november en december 2013 gepland stonden, moeten afzeggen. De intentie is deze concerten te verplaatsen naar begin Het is een gevolg van de reorganisatie bij de muzikanten van de landmacht. Bij de militaire muziek vervallen ruim twintig functies op conservatoriumniveau en alle muzikanten op dit niveau moeten opnieuw solliciteren voor een functie in de nieuwe organisatie. Het verplaatsen van de concerten is nodig om iedereen daarbij gelijke kansen te geven. De muzikale ondersteuning van militaire evenementen zoals herdenkingen, commando-overdrachten en beëdigingen gaan wel gewoon door. Per 1 januari 2013 worden ook weer relatieconcerten uitgevoerd. Muziek Na de reorganisatie beschikt de Koninklijke Landmacht over: 1. Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso' (KMK JWF) - 52 muzikanten met conservatorium 2. Regimentsfanfare Garde Grenadiers en Jagers (RFGGJ) - 22 muzikanten met muziekschool 3. een nieuwe drumfanfare (naam nog onbekend) - 22 muzikanten met muziekschool 4. en het Fanfarekorps Nationale Reserve (niet betrokken bij de reorganisatie). Reorganisatie militaire muziek op intranet: Portaal > Koninklijke Landmacht > Publicaties > Communicatie > Reorganisatie CLAS (Atlanta) > Projecten > Militaire muziek Vulling matlog KL gestart Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Mart de Kruif, heeft 13 november het Voorlopig Reorganisatieplan voor de reorganisatie van de materieellogistiek KL geformaliseerd. De uitvoeringsfase van de reorganisatie kan beginnen. Nu er sprake is van een Definitief Reorganisatieplan (DRP), wordt gestart met het vullen van de nieuwe materieellogistieke organisatie van de landmacht. Dit gebeurt door het opstellen van een personeelsvullingsplan (PVP). De planning is dat een voorlopig PVP half december is opgesteld en ter toetsing kan worden aangeboden aan de begeleidingscommissie personele implementatie (BCO PI). In deze commissie toetsen de vertegenwoordigers van de vakbonden of alle geldende spelregels bij het opstellen van het personeelsvullingsplan zijn gevolgd. Meer informatie over de Reorganisatie van de Materieellogistiek staat op intranet: Koninklijke Landmacht > Publicaties > Communicatie > Reorganisatie CLAS (Atlanta) > Projecten > Materieellogistiek Defensie houdt vast aan verhuizing uit Weert Minister Jeanine Hennis-Plasschaert heeft de Kamer vrijdag 23 november laten weten dat Defensie voornemens blijft om de Koninklijke Militaire School (KMS) vanuit Weert naar Ermelo te verhuizen. Ze doet dit in haar eindadvies over het alternatieve businessplan van de gemeente Weert en de provincie Limburg om de onderofficiersschool voor de regio te behouden. In het vorig jaar verschenen Herbeleggingsplan Vastgoed kondigde Defensie het voornemen voor de verhuizing aan. Naast de verkoopopbrengsten van de Van Hornekazerne met bijbehorende terreinen levert dit Defensie een jaarlijks exploitatievoordeel op van 4,2 miljoen euro en een doelmatigheidswinst van ongeveer honderd voltijdseenheden door de samenvoeging van KMS met het Opleidingscentrum Initiële Opleidingen in Ermelo. Alternatief Mede op verzoek van de Kamer kreeg de regio de kans een alternatief plan te ontwikkelen. In het nu gepubliceerde oordeel staat dat Defensie het oorspronkelijke Herbeleggingsplan Vastgoed wil doorzetten. De maatregelen uit het businessplan wegen uiteindelijk niet op tegen de financiële voordelen van verhuizen. Minister Hennis-Plasschaert heeft de burgemeester van Weert op de hoogte gesteld. Defensie en industrie zoeken synergie De samenwerking tussen Defensie en het bedrijfsleven is een van de belangrijkste factoren voor het succes van de Nederlandse industrie. Met die woorden benadrukte werkgeversvoorzitter Bernard Wientjes vorige week op de beurs van de stichting Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV) de rol die de krijgsmacht voor de Nederlandse economie speelt. Foto s: aoo Eric Vorstenbosch, AVDD Ruim 130 bedrijven uit het veiligheidsdomein presenteerden zich op de 24ste NIDV-beurs in de Rotterdamse Ahoy. Commandant der Strijdkrachten generaal Tom Middendorp was een van de sprekers op het bijbehorende symposium. Hij sprak over gezamenlijke winwinsituaties in de ontwikkeling van flexibele en technologisch geavanceerde oplossingen voor de krijgsmacht. Zoals de nieuwe patrouilleschepen van de Holland-klasse, het Onder het motto Veiligheid komt niet vanzelf presenteerden ruim 130 bedrijven uit het veiligheidsdomein zich. Een robot van de Explosieven Opruimingsdienst assisteert generaal De Kruif bij het ondertekenen van het Land Maintenance Initiative. Schip van het Jaar Een trendsettend en toekomstbestendig schip, toegerust op de veranderende eisen van onze militaire omgeving, zei de CDS. Middendorp riep ook op de gouden driehoek nieuwe glans te geven. In die nauwe samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstituten en de krijgsmacht liggen kansen, zo meent de CDS. Onze kennis kan u helpen de juiste producten te ontwikkelen. Onze eenheden kunnen een testbank zijn voor nieuwe technieken en concepten. Zo kunt u het product nog tijdens de ontwikkelfase beter maken. Defensie kan zo ook een uithangbord zijn voor onze kennisinstituten en industrie. Stroomlijnen Commandant Landstrijdkrachten, luitenantgeneraal Mart de Kruif, ondertekende tijdens de beurs een initiatief om de samenwerking tussen de landmacht en de Nederlandse defensieindustrie te verdiepen. Dit Land Maintenance Initiative (LMI) zal het onderhoud van de landsystemen beter stroomlijnen, verklaarde De Kruif. Via dit platform kunnen we informatie continu en vooral pro-actief in plaats van reactief delen. Daarmee kunnen we de beschikbaarheid van bijvoorbeeld onze Fenneks en Scania vrachtwagens verhogen. Virtuele infanteristen Infanteristen kunnen in de toekomst verregaand virtueel gaan trainen. In de marge van de NIDV ondertekenden Defensie en Re-lion Group een intentieverklaring om een prototype van de zogeheten Virtual Infantry Trainer te ontwikkelen. Dit simulatiesysteem bestaat uit een speciaal pak vol sensoren met een projectiebril. Het pak vertaalt de bewegingen en lichaamshouding van de militair of een groep militairen naar een computergeanimeerde omgeving. Daardoor kunnen infanteristen in elke grote lege ruimte, zoals een gymzaal, oefenen in een vrijwel onuitputtelijke hoeveelheid trainingsscenario's. Dit biedt mogelijkheden om oefeningen veel beter toe te snijden op actuele missiegebieden. 26 Landmacht Landmacht 27

