27/04/2011. Het Perineum beschermen. Het perineum beschermen: andere opties

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "27/04/2011. Het Perineum beschermen. Het perineum beschermen: andere opties"

Transcriptie

1 1 Technieken om het perineum te beschermen Je handen gebruiken of handen af Watergeboorte Houding Massage Hot packs in het 2 de stadium Verschil tussen eerst- en meerbarenden Episio? Hechten Het Perineum beschermen 2 Geen flexi van het hoofd: fysiologische studie (Myrfield et al, 1998) HOOP trial (McCandlish et al, 1998) Minder milde pijn op 7 dagen met hands on Geen verschil in intact, scheuren, episiotomies tussen de methoden Twijfels over de outcomes bij vertikale houding Hands of ook voor de schouders Fysiologie van schoudergeboorte: posterior eerst bij vertikale houding 3 Het perineum beschermen: andere opties Watergeboorte: meer intacte perinea, minder scheuren, episio s (Geissbuehler et al 2004, Zanetti-Dallenbach et al, 2007) Bewijs voor Vertikale houding (De Jonge et al, 1997) antenatale massage (Beckmann & Garrett, 2006) Warm pack op het perineum gedurende het 2de stadium beschermt tegen 3de & 4de graads scheuren, p/n pijn en urinaire incontinentie (Dahlen et al, 2007) EPI-NO vermindert episio s en verhoogt intact perineum (Ruckhaberle et al, 2009) 1

2 Zicht van achter 4 Zicht van achter 5 Zicht van achter 6 2

3 7 Eerst- & meerbarenden Eerstbarenden: wacht en wacht nog wat langer (Flint, 1987) Meerbarenden: laat het hoofd geboren worden tussen de contracties (Albers et al, 2005) Korte perinea (Rizk & Thomas 2000, Deering et al 2004) Antenatale visualisatie? 8 Risico factors voor perineum trauma Eerste kind Lang tweede stadium Geboortegewichht >4 kgs (Dahlen et al, 2007) Episio hardnekkige OP position Inductie van de arbeid Epidurale (RCOG, 2007) Forceps geboorte Schouder dystocie 9 Het perineum beschermen - Episiotomies Episiotomies zijn slecht voor jou! (Carroli & Mignini, 2009). begrensd v Liberaal resulteren in Minder posterior perineaal trauma, miner hechtingen, minder complicaties Geen verschil in pijn, dyspareunie Geen bewijs dat episio beschermt tegen sfincter scheuren & en kan aanleiding zijn voor 3de graads ruptuur (DiPiazza et al 2006, Williams 2003, Gerdin et al, 2007) Meer kans op openvallen(williams and Chames, 2006) Verminderd de kacht van bekkenbodem spieren (Sartore et al, 2004), geen voordeel op scheuren (Dannecker et al, 2005) 3

4 Episiotomies 10 Indien episio bij de 1ste geboorte, meer kans op scheur bij een volgende geboorte (Alperin et al, 2008) Sterke tegenindicatie bij voorgaande 3de of 4de graads ruptuur (Peleg et al 1999, Dandolu et al 2005, RCOG, 2007) WHO beveelt aan: 10% of minder voor een normale geboorte (WHO, 1996) Enige rechtvaardiging zijn foetale redenen (Dannecker et al, 2004) Minder wanneer vrouwen in een vertikale houding bevallen (Altman et al, 2007) en bij spontaan persen (Raisanen et al (2010) Hechten of niet 11 Niet bij 1ste gr indien voorgaande criteria voldaan zijn en de randen van de huid elkaar raken Perineal assessment tool nuttig voor 2de gr ruptuur (Metcalfe et al, 2002) Herstel in 2 lagen met huid niet gehecht bij 2de gr ruptuur resulteert in Minder pijn minder dyspareunie Minder hechtingen die eruit moeten Gelijke genezing (Gordon et al 1998, Oboro et al 2003) Langzamer wanneer onderbroken, steek gebruikt wordt (Kindberg et al, 2008) 12 Hechten of niet Lundquist et al, (2000) RCT toonden aan dat Het niet hechten van kleine 2de gr scheurtjes positieve effecten heeft op borstvoeding Geen schadelijke effecten vergeleken met hechten Meer klachten van vrouwen met hechtingen door het discomfort van de hechtingen SUNS RCT om 2de graads scheuren niet te hechten(fleming et al, 2003) toonde aan Geen verschil in pijn Slechtere wondheling 4

5 13 Hechtingsmateriaal Vergeet catgut Gebruik synthetische draad vooral de snel resorberende (Kettle et al, 2010) Minder pijn Minder opnieuw hechten Eerder hervatten van betrekkingen Meer late verwjdering van hechtingen bij stadaard synthetische Enis bewijs dat een huidlijm beter is voor het sluiten van de huid (Bowen & Selinger 2002, Rogerson et al 2000) Lijm voor een episio niet beter dan hechten, maar sneller (Mota et al, 2009) 14 Hechtingsmethoden Doorlopende onderhuidse methode minder pijn tot 10 dagen postnataal Doorlopende onderhuidse methode minder nood aan het verwijderen van hechtingen (Kettle et al, 2009) Vrouwen hebben pijn tijdens het hechten (Sanders et al, 2002) Behandeling van perineum pijn Birth Matters Midwifery Consultancy 15 NSAID zetpillen worden geassociêerd met minder pijn op 24 uur, minder extra pijnstilling (Hedayati et al, 2006) Cooling gel pad vermindert P/N oedeem, sterk aanbevolen door vrouwen (Steen et al, 2000) maar Cochrane review twijfelachtig (East et al, 2007) Geen bewijs voor topical anaesthetic (Hedayati et al, 2009) 5

6 16 Groepsoefening Deel inzichten en ervaringen van hands on en handen klaar technieken Wat zijn je persoonlijke tips om perineaal trauma te verminderen Moedig je antenatale perineum massage aan? Wat zijn de plaatselijke gewoonten ivm episiotomie? 6

Damsteun: zin en onzin. Marlene Reyns Vroedvrouw Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen VLOV vzw AZ Nikolaas St Niklaas

Damsteun: zin en onzin. Marlene Reyns Vroedvrouw Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen VLOV vzw AZ Nikolaas St Niklaas Damsteun: zin en onzin Marlene Reyns Vroedvrouw Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen VLOV vzw AZ Nikolaas St Niklaas Waar gaat het over? Methode met damsteun Een hand op het hoofdje die begeleidt, andere

Nadere informatie

Ritme van het 2de stadium. Medicalisation of 2 nd Stage. Tijdslimieten 2de stadium (Roberts, 2002)

Ritme van het 2de stadium. Medicalisation of 2 nd Stage. Tijdslimieten 2de stadium (Roberts, 2002) Ritme van het 2de stadium Beperkingen van de Medische Definitie van begin van arbeid Vroeg persen Latent element Tijdsrestrictie: Evidence based? Wat zegt onderzoek over persen 1 Medicalisation of 2 nd

Nadere informatie

Episiotomie en rupturen

Episiotomie en rupturen Episiotomie en rupturen Inleiding Tijdens de bevalling kan het perineum (huid tussen vagina en anus) beschadigen doordat het inscheurt of doordat de verloskundig zorgverlener de huid inknipt. Als de huid

Nadere informatie

Totaalruptuur. Poli Gynaecologie

Totaalruptuur. Poli Gynaecologie 00 Totaalruptuur Poli Gynaecologie 1 Inleiding Een totaalruptuur is een grote inscheuring rond de vagina en anus, ontstaan tijdens een bevalling. Na het hechten blijft de wond de eerste paar dagen pijnlijk.

Nadere informatie

Totaalruptuur Radboud universitair medisch centrum

Totaalruptuur Radboud universitair medisch centrum Totaalruptuur U heeft een totaalruptuur gehad. Dit is een grote inscheuring rond de vagina en anus, ontstaan tijdens de bevalling. Na het hechten blijft de wond de eerste paar dagen pijnlijk. De meeste

Nadere informatie

Totaalruptuur. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Totaalruptuur. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Totaalruptuur Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Tijdens uw bevalling heeft u een totaalruptuur opgelopen. In deze folder leest u meer over een totaalruptuur en

Nadere informatie

Inleiding Het jaarverslag van 2017 is een overzicht van de activiteiten van Zwanger in Brussel.

Inleiding Het jaarverslag van 2017 is een overzicht van de activiteiten van Zwanger in Brussel. Jaarverslag 2017 Inleiding Het jaarverslag van 2017 is een overzicht van de activiteiten van Zwanger in Brussel. Visie Vroedvrouwenpraktijk Zwanger in Brussel wil de natuurlijke benadering en een bewuste

Nadere informatie

HECHTEN VAN HET PERINEUM

HECHTEN VAN HET PERINEUM HECHTEN VAN HET PERINEUM Lien Smet 7 mei 2013 1 Procedure hechten 1.1 Materiaal 1.1.1 Instrumentarium: Naaldvoerder: minstens 22cm lang, schaar, anatomisch pincet: minstens 20cm lang, chirurgisch pincet:

Nadere informatie

Inhoud. De gezonde vrouw 19. Factoren van de baring 31. Woord vooraf 13. Inleiding 15. uitdrijvingsfase 62 HOOFDSTUK Gezonde voeding 19

Inhoud. De gezonde vrouw 19. Factoren van de baring 31. Woord vooraf 13. Inleiding 15. uitdrijvingsfase 62 HOOFDSTUK Gezonde voeding 19 Inhoud Woord vooraf 13 Inleiding 15 HOOFDSTUK 1 De gezonde vrouw 19 1.1. Gezonde voeding 19 1.2. Gezonde psyche en gedrag van de vrouw tijdens de reproductieve leeftijd 22 1.3. Plaats van bevallen en zorgmodellen

Nadere informatie

Verloskunde. Herstel na episiotomie (knip) of ruptuur. Afdeling: Onderwerp:

Verloskunde. Herstel na episiotomie (knip) of ruptuur. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Verloskunde Herstel na episiotomie (knip) of ruptuur 1 Het herstel na een episiotomie (knip) of ruptuur Inleiding. U bent net bevallen en bij u is de huid ingeknipt of ingescheurd

Nadere informatie

Suggesties, aanbevelingen en opmerkingen zijn dan ook van harte welkom.

Suggesties, aanbevelingen en opmerkingen zijn dan ook van harte welkom. Inleiding Evenals voorgaande jaren hebben we ook van 2010 een overzicht gemaakt van al onze activiteiten en dit gebundeld onder de naam 'jaarverslag'. Visie Vroedvrouwenpraktijk Zwanger in Brussel wil

Nadere informatie

De bekkenbodem na een ruptuur of een episiotomie. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

De bekkenbodem na een ruptuur of een episiotomie. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie De bekkenbodem na een ruptuur of een episiotomie Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding U bent bevallen in het ziekenhuis of thuis en u heeft hieraan een totaalruptuur, subtotaal ruptuur of een episiotomie

Nadere informatie

Bevalling. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Bevalling. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Bevalling T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

Inscheuring tijdens de bevalling oftewel een (sub)totaalruptuur. Wat nu?