15 CBRN-capaciteit uitgebreid en gegarandeerd Gegarandeerde landelijke ondersteuning De per 1 december 2012, nationaal gegarandeerde 24/7 CBRN capaciteit ten ondersteuning van civiele autoriteiten bestaat uit de volgende onderdelen: Binnen twee uur overal in Nederland De red line, het alarmnummer van de Chemisch Biologisch Radiologisch Nucleair (CBRN) responseenheid gaat midden in de nacht af. Het is de brandweer. Er is brand in een loods in Zeeland en ze hebben hulp nodig. Hier blijkt een laboratorium te zijn ingericht waar vaten staan met doodskoppen erop. De piketdienst van de responseenheid reageert meteen. Ze springen in de klaarstaande Skoda Yeti en rijden, na overleg met de meldkamer, met blauwe zwaailichten de nacht in. Tekst: ELNT Wouter Helders, Foto s: Gerrit van de Streek (AVDD) Zo zou het kunnen gaan, vertelt kapitein Carlo Engelbert van Bevervoorde. Als commandant van één van de Advies en Assistentieteams (A&A) maakt hij deel uit van de nieuwe responseenheid met specialisten die vanuit Vught 24/7 paraat staan. Engelbert van Bevervoorde: We kunnen binnen twee uur na de eerste alarmering overal in Nederland zijn. Tijdens een dergelijke inzet wordt onderweg druk gebeld met de verschillende betrokken partijen. Het bureau Nationale Operaties van CLAS wordt gewaarschuwd en en onder andere de Commandant der Strijdkrachten (CDS) en de verantwoordelijke Officier Veiligheidsregio (OVR) op de hoogte gesteld. Ontsmetten Op de plaats van het incident analyseert het A&A-team de situatie en adviseert de civiele diensten en de OVR over eventuele ondersteuning en inzet van CBRN-capaciteit die Defensie kan bieden. Ik kan dan aanraden de DIM-groep (Detectie, Identificatie en Monitoring, red) groep in te zetten. Zij kunnen bijvoorbeeld lucht-, grond- en vloeistofmetingen doen om te bepalen of er giftige stoffen zijn vrijgekomen, licht Engelbert van Bevervoorde verder toe. Ook schat de aanwezige A&A-officier in of er extra ontsmettingcapaciteit van 101 of 414 CBRN Verdedigingscompagnie moet worden ingezet. Zo ja, dan gebeurt dat onder civiel gezag. De pas opgerichte CBRN responseenheid is één van de nieuwe middelen in het CBRN-arsenaal van Defensie, dat op verzoek van het ministerie van Veiligheid en Justitie is uitgebreid. In het kader van ICMS (Intensivering Civiel Militaire Samenwerking, red.) is afgesproken dat Defensie nationaal gegarandeerde capaciteit gaat leveren ter ondersteuning van civiele autoriteiten, legt vertelt luitenantkolonel Eric Sinninghe, commandant Joint CBRN-school, uit. Met ingang van 1 december garanderen we deze capaciteit te hebben en binnen twee uur ter plaatse te kunnen zijn. Helpende hand Concreet houdt de uitbreiding van de CBRN-capaciteit in dat er naast de continu standby staande responseenheid uit Vught, in november 2012 een nieuw team is opgericht: 414 CBRN Verdedigingscompagnie, ook onder de paraplu van 41 Pantsergeniebataljon. Met ruim 130 militairen, verdeeld over zes ontsmettingsgroepen en drie detectiegroepen, en geavanceerde systemen zoals drie Fuchs nucleaire-chemische verkenningsvoertuigen en containers voor grootschalige ontsmettingen, wordt de anti-cbrnslagkracht flink vergroot. Samen met de al bestaande 101 CBRN Verdedigingscompagnie wordt bij nood de betrokken hulpdiensten hulp geboden. En dit is maar een deel van het hele pakket aan maatregelen, vertelt Sinninghe. In het Defensie Expertise Centrum CBRN delen we onze kennis met civiele partners. En op de nieuwe Joint CBRN School in Vught werkt Defensie nu dagelijks samen met onder andere de politie, de brandweer en diverse andere partners. De gezamenlijke civiel-militaire opleiding heeft als doel het optreden onder CBRN-omstandigheden in het kader van ICMS te stroomlijnen. Sinninghe: Gezamenlijk optreden is alleen mogelijk wanneer de veiligheidspartners elkaar volledig vertrouwen, ook op basis van kennis van elkaars mogelijkheden. Nagebouwd metrostation De uitbreiding van CBRN-capaciteit houdt dan ook niet op bij de responseenheid, de nieuwe compagnie, het kenniscentrum en de school. Momenteel wordt hard gebouwd aan een Nationaal Trainingscentrum CBRN. Alle civiele hulpdiensten en militaire CBRN-specialisten kunnen hier straks trainen en oefenen, vertelt de commandant. Alleen door gezamenlijk te trainen en werken raken we volledig op elkaar ingespeeld. In het state-of-the-art centrum komen onder andere een CBRN opleiding- en trainingsgebouw en een levensgroot metrostation. Sinninghe: We hebben dadelijk een binnen Europa uniek en uitgebreid centrum, waar alle CBRN scenario s volgens het train as you fight-principe en multidisciplinair kunnen worden beoefend. 1. Een CBRN responscapaciteit met daarin een Advies & Assistentie (A&A) team (opkomsttijd twee uur) en een Detectie, Identificatie & Monitoring groep (opkomsttijd 2,5 uur). 2. Ontsmettingscapaciteit: een peloton, initieel te leveren door 101 en later in toerbeurt ook door de onlangs opgerichte 414 CBRN verdedigingscompagnie. Beiden zijn uitgerust met middelen om materieel en kritische infrastructuur te ontsmetten. 101 CBRN verdedigingscompagnie wordt vanuit Wezep ingezet. Vanaf eind 2012 moeten delen van deze eenheid binnen zes uur in heel Nederland inzetbaar zijn. De tweede CBRN verdedigingscompagnie (414) gaat vanuit Oirschot optreden onder 41 Pantsergeniebataljon van 13 Gemechaniseerde Brigade. Het Defensie CBRN-centrum in Vught (deels nog in de steigers) bestaat uit: Defensie Expertise Centrum CBRN (civiel militaire kennisdeling en advisering) Joint CBRN School ( paars en multidisciplinair opleiden, trainen en oefenen) Responseenheid CBRN (24/7 CBRN veiligheid. Per 1 december 2012 operationeel) Nationaal Trainingscentrum CBRN (in aanbouw opgeleverd eind 2013) Dreigingslijst Eén ding is duidelijk: CBRN en civiele samenwerking zijn speerpunten in het defensiebeleid. In de nabije toekomst staat dan ook nog veel op de planning. Zo krijgt de DIM -groep in de toekomst nieuwe voertuigen die zijn uitgerust met een geïntegreerd sensorpakket om chemische strijdmiddelen en industriële chemicaliën te detecteren en identificeren. Overste Sinninghe: TNO heeft onderzoek gedaan naar de meest waarschijnlijke en gevaarlijkste stoffen en een dreiginglijst voor Nederland samengesteld. Al deze gegevens worden gebruikt om nieuwe detectoren te kunnen aankopen. De nog aan te schaffen voertuigen worden uitgerust met robots die kunnen detecteren op ernstig vervuilde locaties. Door al deze ontwikkelingen kunnen wij onze civiele partners vakkundig bijstaan waar nodig, vertelt Sinninghe. Wij hebben nu al, en straks nog meer, unieke expertise in huis waarvan zij gebruik kunnen maken. Linksboven: Na het oprijden van de voertuigen van de gegarandeerde capaciteit bij CBRN incidenten droeg C-LAS de CBRN responseenheid symbolisch over aan de waarnemer van de NCTV (Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid) dhr. Duiven. Linksonder: Tijdens de static show werden verschillende demonstraties gegeven waaronder het ontsmetten van een MB. Rechtsonder: In de aan de piketruimte grenzende garage waar voortaan voertuigen klaarstaan om de responseenheid in korte tijd binnen in te zetten binnen heel Nederland, stonden na de ceremonie ook verschillende CBRN uitrustingsstukken tentoongesteld. 28 Landmacht Landmacht 29