Inscheuring tijdens de bevalling oftewel een (sub)totaalruptuur. Wat nu? Inscheuring tijdens de bevalling oftewel een (sub)totaalruptuur Wat nu? Als tijdens de bevalling scheurtjes ontstaan in de huid, het weefsel tussen de vagina en de anus (het perineum) en in de kringspier

Nadere informatie

Wie zijn wij. ! Verloskundigen. ! Ziekenhuizen. ! Kraamzorg

Wie zijn wij. ! Verloskundigen. ! Ziekenhuizen. ! Kraamzorg Welkom!" Wie zijn wij! Verloskundigen! Ziekenhuizen! Kraamzorg Informatie over zwangerschap, bevalling en kraamzorg Verloskunde in Nederland Opbouw verloskundig systeem Verloskundige Gezonde zwangerschap

Nadere informatie

Het ontstaan van een totaalruptuur

Het ontstaan van een totaalruptuur Totaalruptuur Inhoudsopgave In het kort...4 Wat is een totaalruptuur?...4 Het ontstaan van een totaalruptuur...4 De behandeling van een totaalruptuur...5 Weer thuis na een totaalruptuur...6 De gevolgen

Nadere informatie

Inleiding Visie Veranderingen in 2016 Verantwoording

Inleiding Visie Veranderingen in 2016 Verantwoording Jaarverslag 2016 Inleiding Het jaarverslag van 2016 is een overzicht van de activiteiten van Zwanger in Brussel. Eén van de grote veranderingen in 2016 was de oprichting van onze CVBA. Sinds 1 januari

Nadere informatie

Symptomen. Onderzoek. Conservatieve therapie

Symptomen. Onderzoek. Conservatieve therapie Rotator Cuff Scheur De rotator cuff is de naam van het manchet dat wordt gevormd door vier spieren en pezen rond het schoudergewricht. De rotator cuff maakt de schouderbewegingen mogelijk en zorgt ook

Nadere informatie

Hoe bevalt Gent met een vroedvrouw?

Hoe bevalt Gent met een vroedvrouw? 3/23/15 Midwifery led care in UZ Gent 24 maart 2015 congresdag NVKVV - UVV 1 3/23/15 Wie zijn we? Samenwerking met UZ Gent hoe is het begonnen? -Vanuit de sterke vraag van zwangere vrouwen -Vanuit onze

Nadere informatie

De pijn is typisch gelokaliseerd aan de voorzijde van de schouder en straalt uit in de bicepsspier.

De pijn is typisch gelokaliseerd aan de voorzijde van de schouder en straalt uit in de bicepsspier. Biceps Tendinopathie Biceps tendinopathie is een ontsteking van de lange kop van de bicepsspier. Soms kan de pees ontstoken zijn na een val of een blessure, bijv. zware gewichten heffen, maar kan soms

Nadere informatie

Keuzehulp Bevallen na een eerdere keizersnede: vaginale bevalling of een geplande keizersnede? Poli Gynaecologie

Keuzehulp Bevallen na een eerdere keizersnede: vaginale bevalling of een geplande keizersnede? Poli Gynaecologie 00 Keuzehulp Bevallen na een eerdere keizersnede: vaginale bevalling of een geplande keizersnede? Poli Gynaecologie 1 Inleiding Deze keuzehulp is bedoeld voor vrouwen die zwanger zijn en in een eerdere

Nadere informatie

Ruggenprik tijdens de bevalling

Ruggenprik tijdens de bevalling H.291380.0215 Ruggenprik tijdens de bevalling (Epidurale pijnbestrijding) Wat is epidurale pijnbestrijding Bij deze ruggenprik spuit de anesthesioloog via een dun slangetje (katheter) verdovingsvloeistof

Nadere informatie

Een badbevalling in het St. Anna Ziekenhuis

Een badbevalling in het St. Anna Ziekenhuis Een badbevalling in het St. Anna Ziekenhuis Deze folder geeft informatie over de badbevalling. Daarnaast zetten we een aantal praktische zaken en nuttige informatie op een rijtje. Een badbevalling in het

Nadere informatie

Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen

Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen Kennismaking en presentatie in overleg gynaecologenverloskundigen-verpleegkundigen BovenIJ Ziekenhuis 14-04-2014 Cora van Senten Carla de Winter Geregistreerd Bekkenfysiotherapeuten Onderwerpen Oefeningen

Nadere informatie

Cuff Repair. Orthopedie. Operatie aan het schoudergewricht

Cuff Repair. Orthopedie. Operatie aan het schoudergewricht Orthopedie Cuff Repair Operatie aan het schoudergewricht Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie aan uw schoudergewricht. Uw behandelend arts en de orthopedie-consulent

Nadere informatie

Doel Het voorkómen en vroegtijdig opsporen van mictie- en blaasproblemen rond de partus, en deze te behandelen.

Doel Het voorkómen en vroegtijdig opsporen van mictie- en blaasproblemen rond de partus, en deze te behandelen. Blaas retentie post partum Doel Het voorkómen en vroegtijdig opsporen van mictie- en blaasproblemen rond de partus, en deze te behandelen. Achtergrond informatie Tijdens en na de partus kan de mictie moeizamer

Nadere informatie

Onder. waterbevalling. Inhoud. p. 2 p. 3 p. 4. Waterhistoriek. Verloop. Geen waterbevalling. Voor- en nadelen

Onder. waterbevalling. Inhoud. p. 2 p. 3 p. 4. Waterhistoriek. Verloop. Geen waterbevalling. Voor- en nadelen Onder 1 waterbevalling Inhoud Waterhistoriek Verloop Geen waterbevalling Voor- en nadelen p. 2 p. 3 p. 4 p. 4 2 De bevalling is een natuurlijk fenomeen dat de laatste decennia sterk gemedicaliseerd werd

Nadere informatie

Fysiologie in zwangerschap en geboorte

Fysiologie in zwangerschap en geboorte Fysiologie in zwangerschap en geboorte Just as a woman s heart knows how and when to pump, her lungs to inhale, and her hand to pull back from fire, so she knows when and how to give birth. Virginia Di

Nadere informatie

Orthopedie. Cuff repair

Orthopedie. Cuff repair Orthopedie Cuff repair Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan uw schouder: de afgescheurde pees in uw schouder wordt hersteld. In deze folder vindt u informatie over het schoudergewricht, de aanleiding

Nadere informatie

Suggesties, aanbevelingen en opmerkingen zijn dan ook van harte welkom.

Suggesties, aanbevelingen en opmerkingen zijn dan ook van harte welkom. Inleiding Evenals voorgaande jaren hebben we ook van 2011 een overzicht gemaakt van al onze activiteiten en dit gebundeld onder de naam 'jaarverslag'. Visie Vroedvrouwenpraktijk Zwanger in Brussel wil

Nadere informatie

VERRICHTINGENDOSSIER

VERRICHTINGENDOSSIER VERRICHTINGENDOSSIER 2012-2013 Doel van het verrichtingendossier Het dossier ondersteunt de opleiding bij het toezicht op het voldoen aan de wettelijke verplichtingen gesteld aan de aantallen specifieke

Nadere informatie

Programma. Filmpje. Presentaties nalezen? 7-1-2015. Informatieavond over de bevalling. www.spaarneziekenhuis.nl Gynaecologie en verloskunde Bevallen

Programma. Filmpje. Presentaties nalezen? 7-1-2015. Informatieavond over de bevalling. www.spaarneziekenhuis.nl Gynaecologie en verloskunde Bevallen Programma 19.30-20.30 Groep 1 Groep 2 Algemene informatie - verloskundige De normale bevalling - verloskundige Pijnstilling anesthesist Praktische tips - verpleegkundige 20.30-20.45 Pauze: Koffie/Thee

Nadere informatie

ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis Rotator Cuff Scheur

ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis ZorgSaam Ziekenhuis Rotator Cuff Scheur Rotator Cuff Scheur 1 Beschrijving De rotator cuff is de naam van het manchet dat wordt gevormd door vier spieren en pezen rond het schoudergewricht. De rotator cuff maakt de schouderbewegingen mogelijk

Nadere informatie

Lage Rugpijn, Aspecifieke Lage Rugpijn, Lumbago, Spit,

Lage Rugpijn, Aspecifieke Lage Rugpijn, Lumbago, Spit, Lage Rugpijn, Aspecifieke Lage Rugpijn, Lumbago, Spit, Wat is lage rugpijn? Lage rugpijn zit onderin de rug. Soms straalt de pijn uit naar de billen of naar een of beide bovenbenen. De pijn kan plotseling

Nadere informatie

Voorbereiding op je bevalling

Voorbereiding op je bevalling Voorbereiding op je bevalling Beste ouders, toekomstige ouders, Ons vroedvrouwenteam heet je welkom op de verlosafdeling. Wij staan op elk moment klaar je te begeleiden om de weeën zo goed mogelijk op

Nadere informatie

Geboorteplan ideeën en wensen over je bevalling

Geboorteplan ideeën en wensen over je bevalling Geboorteplan ideeën en wensen over je bevalling In dit geboorteplan kun je ideeën en wensen over je bevalling opschrijven. De verloskundige of gynaecoloog (vanaf hier verloskundig zorgverlener genoemd)

Nadere informatie

Tijdlijn voor herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling

Tijdlijn voor herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling Tijdlijn voor herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling Deze folder geeft je informatie over het natuurlijke herstel van het bekken en de bekkenbodem na de bevalling en geeft je tips hoe

Nadere informatie

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnee

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnee Zwanger en bevallen na eerdere keizersnee Informatie voor patiënten F1147-0000 juli 2016 Bronovo www.bronovo.nl Bronovolaan 5 2597 AX Den Haag Postbus 96900 2509 JH Den Haag 070 312 41 41 Medisch Centrum

Nadere informatie

KCE aanbevelingen voor de normale bevalling

KCE aanbevelingen voor de normale bevalling KCE aanbevelingen voor de normale bevalling Goed om weten over de bevalling De geboorte komt dichtbij Uw vermoedelijke bevallingsdatum Een gewone zwangerschap duurt 39 tot 41 weken. De vermoedelijke bevallingsdatum

Nadere informatie

Voor een betere bevalling en een sneller herstel. Epi-no. Handleiding

Voor een betere bevalling en een sneller herstel. Epi-no. Handleiding Voor een betere bevalling en een sneller herstel Epi-no Handleiding 1 Productomschrijving De Epi-no Delphine en de Epi-no Delphine Plus, pre en postnatale trainer, zijn ontworpen, ontwikkeld en vervaardigd

Nadere informatie

Zwangerschap en bevallen na eerdere keizersnede

Zwangerschap en bevallen na eerdere keizersnede Zwangerschap en bevallen na eerdere keizersnede 1031 Inleiding Deze folder is ontwikkeld voor vrouwen die zwanger zijn nadat ze, in een eerdere zwangerschap met een keizersnede zijn bevallen. Het litteken

Nadere informatie

RKZ Afdeling Handchirurgie. M. De Quervain. informatie voor patiënten.

RKZ Afdeling Handchirurgie. M. De Quervain. informatie voor patiënten. RKZ Afdeling Handchirurgie M. De Quervain informatie voor patiënten T: 0251-265355 plstsec@rkz.nl www.afdelinghandchirurgie.nl Informatiefolder De informatie in deze folder is een aanvulling op het consult

Nadere informatie

Achterwandplastiek Verzakking van de endeldarm

Achterwandplastiek Verzakking van de endeldarm Achterwandplastiek Verzakking van de endeldarm Afdeling gynaecologie en verloskunde U wordt binnenkort in ons ziekenhuis opgenomen omdat u een darmverzakking heeft waarvoor een operatie nodig is. Deze

Nadere informatie

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Anesthesie Epidurale verdoving bij een bevalling

SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS. Anesthesie Epidurale verdoving bij een bevalling SF Z SINT-FRANCISKUSZIEKENHUIS Anesthesie Epidurale verdoving bij een bevalling De epidurale verdoving Pijnstilling voor de zwangere vrouw tijdens de arbeid en de bevalling Inleiding: Het natuurlijk proces

Nadere informatie

[1] Inleiding. De organisatie van verloskundige zorg in Vlaanderen en Nederland. Wendy Christiaens, Marianne J. Nieuwenhuijze en Raymond de Vries

[1] Inleiding. De organisatie van verloskundige zorg in Vlaanderen en Nederland. Wendy Christiaens, Marianne J. Nieuwenhuijze en Raymond de Vries [1] Wendy Christiaens, Marianne J. Nieuwenhuijze en Raymond de Vries In dit artikel bieden we nieuwe inzichten over de medicalisering van geboorte door de tendensen in obstetrische interventies in Vlaanderen

Nadere informatie

HEEFT HET GEBRUIK VAN HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES 4/16/2013 TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPODUCTIE? INVLOED OP DE MELKPRODUCTIE?