16 AMOL-nieuwe-stijl Voormalig commandant Luchtmobiele Brigade, brigadegeneraal Otto van Wiggen, maakte op basis van lessons learned uit Afghanistan een profielschets van de huidige luchtmobiele militair. Met behulp van deze schets, waarin goed is gekeken naar het operationele optreden, is de nieuwe AMOL ontwikkeld. Randvoorwaardelijk voor deelname aan de nieuwe AMOL zijn de Kennismakingsdagen (KMD), waar motivatie en geschiktheid komen bovendrijven. Tijdens de KMD op de Oranjekazerne in Schaarsbergen wordt al aan de boom geschud. Haalt een aspirant bepaalde fysieke en mentale eisen niet, kan hij naar huis. Het tweede speerpunt is beeldvorming. Uitgezonden militairen gaan in gesprek met de deelnemers. Het militaire leven wordt de spijkerbroeken in een notendop voorgeschoteld. Zo wordt sneller dan voorheen duidelijk wat werken als rode baret nu daadwerkelijk inhoudt. Samenwerken De tweede steunpilaar van de AMOL is het samenwerkingsverband tussen het Coördinatiecentrum Expertise Arbeidsomstandigheden en Gezondheid (CEAG) en de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg (MGGZ). Beide instanties hebben de gedragingen van de instructeur goed bestudeerd om de opleiding nog beter te maken. Commandant School Luchtmobiel, luitenant-kolonel Ron Jongejeugd: De aspirant die hier binnenkomt, heeft de rode baret al. Dát moet het uitgangspunt zijn. Het is vervolgens de taak van de instructeur hem te begeleiden naar het eindpunt. Instrueren in plaats van selecteren. Mentale kracht De kracht van de nieuwe opleiding zit in het mentale gedeelte, dat meer centraal staat dan voorheen. Volgens Hoofd Opleiding School Luchtmobiel, kapitein Erwin Driessen, vergeten we wel eens dat er heel veel tussen de oren zit. Als je mentaal sterk bent, kun je fysiek meer aan, legt Driessen uit. Meerdere instanties hebben dan ook samen overlegd om de nieuwe opleiding vorm te geven. School Luchtmobiel, Staf Opleidingscentrum Initiële Opleidingen (OCIO), LO/Sportorganisatie, Trainingsgeneeskunde en Trainingsfysiologie (TGTF) en MGGZ hebben allemaal bijgedragen aan de huidige succesformule. De training stopt overigens niet als de nieuwe rode baretten bij hun eenheid komen. Onderdelen die geschrapt zijn uit de AMOL, zoals CBRN en het defensieve onderdeel van de Gevechtsopleiding Buddysysteem, komen dan gestructureerd aan bod. Overigens blijft de nieuwe opleiding zich ontwikkelen. Momenteel wordt er zelfs gewerkt aan een app, een toepassing die kan worden gebruikt op de nieuwe generatie telefoons. Met deze toepassing waarin bijvoorbeeld trainingsdoelen worden gezet, wordt echt maatwerk geleverd. Eindoefening Wat niet verandert, is grenzen verleggen. Soldaat Niels Westenbrink beaamt dat. De spijkerbroek zat in de eindoefening Fearless Falcon. Na enkele kilometers op het Twentekanaal te hebben gevaren, moest hij vanuit de boot aan een touw omhoog klimmen op de Deldense Sint Annabrug. Met een verbeten gezicht klom de soldaat over de brugreling. Een brancardrace en de eindmars naar de Oranjekazerne waren vanaf dat moment de laatste obstakels tussen hem en de rode baret. Westenbrink: Ik moest echt vol aan de bak. De rugzak voelde bij het marsen aan als een martelwerktuig. s Ochtends dachten we bij te kunnen slapen. Ik lag net anderhalf uur toen we hoorden dat we binnen tien minuten moesten vertrekken. Knakmomentje. Toch is het telkens een overwinning op mezelf als ik word geprikkeld om door te gaan. En de nieuwe AMOL mag dan korter zijn, hij is op een andere manier zwaar. Wij moeten sneller leren. Verbeterde luchtmobiele opleiding heeft succesformule Het aanpassen van de Algemene Militaire Opleiding Luchtmobiel (AMOL) heeft meteen het gewenste effect. Van de eerste lichting aspiranten kreeg tachtig procent op vrijdag 23 november de felbegeerde rode baret na de eindoefening Fearless Falcon. Voorheen haalde gemiddeld de helft van de deelnemers de eindstreep niet. De opleiding is teruggebracht van 23 naar 17 weken. TEKST: ELNT Jaap Wolting FOTO s: SGT1 Dave de Vaal (AVDD) en KPL1 Zadrach Salampessy (11 AMB) Als je mentaal sterk bent, kun je fysiek meer aan 30 Landmacht Landmacht 31

17 Landmacht Personeelsmutaties Landmacht Photoshoot Militair personeel bevorderd Burgerpersoneel bevorderd Brigadegeneraal Schaal 10 Sergeant / wachtmeester J de Graaf (log gnk) HJ van Verseveld TJ van den Beuken (log b&t); N Ellen (gn); R Kuik (art); A van der Schoot (luart); J Volman Luitenant-kolonel Schaal 9 (lo/s); R Willemse (vbdd) PJ Hageman (inf ); LELM van Boxmeer (mil psd); EA Kamp (hum gv) Kapitein / ritmeester JW Veldhuizen Schaal 7 TGM Severins, HJ van der Ouw, B Akster Korporaal der eerste klasse Y van Aalten (vbdd); H Aden (log b&t); J van den Berg (log b&t); M Bos (inf ); RPC Butler (luart); MPJ Hendriks (cav); GH Schuurmans (inf ); TAG Laan (log td); EJ Dop (log b&t); EJF Emmen (art); Schaal 6 J Dassen (cav); D van Exter (log b&t); FPJ Faessen (luart); DF Feitsma (log b&t); IA Fornerino (log MPTM Kock (cav); AMI Wolvers (log b&t); LJ EJ Frasa td); RJ Gerringa (inf ); G de Grauw (inf ); MB de Hiemstra (inf ); M de Ridder (log b&t); JJAM van Groot (cav); M Hoogland (log td); AAR Keijzer den Berg (gn) Eerste luitenant J van Wijk (art); N Kalwij (art); BP Groen (inf ); J Militair personeel dienst verlaten Brigadegeneraal (log b&t); PJG Kerff (log td); M Kieftenbelt (gn); E Lakwijk (log ma); MAG Maathuis (log td); MMWJF Manders (cav); A Meijerink (art); MO Mouwen (log b&t); E Ocran (log b&t); P van den Bosch (inf ); B Lambermont (inf ); MPF PJ Engelhart (ts) Passenier (log b&t); MGH Peperzak (log td); CAJ Jansen (inf ); JC Rump (inf ); JJCF Heesters (inf ); Reuleaux (log b&t); J Roskam (cav); R Scheffer FR van het Reve (vbdd); M Lam (log gnk); AJ Luitenant-kolonel (inf ); P van Schouwen (inf ); JM Schuiling (log Dekker (log gnk); RJTM Steijaert (inf ) HP Blondeel Timmerman (vbdd); D Helweg b&t); M van de Woestijne (log b&t) (art); CG de Kreek (art); FGM Kurstjens (hum Tweede luitenant JH van Waardenberg (inf ); R van Damme (inf ) gv); AJ Petter (cav); RC van de Velde (log gnk); AW Velema (pro gv) Burgerpersoneel dienst verlaten Adjudant Majoor Schaal 12 M Scholtus (vbdd); PJ van den Berg (log td) Sergeant-majoor /opperwachtmeester N Batbay (log gnk); D Westra (gn); AJJC Aarts (vbdd); RJ Baas (log td); WJJ Donkers (inf ) Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse FJ Luijk (log gnk); AJ 't Jong (art); P Hulshof (art); J Brumlief (log b&t); CKR Schellen (log b&t) Korporaal der eerste klasse W Stevens (log td); M Pasterkamp (log td); M Jansen (log b&t); L van Ommeren (log gnk); R Laven (log td); DR Bouman (log ma); BB Brakke (vbdd); JR Tichelaar (inf ); M Timmer (log b&t); R Spies (log gnk); MD de Jong (inf ); A Fransen (art); D Lamboo (inf ); J de Jong (log td); J van de Louw (gn); PHA Rikhof (inf ); JL Leenstra (inf ); P van Dongen (inf ); B van El (log td); HJ Spekking (inf ); M van Hesteren (luart); T Heusschen (inf ); JAHM Hermens (log b&t); RGGH Klingenstijn (inf ); NPC Does (cav); C Hardeman (cav); MJ de Carpentier (gn); A Braaksma (vbdd); JMA Hopmans (log td); TAFT van den Bliek (log td); S Karsenbarg (vbdd); R Jonk (art); SM Boer (log b&t); B van Deursen (gn); I van Nijen (log b&t); JL Wacanno (gn); KHP Koolen (gn); GJ van Oort (inf ); RMT Jansen (inf ); CPA Heijnen (gn); S van Varik (log td); TGM Prins (gn); B Werkman (gn); L Lacroix (log b&t) Kapitein / ritmeester PJ Delmeer (log td); JA Eilander (log td); JC Faes (log td); A Hof (log gnk); S Kokken (inf ); LSA Sannen (lo/s); MW van de Velde (log b&t); JWA van der Vloot van Vliet (cav) Eerste luitenant RD van Houtem (log gnk) Adjudant JW Blom (log ma); PFJ Faessen (log td); JWM Gutte (vbdd); AD Hartkamp (vbdd); HAMF Hundscheid (vbdd); P van Meggelen (log td); RH Oudman (luart); BA Reyneke (log td); CT Smit (vbdd); EPA Vorst (log td); D de Vos (log td); AB Zwiers (inf ) Sergeant-majoor / opperwachtmeester AA Bierlee (log b&t); BJP ten Brink (log b&t); G Colijn (gn); R Groeneveld (log td); JCW Huibregtse Bimmel (log gnk) Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse EF Bergs (log b&t); AJM Crane (log b&t); E van Hooff (luart); DK Kasper (log b&t); WJ van Leijden (log gnk); JCM van Opstal (vbdd); SLP Peeters (cav); JA Urbanus (inf ); F Zandvoort HP van der Velde Schaal 10 PJansen Schaal 9 MEP Vermeulen, EM Verweij Schaal 8 E van Duin, TH Jetten, KG Schaul Schaal 7 P de Gunst, MK Jagernath Schaal 6 FJ Jansie, I Kort In Memoriam Adjudant PJ van Gils, werkzaam op de Koninklijke Militaire School Adjudant Evert Schreurs, werkzaam als cateringmanager Luitenant-kolonel Tonnetkazerne Eskadronsopperwachtmeester Michiel Grandjean had onlangs tijdens de GVA van 43 Brigade Verkennings Eskadron in Bad Reichenhall een camera in de hand. Gelukkig maar, want het leverde een mooie plaat op van drie verkenners te voet. De verzwarende omstandigheden Oproep Photoshoot Heb je ook een leuke, mooie of spannende foto gemaakt tijdens een oefening, uitzending of op de kazerne? Stuur deze op naar de redactie van Landmacht, voorzien van achtergrondinformatie zoals waar en wanneer de foto is genomen, welke eenheid of personen te zien zijn en waarom de foto zo bijzonder is. De foto moet voldoende resolutie hebben, bij voorkeur 1 MB of meer, vanwege de afdrukkwaliteit. De foto, bij voorkeur, mailen naar: redactielandmacht@mindef.nl Postadres: Staf CLAS, sectie Communicatie T.a.v. redactie Landmacht / Photoshoot MPC 55A Postbus AA Utrecht Geplaatste inzendingen worden beloond met een Victorinox Multi Tool! bestonden uit een aangevuld fysiek programma voor de verkenners, schrijft opper Grandjean. Hierbij stonden incasseringsvermogen, doorzettingsvermogen, discipline en kameraadschap de gehele week centraal. Dat is te zien. Landmacht Redactieraad Voor ideeën en opmerkingen over het blad Landmacht kun je terecht bij de leden van de redactieraad: 1GNC: maj Tjeerd Dijkstra * OTCRij: aooi Leo van Meerendonk * KCT: kap Louis Wesselink * OTCo: maj Henk Asma * DGLC: elnt Jurriaan Esser * JISTARC: aooi Erik Vriens * OTCMan KC: aooi Paul Fontein * Korps Natres: kap (r) Fred Warmer * OTCMan: maj Henri Kuijpers * OTCOpn: kap Corné van den Berg * OOCL: aoo (R) Roel van Essen * DP&O: kap Anne-Marie Berndsen * DCHR: maj Frans Verburg * MatlogCo: maj Casper Le Mahieu * Is jouw eenheid nog niet vertegenwoordigd in de redactieraad en praat je graag eens in de twee maanden mee over de inhoud van het blad? Neem dan contact op met de redactie van Landmacht: redactielandmacht@mindef.nl MK Taskin (luart); P Boelen (gn) (log b&t) 32 Landmacht Landmacht 33