HEEFT HET GEBRUIK VAN HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES 4/16/2013 TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPODUCTIE? INVLOED OP DE MELKPRODUCTIE? HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPODUCTIE? Een blik in de literatuur. Ilse Dejaeger HEEFT HET GEBRUIK VAN TEPELHOEDJES INVLOED OP DE MELKPRODUCTIE? Inleiding Zoekstrategie Literatuur

Nadere informatie

Lage rugklachten Fysiotherapie

Lage rugklachten Fysiotherapie Lage rugklachten Fysiotherapie Locatie Hoorn/Enkhuizen Acute aspecifieke lage-rugklachten Wat zijn acute aspecifieke lage-rugklachten Acute aspecifieke lage-rugklachten zijn pijnklachten die onder in de

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Verstuikte enkel (enkeldistorsie)

PATIËNTEN INFORMATIE. Verstuikte enkel (enkeldistorsie) PATIËNTEN INFORMATIE Verstuikte enkel (enkeldistorsie) Mevrouw, Mijnheer De arts heeft met jou besproken dat de klachten verband houden met een verstuikte enkel. Het gebeurt vaak in een onbewaakt moment,

Nadere informatie

Inleiding Visie Veranderingen in 2015 Verantwoording

Inleiding Visie Veranderingen in 2015 Verantwoording Jaarverslag 2015 Inleiding Het jaarverslag van 2015 is een overzicht van de activiteiten van Zwanger in Brussel. Dit jaar is het eerste jaar dat we volledig zijn overgeschakeld naar het elektronisch dossier

Nadere informatie

Aanwijzingen voor patiënten met een wondhechting. Patiënteninformatie

Aanwijzingen voor patiënten met een wondhechting. Patiënteninformatie Aanwijzingen voor patiënten met een wondhechting Patiënteninformatie Inhoudstafel 1. Anamnese... 3 1.1. Wanneer?... 3 1.2. Soort letsel? (bekeken door arts en verpleegkundige)... 3 1.3. Tetanusvaccinatie?...

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Addendum A 173 Nederlandse samenvatting Het doel van het onderzoek beschreven in dit proefschrift was om de rol van twee belangrijke risicofactoren voor psychotische stoornissen te onderzoeken in de Ultra

Nadere informatie

1. Inleiding 2. Oorzaak aandoening/aanleiding behandeling

1. Inleiding 2. Oorzaak aandoening/aanleiding behandeling Aambeien 1. Inleiding Binnenkort ondergaat u een operatie in verband met aambeien in het ETZ TweeSteden op locatie Tilburg of Waalwijk. In deze folder leest u informatie over de operatie en krijgt u een

Nadere informatie

Adviezen en oefeningen na een (sub) totaalruptuur

Adviezen en oefeningen na een (sub) totaalruptuur Adviezen en oefeningen na een (sub) totaalruptuur Verloskunde alle aandacht Adviezen en oefeningen na een (sub) totaalruptuur U bent bevallen in het ziekenhuis of thuis en heeft daarbij een sub-totaalruptuur

Nadere informatie

Navelbreuk / bovenbuikbreuk

Navelbreuk / bovenbuikbreuk Navelbreuk / bovenbuikbreuk Chirurgie mca.nl Inhoudsopgave Wat is een breuk? 3 Wat is een navelbreuk? 3 Wat is een bovenbuikbreuk? 4 Uw voorbereiding 5 Opname 5 Na de operatie 6 Complicaties 6 Controleafspraak

Nadere informatie

Oefeningen na de bevalling

Oefeningen na de bevalling Oefeningen na de bevalling Hartelijk gefeliciteerd met de geboorte van uw baby. De volgende oefeningen zijn bedoeld om meteen na de bevalling mee te beginnen. Week 1 Tijdens de eerste week na de bevalling

Nadere informatie

BIJSLUITER. TRIAMCINOLONACETONIDE 0,1% LIDOCAÏNE 3% vaselinecrème

BIJSLUITER. TRIAMCINOLONACETONIDE 0,1% LIDOCAÏNE 3% vaselinecrème BIJSLUITER TRIAMCINOLONACETONIDE 0,1% LIDOCAÏNE 3% vaselinecrème Lees de hele bijsluiter goed vóórdat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter.

Nadere informatie

Pijnbestrijding tijdens de bevalling

Pijnbestrijding tijdens de bevalling 1/6 Verloskunde Pijnbestrijding tijdens de bevalling 1. Inleiding 2 2. Hoe ontstaat pijn tijdens de bevalling? 2 3. Invloed op de pijn 2 4. Hoe kan de pijn worden bestreden? 2 5. Pijnbehandelingen met

Nadere informatie

PowerPoint presentatie

PowerPoint presentatie PowerPoint presentatie Urine-incontinentie bij ouderen Doreth Teunissen huisarts/onderzoeker 2 december 2010, RAI Amsterdam Opzet - (patho)fysiologie continentie - prevalentie - wie zoekt hulp - behandelingsmogelijkheden

Nadere informatie

1 FEBRUARI 1991. - Koninklijk besluit betreffende de uitoefening van het beroep van vroedvrouw.

1 FEBRUARI 1991. - Koninklijk besluit betreffende de uitoefening van het beroep van vroedvrouw. 1 FEBRUARI 1991. - Koninklijk besluit betreffende de uitoefening van het beroep van vroedvrouw. BS 06/04/1991 in voege 16/04/1991 Gewijzigd door: KB 08/06/2007 gdp 1 / 5 Artikel 1. 1. De houder of houdster

Nadere informatie

RKZ Afdeling Handchirurgie. Duimbasisartrose. na de operatie.