18 Landmacht Berichten Infanteristen Oirschot winnen CLAS-bokaal De CLAS-bokaal is dit jaar gewonnen door 17 Pantserinfanteriebataljon. De sportcompetitie voor landmachteenheden had voor de derde keer ook een winnaar bij de vrouwen: de Zelfstandige Eenheden van de Generaal-majoor Kootkazerne. Survival, volleybal of speedmars: het is een kleine greep uit een scala van evenementen die jaarlijks worden georganiseerd voor de Landmacht Sportcompetitie. De competitie werd eind november afgesloten op het Het Commando Landstrijdkrachten (CLAS) heeft een INFOOP gepubliceerd voor toelating tot de opleiding Hogere Defensie Vorming (HDV), studiejaar De doelstelling is om op korte termijn een zo groot mogelijke doelgroep te bereiken. Geschikte en geïnteresseerde landmachtofficieren worden verzocht voor 15 februari 2013 te solliciteren. oefenterrein van de Generaal Spoorkazerne in Ermelo, waar de laatste crossestafette werd gehouden. Daarmee werd het eindklassement van de Sportcompetitie bepaald. Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif kwam de bokalen uitreiken aan de infanteristen uit Oirschot en vrouwen uit Stroe. De generaal besteedde ook aandacht aan het vertrek van sergeant-1 Gregory Sedoc. De Nederlandse hordeloper verlaat de organisatie vanwege het stopzetten van de Defensie Topsportselectie. INFOOP voor Hogere Defensie Vorming De genoemde INFOOP is te vinden via: directies/personeelslogistiek_commando/infoop/index.aspx FAC-opleiding met Belgen behoudt Amerikaans en NAVO-stempel De gezamenlijke Nederlands-Belgische opleiding voor Forward Air Controllers (FAC) heeft een tweejaarlijkse toets van de NAVO en de Amerikaanse krijgsmacht doorstaan. Elke twee jaar wordt de FAC-opleiding, gegeven op de School Grond Lucht Samenwerking (SGLS, OTC Manoevre), geëvalueerd door een Standardization Team van de NAVO en de Amerikaanse krijgsmacht. Met zo'n goedkeuringsstempel wordt het hoge opleidingsniveau voor FAC'ers herbevestigd en de internationale erkenning en operationele acceptatie van Nederlands en Belgisch FAC-personeel geborgd. Twee controleteams bezochten in week 45 en 46 de theorie-, simulatie- en praktijklessen. De bevindingen leverden een aanbeveling op de accreditatie van de Belgisch-Nederlandse FAC-opleiding voort te zetten. Laatste weken Legermuseum Voor het Legermuseum is een bijzondere periode aangebroken: nog maar een paar maanden en dan sluiten de deuren in Delft voorgoed. Natuurlijk worden de laatste maanden speciaal: er zijn veel feestelijke activiteiten en iedereen mag er gratis bij zijn. Gratis In de laatste maanden brengt het Legermuseum de militaire geschiedenis nog eens extra goed tot leven. Zo zijn er in december regelmatig gratis rondleidingen, komt er een uitgebreid feestprogramma in de kerstvakantie en wordt de laatste dag, 5 januari, een echte spektakeldag. Uiteraard moet iedereen de kans krijgen afscheid te nemen van een mooie periode in Delft. Daarom is het museum tot de sluiting gratis toegankelijk. Sergeant-majoor maakt cd voor War Child Sergeant-majoor Marcel Hölscher, materieelbeheerder bij 42 Brigade Verkenningseskadron, heeft zijn muzikale talent ingezet voor het goede doel. Hij maakte onlangs een album om zoveel mogelijk geld op te halen voor War Child. Hölscher presenteert 14 december het eerste exemplaar tijdens het kerstdiner van zijn eenheid. Op dezelfde datum is zijn album Tomorrow, dat geheel is gewijd aan het thema vrede, te downloaden op onder andere itunes en Amazon. Je vindt hem dan onder zijn artiestennaam Mike Hull. Hölscher componeerde alle blues- en folknummers zelf, speelde de instrumenten in en mixte de cd zelf af in zijn garage. Muziek is van kleins af aan mijn grote passie, dus als ik dit nu kan gebruiken om anderen mee te helpen, doe ik dat graag, vertelt Hölscher. Daarnaast is mijn baan als militair mijn bijdrage tot het verkrijgen van vrede. Ik heb kinderen gezien die moesten leven onder oorlogsomstandigheden. Met deze cd hoop ik een kleine bijdrage te leveren aan een betere toekomst voor kinderen die dat nodig hebben. B&T ers maken in Den Haag kennis met Diplomacy Om kennis te maken met de tweede D uit de bekende 3Dbenadering in internationaal optreden, hebben officieren van 100 Bevoorrading & Transportbataljon begin november Den Haag bezocht. In de diplomatenstad bij uitstek gingen de logistiekelingen onder andere op werkbezoek bij de Tweede Kamer. In het kader van hun 3D-vorming (Defence, Diplomacy en Development) stonden de officieren van 100 B&Tbat eerder dit jaar op de Grebbeberg ('Defence'). Begin november was het strijdtoneel Den Haag en stond de D van diplomacy ofwel diplomatie centraal. Tijdens een bezoek aan de Tweede Kamer hadden ze een onderhoud met enkele leden van de vaste Kamercommissie Defensie. Later praatte luitenant-kolonel b.d. Marcel de Haas, nu onderzoeker bij het Instituut voor Internationale Betrekkingen Clingendael, ze bij over de huidige internationale verhouding tussen Europa, Rusland en China. De officieren bezochten ook nog het International Criminal Court. De opbrengsten van zijn cd en optredens gaan een jaar lang volledig naar War Child. De cd bestellen of downloaden kan vanaf 14 december via 34 Landmacht Landmacht 35

19 Groet Foto: Maurits van Hout, AVDD Zo'n twaalfhonderd thuisfronters kwamen zaterdag 24 november samen op voormalig marinevliegkamp Valkenburg voor het jaarlijkse groetenprogramma Missie Max. In speciale ruimtes konden mensen voor de camera een (kerst)groet van 1 minuut brengen aan hun uitgezonden militair. Wie geluk had, kreeg zijn geliefde, vader, zoon of dochter zelfs even op het grote scherm te zien. Zo was er live verbinding met de militairen op de Dutch compounds op Mazar-e-Sharif en Kunduz. 36 Landmacht

WILLEM LODEWIJK V NASSAUKAZERNE, MATERIEEL LOGISTIEK PELETON (320) LOKAAL FACILITAIRE DIENST

WILLEM LODEWIJK V NASSAUKAZERNE, MATERIEEL LOGISTIEK PELETON (320) LOKAAL FACILITAIRE DIENST DE KAZERNES VAN NEDERLAND 2012. Hier vind u een lijst van landmachtkazernes in Nederland. In de lijst vind u de eenheden die er gelegerd zijn en de plaats waar de kazerne staat. JOHANNES POSTKAZERNE, HAVELTE.

Nadere informatie

Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken

Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken Medic Special Forces: de hogere kunst van het pleisterplakken tekst: sgt. Derek de Vries Lees het volledige artikel in de FALCON Grizzly, this is Mike ready to copy nine-liner This is grizzly, ready to

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

rust zetten. rust gezet) Commandant der Strijdkrachten.

rust zetten. rust gezet) Commandant der Strijdkrachten. 1 Toespraak van de komend Commandant der Strijdkrachten, generaal Middendorp, bij de aanvaarding van het commando over de Nederlandse krijgsmacht op 28 juni 2012 te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord

Nadere informatie

Afscheid Landmachtadjudant

Afscheid Landmachtadjudant Landmacht 8 oktober 2014 Afscheid Landmachtadjudant Landmachtadjudant André Odenkirchen doet de laatste 4 jaar van zijn carrière af als roerig. Zo bloedde zijn hart bij het zien van de gestage afbreuk

Nadere informatie

Koninklijke Hoogheid, dames en heren,

Koninklijke Hoogheid, dames en heren, Toespraak minister Eimert van Middelkoop voor de opening van het symposium Strategische samenwerking met het bedrijfsleven Sourcing, een kwestie van keuzes maken, Koninklijke Militaire Academie, Breda,

Nadere informatie

Landmacht. Terugblik op Leren solliciteren Vernieuwd Gereedstellingsproces Kroon geeft visie op leiderschap

Landmacht. Terugblik op Leren solliciteren Vernieuwd Gereedstellingsproces Kroon geeft visie op leiderschap Landmacht Personeelsblad van de Koninklijke Landmacht nummer 10 december 2012 Terugblik op 2012 Leren solliciteren Vernieuwd Gereedstellingsproces Kroon geeft visie op leiderschap Landmacht 1 facebook.com/landmacht

Nadere informatie

Toespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda.

Toespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda. Toespraak van de minister van Defensie ter gelegenheid van de besloten uitreiking van de Dapperheidonderscheidingen op 7 oktober 2009 te Breda. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Ridders Militaire Willems-Orde

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Irma Steenbeek VERSTAG

Irma Steenbeek VERSTAG Irma Steenbeek VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen.

Dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen. Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten Generaal P van Uhm, ter gelegenheid van het symposium op 5 mei 2012 te Wageningen. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dames en heren, Ik sta hier vandaag

Nadere informatie

Beroepsmilitair. bij de. Koninklijke Landmacht

Beroepsmilitair. bij de. Koninklijke Landmacht Beroepsmilitair bij de Koninklijke Landmacht 1 Inleiding Duur van de voorlichting en inhoud Voorlichting beroepsmilitair Koninklijke Landmacht Aansluitend aan de voorlichting mogelijkheid tot: Solliciteren

Nadere informatie

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk

Opvang na uw uitzending. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Opvang na uw uitzending Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.

Nadere informatie

Intersectorale mobiliteit. Informatie voor werkgevers

Intersectorale mobiliteit. Informatie voor werkgevers Intersectorale mobiliteit Informatie voor werkgevers Deze folder is onderdeel van een drieluik. Er is ook een folder voor werknemers en professionals. Om belemmeringen in kaart te brengen bij intersectorale

Nadere informatie

Vervoer gevaarlijke stoffen

Vervoer gevaarlijke stoffen Vervoer gevaarlijke stoffen binnen Defensie Edwin van de Ven Inhoud Defensie Uitzonderingspositie Defensie Voorbereidingen (Gereedstelling) We vertrekken. We doen ons werk. We gaan weer naar huis.. 2 Defensie

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

hun familie, geachte aanwezigen,

hun familie, geachte aanwezigen, Toespraak van de minister van Defensie, J.S.J. Hillen, ter gelegenheid van de uitreiking van de eerste universitair erkende diploma s van de Nederlandse Defensie Academie op 26 maart 2012 te Den Helder.

Nadere informatie

Ik wil een baan! Solliciteren kunt u leren Sollicitatietips voor als u een WW-uitkering heeft VOOR RE-INTEGRATIE EN TIJDELIJK INKOMEN

Ik wil een baan! Solliciteren kunt u leren Sollicitatietips voor als u een WW-uitkering heeft VOOR RE-INTEGRATIE EN TIJDELIJK INKOMEN Ik wil een baan! Solliciteren kunt u leren Sollicitatietips voor als u een WW-uitkering heeft VOOR RE-INTEGRATIE EN TIJDELIJK INKOMEN Waarom deze brochure? Een baan vinden: dat is niet altijd even makkelijk.