RKZ Afdeling Handchirurgie. Duimbasisartrose. na de operatie. RKZ Afdeling Handchirurgie Duimbasisartrose na de operatie T: 0251-265355 plstsec@rkz.nl www.afdelinghandchirurgie.nl Operatie voor duimbasisartrose U bent geopereerd aan uw hand in verband met een pijnlijke

Nadere informatie

Bevallen na een eerdere keizersnede

Bevallen na een eerdere keizersnede In Nederland bevalt 1 op de 5 vrouwen per keizersnede. Veel vrouwen worden nadien opnieuw zwanger. Na een eerdere keizersnede bestaat er bij een volgende zwangerschap een medische indicatie, dat wil zeggen

Nadere informatie

H Pijnbestrijding tijdens de bevalling (copyright NVOG)

H Pijnbestrijding tijdens de bevalling (copyright NVOG) H.291397.0316 Pijnbestrijding tijdens de bevalling (copyright NVOG) Inleiding De geboorte van een kind is een intensieve en vaak heftige ervaring, zowel lichamelijk als emotioneel. Vlak voor en tijdens

Nadere informatie

Centrum voor Revalidatie Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS)

Centrum voor Revalidatie Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS) Centrum voor Revalidatie Complex Regionaal Pijn Syndroom (CRPS) Het verloop, de symptomen en de behandeling Centrum voor Revalidatie Inleiding Uw arts heeft bij u de diagnose Complex Regionaal Pijn Syndroom

Nadere informatie

2/24/2015. Campagne Normale Geboorte. Inleiding. Vormgeving. Inhoud Campagne. Toekomst. INHOUD presentatie INLEIDING

2/24/2015. Campagne Normale Geboorte. Inleiding. Vormgeving. Inhoud Campagne. Toekomst. INHOUD presentatie INLEIDING Campagne Normale Geboorte http://www.vlov.be/nl/normale_geboorte Marlene Reyns, Vroedvrouw, IBCLC, Voorzitter Belgian Midwives Association Dagelijks bestuur Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen INHOUD

Nadere informatie

Verloskunde in beweging III: de kracht van de consensus Aanbevelingen voor het verloskundig handelen bij UTERUSRUPTUUR

Verloskunde in beweging III: de kracht van de consensus Aanbevelingen voor het verloskundig handelen bij UTERUSRUPTUUR Verloskunde in beweging III: de kracht van de consensus Aanbevelingen voor het verloskundig handelen bij UTERUSRUPTUUR 1 December 2016 Griet Vandenberghe BMJ Open2016;6:e010415doi:10.1136/bmjopen-2015-010415

Nadere informatie

Gynaecologie en Verloskunde in beweging. Gentle Sectio Natuurlijke keizersnede Bruno Seynhave

Gynaecologie en Verloskunde in beweging. Gentle Sectio Natuurlijke keizersnede Bruno Seynhave Gynaecologie en Verloskunde in beweging Gentle Sectio Natuurlijke keizersnede Bruno Seynhave Vaginale partus Sectio Zo weinig mogelijk inductie Zo weinig mogelijk episiotomie Zo weinig mogelijk kunstverlossing

Nadere informatie

Pijnbestrijding tijdens de bevalling

Pijnbestrijding tijdens de bevalling Pijnbestrijding tijdens de bevalling Inhoud 1. Inleiding 2. Hoe ontstaat pijn tijdens de bevalling? 3. Hoe kan de pijn worden bestreden? 4. Pijnbehandelingen met medicijnen 5. Wat is een goede medicamenteuze

Nadere informatie

Maatschap Gynaecologie. (sub)totaalruptuur

Maatschap Gynaecologie. (sub)totaalruptuur Maatschap Gynaecologie (sub)totaalruptuur Algemeen Tijdens de bevalling is er een totaalruptuur of een subtotaal ruptuur ontstaan. Deze folder geeft u informatie over wat een (sub)totaalruptuur is en wat

Nadere informatie

Bekkenbodemproblematiek in en na de zwangerschap

Bekkenbodemproblematiek in en na de zwangerschap 14-10-2015 OriginalPaper Uitgave 9/2015 Tijdschriftartikel Bekkenbodemproblematiek in en na de zwangerschap Bijblijven > Uitgave 9/2015 Auteurs: Drs. ing. Karen Damen, prof. dr. A.L.M. Lagro-Janssen, dr.

Nadere informatie

Schouderexploratie. Orthopedie. Ingreep aan de schouder. Schoudergewricht

Schouderexploratie. Orthopedie. Ingreep aan de schouder. Schoudergewricht Orthopedie Schouderexploratie Ingreep aan de schouder Inleiding U heeft met uw behandelend arts afgesproken dat een schouderoperatie (schouderexploratie) wordt verricht. Tijdens deze ingreep wordt uw schouder

Nadere informatie

Oefentherapie bij patiënten met knieartrose en comorbiditeit. Mariëtte de Rooij

Oefentherapie bij patiënten met knieartrose en comorbiditeit. Mariëtte de Rooij Oefentherapie bij patiënten met knieartrose en comorbiditeit Mariëtte de Rooij Inhoud Artrose en comorbiditeit Aangepaste oefentherapie bij comorbiditeit Resultaten pilot studie Voorbeeld Conclusie Randomized

Nadere informatie

Rotator cuff scheur. Orthopedie

Rotator cuff scheur. Orthopedie Rotator cuff scheur Orthopedie Inhoudsopgave Rotator cuff scheur...4 Oorzaken...4 Klachten...5 Diagnose en onderzoek...5 De behandeling...6 De operatie...6 Na de operatie...7 Complicaties...8 Contact...9

Nadere informatie

De bijzondere kwalificatieregels en criteria die de vroedvrouw toelaten de kennis en beheersing van de bekkenbodem uit te voeren: de basisopleiding

De bijzondere kwalificatieregels en criteria die de vroedvrouw toelaten de kennis en beheersing van de bekkenbodem uit te voeren: de basisopleiding De bijzondere kwalificatieregels en criteria die de vroedvrouw toelaten de kennis en beheersing van de bekkenbodem uit te voeren: de basisopleiding I. Inhoud Op 25 mei 2010 heeft de Federale Raad voor

Nadere informatie

Dutch Hamstring Injection Therapy Study. Guus Reurink Arts-onderzoeker Bewegingswetenschapper

Dutch Hamstring Injection Therapy Study. Guus Reurink Arts-onderzoeker Bewegingswetenschapper Dutch Hamstring Injection Therapy Study Guus Reurink Arts-onderzoeker Bewegingswetenschapper Even voorstellen Guus Reurink arts-onderzoeker Dutch HIT studie 24-11-2011 Hamstring injury Hamstringblessure

Nadere informatie

Een badbevalling. Centrum voor Geboortezorg. Locatie Hoorn/Enkhuizen

Een badbevalling. Centrum voor Geboortezorg. Locatie Hoorn/Enkhuizen Een badbevalling Centrum voor Geboortezorg Locatie Hoorn/Enkhuizen Ga je binnenkort bevallen en overweeg je gebruik te maken van één van onze bevalbaden? Wees welkom! Deze folder geeft informatie over

Nadere informatie

EPIDEMIOLOGIE VAN URINAIRE INCONTINENTIE TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN HET POSTPARTUM

EPIDEMIOLOGIE VAN URINAIRE INCONTINENTIE TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN HET POSTPARTUM Prevalence (%) 3/29/2012 EPIDEMIOLOGIE VAN URINAIRE INCONTINENTIE TIJDENS DE ZWANGERSCHAP EN HET POSTPARTUM Masterproef voorgelegd tot het behalen van de graad van Master in de Verpleegkunde en Vroedkunde

Nadere informatie

Gynaecologie. Leefregels na een gynaecologische operatie

Gynaecologie. Leefregels na een gynaecologische operatie Gynaecologie Leefregels na een gynaecologische operatie 1 Weer thuis U bent weer thuis na de verwijdering van uw baarmoeder of een verzakkingoperatie. Deze brochure is bedoeld als aanvulling op de mondelinge

Nadere informatie

(Sub) totaalruptuur. Adviezen en oefeningen. Verloskunde. Locatie Hoorn/Enkhuizen

(Sub) totaalruptuur. Adviezen en oefeningen. Verloskunde. Locatie Hoorn/Enkhuizen (Sub) totaalruptuur Adviezen en oefeningen Verloskunde Locatie Hoorn/Enkhuizen Inleiding U bent bevallen in het ziekenhuis of thuis en heeft daarbij een sub-totaalruptuur of een totaalruptuur opgelopen.

Nadere informatie

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2

Samenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2 Samenvatting 125 Samenvatting Hoofdstuk 1 Gedurende de laatste 20 jaar is binnen de IVF de aandacht voornamelijk uitgegaan naar de verbetering van zwangerschapsresultaten. Hierdoor is er te weinig aandacht

Nadere informatie

De bevalling Tips voor de partner

De bevalling Tips voor de partner De bevalling Tips voor de partner Uw partner gaat bevallen in het Radboudumc. Voor u en uw partner een spannende gebeurtenis. In deze folder vindt u tips om u voor te bereiden op de bevalling. Voorbereiden

Nadere informatie

De bevalling Tips voor de partner

De bevalling Tips voor de partner De bevalling Tips voor de partner Uw partner gaat bevallen in het Radboudumc. Voor u en uw partner een spannende gebeurtenis. In deze folder vindt u tips om u voor te bereiden op de bevalling. Voorbereiden

Nadere informatie

Nabehandeling voorvoetoperatie. Zonder gips

Nabehandeling voorvoetoperatie. Zonder gips Nabehandeling voorvoetoperatie Zonder gips Inhoud Inleiding 3 Pijnstilling na de operatie 3 Gipsschoen 3 Achtervoetloopschoen 3 Wondgenezing 3 Schroeven 3 IJzeren pinnetjes 4 Zwelling van de voet 4 Doorbloeding

Nadere informatie

Kijkoperatie van de schouder. arthroscopie

Kijkoperatie van de schouder. arthroscopie Kijkoperatie van de schouder arthroscopie Inhoud Inleiding 3 Noodzaak van een arthroscopie 3 Voordelen van de arthroscopie 3 De operatie 3 Na de operatie 4 De wondjes 4 Ontslag 5 Leefregels na ontslag

Nadere informatie

NVOG-richtlijn Spontane vaginale baring

NVOG-richtlijn Spontane vaginale baring NVOG-richtlijn Spontane vaginale baring 1 INHOUDSOPGAVE Doelgroep pag. 4 Doel van de richtlijn. pag. 4 Inleiding pag. 4 Verantwoording. pag. 4 Samenvatting richtlijn; alle aanbevelingen. pag. 5 Uitgangsvragen:

Nadere informatie

Plaatsen en verwijderen van botankers. Poli Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie

Plaatsen en verwijderen van botankers. Poli Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie 00 Plaatsen en verwijderen van botankers Poli Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie 1 Vanwege een orthodontische behandeling krijgt u binnenkort botankers geplaatst. In deze folder vindt u de belangrijkste