Nadere informatie

Employee Support en Menea

Employee Support en Menea Employee Support en Menea Sinds de aankondiging in april heb je de adviseurs van Employee Support bij Philip Morris kunnen zien om jou en je collega's te ondersteunen en bij te staan. Gelukkig hebben veel

Nadere informatie

Ben jij al fit voor defensie? SOLLICITEREN & AANNAME ADVIES COMMISSIE

Ben jij al fit voor defensie? SOLLICITEREN & AANNAME ADVIES COMMISSIE Defensiefit.nl Ben jij al fit voor defensie? SOLLICITEREN & AANNAME ADVIES COMMISSIE Inhoud Het sollicitatie proces:...3 Voorafgaande aan het sollicitatie gesprek:...3 Huiswerk: verdiep jezelf en bereid

Nadere informatie

MINISTERIE VAN DEFENSIE WERKGROEP STAAL EERSTE DRUK, NOVEMBER 2007 VISIE LEIDINGGEVEN

MINISTERIE VAN DEFENSIE WERKGROEP STAAL EERSTE DRUK, NOVEMBER 2007 VISIE LEIDINGGEVEN MINISTERIE VAN DEFENSIE WERKGROEP STAAL EERSTE DRUK, NOVEMBER 2007 VISIE LEIDINGGEVEN INLEIDING Voorwoord Commandant der Strijdkrachten CONTEXT De complexe omgeving waarin bij Defensie leiding wordt gegeven

Nadere informatie

9 Communicatie-tools. voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie

9 Communicatie-tools. voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie 9 Communicatie-tools voor meer liefde, meer verbondenheid, meer intimiteit & betere communicatie Maar één persoon Je hebt maar een persoon nodig om nieuwe ervaringen te introduceren VOORWOORD Geen enkel

Nadere informatie

LMD brandweer. Kansen voor ontwikkeling en doorgroei

LMD brandweer. Kansen voor ontwikkeling en doorgroei LMD brandweer Kansen voor ontwikkeling en doorgroei LMD brandweer kansen voor ontwikkeling en doorgroei Als leidinggevende bij de brandweer heb je een bijzondere en veelzijdige baan. Je werkt in een snel

Nadere informatie

BOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt

BOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt BOTSCHAFT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND - VERTEIDIGUNGSATTACHÉ- Oberstleutnant i.g. Joachim Schmidt Den Haag, 20. März 2013 Tel.: 0031 70-342.06.18 Fax: 0031 70-365.32.48 Toespraak ter gelegenheid van

Nadere informatie

Help! Verzuim voorkomen

Help! Verzuim voorkomen TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. Help! Verzuim voorkomen Een leidraad voor werkoverleg met medewerkers over verzuim Deze publicatie is

Nadere informatie

Aflevering 2: Solliciteren

Aflevering 2: Solliciteren Aflevering 2: Solliciteren Vragen vooraf: Heb je wel eens gesolliciteerd naar een baan? Hoe deed je dat? Heb je een curriculum vitae? Hoofditem Fragment 1 Korte inhoud: Milouska en Bayu kijken hoe je kunt

Nadere informatie

Koninklijke Hoogheden, Ridder. Militaire Willemsorde, Excellenties, gewonde Nederlandse Militairen, zorgverleners, dames en heren,

Koninklijke Hoogheden, Ridder. Militaire Willemsorde, Excellenties, gewonde Nederlandse Militairen, zorgverleners, dames en heren, Toespraak van de Commandant der Strijdkrachten, Generaal Middendorp, ter gelegenheid van de musical Soldaat van Oranje bij het Vliegkamp Valkenburg op 30 augustus 2012. Let op: Alleen gesproken woord geldt!

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....

Nadere informatie

gaat hier dus hand in hand met het levendig houden van de herinnering aan delen van de geschiedenis die steeds verder van ons af liggen.

gaat hier dus hand in hand met het levendig houden van de herinnering aan delen van de geschiedenis die steeds verder van ons af liggen. Toespraak staatssecretaris van Defensie, Jack de Vries voor de reünie Djocja, 17 december 2008, Koninklijk Militair Tehuis Oud Militairen en Museum Bronbeek Allereerst mijn hartelijke dank om voor u te

Nadere informatie

ORIËNTATIE OP DE NEDERLANDSE ARBEIDSMARKT

ORIËNTATIE OP DE NEDERLANDSE ARBEIDSMARKT WOORDENLIJST ORIËNTATIE OP DE NEDERLANDSE ARBEIDSMARKT Arbeidsmarkt De arbeidsmarkt is de markt van werk. Op de arbeidsmarkt wordt werk aangeboden en op de arbeidsmarkt zoeken mensen naar een baan. Bijvoorbeeld:

Nadere informatie

Jan de Laat OVERSTAG

Jan de Laat OVERSTAG Jan de Laat VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten

Nadere informatie

Het hoeft niet groots en meeslepend te zijn. Tekst: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Het hoeft niet groots en meeslepend te zijn. Tekst: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Strategische personeelsplanning in stapjes Het hoeft niet groots en meeslepend te zijn Tekst: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Negentien gemeenten in West-Brabant willen in 2017 één gezamenlijke

Nadere informatie

Reservistenbeleid. Van beleid naar activiteit. PD-DAOG Bgenmarns Frank van Sprang

Reservistenbeleid. Van beleid naar activiteit. PD-DAOG Bgenmarns Frank van Sprang Van beleid naar activiteit PD-DAOG Bgenmarns Frank van Sprang PRESENTATIE Aanleiding Wat is de reservist Stand van zaken Korte en lange termijn visie 2 Aanleiding Financieel duurzame Krijgsmacht Toekomstige

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

DAGORDER. Twee mensen die de afgelopen jaren zo hebben gevochten voor Defensie, voor onze krijgsmacht.

DAGORDER. Twee mensen die de afgelopen jaren zo hebben gevochten voor Defensie, voor onze krijgsmacht. DAGORDER Collega s, Minister Hennis en generaal Middendorp zijn dinsdagavond afgetreden. Twee mensen die de afgelopen jaren zo hebben gevochten voor Defensie, voor onze krijgsmacht. En nu zijn ze op deze

Nadere informatie

Pagina 1 van 5. Toelichting werkprocedure voor cv, selectiebrief en selectiegesprek

Pagina 1 van 5. Toelichting werkprocedure voor cv, selectiebrief en selectiegesprek Pagina 1 van 5 Toelichting werkprocedure voor cv, selectiebrief en selectiegesprek Voor het bereiken van het beste resultaat zijn wij uiteraard sterk afhankelijk van uw informatie. Voor elke selectieprocedure

Nadere informatie

Stageverslag Michaël Deslypere

Stageverslag Michaël Deslypere Stageverslag Michaël Deslypere MANPOWER Stagementor: Valerie Milissen Stagebegeleider: Pieterjan Bonne 2 Inhoudsopgave 1.Voorwoord... 3 2.Situering/voorstelling van de stageplaats... 4 3.Beschrijving van

Nadere informatie

DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER

DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER BETEKENIS BOVEN BEPERKING Ieder mens is uniek en doet mee. We betekenen allemaal iets in het leven van anderen en omgekeerd. We houden van elkaar,

Nadere informatie

In dit nummer: Op zoek naar een baan? Persoonlijk. Maak een plan van aanpak! Wie is Tessel en wat zoekt zij?

In dit nummer: Op zoek naar een baan? Persoonlijk. Maak een plan van aanpak! Wie is Tessel en wat zoekt zij? TESSEL. In dit nummer: Op zoek naar een baan? Maak een plan van aanpak! Persoonlijk Wie is Tessel en wat zoekt zij? INHOUD. 3. Voorwoord. Niet nog zo n egotrippertijdschrift! 4. Over Tessel. Van theoloog

Nadere informatie

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Hoe presenteer ik mijzelf? Wat wil ik? Zorg voor je carrière Door het dagelijkse contact met mijn coach

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen!

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen! MaS In de Parochie Inleiding De maatschappelijke stage (MaS) is definitief begonnen en in volle gang. In Nederland zijn middelbare scholieren verplicht gedurende hun middelbare school carrière een maatschappelijke

Nadere informatie

Hans van Rooij VERSTAG

Hans van Rooij VERSTAG Hans van Rooij VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

Reservist bij de Koninklijke Marechaussee. De leukste baan! naast je werk of studie

Reservist bij de Koninklijke Marechaussee. De leukste baan! naast je werk of studie Reservist bij de Koninklijke Marechaussee De leukste baan! naast je werk of studie Operationeel Centrum Mobiel toezicht veiligheid Grensbewaking Schiphol Beveiliging Koninklijk Huis Als het erop aankomt

Nadere informatie

Stageverslag Danique Beeks

Stageverslag Danique Beeks Stageverslag Danique Beeks Waarom deze stage en hoe zag de stage eruit? Ik heb via Mirthe informatie gekregen over deze stage. Haar achterneef is een van de eigenaren van dat bedrijf. Ze heeft mij deze

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Nederlands uitgezonden personeel, Een bezoek aan een missiegebied is. grilliger dan pakweg een werkbezoek. aan een oefenende eenheid op de

Nederlands uitgezonden personeel, Een bezoek aan een missiegebied is. grilliger dan pakweg een werkbezoek. aan een oefenende eenheid op de Toespraak uitgesproken door de Minister van Defensie, E. van Middelkoop, bij gelegenheid van zijn Kerstbezoek aan Afghanistan, 24 december 2008 te Kaboel. Nederlands uitgezonden personeel, Een bezoek aan

Nadere informatie

Partieel bevel nr. 04 bij operatiebevel nr. 13208-1 nota (FGO MINUSMA)

Partieel bevel nr. 04 bij operatiebevel nr. 13208-1 nota (FGO MINUSMA) DEPMTTEMENTAAL VERTROUWELIJK Koninklijke Landmacht Cfm BIJLAGE ZZ (VERZENDLIJST) Partieel bevel nr. 04 bij operatiebevel nr. 13208-1 nota (FGO MINUSMA) HInIstarl* van D«r*n«i«Staf Commando LandrtrUdkrachten

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben.

Het leger. Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom we een leger hebben. Het leger Thema: Bestaat vrede? Samenleving Nederland De overheid Moeilijkheid; *** Tijd: *** Juf Yvonne Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leger. Je kunt vertellen wat het leger doet en waarom

Nadere informatie

DE VEVA OPLEIDING. Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie

DE VEVA OPLEIDING. Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie DE VEVA OPLEIDING Haal je MBO-Diploma en ontdek Defensie DE TIEN MEEST GES INFORMATIE VOOR OUDERS EN VERZORGERS 1 2 3 4 Is er ondanks de bezuinigingen bij Defensie een toekomst voor leerlingen Veiligheid

Nadere informatie

Ontmoeting. gezondnu.nl

Ontmoeting. gezondnu.nl Ger van der Gaast (64) weet sinds 2010 dat hij de ziekte van Alzheimer heeft. Inmiddels woont hij in een verpleeghuis in Utrecht. Als voormalig docent verpleegkunde volgt Ger zijn eigen zorg kritisch.

Nadere informatie

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT

OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT E-blog OVER VITALITEIT; WAAROM PAMPEREN FIJN LIJKT MAAR MACHTELOOS MAAKT Reeks: bestuurders over vitaliteit Colofon: einde artikel Wilma de Jong, lid van de Raad van Bestuur van BrabantZorg, is een kordate

Nadere informatie

Effectief een sollicitatiegesprek voeren, voor werkgevers

Effectief een sollicitatiegesprek voeren, voor werkgevers Effectief een sollicitatiegesprek voeren, voor werkgevers Deze tips zijn bedoeld voor managers die kandidaten interviewen voor een vacature. Veel managers hebben geen of weinig ervaring in het effectief

Nadere informatie

van de TFU, Welkom thuis! Eindhoven.

van de TFU, Welkom thuis! Eindhoven. Toespraak van de minister van Defensie, E. van Middelkoop, bij de terugkeer van de laatste Task Force Uruzgan, Vliegbasis Eindhoven, 8 augustus 2010. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Commandant van

Nadere informatie

ECLI:NL:CRVB:2016:3039

ECLI:NL:CRVB:2016:3039 ECLI:NL:CRVB:2016:3039 Instantie Datum uitspraak 11-08-2016 Datum publicatie 16-08-2016 Zaaknummer Rechtsgebieden Bijzondere kenmerken Inhoudsindicatie Centrale Raad van Beroep 15/5101 MAW Ambtenarenrecht

Nadere informatie

ORGANISATIEDISSONANTIE

ORGANISATIEDISSONANTIE ORGANISATIEDISSONANTIE Hebben wij dat? Marianne Kok 2015 Marianne Kok Titel Organisatiedissonantie Ondertitel Hebben wij dat? ISBN 978-90-823911-0-7 Druk Eerste druk, 2015 NUR 801 management algemeen Trefwoorden:

Nadere informatie

INTRO LOES THIERRY MARK

INTRO LOES THIERRY MARK INZICHTEN INTRO In dit document staan acht inzichten die de resultaten zijn van het onderzoek dat drie studenten van de Hogeschool Utrecht hebben gedaan naar de leden van WattsNext. De inzichten zijn

Nadere informatie

Sport en jeugdhulp gaan heel goed samen

Sport en jeugdhulp gaan heel goed samen Jamile Zaoudi: Sport en jeugdhulp gaan heel goed samen fietsen, iets ondernemen. Tegelijkertijd werk je aan het stukje psyche: Je kunt je bijvoorbeeld niet meer verschuilen achter je vader of moeder, het

Nadere informatie

Minister IGK SG/PSG. CZSK Bestuursstaf

Minister IGK SG/PSG. CZSK Bestuursstaf BIJLAGE: ORGANOGRAMMEN Organogrammen vraag 98 Organogram Defensie Minister IGK SG/PSG ADD BSG DBO DCo DF&C DJZ CDS HDB HDFC HDBV HDP MIVD MLA CDC DMO CLSK CLAS Operationele Commando s CZSK Bestuursstaf

Nadere informatie

Er gebeurt niets. Ze willen niet weg.

Er gebeurt niets. Ze willen niet weg. Veel nieuw bij de DUO Laatst was ik op bezoek bij de DUO om in het nieuwe gebouw in Groningen te kijken. Naar het gebouw zelf en het Nieuwe Werken dat ze daar toepassen. Er is veel nieuw, want is er blijkt

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Oprichting Defensie Gezondheidszorg Organisatie

Oprichting Defensie Gezondheidszorg Organisatie Oprichting Defensie Gezondheidszorg Organisatie Voortgang reorganisatie Januari 2013, nr.6 Met de oprichting van de Defensie Gezondheidszorg Organisatie (DGO) ontstaan een staf DGO en drie reguliere zorgelementen,

Nadere informatie

BS2009023484 Kamervragen over het uitdelen van korans in Afghanistan. Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de volgende vragen:

BS2009023484 Kamervragen over het uitdelen van korans in Afghanistan. Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de volgende vragen: Postbus 20701 2500 ES Den Haag Telefoon (070) 318 81 88 Fax (070) 318 78 88 Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Plein 2 2511 CR Den Haag Datum 8 januari 2010 Ons kenmerk Onderwerp

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen,

Dank u wel kolonel Lambrichts, mevrouw Sybilla Dekker, Generaal, geachte aanwezigen, Spreekpunten staatssecretaris De Vries van Defensie ter gelegenheid van de eerste deeltijdopleiding Middelbare Defensie Vorming te Den Haag. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank u wel kolonel Lambrichts,

Nadere informatie

HR-Analytics bij Defensie

HR-Analytics bij Defensie HR-Analytics bij Defensie De eerste stappen gezet DPOD TOS Daan Leben Hoofd TOS 1 mei 2016 Hoe en waarom is TOS ontstaan BI cijfers die meer duiding nodig hebben TOS Trends, Onderzoek en Statistiek HR

Nadere informatie

Gedragscode. Gewoon goed doen

Gedragscode. Gewoon goed doen Gedragscode Gewoon goed doen 2 Inhoudsopgave pagina 1. Missie, ambitie en kernwaarden 4 2. Gewoon goed doen 5 3. Waarom een gedragscode? 6 4. Omgaan met de patiënt/klant: respectvol en gastvrij 7 5. Professioneel

Nadere informatie

sollicitatie gesprek Handleiding droombanen voor Technisch talent

sollicitatie gesprek Handleiding droombanen voor Technisch talent sollicitatie gesprek Handleiding droombanen voor Technisch talent waarom deze handleiding? We krijgen vaak de vraag hoe je je nu het beste kunt voorbereiden op een sollicitatiegesprek. Een goede voorbereiding

Nadere informatie

Autorijden na ziekte of met een handicap

Autorijden na ziekte of met een handicap Autorijden na ziekte of met een handicap 1 Inhoud Inleiding 3 Is mijn rijbewijs nog geldig? 4 Rijvaardigheid 4 Eigen verklaring 4 Verandering gezondheid 4 Wie beslist of ik weer mag autorijden? 5 Wat is

Nadere informatie

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR Altijd al gezocht naar een trainingsconcept voor uw medewerkers waar je meteen van zegt: GewoonDoen! Nu is deze kans eindelijk aanwezig en wel voor een deelnameprijs van

Nadere informatie

DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING

DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING De Zijlen ondersteunt in de provincie DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING Groningen 1400 mensen bij wonen, werk en dagbesteding en vrijetijd. Het gaat om mensen met een verstandelijke beperking. Dat doen

Nadere informatie

Monitor Steun en Draagvlak

Monitor Steun en Draagvlak Bezoekadres: Alexanderkazerne Van Alkemadelaan 357 Postadres: MPC 58 A Postbus 90701 2509 LS Den Haag Nederland Monitor Steun en Draagvlak Steller: Drs. A.J.V.M. Vos Februari 2008 Rapportnummer GW-08-022A

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

PSO. Bekijk het VeVa-introductiefilmpje. Houd dit werkblad erbij en beantwoord na het kijken de vragen.