Nadere informatie

DUIMBASIS ARTROSE NA DE OPERATIE

DUIMBASIS ARTROSE NA DE OPERATIE DUIMBASIS ARTROSE NA DE OPERATIE Afdeling Handchirurgie T: 0251-265355 Rode Kruis Ziekenhuis www.afdelinghandchirurgie.nl DUIMBASIS ARTROSE NA DE OPERATIE U bent geopereerd aan uw hand in verband met een

Nadere informatie

OPERATIE VAN DE ONDERKAAKSPEEKSELKLIER

OPERATIE VAN DE ONDERKAAKSPEEKSELKLIER OPERATIE VAN DE ONDERKAAKSPEEKSELKLIER Wanneer u bij een kaakchirurg bent geweest voor een aandoening van de onderkaakspeekselklier (glandula submandibularis) en verwijdering hiervan noodzakelijk is, geeft

Nadere informatie

Plaatsen en verwijderen van botankers

Plaatsen en verwijderen van botankers Mondheelkunde, Kaak- en Aangezichtschirurgie Behandeling Plaatsen en verwijderen van botankers 2 Patiëntenvoorlichting patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl MKA/ Plaatsen en verwijderen van botankers/13

Nadere informatie

Anatomie van de bekkenbodem. Dr. Carine Petré, medische beeldvorming

Anatomie van de bekkenbodem. Dr. Carine Petré, medische beeldvorming Anatomie van de bekkenbodem Dr. Carine Petré, medische beeldvorming BEKKENBODEM complexe multifunctionele eenheid : - actieve en passieve steun van viscerale organen - regelt continentie - coördineert

Nadere informatie

BIJSLUITER. VITAMINE A IE/ml drank (waterig)

BIJSLUITER. VITAMINE A IE/ml drank (waterig) BIJSLUITER VITAMINE A 50.000 IE/ml drank (waterig) Lees de hele bijsluiter goed voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke informatie in voor u. - Bewaar deze bijsluiter. Misschien

Nadere informatie

Hoe werkt een badbevalling?

Hoe werkt een badbevalling? BEVALLEN IN BAD In de onze regio is het mogelijk om in bad te bevallen en /of de weeën op te vangen. Het water zorgt voor betere ontspanning, waardoor weeën minder heftig voelen en de ontsluiting mogelijk

Nadere informatie

PATIËNTENINFO Richtlijnen na wondhechting

PATIËNTENINFO Richtlijnen na wondhechting PATIËNTENINFO Richtlijnen na wondhechting SPOEDGEVALLENDIENST Wondhechting gekregen? Wat nu? Kreeg je op de spoedafdeling een wondhechting? Dan vind je in deze folder algemene richtlijnen over de verzorging

Nadere informatie

Oefeningen en houdingsadviezen voor na de bevalling

Oefeningen en houdingsadviezen voor na de bevalling Oefeningen en houdingsadviezen voor na de bevalling Inleiding Zwangerschap en bevalling zijn beide een natuurlijke gebeurtenis. Door de zwangerschap en bevalling verandert echter uw houding en verzwakken

Nadere informatie

ETHICON Educatief. Hechtmaterialen. Hechtnaalden. Hecht- en knooptechnieken. Huidlijm

ETHICON Educatief. Hechtmaterialen. Hechtnaalden. Hecht- en knooptechnieken. Huidlijm ETHICON Educatief Hechtmaterialen Hechtnaalden Hecht- en knooptechnieken Huidlijm Indelingscriteria hechtmaterialen Resorbeerbaar: draden lossen op door hydrolyse Niet-resorbeerbaar: draden worden óf verwijderd

Nadere informatie

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnede

Zwanger en bevallen na eerdere keizersnede Zwanger en bevallen na eerdere keizersnede Deze folder is ontwikkeld voor vrouwen die zwanger zijn en in een eerdere zwangerschap met een keizersnede zijn bevallen. Het litteken van een eerdere keizersnede

Nadere informatie

Artroscopie van de schouder. kijkoperatie

Artroscopie van de schouder. kijkoperatie Artroscopie van de schouder kijkoperatie Inhoud Inleiding 3 Noodzaak van een artroscopie 3 Voorbereiding op de operatie 3 Voordelen van de artroscopie 3 De opname 4 De operatie 4 Na de operatie 5 Complicaties

Nadere informatie

Chinese Hoofd-Nek-Schouders

Chinese Hoofd-Nek-Schouders Sportmassage Dient om de hele conditie van het lichaam en voornamelijk de spieren te verbeteren. Sporters presteren beter, hebben minder last van blessures en herstellen sneller na de inspanning. Deze

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Buikwandcorrectie. Buikwandcorrectie Buikwandcorrectie.indd 1

Patiënteninformatie. Buikwandcorrectie. Buikwandcorrectie Buikwandcorrectie.indd 1 Patiënteninformatie Buikwandcorrectie Buikwandcorrectie 876846 Buikwandcorrectie.indd 1 1 31-08-18 09:27 Buikwandcorrectie Polikliniek Plastische Chirurgie, route 0.6 Telefoon (050) 524 5980 Algemeen

Nadere informatie

Net bevallen De eerste 6 weken na je bevalling

Net bevallen De eerste 6 weken na je bevalling Jij & je baby Net bevallen De eerste 6 weken na je bevalling Kijk op deverloskundige.nl deverloskundige.nl/netbevallen Deze folder geeft informatie over de periode na de bevalling: de kraamperiode. Wat

Nadere informatie

RUGPIJN Risicofactoren Oorzaken:

RUGPIJN Risicofactoren Oorzaken: RUGPIJN Lage rugpijn is het meest voorkomende musculoskeletaal probleem wereldwijd: tot 85% van alle mensen heeft er eens last van in de loop van het leven. Bij veel patiënten gaat deze rugpijn over zonder

Nadere informatie