PSO. Bekijk het VeVa-introductiefilmpje. Houd dit werkblad erbij en beantwoord na het kijken de vragen. PSO Weet jij al welke richting je op wilt na het VMBO? Nu je een sector gaat kiezen, is het best slim om alvast rond te kijken welke opleidingen er zijn. En natuurlijk welke bij je past! Deze les maak

Nadere informatie

LMD brandweer. Toelatingsprocedure

LMD brandweer. Toelatingsprocedure LMD brandweer Toelatingsprocedure Toelatingsprocedure brandweer van kandidaat naar deelnemer Als leidinggevende bij de brandweer functioneer je in een turbulente omgeving. Het lijkt wel of de veranderingen

Nadere informatie

2. Digitale interactieve cliënten systemen. Je hoeft geen titel te hebben om een goed leider te zijn Oefening Unpack your backpack

2. Digitale interactieve cliënten systemen. Je hoeft geen titel te hebben om een goed leider te zijn Oefening Unpack your backpack Aantal praktijkvoorbeelden uit de Internationale Planetree Conferentie 2012 1. De kracht van vrijwilligers 2. Digitale interactieve cliënten systemen 3. Een aantal bijzondere en praktische initiatieven.

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Hulp aan het thuisfront. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk

Hulp aan het thuisfront. Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Hulp aan het thuisfront Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk werk helpt iedereen binnen of direct rondom Defensie met problemen die voortkomen uit het werk.

Nadere informatie

Spreektekst staatssecretaris Jack de Vries voor de werkconferentie van de Management Development training van het ministerie van Defensie.

Spreektekst staatssecretaris Jack de Vries voor de werkconferentie van de Management Development training van het ministerie van Defensie. Spreektekst staatssecretaris Jack de Vries voor de werkconferentie van de Management Development training van het ministerie van Defensie. Dames en heren, Ik ben nu ruim een jaar staatssecretaris van Defensie.

Nadere informatie

Slim omgaan met geld

Slim omgaan met geld Slim omgaan met geld Deel 1 Oorzaken en financieel overzicht. Dit werkboek is van: Datum: 1 Copyright - Drukke Moeders Marijke Minten Welkom Drukke Moeders Online Cursus Financiën Werkboek Dit is een werkboek

Nadere informatie

MILITAIR LEIDERSCHAP: VOORTLEVEN IN DE HOOFDEN EN HARTEN VAN MENSEN

MILITAIR LEIDERSCHAP: VOORTLEVEN IN DE HOOFDEN EN HARTEN VAN MENSEN 24 januari 2016 MILITAIR LEIDERSCHAP: VOORTLEVEN IN DE HOOFDEN EN HARTEN VAN MENSEN Wanneer je denkt aan leiders en leiderschap, dan is de relatie met de militaire geschiedenis niet ver weg. Natuurlijk

Nadere informatie

roc van twente enschede VOOR HET GOEDE DOEL LEERBAAN LOOPBAAN BURGERSCHAP DOOR NICO ABBINK MV42E LEERJAAR 2 PERIODE 2

roc van twente enschede VOOR HET GOEDE DOEL LEERBAAN LOOPBAAN BURGERSCHAP DOOR NICO ABBINK MV42E LEERJAAR 2 PERIODE 2 roc van twente enschede VOOR HET GOEDE DOEL LEERBAAN LOOPBAAN BURGERSCHAP DOOR NICO ABBINK MV42E LEERJAAR 2 PERIODE 2 Gemaakt door Nico Abbink MV42E LLB Verslag INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1 - Wervingswoorden

Nadere informatie

Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht.

Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht. Spreekpunten staatssecretaris ter gelegenheid van 65 jaar vrouwen in de Krijgsmacht op 2 december te Utrecht. Let op: Alleen gesproken woord geldt! Dank mw. Coorens, Dames en heren, We vieren vanavond

Nadere informatie

Lesbrief 14. Naar personeelszaken.

Lesbrief 14. Naar personeelszaken. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.

Nadere informatie

LEIDERSCHAPSTRAINING 2010

LEIDERSCHAPSTRAINING 2010 LEIDERSCHAPSTRAINING 2010 Voorwoord Politiek heeft veel te maken met goed leiderschap: mensen volgen dan het voorbeeld van hun leider. Martin Luther King, Majoor Bosshardt en Koning David zijn voor mij

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 763 Toekomst van de krijgsmacht Nr. 55 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 23 september 2014 De vaste commissie voor Defensie heeft een

Nadere informatie

eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen

eflectietool Reflectietool Reflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool eflectietool Reflectietool Test jezelf op professioneel ondersteunen Redactie: Marieke Haitsma en Corrie van Dam Eindredactie: afdeling communicatie

Nadere informatie

Van dromen... Finext. 72 Het Nieuwe Werken

Van dromen... Finext. 72 Het Nieuwe Werken Finext Finext is een club van hondertachtig mensen die diensten verlenen aan financiële afdelingen binnen profit en non-profit organisaties. Eén van de echte kenmerken van Finext is dat er geen regels

Nadere informatie

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,

September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden, September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje

Nadere informatie

SDWNIEUWS. > En nog meer! Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers september 2011

SDWNIEUWS. > En nog meer! Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers september 2011 SDWNIEUWS Informatie voor cliënten, ouders en cliëntvertegenwoordigers september 2011 MET BELANGRIJKE INFORMATIE VOOR JOU, LEES DIT BLAD GOED! Veranderingen in zorg en veiligheid Sneller antwoord op jouw

Nadere informatie

Voor nieuw werk kun je niet meer zonder Social Media Interview met Aaltje Vincent

Voor nieuw werk kun je niet meer zonder Social Media Interview met Aaltje Vincent November 2011 - BHP Groep - www.bhp.nl Interviewspecial Voor nieuw werk kun je niet meer zonder Social Media Interview met Aaltje Vincent Aaltje Vincent (1960) is één van de experts op het gebied van het

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar

Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Mijn 7 grootste inzichten in ICT in de zorg uit de afgelopen 15 jaar Gebaseerd op ervaringen die ik opdeed in meer dan 10 verschillende ziekenhuizen Mirjan van der Meijden Zorginformatisering Vooraf In

Nadere informatie

Het is goed dat de geschiedenis van dit bijzondere kazernecomplex in dit boek is vastgelegd.

Het is goed dat de geschiedenis van dit bijzondere kazernecomplex in dit boek is vastgelegd. Toespraak Commandant der Strijdkrachten, luitenant-admiraal Rob Bauer Opening nieuwe locatie Nederlandse Instituut voor Militaire Historie Frederikkazerne, Den Haag 14 november 2018 The longer you can

Nadere informatie

Beste HRM Dienstverlener voor de Overheid

Beste HRM Dienstverlener voor de Overheid Outplacement Outplacement Sta je aan het begin van een nieuwe stap in je loopbaan? Wij ondersteunen je bij het vinden van een nieuwe baan. Nieuwe keuzes maken is wat onwennig en het maakt je soms onzeker.

Nadere informatie

Interviewtechnieken: objectiviteit sleutel tot succes

Interviewtechnieken: objectiviteit sleutel tot succes Interviewtechnieken: objectiviteit sleutel tot succes Interviewtechnieken: objectiviteit sleutel tot succes Er komt een moment dat alle sollicitatiegesprekken op elkaar gaan lijken: handje schudden, kandidaat

Nadere informatie